AKÇAKOCA NIN TARİHİ, SOSYO-EKONOMİK VE KÜLTÜREL YAPISI

Transkript

1 T.C. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMI AKÇAKOCA NIN TARİHİ, SOSYO-EKONOMİK VE KÜLTÜREL YAPISI Yüksek Lisans Tezi Hazırlayan Sinan KALINCI 2010-NİĞDE

2 T.C. NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANABİLİM DALI SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMI AKÇAKOCA NIN TARİHİ, SOSYO-EKONOMİK VE KÜLTÜREL YAPISI Yüksek Lisans Tezi Hazırlayan Sinan KALINCI Tez Danışmanı Prof. Dr. Remzi KILIÇ 2010-NİĞDE

3

4 ÖZET Bu araştırmada Düzce ili Akçakoca ilçesinin tarihi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısı konu edilmiştir. Çalışmada genel olarak Akçakoca nın tarihçesi ve coğrafi özelliklerine değinildikten sonra, sosyal ve ekonomik yapı, son olarak ise kültürel yapı incelenmiştir. Esas konuya geçmeden önce araştırma ile ilgili metodolojik bilgiler verilmiştir. Dört bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde, Akçakoca nın tarihçesi ve coğrafi özellikleri üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde Akçakoca nın sosyal ve ekonomik yapısı iki kısım halinde, kaynaklara dayanılarak ortaya konulmuştur. Nüfus, eğitim, sağlık, spor, turizm, idari yapı, dini mekanlar, mesire yerleri, basın ve sivil toplum örgütleri, Akçakocalı ünlü simalar ile şehit ve gaziler hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Akçakoca nın kültürel özellikleri, gözlem ve görüşme yöntemleri ile incelenmeye çalışılmıştır. Halkın örf, adet ve inançları, eski gelenekleri, mimarisi, giyim kültürü, yemek çeşitleri, yöresel türkü, oyun, mani ve fıkraları ile yöre ağzı aktarılmaya çalışılmıştır. Son bölümde ise eserin genel bir değerlendirmesi yapılarak, araştırma esnasında dikkat çeken olumsuzluklar tespit edilerek çözüm önerileri teklif edilmiştir. I

5 SUMMARY This study is about the historical, social, economic, and cultural structure of Akçakoca, district of Düzce. In this study, after mentioning the historical and geografical features of Akçakoca in general, social, economic and finally the cultural structure is examined. This study consists of four sections. In the first section, the historical and geographical features of Akçakoca are explained. In the second section, social and economic structure of Akçakoca is identified in two parts on the basis of resources. In this section, population, education, health, sport, tourism, administrative structure, places of worship, recreation spots, press and volunteer organizations, famous people, ghazis and martyrs who are from Akçakoca are examined. In the third section, the cultural features of Akçakoca are discussed by using the methods of observation and conversation techniques. Customs, usages, beliefs, old traditions, architecture, culture of clothing, kinds of meal, regional folk songs, games, Turkish quatrain forms and anecdotes are given by using local tongue. In the last section, a general evaluation of the study is made, then the problems which are observed during the research are determined and solutions are suggested. II

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25 GİRİŞ Akçakoca ile ilgili yapmış olduğum araştırmamda birçok eksik yönler bulunmasına rağmen bu bölgenin yeterli derecede incelenmemiş olması nedeniyle bir nebze de olsa bölge açısından önem arz ettiği kanaatindeyim. Şimdiye kadar Akçakoca ile ilgili yapılan araştırmalar yerel yönetimin ve birkaç gönüllünün şahsi gayretlerinden öteye geçmemiş olmasına rağmen bu araştırma sayesinde ilçenin ekonomik-sosyal-tarihi ve kültürel değerleri tek bir elde toplanmış, böylece bundan sonra yapılacak olan çalışmalara da ön ayak olacağını umuyorum. Akçakoca ile ilgili araştırmamızda sosyal, kültürel, ekonomik ve tarihi yapıyı incelemiş bulunuyoruz. Toplumun en temel unsurunu oluşturan bireye aktör adı verilmektedir. Toplum bireye çeşitli roller yüklemiştir. Bu roller, anne rolü, baba rolü, öğretmen rolü, öğrenci rolü vs. gibidir. Toplum, bireye yüklemiş olduğu bu rolleri yerine getirmesi için baskı yapar. Bunun için insanın bu rolleri bazen birbirleriyle çatışabilir. Toplumla iç içe yaşayan aktör, bu durumda rolünü değiştirir. Aktörlerin bir araya gelmesi ve birbirlerini etkilemesi sonucunda ortaya toplumsal sistem çıkar. 1 Toplumlar düşünen bireylerden meydana gelmektedir. İnsanlık tarihine baktığımızda inançsız hiçbir milletin olmadığı görülecektir. Her toplum mutlaka bir inanca sahip olarak karşımıza çıkmaktadır. Tarihte ne kadar geriye gidersek gidelim inançsız bir toplumla karşılaşmamız neredeyse imkansız gibidir. Tarihi devirlerde olduğu kadar tarih düşüncesinde de insanoğlunun bazı inanç ve manevi değerlerle beraber yaşadığı, yapılan bilimsel araştırmalar sonucu anlaşılmıştır. Maddi ve manevi olarak yaratılan insan maddi ihtiyaçlarının yanında manevi ihtiyaçlarını da karşılamak zorundadır. Manevi inançların başında ise din ve inanç gelmektedir. 2 Bilindiği gibi insan yaşamının başlıca üç önemli geçiş dönemi vardır. Doğum, evlenme ve ölüm. Her birinin kendi bünyesi içerisinde birtakım alt bölümlere ve basamaklara ayrıldığı bu üç önemli aşamanın çevresinde birçok inanç, adet, töre, tören, ayin, dinsel ve büyüsel ölü işlem kümelenerek söz konusu geçiş leri bağlı bulundukları kültürün beklentilerine ve kalıplarına uygun bir biçimde yönetmektedirler. Bunların hepsinin amacı da kişinin bu geçiş dönemindeki yeni durumunu belirlemek, kutsamak, kutlamak, aynı zamanda da kişiyi bu sırada yoğunlaştığına inanılan tehlikelerden ve zararlı etkilerden 1 Emre Kongar, Toplumsal Değişme Kurumları ve Türkiye Gerçeği, İstanbul-1985, s.32 2 Hakan Koç, Niğde İli Bor İlçesi Kemerhisar Beldesi nin Sosyo-Kültürel Yapısı, Niğde-2006, s.1(basılmamış Yüksek Lisans Tezi, N.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü) 1

26 korumaktır. Çünkü yaygın olan inanca göre, insan bu tür dönemler sırasında güçsüz ve zararlı etkilere karşı açıktır. Böylece geçiş dönemlerinde kümelenen adetler, gelenekler, töreler ve törenlerle bunların içerisinde yer alan işlemler ve uygulamalar bir ülkenin ya da belirli bir yörenin geleneksel kültürünün ana bölümlerinden birini oluştururlar. Geleneksel halk yaşamının başarılı bir birişimine varabilmek için, birçok başka şeyin yanı sıra bu üç önemli geçiş döneminin de sistemli bir şekilde araştırılıp, incelenmesi gerekmektedir. İnsanlığın bu dönemlerle ilgili düşünce, tasarım, tutum, davranış, işlem ve uygulamaları belirli bir ülkenin, bir halkın ya da etnik grubun coğrafyasından ve kültüründen gelen kimi yerel ayrımların, özelliklerin dışında ana çizgileriyle evrensel bir nitelik taşımaktadır. 3 Kültür, belirli bir toplumda yada toplulukta yetişen insanların öğrendikleri beceri, dil, inanç, davranış ve alışkanlıklardır. Her insan topluluğunun kendine özgü bir kültürü vardır. Bir anlamda kültür, bir insanın, yaşadığı toplumdan aldığı tüm beceri ve alışkanlıkları kapsar. Bir milletin, bir halkın yada toplumun yaşam biçimi olarak da özetleyebileceğimiz kültür, kuşaktan kuşağa aktarılır. 4 Kültür, bir toplumda geçerli olan ve öteden beri süregelen her türlü duygu, düşünce ve yaşam ve sanat anlayış biçimlerinin tümüdür. Batılı anlayışa göre kültür, doğaya karşıt olan değerlerdir. İnsan kültürle hayvanlıktan uzaklaşır ve onun sayesinde gerekli araçları yaratarak doğaya egemen olur. Bir ulusta mevcut bilgiler, dinsel inançlar, sanat, ahlak, hukuk, adet ve gelenekler ve kişinin toplum üyesi olarak edindiği daha başka yetenek ve alışkanlıklar kültür kavramı içerisine girer. Bu bakımdan en ilkel toplumların bile kültürü vardır. Toplumların sürekliliğini sağlayan da kültürdür. 5 Kültür, bir etnik gruba, ulusa, uygarlığa, niteliklerini veren bir başka grupta, bir başka ulusta olmayan maddi ve manevi olguların tümüdür. 6 Kültür, bir cemiyetin sahip olduğu maddi ve manevi kıymetlerden teşekkül eden öyle bir bütündür ki, cemiyet içinde mevcut her nevi bilgiyi, alakaları, itiyatları, kıymet ölçülerini, umumi atitüd, görüş ve zihniyet ile her nevi davranış şekillerini içine alır. Bütün bunlar, birlikte, o cemiyet mensuplarının ekserisinde müşterek olan ve onu diğer cemiyetlerden ayırt eden hususi bir hayat tarzı temin eder. 7 Her insan topluluğu çeşitli durumlarda karşı karşıya kaldığı çeşitli sorun ve problemleri çözmek amacıyla birçok araca gereksinim duyar. Yaşamış olduğu çevrenin 3 Sedat Veyis Örnek, Türk Halkbilimi, T.C. Kültür Bakanlığı YayınlarıAnkara-1995, s Kültür Maddesi, Temel Britannica Ansiklopedisi 11 Hürriyet Yayınları, İstanbul-1993, s Kültür Maddesi, Görsel Genel Kültür Ansiklopedisi 3 İstanbul 1981, s Kültür Maddesi, Büyük Larousse 14 Milliyet Yayınları, İstanbul-1986, s Mümtaz Turhan, Kültür Değişmeleri, Marmara Üniv. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları Nu:16, İstanbul-1997, s. 48 2

27 şartlarına ve beşeri ilişkilere göre bu gereksinimler için ortaya koyduğu vasıtalar beceri ve maharetlere göre değişkenlik göstermektedir. Her toplumda bu tarz ihtiyaçları temin etmek maksadıyla oluşturulmuş bir tekniğin ve bilginin yanında beşeri ilişkileri düzenlemeye yarayan kanunlar, kurallar, örf ve adetler, iman, düşünce ve telakkiler. İşte bunların yekününe kültür denilmektedir. Kısacası ilk ve asli ihtiyaçlar kültürün meydana gelmesini sağlamış, kültür de yeni yeni ihtiyaçların oluşmasına olanak sağlamıştır. 8 Bu çalışmada Düzce nin Akçakoca ilçesinin tarihi- sosyo-ekonomik yapısı ile kültürel özellikleri; örf, adet ve inançları konu olarak ele alınmıştır. Konuya geçmeden önce araştırmanın metodolojisiyle ilgili bilgi verilerek, birinci bölümde Akçakoca ve çevresinin genel tarihi ve coğrafi yapısı işlenecektir. Üç bölümden oluşan bu çalışma da birinci bölümde tarihi ve coğrafi yapı, ikinci bölümde sosyo-ekonomik yapı kaynaklar ışığında açıklanmaya çalışılacaktır. İki kısımdan oluşan ikinci bölümün sosyal yapı olarak isimlendirdiğimiz birinci kısmında; Akçakoca ilçesinin nüfus, eğitim, sağlık ve ulaşım durumu ile idari yapısını oluşturan merkez ve köyleri, turizm özellikleri, spor ve sanat etkinlikleri, ibadet yerlerinin yanı sıra Akçakocalı ünlü simalara da yer verilecektir. Üçüncü bölümde ise kültürel yapı incelenecek, nispeten gözlem ve görüşme yöntemlerine ağırlık verilecek olan bu kısımda halkın örf, adet, inanç ve yaşayışları, yemekleri, yöresel kültürün aynası türküleri, oyunları, giyim tarzları, manileri vb. konular kaynaklardan ve kaynak kişilerden alınan bilgilerin derlenmesiyle incelenmeye çalışılacaktır. Son olarak sonuç ve değerlendirme bölümünde araştırmanın genel bir değerlendirmesi yapılarak, araştırma esnasında tespit edilen dikkat çekici noktalar vurgulanacaktır. Türk milletinin geçmişten günümüze birçok bağımsız devlet kurması, bağımsızlık duygusunun oldukça gelişmiş ve yüksek bir kültüre bir sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Bu devletlerin kurulduğu geniş coğrafya bir tarafa sadece Anadolu bile en ücra köylere kadar her köşesi zengin bir kültüre sahiptir. Ülkemizde ki bölgeden bölgeye değişim gösteren bu örf ve adetler bu kültürünün zenginliğini gösterme açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle Ulu Önder Atatürk ün Milli ülkümüz, milli kültürümüzü muasır medeniyetler seviyesinin üstüne çıkarmaktır. Şeklinde ifade ettiği gibi milli kültürümüzü korumak, tanımak ve tanıtmak, yaşatmak ve geliştirmek, Türk milletinin fertleri olarak en önemli vazifemizdir. 9 8 Turhan, A.g.e. s Aytaç Özel, Ankara ili Elmadağ İlçesi nin Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapısı. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü) s.2 3

28 ARAŞTIRMANIN METODOLOJİSİ A. ARAŞTIRMANIN ALANI Deprem sonrası il olan Düzce nin bir ilçesi olan Akçakoca ilçe merkezi ile 43 köyden oluşmuştur. İlçe merkezi ve köylerde bulunan çeşitli sosyal gruplar araştırma alanı olarak belirlendi. Akçakoca ve çevresinin genel tarihi ve coğrafi özellikleri incelendi. Sosyal ve ekonomik yapı ayrı başlıklar halinde bir bölümde ele alındı. Kültürel özellikler ayrı bir bölüm oluşturuldu. Araştırmamız esnasında, görev yaptığımız kurumdaki izinlerimizin kısa oluşunun etkisiyle ve köylerin sayısının çok oluşu ve birbirinden kopuk olması sebebiyle sadece birer kez ziyaret edilebilmiştir. Ancak köylerdeki ilgili kişilerle zaman zaman yaptığımız görüşmelerin ve daha önceden bilinen yerler olmasının da avantajıyla gerekli bilgilere ulaşılmıştır. Düğün, cenaze, bayram vb. adetler hem kaynak taraması hem de kaynak kişilerle yapılan görüşmeler ışığında incelenmeye çalışılmıştır. B. ARAŞTIRMANIN SINIRLARI 1. Bu araştırma kişisel gözlemlerimize dayanarak elde ettiğimiz bilgilerle sınırlıdır. 2. Araştırma, kendisiyle görüşülen kişilerin verdikleri bilgilerle sınırlıdır. 3. Akçakoca nın tarihi, sosyo-kültürel yapısı, coğrafi konumu, eğitim-öğretim durumu vb. kurumsal bilgiler ile ilgili literatürden toplanan kaynaklarla sınırlıdır. 4. Araştırmamız esnasında, ilçe merkezi ile 43 köy ziyaret edilmiş ve ayrıca 67 kişi ile görüşülmüştür. C. ARAŞTIRMANIN AMAÇ VE ÖNEMİ Araştırmada Düzce nin en büyük ve önemli bir ilçesi olan Akçakoca nın tarihsel süreç içinde gelişimini, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısını bütün yönleriyle incelemeye çalışılmıştır. Ülkemizin zengin kültür hazinesinin sadece bir parçasını ele alan bu çalışmanın temel amacı, Akçakoca nın sosyo-ekonomik özelliklerini ve kültürel değerlerini yansıtabilmek, bu değerlerin yıpranmasını önleyerek gelecek kuşaklara sağlıklı bir şekilde ulaşmasını sağlamak, 4

29 gelişimine katkıda bulunmak, kültürün bütünleştirici yönlerini öne çıkarmak, bu sayede de yüksek Türk kültürüne bir parçada olsa hizmet edebilmektir. Bu amaç doğrultusunda şu sorulara cevap vermeye çalıştık: 1. Tarihi süreç içinde Akçakoca ilçesinin yeri ve önemi nedir? 2. Akçakoca da sosyal ve ekonomik yaşam nasıl şekillenmiştir? 3. Akçakocalı olup, devlet ve siyaset adamı, sanatçı, üst düzey bürokrat, edebiyatçı, bilim adamı vb. ülke çapında ünlü sayılabilecek kişiler kimlerdir? 4. Doğum, evlenme, ölüm, asker uğurlama, bayram, giyim, yemek kültürü gibi örf, adet ve gelenekler nelerdir ve nasıl yaşatılmaktadır? 5. Eski dönemlerde yaşanmış, topluma yön veren etkili töreler ve adetler var mıdır? 6. Yöresel kültürün yansıması olan türküler, oyunlar, maniler, şiirler vb. hangileridir? D. ARAŞTIRMANIN YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Arşiv ve kütüphane kaynakları, klasik veri toplama ve fiş oluşturma metoduyla incelenmiştir. Konu ile ilgili kaynak taraması yapılmış, çeşitli kurumların arşivleri incelenmiş ve yetkilileriyle görüşülmüştür. Ayrıca konu ile ilgili ulaşılabilen internet sitelerinden de faydalanılmıştır. Araştırmada en çok başvurulan teknikler, gözlem ve görüşmelerdir. Görüşmeler genellikle önceden tespit edilen kaynak kişilerle yüz yüze yapılmış; yüz yüze görüşemediğimiz kişilerle, telefon ve elektronik posta gibi vasıtalarla iletişim kurulmuştur. Görüşmeler esnasında karşılaşılan ilgi ve samimi davranış(özellikle de köylerde) araştırmanın daha verimli olmasını sağlamıştır. Görüşmeler genellikle sohbet şeklinde gelişmiş, edinilen bilgiler anında not edilerek ayrı ayrı dosyalanmıştır. Dijital kamera, kayıt cihazı(cep telefonu) gibi elektronik cihazlarla da zaman zaman kayıtlar yapılmış, gerekli görülen yerlerin fotoğrafları çekilmiştir. Yapılan görüşmelerde edinilen bilgilerin doğruluğunu teyit etmek adına, aynı konu değişik zamanlarda farklı kişilerle de görüşülmüştür. Çay bahçeleri, sahil ve kahvehaneler gibi halkın yoğun olduğu yerlerde yapılan sohbetlerde çeşitli verilere ulaşılmıştır. 5

30 Sünnet, söz kesme, nişan, düğün, bayram, cenaze, asker uğurlama gibi törenlerde bizzat katılarak gözlem yapabilme fırsatı bulunmuştur. Ayrıca daha önce yapılan sünnet, düğün, nişan vb. eğlencelerin video görüntüleri de temin edilerek bilgi toplanmıştır. Akçakoca ilçe merkezinde yaşayan ve bu bölgeden olan mesai arkadaşlarımızın, komşularımızın deneyim ve gözlemlerinin yanı sıra yöre kültürüne olan şahsi ilgimiz ve bilgilerimiz de çalışmamızın kolaylaştırıcı etkenleri arasındadır. Belirtilen yöntemlerle edinilen bütün bilgiler ayrı ayrı dosyalanmış, toplanan dokümanlar bir plan dahilinde, bütünlük oluşturacak şekilde düzenlenmiş, gereksiz görülenler ayıklanarak yazıya hazır hale getirilmiştir. E. KARŞILAŞILAN PROBLEMLER 1. Çalışma esnasında çekilen en büyük zorluklardan biri ilçenin 43 köye sahip olması ve bu köylerin birbirlerinden oldukça uzakta olmasıdır. Bundan dolayı saha çalışmalarında bir köye birden fazla gitme şansımız olmadığı gibi araştırmanında uzun zamana yayılmasına neden olmuştur. 2. Dağınık olan bilgilerin toplanıp düzenli bir yazı haline dönüştürülmesi de çalışmamızın uzunca bir zamanını oluşturdu. 3. İç operasyonlarda şehit düşen ya da gazi olan kişilere ulaşmakta büyük sıkıntı yaşadık. Bunun nedeni ise bu bölgenin Doğu Karadeniz göçmeni olması sebebiyle birçok cenazenin bu bölgede olmamasıdır. 4. Bölgenin yabancısı olmamızdan dolayı halkın büyük çoğunluğunun doğum gibi bazı konular da örf ve adetleri anlatmakta çekindiğini gördük. 5. Turizm ile ilgili veriler elde etmeye çalışırken bölgeye gelen turist sayısını tespit etmekte zorlandık. Her ne kadar turizm bölgesi olarak görülse de bu yönde bir çalışmanın yapılmaması bizim bazı bilgilere ulaşamamamıza neden olmuştur. Bütün zorluklara ve sıkıntılara rağmen, araştırma esnasında bizlere yardımcı olan vatandaşlarımızın ve kurumlarımızın yakın ilgisi ve Akçakoca adına böyle bir çalışmanın yapılmasından dolayı tebrik ve destekleri, bizi motive edici etken olmuştur. Çalışma sırasında emeğini ve desteğini esirgemeyen herkese teşekkür ederim. 6

31 BİRİNCİ BÖLÜM AKÇAKOCA NIN TARİHİ VE COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ A. TARİHÇESİ 1. Bolu ve Çevresinin Genel Tarihi Bolu nun tarih öncesi çağlardaki genel yapısı bilgilerin yetersizliği nedeni ile gerektiği şekilde açıklığa kavuşmuş değildir. Buna bağlı olarak Hititler dönemi de kaynak yetersizliğinden dolayı karanlıktır. Yazılı belgeler, o devirden kalan arkeolojik malzemeler ve tarih kaynaklarının vermiş olduğu bilgilere bakılarak, Bolu Tarihi Bithynialılar ile başlatılmıştır. Tarihi süreç içerisinde Bolu ve çevresine Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Bolu Beylikleri, Ahiler, Candaroğlulları ( daha sonra İsfendiyarlılar, Kızılahmedliler) ve Osmanlı Devleti egemen olmuştur. 10 Bolu, tarihi hayatına Bithynia Bölgesinde başlamış olup Trak göçleri sonunda Sakarya ve Filyos ırmaklarının yayı içerisinde yaşayan halka Bithyn deniliyordu. 11 Bu bölgenin o dönemdeki en meşhur yerleşim yerleri ise Nikomedia, Sophon, Krateia, Tarsia, Demetrium, Dia(Akçakoca), Bithynion gibi yerlerdir. Bu dönemde Bolu hayvancılığı ile meşhur olup Salone ovasında yapılan peynirleri ile ün kazanmıştır. Ancak bu dönemde yapılan Bithynion kalesinin izlerine günümüzde rastlamak mümkün değildir. 12 Roma İmparatorluğu nun giderek güç kazanması ve son olarak yapılan Agamis Antlaşması sonrası bu bölge M.Ö. 74 ten itibaren Roma egemenliğine girmeye başladı. Bithynia krallığının çökmesi sonrası bu 10 Enver Konukçu, Cumhuriyet in 70. Yılında Bolu, Bolu Gazeteciler Cemiyeti, Bolu-1993, s.7 11 Bolu İl Turizm Envanteri, T.C. Bolu Valiliği İl Turizm Müdürlüğü( Devran Matbaacılık) Ankara-1997, s Bolu İl Yıllığı, 1998, s. 53 7

32 bölgede çeşitli idari düzenlemeler yapıldı. Bu düzenlemeler sonrası bölge Latinleşme sürecine girmiş oldu. Bithynia bölgesi Romalılar döneminde oldukça gelişti. İmparatorluğun bütün nimetlerinden nasibini almıştır. Bu bölge daha sonra Claudiopolis ismini almıştır. Bu isim Bizans döneminde de kullanılmaya devam edilmiştir. 395 te Roma İmparatorluğu nun ikiye ayrılması sonrası bu bölge Doğu Roma nın payına düşmüş ve böylece yeni bir dönem başlamıştır. 13 Bizans İmparatoru Teodosius devrinde ( ) Bithynia, doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bu dönemde Avrupa da büyük askeri ve siyasi olaylar meydana gelirken bu bölgede yerel olaylar dışında dikkat çekecek çok fazla bir şeye rastlanmamaktadır. Ancak şehir, 740 yılında meydana gelen şiddetli deprem sonrası tamamen yıkılmıştır. Bizans İmparatoru VII Konstantin zamanında yapılan bir düzenleme sonrası Bolu, merkezi Ankara olan yeni bir idari birime bağlanmıştır ve 9. yüzyıllarda Batı Anadolu istikametinde ilerleyen İslam orduları aradaki dağlar yüzünden Bolu ya girememişlerdir. Bolu çevresine Türkler ancak 13. yüzyılda Selçuklular zamanında girmeye başlamışlardır deki Malazgirt Savaşı nı kaybeden Bizans, aynı zamanda Anadolu daki egemenliğinden de önemli tavizler vermiştir. Romanos Diogenes den sonra ortaya çıkan taht kavgaları, Bizans ı oldukça zayıflatmıştı. Bunu fırsat bile Türk akıncıları bu bölgeye doğru da akınlarını sıklaştırmaya başlamışlardır. Kılıç Arslan, Selçuklu sultanı olarak gücünün zirvesinde iken yaşlanması dolayısıyla ülkeyi Türk töresi gereğince oğulları arasında pay etmiş, Ankara ve çevresi Muhyeddin Mes ud un egemenliğine girmiştir. Miryokefalon Savaşı sonrası Bolu ve çevresi Selçuklu kuvvetlerince kuşatılmışsa da Bizans İmparatoru Manuel Kommenos, bu kuşatmayı son anda önlemiştir. Bunun üzerine Selçuklu kuvvetleri Bizans topraklarını terk ederek Paphlagonia dolaylarına çekilmişlerdir. Moğol istilası sonrası Anadolu ya pek çok Türk göç etmeye başlamıştır. Kayılar ve ona bağlı bazı gaziler, Söğüt ve çevresine yerleşirken Pontus bölgesinden akıp gelen Türkmenler de Claudiopolis ve çevresindeki vadilere, ormanlık alanlara ve bozkırlara doğru göç ettiler. Bugün de bölgede çokça karşılaştığımız Çepni, Dodurga, Kayı, Halaç vb. isimler bize bölgenin Türkleşme sürecinin 13. yüzyıl sonlarında olduğunu göstermektedir. 16 Türkiye Selçuklu Devleti nin son döneminde Marmara Bölgesi nde bir uç beyi olarak yerleşen Osmanoğulları, bağımsızlıklarını ilan sonrası Marmara kıyılarını egemenliklerin 13 Konukçu, A.g.e. s Bolu 94, T.C. Bolu Valiliği İl Turizm Müdürlüğü, Kemal Matbaacılık, Bolu-1994, s Bolu ve Karadeniz Bölgesi, Rıfat Gökçen, Osman Yalçın, Özyürek Yayınları, İstanbul-1986, s Enver Konukçu, Bolu da Halk Kültürü ve Köroğlu Uluslar arası Sempozyumu, Abant İzzet Baysal Ü. Yay. No:10, Bolu-1998, s.1-2 8

33 altına aldılar. Bu arada Bolu dolaylarında Osmanoğulları nın kontrolü altına geçti. Osman Bey in ünlü komutanlarından Konur Alp, Göynük ve Mudurnu ile Akyazı dolaylarını ele geçirmiş ve Bolu yu da Osmanlı Devleti nin sınırları içerisine almıştır.(1325) Aşıkpaşazade Tarihi, bu olayı şöyle anlatır: Konur Alp Kılıcı Bolu ya saldı, Veli Akyazı da düz basar oldu. Uzunca belde kafirle buluştu İki gün zevcesiyle hoş duruştu. Oradan kafiri döndürdü kovdu, Konur Alp Tuzpazar ı tuttu. 17 I. Bayezid in ölümü sonrası başlayan Fetret Devri ndeki şehzade kavgalarına da Bolu birçok kez sahne olmuştur. Ancak Timur tehlikesinin dışında kalmayı başarmış ve Çelebi Mehmet in otoriteyi yeniden tesis etmesi ile Bolu düzenli bir yönetime kavuşmuştur. 15. yüzyılda Bolu Osmanlı ya ait Cenevizliler ve Candaroğulları ile komşu bir sınır şehri görünümündeydi. 16. yüzyılda Bolu, ikinci derece şehzade sancaklarından biri olmuştur. Kanuni Sultan Süleyman şehzadeliğinin bir bölümünü burada geçirmiştir. Osmanlı Devleti nin güç kaybetmeye başlamasıyla bu durumdan Bolu da nasibini almıştır yılları arasında Bolu, Voyvodalıkla II. Mahmut döneminde ise Mutasarrıflık haline getirilmiştir.(1811) Tanzimat sonrası Kastamonu eyaletine bağlanan Bolu 1909 yılında yeniden Mutasarrıflık haline getirilmiştir. I. Dünya Savaşı nın ardından Mondros Ateşkesi ile başlayan Anadolu nun işgali karşısında tüm yurtta olduğu gibi Bolu da da direniş cemiyetleri kurulmaya başlamıştır. Bolu da ilk Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Gerede de sonra ise Redd-i İlhak Cemiyeti Bolu da bir şube açmıştır. Bu şube daha sonra Müdafa-i Hukuk Cemiyeti şekline getirilmiştir. Mustafa Kemal Paşa liderliğinde yapılan milli mücadelenin sonlarına doğru Bolu, mutasarrıflık devrini tamamlayarak vilayet haline getirildi. Son mutasarrıf Fahrettin Bey aynı zamanda Bolu nun ilk valisi olmuştur Düzce İli nin Kurulması Düzce ye ait bilgiler çok eski dönemlere kadar gitmemekle beraber Düzce nin sekiz kilometre kuzeyinde bulunan ve Konuralp diye isimlendirilen kasabanın tarihi MÖ 3. yüzyıla 17 Bolu ve Karadeniz Bölgesi, Rifat Gökçen, Özyürek Yayınevi, İstanbul-1998, s Bolu İl Turizm Envanteri, T.C. Bolu Valiliği İl Turizm Müdürlüğü, Devran Matbaacılık, Ankara-1997 s

34 kadar varmakta olup bu bölgede yapılan kazılarda birçok büyük öneme sahip arkeolojik eserler bulunmuştur. Bu bölge de tıpkı Bolu gibi Bithynialıların önemli bir şehri konumundaydı. Daha sonra Pontus istilasına uğrayan bu bölge hemen sonrasında Roma hakimiyetine girmiştir. Bu dönemde bölgede Hristiyanlık dini hüküm sürerken Roma nın ikiye ayrılması sonrası Doğu Roma nın egemenliği altına girmiştir. Uzun bir süre Bizans ın egemenliğinde kalan Düzce ve çevresi Osmanlı Devleti nin kurucusu olan Osman Bey in komutanlarından Konuralp ın Bizans tekfurları ile yaptığı savaş sonucunda Düzbazar( Düzce Ovası) ı ele geçirmiştir. Düzce nin ilk yöneticileri Konuralp, Sungur bey, Şemsi ve Gündüz Alp tir. Bu yüzyıldan sonra bölgeye Konuralp ili ya da Konrapa denilmeye başlanmış ve Bolu ya bağlı bir nahiye haline gelmiştir. 19 Düzce, Osmanlı Devleti döneminde donanmanın kereste ihtiyacını karşılaması bakımından önem arz etmiştir. Devletin merkezi olan İstanbul u Erzurum ve Sivas a bağlayan yol üzerinde bulunması daha bir önem kazanmasını sağlamıştır. Son dönemde Osmanlı Devleti nin Ruslar karşısında aldığı ağır yenilgiler sonrası bölgeye birçok göçün olmasına ve nüfusun giderek artmasına neden olmuştur. Türk, Çerkez, Abhaz, Laz, Gürcü, Tatar, Boşnak, Arnavut, Hemşinli birçok göçmene hükümet ücretsiz toprak temin etmiştir. II. Abdulhamit döneminde Düzce ye bağlı 137 köy, 6618 hane ve nüfus bulunmaktaydı yılına kadar Düzce Göynük e bağlı bir nahiye iken 1870 yılında kaza oldu ve Kastamonu vilayetinin Bolu Sancağı na bağlanmıştır yılında hükümetin çıkarttığı göç kanunu sonrası Düzce de bulunan Ermeni Mahallesi (İcadiye) boşaltılmıştır. Bu dönemde Bulgaristan göçmeni Nuri Bey tarafından Düzce Müdafa-i Hukuk Cemiyeti kurulmuştur. Milli Mücadele döneminde çıkan ayaklanma ile de adından çok defa söz ettiren bölge bu dönemde hararetli askeri ve siyasi gelişmelerin yaşandığı bir nokta olmuştur. Cumhuriyet in ilanı sonrası Bolu Vilayeti ne bağlanan Düzce ilçesinin ilk kaymakamı ise Midhad Kemal Bey dir. 20 Cumhuriyet devrinde büyük bir gelişme gösteren, önemli yollar üzerinde bulunmasından dolayı ulusal ve uluslar arası boyutta büyük önem kazanan ilçe en büyük zararı depremlerden görmüştür Düzce depremi, 1957 Abant Depremi, 1967 Adapazarı depremi, 17 Ağustos 1999 ilçenin büyük zarar görmesine neden olmuştur. Son olarak ise 12 Kasım 1999 daki Düzce depremi ise şehri yerle bir etmiştir. Deprem yaralarının daha kolay ve hızlı bir şekilde sarılabilmesi için Bakanlar Kurulu kararınca Düzce 9 Aralık 1999 da ülkemizin 81. ili olmuştur

35 3. Tarih Öncesi Dönemden Türk Egemenliğine Kadar Akçakoca Akçakoca nın kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Akçakoca ve çevresinin tarihi devirlerdeki iskanı hakkında kesin bilgiler mevcut değildir. Ancak Akçakoca hakkında ilk yazılı belgelerin 1112 li yıllara ait olduğu ifade edilmektedir. MÖ 1200 lerde bölgeye ilk gelenlerin Track ve Friklerdir. MÖ 650 lili yıllarda Yunanistan ın Beotya Kokonas kabilesinin bugünkü Akçakoca bölgesine gelerek Dia şehrini kurduklarını Grek ve Yunan tarihçiler yazmaktadır. Coulonlar kıyıların beyaz kayalarla kaplı olmasından yola çıkarak parlak, yıldız anlamlarına gelen Dia ismini verdikleri, Bizans döneminde ise bu ismin sonuna Poly (şehir) eklenerek Diapolis adını aldığı ifade edilmektedir. Ancak bazı kaynaklarda ise şehrin asıl isminin Romalılar zamanında Tospolis olduğunu belirtmektedir. 22 Şarl Teksiye nin Küçük Asya adlı kitabında Akçaşehir yada Akçakoca nın ismi Tospolis olarak geçmektedir. Günümüz Ereğli( Heraklia) si ile Bithnyialılar arasında sık sık mücadelelerin yapıldığı yer olan Akçakoca o dönemde ormanlarla kaplı halkın büyük bir bölümünün göçebe düzen içerisinde yaşadığı bir yerleşim alanıydı. Bölge daha sonra Büyük İskender in egemenliği altına girmiş, bir müddet sonra İskender in Babil de ölmesi üzerine Akçakoca ya İskender in komutanlarından Antigon, ondan sonra ise Lazirmark yönetmiştir. Sezar ın Pontus u zapt etmesi üzerine bu bölge de Roma İmparatorluğu na bağlanmıştır. Böylece Bithnyia, Roma İmparatorluğu nun Anadolu daki beş eyaletinden biri durumuna geldi yılında Roma İmparatorluğu nun Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayrılması üzerine Doğu Bithyia ya Honoriat adı verilmiştir. Honoriat ın merkezi ise bugünkü Bolu olan Claudiopolis idi. Bu bölgenin başlıca şehirleri ise Prusias(Üskibi), Heraklia(Ereğli) ve Diapolis(Akçakoca) dir. 24 Bizans egemenliğine giren Akçakoca, bu dönemde Arap akınlarına da uğramıştır. Emevi halifesi Abdül Melik bin Mervan ın yapmış olduğu bir sefer sonrası Ereğli ve çevresi Amasra ya kadar olan bölge yakılıp yıkılmıştır tarihinde Haçlı orduları IV. Haçlı Seferi esnasında Kudüs yerine İstanbul u hedef olarak seçmişler, Bizans topraklarını ele geçirerek başkent İstanbul da bir Latin krallığı 22 Akçakoca yı Ziyaret Eden Turistlerin Müşteri Tatminini Ölçmeye Yönelik Bir Alan Çalışması, Said Kıngır, Orhan Akova, Emrah Özkul, Akçakoca Ticaret ve Sanayi Odası, 2006, s Akçakoca 2007, Kenan Okan, Arı Matbaası, Akçakoca-2007, s Akçakoca, Mustafa Şükrü Dönmez, Akçakoca-2000, s Okan, A.g.e, s.13 11

