IP YÖNLENDİRME ROUTING

Transkript

1 IP YÖNLENDİRME ROUTING 1

2 IP routing nedir Routing, paketin hangi yol üzerinden gönderilmesini seçme işlemidir. Routing TCP/IP hostunun bir IP paket gönderdiğinde ve router bu paketi yönlendirdiğinde ortaya çıkar. Router paketleri bir fiziksel network den diğerine ileten bir araçtır. Router lar genellikle gatewayler dir. Karar vermek için, routing table lar memory de depolanırlar. Routing table router ın haberleşebildiği başka network deki router larin IP adreslerini içerir. Router lar default olarak yapılandırıldıkları network interface'ine paketi iletebilirler. Bir bilgisayar bir başka bilgisayar ile bağlantı kurmak istediğinde önce IP adresinin sahip olduğu bilgisayarın local de mi? yoksa başka bir network de mi? olduğu tanımlanır. 2

3 Eğer diğer bilgisayar bu network dışında uzakta ise, remote bilgisayar veya remote network ün IP adresi için bilgisayar kendi routing tablosunu kontrol eder. Bu adres için routing tablosunda bir yön bulunamaz ise paketi yerine ulaştırmak için kendi default gateway adresini kullanarak router a gönderir. Router uzaktaki bilgisayar veya network ün yolu için routing tablosuna tekrar başvurur. Eğer yol bulamaz ise router un default gateway adresine gönderir. Her bir router adresin yönünü bulana kadar bu işleme devam eder. Sonuçta adresin bulunduğu network ün router ına kadar gelir ve oradan da son olarak gideceği bilgisayara paket ulaşır. Eğer yön bulunamaz ise IP adresini gönderen hosta bir hata mesajı gönderilir. 3

4 Statik ve Dinamik IP Yönlendirme Statik routing; IP'nin işlevidir. Statik router ların routing tabloları elle oluşturulmalı ve elle güncellenmelidir. Eğer routing table daki route (yol) değişirse statik router lar birbirlerini bu konuda bilgilendiremezler ve statik routerler ile dinamik router lar arasında bilgi alışverişi olmaz. Dynamik routing; router üzerindeki yönlendirme tablosu administrator tarafından elle girilmez. Bu işi router üzerinde koşan yönlendirme algoritmaları (RIP(routing information protocol), OSPF(open shortest path fisrt)) yapar. Routing protokoller (rip, ospf) periyodik olarak dinamik router arasında bilgi alışverişinde bulunurlar. Bir route değiştiğinde diğer router lar otomatik olarak değişim ile ilgili bilgilendirilirler. 4

5 Statik IP Yönlendirmesi Bir statik router yalnızca üzerinde yapılandırılmış interface ler (IP si verilmiş network ler ile) ile haberleşebilirler. IP paketlerinin yönlendirilebilmesi için statik router ların yapılandırılması: Herbir router ın routing table'ına internetwork deki herbir network deki adresi girilmeli, Default gateway olarak diğer router ın o network de ki direk bağlı olduğu ethernet kartının IP si girilmelidir. Statik IP Router ların Yapılandırılması Bir internetwork ortamında en az bir statik router ın routing tablosunu bilinen bütün networklerdeki her bir router için yapılandırmanız gerekmektedir. 5

6 Dinamik IP Yönlendirme Dinamik yönlendirmenin iki temel fonksiyonu vardır. 1. Yönlendirme tablosunu oluşturmak, 2. Oluşturulan bu yönlendirme tablolarının router ler arasında paylaşılması yani router ların yönlendirme tablolarındaki güncellemeleri diğer router lara haber vermesidir. Dinamik routing ile router lar bilinen networkler le ilgili bilgileri, değişiklikleri birbirlerine bilgi değiş tokuş ederek iletilirler. Eğer bir rota değişir ise otomatik olarak routing protokolü bu internetwork ortamında olan değişiklik ile ilgili router ın routing table ını güncelleştirir ve diğer router ları bununla ilgili olarak bilgilendirir. Dinamik routing genellikle büyük internetwork ortamlarında uygulanır. Çünkü minimum network management gerektirir. 6