36 kurmuşlardır. Bu esnada Cenevizliler bölgeye egemen olarak Karadeniz kıyılarında çeşitli siteler kurmuşlar ve kaleler yapmışlardır. Bugün ilçede varlığını sürdüren kale de bu dönemden kalma önemli bir tarihi eserdir. Bizans ın 1261 yılından sonra İstanbul dan Latinleri kovması sonrası bölge de yeniden Bizans egemenliği altına girmiştir Türk Egemenliğinde Akçakoca a. Selçuklular Dönemi Abbasi halifesi Mütevekkil zamanında ordunun büyük bir bölümü terhis edilerek yerine Türk askerleri yerleştirilmiştir. Böylece halifenin ordusu sadece Türklerden oluşan bir ordu haline gelmiştir. Bu ordu her sene Anadolu üzerine sefere çıkar, Bizans a hücum eder ve bir takım yerleri ele geçirirlerdi. Yapılan bu akınlar doğu tarafından gelecek olan Türk fatihlerinin işini de oldukça kolaylaştırmıştır. Bolu bölgesi de uç eyalet gazileri tarafından istilaya uğramıştır. Malazgirt Meydan Savaşı sonrası Bizans Anadolu topraklarının bir kısmından çekilmek zorunda kalırken Anadolu Selçuklu Devleti de bağımsızlığını ilan etmiştir. Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah Anadolu yu Türkmenlere yurt olarak göstermiş ve bu dönemde Anadolu ya gelen göçmenlerin miktarı yaklaşık yerleşik halk kadardı. 27 Enver Konukçu nun da ifade ettiği gibi Bolu Kuzey-Batı Anadolu nun eski ve önemli yerleşme merkezlerinden biri idi. Bizans devrindeki Claudipolis in son kısmındaki polis (şehir) den halk arasında Bolı, Boli ve Bolu diye söylenmiştir. Mesut un Ankara meliki olmasından az önce II. Kılıç Arslan ( ) ın Selçuklu kuvvetleri, 1177 de bu kale önlerinde görünerek kısa müddet kuşatmışlardı. Ancak Mycrikephalon Meydan Savaşı mağlubu Manuel Komnenos burada kendi şerefini iade edecek küçük bir başarı kazanabilmişti. Melik Mesut Bolu nun doğusunda yeni fetihlerde bulunmuş, Kastamonu bölgesini ve Safranbolu yu kuşatarak ele geçirmiş ve Türk göçmenlerini iskan ettirmiştir. Gerede, Mengen, Köroğlu Dağları ve Bolu çevresi Oğuz kabileleri birliğine dâhil birçok Türkmen grupların yeni vatanı olurken, Mudurnu istikametinden de Sakarya vadisine doğru yayılışları görülmektedir Dönmez, A.g.e, s Enver Konukçu, Köroğlu nun Yaşadığı Asırda Bolu nun Siyasi Durumu XVI-XIII. Yüzyıllar, Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları, Ankara-1983, s.53 12

37 Anadolu ya oranla Bolu ve çevresinde Oğuz boylarına ait yer adlarının daha çok olduğu görülmektedir. Akçakoca da Kınık ve yer adı olarak ise Yörük Yatağı Tepesi buna en güzel örneklerdir. Ülkemizde 46 adet Kınık adında yerleşim yeri tespit edilmişken bunlardan 13 tanesinin Bolu çevresinde olması dikkat çekici bir özelliktir. Selçuklu Devleti nin yıkılması ile birlikte bölgeye önce Umur Hanlılar sonrasında ise Göynük, Gerede ve Bolu daki küçük beyler egemen olmuşlardır. Ki bunların kuvvetleri üç bin beş bin kişilik atlılardan ibaretti. 29 Bir başka kaynağa göre ise Akçakoca ya Selçuklu Türkleri gelip yerleşmeye ve köyler kurmaya başlamışlardır. Bölgeye ilk gelenlerin ise Koçar Bey ve akrabaları olduğu ifade edilmektedir. Selçuklu Türklerinin bölgede kurduğu köyler ise; Koçar, Gökçeali, Ketmenli, Kınık, Balatlı, Keramettin, Doğancılar, Beyören, Göktepe, Kapkirli ve Cumayeri dir. 30 Cevdet Türkkaya nın belirttiğine göre Kerameddinler bugünkü Akçakoca ya yerleşmişlerdir. Denizden görünüşü beyaz olduğu için Kerameddinler buraya Akçaşar veya Akçaşehir adını vermişlerdir. 31 Osmanlı Beyliği nin kuruluş sürecinde Moğol baskısına bağlı olarak Anadolu ya göçler devam etmiştir. Bolu da Bolu Beyliği, Osmanoğulları na bağlıydı. Osman Bey, Bizans sınırında üç tane uç beyliği kurmuştur. Konuralp i Karadeniz e doğru olan bölgeye, Akçakoca yı İzmit ve çevresine, Samsa Çavuş u ise İznik dolaylarına uçbeyi seçmiştir. Ancak Bithynia bölgesinde bulunan şehirlerin zaptı Orhan Bey döneminden tamamlanmıştır. Orhan Bey, beyliğin başına geçtikten sonra Konuralp i Gerede civarına, Akbaş Mahmut u Karadeniz sahiline, Akçakoca Bey i İzmit çevresine, Gazi Abdurrahmanı ise Yalova ve Gemlik bölgesine görevli kılmıştır. Hatta Orhan Bey in Akçakoca ya geldiği Göçürler köyünde Baki Çelebi de ve Kepenç köyünde Çavuşoğlu nun evinde misafir kaldığı söylenmektedir. Göçürler köyü zamanla küçülmüş ve 1891 yılında dağılmıştır. Akçakoca nın Osmanlı Devleti tarafından fethedildiğine dair bir belge yada bilgi olmamasından dolayı bazı yazarlara göre bu bölge Yörük de olması sebebiyle kendiliğinden Osmanlı Devleti ile birleşmiştir. Bu görüşü destekleyen iki görüş vardır. Bunlar; I- 1337/1923 tarihli Bolu İl Salnamesi s. 550 de Orhan Gazi nin akıncılarından Akbaş Mahmut un Amasya ya kadar uzanan Karadeniz kıyılarını ele geçirdiği ifade edilirken Akçaşehir yada Akçakoca ile ilgili bir bilgi verilmemektedir. 29 Okan, A.g.e., s Kenan Okan, Akçakoca Dünü ve Bugünü, Akçakoca Kültür Derneği-1, Akçakoca-1997, s Cevdet Türkkaya, Osmnalı İmparatorluğu nda Oymak, Aşiret ve Cemaatlar, İşaret Yayınları, İstanbul-2001, s

38 II- Cevdet Paşa nın Kısas-ı Enbiyası nda ise Orhan Gazi den söz ederken Akçakoca yı İzmit havalisine, Konuralp i Gerede ve çevresine, Akbaş Mahmut u Karadeniz sahiline.. izam eyledi. Denilmektedir. Fakat Akçaşehir in zapt edildiğine dair bir bilgiye rastlanmamaktadır. 32 b.bolu Sancak Beyliği ne Bağlı Akçakoca( ) Bu dönem içerisinde Akçakoca Bolu Sancak Beyliği ne bağlı bir voyvodalık şeklinde yönetilmekte olup, kaza 15 divana ayrılıyordu. Bu dönemde Akçakoca daki yerleşim birimleri şunlardır: 1. Keramettin ( Kaza Merkezi) 2. Tahirli 3. Kepenç 4. Beyören 5. Arabacılar 6. Yukarı Aftun ( Aftunu Ulya) 7. Aşağı Aftun ( Aftunu Sufla) 8. Fadıllar ( Bugün yok) 9. Kıran ( Esmahanım) 10. Güney ( Bugün yok) 11. Kızılca Kilise ( Nazım Bey) 12. Kirişi Sağır ( Küçük Kiriş- Bugün yok) 13. Kirişi Kebir ( Büyük Kiriş-Bugün yok) 14. Kınık 15. Kurucaşehir ( Bugünkün Kurukavak olması büyük ihtimal) Yörenin ilk sancakbeyi olan Konuralp kendisi sürekli seferde olduğu için yerine vekil olarak Sungur Bey i tayin etmiştir tarihinde toplanan sürsat vergisinden Akçaşehir yada Akçakoca ya düşen pay; 450 kilo arpa, 100 kantar saman, 50 sırağan, 30 bal, 50 koyun, 50 kilo un, 20 araba odun karşılığı akçedir yılında ise bu vergi akçe olmuştur. 33 Bu dönemde Akçakoca da bulunmuş olan Evliya Çelebi seyahatnamesinde şehri şu şekilde anlatmıştır. Yine buradan Akçaşar a geldik. Burası voyvodalıktır. 32 Okan, A.g.e. s, Okan, A.g.e. s, 18 14

39 150 akçelik kazadır. Yeniçeri serdarı vardır. Eski zamanda havası latif, hazin bir şehir imiş. Ahmet han zamanında Kazak keferesi hücum ile her tarafı yakıp yıkmıştır. Halen 600 bağ ve bahçeli ve hanelidir. Çarşı içere kiremitli ve bimisal bir cami vardır. Mukaddema hanların birisi kurşun örtülü muazzam han imiş. Halen kasaba o kadar mamur ve müzeyyen değildir. Bolu şehrinin iskelesidir. Lebideryada 70 adet mahzen vardır. Bu tarafı dağlardır. Bu yüzden havası sağlamdır. 34 c. Bolu Voyvodalığı na Bağlı Akçakoca ( ) Bolu nun mutasarrıflık ve voyvodalık dönemlerinde Akçakoca nın başında bir ayan ve bu ayana bağlı bir serdar, kadı ve müftü bulunmaktaydı yılında yapılan idari bir düzenleme ile Bolu sancak beyliğinden çıkartılmış ve voyvodalık haline getirilerek Anadolu Beylerbeyliği ne bağlanmıştır. Akçakoca yı o dönemde merkez ve köyler olarak ikiye ayıracak olursak; a- Merkez: 1- Divanı Keramettin (yukarı mahalleler) 202 hane 2- Divanı Keramettin (Kalpakçılar) 101 hane 3- Divanı Keramettin (Aşağı mahalle) 54 hane Toplam: 357 hane b- Köyler: 1- Divanı Keramettin (Koç köy) 41 hane 2- Beyviran 80 hane 3- Aftun 116 hane 4- Akkaya 85 hane 5- Fadıllı 94 hane 6- Kınık 38 hane 7- Tahirli 85 hane 8- Kızılca Kilise 94 hane 9- Kıran 59 hane 34 Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Yücel Dağlı- Seyit Ali Kahraman, Cilt:2, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul-2005, s Dönmez, A.g.e. s

40 10- Arabacılar 124 hane 11- Kepenç 145 hane 12- Dadalı 105 hane Toplam: 1066 hane 36 Bu dönemde Akçakoca da ayanlık görevlerinde bulunanlar ise bilindiği kadarı ile; 1- Çalıkzade Essayit Mustafa Ağa: Mirasyedizade Mehmet Ağa: , , Çalıkzade Hüseyin Ağa: , Cemaattin Osman Ağa: Bu dönemde Akçakoca da serdarlık görevinde bulunanlar ise bilindiği kadarı ile; Cemaattin Ahmet Ağa: bölüğün Elhaç Hüseyin Ağa: bölüğün Ömer Ağa: Cemaattin Mustafa Ağa: bölüğün Mahmur Ağa: Mirasyedizade Mehmet Ağa: Cemaattin Osman Ağa: Bolu-Viranşehir(Safranbolu) Birleşik Mutasarrıflığı na Bağlı Akçakoca( ) II. Mahmut un yapmış olduğu idari düzenleme sonrası mutasarrıflıklar birleştirilmiş ve mutasarrıfın Bolu da oturmasına karar verilmiştir. İlk mutasarrıf ise Hüsrev Paşa dır. Ayrıca mutasarrıflığa bağlı kazaların başına da birer ayan görevlendirilmiştir. d.birleşik Nahiye Dönemi( ) Eyalet sisteminin kaldırılarak 1864 tarihinde il teşkilatının kurulması ile birlikte Akçakoca ve Düzce birleştirilerek Göynük kazasına bağlı bir nahiye haline getirilmiştir. O dönemdeki mülki yapı bu düzenleme sonrası şu şekilde olmuştur: 36 Okan, A.g.e. s Dönmez, A.g.e. s

41 Durumu Yönetici Adı Vilayet Vali Kastamonu Sancak Mutasarrıf Bolu Kaza Kaymakam Göynük Nahiye Müdür Akçakoca 38 e. Bucak Dönemi( ) XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti ile Rusya arasında devam eden savaşlar sonrası özellikle de Osmanlı- Rus Savaşı (93 harbi) sonrası büyük göç hareketleri görülmüştür. Abaza, Çerkez, Gürcü, Laz, Tatar, Boşnak, Arnavut vb. birçok etnik grup Osmanlı egemenliğine sığınmış, II. Abdulhamit in iradesi ve Muhacirin Komisyonu nca bu göçmenlerden bir kısmı Akçakoca, Düzce ve Bolu dolaylarında yerleştirilmiştir. Bu bölgelerde ormanların çok olması dolayısıyla birçok ormanlık arazi kesilerek göçmenlere yeni yerleşim yerleri açılmıştır. Düzce nin Göynük ten ayrılıp Bolu ya bağlı bir ilçe haline gelmiştir. İlk bucak müdürü ise Hacı Abdullah Efendi dir tarihli Akçakoca nahiyesinin Birinci Arazi yoklama defterine göre nahiye merkezi 3 mahalleden ve 17 köyden oluşmuştur. Bunlar; Nahiye Teşkilatı: 1- Keramettin Mahallesi ( yukarı mahalle) 2- Hacıyusuflar ( Aşağı Mahalle) 3- Koç Köy ( Kapkirli Mahallesi) Köyler ise: 1- Dadalı 2- Akkaya 3- Aftunağzı( Çayağzı) 4- Göçüller ( Günümüzde yok) 5- Doğancılar 6- Arabacılar 7- Koçar 8- Gebekilise (Aktaş) 38 Okan, A.g.e. s

42 9- Kalkın 10- Tahirli 11- Kızılcakilise ( Nazımbey) 12- Göktepe 13- Kepenç 14- Ketmenli (Ortaca) 15- Kınık 16- Beyveren 17- Balatlı 39 Kenan Okan ise eserinde bu köylerin sayısını 20 olarak göstermektedir. ( Aftun, Koçulu, Keramettin) 1871 tarihli Kastamonu salnamesinin 2. cildinde de az da olsa Akçakoca ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Bu bilgilere göre; Akçaşehir Nahiyesi: Merkez Akçaşehir Müdür : Hacı Abdullah Katip : Selim Efendi Telgraf Memuru : İbrahim Efendi Memur : Rıza Efendi (4.sınıf) 40 Bu bilgilere bakıldığında 1871 yılında Akçakoca da bir postahanenin varlığından söz etmek mümkün olmakla beraber postahanenin bu yılda mı yoksa daha önceki yıllarda mı açıldığını tahmin etmek zordur tarihindeki Kastamonu salnamesinde ise Akçakoca nın daha da geliştiğini memur kadrosunun arttığını görmekteyiz. Müdür : Mehmet Muhavve Efendi Naif : Mehmet Hulusi Efendi Katip : Ali Vasfi Efendi Tapu Katibi : Hacı Durmuş Efendi Nüfus Mukayyidi : Hacı Mehmet Efendi Vukuat Katibi : Mehmet Nuri Efendi Orman Memuru : Ali Vasfi Efendi Telgraf Memuru : Ziya Efendi Rüsumat Memuru : Mehmet Efendi Yine bu salnameden anlaşıldığı üzere Akçakoca ya bir rüştiye açıldığı ve bu okulun 25 mevcutlu bir okul olduğu anlaşılmaktadır. Muallimi Evvel : Mustafa Salim Efendi 39 Dönmez, A.g.e. s Okan, A.g.e. s.21 18

43 Rikka Hocası : Ahmet Efendi Bevvap : Mehmet Ağa Şakirdan : salnamesi ise bize Akçakoca hakkında daha da ayrıntılı bilgiler sunmaktadır. Orman idaresinin genişleyerek memur sayısının arttığı, Akçakoca ya ilk defa tersane memurunun atandığı, ilk defa liman reisi ve reji memuru atandığı bu salnameden anlaşılmaktadır tarihli salnameye göre; Yerleşim Birimleri Hane Nüfus 1- Yukarı Keramettin Mah Aşağı Keramettin Mah Hacı Yusuflar Mah Kapkirli ve Koçköy MERKEZ TOPLAM Dadalı Köyü Akkaya Köyü Baş Aftun Köyü Beyviran Köyü Balatlı Köyü Göktepe Köyü Arabacı Köyü Tahirli Köyü Kızılcakilise Köyü Çerkez Yukarı Köy Davutağa köyü Yeni Meze Köyü Hemşin Köyü Ayazlı Köyü Kurugöl Köyü Doğancılar Köyü Aftunağzı Köyü Aftun Değirmenyanı Köyü Beyler Köyü Kepenç Köyü

44 21- Kınık Köyü Koçullu Köyü Kalkın Köyü Eski Meze Köyü Melenağzu Köyü Esmahanım Köyü Yenice Köyü Gebekilise Köyü Töngelli Köyü KÖYLER TOPLAM tarihli salnamede belediyenin kurulduğu ifade edilmiş olsa da belediyenin daha eski tarihlerde muhtemelen 1889 tarihinde kurulduğu ve ilk belediye başkanının Ahmet Zühtü Efendi olduğu belirtilmektedir. Yine aynı tarihli salnameye göre o tarihte belediye başkanı Talat Efendi dir. Encümen üyeleri ise Mehmet Efendi, Ali Efendi, Mehmet Hüsnü Efendi, katip ve Sandık Emini ise Mehmet Efendi dir yılındaki salnameye göre ise Akçakoca da ilk Nahiye Meclisi kurulmuştur. Yine o dönem binalarla ilgili bilgiler bu salname de yer almakta olup 148 dükkan, 5 fırın, 8 kayıkhane, 3 cami ve 2 çeşmenin bulunduğunu görmekteyiz. 41 f Yılları Arası Akçakoca 1915 tarihli Bolu Salnamesinde Akçakoca hakkında çok çeşitli bilgiler yer almaktadır. Bu salnameye göre; Akçaşehir Karadeniz sahilinde bir iskele, Düzce kazasına bağlı bir nahiye merkezidir kilometrekarelik bir alana sahip olduğu tahmin edilmektedir. Arazinin 650 kilometrekarelik kısmı tamamıyla devlete ait ormanlıktır. Ormanların %50 si kayın, %20 si meşe, %10 u gürgen, %10 u kestane, %10 u zakkum vb. ağaçlardır. Bataklık alanın miktarı henüz tahmin edilmemiştir. Mahallin yakacak ihtiyacı devlet ormanlarından sağlanmaktadır. Arazinin orman yetiştirme gücü son derece fazladır. Zeytin, limon ve portakal dışında her çeşit bitki yetişebilir. İklimi mutedil, sıcaklık derecesi en fazla 34-35, en düşük 6-7 derecedir. Nahiyenin denizden yüksekliği metre arasında değişmektedir. Şehir daima kuzey rüzgarlarına maruz olduğundan havası saf ve temizdir. Şehir dahilinde bataklık olmadığından sağlık 41 Okan, A.g.e. s

45 durumu iyidir. Salgın hastalık yoktur. Akarsuların tamamı içmeye elverişlidir. Nüfus dür. Bunun 6400 kadarı yerli halktır ü Laz, 800 ü Gürcü, 600 ü Abaza, 200 ü Çerkez, ve 1100 ü Trabzon göçmenidir. Akçaşehir halkının bir kısmı kara ve deniz ticareti ile uğraşmakta geri kalan kısmı ise tarım ile ilgilenmektedir. Denizle ilgilenen balıkçıdır. Örf ve adetlerinde dikkati çeken bir husus bulunmamaktadır. Halk kendi dilleri ile konuşmakla beraber hemen hemen hepsi Türkçe de konuşmaktadır. Cuma günleri kasabada ikisi erkeklere ve biri kadınlara ait olmak üzere üç yerde Pazar kurulur. Kadın pazarlarına erkek, erkek pazarlarına ve çarşıya kadın giremez. Merkez nahiyesinde halka açık 6 sınıflı bir ilkokul ve Osmaniye Mahallesi ile Beyviran, Melenağzı ve Meze köyünde ikişer sınıflı şube halinde resmi birer okul mevcuttur. Nahiyede 24 camii şerif ile Çuhalı çarşısında ve bir de Hemşin köyünde iki medrese mevcuttur. Bunlardan ilkinin 14 odası ve 35 öğrencisi vardır. Vakfı yoktur. Camilerden biri Aftun ağzında olup Sultan Orhan Gazi tarafından yaptırılmıştır. Vaktiyle bir hayli ormanlık arazi varken dikkatsizlik, kayıtsızlık nedeniyle istifade etmek mümkün değildir. Nahiye merkezinde kütüphane bulunmamaktadır. Tarihi eser olarak üç hamam ile Cenevizlilerden kaldığı tahmin edilen sahilde bayır üzerinde bir hisar vardır. Hamamlar bugün harabe halindedir. Haciz ormanında kullanılan bir kömür madeni ile Karaburun da kullanılmayan bir kömür madeni vardır. Bunlar incelenemediğinden doğru bir bilgi sağlanamamıştır. Akçaşehir de geniş mera bulunmamaktadır. Bu nedenle bu bölgede hayvancılık yapmak düşünülmemiştir. Bununla beraber ihtiyacı karşılayacak kadar kara sığır, koyun ve keçi vardır. 42 Bu dönemde Akçakoca da nahiye müdürlüğü yapanlar ise sırasıyla; 1- Hilmi Bey Faik Bey Bahatin Efendi İbrahim Efendi Fazıl Bey Em.Binbaşı Hakkı 1921 (Sadece 15 gün) 7- Hayri (Sonbay) Bey Ahmet Remzi Bey Bolu Salnamesi 1915, s Dönmez, A.g.e. s,47 21

46 1915 yılına gelindiğinde Akçakoca nın nüfusunun %38 ini muhacirlerin oluşturduğunu görmekteyiz. Bu oran ilerleyen yıllarda daha da artmıştır. 44 I. Dünya Savaşı na İttifak grubunda katılan Osmanlı Devleti nin savaştan yenik ayrılması üzerine 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşmaya dayanarak İtilaf devletleri Anadolu nun büyük bir bölümünü işgal etmeye başlamışlardır. Ordunun terhis edilmesi üzerine işgallere daha fazla sessiz kalamayan Türk milleti çeşitli direniş örgütleri kurmuştur. İşgallere karşı Akçakoca da sessiz kalmamış ve Akçaşehir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ni kurmuştur. (7 Teşrini Evvel/Ekim 1920) Cemiyetin kurucuları ise; 1- Hacı Yazıcı ailesinden Şakir (Yardımcı) Efendi Reis Tüccar 2- Mehmet Lütfi (Gören) Aza Belediye Reisi 3- Mehmet Ali (Turan) Aza Kunduracı 4- Mustafa Sadullah (Terzioğlu) Aza Terzi 5- Mustafa (Karadeniz) Aza Dülger 6- Uzun Ahmet (Özer) Aza Eşraftan 7- Seyit Reis Aza Eşraftan 8- İsmail Hakkı (Üçok) Aza Emekli Binbaşı 9- Ali Servet (Dönmez) Aza Orman Cibayet Mem 10- Mehmet Necati (Terzioğlu) Aza Eşraftan 11- Ahmet (Aşıcıoğlu) Aza Emekli Mülazım 12- Kambur Ziya (Terzioğlu) Aza Katip 45 Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyeleri Çuhalı çarşısındaki caminin önünde bulunan şadırvanın önünde Kuvay-ı Milliye ye bağlılıklarını bildirmişlerdir. Gelecek olan askeri malzemeyi ve vatanseverleri taşımak maksadıyla kayıkçılar ve mavnacılar gibi gruplar oluşturmuşlardır. Kayıklardan ve mavnalardan(alamanalar) çıkan malzemeyi sahile çıkarma görevi ise kadın kollarına verilmiştir. Karaya çıkarılan askerler ise düşman kuvvetlerince görülmemesi için Dadalı köyü eteklerinde çadırlarda misafir ediliyordu. Bu köyde askerlerin yemek ihtiyaçları ise kurulan büyük kazanlar vasıtası ile sağlanmıştır. Milli mücadele yıllarında Akçakoca, İstanbul a yakınlığı sebebiyle büyük önem arz etmiştir. Lakin bölgede nakliye amacıyla gerekli olan hayvanlar yeterli derecede bulunmadığından Aydın bölgesinden de deve kervanları gelmiştir. 44 Türkiye de Turizm ve Beldeler Akçakoca, İde Ajans, İstanbul-1983, s,3 45 Şükrü Dönmez, İstiklal Harbi nde Akçaşehir Akçakoca, Akçakoca Belediyesi Ankara-1998, s. 8 22

47 Birçok köyde erkek olarak sadece çoluk çocuk ve ihtiyarlar kaldığından köylerin ve çevrenin Rum çetelerinden korunması maksadıyla Müzaharat çeteleri de oluşturulmuştur. Yine şehir içerisinde askeri polis teşkilatı ile birlikte jandarma birliği de örgütlenmiştir. Sahil boyunca kurulmuş olan telgraf hattı sayesinde bölgeye gelecek olan gemi Akçakoca ya gelmeden haberdar olunuyordu. Bu haber camiler ve jandarma birliği sayesinde halka kadar ulaşıyor ve böylece gemi sahile gelmeden yapılması gereken tüm hazırlıklar yapılıyordu. 46 İstihbarat örgütleri arasındaki dağınıklığı gidermek, ordu içerisine sızan düşman casusluk faaliyet ve propagandasına karşı koymak amacıyla 18 Temmuz 1920 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı tarafından Askerî Polis Teşkilâtı (A.P. veya P.) kurulmuştur. 47 İşte bu dönemde de Akçakoca da gelen bir emirle Akçakoca Askeri Polis Teşkilatı kurulmuştur. İkinci sınıf olan bu teşkilat Bolu Mıntıka Komutanlığı na bağlıydı. Daha sonra Kastamonu ya bağlanmıştır. Yönetiminde ise subaylar bulunmaktaydı. 48 Hatta bu askeri polis teşkilatının şube memurlarından olan Hacı Şükrü Efendi aynı zamanda Akçaşehir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti nin de bir üyesidir. 49 Teşkilatın üyeleri ve görevleri ise; Şube Müdürü: Yüzbaşı Hasan Fehmi (Akçaşehir Mevki Kumandanı) Memurlar : Hacı Şakir Efendi ( Yardımcı) Mülazım Nusret Efendi Ali Servet (Dönmez) orman Cibayet Memuru Necati (Özden) Orman Memuru Reşat Bey, Telgraf Memuru Mehmet Ali (Turan) Kunduracı 50 Bu dönemde Akçaşehir de asker kaçaklarını yakalamak ve şehri çete ve eşkiyaların baskınlarından korumak amacıyla milis kuvvetler kurulmuştur. Bunlar Müzaheret adı ile Töngelli Köyü nden Baso Mustafa (Cumhur) nın kurduğu milis kuvvet ile Aftunağzı nda Köroğlu Mustafa nın ve sahili koruyan Çömez Mehmet(Görmüş) ve zaptiyelerden meydana gelen milis kuvvetlerdir. 46 Okan, A.g.e. s, Dönmez, Akçakoca, s, Ali Sarıkoyuncu, Milli Mücadelede Zonguldak ve Havalisi, Diyanet Yayınları, Ankara-1992, s Dönmez, İstiklal harbinde Akçaşehir, s

48 Tablo 1: Baso Mustafa nın Milis Kuvvetleri 1 İbrahim KAHRAMAN Töngelli Köyü Pulya Ailesi 2 Şükrü CUMHUR Töngelli Köyü Pulya Ailesi 3 Mustafa CUMHUR Töngelli Köyü Pulya Ailesi 4 Rıza CUMHUR Töngelli Köyü Pulya Ailesi 5 Osman CUMHUR Töngelli Köyü Pulya Ailesi 6 Ahmet ÇABUK Balatlı Köyü Pulya Ailesi 7 Mustafa ÇINAR Balatlı Köyü Pulya Ailesi 8 Ahmet YAVUZ Balatlı Köyü Pulya Ailesi 9 Mehmet KAYALI Beyveren Köyü Pulya Ailesi 10 Mehmet ÇALI Beyveren Köyü Pulya Ailesi 11 Mehmet BAŞAK Dadalı Köyü Pulya Ailesi 12 Mahmut DURDU Dadalı Köyü Pulya Ailesi 13 Ömer ÇAKMAK Ayazlı Köyü Pulya Ailesi 14 Ömer SARI Ayazlı Köyü Pulya Ailesi 15 Mehmet KESKİN Ayazlı Köyü Pulya Ailesi 16 Tonyalı Hasan KÜÇÜK Gebekilise Köyü Viçeli Ailesi 17 Osman TURHAN Edilli Köyü Viçeli Ailesi 18 Şükrü GÜÇLÜ Edilli Köyü Kahvecioğulları 19 Mehmet Ali HOROZ Edilli Köyü Kahvecioğulları 20 Ahmet Çavuş EZER Edilli Köyü Kahvecioğulları 21 İsmail AKIN Osmaniye Mah. Emir Hacıoğulları 22 Osman ERİŞ Osmaniye Mah Arhaveli Kadının 23 Ömer Lütfi ERİŞ Osmaniye Mah Arhaveli Kadının 51 Baso Mustafa, 1881 yılında Makreal(Artvin/ Kemalpaşa) de doğmuş Laz kökenli Pulya ailesine mensup biridir. 93 harbi esnasında Pulya ailesi Akçakoca ya göç ederek Töngelli Köyü nü kurmuşlardır. Kısa boylu, güçlü bir delikanlı olan Baso Mustafa, Ankara hükümetinin emri altında büyük yararlar sağlamış, Milli Mücadele sonunda memurluk verilmiş ancak o bunu ben sadece vazifemi yaptım diyerek geri çevirmiştir. 30 Ocak 1954 de vefat eden Baso Mustafa nın mezarı bugün Töngelli Köyü ndedir. Milli Mücadele yıllarında Akçakoca, İstanbul dan cephane sevkiyatının yapılması ile birlikte stratejik bir öneme sahip olunca ve bir de bölge de isyanlar çıkmaya başlayınca bölgede bulunan jandarma birliği takviye yapılarak güçlendirilmiştir. Akçakoca Jandarma Teşkilatı; 1- Yüzbaşı Ziya Bey Merkez Jandarma Kumandanı 2- Bekir Sıtkı Özkök Merkez Jandarma Karakol Kumandanı 3- Talat Uğur Yazıcı 51 Dönmez, A.g.e, s

49 Tablo 2: Merkez Akçakoca Jandarma Erleri Mehmet ÖZBAKIR (Ayanların) Yukarı Mahalle Tevfik YARDIMCI Yukarı Mahalle Hüseyin HOROZ Yukarı Mahalle Talat UĞUR (Hopalızade) Yukarı Mahalle Sadık ÖNEN Hacı Yusuflar Mah. Ali ORHAN Töngelli Köyü Ahmet Çavuş EZER Edilli Köyü Molla Mehmet in Ahmet Aftundere Köyü Ali ÇAVUŞ Koçar Köyü Pendoslu Osman Meze Köyü Pendoslu Hamdi Meze Köyü Habutoğlu Hakkı Kıran Köyü Hanoşoğlu Mahmut Kıran Köyü Şemun BİLGİN Melenağzı Başçavuş İhsan KARAGÖZ Osmaniye Mahallesi Hüseyin ABANOZ Osmaniye Mahallesi Osman AYDOĞAN Osmaniye Mahallesi Rifat İŞGÖREN Osmaniye Mahallesi 52 İstanbul dan Akçakoca ya silah ve cephane taşıyan gemiler geri dönüşlerde ise Ereğli limanına uğrayarak kömür yüklerlerdi. Bu gemilerin bir kısmı Türklere ait olduğu gibi yabancı uyruklu gemilerde bulunmaktaydı. Tabi bu yabancı uyruklu gemiler para karşılığı çalışan gemilerdi. Milli Mücadele de döneminde bu gemilerde çalışan ve tespit edilebilen Akçakocalılar ise şunlardır: 52 Okan, A.g.e. s.35 25

50 Tablo 3: Gemiciler ve Tayfalar Listesi Hamza DENİZ Ayazlı Köyü Emrullah DENİZ Ayazlı Köyü Emin DİREK Ayazlı Köyü Bektaş ŞENBAŞ Yukarı Mahalle Hamdi BİRİNCİ Yukarı Mahalle Emrullah ÖZDENİZ Yukarı Mahalle Hasan BEYAZAY Yukarı Mahalle Kaşif AKBAŞ Yukarı Mahalle Gazap Ali SEVİL Yukarı Mahalle Kara İzzet Reis Yukarı Mahalle İslamoğlu İbrahim (İrtibat Memuru) Yukarı Mahalle Hayrullah Sefer SARIKAYA Yukarı Mahalle Mahmut KABAOĞLU Yukarı Mahalle Sefer ERBAŞ (Deli) Yukarı Mahalle Mehmet BİRİNCİ ( Batıkayık) Yukarı Mahalle Enbiya UYGUN Osmaniye Mahallesi Ali UYGUN Osmaniye Mahallesi Hamdi Reis Osmaniye Mahallesi Ali Osman KURBAN Osmaniye Mahallesi Kayanın Tahsin Kaptan Osmaniye Mahallesi Kayanın Hakkı Kaptan Osmaniye Mahallesi Duran GÜVEN Osmaniye Mahallesi Yusuf GÜVEN Osmaniye Mahallesi Ahmet DALGIÇ Osmaniye Mahallesi Halim İŞGÖREN Osmaniye Mahallesi Temel ŞENBAŞ Kapkirli Mahallesi Ali Hurma Töngelli Köyü 53 Akçakoca açıklarına gelen silah ve cephane yüklü gemiler açıkta beklerken bu malzemeyi sahile taşıma işi genelde kayıkçılar ve mavnacıların görevidir. Bunlardan isimleri tespit edilenler ise şunlardır: Tablo 4: Kayıkçılar Listesi Hacı Durmuşun Sadık Reis (Öztürk) Hacı Durmuşun Galip Reis (Öztürk) Aşçı Ali Beyin Salim (Denizkurdu) Hasan Reis (Karayel) Molla Osman Hayri Efendinin Celal Kara Sadık (Samancı) Yazıcıoğlu Mehmet (Bostancı) Yukarı Mahalle Yukarı Mahalle Yukarı Mahalle Yukarı Mahalle Yukarı Mahalle Aşağı Mahalle Aşağı Mahalle Aşağı Mahalle 53 Okan, A.g.e. s,36 26