7 Dinamik IP Yönlendirme Dinamik yönlendirme protokolleri hedef ağa ulaşan en iyi yolu belirlemek için metric değerlerini kullanırlar. Bir kısım protokol metric değerini hesaplarken hedef ağa ulaşma sırasında atladığı router sayısını metric değerine eşit tutar. Bu tür protokoller Uzaklık Vektor (Distance Vector) protokoller olarak adlandırılır. Bu protokollere örnek olarak RIP ve IGRP verilebilir. Diğer bir grup dinamik yönlendirme protokolleri ise Bağlantı Durumu (Link State) protokolleri olarak adlandırılırlar ve metric değerini hesaplarken sadece geçilen router sayısına değil yoldaki trafik durumunu, bağlantının hızı gibi daha karışık değerleri de hesaba katar. Bu protokollere ise OSPF örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca bu iki grubun haricide Hybrid protokoller de vardır ve bu protokoller Distance Vector protokolleri ile Link State protokollerinin birleşiminden oluşmuştur. Örneğin EIGRP bu sınıf bir protokoldür. Bunun haricinde network teki topoloji değişikliklerine adaptasyon otomatik olarak gerçekleşir. Fakat bu dinamik yönlendirme protokollerinin ağ topolojilerini öğrenip yönlendirme tablolarını ona göre oluşturmaları ve bu tablolardaki güncellemeleri diğer router lara bildirmeleri başta yönlendirme çevrimleri (routing loops) gibi problemlere yol açabilir. Bu gibi problemlerin önüne geçmek için bazı teknikler kullanılır. 7

8 Routing İnformation Protokolü (RIP) Routing information protokolü bir IP internetwork ünde routing bilgilerinin alışverişini kolaylaştırır. Bütün RIP mesajları UDP protokolü ile 520 portu üzerinden gönderilir. RIP kullanan router ler networklerinin network id lerini birbirlerine iletebilirler ve uzak mesafedeki networklere erişebilirler. RIP routing table ında uzaktaki bir network id sinin uzaklığını göstermek için hop count field (sekme sayısı) veya metrik birim kullanırlar. Hop count istenen network e ulaşmak için geçtiği router sayısı dır. Bir RIP kaydında maximum hop count sayısı 15 dir. 16 veya daha fazla hop count uzaklığındaki network id ye ulaşamaz. Yavaş veya tıkanık network ü göstermek belirlemek için hop count ayarlanabilir. Eğer routing table da birden fazla routing entry varsa RIP listede hop count miktarı en az olanı seçer ve oraya yönlendirir. NOT: Bir RIP router RIP broadcast ını alabilir fakat dışarı herhangi bir RIP mesajı göndermez sessiz bir RIP router olarak bilinir. 8

9 ROUTER (YÖNLENDİRİCİ) Temel işlevi farklı networklere erişimde en iyi yol seçimini (Best Path Determination) yapan cihaza Router denir. Router bir yönlendirme cihazıdır ve LAN-LAN yada LAN-WAN gibi bağlantılarda kullanılır. Router lar kendi işletim sistemine sahiptirler (IOS Internetworking Operating System) OSI 3. katmanında(network katmanı) çalışır. 9

10 Router Bileşenleri Router lar kişisel bilgisayarlarda olduğu gibi, işlemci, veri depolama, giriş/çıkış(i/o) bileşenlerine sahiptirler. Bir routerin ana bileşenleri; CPU, RAM, NVRAM+Configuration Register, Flash Memory, ROM, Arabirimler 10

11 CPU-RAM CPU : Router'ın işlemcisidir. RAM: Random Access Memory nin kısaltmasıdır. Routerın runningconfiguration adı verilen ve çalıştığı andaki konfigürasyonunu içeren bilgileri bulundurur. Router kapatıldığında yada yeniden başlatıldığında RAM de bulunan bilgiler silinir. 11

12 NVRAM (Non Volatile RAM): Router ın konfigürasyon dosya veya dosyalarının tutulduğu yeniden yazılabilir bir yongadır. Router kapatıldığında NVRAM daki veri korunur. Pil desteği olduğu için power off durumda iken güncelliğini korur. Başlangıç konfigürasyon (Startup-Configuration) dosyaları burada bulunur. Router açıldığından buradaki dosyayı alıp RAM de çalışmasını sağlar. NVRAM boş ise konfigürasyon için bir sihirbaz kullanmayı isteyip istemeyeceğimizi soracaktır. 12

13 Configuration Register Tüm cisco router lar 16 bitlik bir software register a sahiptirler ve bu register NVRAM da tutulur. Bu registerin varsayılan değeri hex olarak 0X2102 dir ve router a IOS u Flash tan ve konfigürasyon dosyasını da NVRAM dan alarak başlamasını söyler. Bu register degerini degiştirerek router ın nasıl boot edeceğine karar verilebilir. Bu register ın değeri 2142 yapılırsa Router a NVRAM ın içeriğine bakmadan başlamasını sağlanır. Böylece privileged mod şifresini unutulan bir router ı bu yolla çalıştırıp şifre geçersiz yapılabilir. Bu register ın değeri 2100 yapılırsa Router ROM monitor modunda açılır. Konfigürasyon register inin değerini öğrenmek için show version komutunu kullanılabilir. Bu register ın değerini değiştirmek için ise config-register komutu kullanılmalıdır. 13

14 Flash Silinebilir, yeniden programlanabilir (EEPROM) olan bu yongada Cisco nun IOS işletim sisteminin imajları tutulur. Bir flash ta birden fazla IOS imajı bulunabilir. Router kapatıldığında flash daki veri korunur. 14

15 ROM (Read Only Memory): Bootstrap yazılımı, test ve bakım amaçlı kullanılan temel seviyede bir işletim sistemi olan ROM Monitor, POST (Power On Self Test) rutin leri ve RXBoot olarak adlandırılan mini bir IOS ROM da tutulur. 15

16 ROM (Read Only Memory): MiniIOS (RXBoot); Konsoldan giriş yapılarak ulaşılabilecek, IOS de bir sorun ile karşılaştığımızda sorun çözmemize yetecek kadar içeriğe sahip bölümdür. Bu mini dosya farklı bir IOS imajının flash memory'e yazılmasına yardımcı olur. Buna Boot Helper İmajı yada RXBOOT denir. Burada TFTP servera erişilerek çeşitli yüklemeler yapılabilir. 16

17 ROM (Read Only Memory): ROM Monitor (Rommon); Rommon düşük seviye olarak kabul edilen işletim sistemidir. Hata denetimi, parola kurtarma vb. hayati işlemlerin gerçekleştirildiği ortamdır. ROMMON yani rom monitör modunda iken Router temel görevlerini asla yerine getirmez yani routing aktif değildir. 17

18 ROM (Read Only Memory): Post; Router ın power tuşuna basıldığı anda devreye girer ve donanım testini gerçekleştirir. Yani CPU, hafıza, interface devreleri gibi sistem donanımlarını kontrol eder. Tüm donanımın sağlam çalıştığından emin olduktan sonra POST işlemi ROM da tutulan bootstrap yazılımını çalıştırır. 18

19 ROM (Read Only Memory): Bootstrap; Router ın çalışmasını sağlayan bir yazılımdır. Bootstrap programı Flash da bulunan IOS u bulur, sıkıştırmasını açar (decompress) ve bu IOS u Flash dan RAM e yükler. Eğer router herhangi bir geçerli IOS bulamazsa ROM daki RXBoot olarak adlandırılan mini IOS u yükler. Eğer bu işlemde de başarısız olursa ROM Monitor (ROMMON) moduna düşer. 19

20 Router Arayüzleri (Interfaces) Router a erişmek yada çeşitli fiziksel bağlantıları yapmak için kullanılan fiziksel arabirimlerdir. Kısaca interface'e Router'ın şasisi ve sahip olduğu modüller ve kullandığı bağlantı türünün bilgileri diyebiliriz. Arayüzün üç tipi mevcuttur. Bunlar LAN, WAN ve Konsol/AUX tipi arayüzdür. 20