51 Tablo 5: Mavnacılar Listesi Karayahyalının Şakir KARAYEL Hacıyusuflar Mahallesi Sadık Reisin Osman Hacıyusuflar Mahallesi Miçoğlu Ahmet ÖZDEŞ Hacıyusuflar Mahallesi Koca Halit CANTEKİN Hacıyusuflar Mahallesi Osman Kaptan GEMİCİBAŞI Hacıyusuflar Mahallesi Lebibenin M. Ali ÖZKÖK Hacıyusuflar Mahallesi Halit Çavuşun Mehmet (EMEK) Hacıyusuflar Mahallesi Molla Mehmet in Osman Hacıyusuflar Mahallesi Mustafa Reis (CURA) Kapkirli Mahallesi Ak Mustafa (GÖDE) Kapkirli Mahallesi Hüseyin Beyin Ahmet Reis (DENİZCİ) Aşağı Mahalle Torunların Mehmet Kaptan (TORUN) Aşağı Mahalle Hüseyin Beylerin Muhittin (DENİZCİ) Yukarı Mahalle Abdiresilerin Mustafa (ŞENGÜL) Yukarı Mahalle Kara Mustafa (KESEBİR) Yukarı Mahalle Hasan Çavuş (ÜZMEZ) Osmaniye Mahallesi Abonozun Muhammet (ABANOZ) Osmaniye Mahallesi Kampana Mehmet (KAMBER) Ayazlı Mahallesi 54 Milli Mücadele de Akçakoca Kadınları: Anadolu nun birçok yerinde olduğu gibi Akçakoca da da erkeklerin yanı sıra kadınlar da boş durmamış, ellerinden gelen gayreti göstermişlerdir. Özellikle Akçakoca da kadınlar tahliye işlerinde büyük yararlılıklar göstermişlerdir. Sırtlarında çocukları ile sahile yanaşan mavnalardan her türlü savaş araç ve gerecini karaya taşımışlardır. İsimleri tespit edilebilen o dönemin fedakar kadınları ise; 54 Kenan Okan, Akçakoca Folkloru, Akçakoca Belediyesi-2002, s

52 Tablo 6: Milli Mücadele Dönemi nde Akçakocalı Kadınlar Rahime GÖREN Osmaniye Mahallesi Güler GÜVEN Osmaniye Mahallesi Gülfem CİVELEK Osmaniye Mahallesi Hayriye DOĞRU Osmaniye Mahallesi Seher ŞENYUVA Osmaniye Mahallesi Aliye KALYONCU Osmaniye Mahallesi Arife YÖNTEM Osmaniye Mahallesi Hanife ÜZMEZ Osmaniye Mahallesi Asiye OKTAY Osmaniye Mahallesi Ayşe YAMAN Osmaniye Mahallesi Ayşe ATİK Osmaniye Mahallesi Zeliha TUZCUOĞLU Osmaniye Mahallesi Rukiye ABANOZ Osmaniye Mahallesi Şükriye SARIKAYA Osmaniye Mahallesi Bedriye KORAY Yukarı Mahalle Ayşe GÜLTEKİN Yukarı Mahalle Zahide KABA Yukarı Mahalle Hatice TOĞMAÇ Yukarı Mahalle Rabia TOKGÖZ Yukarı Mahalle Fikriye Hanım Yukarı Mahalle Zeynep PEKER Yukarı Mahalle Emine PEKER Yukarı Mahalle Ayşe ERKAL Yukarı Mahalle Atike AKKUŞ Yukarı Mahalle Havva GÜLCAN Yukarı Mahalle Fikriye ŞENBAŞ Yukarı Mahalle Ümmiye BİRİNCİ Yukarı Mahalle Fatma BİRİNCİ Yukarı Mahalle Rasime BİRİNCİ Yukarı Mahalle Ayşe BİRİNCİ Yukarı Mahalle Hatice ŞENBAŞ Yukarı Mahalle Huriye AKBAŞ Yukarı Mahalle Yeter AKBAŞ Yukarı Mahalle Hanife TÜRDÜ Yukarı Mahalle Mevlüde TÜRDÜ Yukarı Mahalle Ümmiye BEYAZAY Yukarı Mahalle Rabia ÖZMEN Hacıyusuflar Mahallesi Hatice EĞİNÇ Hacıyusuflar Mahallesi Fatma ÇAYLAK Aşağı Mahalle Müvetted BOSTANCI Aşağı Mahalle Ayşe ÇOŞKUN Kepenç Köyü Tayibe OCAKÇI Kepenç Köyü Dönmez, İstiklal Harbinde Akçakoca, s, 40,42 28

53 Bunların içerisinden özellikle Rahime (GÖREN) Hanımdan kısaca söz edilmesi gerekir. Bu kadın o dönem Akçakoca Belediye Başkanı Mehmet Lütfi Bey in eşidir. Rum kökenli olup Ereğli doğumludur. Evlendikten sonra Müslüman olmuştur. Milli Mücadele de göstermiş olduğu üstün gayretlerinden ötürü 1925 yılında Milli Müdafaa Vekaleti nce milis onbaşılık rütbesi verilerek kendisine İstiklal madalyası almıştır. 56 Arabacılar: Adından da anlaşılacağı üzere bunlar deniz yolu ile Akçakoca ya gelen savaş malzemesini sahilden alarak uygun ortamlara taşıyan kişilerdir. Bunların içerisinde zaman zaman kadınların da olduğu dikkati çekmektedir. Arabacıların iç kesimlere taşıdığı malzeme çevre bölgelerden gelen develerle cepheye sevk edilirdi. İsim ve köyleri tespit edilen arabacılar ise şunlardır: 56 Okan, Akçakoca Folkloru, s

54 Tablo 7: Milli Mücadele Dönemi nde Akçakocalı Arabacılar İbrahim KARAYAĞIZ Dadalı Köyü Mehmet BAŞ Dadalı Köyü Ahmet ZÜLFEROĞLU Dadalı Köyü Ahmet SANCAKTAR Dadalı Köyü Ahmet SERHAT Dadalı Köyü Piroğlu Ahmet kızı Asiye Dadalı Köyü Hacı Raşit BAŞAK Dadalı Köyü Ahmet ACAR Dadalı Köyü Sabriye BAŞAK Dadalı Köyü Hürmüz SUNAR Dadalı Köyü Gülsüm KURBANOĞLU Dadalı Köyü Mehmet KARATÜRK Dadalı Köyü Macır ÖMÜR Dadalı Köyü Hoca Halim AYDIN Göktepe Köyü Hüseyin SOLAK Göktepe Köyü Oflu Hüseyin BEŞİROĞLU Göktepe Köyü Samet Oğlu Ali SARI Töngelli Köyü Cafer KABA Töngelli Köyü İzzet LOKUM Töngelli Köyü Hafız Mehmet CUMHUR Töngelli Köyü Osman CUMHUR Töngelli Köyü Hüseyin AYDIN Töngelli Köyü Çortoğlu Mustafa LOKUM Töngelli Köyü Eyüp Oğlu Mehmet ÇAKIR Doğancılar Köyü Ali Osman ÇÜRÜK Doğancılar Köyü Nazmi USTAOĞLU Doğancılar Köyü Hacı Abdioğlu Fatma ÖZDEMİR Kınık Köyü Basmacı Kınık Köyü Sarı Oğlan Kınık Köyü Çavuşoğlu Mustafa FIRAT Kepenç Köyü Anakuzuların Niyazi SARICA Kepenç Köyü Hacı Ahmet KARTAL Yukarı Mahalle Köse Bilal ARABACI Yukarı Mahalle Gebekeseli Mehmet MUTLU Yukarı Mahalle Mehmet AKÇA Yukarı Mahalle Kara İbrahim BADANOZ Yukarı Mahalle Hocaoğlu Mustafa İLHAN Osmaniye Mahallesi Emir Hacıoğlu Dursun AKIN Osmaniye Mahallesi Emir Hacıoğlu Hakkı AKIN Osmaniye Mahallesi Emir Hacıoğlu Haydar AKIN Osmaniye Mahallesi Emir Hacıoğlu Mustafa AKIN Osmaniye Mahallesi Halim YAKIŞ Osmaniye Mahallesi Kara Mehmet OKTAY Osmaniye Mahallesi Kasanın İbarahim GÜÇLÜ Osmaniye Mahallesi İsmail Kaptan TAŞKIRAN Osmaniye Mahallesi Okan, Akçakoca 2007, s

55 İstanbul başta olmak üzere Doğu Karadeniz ve Rusya dan çeşitli yollarla Akçakoca ya savaş malzemesi gelmiştir. Ancak bu malzemeler çok farklı türden araç gereç olunca bunların sınıflandırılma ihtiyacı hissedilmiştir. Gelen malzemelerin hem tasnifi için hemde yolda kırılıp bozulanların tamiri için Çuhalı Çarşısı nda bir Eslaha ve Mühimmat Atelyesi kurulmuştur. Atelyenin başına ise mülazım-ı evvel Cevdet (TOLGA) Bey getirilmiştir. Bu atelye de genç kızlar ve öğrenciler Karabina, Rus, Pilinta, Karadağ, Mavzer başta olmak üzere bu silahların mermi ve fişeklerini tasnif edip sandıklara yerleştiriyorlardı. Sandıklar kapatıldıktan sonra üzerlerine Akçaşehir Mühimmat Atelyesi diye bir ibare eklemişlerdir. 58 Milli Mücadele döneminde Akçakoca nın önemi ortaya koymak açısından ele alınması gereken bir diğer husus ise III. Kafkas Tümeni nin deniz yolu ile Akçakoca ya naklidir. Bu tümen, Karadeniz de kuşatmanın çok şiddetli olduğu bir dönemde Gazal adı verilen bir motor ile 3 Nisan 1921 de Trabzon dan Akçakoca ya gelmiştir. 59 Kaynaklarda tümenle beraber gelen askeri malzemenin listesi de verilmiştir. Buna göre; 150 subay, 4500 er, 143 hayvan, 26 makineli tüfek, 5190 top mermisi, 12 büyük dağ bataryası, 764 sandık cephane, Şynayder dağ topu ve 340 adet mermisi, 58 koşum tevhit semeri, 4 adet ateşli sahra bataryası, 8 muadel mavzer ve 2030 adet mavzer fişeği, 580 el bombası, 250 sandık Rus cephanesi, 185 sandık İngiliz cephanesi, 48 sandık Fransız cephanesi ve 72 sandık sıhhiye malzemesidir. 60 Osmanlı Devleti nin son anlarında hükümetin geçici izni ile karasularımızda çalışan Danimarka bandıralı Danmark Kurtarma Gemisi, I. Dünya Savaşı sırasında el konularak Alemdar adı verilmiştir. Bu gemi İstanbul daki bazı idama mahkum subaylar tarafından kaçırılan bu gemi Karadeniz de Zonguldak açıklarında Fransız kuvvetleri tarafından zapt edilmiştir. Geminin Fransızlara geçmesi tüm bölge halkını üzüntüye sevk etmiştir. İpsiz Recep ve arkadaşlarının gayretleriyle gemi yeniden ele geçirilir. Fransızlarla uzun süren görüşmeler sonrası gemi Türk hükümetine kalır ve uzun yıllar Akçakoca ya askeri malzeme taşır ve halkın gözünde ayrı bir yer teşkil eder. 61 İpsiz Recep Milli Mücadele dönemi Akçakoca denilince anlatmadan geçilemeyecek bir hususta İpsiz Recep dir. M. Kemal Atatürk ün Recep Amca diye hitap ettiği bu kahraman çetecinin Milli Mücadele deki yeri çok önemlidir. 58 Dönmez, İstiklal Harbinde Akçakoca, s A.Cemalettin Saraçoğlu, Gazi Gemilerimiz,İnkılap Yayınları, İstanbul-1953, s Türk İstiklal Harbi,Genelkurmay Başkanlığı Yayınları c.v, s Dönmez, A.g.e. s

56 1862 doğumlu, ince, uzun boylu tipik Rizeli Recep Reise neden İpsiz denildiğinin sebebi açıktı. Elinde avucunda ne varsa, olanı da, olmayanı da verdiğinden ve kendisi de cep delik, cepken delik misâli kaldığından adı İpsiz e çıkmıştı. İstiklal mücadelesi başladığında düşmanla işbirliği yapmadı, Kuvayı Milliye saflarında yer aldı. Etrafındaki çok az gönüllü ona yetmeyince Sinop, Trabzon ve Rize hapishanelerinin kapılarını açıp 101 yıllık mahkûmlara sordu: -Hürriyet dışarıda Şimdi sizi serbest bırakıyor ve hürriyetinizi veriyorum. Siz de milletinize vereceksiniz. Prangada yaşamak mı, düşmanla vuruşmak mı? Ve eski mahkûmlar da Kuvayı Milliyeye katılır. Çelik gibi adalelere sahip, tuttuğunu koparan bir öfke dalgası ile kaplı olan İpsiz Recep in Milli Mücadeledeki konumu çok önemlidir 62 Rize nin Portakallık Mahallesi nde 1862 yılında dünyaya gelen İpsiz Recep in babası Abdullah Emiroğullarından Hüseyin, annesi de yine aynı sülaleden Emine hanımdır. 63 Çocukluğu ve gençliği Rize de geçen İpsiz Recep, Birinci Dünya savaşı sonrası oluşan ve yurdumuzun yer yer işgalinin başladığı o karanlık günlerde düşmanla işbirliği yapan yerel çetelerle, yakın arkadaş ve akrabalarından kurduğu grupla mücadele etti. Rusların Rize den çekilişinde görev aldı. Batum seferinde bulundu. 64 Onun bu mücadeleye katılmasında en önemli pay ise 23. Fırka Komutanı Atıf Bey dir. Binbaşı Tufan ın 43. alayına bağlanan İpsiz Recep ilerlemiş yaşına rağmen gözünü budaktan sakınmamıştır. Bu mücadele içerisinde milis yüzbaşılığa kadar yükselmiştir. Sakarya nehrinin Kandıra tarafında Yunanlılar, Karasu tarafında ise Milli kuvvetler yer almaktaydı. Düşmanın bulunduğu bölgelere baskınlar yapıp hem düşmanı yıpratır hem de silah ve cephaneye el koyardı. 65 Zonguldak, Trabzon, Sinop ve Rize hapishanelerinden 101 senelikler olarak isimlendirilen mahkumlardan af ile dışarı çıkanlarından kurduğu çete kısa sürede büyümüş ve bölgede nam salmıştır. Recep in karargahı günümüzde askeri amaçlı kullanılan Kefken Adası ydı. Dönemin sadrazamı Damat Ferit 80 jandarmalık bir kuvveti İpsiz Recep in üzerine gönderdiyse de herhangi bir sonuç alamayan bu kuvvetler geri dönmüşlerdir. Erzak taşıyan gemilere el koyup yoksul halka dağıtan, bölgedeki Rum çeteleri ile mücadele eden İpsiz Recep in 66 çetesine ilk katılan Mehmet Kaptan olmuştur. Alemdar adlı geminin Fransızlardan kurtarılmasında payı oldukça büyüktür. Bölgede çıkan bazı isyanların bertaraf edilmesinde de önemli katkıları olmuştur Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı Yayınları, 2009, s.23 32

57 İpsiz Recep savaş sonrası İstiklal Madalyası na layık görülenlerin başında gelmiştir. Arkadaşları ile Ankara ya geldiğinde bando ile karşılanmıştır. Bir haftalık Ankara gezisinde Mustafa Kemal ona hitaben: Recep Reis bir daha harp olursa ne kadar kuvvetle gelirsin? dediğinde o Adamlarım dağıldı artık. Yanımda bir yeğenim var. Ne zaman emredersen atımı ve silahımı alır gelirim. demiştir. Atatürk kendisine 250 lira maaş bağlamış, ayrıca 25 adamı ile birlikte kendisine borçlanma yolu Kızılcık köyü verilmiştir. Ancak paraya önem vermeyen İpsiz Recep, maaşını Tayyare Cemiyeti ne bağışlamıştır. Bırakılan toprağın da altı dönümü dışında tamamını çevresine dağıtmıştır. Artık yanında eşi Nadire Hanım dan başka kimse yoktu. 67 Yakalandığı Tifo hastalığı sonucu vefat eden İpsiz, Karasu da ölmüş ve vasiyeti gereğince şehir mezarlığına defnedilmiştir. 68 Tablo 8:İpsiz Recep in çetesindeki Akçakocalılar Ahmet GÖREN Yukarı Mahalle Muhittin DENİZGEZ Yukarı Mahalle Hüseyin DENİZGEZ Yukarı Mahalle Ali KARAKAÇAN Yukarı Mahalle Hüseyin KARAKAÇAN Yukarı Mahalle Ali Onbaşının İsmail Yukarı Mahalle Mesut GÖRAL Hacı Yusuflar Mahallesi Recep AYDIN Kapkirli Mehmet Ali AYDIN Kapkirli Sadık DENİZGÖZ Kapkirli Mehmet ŞENYUVA Osmaniye Mahallesi Hüseyin ŞENER Osmaniye Mahallesi Ahmet ARTAR Osmaniye Mahallesi Ahmet ÇELİK Osmaniye Mahallesi İlyas DENİZGEZ Arabacı Köyü Rasim Çavuş ATEŞLİOĞLU Aftunağzı Köyü Osman ZOBAR Meze Köyü Ahmet PAZVANT Kalkın Köyü Osman DEMİRTAŞ Kalkın Köyü Ahmet SEÇKİN Melenağzı Köyü Kemal ERSOY?? 69 Akçakoca Abaza İsyanı Milli Mücadele yıllarında tüm bu olumlu gelişmelerin yanı sıra bazı olumsuz hadiseler de yaşanmıştır. Düzce de baş gösteren isyanın etkileri Akçakoca da kendini hissettirmiştir. Düzce de isyan devam ederken Acı Elma ve Dilaver köylerinde meskun Abazaların hükümet Okan, Akçakoca, s

58 konağını basarak isyan edeceklerine dair haberler iyiden iyiye yayılmaya başlamıştı. Bu haberler halk arasında hoşnutsuzluklar yaratmıştı. Divandaki Abazalar Şuayip (Ünal) başkanlığında toplanmış ve bu toplantıya bir diğer eşkıya olan Numan da çetesi ile birlikte katılmıştır. Düzce nin Mengüç Köyü nden Hacı Hasan ın da 50 kişilik bir kuvvet ile bu gruba dahil olması isyancılara büyük cesaret vermiştir. İsyancıların hükümet konağını basmasından az bir süre önce Nahiye Müdürü Fazıl bey ve maiyeti telgraf makinelerini de toplayıp Alaplı ya kaçmışlardır. Asi lideri Şuayip, herhangi bir direniş görmeden hükümet konağına girerek Nahiye Müdürü nün masasına oturmuştur. Kendisini nahiye müdürü ilan eden Şuayip, maiyetinden Ali Cevahir i de Jandarma komutanı tayin eder. Akçakoca da tellallar davullarla halkın kısa sürede Çuhalı Cami sinin bahçesinde toplanmasını istemiş, isyancılar toplanan halktan padişaha sadakat yemini etmelerini ve hilafet ordusuna katılmalarını istemiştir. Bu olaylar devam ederken Düzce deki Rumlar da din adamlarının kışkırtması ile ayaklanmış ve İvan önderliğinde Düzce-Akçakoca yolunda eşkiyalık faaliyetlerine başlamışlardır. Tüm bu kargaşanın üstüne Rizeli Tütüncü Mustafa nın da bir çete kurarak eşkiyalık faaliyetlerine başlaması bölgede bir kaos ortamına neden olmuştur. Tüm bu kargaşanın üzerine Akçakoca halkı işgalin üçüncü günü, Cuma pazarının da denk gelmesi ile Çuhalı Camii nin bahçesinde toplanarak çok nahiye adına çok önemli kararlar almışlardır. Bu kararlar: Boş kalan Nahiye Müdürlüğü ne Tekalüfü Milliye Mazbatasıyla Emekli Binbaşı İsmail Hakkı (ÜÇOK) getirilmiştir. 2- Jandarma Merkez Komutanı Ziya Bey, Başçavuş Bekir Sıtkı (ÖZKÖK) ve 11 jandarma eriyle halktan toplanan gönüllülerle 40 kişilik bir kuvvet oluşturulmuştur. 3- Şehrin giriş ve çıkış noktaları ile deniz yolu bu kuvvetlerce korunacaktır. 4- Ereğli de bulunan İpsiz Recep ten yardım istenecektir. 71 Yardım çağrısını alan İpsiz Recep adamlarının bir bölümünü Mustafa Kaptan ın emrine vererek Akçakoca ya göndermiştir. Gece karanlığından yararlanarak Töngelli İskelesi ne çıkan bu kuvvetler sabaha karşı Çuhalı Çarşısı nı basmışlardır. İpsiz Recep in adamlarının geldiğini duyan asiler soygun hareketlerinde bulunarak kaçmışlardır. Böylece 7 Eylül 1920 de asilerce işgal edilen Akçakoca, 30 Eylül 1920 de asi işgalinden İpsiz Recep ve adamlarının sayesinde işgalden kurtulmuştur Okan, Ag.e. s,42 71 Dönmez, İstiklal Harbi nde Akçakoca, s Okan, A.g.e. s.43 34

59 g ten Günümüze Kadar Akçakoca 1923 yılında cumhuriyetin ilanı sonrası Teşkilat-ı Esasiye kanununa göre Bolu vilayet, Düzce kaza, Akçakoca ise Nahiye olmuştur. O dönemde Akçakoca; Mahalleler: 1- Aşağı Mahalle 2- Hacıyusuflar Mahallesi 3- Yukarı Mahalle 4- Koçköy Mahallesi 5- Osmaniye Mahallesi (Nahiye merkezi) Köyler: 1- Akkaya 2- Aftunağzı 3- Arabacılar 4- Beyveren 5- Dadalı 6- Doğancılar 7- Gebekilise 8- Göktepe 9- Hekimoğlu 10- Kalkın 11- Kepenç 12- Ketmenli 13- Kınık 14- Kıran 15- Koçar 16- Melenağzı 17- Tahirli Bu dönemde Akçakoca da Nahiye Müdürlüğü yapanlar ise: 1- Ahmet Remzi Bey Raşit Rüştü HELVACIOĞLU Yusuf Ziya UĞUR

60 4- Ziya Bey Akçakoca nahiyesi, 23 Haziran 1934 tarih ve 2529 sayılı kanunla kaza haline getirilmiştir. Kanun örneği aşağıda verilmiştir: T.B.M.M. ZABIT CERİDESİ Yetmiş Birinci İnikat 21-VI-1934 Perşembe Mündericat.. 6- Bolu vilayeti dahilinde 4 nahiyenin kaldırılmasına ve Akçaşehir adile bir kaza kurulmasına dair 1/1050 ve Giresun vilayetine bağlı Bulancak nahiyesinin kaza haline konulması hakkında 1/1077 numaralı kanun layihaları ve Dahiliye ve Bütçe encümenleri mazbataları 260, 261: 204 Bolu vilayeti dahilinde 4 nahiyenin kaldırılmasına ve Akçaşehir adile bir kaza kurulmasına dair 1/1050 numaralı kanun layihası ve Dahiliye encümeni mazbatası T.C. 24-V-1934 Başvekalet Kararlar Müdürlüğü Sap: 6/1465 Bolu vilayeti dahilinde dört nahiyenin lağvile Akçaşehir namile bir kaza teşkiline dair Dahiliye vekilliğince hazırlanan ve İcra Vekilleri Heyeti nce 22-V-934 te Yüksek Meclise arzı kararlaştırılan kanun layihası esbabı mucibesi ve ilişiği cetvellerle birlikte yüksek huzurlarına sunulmuştur efendim. Başvekil İsmet Esbabı Mucibe Düzce kazasının şimalini teşkil eden ve vilayetin yegane deniz mahreç ve iskelesi bulunan Düzce kazasına bağlı Akçaşehir nahiye merkezi halihazırda 760 hanede 4000 ve mülhakatile nüfusu ihtiva etmekte ve Bolu vilayetinin deniz mahreci olması hasabile iktisadi, içtimai vaziyeti de şayanı memnuniyet bir halde bulunmaktadır. Bu nahiye otuz sekiz muhtarlığı ihtiva ettiği gibi Düzce kazasından tabii hudut ve coğrafi vaziyetlerle ayrı idari bir cüzü tam vasıflarını haiz bulunmaktadır. Bu nahiyenin kaza haline kalbedilmesi hem nahiyenin iktisaden inkişafını, hem de nüfus ve vüsat itibarile çok büyük ve ehemmiyetli bulunan Düzce kazasının idari işlerini azaltacaktır. 73 Dönmez, Akçakoca, s

61 Bu mülahazalara binaen Akçaşehir nahiyesinin kaza haline konulmasına lüzum ve zaruret hasıl olmuştur. Ancak, tasarruf mülahazasile ve bütçe muvazenesi noktai nazarından yeni bir masraf ihtiyarına lüzum görülmeksizin maksadın husulünü teshil ve temin etmek üzere Bolu vilayeti dahilinde teşkilatsızlık dolayısı ile idamelerinden şimdilik bir fayda memul olmayan Düzce kazasına bağlı Gölyaka, Gümüşova, Gündoğdu, Akçaşehir nahiyelerinin lağvile bunların müdür tahsisatlarından yapılacak tasarruf ile yeni teşkil edilecek kaza, Dahiliye memurlarının maaş ve masrafları temin edilecektir. Dört nahiyenin lağvile husule gelecek tasarruf miktarı senevi liraya baliğ olmakta ve Dahiliye memurlarına verilecek maaşatın miktarı da lira bulunmaktadır ki bu suretle 202 lira da tasarruf edilmiş demektir. Böylece bu gün Akçaşehir nahiyesini çerçeveleyen 38 muhtarlık ile nüfustan mürekkep bir kaza teşkil edilmiş olacaktır. İlga ve teşkilat hakkında mahalli umumi meclis ve idare heyetinin mütaleaları vilayet idaresi kanununun ikinci maddesi ahkamına tevfikan alınarak merbut kanun layihası tanzim olunmuştur. Dahiliye Encümeni Mazabatası T.B.M.M. 27-V-1934 Dahiliye Encümeni Karar No. 57 Esas No. 1/1050 Yüksek Reisliğe Bolu vilayetinde Akçaşehir adlı bir kaza teşkili hakkında Dahiliye Vekilliği nce hazırlanıp İcra Vekilleri Heyeti nin 22-V-1934 toplantısında Yüksek Meclise sunulması kararlaştırılan kanun layihasının gönderildiğini bildiren Başvekaletin 24-V-1934 tarih ve 6/1645 sayılı tezkeresi encümenimize havale duyurulmuş olmakla vilayetler idaresi umum müdürü beyin hazır bulunduğu toplantımızda okundu ve layiha tetkik edildi nüfusa malik olan Akçaşehir nahiyesinin halen bağlı bulunduğu Düzce kazasından tabii hudutlarla ayrılmış bir idare mıntıkası olduğu ve nahiye merkezi olan Akçaşehir kasabası da Bolu vilayetinin biricik iskelesi olması hasebile ayrıca idari ve iktisadi ehemmiyeti haiz bulunduğu anlaşılmış ve iş bu nahiyenin kaza haline sokulması her veçhile faydalı olacağına ve iş bu kazanın teşkili için muktazi tahsisatı temin etmek üzere biri Akçaşehir olmak üzere dört nahiyenin lağvinde mahzur bulunmadığına kanaat getirilmiş 37

62 olduğundan layiha tasvip edilmekle keyfiyetin ulu heyetin isabetli görüşüne arzına karar verilmiştir. Yüksek Reisliğe takdim olunur. Da. E. Reisi M.M Katip Tekirdağ Cemil Çanakkale Şükrü Aza Aza Aza Aza Muş Trabzon Adana Giresun Hasan Raşit Fatin A. Münif A. Münir Aza Aza Aza Aza Ş. Karahisar Rize Ordu A. Karahisar Vasfi Raşit Esat A. İhsan İzzet Ulvi HÜKÜMETİN TEKLİFİ Bolu vilayeti dahilinde dört nahiyenin lağvile Akçaşehir namile bir kaza teşkiline dair kanun layihası Madde1- Bolu vilayetinin Düzce kazasına bağlı merbut 1 numaralı cetvelde gösterilen dört nahiye lağvedilerek merkezi Akçaşehir kasabası olmak üzere Akçaşehir adile bir kaza teşkil edilmiştir. Madde2- Lağvedilen dört nahiyeye ait ve ilişik 2 numaralı cetvelde yazılı memuriyetler 1452 sayılı kanuna merbut 2 numaralı cetvelin Dahiliye vekilliği kısmındaki nahiyeler teşkilatından indirilmiştir. Madde3- Yeniden kurulan kazada çalıştırılacak olan ve ilişik 3 numaralı cetvelde derece, adet ve maaş miktarları gösterilen Dahiliye memurlarına ait teşkilat kadrosu 1452 sayılı kanuna merbut 2 numaralı cetvelin ait oldukları kısımlara ilave edilmiştir. Madde4- Bu kanunun hükmü 1 Haziran 1934 senesinden başlar. Madde5- Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur. 38

63 Bş. V. Ad. V. M.M.V. Da. V. Ha.V.V. İsmet Ş.Saraçoğlu Zekai S.Kaya Ş.Kaya 22-V-1934 Mf.V. Na. V. İk. V. S.İ.M.V. G.İ.V. Hikmet Ali Muhlis Dr. Refik Ali 73 Bu teklif sonrası Akçaşehir adı ile Bolu ya bağlanmıştır. Ancak ilçenin adı da 23 Haziran 1934 tarihli saat 15:00 te yapılan birinci celse de tartışma konusu olmuştur. Bu celsede: Reis: Yeniden beş kaza teşkiline ve iki vali muavinliği ihdasına ve Maliye, Dahiliye vekaletler ile Tapu ve Kadastro Umum Müdürlüğü kadro cetvellerinde tadilat yapılmasına dair kanun Madde1- İsimleri merbut (1) numaralı cetvelde yazılı beş kaza teşkil olunmuştur. Bu kazaların hududu İcra Vekilleri Heyeti nce tayin olunur. (1) Numaralı Cetvel Vilayeti Kaza Muş Bingöl Erzurum Çat Samsun Kavak Bolu Akçaşehir Giresun Bulancak Sırrı B.(Konya)- Efendim, yeni teşkil edilen kazalardan birinin adı, Akçaşehir oluyor. Malumu aliniz, Konya nın Akşehir diye bir kazası vardır, isimler arasında büyük yakınlık vardır. Akşehirle Akçaşehir, birbirine yakın kelimelerdir. Nitekim, Ereğli iki tane idi, birisine Karadeniz Ereğlisi denmek suretle iltibasın önü alınabilmişti. Keza İzmit ve İzmir kelimeleri, eski harflerle birbirine yakın olduklarından tefrikleri için imla şekilleri tamim edildi. Bunun için tensip buyurulursa yeni teşkil edecek kazaya Akkaza denebilir. Saraçoğlu Şükrü B.(İzmir)- Yahut sadece Akça denir. Sırrı B.- Evet efendim, yahut Akçe densin. Reis- Dahiliye Vekili bey buradalar mı?(hayır sesleri) O halde tehir ediyoruz. Belki biraz sonra gelirler, müzakeresine devam ederiz

64 Efendim; Dahiliye Vekili beyefendi gelmişlerdir, tehir ettiğimiz kanunun müzakeresine başlayabiliriz. Birinci maddesi evvelce okunmuştu. Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. (Muğla)- Efendim; Akçaşehir kazası, isim iltibasını mucip olacağı düşünülerek Heyeti Aliye, başka bir isim bulunması temayülünü göstermiş. Doğrudur, fakat yalnız Akça da diyemeyiz, Aydın da böyle bir isim vardır. Bendenizin hatırına, iki isim geldi, ikisi de Türkçe dir. Birisi, Akçakent, diğeri Akçakoca dır. Kent, malumu aliniz Türkçe dir, eskiden şehirlere kent derlerdi, yahut eski bir kumandan vardı, ona izafeten Akçakoca deriz. Hangisini kabul buyurursanız, o isimle bir kaza olmuş olur. (Akçakoca sesleri) Reis- Encümen ne diyor efendim? Dahiliye En. M.M. Şükrü B.(Çanakkale)- Akçakoca yı kabul ediyoruz. Ziya Gevher B. (Çanakkale)- Efendim, kelimenin bu suretle şifahen tadili caiz midir? Demin kabul etmemiştiniz. Reis- Efendim; itiraz yoktur, encümen ve vekil kabul ediyorlar. Akçakoca şeklinde tashih edildikten sonra maddeyi reyinize arzediyorum. Kabul edenler Etmeyenler..Kabul edilmiştir. 74 Akçaşehir bu oturum sonrası Akşehir ile karıştırılmaması amacıyla Akçakoca ismini almıştır. İdari hudutları gösterir Bakanlar Kurulu kakarı 13 Ağustos 1934 tarih ve 2846 sayılı resmi gazete ile ilan edilmiştir. Bu karara göre Akçakoca; Akçakoca nın Mahalleleri. 1- Hacı Yusuflar Mahallesi 2- Aşağı Mahalle 3- Yukarı Mahalle 4- Kapkirli Mahallesi 5- Osmaniye Mahallesi (Kaza Merkezi) Akçakoca nın Köyleri: 1- Aftunağzı 2- Aftundere 3- Akkaya 4- Arabacılar 5- Ayazlı 6- Balatlı

65 7- Başaftun 8- Beyveren 9- Çerkez Hasan Çavuş 10- Davutağa 11- Doğancılar 12- Edilli 13- Esmehanım 14- Fakıllı 15- Gebekilise 16- Göktepe 17- Hemşin 18- Kalkın 19- Karatavuk 20- Kepenç 21- Kınık 22- Kızılcakilise 23- Kuçar 24- Kurugöl 25- Kurukavak 26- Melenağzı 27- Meze 28- Tepeköy 29- Tahirli 30- Töngelli 31- Şipir 32- Yenice Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinden sonra kısa sürede yeniden kalkınabilmesi için 9 Aralık 1999 tarih ve 4452 sayılı Bakanlar kurulu kararı ile 81. ilimiz Düzce olmuştur. 76 Her ne kadar bu iki depremden de çok az bir biçimde etkilenen Akçakoca bu tarihten sonra Bolu yerine Düzce ye bağlı bir ilçe konumuna gelmiştir. Günümüzde Düzce nin en büyük ilçesi ve sahile açılan tek kapısı durumundadır. 75 Dönmez, Akçakoca, s