21 Router Arayüzleri (Interfaces) Konsol Portu: Router a yerel olarak bağlanıp konfigüre etmek için kullanılan porttur. Varsayılan veri iletim hızı 9600 bps dir. Bu portu kullanmak için rollover kablo kullanılır. Bu kablonun her iki ucunda RJ 45 konnektor bağlanmıştır. Daha sonra bu konnektörlerin bir tanesi PC nin seri portlarına bağlanabilmesi için RJ45-9 pin seri veya RJ45-25 pin seri dönüştürücüsüne takılarak PC nin seri portlarından birisine takılır. Kullanılan rollover kablonun her iki uçtaki konnektörlere bağlantı şekli ise; Bir uçtaki konnektördeki kablo sırası 1-8 ise diğer uçtaki konnektöre bağlantı sırası ise 8-1 olmalıdır. 21

22 22

23 Router Arayüzleri (Interfaces) Seri Arayüzler: Senkron WAN bağlantıları için kullanılırlar Kbps ile Mbps arasında bir veri hızına destek verirler. Serial 0, serial 1 gibi isimlerle isimlendirilirler. BRI Portları: Basic Rate ISDN portu, uzak bağlantılarda ISDN network ünü kullanmamıza imkan verir. Genellikle asıl bağlantının yanında yedek bir bağlantı olarak kullanılır. Ayrıca Dial on Demond (DOR) özelliği ile eğer asıl link in yükü çok artarsa bu bağlantıya yardımcı olmak için devreye girebilir. AUI (Attachment Unit Interface): 15 pin lik bir arayüzdür ve bir harici transceiver ile Enhernet ağlara bağlanabilir. AUX Portu: Router ı uzaktan konfigüre etmek için bir modem aracılığıyla Router ın bu portuna bağlantı kurulup gerekli işlemler yapılabilir. 23

24 DTE (Data Terminating Equipmnet) ve DCE (Data Communications Equipment) DTE ve DCE kavramları network teki cihazları işlevsel olarak sınıflandırmamızı sağlar. DTE cihazları genellikle end-user cihazlardır. Örneğin PC ler, yazıcılar ve router lar, DTE cihazlardır. DCE cihazları ise DTE lerin servis sağlayıcıların ağlarına ulaşabilmek için kullandıkları modem, multiplexer gibi cihazlardır. Cisco Router ların seri interface leri DTE veya DCE olarak konfigüre edilebilir. Bu özellik kullanılarak WAN bağlantıları simüle edilebilir. Bunun için birbirine bağlı Router ların interface lerinden bir tanesini DCE diğer Router ın interface sini ise DTE olarak kabul edilir. DCE olarak kabul ettiğimiz interface in DTE olan interface clock sağlaması gerekir. 24

25 DTE (Data Terminating Equipmnet) ve DCE (Data Communications Equipment) DCE olarak kullanabileceğimiz interface de clock rate komutunu kullanarak bir değer atamamız gerekiyor. Aksi halde bağlantı çalışmayacaktır. Örneğin; RouterA(conf-if)#clock rate Mevcut saat hızı saniyedeki bit sayısıdır. Saat hızı oranları standart olarak: 1200, 2400, 9600, 19200, 38400, 56000, 64000, 72000, , , , , , , , yada Bazı bit hızları seri arayüzlerde mevcut olmayabilir. 25

26 DTE (Data Terminating Equipmnet) ve DCE (Data Communications Equipment) Ayrıca clock rate parametresinin yanında bandwidth parametresinin de girilmesi gerekir. Eğer bandwidth değeri belirtilmez ise varsayılan değer olarak 1,544 Mbps alınır. Bandwidth e atadığınız değer sadece yönlendirme protokolü tarafından yol seçimi için kullanılır. Örnegin; RouterA(conf-if)#bandwidth 64 26