66 B. COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ 1. Coğrafi Konum ve İlçenin Sınırları Akçakoca, Karadeniz Bölgesi nin Batı bölümünde 1999 yılına kadar Bolu ya sonrasında ise Düzce iline bağlı bir ilçe görümündedir. Yeşil ile mavinin iç içe geçtiği bütün güzellikleri içine alan bir tatil beldesidir. Düzce ilinin deniz kenarındaki tek ilçesi konumundadır derece kuzey paraleli ile doğu boylamı üzerinde yer almaktadır. Yükseltisi ortalama 10 metredir.düzce ye 39 kilometre, Bolu ya 80 kilometre uzaklıktadır. Tem karayolu üzerinde Ankara ya 270 kilometre, İstanbul a ise 235 kilometre mesafededir. Doğuda Zonguldak ın Alaplı ilçesi ile hudut olan Kocaman deresinden, Batıda Melenağzı ile Kocaeli-Karasu ilçesi hududu arasında bulunmaktadır. Güney hudutlarında ise batıdan doğuya doğru sırası ile Cumayeri ilçesi, Düzce ili ve Yığılca ilçesi, kuzeyde ise Karadeniz ile çevrilidir. 462 kilometrekarelik bir alana sahiptir Jeolojik Yapı İki çarşısı bulunan Akçakoca nın meskun mahalleri metrelik bir irtifada düzlük üzerindedir. Bölge kum, taş, marn, kısmen kireçli ve kilden oluşmaktadır. Merkez hariç diğer kıyılar Kuarterner Alivyonlar ile kaplıdır. Bu kıyılardaki kumlar şistten dolayı çok inceyken, merkezdeki kumlar daha kalındır. Sahildeki kayalar Karadeniz in oldukça sert dalgaları tarafından aşındırıldığından yer yer yalıyarlar oluşturmuştur. Bunların en yükseği Ceneviz Kalesi ile Değirmen Ağzı arasında bulunan 30 metre yükseklikteki Soyat yalıyarlarıdır. 78 Kalker kayaların erimesi ve aşındırmasıyla irili ufaklı birçok mağara meydana gelmiştir. Dere ve vadi tabanları alivüyon, yamaçların büyük bir bölümü ise silis formasyonu, tepelerin üst kısımlarında ise üç jeolojik döneme ait kumlu, çakıllı tabakalar bulunmaktadır. Doğu ve güney kesimlerde ise paleozoik devre ait tersiyer araziler bulunmaktadır. Bazı geniş kumluk alanlara sahip olsa da deniz aniden derinleşmektedir. Kıyılarda yüksek ve dik farezler görülmektedir. 79 Zemin özellikleri itibari ile bugüne kadar meydana gelen birçok depremden çevre il ve ilçeler büyük zararlar görmesine rağmen Akçakoca bu depremlerden çok fazla etkilenmemiştir. Jeologlara göre Akçakoca eskiden üçüncü derecede deprem bölgesinde iken günümüzde bazı bilim adamlarına göre ikinci derece deprem bölgesinde yer almaktadır Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri 78 Bolu İl Yıllığı 1973 Kemal Matbaası, Bolu-1973, s Kıngır, A.g.e. s

67 Harita 1: Akçakoca Jeolojik Haritası Yer Şekilleri Batı Karadeniz in sahil kuşağında yer alan Akçakoca, 30 kilometrekarelik bir sahil şeridi, kilometrelerce uzanan kumluk ve doğal plajlarla doludur. Akçakoca platosu Kuzeyden Güneye, Batıdan Doğuya yükselerek dağlık sahaya geçer. Güneyde yükseklikleri Kaplan Dede (1152 m), Haciz (960 m), Orhan Dağları deniz kıyısına paralel olarak uzanırlar. İlçenin doğusunda dağ yoktur. İlçenin Doğusu tepeler ve sırtlardan oluşur. Yükseklikleri 300 metreyi geçmeyen İncirbaşı, Sivri Tepe, Çakal Ağılı, Ballıca, Aktaş, Pınarlık, Donbay Tepe bunlardan bazılarıdır. 82 İlçe arazisi akarsularla parçalanmış bir plato görünümdedir. Yörenin en eski Greler ve Şistlerden oluşan Hersinye Masifi, Kaplan Dede dağında bulunmaktadır. Doğu batı istikametli Duran Taraklı, Ormanlarımız ve Yerleşimleri, ODTÜ Yayınları, Ankara-1990, s

68 sırtlarda ise Haciz, Kaplan Dede, Kuru Göl, Yörük Yatağı bulunmaktadır.ilçe kıyıları çok fazla girinti çıkıntıya sahip değildir. Sahilde dar kıyı platosu bulunmaktadır İklimi Akçakoca bölgesi iklim bakımından bir geçiş alanını karakterize etmektedir. Ilıman deniz iklimine sahip bir bölgedir. 84 Sıcaklığın mutedil oluşu, denizden karaya doğru bol nemin gelmesine sebep olmaktadır. Nem en çok %83, en az %64 dür. Bu oran kıyılarda 50 60, dağlarda olduğundan Akçakoca çevresi nemli bir yöre sayılmaktadır. Akçakoca deniz iklimine sahiptir. Karadeniz ilçesi olmanın getirdiği özellikleri taşımaktadır. İlkbahar ve Sonbahar da yağışlı, kışları rüzgarlı Ocak, Şubat aylarında da kar yağışlı günlere sahiptir. Yazları sıcak geçen Akçakoca kuzey rüzgarlarına açıktır. Deniz suyu tuzluluk oranı ise dir. Karayel, Poyraz ve Yıldız rüzgarları en önemlileridir 85 a. Sıcaklık Genellikle Batı Karadeniz ikliminin etkisi altında olan Akçakoca da yıllık ortalama sıcaklık 13, 6 derecededir.en sıcak ay ortalaması 23 derece, en soğuk ay ortalamazı ise 5 derecedir. Sıcaklık sıfırın altına düşmediğinden don olayına pek fazla rastlanmaz. 86 Tablo 9: Akçakoca İklim Grafiği İKLİM GRAFİĞİ Aylar Hava Sıcaklığı Deniz suyu Sıcaklığı Aylar Hava Sıcaklığı Deniz suyu Sıcaklığı OCAK 8-10 C - TEMMUZ C 26 C ŞUBAT 8-10 C - AĞUSTOS C 28 C MART 8-12 C - EYLÜL C 22 C NİSAN C - EKİM 17 C 16 C MAYIS C 18 C KASIM 14 C - HAZİRAN C C ARALIK 12 C - 87 b. Rüzgar İlçe genelinde hakim rüzgar poyraz olmakla beraber kış aylarında Lodos, Mayıs- Haziran aylarında Karayel, Temmuz-Ağustos ve Eylül aylarında Poyraz etkili olmaktadır. Rüzgarın hızı temmuz ve ağustos aylarında diğer aylara nazaran azalmaktadır. Akçakoca 83 Kıngır, A.g.e. s Türkiye de Turizm Beldeler Akçakoca, s Türkiye de Turizm Beldeler Akçakoca s

69 Meteoroloji Müdürlüğü nde elde edilen bilgilere göre yılları arasındaki rüzgarın hızı ile ilgili ortalama değerler şu şekildedir: 45

70 Tablo 10: Akçakoca Rüzgar Hızı Ortalaması Ocak Şbt Mrt Nisan Mys Haz. Tem. Ağst Eyl Ekim Kas. Ar Yıllk 07: : : Ort Ortalama fırtınalı gün rüzgarlı gün sayısı ile yine yılları arasında şu şekildedir: Tablo 11: Akçakoca Rüzgarlı Gün Sayısı Fırtınalı Gün Sayısı Rüzgarlı Gün Sayısı O Ş M N May Haz Tem Ağ Ey Ek Kas Ar Yıllık c. Güneşlilik Gökyüzünün güneşlilik oranı yüzde olarak değişmektedir. Bölge Karadeniz bölgesi içinde yer aldığından güneşli gün sayısı ve güneşten faydalanma oranı diğer bölgelere göre düşüktür. Son 32 yıldaki bulutluluk oranları ortalaması şu şekildedir: Tablo 12: Akçakoca Bulutluluk Oranı (Saat) O Ş M N M H T A E E K A Yıllık 07: : : Ort Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri 89 Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri 90 Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri 46

71 Tablo 13: Akçakoca Bulutluluk Oranı (Aylık) Ort. Açık G Ort. Bulu tl Ort. Kap alı O Ş M N M H T A E E K A Yıll ık d. Yağış Her mevsimde yağış görülmekle birlikte en çok yağış sonbahar ve kış aylarında düşmektedir. Yıllık ortalama yağış miktarı 990 mm dir. 92 Kıyı kesimlerde yağışlar yağmur ve karla karışık yağmur şeklinde yağarken yükseklere çıkıldıkça kar yağışı da görülmektedir. Yükseltinin fazla olmadığı kıyı kesimlerde kar uzun süreli durmaz. Ancak kış mevsiminde tepelerde kar görmek mümkündür. En yüksek kar örtüsü kalınlığı Şubat ayında 63 cm olarak ölçülmüştür. Sisli, karlı, dolulu, kırağılı ve orajlı ( gökgürültüsü/sürekli sağanaklı fırtına) gün sayıları ise ( ) aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 14: Akçakoca Sisli, Karlı, Dolulu, Kırağılı ve Orajlı Gün Sayısı Ort. Karlı Gün S. Ort. Sisli Gün S. Ort. Dolulu Gün S. Ort. Kırağılı Gün. S. Ort. Orajlı Gün. S. O Ş M N M H T A E E K A Yıllık Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri 92 Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı, Ekin Grubu, İstanbul-2009, s Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri 47

72 Akçakoca Karadeniz ikliminin de etkisi ile her mevsim yağış alan bir bölge özelliğindedir yılı yıllık yağış miktarı ise: (mm) Tablo 15: Akçakoca Yılları Arası Yıllık Yağış Miktarı (mm) , Akarsu ve Gölleri 30 kadar dere ve dereciklerden oluşan akarsular, Güneyden Kuzeye doğru akmakta ve Karadeniz e dökülmektedir. Melen ırmağı hariç hepsi Akçakoca sınırları içersinde doğar ve denize dökülürler. Birkaçını sayacak olursak; Melen Irmağı, Kalkın Deresi, Darı Deresi, Taşman Deresi, Akdere Deresi, Orhan Deresi gibi. 95 Yüksek eğimle ve kısa mesafeli derelerden en önemlisi de İstanbul un su ihtiyacını karşılamak daha doğrusu bu ihtiyaca katkıda bulunmak amacıyla suyu borularla taşınan Melen Irmağı dır. Ancak bu ırmak az önce de ifade ettiğimiz gibi Akçakoca sınırları içerisinde doğmamaktadır. Doğal bir gölü bulunmamaktadır. 94 Akçakoca Meteoroloji Müdürlüğü Envanteri

73 Harita 2: Akçakoca Akarsular ve Dağlar 96 6.Bitki Örtüsü Karadeniz kıyısındaki dar şeritte maki olarak da nitelendirebileceğimiz bitki türleri yer almaktadır. Bunların bir kısmı kışın da yeşilliğini koruyan bodur ağaçlardır. Katran ağacı, sumak, taflan, çeşitli fundalar, kızılcık, böğürtlen ve diğer sarmaşık türleridir kilometrekarelik bir alanda dekarlık fındık bahçesi, dekarlık sebzelik ve tarım alanları, dekarlık alan ise ormanlık ve açık alandır. 98 Bölgede bulunan ağaçların büyük bölümü yapraklıdır yılında ilçede 7 adet kereste fabrikası ve bu fabrikaların yılları arasında yaptığı üretim ise metreküptür. Bu dönemde birçok orman işletmesi kar payını artırırken Akçakoca da ki işletme zarar beyanında bulunmuştur. Bunun da temel nedeni olarak bölgede çok hızlı gelişen fındıkçılık faaliyetleri olduğu tahmin edilmektedir. Topraklar erozyona maruzdur Taraklı, A.g.e.,s Bolu İl Yıllığı 1998, Plaka Yayıncılık, Ankara-1998, s Kıngır, A.g.e. s Bolu İl Yıllığı s.85 49

74 İKİNCİ BÖLÜM AKÇAKOCA NIN SOSYO-EKONOMİK YAPISI A. SOSYAL YAPI 1. Nüfus Durumu a. Göçler Akçakoca nın nüfus durumunu ele alırken öncelikli olarak bilinmesi gereken konu göçlerdir. Bölge çok farklı yerlerden çok farklı sosyal gruplar için göç edilecek bir alan olarak görülmüştür. Bu durumun yansımaları günümüzde de çok somut şekilde görülebilmektedir. XIX. Yüzyıl ortalarında Ruslara karşı bağımsızlık mücadelesine giren Çerkezler, bu mücadeleden bir sonuç elde edememiştir. Bu durum karşısında Rusların ağır işkence ve zulümleri ile karşı karşıya kalan Çerkezler, 1856 tarihinden sonra Osmanlı Devleti topraklarına doğru göç etmeye başlamışlardır. Yola çıkan bir buçuk milyon muhacirden ancak 400 bin civarında kişi Osmanlı topraklarına ulaşmayı başarabilmişlerdir. Birçok göçmen yolda çeşitli sebeplerden ölmüştür Osmanlı-Rus Savaşı sonrası alınan ağır yenilgi sonrası Vilayet-i Selase Berlin Antlaşması ile Ruslara bırakılmış ve hükümet Doğu Karadeniz çevresinde bazı yerleri boşaltma kararı almıştır. Bu bölgede yaşayan Laz, Gürcü, Abaza, Çerkez ve bazı Türk köyleri ile Fındıklı, Hemşin, Hopa, Rize ve çevresindeki bazı köyle boşaltılmıştır. Akçakoca da bir göçmen komisyonu kurulmuştur. Lazlar kendilerine teklif edilen İzmit i bu bölgede sıtma olaylarının sık yaşanmasından dolayı kabul etmemişler ve Akçakoca yı istemişlerdir. Akçakoca bölgesine gelen bu grup bugünkü Osmaniye Mahallesi, Ayazlı, Döngelli, Edilli ve Uğurlu çevresine yerleşmişlerdir. Bugünkü Hemşin ve Karatavuk köylerine Hopa dan, Yenice köyüne ise Fındıklı ve Ardeşen den göçler olmuştur. Göç edenler geldikleri bölgelerin isimlerini Akçakoca da da sürdürmüşlerdir. Kafkas bölgesinden gelen Abhazalar ise Davutağa, Esmehanım ve Dilaver köylerini kurmuşlardır. I. Dünya Savaşı sırasında Rize bölgesini işgal sırasında yapılan Of Muharebeleri sonrası Of ve Sürmene den birçok aile de Akçakoca ya göç etmiştir. Bugün birçok insan bu göçler esnasında yaşanan acı olayları büyüklerinden dinleyerek büyümüştür. 50

75 b. Göç Hatıraları Göç edenlerden bazı şahısların anlattığı olaylar şu şekildedir: Cemal AKÇAKOCA: Akçakoca da 14 yıl boyunca belediye başkanlı yapmıştır. Göç ile gelenler hakkında O zamanlar yaşarında idim. Takalarla, kayıklarla Lazistan sahilinden Akçakoca ya geldiler. Bu gelenlerin büyük bölümü Sürmeneli idi. Hasan AKBAŞ: Sürmene nin Cirve (Yeniay) köyünden kayıkla göç etmiştir. Dahil olduğu grubun içerisinde kocalarını Sarıkamış ve Çanakkale de kaybetmiş altı kadın ile iki yaşlı erkek ve sekiz çocuk bulunduğu, kayıkla kürek çeke çeke geldiklerini belirtmiştir. İsmail KUYUMCU: olayların yaşandığı esnada 2 yaşında olduğunu, büyüklerinden dinlediği kadarı ile Rusların Sürmene ye girecekleri dedikodularının ayyuka çıkması üzerine göçlerin başladığını, Rusların kalmaları için propaganda yaptıklarını belirtmiştir. Murat BİRİNCİZADELER: Olayların geçtiğinde çocuk yaşta olduğunu, babasının Rusya da bulunduğunu, göç esnasında olumsuz şartlardan dolayı annesinin rahatsızlanarak vefat ettiğini, komşuları ile göçü tamamladığını belirtmiştir. Nadide KALYONCU: Ruslarla yapılan Of Savaşı esnasında bu bölgeye asker taşıyan kayıkların dönüşte göç edenlerden kişileri aldığını kendisinin de bu şekilde Akçakoca ya geldiğini belirtmiştir. Safiye KURBAN: O tarihlerde 6 yaşında olduğunu, Rus korkusu yüzünden Akçakoca ya göç ettiklerini, yol üzerinde bazı belediyelerin göçmenlere yiyecek yardımında bulunduğunu ifade etmiştir. 100 c. Geçmişten Günümüze Nüfus 1880 yılında 7547 olan Akçakoca nüfusu 2000 yılında ise olmuştur. Yüzyıl içinde nüfus 6,5 kat artmıştır. Kent nüfusu ise bu dönemde 12,5 kat artmıştır. 100 Okan, Akçakoca, s

76 Tablo 16: Yılları Arasında Akçakoca Şehir ve Kır Nüfusu Yıllar Şehir Kır Toplam lı yıllardan itibaren köy nüfusunun artış hızında bir azalma görülürken merkez nüfusu sürekli bir artış halindedir. Bunun en önemli nedenlerinden biri de ilçe de okul sayısı ile birlikte gelen memur sayısının artması ve ilçede bulunan Düzce Üniversitesi ne bağlı meslek yüksek okulu ve fakültenin açılmasıdır yılında ilçe merkezindeki mahallelerin nüfusları ise: Tablo 17: 1990 Yılı Akçakoca Mahalleler Nüfusu Mahalle adı Hane Kadın Erkek Toplam Ayazlı Cumhuriyet Hacı Yusuflar Orhangazi Osmaniye Yalı Yeni Yukarı Toplam Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 52

77 Tablo 18: Yılları Arası Akçakoca Köylerinin Nüfusu İDARİ BİRİM ADI MERKEZ AKKAYA AKTAŞ ALTUNÇAY ARABACI (ARMUTLU)HEMŞİN BALATLI BEYHANLI BEYÖREN ÇAYAĞZI ÇİÇEKPINARI DADALI DAVUTAĞA DEREDİBİ DEREKÖY DİLAVER DOĞANCILAR DÖNGELLİ EDİLLİ ESMAHANIM FAKILLI GÖKTEPE HASANÇAVUŞ KALKIN KARATAVUK KEPENÇ KINIK KİRAZLI KOÇAR KOÇULU KURUGÖL KURUKAVAK KÜPLER MELENAĞZI NAZIMBEY ORTANCA PAŞALAR SARIYAYLA SUBAŞI TAHİRLİ TEPEKÖY UĞURLU YENİCE

78 YEŞİLKÖY KÖYLER TOPLAMI En son 2007 yılında yapılan adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre ise Akçakoca nın nüfusu yaş ve cinsiyete göre şu şekildedir: Tablo 19: 2007 yılı Akçakoca Yaş ve Cinsiyete Göre Nüfus Dağılımı Yaş Aralığı Erkek Kadın Toplam Toplam Türkiye İstatistik Kurumu Adrese dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'ne göre 31 Aralık 2008 tarihi itibarı ile açıklamış olduğu sonuçlara göre, Akçakoca nüfusu 38 bin 451 olurken, bu nüfusun 18 bin 962 erkek, 19 bin 489'u kadınlardan oluşuyor. Akçakoca Merkez de yaşayan toplam nüfus ise 22 bin 522. Bu nüfusun 11 bin 88 'ini erkekler ve 11 bin 434'ünü de kadınlar oluşturmakta. Toplam Nüfus'un 15 bin 929'u köylerde yaşarken, bunların 7 bin 874'ü erkek, 8 bin 55'i de kadınlardan oluşmaktadır Ekonomik ve Sosyal Göstergeler/Bolu, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara-1998, s

79 2. İdari Yapı a. Akçakoca da Görev Yapan Kaymakamlar Akçakoca 1934 yılında ilçe olana kadar görevli kişilerin isimlerini önceki bölümlerde belirtmiştik yılından günümüze kadar ise: Tablo 20: Akçakoca da Görev Yapan Kaymakamlar Sıra No Adı ve Soyadı Göreve Başlama T. Görevden Ayrılma T. 1 Ali OKAY Necdet BASAT Doğan ULUERGÜVER Fuat ARNA Cebbar DEMİRKALE Gümüşova Nahiye Müdürü 6 Hasip AKSOY Fuat ÜST Dündar Şefik SOYER Tevfik KURMA Hüseyin Ragıp UĞRALP Cahit SONBAY Tahsin AKSOYOĞLU Samim GÖKYAR Albay Hasan GÜR Samim GÖKYAR Ahmet ŞENSOY Mehmet FINDIKOĞLU Fahri YÜCEL Kazım ZÜLPİKAR Nurettin TURHAN Baki UÇMAN Hüseyin IRMAK Tarık KIRAÇ Y.Cemal BARUTÇU Sabahattin EREN Kamer DİRİBAŞ Avni KIZILASLAN Dr. Muzaffer KURTULMUŞOĞLU 29 M. Ebrar BERK Dr. Muzaffer KURTULMUŞOĞLU 31 Altan TUNA Hüseyin SOYER Yüzbaşı Fikret TİMUR Cezmi GÖÇER Kutluay ÖKTEM

80 36 Metin ALP Abdulkadir BAKAN Sıtkı ARSLAN Recep YAZICIOĞLU İsmail EROĞLU Murat HAMZAOĞLU Ahmet Ertan YÜCEL Hasan ŞENSES Şefik AYDIN Vasip ŞAHİN Ali USLANMAZ Savaş TUNCER Mehmet ÜNAL b. Akçakoca Belediye Başkanları Akçakoca belediyesinin 1889 yılında kurulduğu ve ilk belediye başkanının Ahmet Zühtü Efendi olduğu kayıtlardan anlaşılmaktadır. Belediye arşivleri sel baskınlarına maruz kaldığı için birçok belgeye ulaşılamamıştır. Sıralaması kesin olmamakla beraber geçmişten günümüze kadar Akçakoca da belediye başkanlığı görevinde bulunanlar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Tablo 21: Akçakoca Belediye Başkanları Sıra Adı ve Soyadı Dönemi 1 Ahmet Zühtü Efendi İbrahim Bey (Tersane Memuru) Mustafa Efendi Sürmeneli Mehmet Efendi (Kızıltan) Hamdi Efendi Yarenzade Mehmet Efendi (Yaren) Hatipzade Mehmet Hüsnü Efendi (Tüze) Hafız Ahmet Efendi (Terzibaşıoğlu) Osman Efendi (Terzioğlu) Mehmet Lütfi (GÖREN) Mustafa Sadullah (TERZİOĞLU) Mülazım Ahmet Efendi (Aşıcıoğlu) Ali Servet DÖNMEZ Talat UĞUR Cemal AKÇAKOCA Vasıf PEKER Mustafa UĞUR Vasıf PEKER Orhan MADENCİ Akçakoca Kaymakamlığı 56

81 20 M.Aydın TERZİBAŞOĞLU Ali Hasan GÜR (Vekil) As.Şb.Baş Mehmet FINDIKOĞLU (Vekil) Kaymakam 23 Mehmet AKIN Ahmet ÖZBAKIR Hüseyin YANMAZ Ekrem KURDOĞLU (Vekil) Ast. Sub Hüsnü GONCA (Vekil) Öğretmen Mehmet GÜNDÜZ Erol SOLAK Gürol KİBAR Nazmi ÇİLOĞLU Fikret ALBAYRAK Bugün Akçakoca belediyesi yeni ve modern bir binaya taşınmış olup, 40 memur 6 sı sözleşmeli 141 işçi toplamda 181 personele sahiptir. 7 iş makinesi, 1 tır, 6 kamyon, 3 vidanjör, 1 gezi treni, 2 makam aracı, 1 et aracı, 1 zabıta aracı, 1 cenaze yıkama ve 1 cenaze taşıma aracı, 5 itfaiye aracı, 8 çöp toplama aracı, 1 traktör, 12 otobüs, 1 ambulans ve çeşitli araçlar olmak üzere 60 a yakın bir araç filosuna sahiptir 108 Şehir merkezi 8 mahalleden oluşmaktadır. İlçeye bağlı belde bulunmamaktadır. Mahalle muhtarları ise: Ayazlı Mahallesi: Çetin ÇAKMAK Cumhuriyet Mahallesi: Bekir KÜÇÜK Hacı Yusuflar Mahallesi: Lütfi ÖZCAN Osmaniye Mahallesi: Mustafa OKTAY Orhangazi Mahallesi: Osman ŞENBAŞ Yalı Mahallesi: Cevat BAŞAR Yeni Mahalle: Kadir KAPLAN Yukarı Mahalle: Mustafa YETMİŞBİR Akçakoca Belediyesi 108 Akçakoca Belediyesi 109 Akçakoca Kaymakamlığı 57

82 c. Köyler I. Akkaya 1700 lü yıllarda kurulmuş Akçakoca nın en eski köylerinden birisidir. Köy Akçakoca ya 15 km. mesafededir. Yolu asfalttır. Denizden ortalama yüksekliği metre olup en yüksek noktası 150 metredir.3864 dekar arazi fındıklık, 3465 dekar arazi ise ormanlık alandır. 110 Köyde bir cami, 1 ilköğretim okulu vardır. Eğitim ilköğretimin ilk kademesi ile sınırlıdır. Köyde ayrıca bir adet değirmen bulunmaktadır. Köy içi yollar parke taştandır. Köyde içme suyu, tuvalet ve masaları olan bir piknik alanı bulunmaktadır. Köy yaklaşık 100 kadar haneden oluşmaktadır. Köydeki en temel ekonomik faaliyet fındıkçılıktır. Köyün içme suyu, elektriği mevcuttur yılında 85 hane, 1890 tarihinde 63 hane ve 368 nüfusa sahipti lı yıllara gelindiğinde köyün nüfusu 287 si kadın 363 ü erkek olmak üzere 550 civarındadır. 111 Yine bu dönemde hane sayısı 93 tür yılında yapılan nüfus sayımında köyün nüfusu 493 e düşmüş, 2000 yılı nüfus sayımında ise 580 olarak tespit edilmiştir. 112 Köyde antik çağa ait kalıntılara rastlanmıştır. Köydeki evlerden birinde Roma devrine ait bir kitabe bulunmaktadır. Bu kitabenin başı kırık olduğundan tarihi okunamamakla beraber Kelesanon Emprion yani Kelesalıların Pazaryeri ibaresi bulunmaktadır. Ancak ciddi anlamda bir kazı ve araştırma yapılmamıştır. 113 Köyde Sultan Orhan Cami-i Şerifi nin hitabet hizmeti için ayrılmış vakıf tarlaları tespit edilmiştir. Bu tarlaların 1844 tarihinde hasılatı 50 kuruş, bir yıl sonra ise 70 kuruş olduğu tespit edilmiştir. 114 Fotoğraf 1: Akkaya Köyü 110 Okan,Akçakoca, s Okan. A.g.e. s Ekonomik ve Sosyal Göstergeler/Bolu, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara-1998, s Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı, Ekin Yayın Grubu,İstanbul-2009, s Zeynel Özlü,XVIII. Ve XIX. Yüzyıllarda Karadeniz de Bir Kıyı Kenti Akçakoca,Yeditepe Yayınları, İstanbul-2008, s.61 58

83 II. Aktaş Köyün eski ismi Gebe Kese, Gebe Kilise dir. Tarihi Bizans ve Cenevizlilere kadar uzanmaktadır. Bu dönemde yaşayan yerli hristiyan halkın bağcılıkla uğraştığı bilinmektedir. 115 Köyün ilçe merkezine uzaklığı 9 km. olup yaklaşık 150 haneden oluşmaktadır. Denizden yüksekliği 300 metre civarında olup halkın en temel ekonomik faaliyeti ise fındıkçılıktır. Köy yolu asfalttır. Köyde eskiden bir ilkokul olmakla beraber şuan Arabacı Köyü ne taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köyde 2 cami, içme suyu ve elektrik şebekesi mevcuttur. Köyde çok eskiden bir kilise olduğu bilinmekle beraber bugün varlığından söz etmek mümkün değildir. Köyde köy ile aynı adı taşıyan bir şelale ve sahilinde küçük pansiyonlar bulunmaktadır. Kaplandede, Orhan Dağları na doğru yükselen bir arazi yapısına sahip olan köy doğu da Kızıltepe vadisine doğru uzanmaktadır. Köyün 5513 dekar fındıklık, 28 dekar ormanlık alanı vardır yılında 64 hane ve 375 nüfusa sahip köy 1990 yılında da 207 si erkek 168 i kadın 375 nüfusa sahiptir yılında 409 olan nüfus 2000 yılında 265 e kadar düşmüştür. 117 Fotoğraf 2: Aktaş Köyü III. Altunçay (Aftundere) Akçakoca nın güney doğu kesimindeki en uç köydür. Alaplı ve Yığılca ilçelerine sınırdır. İlçe merkezine 18 km. uzaklıkta olup yolun tamamı asfalttır. Köyde 154 hane bulunmaktadır. Köyde bir ilkokul, 2 cami, 1 sağlık evi, 1 değirmen, içme suyu ve elektirk şebekesi ile PTT binası bulunmaktadır. Köyün sınırları içerisinde Şifalısu diye bilinen, kokusu yumurtayı andıran kükürtlü bir su bulunmaktadır. Halk bu suyun bazı hastalıklara iyi geldiğini 115 Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı, s Ekonomik ve Sosyal Göstergeler/Bolu, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara-1998, s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 59

84 ifade etmektedir. Köylünün en önemli geçim kaynağını fındıkçılık oluşturur. Fındıkçılığın yanı sıra köyde tavukçulukta önemli bir yer teşkil etmektedir. 13 adet modern tavuk besi kümesi bulunmaktadır. Manav Türklerinin oluşturduğu bir köy olan Altunçay ın ismi Aftundere iken 1962 yılında Altunçay olarak değiştirilmiştir. 118 Oğuzların Bozok koluna bağlı Günhan aşireti Türklerinden oluşan bu köye Orhan Gazi tarafından bir cami yaptırılmış ve köyden Curazoğlu na katiplik verilmiştir yılında köy, Anadolu Beylerbeyliği nin Bolu Sancak Beyliği ne bağlı 15 divanlık bir voyvadalık olan Akçakoca ya bağlı Aftun-u Ulva ( Yukarı Aftun) isimli bir divan haline gelmiştir. Aftun adı eski kayıtlarda Eftun olarak geçmektedir. Efsun anlamına gelir. 119 Köyde Hıdırellez kutlamaları en belirgin kültür izidir. 120 Köyde tarihi değere sahip olan Orhan Gazi Camii, çantı adı verilen ve ağaçların çivisiz birbirine geçirilmesi ile yapılmış olup eski özelliğini kaybetmemiştir. Yine köyde varlığı bilinen bir kilise kalıntıdan çıkarılan bir heykel bugün İstanbul Arkeoloji Müzesi nde sergilenmektedir. İlk şebeke suyu bağlantısı, ilk kadrolu imam ataması bu köye yapılmıştır dekar fındıklık ve 3572 dekar ormanlık bir alana sahip olan köy 1782 de 116 haneden oluşmaktaydı nüfus sayımına göre 253 kadın, 272 erkek toplam 520, 1997 nüfus sayımında 538, 2000 yılı nüfus sayımında ise 616 olmuştur. 122 Fotoğraf 3: Altunçay Köyü tr.wikipedia.org 121 Akçakoca Kaymakamlığı 122 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 60

85 IV. Arabacı Köy ilçe merkezine 6-7 km. mesafededir. Köyde çevre köylerden de taşımalı eğitimin yapıldığı bir ilköğretim, 2 cami, 1 sağlık ocağı, 1 değirmen ve 1 adet fındık kırma fabrikası bulunmaktadır. Ayrıca köy yakınlarına bir da alabalık tesisleri vardır. İçme suyu, elektriği, telefon şebekesi, adsl gibi birçok imkana sahiptir. Köy halkının en önemli geçim kaynakları ise fındıkçılık ve kümes hayvancılığıdır. Köyün eski adı Kazcuması dır. Köyde eskiden kaz dövüşleri yapıldığından dolayı köye bu isim verilmiştir. Daha sonra yanındaki köy ile birleşerek Arabacı ismini almıştır. Köy daha çok Artvin-Hopa, Rize ve Ordu dan gelenler ile eski yerleşimcilerden oluşmaktadır yılında köy 124 haneden oluşmuş olup bu sayı 1990 sayımlarında 113 e düşmüştür. 124 Köyün nüfusu 1990 yılında 535, 1997 yılında 451, 2000 yılında ise 415 olarak tespit edilmiştir. 125 Köyün merkez camisi 1900 de ahşap olarak inşa edilmiştir. 126 Eski belgelere bakıldığında bu köy camisinin hatibinin diğer köylerdeki meslektaşlarına göre çok daha fazla bir gelire sahip olduğu görülmektedir. Bunun nedeni de bu köyün o dönemde en büyük demografik yapıya sahip olmasıdır Temmuz 2009 tarihinde meydana gelen sel felaketinde köydeki dere taşarak ekin ve kümeslere büyük zarar vermiştir. Bu selde dört binin üzerinde kümes hayvanı telef olmuş, bazı yollar çökmüş, içme suyu şebekesi zarar görmüş ve ayrıca dere üzerinde bulunan köprü yıkılmıştır. Ayrıca köy doğal güzelliğinden ötürü Yeşilçam ın da dikkatini çekmiş ve Amerikalılar Karadeniz de 2 adlı filme ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca köydeki ilköğretim okulu Ayşe AKBAŞOĞLU adlı bir hayırsever tarafından onarılmıştır. Ve bir de oyun parkı kurulmuştur. 128 Fotoğraf 4: Arabacı Köyü 123 tr.wikipedia.org 124 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 126 Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı, Ekin Yayın Grubu, s Özlü, A.g.e. s Hüseyin Kurt, 1966 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Çitfçi 61

86 V. Balatlı Akçakoca nın en eski köylerinden biri olan Balatlı nın ilçe merkezine olan uzaklığı 8 km. olup yolu asfalttır. Köyde 5. sınıfa kadar eğitim yapılan bir okul, içme suyu şebekesi, telefon şebekesi ve 1500 kişilik anfitrübünü, duşları, soyunma odaları, tuvaletleri olan bir güreş sahası mevcuttur. Halkın en temel geçim kaynağını fındıkçılık oluşturmaktadır. Köyün kuzey doğusunda Romalılar döneminden kalma kalıntılar bulunmaktadır. Yine köyün bin metre kadar güneyinde Dede Mezarı adı verilen bir yer vardır. Eskiden yağmur dualarının burada yapıldığı ifade edilmektedir. Ancak burası definecilerce birkaç kez kazılarak tahrip edilmiştir. Köyde her yıl geleneksel olarak düzenlenen Balatlı köyü yağlı pehlivan güreşleri yapılmaktadır. 129 Köyün adının bir Oğuz boyu olan Balat tan geldiği tahmin edilmektedir. Yerli köyü olan Balatlı nın 1890 da 325 nüfusu ve 56 hanesi bulunmakta idi sayımında ise hane sayısı 126 ya çıkmıştır. 130 Nüfusu ise 635 olmuştur de nüfus 618 iken 2000 yılında yapılan sayımlar sonucu köyün nüfus 679 olarak tespit edilmiştir. 131 Ayrıca köy 5115 dekar fındıklık ve 1343 dekar ormanlık alana sahiptir. 132 Fotoğraf 5: Balatlı Köyü 129 Zeynep Arslanoğlu, 1974 Doğumlu, Memur, Lise Mezunu 130 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 132 Okan, A.g.e. s

87 VI. Beyhanlı Köy, ilçe merkezine yaklaşık 12 km. uzaklıktadır. Köyün denize sınırı olmakla beraber köy merkezi biraz daha iç kesimde yer almaktadır. Köyde önceleri eğitim verilmekle beraber bu köydeki öğrenciler taşımalı eğitime tabi tutulmuşlardır. Köyde içme suyu şebekesi, elektrik telefon vardır. Yolu asfalttır. Köylünün en önemli geçim kaynağını fındıkçılık oluşturmaktadır. Ayrıca az da olsa tavuk yetiştiriciliği ve süt inekçiliği yapılmaktadır. Ayrıca Ertuğrul Sağlam ın anne ve babası bu köyde yaşamaktadır 133 Yerli köyü olan Beyhanlı nın nüfusu 1990 sayımına göre iken 1997 de 222, 2000 yılındaki sayımda ise 249 olarak tespit edilmiştir. 135 Fotoğraf 6: Beyhanlı Köyü VII. Beyören Köyün ismi Vakıflar Genel Müdürlüğü nde bulunan kayıtlarda Belviran olarak geçse de köy eskiden Beyviran olarak anılmaktadır.1956 yılından itibaren köyün ismi Beyören olarak anılmaya başlanmıştır. Manav Türklerinden oluşan bu köyde her sene mayıs ayının 6 sında hıdırellez şenlikleri yapılmaktadır. Köyün geçmişinde güreşlerin de yapıldığı bilinmektedir.köy oldukça eski bir tarihe sahip olup yerli köyüdür. Sultan Orhan zamanında bir zaviye de inşa edilmiştir Fevzi Toraman, 1960 Doğumlu, Esnaf, Ortaokul Mezunu 134 Okan, aynı yer 135 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 136 Özlü, A.g.e. s.63 63

88 Köy ilçe merkezine yaklaşık 8 km uzaklıkta olup yolu asfalttır. Köyde 1 ilköğretim okulu, 2 cami, 1 sağlık ocağı ve 1 köy kalkınma kooperatifi bulunmaktadır. Köyün içme suyu ve elektrik şebekesi vardır. Halkın en önemli geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyde 2002 yılında kaymakamlık tarafından açılan bilgisayar kursuna kadınlar ve çiftçilerden oluşan 22 kişilik bir grup ilgi göstermiş, 5 ay boyunca 120 saat kurs verilmiştir. 137 Köy 1782 tarihinde 80 hane iken, 1990 yılındaki nüfus sayımında köyün nüfusu 881 olarak tespit edilmiştir yılına gelindiğinde köyün nüfusu 767 ye düşerken 2000 yılında ise nüfus 765 olarak belirlenmiştir. 139 Fotoğraf 7: Beyören Köyü VIII. Çayağzı (Altunağzı) Akçakoca nın en eski ve en büyük köylerinden biri olan Çayağzı nın ilk adı Aftun-i Sulva dır. İkinci aftun( efsun) anlamına gelmektedir.köy I. Alaeddin Keykubat zamanında kurulmuş olup buraya yerleşenler Oğuzların Bozok koluna mensup Manav Türkleridir. 140 Orhan Gazi nin bu köye gelerek kışladığı, askerleri için bir cami yaptırarak buna bir hamam vakfettiği bilinmektedir. 141 Çantı adı verilen teknikle çivi kullanılmadan yapılan bu cami 1920 li yıllarda gelişi güzel bir şekilde restore edilmişse de bir süre sonra çoğu zaman ibadete kapatılmıştır. Eni 8 metre, boyu ise 12 metreyi bulan bu cami Akçakoca Kaymakamlığı ve Vakıflar Bölge Müdürlüğü nün ortak gayretleri sonucu ibadete açılmış, aslına uygun olarak Okan, A.g.e. s, Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 140 tr.wikipedia.org 141 Okan, A.g.e. s

89 yeniden düzenlenen cami için 160 bin Türk Lirası harcanmıştır. 142 Bunun yanı sıra kaymakamlık tarafından kafe ve tuvalet de yapılarak park alanı oluşturulmuştur. Köyün iskelesinin bulunduğu yerin adı ise Saraytepe dir. Bu bölgede saray ve hamam kalıntılarına rastlamak mümkündür. Köyün hemen yanından dere geçmektedir. Bölge birçok defineci tarafından talan edilmiştir. 143 İlçe merkezine yaklaşık 10 km. uzaklıkta bulunan Çayağzı Köyü nün yolu asfalttır. Halkın en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Az da olsa kümes hayvancılığı da yapılmaktadır. Köyde ilköğretim 5. sınıfa kadar eğitim yapılmakta, üst sınıflar için taşımalı eğitim uygulanmaktadır. Köyde ayrıca 2 cami, 1 sağlık evi ve 1 değirmen bulunmaktadır. İçme suyu ve elektrik mevcuttur. Köyün 4915 dekar fındıklık ve 57 dekar ormanlık arazisi mevcuttur. Denizden yüksekliği 17 metredir. 144 Köyün nüfusu 1990 sayımına göre 327 kadın ve 323 erkek olmak üzere 650, 1997 sayımına göre 767, 2000 nüfus sayımına göre ise 633 dür. 145 Fotoğraf 8: Çayağzı Köyü Mustafa Acar, İşçi, Okan, aynı yer 145 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 65

90 IX. Çiçekpınarı 1877 yılında Batum ve Acara dan gelen Gürcüler tarafında kurulmuş bir köydür. Köy Ali Ağa yani Hacı Ali Konca tarafından kurulmuştur. Köyün eski adı Şipir iken daha sonra Çiçekpınarı denilmiştir. 146 Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. 1 cami ve 1 değirmen bulunmaktadır. Halkın en önemli geçim kaynağı fındıkçılık ve az da olsa hayvancılıktır. İlçe merkezine olan uzaklığı yaklaşık 7 km. olup yolu asfalttır. İçme suyu ve elektrik mevcuttur. Köyde 4293 dekar fındıklık, 167 dekar ormanlık arazi mevcut olup köyün denizden yüksekliği metre civarındadır nüfus sayımına göre köyün nüfusu 170 erkek ve 188 kadın toplam 358 dir sayımlarında 252, 2000 nüfus sayımında ise 302 olarak tespit edilmiştir. 148 Fotoğraf 9: Çiçek Pınarı Köyü X. Dadallı Yerli köyü olmasının yanı sıra Giresun ve Rize den göç eden ailelerin de yaşadığı bir köydür tarihinde 105 hane olan köy 1890 yılında 35 hane ve 233 nüfusa sahipti yılında hane sayısı 118, nüfus ise 351 kadın ve 311 erkek olmak üzere toplam 682 olmuştur sayımlarında köyün nüfusu 690 iken 2000 yılında yapılan sayımda ise 719 olarak tespit edilmiştir. 150 Köyde ilköğretim 5. sınıfa kadar eğitim yapan bir okul, 1 cami, 1 köy kalkınma 146 Eyüp Mat, 1974 Doğumlu, İşçi, İlkokul Mezunu 147 Okan, aynı yer 148 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 149 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 66

91 kooperatifi, 1 değirmen, köy konağı, orman koruma merkezi vardır. Köy Akçakoca- Düzce yolu üzerinde olup ilçe merkezine yaklaşık 8 km. uzaklıktadır. Günümüzde 155 haneden oluşmaktadır. Halkın en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyün içme suyu ve elektrik şebekesi vardır. Köyün denizden yüksekliği ortalama 130 metre civarında olup 5562 dekar fındıklık ve 413 dekar ormanlık alana sahiptir. 151 Fotoğraf 10: Dadalı Köyü XI. Davutağa 1877 yılında Kafkaslardan gelen ve Abazaların kurmuş olduğu bir köydür. Köyün eski ismi Acı Elma iken köyü kuran en yaşlı kişinin ismi köye verilmiştir. Yerleşik halkın çoğu Doğu Karadenizli ve Hemşinlidir. 152 Köy ilçe merkezine yaklaşık 27 km. uzaklıkta olup halkın en temel ekonomik faaliyeti fındıkçılıktır. Köy yolu stabilizedir. Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. 1 adet cami bulunmaktadır. İçme suyu ve elektriği mevcuttur. Köy 4027 dekarlık fındıklık, 177 dekarlık ormanlık alana sahiptir yılında 34 hane ve 371 nüfustan oluşan köy nüfus sayımlarında 254, 2000 yılındaki nüfus sayımlarında ise 195 nüfusa sahip olduğu belirlenmiştir Okan, aynı yer 152 Niyazi Eren, 1958 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 153 Okan, aynı yer 154 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 67

92 Fotoğraf 11: Davutağa Köyü XII. Deredibi Bu köy önceleri Balatlı Köyü ne bağlı bir mezra iken 1870 de Ordu ve Giresun dan gelen göçmenlerin de buraya yerleşmesi ile ayrı bir muhtarlık haline gelmiştir. Köyün içerisinde eski Akçakoca-Düzce yolu olarak kullanılan bir doğa yürüyüş parkuru mevcuttur. 155 Köy ilçe merkezine yaklaşık 12 km. uzaklıktadır. Köydeki en önemli ekonomik faaliyet fındıkçılıktır. Köyde ilköğretim 5. sınıfa kadar eğitim yapan bir okul, 1 cami ve 1 değirmen bulunmaktadır. İçme suyu ve elektriği mevcuttur. Yolu stabilizedir. Denizden yüksekliği metre civarında olup 2391 dekar fındıklık, 785 dekar ormanlık alana sahiptir. 156 Köyün 1990 yılındaki nüfusu 122 hane ve 275 i kadın, 296 sı erkek toplam 571, 1997 sayımında 437, 2000 yılındaki sayımda ise 382 olarak belirlenmiştir Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı, s Okan, aynı yer 157 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü Fotoğraf 12: Deredibi Köyü 68

93 XIII. Dereköy Yerli köyü olan Dereköy, 1888 yılında köy olmuştur. 158 Köyün ilçeye olan uzaklığı 17 km. olup yolu stabilizedir. İlköğretim 5. sınıfa kadar eğitimin yapıldığı bir okul ve bir cami vardır. İçme suyu ve elektriği mevcuttur. Halkın en temel geçim kaynağını fındıkçılık oluşturmaktadır yılında 44 hane ve 253 nüfus olan Dereköy ün nüfusu 1997 yılında 257, 2000 yılı nüfus sayımında ise 281 olmuştur. 159 Fotoğraf 13: Dereköy XIV. Dilaver 1877 yılında Ordu, Giresun ve Hemşin den gelenlerle Abazaların birlikte yaşadığı göçmen köyüdür. Köyde 76 hane bulunmaktadır. Köy Dere ve Beyler Mahallesi adında iki mahalleden oluşmaktadır. 160 Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köyün ilçeye olan uzaklığı yaklaşık 27 km. kadardır. Köyde 2 cami, 1 fındık kırma fabrikası bulunmaktadır. İçme suyu ve elektriği mevcuttur. Yolu asfalttır. 1 kahvehane bulunmaktadır. Köylünün en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyde 5781 dekar fındıklık, 307 dekar ormanlık alan mevcuttur. Denizden yüksekliği yaklaşık 200 metre civarındadır. 161 Köyün 1990 yılında nüfusu 80 erkek ve 73 kadın toplam 153 iken, 1997 yılında nüfus 212 ye, 2000 yılında ise 236 ya çıkmıştır Okan, aynı yer 159 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 160 Servet Erkek, 1971 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 161 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 69

94 XV. Fotoğraf 14: Dilaver Köyü Doğancılar Merkez mahallede yerli halk ikamet etmekle beraber çevresinde Rize, Giresun, Ordu ve Kafkas göçmenleri vardır. Batum ve Acara dan gelen Gürcüler kurmuş oldukları mahalleye Acara adını vermişlerdir. Köy son yıllarda Kastamonu ve İnebolu dan da göç almıştır. 56 haneden oluşan bu köy Düzce Üniversitesi Akçakoca kampüsü yakınlarındadır. 163 Köyün ilçeye olan uzaklığı yaklaşık 4 km. kadar olup yolu asfalttır. Köyde ilköğretim olmadığından taşımalı eğitim yapılmaktadır. 2 cami ile 1 fındık kırma fabrikası bulunan köyün içme suyu ve elektriği mevcuttur. Köylünün en temel geçim kaynağını fındıkçılık oluşturmaktadır. Köyün denizden yüksekliği 100 metre civarında olup, köy 3307 dekar fındıklık, 6 dekar ormanlık araziden oluşmaktadır nüfus sayımında 137 kadın ve 133 erkek toplam 270 kişinin yaşadığı belirlenmiştir nüfus sayımında köyün nüfusu 245, 2000 yılındaki sayımda ise 309 olmuştur Nail Yanık, 1969 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 164 Okan, aynı yer 165 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 70

95 Fotoğraf 15: Doğancılar köyü XVI. Döngelli Tarihte eskilerin deyimiyle 93 harbi olarak geçen Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Hopa dan gelen göçmenlerce kurulmuş bir köydür. Son yıllarda Kastamonu ve İnebolu çevresinden de aileler bu köye yerleşmeye başlamışlardır. Köy adını Döngel(Muşmula) denen bir meyveden almıştır. 166 Köyde 1990 lı yıllara kadar pirinç üretimi yapıldığı ve bölgede Döngelli pirinci diye nam saldığı bilinmektedir. Hatta pirinç, köyde şarkılara bile konu olmuştur. İstanbul u gösteren köprüsüdür köprüsü Döngelli yi gösteren Hacıtaşın pirincidir. şeklinde yarı Lazca yarı Türkçe bir türkü de söylenmektedir Harbi sonrası göç eden ailelere de kısaca bakacak olursak; 1- P'uliaşi; Şimdiki soyadları Cumhur'dur. Hopa Kemalpaşa (Makreal) içinden göç etmişlerdir. 2- Yamağişi; Şimdiki soyadları Orhan'dır. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. 3 - Ç'ortoşi; Şimdiki soyadları Lokum'dur. Hopa Kemalpaşa (Makreal) Dereiçi köyünden göç etmişlerdir. Kemalpaşa'da (Manelişi - Lokumcu) olarak bilinirler. 4 - Vi3'urişi; Şimdiki soyadları Genç'tir. Vi3'eden (Fındıklı'dan) göç etmişlerdir. 5 - Aydinişi; Şimdiki soyadları Aydın'dır. Hopa'nın Peroniti köyünden göç etmişlerdir. 6- Kabamemetişi; Şimdiki soyadları Kaba'dır. Hopa'nın Sarpi köyünden göç etmişlerdir. 7 - Paşalişi; Şimdiki soyadları Başak'dır. Hopa'dan göç etmişlerdir. 166 Muzaffer Ustabaş, 1955 Doğumlu, Nakliyeci, Ortaokul Mezunu

96 8 - Misirlişi; Şimdiki soyadları Özer'dir. Hopa'dan göç etmişlerdir. 9 - Sametişi; Şimdiki soyadları Sarı'dır. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir Xocolişi; Şimdiki soyadları Başkan'dır. Hopa Kemalpaşa (Makreal) içinden göç etmişlerdir Molalişi; Şimdiki soyadları Yazgan'dır. Hopa Kemalpaşa (Makreal) içinden göç etmişlerdir Xurmadalişi; Şimdiki soyadları Hurmadaloğlu'dur. Hopa'dan göç etmişlerdir Karamanişi; Şimdiki soyadları Koçak'tır. Hopa Kemalpaşa (Makreal) içinden göç etmişlerdir Çeliğişi; Şimdiki soyadları Çelik'tir. Hopa'dan göç etmişlerdir Paşalişi; Şimdiki soyadları İyiyazıcı'dır. Hopa'dan göç etmişlerdir. 168 Köy ilçe merkezine yaklaşık 7 km uzaklıkta olup yolu asfalttır. Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup 3 cami, spor sahası, 3 kahvehane, 1 değirmen, 1 fındık kırma fabrikası, 1 yem fabrikası, 1 tarım aletleri atölyesi bulunmaktadır. En temel geçim kaynağı fındıkçılık olan köy her türlü imkana sahiptir. Akçakoca- Düzce yolu üzerinde bulunmaktadır. Denizden yüksekliği yaklaşık 85 metre civarında olup 5610 dekar fındıklık, 32 dekar ormanlık araziye sahiptir yılında 25 hane ve 130 nüfuslu 169 olan köyün 1997 nüfus sayımındaki nüfusu 562, 2000 yılındaki sayımda ise 669 olmuştur. 170 Fotoğraf 16: Döngelli Köyü Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 72

97 XVII. Edilli Bu köyde 93 Harbi sonrası Hopa ve Arhavi den gelen göçmenlerce kurulmuş bir köydür. Köyün ilk ismi Laz Tahirli iken daha sonra köyde eğrelti otlarının çok olmasından dolayı köye Sarı Elentilikli denilmiştir yılında muhtarlık haline gelen köy bugünkü ismini Akdere nin denize döküldüğü Edil Ağzı ndan almıştır. Köyün aşağı mahallesinde genelde Hopa dan gelenler, yukarı mahallesinde ise Arhavi den gelenler ikamet etmektedir. 171 Köydeki göçmen ailelere bakacak olursak: 1 - Kavecişi; Şimdiki soyadları Turhan'dır. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. 2 - Myuterizişi; Şimdiki soyadları Güçlü'dür. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. 3 - Yaziçişi; Şimdiki soyadları Yazıcıoğlu'dur. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. (Eski soyadlarını henüz tespit edemedim) 4 - Aydinişi; Şimdiki soyadları Aydın'dır. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. (Eski soyadlarını henüz tespit edemedim) 5 - Peluvanişi; Şimdiki soyadları Pehlivan'dır. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. (Eski soyadlarını henüz tespit edemedim) 6 - Xorozişi; ; Şimdiki soyadları Horoz'dur. Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. 7 - Serdarişi; Şimdiki soyadları Serdar'dır. Arkabiden (Arhavi'den) göç etmişlerdir. 8 - Ertuişi; Şimdiki soyadları Ertuğ'dur. Arkabiden (Arhavi'den) göç etmişlerdir. 9 - Çerkezişi; Şimdiki soyadları Ezer'dir. Arkabiden (Arhavi'den) göç etmişlerdir Şişmanişi; Hopa'nın Liman köyünden göç etmişlerdir. 172 Köy ilçe merkezine yaklaşık yaklaşık 5 km uzaklıkta olup yolu asfalttır. Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup 1 cami, 1 değirmen, köy konağı, kooperatifi, içme suyu ve elektriği mevcuttur. Halkın en önemli geçim geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyün denizden yüksekliği 40 metre civarında olup, köyde 4367 dekar fındıklık, 13 dekar ormanlık alan vardır. 173 Köyün 1997 de 200 nüfusu, 2000 yılında ise 176 nüfusu bulunmaktadır. Köyde 70 hane bulunmaktadır Mustafa Özçelik, 1963 Doğumlu, Çiftçi, Ortaokul Mezunu Okan, Aynı yer 174 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 73

98 Fotoğraf 17: Edilli köyü XVIII. Esmahanım Bu köyü incelemeden önce köyde hakim nüfus olan Abhazlar hakkında da bilgi sahibi olmak gerektiği kanaatindeyim. Abhaz'lar yada Abazalar tarihin bilinen ilk dönemlerinden beri Abhazya da yaşayan Kafkasya nın yerli halkıdır. Dil ve köken olarak Çerkes lerle (Adige) akrabadırlar. Türkiye de Abazalar yoğun olarak İzmit, Adapazarı, Düzce, Bolu, Bilecik, Bursa (İnegöl), Eskişehir, Kayseri (Pınarbaşı), Sivas (Şarkışla), Adana (Tufanbeyli), Yozgat, Çorum, Amasya ve Samsun a bağlı köylerde yaşamaktadırlar. 19. yüzyıl ortalarında Abhazya da bin, Kuzey Kafkasya da Kuban bölgesinde bin Abhaz-Abaza yaşıyordu te sona eren Kafkas-Rus savaşı sonucunda ve daha sonra Abhazya da yaşanan (1866 ve 1877) ayaklanmalara bağlı olarak çoğu Osmanlı topraklarına sürgün edilmiştir. Bugün Abhazya da 120 bin, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti nde 30 bin Abhaz-Abaza yaşamaktadır. Ayrıca sürgün sırasında Gürcistan ın güneyine, Acara bölgesine yerleşmiş Abhaz köyleri vardır. Türkiye de ise yaklaşık bin Abhaz vardır. Mısır, Ürdün ve Suriye de de Abaza lar yaşamaktadır. Eski Abhaz ların geleneksel uğraşı tarım, otlak hayvancılığı, arıcılık ve avdı. Tipik yerleşim bahçe, bostan, bağ v.b. ile çevrili, birbirinden uzak, çiftlik tipi yerleşimlerdi. 19. yüzyılda Abhaz lar, genellikle aynı soydan kişilerin oluşturduğu mahallelerden (Ahabla) meydana gelen köy toplulukları (Akıta) halinde yaşarlardı. Eski konutları yuvarlak ya da dörtgen şeklinde, saz çatılı örme evlerdi. Sonradan, yerden sütunlarla kaldırılmış, çok odalı, tahta kaplı eğimli çatısı olan ahşap evler (Akuaskâ) yapmaya başladılar. Akuaskâ nın ön cephesinde ağaç oymalarla süslenmiş geniş bir veranda 74

99 uzanırdı. Abhaz ların bugünkü köy evleri genellikle iki katlı, çok odalı, taş veya tuğla evlerdir. Abhaz ların geleneksel aile yapısı da ataerkil özellikler taşır. Her Abhaz, kökleri yüzyıllar öncesine uzanan bir soya (Ajüla) mensuptur. Sayıları binlere ulaşsa bile aynı soya mensup olan ve aynı soy adını taşıyan herkes birbiriyle akraba sayılır ve aralarında evlenme yasağı vardır. Bu yasağa anne tarafından akrabalar da dahildir. Komşuluk ve akrabalık dayanışması, konukseverlik, kan davası, yaşlılara saygı geleneksel Abhaz yaşamında önemli yer tutar. Yaşlılar bugün de ailede ve toplumda özel bir saygı görürler. Bu, Abhaz ların uzun ömürlülüğünün sosyal nedenlerinden biri sayılır. Abhaz ların etno-psikolojik yapısı büyük ölçüde, bireyin toplumla ve doğayla ilişkisini düzenleyen geleneksel Apsuvara (Abhaz'lık) normlarıyla biçimlenmiştir. Ortaçağ Avrupa şövalyelerinin seçkin davranış biçimini anımsatan, incelikle işlenmiş davranış-görgü normları Apsuvara nın ayrılmaz parçasıdır. Abhaz ların günlük yaşamdaki davranışları bugün de seremonik özellikler taşımaktadır Harbi sonrası kurulan köyün arazisi engebeli bir yapıya sahip olup %80 i fındıklık geriye kalan kısım ise ormanlık alandır. Nüfusunun %60 ı Abaza, %20 si Hemşinli ve Gürcü, geriye kalan kısım ise Türktür. Köy Abhazya nın Akapa bölgesinden gelen Abazalarca kurulmuştur. Yolculuk esnasında liderleri ölür. Bunun üzerine yeni lider ölen liderin eşi olan Zapş-pha Esma Hanım olur. Kafile Düzce ye geldiğinde yurt olarak Efteni Gölü yakınlarındaki bataklık alan gösterilir. Ancak burada sıtma hastalığından ölenlerin sayısında artış olunca avcılar kendileri için daha uygun olan bu bölgeyi seçerek Davutağa, Dilaver ve Esmahanım köylerini kurmuşlardır. Yaşlıların anlatımına göre köyün ilk adı olan Gran aslında Kıran sözcüğünün bozulmuş halidir ve sıtma hastalığından kırılan anlamında kullanılmıştır.gran aslında Kıran dan geliyor. Cumhuriyet sonrasında, kurucusuna ithafen adı Esmanım a dönüştürülür. Köyün bir kadının adını taşıması Türkiye de pek de rastlanan bir durum olmamasına rağmen, kadına verilen değeri çağrıştırdığından köylü için bir gurur kaynağıdır. Tahsin Aslan köyün bilinen en yaşlı kişisi, artık yüz yaşına merdiven dayamıştır. Tahsin Aslan, 1925 yıllarında Akçakoca da öğretmenlik yapan ünlü yazar Rıfat Ilgaz ın da öğrencisidir. 176 Köye gelenler köy meydanına bir çınar ağacı dikmişlerdir. Geldikleri yörede ulu bir meşe ağacının altında köyleri ile ilgili sorunları çözdüklerinden aynı geleneği Akçakoca da da devam ettirmek istemişlerdir. Köydeki bu büyük ve yaşlı çınarın üzerindeki notta 93 Harbi 175 Atlas Dergisi, Murat Papşu, Mart

100 diye de bilinen (1877)den sonra Kafkasya dan sürgün edilen Abhazların bir bölümünün Esmahanım, Davutağa ve Dilaver köylerinin kurulmasına şahit olmuş ve anavatanları Kafkasya daki toplantılar gibi ulu bir meşe ağacının görevini ulu bir çınar ağacı olarak şemsiyesi altında onlarca toplantıya ev sahipliği yapmış ve yapmaya devam etmektedir. yazmaktadır. 177 Konuksever bir köy olan Esmahanım da evlenme ve sünnet törenleri oldukça coşkulu geçmektedir. İlçe merkezine 24 km uzaklıkta bulunan köyün yolu asfalttır. İlköğretim 5. sınıfa kadar eğitim yapan bir okul bulunmaktadır. Sağlık evi olmasına rağmen faal değildir. 1 cami, köy konağı, kooperatif, park ve oyun bahçesi, 1 değirmen bulunmaktadır. Köylünün temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyde ayrıca 3 adet besi tavuk çiftliği bulunmaktadır. Merkez ve Orta olmak üzere iki mahalleden oluşmakta olup köyde iki adet dere de bulunmaktadır. Esmahanım köyü Geleneksel 5. Kafkas Şurası na da ev sahipliği yapmıştır. Bu şura 22 Haziran 2003 tarihinde yapılmıştır. 178 Köyün denizden yüksekliği metre civarındadır. Köyde 4367 dekar fındıklık, 263 dekar ormanlık arazi mevcuttur. 140 kadar haneden oluşmaktadır yılında yapılan sayımlarda köyün nüfusu 332 iken 2000 yılında 455 olarak tespit edilmiştir. 180 Fotoğraf 18: Esmahanım Köyü 177 Zeki Kaya, 1962 Doğumlu, Şoför, Lise Mezunu 178 wwwesmanim-koyu.tr.gg 179 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 76

101 XIX. Fakıllı Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Giresun, Görele ( özellikle de Daylı Köyü) ve Vakfıkebir den gelen göçmenlerin yaşadığı bir köydür. Köyün ilk kurucusu Hacı Haliloğullarından Osman dır. Önce denize yakın bir bölgede yerleşmiş olsalar da sivrisinek ve sıtmadan dolayı bugünkü yüksek noktaya çıkmışlardır. Köy 1925 yılında muhtarlık haline gelmiştir. 181 Köyün etrafı beş köyle çevrilidir. Köyde arazi sıkıntısı olduğundan dışarıya göç veren bir köydür. 86 hanesi olan köy üç mahalleden oluşmaktadır. 182 Köy ilçe merkezine 7 km. uzaklıkta olup yolu asfalttır. Köydeki okul faal olmadığından taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köy konağı, 1 cami, 2 kahvehane bulunmaktadır. Köy halkının en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köye asıl değer veren ve turizm açısından da büyük bir değere taşıyan Fakıllı Mağarası dır. Bu mağara 1010 metre uzunluğunda olup 350 metrelik bölümü 31 Ağustos 2009 tarihinde turizme açılmıştır. 183 Köyün 1997 deki nüfus 411 iken 2000 yılında 366 ya düşmüştür. 184 Fotoğraf 19: Fakıllı Köyü XX. Göktepe Yerli köyü olarak kurulmuş olmasına rağmen Doğu Karadeniz bölgesinden gelen göçmenlerle hem nüfus artmış hem de göçmenler çoğunluğu ellerine geçirmişlerdir. Merkez, Çay, Kotiller, Mekane, Cumayanı ve Kazancı mahallerinden oluşmaktadır. Köyde Kırgız mezarlığı denilen tarihi bir mezarlık bulunmaktadır. Köy yakınlarında ayrıca iki mağara 181 tr.wikipedia.org 182 Ümmühan Canbaz, 1967 Doğumlu, Esnaf, Lise Mezunu Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 77

102 bulunmakla beraber herhangi bir araştırma yapılmamıştır. 185 Yine köydeki merkez cami 1820 yılında ahşaptan yapılmış ancak cami 1925 li yıllarda yanmıştır lu yıllarda yeniden yapılan cami 2003 yılında restore edilmiştir. Caminin yanında Ahmet Dede Türbesi bulunmaktadır. Köyde ayrıca Alemdar Ali Ağa nın da mezarı bulunmaktadır. 186 Köyde okul binası var ama faal olmadığından taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köy konağı, 1 kahvehane, park ve oyun bahçesi, alabalık çiftliği bulunan köyün ilçe merkezine olan uzaklığı 5 km olup, yolu asfalttır. Halkın en temel geçim kaynağı fındıkçılık iken birçok farklı sektör de zamanla ortaya çıkmıştır. Köyde Karadeniz Bölgesi nin tek mantar üretim merkezi kurulmuştur. 12 bin metrekarelik alana bir buçuk milyon dolara mal olan tesis köylü için de fındığa alternatif olmuştur. Bunun yanı sıra köyde 160 bin kapasiteli besi tavuk çiftliği de bulunmaktadır. 187 Köyün denizden yüksekliği yaklaşık 100 metredir dekar fındıklık, 11 dekar ormanlık alana sahiptir yılında 28 hane ve 168 nüfuslu bir köy haline gelmiştir. 189 Günümüzde 60 haneye sahip olan köyün 1997 de nüfusu 189 iken 2000 yılındaki nüfusu 191 olmuştur. 190 Fotoğraf 20: Göktepe Köyü 185 Dursun Cumhur, 1956 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Terk 186 Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı, s Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 188 Okan, Aynı yer 189 tr.wikipedia.org 190 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 78

103 XXI. Hasançavuş Çerkezköy olarak da anılan bu köy tam bir göçmen köyüdür. Çerkezlerin dışında Rize (Pazar) ve Trabzon dan gelen göçmenlerde yaşamaktadır. Merkez ve Karaburun olmak üzere iki mahalleden oluşan köyde 156 hane bulunmaktadır. Köyün plajı durumundaki Karaburun plajı ilçenin önemli plajlarından biri olup bu noktada konaklama tesisleri de bulunmaktadır. Tuğladan yapılmış olan cami 1910 yılında inşa edilmiştir. Ayrıca köy mezarlığında 100 yaşında öldüğünü ve Rize den üç çocukla üç ayda yaya olarak geldiğini belirten bir mezar taşı bulunmaktadır. 191 İlçeye 16 km uzaklıkta bulunan köyün yolu asfalttır. Halkın en önemli geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyde birçok otel ve pansiyon bulunmaktadır. Okul binası olmasına rağmen aktif durumda olmadığından taşımalı eğitim yapılmaktadır. 2 cami, 2 kahvehane bulunmaktadır. Köyün denizden yüksekliği ortalama 50 metredir. Köyde 4193 dekar fındıklık, 47 dekar ormanlık arazi vardır. 192 Köyün nüfusu 1997 yılında 370, 2000 yılında ise 421 olmuştur. 193 Fotoğraf 21: Hasançavuş Köyü XXII. Hemşin Osmanlı- Rus Savaşı sonrası Artvin den özellikle de Hopa dan gelen Hemşinliler tarafından kurulmuş bir köydür. Köy halkı geleneklerine sıkı sıkıya bağlı olup 191 Hızır Köse, 1966 Doğumlu, Memur, Lise Mezunu 192 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 79

104 Hemşinlilere özgü Hemşince adı verilen bir dil konuşmaktadır. Kalabalık aile yapısına sahip olan Hemşin Köyü nde Artvin temurağa ve Rize Hemşin isimleri verilen horonlar oynanmaktadır. Köy kurulduğunda ilk ismi Hemşin iken, köyde armutun çok olmasından dolayı 1962 yılında köye Armutlu ismi verilmiş fakat bir süre sonra köy eski ismine yeniden kavuşmuştur. 194 Köyde yüz ile yüz elli yaşında olduğu tahmin edilen çantı tekniği ile çivi kullanılmadan yapılmış ahşap bir cami bulunmaktadır. Caminin minaresi bile ahşaptır. Mihrap ve minberi, tavanları elişi tahta oymacılığının en güzel örnekleri ile bezenmiştir. 15 yıldır kullanılmayan cami kaymakamlık ve halkın gayretleri ile 180 bin Türk lirası maliyetle 28 Temmuz 2009 tarihinde hizmete açılarak Akçakoca turizmi için artı bir değer oluşturulmuştur. 195 Köyde bir ara yaylacılık da yapılırken halk artık sadece fındıkçılığa yönelmiştir. Köyde şifa olarak kullanılan doğal kaynak suyu bulunmaktadır. Çam ağaçlarının arasında mesire yeri vardır. İlköğretim okulu olmadığında taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köy ilçe merkezine yaklaşık 15 km. mesafededir. Köyde 2 cami ve 1 değirmen bulunmaktadır. Denizden yüksekliği yaklaşık metredir.1890 yılında 42 hane 252 nüfustan oluşan köy yılına gelindiğinde 69 hane ve 401 nüfusa ulaşmıştır yılında 299 olan nüfus 2000 nüfus sayımında 244 olarak tespit edilmiştir. 197 Fotoğraf 22: Hemşin Köyü 194 Reha Samur, 1959 Doğumlu, İşçi, Lise Mezunu 195 Akçakoca Kaymakamlığı 196 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 80

105 XXIII. Kalkın Köyün çoğunluğunu Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Rize dolaylarından göç etmiş Lazlar oluşturmaktadır. Dört mahalleden oluşan köyün merkez mahallesinde Türkmen adını verdiğimiz yerli halk yaşamaktadır. Diğer mahalleler ise Kırantarla, Dere ve Açıkdağ mahalleleridir. Köyün ilk ismi Topuz sülalesi tarafından kurulduğu için Topuz dur. 198 Köyde çantı tekniği ile çivi kullanılmadan yapılmış cami restore edilmiştir. Köy merkezinden denize doğru (Kalkın Plajı) iki buçuk km.lik akarsu kenarından bir trekking parkuru vardır. Bu parkur sonunda köy muhtarlığının bir tesisi ile Gençlik Spor Genel Müdürlüğü nün Milli Takımlar Kamp Merkezi bulunmaktadır. 199 İlçe merkezine 7 km. uzaklıkta bulunan köyün yolu asfalttır. Okul binası var ama taşımalı eğitim yapılmaktadır. 2 cami ve 1 değirmen bulunmaktadır. Köy konağı vardır. Köy Akçakoca-Kocaeli yolu üzerinde bulunmaktadır. Köyde en temel geçim kaynakları fındıkçılık ve tavukçuluktur. Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 7 dekarlık ormanlık arazi mevcuttur yılında 139 hane ve 527 nüfusa sahip olan köy, 1997 yılında 376 nüfusa düşmüştür yılında 435 nüfusa sahip olan köyde günümüzde 97 hane bulunmaktadır. 201 Fotoğraf 23: Kalkın Köyü XXIV. Karatavuk Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Hemşin ve Hopa dan göçenler tarafından kurulmuş bir göçmen köyüdür. Köyün isminin bu bölgede çok bulunan bir kuş türünden 198 Oğuzhan Altay, 1968 Doğumlu, Öğretmen, Üniversite Mezunu Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 81