27 Hyperterminal Bağlanma yöntemlerinden genellikle konsol portu kullanılır. Konsol portu Router'ın arkasındaki bir RJ-45 bağlantısıdır. Konsol portu, yetkili kişinin bir ASCII terminalinden ya da terminal emülatörü bulunan bir bilgisayardan router'a erişebilmesine imkan tanır. Hyperterminal Router ı konfigüre etmek için en çok kullanılan bir terminal emülasyon yazılımıdır. Bu yazılım Win 95/98 ve Win NT ile birlikte geldiği için en çok kullanılan terminal emülasyon programıdır. Seri bağlantı ayarları: (default değerler) 9600 bps 8 bit veri Eşlik (parity) biti yok Dur (stop) biti 2 bit Akış (flow control) yok 27

28 Hyperterminal PC nin herhangi bir seri portuna taktığımız (COM1 veya COM2) DB-9- RJ45 dönüştürücüye rollover kablo ile bağlantıyı gerçekleştirin. Ardından hyperterminal programını (hypertrm.exe) Start-Programlar- Donatılar dan çalıştırın, Karşınıza çıkan Connection Description başlıklı pencerede kuracağınız bağlantıya bir isim verin, Connect to penceresinde ise bağlantının kurulacağı seri portu seçin, Bağlantıyı kuracağımız seri portu seçtikten sonra bu portun özelliklerinin belirlendiği pencere de uygun değerleri girdikten sonra hyper terminal penceresindeki Call butonuna basıp Router a bağlantıyı gerçekleştirmiş olursunuz. 28

29 Router ın Çalışması Router larda ilk açıldıklarında POST işlemini gerçekleştirir. Yani CPU, hafıza, interface devreleri gibi sistem donanımlarını kontrol eder. Tüm donanımın sağlam çalıştığından emin olduktan sonra POST işlemi ROM da tutulan bootstrap yazılımını çalıştırır. Bootstrap programı Flash da bulunan IOS u bulur, sıkıştırmasını açar (decompress) ve bu IOS u Flash dan RAM e yükler. Bazı router lar yeterli hafızaya sahip olmadıkları için IOS u RAM e yüklemeden direkt Flash dan çalıştırırlar. 29

30 Router ın Çalışması Eğer router herhangi bir geçerli IOS bulamazsa ROM daki RXBoot olarak adlandırılan mini IOS u yükler. Eğer bu işlemde başarısız olursa ROM Monitor (ROMMON) moduna düşer. IOS yüklendikten sonra NVRAM da bulunan başlangıç konfigürasyonlarını (startup configuration) yükler. Eğer herhangi bir sebepten ötürü konfigürasyon dosyası bulamazsa IOS, NVRAM invalid mesajını verir ve IOS otomatik olarak setup dialog olarak adlandırılan konfigürasyon işlemini başlatır. 30

31 Yönlendiricinin başlatılması 31

32 Router ın Kurulması Router ı yönetmek için 3 yoldan bağlanabiliriz. Console telnet(layer3) aux(dialup) 32

33 Router ın Kurulması Router ın açılması sırasında router konfigürasyon dosyasını arar. Eğer herhangi bir konfigürasyon dosyası bulamazsa setup moda girilir. Bunu setup komutuyla yapar. Bu işlem sırasında; Continue with configuration dialog? [yes/no] Would you like to see the current interface summary? [yes/no] Sorularına Yes diye cevap verilirse Router soru temelli konfigüre edilebilir. Bu konfigürasyon türünde router bir takım sorular sorar ve bu soruların cevaplarını ister. Sorulan soruların varsayılan cevapları soru sonundaki köşeli parantezlerin ([]) içinde verilmiştir. 33

34 Router ın Kurulması Eğer soru cevap tabanlı konfigürasyondan herhangi bir zamanda çıkmak istenirse o zaman Ctrl+C tuşlarına basılması yeterlidir. Eğer yukarıda sorulan sorulara No diye cevap verilirse Router ı kendiniz komutlarla konfigüre edeceksiniz demektir. Bu durumda komut satırı aşağıdaki şekildedir. Router> 34

35 Şekil de NVRAM'den RAM'e yapılan kopyalama işleminde RAM'de bulunan mevcut konfigürasyon ile yeni konfigürasyon birleştirilmektedir. TFTP sunucudan RAM'e yapılan kopyalama işlemi de aynı şekilde birleştirilmektedir. Fakat RAM'den NVRAM'e, TFTP sunucudan NVRAM'e, RAM'den TFTP sunucuya ve NVRAM'den TFTP sunucuya yapılan bütün kopyalama işlemlerinde kopyalanan yerdeki konfigürasyon dosyası silinerek yeni kopyalanan konfigürasyon dosyası kaydedilmektedir. Konfigürasyon dosya Yönetimi 35