106 geldiği ifade edilmektedir. Köye ilk yerleşenlerin, Şahin ve Alagöz aileleri olduğu ileri sürülmektedir. Köy, Battal, Ohta, Fevzioğlu, Aloğlu, Çollu, Kayadibi ve Üçoğlu Mahalleleri olmak üzere yedi mahalleden oluşmaktadır. Büyük kentlere göç veren bir köydür. 202 Köy ilçe merkezine yaklaşık 19 km mesafede olup yolu asfalttır. Köyde okul var ama faal olmadığından taşımalı eğitim yapılmaktadır. 2 cami ve kooperatifi vardır. Halkın en önemli ekonomik uğraşı fındıkçılıktır. Köy arazisi oldukça engebeli olduğunda köyün yerleşimi dağınıktır. Denizden yüksekliği yaklaşık 330 metre olan köyde 6760 dekar fındıklık ve 830 dekar ormanlık arazi mevcuttur yılında 84 hane ve 379 nüfusa sahip olan köy, 1997 de 271 nüfusa düşmüştür yılı nüfus sayımında 239 nüfusa sahip köyde günümüzde 200 hane bulunmaktadır. 204 Fotoğraf 24: Karatavuk Köyü XXV. Kepenç Manav Türklerinin kurduğu bu köy Akçakoca nın en yakın ve en eski köyüdür. İlçeye oldukça yakın olduğundan mahallesi gibidir. Cenevizliler zamanında OMA adı ile anılmaktaydı. Oma İtalyanca da Pazar yeri anlamına gelmektedir. Orhan Gazi nin bu köyde Çavuşoğlu nun evinde misafir kaldığı söylenmektedir. 205 Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup ilçeye 3 km mesafededir. Yolu asfalttır. 1 camisi ve köy konağı bulunmaktadır. 202 Mustafa Güzel, 1965 Doğumlu, Okul Müdürü, Üniversite Mezunu 203 Okan, A.g.e. 204 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 205 Akçakoca, Akçakoca Kaymakamlığı 82

107 Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 1782 de 145 hane, 1890 da ise 27 hane ve 162 nüfus bulunmaktaydı de 130, 2000 yılında ise 143 nüfusa sahip köyde günümüzde 35 hane bulunmaktadır. 207 Fotoğraf 25: Kepenç Köyü XXVI. Kınık Akçakoca nın en eski köylerinden biri olup adı bir ara bu köyde bir kadı yaşamış olduğundan Kadıköy yapılmış ama bir süre sonra köy eski ismini yeniden almıştır. Merkez ve Tepe adı ile iki mahalleden oluşan köy Üçokların Kınık boyu tarafından kurulmuştur. Köyün doğusundan ve batısından iki dere geçmektedir. Köyün ekonomisi en başta fındıkçılık olmak üzere tavukçuluk ve seracılıktır. Az da olsa kivi üretimi de yapılmaktadır dekar fındıklık ve 6 dekar ormanlık alanı bulunan köyün 1782 de 38 hane, 1890 da 16 hane ve 96 nüfus olduğu bilinmektedir de 234 olan nüfus 2000 de 328 olmuştur. Köy günümüzde 60 haneden oluşmaktadır. 210 İlçe merkezine 5 km. uzaklıkta bulunan köyün yolu asfalt olup köy içi parke döşelidir. Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köyde 1 değirmen, 1 cami, 1 kurs binası ve köy konağı bulunmaktadır yılında ilçede kaymakamlık yapan merhum Recep Yazıcıoğlu, 31 Mart Pazar günü ilçedeki tüm kahvehaneleri kapatarak bu köyde Ağaç Bayramı düzenlemiştir Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 208 Mustafa Sarımehmet, 1978 Doğumlu, Çiftçi, Lise Mezunu, 209 Sami Başar, 1961 Doğumlu, Muhtar, Ortaokul Mezunu 210 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü

108 Fotoğraf 26: Kınık Köyü XXVII. Kirazlı 1938 yılında Batum taraflarından göç eden Hasan Karacan ya da diğer ismiyle Papuli (dede) tarafından kurulduğu söylenen bu köy ismini köyde kiraz ağaçlarının çok olmasından dolayı almıştır. Mayısın üçüncü haftası köyde Kiraz Şenliği yapılmaktadır. Köyün en temel geçim kaynağı fındıkçılık ve tavukçuluktur. 212 Yolu asfalt olan köyün ilçeye olan uzaklığı 10 km olup köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köyde 1 cami bulunmaktadır. Günümüzde 66 haneden oluşan bu köyün denizden yüksekliği metre civarında olup köyde 2911 dekar fındıklık ve 38 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır. 213 Köyün nüfusu 1997 de 243, 2000 yılında ise 270 dir. 214 XXVIII. Koçar Manav Türkleri nin kurduğu bu köye daha sonraki zamanlarda Giresun (Eynesil) ile Ordu çevresinden göç edenlerde olmuştur. 2 mahalleden oluşan köyde biri 1850 lilerde tuğladan yapılmış 2 cami bulunmaktadır. 215 İlçeye 9 km. mesafede bulunan köyün yolu asfalt olup 2 kahvehane, spor sahası ve dernek bulunmaktadır. Köyün en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. 212 İhsan Kar, 1975 Doğumlu, Bilgisayar Öğretmeni, Üniversite Mezunu 213 Okan, Aynı yer 214 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 215 Mustafa Lokum, 1963 Doğumlu, Öğretmen, Üniversite Mezunu 84

109 Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 2987 dekar fındıklık alan bulunmaktadır. Köy günümüzde 82 haneden oluşmaktadır de 278, 2000 de 281 nüfusa sahip olan köy 2007 de 301 nüfusa ulaşmıştır. 217 XXIX. Koçullu Yerli köyü olmakla beraber köyde Giresun ve Ordu dan gelen göçmenlerde yaşamaktadır. 52 haneden oluşmaktadır. Köyün en temel geçim kaynağı fındıkçılık olup 1 cami ve 1 kahvehane bulunmaktadır. Taşımalı eğitim yapılmaktadır. 218 Denizden yaklaşık 200 metre yükseklikte bulunan köyde 2303 dekar fındıklık, 12 dekar ormanlık alan mevcuttur yılında 33 hane ve 192 nüfusa 219 sahip köy 1997 yılında 222, 2000 yılında ise 227 olmuştur. 220 İlçeye 7 km mesafede bulunan köyün yolu stabilizedir. Fotoğraf 27: Koçullu Köyü XXX. Kurugöl Köy adını, köyün biraz yukarısında bulunan, kışın göl haline gelmesine rağmen yazın kuruyarak çorak bir araziye dönüşen oluşumdan almıştır. Köyün eski ismi Kurucagöl dür. Akçakoca nın o dönemki 15 köyünden biridir. Köy 1700 lü yıllarda çeşitli nedenlerden dolayı boşaltılmışsa da Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Ordu dan göç eden göçmenler köye yeniden hayat vermişlerdir. Köyde içinde bir kanyonun da bulunduğu güzel bir yürüyüş 216 Okan, Aynı yer 217 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 218 Hatice Akçil, 1969 Doğumlu, Ev Hanımı, Ortaokul Mezunu 219 Okan, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 85

110 parkuru bulunmaktadır. Asırlık kayın ağaçları bulunmaktadır. Fındıkçılık her ne kadar en temel ekonomik faaliyet olsa da armut ve kivi üretimi de yapılmaktadır. Köyde son dönemde arıcılığa olan ilgi artmış, kestane balı ve acı bal üretimi ile köy ün yapmaya başlamıştır. Köyde bulunan derede alabalık yetiştiriciliği de yapılmaktadır. Köy Merkez ve Dağ Arası adı verilen iki mahalleden ve 150 haneden oluşmaktadır. 221 İlçe merkezine 14 km. mesafede bulunan köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. 2 cami, 1 kahvehanesi ile dernek ve kooperatifi vardır. Denizden yüksekliği yaklaşık 500 metre olan köyde 6565 dekar fındıklık, 2915 dekar ormanlık alan bulunmaktadır yılında 287 olan nüfus 2000 yılında büyük düşüş yaşayarak 116 olmuştur. Bunun en önemli sebebi çevre merkezlere yapılan göçler olmuştur yılında yapılan nüfus sayımında ise köyün nüfusu 565 olarak tespit edilmiştir. 223 Fotoğraf 28: Kurugöl Köyü XXXI. Kurukavak 1810 yılında Ordu dan gelen göçmenlerce kurulan bu köyün ismini önceleri köyün ortasında bulunan büyük bir oda genişliğindeki kuru bir kavak ağacından aldığı söylenmektedir. Köye yerleşen göçmenlerin bu köyü 36 teneke mısır karşılığında satın aldıkları köylü tarafından ifade edilmektedir. Köyün 3 mahallesi bulunmaktadır. Beylikağacı Mahallesi köyün girişi olup bir cami ile Yatılı İlköğretim Bölge Okulu bulunmaktadır. Köyün ilk yerleşim alanı ise Kurukavak Mahallesi olup bu mahallede bir cami ile iki kaynak suyu 221 Murathan Baş, 1986 Doğumlu, Üniversite Öğrencisi 222 Okan, Aynı yer 223 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 86

111 çeşmesi bulunmaktadır. Bunların yanı sıra Çorakyanı Mahallesi vardır. Köyde halkın en temel geçim kaynağı fındıkçılık olup bir de fındık ambarı bulunmaktadır ton kadar fındık üretiminin yapıldığı köye yazın 3-5 bin arasında fındık toplamak için işçi gelmektedir. Köyde mancar çorbası, sarıburma, kaldirik turşusu, celecoş, malay gibi birçok yemek yapılmaktadır. Akçakoca nın en yüksek ve en büyük köyü durumundadır. 224 İlçe merkezine 38 km mesafede bulunan köyün yolu stabilizedir. Köyde kuran kursu, dernek, spor sahası ve 5 kahvehane bulunmaktadır. Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde dekar fındıklık, 584 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır. 225 Köy 1997 yılında 1756, 2000 yılında ise 1139 nüfusa sahip olan köy günümüzde 285 haneden oluşmaktadır. 226 Fotoğraf 29: Kurukavak Köyü XXXII. Küpler Birinci Dünya Savaşı sırasında Ordu, Giresun ve Trabzon dan kalan göçmenlerce kurulmuş bir köydür. Köyde öncesinde Rumların yaşadığı göçmenlerin bu köye gelerek Rumların yiyeceklerini sakladıkları küpleri buldukları ve bundan dolayı köye bu ismin verildiği söylenmektedir. Başlangıçta Kurukavak köyüne bağlı iken 1969 da ayrı bir muhtarlık haline gelmiştir. 227 Köyde 1 cami, 1 kahvehane ve köy konağı bulunmaktadır. Taşımalı eğitim yapılmaktadır. İlçe merkezine 35 km uzaklıkta bulunan köyün yolu stabilizedir. Köylünün en 224 Ahmet Bükrü, 1952 Doğumlu, Esnaf, Lise Mezunu 225 Okan, Aynı yer 226 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü

112 temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Denizden metre yükseklikte bulunan köyde 2767 dekar fındıklık, 377 dekar ormanlık arazi mevcuttur. 228 Köy günümüzde 50 haneden oluşmaktadır. Köyün 1997 de nüfusu 214, 2000 yılında ise 252 olmuştur. 229 Fotoğraf 30: Küpler Köyü XXXIII. Melenağzı Suyunun İstanbul a getirilmesi ile artık herkesin bildiği Melen Çayı nın denize döküldüğü bölgede kurulu eski bir yerleşim yeridir. Köy eski bir Türkmen köyü iken sonrasında köy boşalmış ve buraya Osmanlı-Rus Savaşı sonrası Gürcüler yerleşmiştir. Köyde insanların başlıca geçim kaynağı fındıkçılık ve balıkçılıktır. Köyde bulunan dere balıkçılar için doğal bir liman görevi görmektedir. Köyün denize bakan yamaçlarında balıkçı lokantaları ve plaj bulunmaktadır. Ayrıca bu kesimde oldukça şık villalar da göze çarpmaktadır. Köyün eğitim düzeyi oldukça yüksek olup üniversite okuyan genç sayısı bir hayli fazladır. Köyde Orhan Gazi döneminden kalma bir cami de bulunmaktadır. Yine Melen Çayı üzerinde 12 kilometrelik bir rafting alanı bulunmaktadır. Bu çay Akçakoca için sınır teşkil etmektedir. Köyde günlük konuşma dili Gürcücedir. Bazı Türkçe kullanılan isimler dışında Acara-Guria lehçesi kullanılmaktadır. Köyde Bizans dönemine ait 92 altın 1953 te yapılan kazılarda bulunmuştur Okan,Aynı yer 229 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 230 İbrahim Arslan, 1960 Doğumlu, Esnaf, İlkokul Mezunu 88

113 İlçe merkezine 17 kilometre mesafede bulunan köyün yolu asfalt olup köyde bir ilköğretim okulu bulunmaktadır. Yine köyde 2 cami, 1 spor sahası vardır. Köy 5-50 metre yüksekliğe sahip olup dekar fındıklık alana sahiptir. 231 Köy 1782 de 94 hane iken 1890 da 22 hane ve 132 nüfusa sahiptir yılında 406 olan nüfus 1965 te 806 olmuştur. 232 Köy 1997 yılına gelindiğinde 853, 2000 yılında ise 697 nüfusa sahiptir. Köyde bugün yaklaşık 300 hane bulunmaktadır. 233 Fotoğraf 31: Melenağzı Köyü XXXIV. Nazımbey İlçe merkezine 17 kilometre mesafede bulunan bu köy eski bir Türkmen köyü olmakla beraber Borçka dan gelen Karamehmetoğulları nda bir kişinin içgüveysi olarak köye yerleştiği ve köyün zamanla geliştiği ifade edilmektedir. Köyde 1855 yılında tuğladan yapılma bir cami bulunmaktadır. 234 Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup halkın en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Köy yolu asfalttır. Köyde ayrıca bir de değirmen ve kahvehane bulunmaktadır. Köyün denizden yüksekliği metre civarında olup köyde dekar fındıklık vardır. 235 Köyün 1935 teki nüfusu 176 iken 1965 yılında bu nüfus 326 olmuştur Okan, A.g.e. s Emiroğlu, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 234 Muhammet Şirin, 1970 doğumlu, Öğretmen, Üniversite Mezunu 235 Okan, Aynı yer 236 Emiroğlu, Aynı yer 89

114 yılına gelindiğinde 213, 2000 yılında ise 168 nüfusa sahiptir. Köy günümüzde 50 haneden oluşmaktadır. 237 Fotoğraf 32: Nazımbey Köyü XXXV. Ortanca Köyün ilk adı Ketmenli olup 1976 yılında Akçakoca ile köylerinin ortasında kaldığından Ortanca olarak değiştirilmiştir. Köy manav Türklerinden oluşan eski bir köydür. 238 Köyün ilçe merkezine uzaklığı 3 kilometre olup yolu asfalttır. Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup köyde 1 cami, 1 kahvehane ve spor sahası bulunmaktadır. Köy halkının en önemli geçim kaynağı fındıkçılık ve sonrasında ise hayvancılık oluşturmaktadır. Köyün denizden yüksekliği yaklaşık 70 metre olup köyde 3000 dekar fındıklık ve 3 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır ta 139, 1965 te ise 134 nüfusa sahip olan köy yılına gelindiğinde 142, 2000 de 146 ve 2007 yılında ise 160 nüfus ve 46 haneden oluşmaktadır. 241 XXXVI. Paşalar Köyün eski ismi Kalkın dır. Karkın diyenlerde bulunmaktadır. Yerli ve Rize den göç edenlerden oluşan bu köyün yöreye özgü mimariyi yansıtan tarihi köy evleri turizm açısından görülmeye değer güzelliktedir. 242 Köy ilçe merkezine 11 kilometre uzaklıkta olup yolu asfalttır. Köyde 2 kahvehane bulunmakla beraber satranç kursları sayesinde satranç oyunu 237 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 238 Mete Erbaş, 1972 Doğumlu, Doktor, Üniversite Mezunu 239 Okan, Aynı yer 240 Emiroğlu, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 242 Ahmet Yıldırım, 1980 Doğumlu, Memur, Lise Mezunu 90

115 oldukça popülerdir. Köy konağı ve 1 camisi bulunan köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. Halkın en temel geçim kaynağı ise fındıkçılıktır. Denizden metre yüksekte bulunan köyde 6654 dekar fındıklık ve 9 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır. 243 Köy sahilinin 2.5 kilometre açıklarında yaklaşık 22 metre derinliğe dalış turizmini geliştirmek amacı ile bir C-47 tipi uçak batırılmıştır. 244 Köyün 1935 yılında 331 olan nüfusu 1965 yılına gelindiğinde 908 olmuştur yılında 245, 2000 yılında ise 287 olmuştur. Köy günümüzde 75 haneden oluşmaktadır. 246 Fotoğraf 33: Paşalar köyü XXXVII. Sarıyayla 1870 li yılların sonunda Ordu ili Eynesil ilçesinden gelen göçmenlerce kurulmuş bir köydür. Köye ilk gelenlerden Sarı Ahmet adlı şahsın ismi aynı zamanda köyün de ilk ismi olmuştur. Eskiden köyde bulunan derelerde fazlasıyla mercan balığı bulunduğu söylenmektedir. Köyde bulunan ormanlık arazide kayın, çınar ve meşe oldukça fazladır. Bu köy aynı zamanda ilçenin su ihtiyacını karşılayan köy olarak bilinmektedir. Köyde bulunan su değirmenleri kullanılmasa da görülmeye değer güzelliktedir Okan, A.g.e. s Emiroğlu, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 247 Önder Tekin, 1954 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 91

116 İlçe merkezine 12 kilometre mesafede bulunan köyün yolu asfalttır. Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup 2 cami ve 3 kahvehanenin yanı sıra bir de balık lokantası bulunmaktadır. Köylünün en temek ekonomik faaliyeti ise fındıkçılıktır. Köyde Sarıyayla yada Karagöl adı ile bilinen bir şelale bulunmakta olup yazın birçok turist bu şelaleye gelmektedir. Köyde bir de köy kalkındırma kooperatifi bulunmaktadır. Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 6654 dekar fındıklık, 695 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır. 248 Köy 1997 yılında 433, 2000 yılında ise 320 nüfus ve 138 haneden oluşmaktadır. 249 Fotoğraf 34: Sarıyayla Köyü XXXVIII. Subaşı Eski bir yerleşim yeri olan köy Manav Türklerinden oluşmaktadır. Köyün eski ismi Başaftun dur. Köyün önceleri köylünün deyimiyle eteyka denilen bir alanda kurulduğu salgın hastalık yüzünden bugünkü yeri yerleşim alanı olarak seçtikleri belirtilmektedir. Köyde çeşitli hastalıklara iyi geldiği iddia edilen bir şifalı su bulunmaktadır. 250 İlçe merkezine 20 kilometre mesafede bulunan köyün yolu asfalttır. 1 cami, bir kahvehane bulunan köyde ilköğretimin 5. sınıfa kadar eğitim verilmekte olup 6, 7 ve 8. sınıflar taşımalı eğitim yapmaktadır. Köylünün en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. 248 Okan, Aynı yer 249 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 250 Hamit Meşe, 1977 Doğumlu, Müstahdem, Lise Mezunu 92

117 Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 3200 dekar fındıklık 1012 dekar ormanlık ormanlık arazi bulunmaktadır yılında 132, 1965 yılında ise 261 nüfusa ulaşmıştır yılında 333 olan nüfus 2000 yılında 329 olmuştur yılına gelindiğinde ise 63 hane ve 368 nüfustan oluşan bir köy durumundadır. 253 Fotoğraf 35: Subaşı Köyü XXXIX. Tahirli Yerli halk ile Rize den göç edenlerin oluşturduğu bir köydür. Rize den göç edenler köyün Ahmet Dağı denilen kesiminde oturmaktadırlar. Köyün en temel geçim kaynağı fındıkçılık olup köyde 1 cami, 2 kahvehane ve köy konağı bulunmaktadır. İlçe merkezine 7 kilometre mesafede bulunan köyün yolu asfalttır. Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köyde 6300 dekar fındıklık arazi bulunmaktadır. 254 Köyün 1935 yılındaki nüfusu 408 iken 1965 yılında nüfus 398 olarak tespit edilmiştir yılında 206 olan nüfus 2000 yılında 268 olmuştur. Köy 67 haneden oluşmuştur Okan, Aynı yer 252 Emiroğlu, Aynı yer 253 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 254 Okan, Aynı yer 255 Emiroğlu, Aynı yer 256 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 93

118 Fotoğraf 36: Tahirli Köyü XXXX. Tepeköy lı yıllarda Akçakoca da karakol çavuşluğu yapan ve askerliğinin bitmesi sonrası memleketi Giresun a dönmeyerek bu köye yerleşen Kadı Çavuş tarafından kurulduğu belirtilmektedir. Kadı Çavuş kardeşlerini de buraya getirmiştir. Köyde Giresun a ait gelenek ve görenekler halen yaşatılmaktadır. Köyde en temel geçim kaynağı fındıkçılık olmakla beraber önemli oranda nakliyecilik işi ile de uğraşılmaktadır. Fındığın yanı sıra çilekte yetiştirilmektedir. Köyün vazgeçilmezleri arasında ise mavi beyaz renklere sahip Tepeköyspor dur. Köyde bulunan cami 1945 yılında ahşaptan inşa edilmiştir. Köyde köy konağı ve 5 kahvehane bulunmaktadır. Köyde ilköğretimin ilk kademesine eğitim verilmektedir. İlçe merkezine 15 kilometre mesafede bulunan köyün yolu asfalttır. Köyde ayrıca Orman Köy Kalkınma Kooperatifi bulunmaktadır. 257 Denizden yüksekliği yaklaşık 300 metre civarında olan köyde 4600 dekar fındıklık, 513 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır. 258 Köyün 1965 teki nüfusu 514 iken de 1200 olmuştur de 808, 2007 yılına gelindiğinde ise 820 nüfusa sahip olan köyde 135 hane bulunmaktadır Emrullah Demirel, 1960 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 258 Okan, Aynı yer 259 Emiroğlu, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 94

119 Fotoğraf 37: Tepeköy XXXXI. Uğurlu Eski adı Meze olan bu köyde geçmişte kan davalarının çok yaygın olduğu ifade edilmektedir. Bu kan davalarından dolayı köye cumhuriyet sonrası dönemde Uğurlu adı verilmiştir. Köy eskiden birçok köyün merkezi durumunda ve gelişmiş bir köydür. 93 harbi sonrası Hopa, Borçka gibi bölgelerden birçok göçmen bu köye yerleşmişlerdir. Köyde Türkmen, Laz ve Gürcüler iç içe yaşamaktadır. Köyde şekerli fındık adı verilen ve kız evinin erkek tarafına yaptığı bir yiyecek geleneği vardır. Melen Çayı köy sınırları içerisinden akmaktadır. Köyde en temel geçim kaynağı fındıkçılık ve kümes hayvancılığıdır. Köyde ilköğretim okulu vardır yılında hasarlı raporu verilen okul 2006 yılında onarılmıştır li yıllardan kalma cami yakın zaman içerisinde restore edilmiştir. Köyde bulunan karakol kaldırılmıştır. Cuma günleri köy merkezinde Pazar kurulmaktadır. Köyde TMO fındık deposu, Fiskobirlik, Tarım Kredi Kooperatifi, 2 cami, 1 Kuran kursu, spor sahası, 6 kahvehane, çocuk parkı, 31 öğrenci kapasiteli ortaöğretim yurdu, playstation salonu, fındık kırma fabrikası bulunmaktadır yılında 20 hane ve 84 nüfusa sahip köyün denizden yüksekliği10-20 metre civarındadır. 262 Köy 1965 yılında 796 nüfusa sahipken yılında 1126, 2000 yılında 1828, 2007 yılında ise 2560 olarak belirlenmiştir. Köy 300 haneden oluşmaktadır Ayhan Köse, 1980 Doğumlu, Esnaf, Lise Mezunu 262 Okan, A.g.e. s Emiroğlu, Aynı yer 264 Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 95

120 Fotoğraf 38: Uğurlu Köyü XXXXII. Yenice Osmanlı-Rus Savaşı sonrası kan davasından ötürü Rize nin Abu Hemşin bölgesinden gelen göçmenlerce kurulmuş bir köydür. Köylü bundan dolayı kendisine Abutsi ismini vermiştir. Köyde ayrıca Rize-Ardeşen çevresinden gelen aileler de bulunmaktadır yılında taş işçiliği ile yapılmış bir cami bulunmaktadır. Ayrıca muhtarlıkça düzenlenmiş ev ve tarım aletleri müzesi de köye ayrı bir değer katmıştır. Husli çorba, karışuk, deççili börek, hasil, gençun, mıhlama köyün en önemli yemeklerindendir. 265 İlçe merkezine 15 kilometre uzaklıkta bulunan köyün yolu asfalttır. Köyde taşımalı eğitim yapılmaktadır. Köyde bir kahvehane bulunmaktadır. Köyde ayrıca orman köy kalkınma kooperatifi bulunmaktadır. Köylünün en temel geçim kaynağı fındıkçılıktır. Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 3223 dekar fındıklık, 55 dekar ormanlık arazi bulunmaktadır. 266 Köyün 1935 teki nüfusu 298, 1965 te , 1997 de 256, 2000 de 231, 2007 yılında ise 207 olarak tespit edilmiştir. Köy 75 haneden oluşmaktadır Koray Koçak, 1968 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 266 Okan, Aynı yer 267 Emiroğlu, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 96

121 Fotoğraf 39: Yenice Köyü XXXXIII. Yeşilköy Eski bir Türkmen köyü olup 1700 lü yıllarda kurulduğu tahmin edilmektedir. Köyün eski ismi Vakıf tır li yıllarda Ordu dan gelen göçmen aileler de bu köye yerleşmiştir. Köyde taşımalı eğitim yapılmakta olup ilçe merkezine 8 kilometredir. Yolu asfalttır. Köy konağı, kahvehane, kooperatif ve bir camisi bulunan köyün en önemli geçim kaynağı fındıkçılıktır. 269 Denizden yüksekliği metre civarında olan köyde 3910 dekar fındıklık, 103 dekar ormanlık arazi mevcuttur te 326 olan nüfus yılında 296, 2000 yılında ise 251 olmuştur. Köy 66 haneden oluşmaktadır. 272 Fotoğraf 40: Yeşilköy 269 Sabahattin Özdemir, 1966, Öğretmen, Üniversite Mezunu 270 Okan, Aynı yer 271 Emiroğlu, A.g.e. s Akçakoca Nüfus Müdürlüğü 97

122 3. Eğitim Durumu a. Eğitimin Tarihçesi 1878(1292) tarihli Kastamonu Vilayeti 7. salnamesine göre Akçakoca da resmi ilk sıbyan mektebi 1869 yılında açılmıştır. Bu salnameye göre bu okulda görevli hocalar şunlardır: Baş Muallim: Mustafa Selim Efendi Rika Hocası: Ahmet Efendi Sülüs Hocası: Mehmet Terzi Efendi Bevvap Hocası: Mustafa Ağa 1878 tarihli Kastamonu Vilayeti 10. salnamesinde ise Akçakoca da Rüştiye mektebinin açıldığı ifade edilmektedir. Bu salnameye göre bu okulda görevli hocalar ise: Muallim: Mustafa Selim Efendi Rika Hocası: Ahmet Efendi Bevvap Hocası: Mehmet Ağa Öğrenci: yılına gelindiğinde okulda öğrenci sayısının arttığını görmekteyiz. Aynı yıl çıkarılan Kastamonu 19. salnamesine göre: Muallim- Evvel: Hacı Yakup Efendi Sülüs Hocası: Hafız Mehmet Efendi Muallim: Halil Hulusi Efendi Öğrenci: yılına gelindiğinde ise bugünkü Osmaniye Mahallesi nde bir sıbyan mektebinin açıldığı görülmektedir yılı Maarif Salnamesine göre Akçakoca da 39 öğrencili bir rüştiye mektebi ile 50 öğrencili bir adet medrese (Çarşı Cami Medresesi) tespit edilmiştir ve 1311 tarihli Kastamonu Vilayet Salnamelerine göre rüştiyede 35 öğrenci,1314 yılında ise 36 öğrenci öğrenim görmekteydi yılına gelindiğinde Sıbyan mektepleri genişletilerek İptidai şekline getirilmiş ve Yukarı Mahalle de bir iptidai mektep ile Rüştiye Mektebi açılmıştır.1911 yılında ise 273 Akçakoca 96, Akçakoca Belediyesi, 1996, s Dönmez, A.g.e. s Akçakoca 96, Akçakoca Belediyesi, Özlü, A.g.e. s

123 merkezde iptidai ve rüştiye mektepleri birleştirilerek Numune mektepleri kurulmuştur. Bu okullar 6 sınıflı olup: 1-2. sınıflar: Devre-i Ula 3-4. sınıflar: Devre-i Mutavassıta 5-6. sınıflar: Devre-i Aliye şeklindedir yılı Bolu Salnamesi ne göre 6 sınıflı bu okulun hocaları ise: Muallim-i Evvel: Hüseyin Zühtü Efendi Muallim-i Sani: Hafız Mehmet Efendi Muallim-i Salis: Hüdai Efendi Bevvap: Derviş Ali 277 Yine aynı salnameye göre Osmaniye ilkokul öğretmeni Haydar Efendi, Melenağzı kariyesi öğretmeni İsmail Hakkı Efendi, Yeni Meze ile Beyviran öğretmelikleri ise münhaldir yılına gelindiğinde Akçakoca da bir kız mektebinin açıldığını görmekteyiz. Bu mektep açıldığından 1928 yılına kadar imkansızlıklardan dolayı birçok farklı mekanda hizmet vermek zorunda kalmıştır. Bu mektebin muallimeleri ise: Hacer Hanım, Hikmet Hanım, Ayşe Hanım, Növber Hanım, Münevver Hanım ve Saadet Hanım dır. Bu mektep ilk yıl 6 mezun vermiştir. Bunlar ise: Züriye Uğur, Faika Gülseren, Feride Göynük, Münire, Ayşe Sandalyacı dır yılında ilgi çeken noktalardan biri ise bu mektebin Saime Solak adında tek mezun vermesidir yılına gelindiğinde ise merkez ilk erkek ve kız mektepleri birleştirilmiştir.1949 yılına gelindiğinde Akçakoca da özel bir ortaokul açılmış, bu ortaokul bir süre sonra Milli Eğitim Bakanlığı na devredilmiştir. Böylece 1950 yılında resmi ortaokul açılmıştır. Yine bu yıllarda Akçakoca ya bağlı köylerde birçok ilkokul açılmaya devam etmekteydi yılında Dadalı, 1936 da Yenice, 1937 de Esmahanım, 1939 da Edilli, 1941 de Uğurlu, 1942 de Göktepe ve Aktaş, 1943 de Kınık, 1945 te Karatavuk, Dilaver, Koçak, 1946 da Altunçay ve Kurukavak, 1948 de Balatlı, 1949 da Çayağzı, 1954 de Ayazlı, 1955 te Arabacı, 1956 da Kirazlı, 1958 te Hemşin, Akkaya, Döngelli, 1959 da Subaşı, Nazımbey, Deredibi, 1960 da Çiçekpınar, 1961 de Tahirli, Fakıllı, Ayazlı, 1962 de Tepeköy, Kurugöl,1965 te Koçullu, 1966 da Paşalar, 1967 de Küpler, 1970 de Doğancılar, 1972 de Sarıyayla, Beyhanlı, 1975 te Davutağa, 1976 da Kepenç ilkokulları açılmış, ilköğretim 8 yıla çıkıncaya kadar Akçakoca da 277 Dönmez, Aynı yer 278 Okan, Aynı yer 279 Dönmez, A.g.e. s

124 ilkokulsuz bir köy kalmamıştır. 280 Bu köy okullarının dışında Akçakoca merkezde de çeşitli okullar açılmıştır. Bu okulların bazıları kapanmış ise birçoğu eğitim öğretim hayatına devam etmektedir. Bu ilkokullar ise; 1945 yılında açılan İstiklal Muhtelit Mektebi daha sonra adını Devrim İlkokulu olarak değiştirmiştir.1954 yılında Barbaros, 1959 da Yalı ilkokulları bu okullara bir örnektir yılına gelindiğinde Akçakoca Kız Sanat Okulu nun açıldığını görmekteyiz yılına gelindiğinde ise Akçakoca Lisesi açılmıştır yılında Akşam Kız Sanat Okulu nun Pratik Kız Sanat Okulu bölümünün, 1978 yılında Ticaret Lisesi nin, 1981 yılında Endüstri Meslek Lisesi nin 1983 yılında Kız Sanat Ortaokulu nun( 1986 da Kız Meslek Lisesi oldu), 1995 yılında İmam Hatip Lisesi nin, 1998 yılında Hamiyet Sevil ilköğretim, 1999 da Esentepe İlköğretim, 2000 de Anadolu Lisesi nin ve 2007 yılında ise Akçakoca Anadolu Öğretmen Lisesi nin açıldığını görmekteyiz yılında Akçakoca da Abant İzzet Baysal Üniversitesi ne bağlı Turizm İşletmeciliği Otelcilik Yüksek Okulu nun açıldığını görmekteyiz. Bu okul 2006 yılında Yeşil Düzce Üniversitesi nin kurulması ile bu üniversiteye bağlanmıştır. 282 b. Günümüzde Akçakoca da Eğitim I. Okul Öncesi 1993 yılına geline dek Akçakoca da Anaokulu ve Uygulamalı Anaokulu bulunmamaktadır. Aynı tarihte anasınıfı olarak 31 okulda derslik açılmıştır. Bu dersliklerde 271 öğrenci ve 17 öğretmen yer almakta idi yılında bu öğrenci sayısı 214 e düşmüştür yılına gelindiğinde Akçakoca da 5 anaokulu açılmış, bu okullarda 50 si kız, 52 si erkek toplam 102 öğrenciye eğitim hizmeti verilmiştir. İlköğretim okullarındaki ana sınıflarındaki öğrencilerle beraber bu sayı toplamda 625 olarak tespit edilmiştir Akçakoca Milli Eğitim Müdürlüğü 281 Akçakoca Milli Eğitim Müdürlüğü 282 Akçakoca Turizm İşletmecili Otelcilik Yüksek Okulu 283 Cumhuriyet in 70. yılında Bolu, Bolu Gazeteciler Cemiyeti, Bolu-1993, s Akçakoca Milli Eğitim Müdürlüğü 100

125 Tablo 22: Eğitim-Öğretim Yılı Okul Öncesi Öğrenci Sayıları Okulun Adı: Kız Erkek Mustafa Açıkalın İÖO Osmaniye İÖO Akçakoca Atatürk İÖO Cumhuriyet İÖO Esentepe İÖO Hamiyet Sevil İÖO Gönül Yavuz İÖO Orhangazi İÖO. 7 5 Arabacı İÖO. 7 9 Beyören İÖO Kurukavak İÖO. 4 8 Melenağzı İÖO. 8 6 Uğurlu İÖO Balatlı İÖO. 6 6 Akkaya İÖO. 4 8 Altunçay İÖO. 4 6 Çayağzı İÖO. 4 6 Dadalı İÖO. 8 4 Tepeköy İÖO. 7 7 Dereköy İÖO. 5 5 Anaokulu Toplam: II. İlköğretim İlçe merkezi ve köyleri toplam 23 okul eğitim-öğretim faaliyetlerini yürütmektedir. Bazı köylerde ki bunları köyler kısmında da belirtmiştik taşımalı eğitim yapılmaktadır. İlçede bir adet YİBO aynı zamanda yatılı olarak da hizmet vermektedir. 285 Akçakoca Milli Eğitim Müdürlüğü 101