36 RAM'de gerçekleştirilen birleşme işlemi nasıl olmaktadır. Eğer RAM'e kopyalanan konfigürasyon dosyası içinde hostname komutu gibi sadece bir değer alması gereken komutlar varsa kopyalanan dosya içindeki değer geçerli olacaktır. Yani NVRAM'den veya TFTP'den RAM'e bir konfigürasyon dosyası kopyalıyorsanız ve kopyaladığınız bu dosya içerisinde hostname Ankara_Merkez varsa, RAM içinde bulunan hostname Ankara komutu silinip yerine Ankara_Merkez hostname olarak yazılacaktır. Fakat RAM'de bulunan konfigürasyon dosyası ile kopyalanacak olan dosya içerisinde birden fazla değeri olabilecek komutlar varsa o zaman bu komutların hepsi RAM'deki dosyada kaydedilir. Örneğin; kopyalanacak konfigürasyon dosyası içinde access-list 1 permit host varsa ve RAM içinde farklı birçok access-list komutu olmasına rağmen bütün komutlar yeni oluşturulacak konfigürasyon dosyası içinde bulundurulacaktır. 36

37 IOS ve Configuration ların Yedeklenmesi ve Geri Yüklenmesi Copy flash tftp :Router ın flash ındaki IOS un yedeğini TFTP server a kopyalar. Copy tftp flash :TFTP server da bulunan bir IOS imajını flash a kopyalamak için kullanılır. Copy running-config tftp :Router üzerinde çalışan konfigürasyonu TFTP sunucuna kopyalar. Copy tftp running-config :TFTP sunucunda bulunan bir konfigürasyon dosyasını router a yükler. erase startup-config: Konfigürasyon dosyası başlangıçtan kaldırılır. Router tekrar başlatılır. copy running-config startup-config: NVRAM e konfigürasyon değişiklikleri kayıt edilir. 37

38 BAŞLANGIÇ KONFİGÜRASYONU (SETUP MOD) Eğer yönlendirici başlatıldığında Cisco IOS, NVRAM'de herhangi bir konfigürasyon dosyası bulunmuyor ise otomatik olarak Setup Moduna yönlendirilir. Ayrıca Ayrıcalıklı modunda iken setup komutuyla da bu moda geçebilirsiniz. Setup modunda iken yönlendirici ile ilgili en temel konfigürasyon yapılabilmektedir. 38

39 Syslog IOS, farklı olaylar gerçekleştiğinde (kullandığınız komutun konfigürasyon ayarlarından birini değiştirmesi ya da bir bağlantının kopması gibi), mesajlar üretir ve bu mesajları varsayılan olarak konsola gönderir. Bu mesajlara SYSLOG mesajları denir. Eğer bir yönlendiricinin konsolunu herhangi bir süre kullanırsanız, mesajlarla karşılaşırsınız. Eğer bu mesajları istediğiniz zaman görmek istiyorsanız, önce mesajları yönlendiricinin RAM'inde logging buffered global konfigürasyon komutu ile tutarsınız. Bu mesajları görüntülemek için; show logging komutu kullanılır. Router'a, konsol ve vty'lar için son komutun çıktısı gösterilene kadar syslog mesajlarını bekletmesi söylenebilir. Bu sayede, komut yazarken konsola gelen syslog mesajlarının, komut yazımını zorlaştırması engellenmiş olur. 39

40 SYSLOG MESAJLARI logging synchronous komutu ile görüntülenecek syslog mesajlarının CLI'da yazılan veya yazılmakta olan komutun işleminin bitmesinden sonra görüntülenmesini sağlar. Böylece konsol kullanıcısı veya telnet kullanıcısı başka işlem yaparken syslog mesajı gelerek işlemi bölmez. Syslog mesajlarını başka bir cihaza göndermek de mümkündür; logging (host adı veya IP adresi) komutu ile bu mesajları host adını veya IP adresini yazdığınız bilgisayara syslog mesajlarını gönderebilirsiniz. 40

41 Debug İşlemi Router üzerinde hata ayıklamak için kullanılabilecek komutlar mevcuttur. Bu komutların başında debug komutu gelir. Debug komutu, router'da karşılaşacağınız problemlerin sebebini anlamak için kullanacağınız teşhis araçlarından birisidir, debug, IOS içindeki çeşitli noktalarda, IOS'un neler yapmakta olduğunu açıklayan mesajlar üretilmesini sağlar, debug seçeneklerinden birisi aktif hale getirildiğinde, router mesajları diğer syslog mesajları ile aynı mantıkta işler. RouterA#debug all Unutulmaması gereken bir nokta da debug işleminin Router ın kaynaklarını bir hayli fazla kullandığıdır. IOS'un çökmesine sebep olabilir. Bu yüzden debug işlemi bitirildikten sonra undebug all veya no debug all komutlarından bir tanesi kullanılarak Router a debug yapmaması gerektiği bildirilmelidir. 41

42 CISCO DISCOVERY PROTOCOL (CDP) Cisco'ya ait bir protokol olan CDP, kullandığınız anahtar veya yönlendiricinin komşuluğunda bulunan diğer Cisco ürünleri hakkında bazı temel bilgileri komşuluktaki cihazların birbirine aktarabilmesi için kullanılmaktadır. Bu protokol sayesinde 3.ncü katman bilgileri alınarak daha kolay bir SNMP yönetimi yapılmaktadır. Bu bilgiler alınırken kullandığınız cihazın 3.ncü katman protokol konfigürasyonu yapmaya ihtiyaç duyulmaz. Çünkü CDP protokolü 3.ncü katmandan bağımsız bir 2.nci katman protokolüdür. CDP protokol mesajlarının alışverişi için kullanılan ara yüzlerin SNAP desteğinin olması gerekmektedir. Bütün LAN ara yüzleri, HDLC (High level Data Link Control), Frame Relay ve ATM ara yüzler CDP mesajlarını desteklemektedirler. SNAP (Safe and Nimble Active Packets), geleneksel paket başlıklarının yerini özel amaçlı bir programlama dilinde yazılmış programlarla değiştirdiği aktif bir ağ sistemidir. 42

43 CDP ü aşağıda belirtilen temel bilgileri komşuluğunda bulunan Cisco cihazdan almaktadır. Cihazın Kimliği (Device Identifier) Cihazın host adı. Adres Listesi (Address list) Mantıksal ve fiziksel adresi. Port Kimliği (Port Identifier) Cihazınıza hangi porttan bağlı olduğu. Görev Listesi (Capabilities list) Yönlendirici veya anahtar mı olduğu. Platform Bu cihazın modeli ve hangi versiyon işletim sistemi kullandığı. CDP ü öngörüldüğü şekliyle bütün Cisco cihazlarda çalışmaktadır. Bütün bir cihazda CDP ü durdurmak için no cdp run, tekrar çalıştırmak için cdp run komutu kullanılmaktadır. Sadece tek bir ara yüzde CDP ü durdurmak için öncelikle ara yüz moduna interface komutuyla girmek ve sonrasında no cdp enable komutu kullanılmak gerekir. Tekrar çalıştırmak için yine ara yüz modunda cdp enable komutunu kullanılmalıdır. 43

44 CDP protokolünün edindiği bilgileri görüntülemek için bazı komutlar kullanılmaktadır; show cdp neighbor komutuyla komşulukta bulunan cihazların genel bilgileri, show cdp entry (cihaz host adı) komutuyla da belli bir cihazın detay bilgileri, show cdp neighbor detail komutuyla komşulukta bulunan cihazların detay bilgilerini, show cdp interface komutuyla bağlı olduğunuz cihazın ara yüzleri ve cdp mesajları hakkında bilgi, show cdp traffic komutuyla cdp trafiği ile ilgili istatistikleri görüntülenir. 44