126 Tablo 23: Eğitim-öğretim Yılı İlköğretim Okulları Öğrenci Sayıları Okulun Derslik Sayısı Şube Sayısı Lojman 1. Sınıf 2.Sınıf Adı Mustafa Açıkalın İÖO. 3 Osmaniye İÖO. Akçakoca Atatürk İÖO. Cumhuriyet İÖO. Esentepe İÖO. Hamiyet Sevil İÖO Gönül Yavuz İÖO. Orhangazi İÖO. Arabacı İÖO Beyören İÖO Kurukavak İÖO. Melenağzı İÖO. Uğurlu İÖO Balatlı İÖO Akkaya İÖO Altunçay İÖO. Çayağzı İÖO Subaşı İÖO Dadalı İÖO Tepeköy İÖO Deredibi İÖO DereKöy İÖO. Esmahanım İÖO. Toplam Sınıf 4.Sınıf 5.Sınıf 6.Sınıf 7.Sınıf 8.Sınıf Toplam Akçakoca Mili Eğitim Müdürlüğü 102

127 III. Ortaöğretim Akçakoca da ortaöğretim hayatı ilk olarak 1969 yılında Akçakoca Lisesi nin açılması ile başlamıştır. O dönemde 361 öğrenci ve 26 öğretmen ile başlayan süreç sonraki yıllarda lise sayısının ve buna paralel olarak öğrenci sayısının artması ile devam etmiştir. Son yıllarda üniversiteye sınavsız geçiş hakkı ile meslek liselerine olan ilginin de bir hayli arttığı görülmektedir. Tablo 24: Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretim Okulları Öğrenci Sayıları Okulun Adı 9.Sınıf 10.Sınıf 11.Sınıf 12.Sınıf Toplam Anadolu Lise Akçakoca Lise A.Öğretmen Lise A.Otel.Tur.M.L Kız Meslek Lise A.T.L.T.L ve Eml İmam Hatip Lise A.T.L ve A.T.M.L Toplam IV. Yükseköğretim Akçakoca da Yüksek Öğretim Kurumu ilk defa 1993 yılında hizmete girmiştir. Abant İzzet Baysal Üniversitesi ne bağlı olarak Akçakoca Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu öğretim yılının Kasım ayında hizmete girmiştir. Yüksekokulun ilk müdürü Prof.Dr. Tevfik KARAKAYA dır. 25 öğrenci ile öğretime lise binasında eğitime başlanmıştır. Çınar Otel de uygulama için yüksekokula verilmiştir yılı içerisinde Kredi Yurtlar Genel Müdürlüğü, kız ve erkek öğrenci yurdu faaliyete geçmiştir. Akçakoca Meslek Yüksekokulu'nda halen dört adet önlisans programı bulunmaktadır: İşletme Yönetimi (I. ve II. Öğretim) Muhasebe ve Vergi Uygulamaları (I. ve II. Öğretim) Dış Ticaret Ağırlama Hizmetleri Öğrenciler, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonuçlarına göre veya ilgili meslek lisesi mezunları arasından sınavsız olarak programlara yerleştirilmektedir. İşletme ve Muhasebe bölümlerinde ikinci öğrenim bulunmakta olup, öğretim yılında faaliyete geçen Dış Ticaret ile Turizm 287 Akçakoca Milli Eğitim Müdürlüğü 103

128 ve Otel İşletmeciliği bölümlerinde ise önümüzdeki yıllarda ikinci öğretim açılması planlanmaktadır. Yüksekokulun amacı, İşletme Yönetimi, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, Dış Ticaret ve Ağırlama Hizmetleri bölümlerinde ilgili sektörlerde istihdam edilmek üzere en az bir yabancı dil bilen, çağımız iş dünyasının ihtiyaç duyduğu yüksek bilgi ve becerilere sahip, özgüvenli bireyler olarak yetiştirmektir. İki yıllık önlisans eğitimini tamamlayan öğrencilerin ilgili dört yıllık fakültelere dikey geçiş yapma imkanı bulunmaktadır. 288 V. Halk Eğitimi Öğretmenevi binası içerisinde hizmet veren Halk Eğitim Müdürlüğü son yıllarda Akçakoca halkına yönelik çeşitli çalışmalarda bulunmaktadır öğretim yılında; Lgs kursları, giyim, nakış, bilgisayar, el sanatları, saz, arıcılık, avcı eğitimi, çevre sağlığı, sanat müziği, ahşap, ev mefruşatı gibi alanlarda 648 i bayan 747 si erkek olmak üzere 1395 kişiye kurs verilmiştir öğretim yılında ise; lgs, okuma-yazma, mantar yetiştiriciliği, arıcılık, bilgisayar, halk oyunları, giyim alanlarında 626 sı kadın 460 ı erkek toplam 1086 kişiye kurs verilmiştir öğretim yılına gelindiğinde yukarıdaki kurslara ilaveten kalorifer ateşçiliği, tesviyecilik, elektrik tesisatçılığı, futbol, gitar, voleybol, emlak danışmanlığı gibi kurslara 716 sı bayan, 519 u erkek 1235 kişi kurslara katılmıştır öğretim yılında ise; makine nakışı, avcı eğitimi, lgs, kurban kesimi, meyvecilik, sıhhi tesisatçılık, hızlı okuma, bilgisayar, okuma-yazma, sulu boya resim, halk oyunları, satranç, saz ve bağlama kursları verilmiştir. Bu kurslara 727 si kadın, 1220 si erkek toplam 1947 kişi katılmıştır yılına gelindiğinde ise; İpek-kordela, parça birleştirme kırk yama, dantel, otelcilik ve turizm eğitimi, benim ailem, mantar yetiştiriciliği, İngilizce, halk oyunları, bağlama, bilgisayar gibi çeşitli kurslar verilmiştir. Bu kurslara 824 ü kadın, 1249 u erkek, toplam 2073 kişi katılmıştır yılında ise; liselere hazırlık, el nakışı, giyim, ev mefruşatı, el sanatları, resim, üniversiteye hazırlık, satranç, ebru, tıp sekreterliği, masa tenisi, organik sebze tarımı, izcilik, aplike gibi birçok alanda kurslar verilmiştir. Bu kurslara 2001 i kadın, 1796 sı erkek, toplam 3797 kişi katılmıştır yılında Akçakoca Halk Eğitim Müdürlüğü, birçok alanda kurs vermeye devam ettiği gibi tulum, kemençe, gibi yeni alanlarda da kurslara başlamıştır Akçakoca Meslek Yüksek Okulu 289 Akçakoca Halk Eğitim Müdürlüğü Envanteri 104

129 VI. Kütüphaneler İlçe genelinde 3 adet kütüphane bulunmaktadır. Belediyeye ait kütüphane 2009 yılı içerisinde yeni binasına geçmiştir. Belediye kütüphanesinde on bin civarında kitap bulunmaktadır. Ayrıca ilçe halk kütüphanesinde ise adet kayıtlı kitap bulunmaktadır. Belediye kütüphanesi hafta içi her gün, ilçe kütüphanesi ise Pazar günleri dışında her gün açıktır. Üniversite kütüphanesi ise yeni faaliyete geçmiştir Turizm a. Yaz Turizmi Akçakoca, ülkemizde turizm hareketlerinin ilk başladığı yerlerden biridir. Özellikle büyük şehir merkezlerine olan yakınlığı ile 1949 yılından itibaren Akçakoca da turizme yönelik çalışmalar başlamıştır. Akçakoca da yaz turizmi yılları arasında büyük sıçrama göstermişse de sonraki yıllarda düşüş eğilimine girmiştir yılından itibaren bölgede beş yıldızlı otellerin, pansiyonların, restaurantların açılması, Karadeniz in tek mavi bayraklı plajı ödülünü alması, ulaşımın gelişmesi, fındığın eski cazibesini kaybetmesi ile insanların turizme yönelmesi, bölgeyi tanıtacak festivallerin yapılması ile birlikte turizm de ve bölgeye gelen turist sayısında büyük miktarlarda artış görülmektedir. Bölgeye gelen turistin daha çok yurt içinden gelen turistler olduğu görülmektedir. Şuan Akçakoca da bakanlıkça belgeli 239 yatak kapasiteli 2 otel ve 6000 metre karelik bir alana sahip kamping, 80 yatak kapasiteli iki pansiyon bulunmaktadır. Mahalli idareden belgeli 200 yatak kapasiteli 5 otel, 168 yatak kapasiteli 5 pansiyon, ve 7 kamping alanı bulunmaktadır. Bunun dışında birçok kişi evini bölgeye gelen insanlara yazlık olarak kiralamaktadır. 291 b. Şenlikler ve Festivaller I. Akçakoca Kültür ve Sanat Festivali Halk arasında fındık festivali olarak da bilinmektedir yılı içerisinde 13. sü düzenlenen festivale 3 yıl kadar ara verilmiştir. İlçenin tanıtımı açısından oldukça önemli olan festival temmuzun üçüncü haftası içerisinde yapılmakta olup birçok etkinlik düzenlenmektedir. Birçok yerel ve ulusal sanatçı bu festival kapsamında konserler vermektedir. Festival kapsamında yerli ve yabancı birçok turist Akçakoca yı ziyaret etmektedir. 290 Dilek Atik, 1970 Doğumlu, Lise Mezunu, Belediye Kütüphane Müdürü 291 Akçakoca İlçe Turizm Müdürlüğü 105

130 II. Briç Festivali Akçakoca Belediyesi tarafından organize edilen briç festivalinin üçüncüsü 2009 yılında yapılmıştır. İlçeden ve diğer bölgelerden birçok yarışmacının iştirak ettiği bu festival ekim ayının ilk haftasında yapılmaktadır tarihinde Akçakoca Belediyesi tarafından 7 Eylül ün Akçakoca Gazi Günü olmasına karar verilmesine rağmen bu gün sonraki yıllarda giderek önemini kaybetmiştir. 293 c. Mesire ve Turistik Yerler I. Aktaş Şelalesi Şehir merkezinden 11. kilometre uzaklıkta olup Aktaş Köyü ne kadar olan mesafe 9 kilometre dir. Köyden şelaleye uzanan yol ise 2 kilometredir. Şelaleye kadar geçilen üç köprü ve ormanlık alan metre yüksekliğe sahip şelaleye daha ayrı bir güzellik katmaktadır. Fotoğraf 41: Aktaş Şelalesi II. Ceneviz Kalesi Halk arasında Cenevizliler tarafından deniz ticaret yolunu kontrol için yaptırıldığı söylenen kale, bazı araştırmacılara göre ise yapı teknik ve plan bakımından Bizans dönemine aittir. 13.yy. da Haçlı Seferleri sırasında şehir ve kalenin Cenevizlilerin eline geçtiği iddia edilmektedir. Friedrich Karl Dörner (Vorlau figer Bericht Über Eine In Bithynian 1961) adlı eserinde kale ile ilgili şu ifadeler yer almaktadır. Kale çevresinde yaptığımız toprak analizinde toprakta, Türklerin dönemine ait cam parçaları bulundu. Bunlar arasında ayrıca antik çağlara ait (Schwarzen Firnis) dediği siyah cam parçaları kalenin çok daha eski zamanlarda yapıldığını göstermektedir. Burada arkeolojik kazı yapılmalıdır. Kale şehrin üç kilometre kadar batısında deniz kenarında, denizden 100 metre yükseklikte falez üzerine kurulmuştur. Haçlılar zamanında kara surları güçlendirilmiştir Akçakoca Belediyesi Envanteri 106

131 Osmanlıların eline geçtikten sonra kontrol amacı ile kullanılmaya devam etmiştir. Kaleye denizden bir mağara ile çıkıldığı ancak bu yolun bugün kapandığı görülmektedir. Kale, piknik ve mesire alanı olarak kullanılmaktadır. Kale plajı bir dönem mavi bayraklı olmasına rağmen bir süre sonra mavi bayrak ünvanını kaybetmiştir. Fotoğraf 42: Ceneviz Kalesi III. Cumayeri Cumayanı olarak da bilinmektedir. Akçakoca nın güneyinde Değirmenağzı kıyısında bir mesire ve kamp alanıdır. Asırlık çınar ağaçlarının gölgesinde Ahmet Dede Türbe ve Camii ile bir hamam kalıntısı bulunmaktadır. Hamam kalıntısı Evliya Çelebi nin seyahatnamesinde anlattığı hamamlardan birine aittir yılından itibaren her yılın Temmuz ayının ikinci haftası Ahmet Dede yi anma törenleri düzenlenmektedir yılında restore edilen bu bölgede Cuma namazlarında cami hizmet vermektedir. Ayrıca hemen yanı başında bir balık tesisi bulunmaktadır. IV. Fakıllı Mağarası Akçakoca ya 7 kilometre uzaklıkta eski Düzce yolu üzerindeki Fakıllı köyü nde bulunmaktadır. Mağara 1010 metre uzunluğunda olup sarkıt ve dikitler bulunmaktadır. Bu sarkıt ve dikitlerin çoğu çevrede yaşayan insanlarca kırılmış durumdadır yılında restore edilerek içerisine merdiven ve oturma alanları yapılmıştır. Bölge halkına göre bu mağara nefes darlığına iyi gelmektedir. 107

132 Fotoğraf 43: Fakıllı Mağarası V. Karaburun Plajı Şehir merkezine 10 kilometre uzaklıkta bulunan plaj Melenağzı yolu üzerinde bulunmaktadır. Doğal güzelliklerin bütün olarak yer aldığı bu bölgede konaklama ve ulaşım olanakları çok uygundur. Şirin ev pansiyonları ile çok rağbet gören bu köyde kır kahveleri, lokanta ve gazinolar vardır. Fotoğraf 44: Karaburun Plajı VI. Melenağzı Melen Çayı nın Karadeniz e döküldüğü yerdir. Burada deniz oldukça sığdır. Kilometrelerce uzanan bir plaja sahiptir. Ayrıca kamping alanları bulunmaktadır. 108

133 VII. Sarıyayla Şelalesi Sarıyayla köyü yakınlarında merkeze 10 kilometre mesafede bulunmaktadır. Doğal güzellikleri ile güzel bir mesire alanıdır. İlçede bunların dışında birçok irili ufaklı plaj ve mesire yeri bulunmaktadır Spor a. Futbol Akçakoca da ilk spor kulübü 1922 yılında kurulmuştur. Kulübün adı Akçaşehir Gençler Birliği olup renkleri kırmızı-beyaz iken sonrasında yeşil-beyaza çevrilmiştir. Kulübün başkanı Hüsnü Boranbay dır yılında Rıfat Ilgaz ın da desteğiyle Akçakoca Halkevi Futbol takımı kurulmuştur. Beden terbiyesinin kurulması sonrası takım ismini o zamanın beden terbiye müdürü olan Taner Bey in ismini alarak Tanerspor olmuştur. Renkleri sarı-laciverttir yılında Osmaniye Mahallesi gençlerince Akçakoca Yeşil-Beyaz Spor Kulübü kurulmuştur. Bu kulübün bir de marşı vardı. Bu marş; Biz Yeşil-Beyazın gençleriyiz Akçakoca nın göz bebeğiyiz Acun yıkılsa dönmeyiz geri Arkadaşlar hep birden ileri Canı gönülden maça gideriz Rengimize şan veren gençleriz Varolsun Türklük Varolsun gençler Gittiğin eller korkudan titrer Renkleri için canlar verdiler Çevremize nam saldık bizler Beden Terbiyesi Kanunu nda yapılan değişikle her ilçede bir gençlik kulübü kurulması icap ettiğinden Tanerspor feshedilerek yerine Akçakoca Gençlik Kulübü kurulmuştur yılında kurulan bu kulübün renkleri siyah ve beyazdır yılında Esnafspor kurulmuştur. Bu kulübün ilk başkanı Mustafa Karadeniz olup renkleri sarı ve laciverttir. Bu kulübün de o döneme ait meşhur bir marşı vardır. Bu marş; 294 Akçakoca İlçe Turizm Müdürlüğü Envanteri 109

134 Kulübümüz başkanı Mustafa Karadeniz Kalecimiz Mustafa top tutar gayet temiz Bakınmaz sağa sola vazifesi çok çetin Size nasihat olsun soğuk kanlı ol metin Hüseyin sert bakar Ahmet sağında kayar Avni kafa vurmasın Saha yerinden oynar Elliyiz, belliyiz, yabancı yok yerliyiz Laciverttir formamız ne kadar şık ferliyiz Düştük yabancı ele durmayın birdenbire Gösterelim oyunu göğsümüz gere gere Fehmi topunu açar Ateş Kemal çok koşar Çünkü o açık oynar Ağzından ateş saçar. 1 Nisan 1955 tarihinde Osmaniye Mahallesi nde Yeşil-Beyaz Kulübü yerine Akçakoca İdman Yurdu kurulmuştur. Kulübün renkleri değişmemiş, aynı kalmıştır. İlk başkanı Fikret Özkök tür. İdman Yurdu 1967 yılında Bolu Amatör I. Ligi nde şampiyon olmuştur. Bolu ilini Türkiye Amatör Kulüpler Şampiyonasında temsil etmiş ve çeyrek finale kadar yükselmiştir. İleriki yıllarda beş defa daha şampiyon olarak Batı Karadeniz grubunda Bolu yu temsil etmiştir yılında Göktepe köylüleri Gökspor adı verilen bir futbol kulübü kurmuşlardır. Kulübün renkleri mavi ve beyaz olup, Ali Türkan kulübün ilk başkanı olmuştur yılına gelindiğinde Akçakoca Gençlik ile İdman Yurdu birleşerek Akçakoca Spor Kulübü kurulmuştur. Bu kulüp yıllarında 3. ligde oynamışsa da günümüzde süper amatörde oynamaktadır yılına gelindiğinde Ayazlı Tersane, Yeni Mahalle, Beyören, Balatlı, Kurukavak, Tepeköy, Subaşı, Altunçay, Töngelli, Dadalı, Kalkın, Melenağzı, Çayağzı Denizgücü, Uğurlu 110

135 gibi çeşitli spor kulüpleri kurulmuştur. Ancak bu kulüplerden Beyören ve Melenağzı dışındaki kulüpler belirli aralıklarla kapanmıştır. 295 b. Basketbol Akçakoca da en futbol kadar ilgi çeken bir diğer branş ise basketboldur. Bundaki en büyük pay ise Türkiye Erkekler 2. Ligi nde mücadele eden Poyrazspor dur. Her maçına müthiş taraftar desteği ile çıkan kulübün başkanı Ahmet Madenci, renkleri ise mavi ve beyazdır. Maddi açıdan büyük sıkıntı yaşayan kulüp 2009 yılı sonunda yaptığı 20 maçta aldığı 9 galibiyetle 29 puanla12 takımlı ligde 7. sırada bulunmaktadır. 296 c. Voleybol Akçakoca da ilk voleybol kulübü Rıfat Ilgaz ın desteği ile 1936 yılında Halkevi çatısı altında açılmıştır yılında Akçakoca İdman Yurdu kulübü voleybol takımı kurulmuştur. Günümüzde voleybol kulübü olarak herhangi bir kulüp bulunmamaktadır. d. Diğer Branş Sporları Akçakoca da geçmiş yıllarda kürek sporu oldukça yaygındı yılında Karadeniz illeri arasında yapılan kürek şampiyonasına Bolu yu temsilen Akçakoca katılmıştır. Trabzon da yapılan yarışmalarda 1. ve 2. koşularda Akçakoca Kürek Takımı birinci olmuştur yılında Sinop ta yapılan kürek yarışlarında Akçakoca birinci gelmişse de faul yapıldığı gerekçesiyle ikinci ilan edilmiştir yılında İstanbul da yapılan yarışmada ise üçüncü olmuştur. Sonraki dönemde kürek sporu önemini kaybetmiştir. Geçmiş yıllarda bölgede yağlı güreşler ve at yarışları da düzenlenmişse de günümüzde bu sporlardan bahsetmek mümkün değildir Dini Mekanlar a. Camiler Akçakoca merkez ve ilçelerinde 74 cami bulunmaktadır. Büyük bir bölümü son yıllarda yapılmıştır. Korfu cami(1700),melenağzı köyü merkez cami(1370),balatlı köyü cami(1338),çayağzı köyü Orhangazi cami(1315),yılında yapılmıştır. ÇANTI CAMİLERİ 295 Akçakoca Kaymakamlığı Envanteri Akçakoca Kaymakamlığı Envanteri 111

136 Kertilip birbirine geçirilen uzun kütüklerle, çivisiz olarak yapılmış yapılara çantı denir. Abide niteliğinde olanlar ise; Karadeniz Ereğli sinde Ağva ya kadar Karadeniz bölgesi ile Kandıra-Kaynarca, İzmit dolaylarında bulunur. Çantı camiler çoğunlukla Orhangazi dönemine ait (ancak 12 çantı cami 19 yy. başlarında yapılmıştır).bu camiler kesinlikle Akçakoca Bey in fethettiği yerlerde yapılmıştır. Çayağzı köyündeki (aftunağzı) ahşap camide bir çantı camidir. Akçakoca köylerinde başka çantı camileri ve binaları bulunmaktadır. Fakat zaman içerisinde harap olmuşlardır. Çayağzı köyündeki çantı camisi, bir mezarlığın içindedir. Akçakoca Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmektedir. Bu cami Orhan Gazinin yaptırdığı camilerin en küçüğüdür. I.Merkez Cami Edinilen bilgiye göre caminin özellikleri şunlardır: Cami, geleneksel mimari çizgilerinin dışına çıkılarak modern mimari anlayışında 8 köşeli kabuk sistem ve betonarme olarak yapılmıştır. Türkiye de ve dünyada eşi ve benzeri yoktur. Eski cami yıkılıp yerine yapılmış ve yapımına 1989 yılında başlanmıştır. Kabuk sistem ve betonarme kubbelidir. Kubbesi tamamen 32 ton olup 0,80 mm bakır levha ile kaplanmıştır. Kubbe üstten 8 adet kurşunlu vitray camla kaplanmıştır. İki minareli olup, minareleri gizli şerefeli ve 8 adet boydan boya aydınlatma bantlıdır. Camide 716 adet,654 metrekare kurşunlu vitray kullanılmıştır. Cami yerden ısıtmalı ve kaloriferlidir. Cami içinde bir adet 9,60 metrekare havuz, müezzinlik, kürsü, minber ve 9 adet kapı oyma olarak, Mihrap ise mermerdir. Kubbe yüksekliği 31 metredir. Minare yüksekliği 58 metre ve şerefe yüksekliği ise 35 metredir metrekarelik kapalı alanı mevcuttur. 112

137 Fotoğraf 45: Akçakoca Merkez Cami II.Çuhallı Çarşı Camii Osmaniye Mahallesi Tevfik İleri Caddesindedir yılında kaza merkezinin buraya gelmesiyle büyük bir ahşap cami yapılmış, ayrıca camiin yaşaması için yakınına 5 adet dükkân yapılmıştır.1021 yılında burada konaklayan askerler tarafından bahriye yüzbaşısı Saffet Ney tarafından 6 musluklu bir şadırvan yapılmıştır.1956 yılında kurulan dernek tarafından sökülerek şimdiki bina yapılmıştır. Kerpiç bir camidir. Halk tarafından 1956 da yapılmıştır.500 kapasitelidir. Minaresi bir şereflidir. III.Konak Camii Yalı mahallesi İstanbul Caddesi üzerinde betonarme çatısı saç-kurşun bir camidir.1969 yılında yapılmıştır. 150 kişi kapasitelidir. Şadırvanı, gasil hanesi vardır. Minaresi tek şereflidir. 113

138 IV.Yukarı Mahalle Cami Divan-ı keramettin (yukarı mahalle) büyüyünce Korfar camii yetersiz kalmış ve yerine Hacı Tahir Efendi tarafından şimdiki caminin yerinde minareli ahşap bir cami yapılmıştır. (1790).Bitişiğinde iki katlı mahalle mektebi yapılmış. Bu bina daha sonraları sıbyan mektebi olarak faaliyette bulunmuştur de gençler birliği bu binada faaliyette bulunmuş ve cami yıkılana kadar Hacı Tahir Efendi sülalesi mütevelliliği üstlenmiştir. Yeni cami 1971 yılında yapılmıştır. Minaresi tek şerefli ve 1500 kişiliktir. V.Kapkirli Cami 1962 yılında yapılmış,150 kişi kapasiteli bir camidir. Ahşap kerpiç karışımlı olarak yapılmıştır. Vakıflar Genel Müdürlüğünün mülkiyetindedir. Minaresi tek şereflidir. (Kapkirli Mahallesi daha sonra Orhan Gazi Mahallesi olmuştur.) VI.Birlik Cami 1970 yılında yapılmıştır. Yeni Mahalle dedir. Betonarme binadır.150 kişilik kapasitesi vardır. Minaresi tek şereflidir. VII.Aşağı Mahalle Cami Aşağı Mahalle Cumhuriyet Caddesindedir yılında yapılmıştır. Betonarme bir camidir. 500 kişi kapasitelidir. Minaresi tek şereflidir. VIII.Korfa Cami Hacıyusuflar Mahallesi, Tekke Sokak ta bulunmaktadır. Tuğla yapı 1500 yılında yapılmıştır. Zamanın voyvodası Keramettin Bey, yukarı köyde Korfar denilen kaynağın önünde bir mescit yaptırmıştır. Mescit kestane ağaçlarından yapılan kalaslarla, çivisiz olarak inşa edilmiştir. İnşa tarihi 1430 dur yıllarında önemli onarım görmüştür.cami Cuma ve bayram namazları kılınabilmesi için beratlıdır.bahçe kenarında halkın yararlanması için dilek taşı bulunur.150 cemaat kapasitelidir.minaresi bir şerefelidir. 114

139 IX.Pınaryanı Cami Hacı Yusuflar Mahallesi pınar yanında ahşap bir camidir.1935 yılında yapılmıştır.75 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şereflidir. X.Osmaniye Cami Osmaniye Mahallesi Resul Efendi Sokak tadır Osmanlı- Rus savaşında Doğu Karadeniz den Akçakoca ya göç eden Lazlar tarafından yapılmıştır. Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyeti altındadır.1945 yılında yapımı bitmiştir ve 60 kişi kapasitelidir. XI.Ayazlı Mahalle Cami Aşağı Ayazlı Mahallesi, Kayabaşı Sokak tadır yıllarında yapılmış betonarme bir binadır. 150 kişi kapasiteli ve minaresi tek şerefelidir. XII.Yukarı Ayazlı Cami Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde tuğla bir binadır.1967 yılında Yakup Kalaycı tarafından yapılmıştır. 150 kişi kapasiteli ve minaresi tek şerefelidir XIII.Sanayi Cami İnşaat halinde olup cami hakkında yeterli bilgi elde edilememiştir. XIV.Kapkirli Koçbaba Cami Kapkirli Mahallesi ndedir. Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetindedir.tuğla ahşap bir yapıdır.koçbaba tarafından yapılmıştır. Yapılış tarihi belli değildir. Minaresi yoktur.50 cemaat kapasitelidir.(cuma, bayram ve vakit zamanlarında hizmete açık değildir) XV.Nuruosmaniye Cami 1989 yılında yapılmıştır. Kubbeli, betonarme bir binadır.mimarı Mustafa Çakır dır.500 cemaat kapasitelidir.osmaniye Mahallesindedir. XVI.Uğurlu Köyü Merkez Cami Uğurlu köyündedir.1965 yılında yapılmıştır. Tam bir yapıdır.400 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. Uğurlu köyünde birde tarihi cami vardır.halen restore edilmektedir. 115

140 XVII.Merkez Cami-Altunçay Altunçay köyündedir. Eski cami yıkıldı ve yerine 1965 yılında yenisi yapıldı. Tuğladır.150 cemaat kapasitesi vardır. Minaresi tek şerefelidir. XVIII.Merkez Cami-Beyören 1946 yılında yapılmış ahşap bir camidir. Mimarı Ali Akça dır.250 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. Bu köye halen ikinci bir cami yapılıyor. XIX.Esmahanım Köyü Cami 1958 yılında yapılmış ahşap tuğla bir camidir.200 cemaat kapasitelidir. Minaresi bir şerefelidir. XX.Merkez Cami Arabacı Köyü 1900 yılında yapılmıştır. Ahşaptır.200 cemaat kapasitelidir. Minaresi bir şerefelidir. XXI.Merkez Cami Melenağzı Köyü 1370 yılında Orhan Gazi tarafında yaptırılan tarihi bir camidir. Çatısı kiremittir.1500 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. XXII.Merkez Cami Kurukavak Köyü 1904 yılında yapılmıştır.1500 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. XXIII.Dadalı Köyü Cami 1972 yılında yaptırılmış betonarme bina 300 cemaat kapasiteli ve minaresi tek şerefelidir. XXIV.Döngelli Köyü Cami 1984 yılında yaptırılmış betonarme caminin mimarı İlhan Güçlü dür.350 cemaat kapasitelidir. XXV.Tepeköy Cami 1945 yılında yapılmış ahşap camidir.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. 116

141 XXVI.Çiçek Pınar Köyü Cami 1973 yılında betonarme yapıt 350 cemaat kapasitelidir. XXVII.Merkez Cami Aktaş Köyü 1984 yılında yapılmış betonarme tuğla yapıttır. Mimarı Ramazan Güneş tir.700 cemaat kapasiteli ve minaresi tek şerefelidir. XXVIII.Balatlı Köyü Cami 1338 yılında yapılmış tuğla camidir.150 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. Bu cami yıkılıp yerine büyük bir cami yapılmıştır. Yeni cami iki minareli olup her minarenin iki şerefesi bulunmaktadır. XXIX.Fakıllı Köyü Cami Eski cami yıkıldı yerine 1985 yılında tuğla cami yapıldı ve 100 cemaat kapasitelidir. XXX.Kurugöl Köyü Merkez Cami 1982 yılında yapılmış tuğla betonarme yapıt 80 cemaat kapasitelidir. XXXI.Beyhanlı Köyü Cami 1966 yılında yapılmış ahşap, tuğla bir yapıttır. Minaresi tek şerefelidir. Mimarı Kenan ve Davut isimli kişilerdir.100 cemaat kapasitelidir. XXXII.Kalkın Köyü Cami 1973 yılında yapılan betonarme yapıt 500 cemaat kapasitelidir. Vakfı fındık bahçesidir. XXXIII.Paşalar Köyü Cami 1984 yılında yapılmış betonarme bir yapıttır. Mimarı Mustafa Vural dır.800 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. XXXIV.Yenice Köyü Cami 1890 yılında yapılan taş binadır.200 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. 117

142 XXXV.Edilli Köyü Cami 1950 yılında yapılmış taş yapıttır.200 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. XXXVI.Kepenç Köyü Cami 1962 yılında yapılmış betonarme, çok kubbeli bir yapıttır. Mimarı Dursun Taşçı dır. 300 cemaat kapasitelidir. XXXVII.Merkez Cami Göktepe Köyü 1900 yılında yapılmış ahşap camidir.50 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. XXXVIII.Yeni Cami Koçar Köyü 1977 yılında yapılmıştır betonarme ve kubbesizdir. Mimarı Zeki Yürek tir.60 cemaat kapasitelidir XXXIX.Ortanca Köyü Cami yıllarında yapılmış taş mermer bir yapıttır.80 cemaat kapasitelidir. XXXX.Kınık Köyü Cami 1875 yılında yapılmıştır. Tuğla bir camidir.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. XXXXI.Kirazlı Köyü Cami 1947 yılında yapılmıştır. Ahşap camidir.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi bir şerefelidir.1500 metrekare fındık bahçesi mekanı vardır. Köy merkezinde yeni bir cami yapılmaktadır. XXXXII.Yeşilköy Cami 1965 yılında yapılmış tuğla, tek kubbeli camidir.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. 118

143 XXXXIII.Doğancılar Köyü Cami 1978 yılında yapılmış ve 50 cemaat kapasitelidir. XXXXIV.Deredibi Köyü Cami 1982 yılında yapılmış betonarme tek kubbeli 60 cemaati bulundurabilen minaresi tek şerefeli bir camidir. XXXXV.Tahirli Köyü Cami 1982 yılında yapılmış betonarme tek kubbeli bir yapıttır.200 cemaat kapasitelidir. XXXXVI.Hemşin Köyü Tarihi Cami Hicri 1310 yılında yapılmış birinci katı taş ikinci katı ahşap bir camidir.20 cemaat kapasitelidir. Cami yıllarında restore edilmiştir. Ahşap minaresi ve cami içerisindeki ağaç oymacılığı Osmanlı Döneminin en iyi örneklerindendir. Minaresi tek şerefelidir. Restorasyondan sonra bu cami tekrar kullanılmaya başlandı. Hemşin köyünde ikinci bir cami daha vardır. Yeni yapılmış fakat onarıma ihtiyacı vardır yılında yapılmış tuğla yapıttır. XXXXVII.Karatavuk Köyü Cami XXXXVIII.Dilaver Köyü Cami 1970 yılında yapılmış tuğla yapıttır.250 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. Bu cami yıkılmış yerine kubbeli betonarme bir cami yapılmıştır. XXXXIX.Davutağa Köyü Cami 1952 yılında yapılmıştır.60 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. L.Hasançavuş Köyü Cami 1910 yılında yapılmış, tuğla bir yapıdır.60 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LI.Nazımbey Köyü Cami 1855 yılında yapılmış tuğla bir yapıdır.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LII.Koçullu Köyü Cami 1955 yılında yapılmış tuğla bir yapıdır.50 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. 119

144 LIII.Sarıyayla Köyü Cami 1958 yılında yapılmış ahşap bir camidir. Mimarı Mustafa Taşkın dır. 100 cemaat kapasitelidir. LIV.Küpler Köyü Cami 1965 yılında yapılmış ahşap bir camidir.70 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LV.Akkaya Köyü Cami 1956 yılında yapılmış ahşap bir yapıdır, 70 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LVI.Yeni Meze Cami (Uğurlu Köyü) 1327 yılında yapılmış bir taş yapıdır.200 cemaat kapasiteli ve minaresi tek şerefelidir. LVII.Karaburun Mahalle Cami Hasançavuş Köyü 1968 yılında yapılmış betonarme bir yapıdır.180 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LVIII.Beylik Mahalle Cami Kurukavak Köyü 1963 yılında yapılmış betonarme yapıdır.250 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LIX.Beyler Mahalle Cami Beyören Köyü yılında yapılmış betonarme yapıdır. Ömer usta yapmıştır.50 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LX.Deredibi Köyü Cami 1955 yılında yapılmış tuğla bir yapı olan bu cami Mustafa Çakatoğlu tarafından yapılmıştır.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir.50 dönüm fındık bahçesi vardır. LXI.Kazcuması Mahalle Cami Kurugöl Köyü 1974 yılında yapılmıştır.80 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. 120