45 Telnet Kullanarak Router ı Yönetmek Tüm Cisco Router ve switch ler Telnet isteklerine cevap verecek şekilde, üzerlerinde Telnet server servisi çalışır vaziyette gelirler. Bunun yanında tüm Cisco Router ları ve bazı switch ler Telnet istemci programı ile birlikte gelir ve ağ yöneticilerinin Router ları uzaktan yönetmesini sağlar. Privileged modda iken herhangi bir Router a bağlanmak için telnet veya connect komutlarını kullanabilirsiniz. Bu komutlar parametre olarak bağlantının kurulacağı Router ın IP adresini veya host ismini alır. Eğer parametre olarak host ismi kullanılmışsa Router da DNS ayarlarının yapılması gerekir. Ya da Router daki host tablosuna IP host komutunu kullanarak bu host a ait kayıt girilmelidir. Bir telnet oturumunu kapatmak için disconnect, exit, quit veya logout komutlarını kullanabilirsiniz. Eğer birden fazla Router a Telnet ile bağlanmışsanız bu bağlantıları show session komutunu kullanarak görebilirsiniz. 45

46 IOS DOSYASI YÖNETİMİ Flash hafıza, Cisco IOS işletim sisteminin kaydedildiği sabit ve tekrar yazılabilir bir hafızasıdır. Yönlendirici kapatıldığında mevcut IOS bu hafızada tutulduğundan, tekrar başlatıldığında bu hafızadan IOS dosyası alınarak kullanılır. Kullandığınız yönlendiricinin işletim sistemini yeni IOS dosyası ile güncelleştirmek istediğiniz zaman copy tftp flash komutu kullanılır. Yönlendiricinin IOS dosyasını TFTP sunucunun öngörülen dizinine kopyaladıktan sonra bu komutu kullanabilirsiniz. 46

47 Cisco cihazlarının hangi IOS imajlarını kullanacağı 2 farklı yolla belirlenir. Bunlardan ilki 16 bitlik konfigürasyon kayıt (configuration register) değeri ile yapılabilir. Diğeri ise boot system komutu ile yapılabilmektedir. Konfigürasyon kayıt değerinin son 4 bitlik alanına boot alanı (boot field) denir ve tek hexadesimal sayı ile gösterilir konfigürasyon kayıt değerinin ikilik sayı düzeninde gösterilmesi şu şekildedir Cisco yönlendirici ve anahtarlar başlatılırken 3 ana işlem yapılmaktadır. 1. Cihaz önce kendi iç donanımının çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Bu işleme Power On Self Test (POST) denir. 2. Cihazın donanımında herhangi bir problem oluşmadığı takdirde işletim sistemini (IOS) aramaktadır. 3. İşletim Sistemini de bulduktan sonra cihazın konfigürasyon ayarlarını aramaktadır. 47

48 Cisco yönlendirici, IOS imajını boot alanı ve boot system komutuna göre yüklemektedir. Yönlendirici başlatıldığında IOS imajını yüklemek için oluşabilecek alternatifler tablo da görülmektedir. BOOT ALANI DEĞERİ BOOT SYSTEM KOMUTU SONUÇ 0x0 boot system komutu varsa ihmal edilir. ROM Monitör modunda açılır. 0x1 boot system komutu varsa ihmal edilir. ROM'dan IOS yüklenir. 0x2-0xF boot system komutu yoktur. Önce Flash'dan IOS yüklenir. Eğer yoksa broadcast ile TFTP sunucu aranır. Yine bulamazsa ROM'dan IOS yüklenir. 0x2-0xF boot system ROM ROM'dan IOS yüklenir. 0x2-0xF boot system flash Flash hafızadan bulduğu ilk dosyayı yükler. 0x2-0xF boot system flash (dosya adı) Flash hafızadan komutta adı yazılan dosyayı yükler. 0x2-0xF boot system tftp (IP Adresi) (dosya adı) TFTP sunucudan komutta adı yazılan dosyayı yükler. 0x2-0xF Birçok boot system komutları vardır. Ilk boot system komutundan başlamak üzere IOS imajı yükleyene kadar sırayla bütün boot system komutlarını uygular. 48