145 LXII.Dağkenarı Mahalle Cami Kurugöl Köyü 1975 yılında yapılmış tuğla yapıdır.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LXIII.İskele Mahalle Cami Melenağzı Köyü 1968 yılında yapılmış tuğla bir yapıttır.100 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. Bu cami yıkılmış ve yerine tuğladan yığma bir cami yapılmıştır. LXIV.Yaylacık Mahalle Cami 1980 yılında yapılmış yığma bir yapıdır.100 cemaat kapasitelidir. LXV.Katipler Mahallesi Cami Altunçay Köyü 1955 yılında yapılmış tuğla bir yapıttır.45 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LXVI.Eski Cami Koçar Köyü 1850 yılında yapılmış tuğla bir yapıttır.150 cemaat kapasitelidir. Minaresi tek şerefelidir. LXVII.Sapak Cami Döngelli Köyü 1955 yılında yapılmış tek kubbeli betonarme bir yapıdır. Mimarı Yakıp Kalcı dır. 150 cemaat kapasitelidir. LXVIII.Karşı Mahalle Cami Nazımbey Köyü 1975 yılında yapılmış tuğla bir yapıdır.100 cemaat kapasitelidir. LXIX.Soğuk Pınar Cami Aktaş Köyü 1970 yılında yapılmış tuğla yapıdır.100 cemaat kapasitelidir. LXX.Evliya Cami Göktepe Köyü 1820 yılında yapılmış ahşap bir yapıdır. Cami 1925 yılında yanmış ve 1930 lu yıllarda şimdiki cami yapılmıştır. Cami 2003 yılında restore edilmiştir.200 cemaat kapasitelidir. Yanında Ahmet Dede türbesi vardır. Piknik için geniş bir alan mevcuttur. LXXI.Orhan Gazi Cami Çayağzı Köyü 1315 yılında yapılmış ahşap camidir. Orhan Gazi tarafından yaptırılmıştır. İbadete açık değildir. Ankara Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. 121

146 LXXII.Çayağzı Köyü Shell Mahalle Cami Betonarme bir yapıdır. Bu caminin mimarı Mustafa Çakır dır. 298 b. Mezarlıklar 1.Türyanı Mezarlığı denmekle tanınan Aşağı Mahalle Kabristanıdır. 2.Hacı Molla Kabristanı be yakını 3.Kızlar Ağası cami şerifi kabristanı 4.Beyviran kabristanı 5.Aşağı Mahalle kabristanı 6.Aftunağzı cami şerifi kabristanı 7.Kalkın Mahallesi kabristanı 8.Yukarı Mahalle kabristanı 9.Arap köşkü kabristanı 10.Hacı Keleş kabristanı 11.İmam Çelebi kabristanı 12.Arap köşkü kabristanı 13.Aşağı türbe kabristanı 14.Köçüllür kabristanı 15.Çuhallı cami mezarlığı 16.Hacı Molla Ağa kabristanı 17.Kızlar Ağası Çarşısı mezarlığı 18.Arap köşkü mezarlığı 19.Sekenesi munkeriz olan Ayvazlı nam karye mezarlığı 20.Göktepe Karyesi mezarlığı 21.Kepenç Karyesi mezarlığı 22.Hacı Çelebi mezarlığı 23.Düzce makberesinde 24.Topuzoğlu Karyesi mezarlığı 25.Yukarı Eski Tahirli makberesi 26.Eski namı Kıran olup şimdi Mezen namıyla yad olunan Karye mezarlığı 298 Akçakoca İlçe Müftülüğü 122

147 c. Kitabeler I.Türbe Yanı Mezarlığında Hicri yaran oğlu Hacı Ağanın anası Emine Hatun Hicri El Hac Davut Ağa Hicri Terzi Osman kerimesi Ayşe Hanım Hicri Emin Ağanın Mustafa Ağanın kerimesi Zeynep Hanım Hicri Hacı Mustafa oğlu Hacı Raşit Ağanın Zevcesi Zeynep Hanım Hicri El hac Âlinin mahdumu El haç Mustafa oğlu el haç Raşit II.Hacı Molla Ağa Kabristanı 1.Babika naibi hükümet şer i iken vefat eden eşrafı kaza iden Mudanya Merhum El haç Hamdi Efendi. Tarihi vefatı 1209 hicri hicri tarihinde Hacı Yazıcılar vakasında Şehide Fevt Tahur.(lefter çetesi baskında öldürülmüş) III.Kızlar ağa Cami Şerifi Kabristanında 1.Halil ağa oğlu Serdengeçti ağa oğlu Genç Ömer Ağa 1226 hicri IV.Bağ veren Kabristanında 1.Belir Beşe oğlu El haç İsmail 1211 hicri V.Aşağı Mahalle Kabristanı 1.El haç Ali Molla bini el haç Yahya efendi 1240 hicri 2.Şişman oğlu Mehmet reisin Hacı Molla 1240 hicri 3.Koca Reis oğlu Hacı Ahmet Kerimesi Fatma VI.Aftunağzı Cami Şerifi Yanında 1.Yoğurtçu oğlu Ali Ağa 1119 hicri 2.Mustafa Ağa 1173 hicri 3. Fazlı Beşe 1171 hicri Hicri Balık oğlu Mehmet Reis Hicri İmam Abdullah Efendi VII.Kalkın Karyesi Mezarlığında 123

148 VIII.Yukarı Kabristanda Meftun olup Yazılı İstanbul Taşı Olanlar 1.Hacı abdi oğlu el haç Ahmet ağa 1137 hicri 2.Merhum el haç Ahmet 1121 hicri 3.Merhume kerime kadın 1157 hicri 4.Hacı Ahmet oğlu hacı Hüseyin 1161 hicri 5.Merhum el haç Ahmet 1207 hicri 6.Hacı Ahmet zade hacı mollabey oğlu molla Ahmet 1216 hicri 7.Benderlioğlu El Haç Hasan 1148 hicri 8.Hacı Hasan oğlu Molla İbrahim 1151 hicri 9.El Haç Mehmet Bini El haç Ahmet 1174 hicri 10.Aşağı dağda meftune Hacı Karakullukçu Mustafa Ağanın validesi Zeynep Hatun 1179 hicri 11.Mehmet Yazıcı 1149 hicri 12.Küçük Mehmet oğlu Hasan Ağa 1215 hicri 13.Bayram oğlu Hacı Ali (ölüm tarihi yazılmamış) 14.Hasan Reis oğlu Molla Osman 15.Hacı Fazlı oğlu Mehmet in oğlu Hacı Mustafa 1202 hicri 16.Ümmi Gülsüm Kadın 1154 hicri 17.Aşçı Hacı Mehmet 1155 hicri 18.Ali Çelik oğlu Mustafa Ağa 1215 hicri 19.El haç Hüseyin bin Mustafa 1153 hicri 20.Hacı Sakanın oğlu Eyüp Molla 1215 hicri 21.Zeynep Kadın 1163 hicri IX. Hacı Keleş Mezarlığı 1.Akçaşehirli Akçemik Hasan Resisin oğlu Ali Fevzi 1233 hicri 2.Halil Ağa 1211 hicri 3.Hasan Reis oğlu Molla Osman 1216 hicri 4.Merhum Emin Ağanın kerimesi 31 yaşında vefat eden evladına dayanamayıp hasret giden Fatma Hatun 1215 hicri 5.Ali Çelebi oğlu Mustafa Ağa 1215 hicri 124

149 X. İmam Çelebi Kabristanı 1.Mitvazade el haç Mehmet Ağa 1222 hicri XI. Arap Köşkü Civarı 1.Meşe ağacının altında Akçaşehirli Yaran oğlu el haç Mehmet 1222 hicri 2.Gençliğine doyamayan muradına eremeyen Yaran Hüseyin ağanın oğlu Alemdar İbrahim Ağa 1210 hicri 3.Hacı Alemdaroğlu Molla Ali 1214 hicri 4.Evladına hasret giden Hacı Ali nin Ayal Zeynep Hatun 1202 hicri XII. Türbe Yanı Kabristanı 1.Çekirge oğlu el haç Hüseyin Ağa 1234 hicri 2.Terzi Mehmet ustanın ayalı Ayşe Hanım 1239 hicri 3.Hacı Ahmet ağanın zevcesi Rabia Hanım 1264 hicri 4.Ayan hacı Hüseyin Ağa 1230 hicri 5.Hacı Mehmet ağazade Hacı Molla Mustafa Ağa 1262 hicri 6.Hüseyin ağanın kerimesi eceli kaza ile vefat eden Necibe Hanım 1232 hicri 7.Hacı Baki Çelebizade Hacı Ahmet Ağanın oğlu Seyit Ali Molla 1241 hicri XIII. Göçüller Mezarlığı 1.El haç Seyit İbrahim Ağa 1215 hicri XIV. Çuhallı Çarşı Cami Şerifi Kabristanı 1.El haç Hüseyin Ağa 1222 hicri 2.Mutoğlu hacı Mehmet ağazade Hacı Molla Mustafa Ağa 1262 hicri XV. Kızlar Ağası Çarşısı Mezarlığı 1.Eceli kazaya uğrayan Mirasyedizade Hacı Mehmet Ağa 1217 hicri 2.Tavşanoğlu Molla Mustafa 1214 hicri 125

150 XVI. Arap Köşkü Mezarlığı 1.Akçaşehir ayanı Osman Ağanın zevcesi Zeliha Hanım 1227 hicri 2.Bahçapoğlu hacı Mustafa ağa kerimesi Terzi Ahmet oğlu Ali Çelebi ayali Ayşe Hanım 1225 hicri 3.Ömer ağanın oğlu Serdar Mehmet Ağa 1223 hicri 4.El haç Ali Ağa 1204 hicri 5.Hacı Alemdarın oğlu Molla Ali 1214 hicri 6.Şişmanoğlu Ali Reisin zevcesi Ümmi Gülsüm Hatun 1223 hicri 7.Yoğurtçuzade Mehmet Ağa 8.Hacı İsmail oğlu Hacı Mustafa 1203 hicri 9.Hacı İsmail oğlu Hacı Mustafa nın oğlu Mehmet Ağa 1214 hicri 10.Molla Ahmet oğlu Hacı Mustafa 1207 hicri 11.Hacı Mustafa oğlu Molla Şakir 1216 hicri 12.Hacı Çelebizade Ahmet Ağa nın kerimesi Hamide Hanım 1228 hicri XVII. Ayazlı Mezarlığı 1.El haç Mehmet Ağa 1157 hicri 2.El haç Mehmet 1169 hicri 3.Usta İbrahim oğlu Mustafa nın oğlu merhum Mustafa Efendi 1197 hicri 4.Merhum İbrahim Ağa nın kızı Fatma kadın 1195 hicri 5.Hacı Salih Ağa oğlu Mehmet Ağa 1228 hicri 6.Hacı Salih Ağa nın validesi merhum Emine Hatun 1219 hicri XVIII. Göktepe Karyesi Mezarlığı 1.Gençliğine doyamayan, Moskof keferesinden intikamını alamayan Alemdar Ali Ağa 1183 hicri 2.Ahmetçi oğlu Mustafa Reis halilesi, hamilini vaaz ederken evlatlarıyla bile şehiden vefat eden oğlu Hasan ve Hüseyin 1236 hicri XIX. Kepenç Karyesi Mezarlığı 1.Hacı Alizade İlacı Osman 1242 hicri 2.Hacı Osman Ağa nın oğlu Mehmet 1242 hicri 126

151 XX. Hacı Çelebi Mezarlığı 1.Tatar oğlu Hacı Mehmet Ağa nın zevcesi Fatma Hatun 1238 hicri 2.Hacı Yazıcı oğlu Ali Molla nın hemşiresi Mama Hatun 1264 hicri 3.Yazıcızade Mustafa Ağa 1257 hicri XXI. Düzce Makbaresinde Meftun Olanlar 1.Müftü Esseyit Feyzullah Efendizade Esseyit Süleyman Reşit Efendi 1230 hicri 2.Safranbolu dan Girdapoğlu Seyit Mustafa Alemdar 1227 hicri 3.Çeltik emini Seyit Ahmet Tahir Efendi nin validesi Şerife Hatun 1238 hicri 4.Hacı İsmail Ağa nın oğlu Kürt Hacı Ali Bey 1255 hicri XXII. Topuzoğlu Mezarlığı 1.Koca İbrahim oğlu Musa Reis 1175 hicri 2.İncili cami şerif banisi Hacı Abdi Bey 1226 hicri XXIII. Yukarı Eski Tahirli Mezarlığı 1. Ahmet Reis oğlu Mehmet Yazıcı 1177 hicri 2.Ahmet Reis 1176 hicri 3.El haç Ali Reis 1131 hicri 4.Ali Çelebi oğlu el haç Mustafa 1137 hicri d. Türbeler ve Tekkeler Akçakoca da bulunan türbeler; 1.Kaplan Dede Türbesi: Kaplan Dede dağı üzerinde olduğu kayıtlarda geçen bu türbede bulunan mezar yok olmuştur. 2.Eren Türbesi: Cumayeri-Arabacı yolu üzerinde orman içersinde bulunmaktadır. Mezar taşı bulunmaktadır. 3.Koç Baba Türbesi: Kurucusu olduğu Koç köyündedir. Aynı köyde bir de tekkesi bulunmaktadır. Tekke büyütülerek cami haline getirilmiştir. Türbede ayrıca bir de üzerinde yazı bulunmayan bir mezar taşı bulunmaktadır. 4. Tavşan Dede Türbesi: Yukarı Mahalle Arap Köşkü mezarlığındadır. Tekke ve zaviyesi bulunmamaktadır. Oymalı taş mezar taşında şeceresi yazılıdır. 127

152 5. Kalpakçıbaşı Türbesi: Aşağı Mahalle mezarlığında bulunmaktadır. Hastane inşaatı esnasında türbe yıktırılmıştır. Kalpakçıbaşı Hacı Osman yazılı mezar taşı toprak altında kalmıştır. 6.Yeşh Efendi Türbesi: Aşağı Mahalle kabristanında bulunmaktadır. 7.Kara Ahmet Türbesi: İlk kurduğu tekkenin yerine yapılan caminin kıblesinde gömülüdür. Mezar taşında Eskici Kara Ahmet Dede diye bir mezar taşı bulunmaktadır. Akçakoca da bulunan tekkeler ise; 1.Koç Baba Tekkesi: Akçakoca nın ilk tekkelerindendir. Tekke onarılmış fakat eskisine sadık kalınmadan restore edilmiştir. Cami haline getirlmiştir. Cami etrafında eski mezarlar mevcuttur. Cami yanındaki oda sıbyan mektebi olarak kullanılmıştır. 2.Hadım Hoca Tekkesi: Yeni Mahalle dedir. Daha çok kadınların ibadet ettiği bir yer olup 1938 yılında yıkılana kadar ibadete açık kalmıştır. 3.Kalpakçılar Tekkesi: Akçakoca ya sürgün olarak gönderilen Kalpakçı başı tarafından yaptırılmıştır. Halen metruk halde olmasına rağmen ibadete açıktır. e. Diğer Yapılar Köprüler; 1.Dere dibi Köprüsü:Heciz deresi üzerinde ağaç köprü. 2.Mehmet Akif Köprü:Kabalak Deresi üzerinde,şimdiki Şifalı Suya 200 metre kadar uzaklıktadır.tarihi bir köprüdür.diğer adı ise Kanlı Köprüdür. 3.Kabalak Köprüsü:Kabalak bayırı dibinde,hanların yanında dere üzerinde ahşap olarak yapılmıştır. 4.Melen Köprüsü:Melen üzerinde 50 metre uzunluğunda köprü. 5.Orhan Deresi Köprüsü:Kızlar ağası Çarşısında Orhan Deresi üzerindeki köprü. Hamamlar ise; 1.Cumayeri Hamamı: Osmanlı döneminde 1500 yılında yapılmıştır.kubbeli çok güzel bir hamam olmakla birlikte harabe halindedir.restorasyonu için çalışılmaktadır. 2.Kızlar ağası Hamamı: Osmanlı döneminde 1500 yılında yapılmıştır.çok büyük bir hamamdır.belediye tarafından yıkılarak arsası Osman Genç ve Hüseyin Kırma ya satılmıştır.yerinde bir bina vardır. 3.Kapıkulu Hamamı: Belediye başkanı Mehmet Lütfü Bey tarafından İstanbul ayvan sarayda yıkılan bir hamamın enkazı Akçakoca ya getirilmiş,1922 yılında inşasına başlanmış,1924 yılında hamam faaliyete geçirilmiştir. Halen hizmet vermektedir. 128

153 Hanlar ise; 1.Heciz Hanı:Kestane bayırı dibinde dere kenarındadır.burada eşkıyalar içinde bir karakol vardır.gece konaklama yeridir. 2.Kabalak Hanı:Köprü yanında ağaçların altında,iki handan ibarettir.hayvan arabalarının mola yeridir.geceleyin konaklanabilir. 3.Üskübü Hanı:Çarşı içindedir ve karkastan yapılmıştır Ulaşım a. Karayolu Ulaşımı Akçakoca da demir yolu bulunmamakla beraber özellikle Karadeniz Ereğli ise aynı yol üzerinde bulunması karayolu ulaşımını geliştirmiştir. Yine yaz aylarında bölgeye çeşitli yörelerden turistlerin gelmesi yaz aylarında büyük şehirlerden Akçakoca ya olan otobüs sefer sayısını artırmıştır. Düzce nin sahil şeridindeki tek ilçesi olması durumu ile Akçakoca-Düzce yolu da yenilenmiştir. b. Denizyolu Ulaşımı Akçakoca da deniz yolu ulaşımı gelişmemiş olup ancak yaz aylarında kişisel tekne ve yatlarla uğranılmaktadır. Deniz yolu ulaşımında Akçakoca, daha önceki yıllara göre geri kalmıştır Akçakocalı Ünlü Simalar a. Reşat AKER Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber aslen Akçakoca lı olup babası Bolu da nüfus memurluğu yapmıştır. Bolu İdadisi ni bitirdikten sonra Veteriner Okulu ndan mezun olmuştur. I. Dünya Savaşı na ve Milli Mücadele ye katılmıştır yılları arasında Bolu Belediye Başkanlığı yapmıştır. 17 Temmuz 1934 günü Mustafa Kemal Atatürk ü şehrin belediye başkanı olarak karşılamıştır. Aynı zamanda büyük bir folklörcü olup, birçok Bolu türküsünü derleyerek bunları Ankara radyosuna vermiştir. Çocuğu olmayan Aker, Bolu da vefat etmiştir. 301 Aker in 299 Dönmez, a.g.e.,s Şenol Çakmak, 1964 Doğumlu, Lise mezunu, Memur 301 Bolu dan Yetişenler, Cahit Dinçtürk, Bolu Kalkınma ve Tanıtma Vakfı Yayınları-3, Kemal Matbaası, Bolu- 1987, s.3 129

154 derlemiş olduğu türkülerin başında; Estireyim mi, Tütünün Mülayim mi, Taşoluk un Pınarları Harlıyor, Çatal Cama Kurşun Attım bunların en meşhurlarındandır. Bu türkülerden en ünlüsü olan Estireyim mi adlı parçanın sözleri ise; Estireyim mi estireyim mi Yavrum sana fistan kestireyim mi Aman sana fistan kestireyim mi Üç o yandan beş bu yandan Yavrum bir de Abant yaylasından Aman bir de Abant yaylasından Tirilay laylam tirilari lay lay Laylari tirilay lay lay lay lam Köprünün altı örümcek Yavrum aklımı aldın görüncek Aman aklımı aldın görüncek Üç o yandan beş bu yandan Yavrum bir de Abant yaylasından Aman bir de Kızık yaylasından Tirilay laylam tirilari lay lay Laylari tirilay lay lay lay lam 302 b. Turgut BİLEN 1944 yılında Akçakoca nın Yenice Köyü nde doğmuştur. Annesinin adı Nahide, babasının adı Mehmet Asım dır. Yenice ilkokulunu, Akçakoca Ortaokulu nu, Adapazarı Ticaret Lisesi ni bitirdikten sonra 1970 yılında Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Ticaret ve Sanayi İşletmesi İhtisas bölümünden mezun olmuştur yılına kadar Dışişleri Bakanlığı Muhasebe Müdürlüğü nde memur olarak çalışmış, aynı göreve askerlik dönüşü de devam etmiştir yılında şef, bir yıl sonra ise müdür yardımcısı olmuştur yılında Yargıtay Başkanlığı Muhasebe Müdür Yardımcısı, 1980 de Devlet Üretme Çiftlikleri Gn. Md. Muhasebe Müdürü ve Bütçe Dairesi Başkanı, 1982 yılında ODTÜ Bütçe Dairesi Başkanı olmuştur yılında Telsiz Genel Müdürlüğü görevine atandıktan sonra emekli olmuştur. Evli ve biri kız biri erkek iki çocuğu bulunmaktadır Dinçtürk, A.g.e. s

155 c. Rasim DENİZ 1949 Akçakoca doğumlu olup babasının adı Bekir, annesinin adı Naciye dir. İlk ve ortaokulu Akçakoca da bitirdikten sonra 1966 da Tapu ve Kadastro Meslek Lisesi nden mezun olmuştur yılında İDMMA Harita-Kadastro bölümünden yüksek mühendis olarak mezun olmuştur. Aynı yıl İTÜ İnşaat Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü nde teknisyen olarak çalışmaya başlamıştır yılında asistan, 1981 yılında öğretim görevlisi, 1984 yılında yardımcı doçent, de doçent 1995 te ise profesör olmuştur. Halen İTÜ İnşaat Fakültesi, Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği bölümü, Jeodezi Anabilim dalında çalışmaya devam etmektedir. 305 Doktora tezi ile bir ders kitabı İTÜ Yayınları tarafından basılmıştır. Eşi Zehra Hanım Kız Meslek Lisesi nde öğretmen olarak çalışmakta olup biri kız biri erkek iki çocuk sahibidir. 306 d. Sümer GÜLEZ 1945 yılı Akçakoca doğumlu olup aile lakapları Hacıgülez lerdir. Babası Muhittin Bey, annesi Zülfiye Hanım dır yılında Akçakoca Merkez İlkokulunu, 1959 da Akçakoca Ortaokulunu, 1962 yılında da Düzce Lisesi ni bitirmiştir. 307 Aynı yıl İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi ne girmiştir. Burada öğrenci iken 1965 yılında 3 aylığına Fransa ya giderek Centre Technique du Bois nın Biyoloji Servisi nde staj yapmıştır. Haziran 1966 da İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi nden mezun olmuş, iki yıl boyunca Kara Yolları 13.Bölge Müdürlüğü nde (Antalya) 132. Şube Şefi olarak çalışmıştır. Askerliğini tamamladıktan sonra, 1971 de 1416 sayılı yasa gereğince lisansüstü eğitim için İngiltere ye gitmiş, bir yıl yabancı dil öğrenimi gördükten sonra, The Edinburgh School of Agriculture dan Crop Protection konusunda yüksek lisans diploması aldı. Manchester Üniversitesi nde bir yıl peyzaj mimarlığı eğitimi gördükten sonra geri dönerek İ.Ü. Orman Fakültesi nde Park-Bahçe ve Peyzaj Mimarisi Kürsüsü nde altı ay çalışmıştır te K.T.Ü. Orman Fakültesi ne asistan olarak girmiş, 1979 da Doğu Karadeniz Kıyı Şeridinde Rekreasyon Potansiyelinin Saptanması ve Değerlendirilmesi adlı konu ile doktora çalışmasını tamamlamıştır de Milli Parklar konusunda bir Avrupa Konferansı na katılmış, 1982 de ise Yrd. Doçent olmuştur. Ekim 1984 te de doçentlik ünvanını almıştır. 304 Dinçtürk, A.g.e. s Dinçtürk, A.g.e.s Dinçtürk, A.g.e. s

156 1988 de KTÜ Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü nü kurmuş 1990 da da profesör olmuştur. Aynı fakültede Dekan Yardımcılığı ve yönetim kurulu üyeliğinde bulunmuştur yılları arasında Bilkent Üniversitesi Peyzaj Mimarlığı ve Kentsel Tasarım Bölümü nde misafir öğretim üyeliği yapmıştır. 31 Aralık 1998 den itibaren Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Bartın Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Peyzaj Planlama ve tasarım Anabilim Dalı na öğretim üyesi olarak atanmıştır. Konusu ile ilgili yayınlanmış yurt içi ve yurt dışı birçok araştırma, makale ve bildirisi bulunan GÜLEZ evli ve iki çocuk babasıdır. Halen Bartın Üniversitesi nde Rektör Yardımcısı olarak çalışmaya devam etmektedir. 308 e. Mehmet GÜNDÜZ 1927 de Akçakoca nın Göktepe Köyü nde doğmuştur. Akçakoca Merkez İlkokulu nu sonrasında Kadıköy Yeldeğirmeni Ortaokulu nu, daha sonra Yıldız Yapı Enstitüsü ve Teknikerlik Okulu İnşaat Bölümü nü bitirmiştir. Bir yıl Hava Kuvvetleri Komutanığı, bir yıl da İller Bankası nda çalışmıştır. Askerliğini yaptıktan sonra aynı görevine devam etmiştir yılına kadar Zonguldak Belediye si Sular İdaresi nde müdürlük yaptıktan sonra lisans eğitimini tamamlamak için Almanya nın Münih şehrine gitmiştir yılında Mühendislik Akademisi ni bitirdikten sonra altı ay İsviçre de çalışmıştır. Türkiye ye döndükten sonra bir buçuk yıl Bolu Bayındırlık Müdür Yardımcılığı görevinde bulunmuş, yeniden Almanya ya giderek Hessin Eyaleti nde PTT Genel Müdürlüğü emrinde iki yıl Proje Mühendisi olarak çalışmıştır. Tekrar yurda döndüğünde sırası ile Ankara Bayındırlık Müdürlüğü, İmar ve İskan Müdürlüğü, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Bayındırlık Bakanlığı emirlerinde çeşitli görevlerde bulunmuş ve 1982 yılında emekli olmuştur. Bir dönem Akçakoca Belediye Başkanlığı yapan GÜNDÜZ ün bir kızı ve üç oğlu bulunmaktadır. 309 Temmuz 2009 tarihinde vefat eden GÜNDÜZ ün kabri Zincirlikuyu Mezarlığı nda bulunmaktadır. 310 f. Kenan GÜVEN 1928 yılında Akçakoca da doğmuş, babasının adı Tahsin annesinin adı Zehra dır. Aile lakapları Kara Mustafa Oğulları dır. Harp Okulu nu ve Harp Akademilerini bitirmiştir yılında Tuğgeneral olmuştur. Ordunun çeşitli kademelerinde çalışmış, yıllarında Dinçtürk, A.g.e. s

157 Kurmay Binbaşı ve Kurmay Yarbay rütbesi ile Kıbrıs ta görev yapmıştır yılında emekli olduktan sonra Tunceli ve Kırklareli Valisi olarak görev yapmıştır. Amcasının kızı Süeda Hanım ile evli olup bir erkek çocuğu bulunmaktadır. 311 g. Nuh KİBAR 1935 yılında Akçakoca da doğmuş, babasının adı Mehmet, annesinin adı Emine dir yılında Uğurlu Köyü İlkokulu nu, 1951 de Akçakoca Ortaokulu nu, 1955 yılında Balıkesir Necatibey Öğretmen Okulu nu bitirdi de Bolu Lisesi ni dışarıdan bitirdi te İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi ni bitirdikten sonra 1968 yılında Türkiye ve Orta-Doğu Amme İdaresi Enstitüsü nden mezun olmuştur. Bir süre ilkokul öğretmenliği yaptıktan sonra askerliğini yedek subay olarak ifa etmiştir. Daha sonra Muhasebe Memurluğu, Danıştay Tetkik Hakimliği, Danıştay Savcılığı ve son olarak Sakarya Bölge İdare Mahkemesi Başkanlığı görevlerinde bulunmuş ve buradan emekli olmuştur. Meliha Hanım ile evli olup ikisi erkek biri kız üç çocuğu bulunmaktadır. 312 h. Baki KURU 1928 Akçakoca doğumlu olup babasının adı Mehmet, annesinin adı Ayşe dir yılında Akçakoca Orhangazi İlkokulu nu, 1943 yılında Kastamonu Lisesi Orta kısmını, 1946 yılında ise Bolu Orman Okulu nu bitirmiştir yılında Diyarbakır Lisesi ni dışarıdan bitirmiştir yılında Ankara Hukuk Fakültesi ni bitirdikten sonra Almanya nın Münster Üniversitesi nde doktora öğrenimini tamamlayarak Hukuk Doktoru olmuştur yılında mezunu olduğu fakülteye Asistan, 1960 yılında da Doçent, 1966 yılında Profesör olmuştur. 314 Ankara Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra-İflas Hukuku Ana Bilim Dalı Başkanı olarak uzun süre görev yaptıktan sonra 1983 yılında kendi isteği ile emekli olmuştur. Hukuk yargılaması konusunda pek çok eser vermiş, ismi doktrin alanında otorite olarak anılmıştır. 315 Sayısız eserleri arasında 4 ciltlik Hukuk Mahkemeleri Usulü ve 3 ciltlik İcra İflas Hukuku adlı eserleri araştırmacıların ve uygulayıcıların başucu eserlerindendir. Kasım 2008 yılında Almanya nın Münster Üniversitesi tarafından Altın Doktora ödülüne layık görülmüştür. Eserlerinden bir kısmı şunlardır: 311 Dinçtürk, A.g.e. s Dinçtürk, A.ge.s Dinçtürk, A.g.e.s tr.vikipedia.org

158 Hukuk Mahkemeleri Usulü (6 cilt) İcra ve İflas Hukuku (4 cilt) Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ve İlgili Mevzuat (Prof. Dr. Ejder Yılmaz, Prof. Dr. Ramazan Aslan la birlikte hazırlamıştır.) 2006, 28. baskı, 596 sayfa. Medeni Usul Hukuku, 2006, 17. baskı, 1008 sayfa (Prof. Dr. Ejder Yılmaz, Prof. Dr. Ramazan Aslan la birlikte hazırlamıştır.) İflas ve Konkordato Hukuku, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı İçtihatların Birleştirilmesi Yolu ile İlgili Bazı Sorunlar Bankalardaki Mevduatın ve Diğer Alacakların Haczi ve Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar Hukuk Muhakemeleri Usulü El Kitabı, 1995 Bankalardaki Mevduatın ve Diğer Alacakların Haczi, 2002 İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, 2003 İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2004 Makaleler, i. Fikret ÖZKÖK 1928 Akçakoca doğumlu olup babası İstiklal Savaşı gazilerinden Bekir Bey, annesi Bolulu Sarıekmekçiler sülalesinden Nimet Hanım dır. Eğitim hayatı sırasıyla Akçakoca İstiklal İlkokulu, Bolu Orta Okulu, Haydarpaşa Lisesi ve 1953 yılında mezun olduğu İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi dir. Isparta da askerlik görevini yaptıktan sonra aynı ilde bir müddet serbest olarak çalışmıştır. Daha sonra Sağlık Bakanlığı nın emrinde Akçakoca ve Mudurnu da çalışmıştır. A.B.D. den aldığı davet üzerine bu ülkeye gitmiş, Missouri ve Maryland Eyaletleri nde ihtisasını tamamlamıştır. Maryland ve Washington Eyaletleri nde hastane ve kliniklerde çeşitli görevlerde bulunmuştur yılında Klinik Direktörü olarak resmi görevinden ayrılmış ve Psikiatrist olarak Baltimore de çalışmıştır. Türkiye ve Amerika da çeşitli gazete ve mesleki dergilerde yazıları çıkmış, çeşitli ülkelerde tıbbi toplantılara ve konferanslara katılmıştır. Türk ve Amerikan Tıp ve Psikiatri cemiyetlerine ve Türk-Amerikan derneklerine üyedir. Isparta ve Mudurnu Musiki Cemiyetleri nde kurucu ve yöneticilik yapmış, Akçakoca İdman Yurdu Kulübü nün kurucularından olup burada kulüp başkanlığı yapmıştır. Evli ve dört çocuğu vardır tr.vikipedia.org 317 Dinçtürk, A.g.e.s

159 j. Mithat ÖZKÖK 1924 Akçakoca doğumlu olup babası İstiklal Savaşı gazilerinden Bekir Bey, annesi Bolulu Sarıekmekçiler sülalesinden Nimet Hanım dır. Akçakoca İstiklal İlkokulu nu, Bolu Ortaokulu nu, Bursa Erkek Lisesi ni ve İstanbul Hukuk Fakültesi ni bitirmiştir da askerliğini yaptıktan sonra 1947 de Akçakoca da bir ortaokul açılmasında büyük gayret göstermiş ve üç yıl boyunca bu okulda ücretsiz öğretmenlik yapmıştır yılında Akçakoca da turizmi geliştirmek amacıyla Akçakoca Turizm Derneği ni kurmuştur. Ayrıca Ankara da Akçakoca yı Sevenler Derneği adında bir dernek kurmuştur. Akçakoca İdman Yurdu kulübü ile Akçakoca Kızılay Derneği nin Başkanlığı nı yapmıştır. Türkiye Kızılay Derneği nin altın madalyalı onursal üyesidir. Çeşitli gazetelerde sosyal konularla ilgili yazıları çıkmış, 1952 de Akçakoca nın turistik zenginliklerini anlatan Akçakoca adlı bir kitap yazmıştır de eşi Gülsen Hanım ve arkadaşları ile birlikte Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Yardım Derneği ni kurarak, kimsesiz ve fakir hastaların ameliyat ve tedavi masraflarını üstlenmişlerdir. Bolu Milletvekili merhum Lütfi GÖREN in vasıtası ile 17 Temmuz 1934 te Bolu da Atatürk ün huzuruna çıkmak, onu yakından tanımak şeref ve mutluluğuna kavuşmuş olmak, unutamayacağım en büyük hatıramdır diyen ÖZKÖK Eylül 2008 tarihinde vefat etmiştir. 319 k. Osman TAŞKIN 1937 Akçakoca doğumlu olup babasının adı Osman, annesinin ismi Ayşe dir yılında İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi nden mezun olmuştur de aynı Fakülte tarafından Orman Bilimleri Doktoru ünvanı ile ödüllendirilmiştir. Uzun yıllar Orman Bölge Müdürlükleri nde çalışmış, TÜBİTAK Danışma Kurulu Üyeliği, B.M. FAO Teşkilatı Eğitim ve Tavsiye Kurulu Üyeliği, OGM Yüksek Fen Kurlu Üyeliği, TSE Ormancılık Orman Ürünleri Hazırlık Grubu Üyeliği, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Genel Başkanlığı, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü görevlerini yürütmüştür. Bu görevler esnasında çok sayıda araştırma yazısı, mesleki dergilerde yayınlanmış yüzden fazla tercüme, derleme ve makalesi vardır. Biri kız biri erkek olmak üzere iki çocuğu vardır Dinçtürk, A.g.e.s Dinçtürk, A.g.e.s

160 l. Mehmet Tamer ÜNAL 1946 Akçakoca doğumlu olup babası Akçakoca Devrim İlkokulu müdürlüğü yapmış Fevzi Bey, annesi ise Emine Hanım dır. Akçakoca Devrim İlkokulu, Akçakoca Ortaokulu nu bitirdikten sonra sınavsız olarak Ankara Tapu ve Kadastro Meslek Lisesi nde öğrenim hayatına devam etmiştir. Yıldız Teknik Üniversitesi Harita-Kadastro Mühendisliği bölümünü bitirdikten sonra bir yıl lisans üstü eğitim alarak yüksek mühendis olmuştur. Askerliğini İskenderun da yaptıktan sonra önce Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü nde sonra da İDMMA da görev yapmıştır. Akademik kariyer yapmak için gittiği Almanya nın Bonn şehrinden dört yıllık bir eğitim sonucu Doktor-mühendis ünvanı ile dönmüştür. İDMMA da Dr. Asistan çalışırken doçentlik çalışması için yeniden Almanya ya gitmiştir. Dönüşte Ülke Nirengi Ağlarını Yerleştirme, Yöneltme ve Dengeleme Yöntemleri adlı eseri ile doçent olmuştur. Halen Yıldız Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeodezi- Fotogrametri Mühendisliği Bölümü nde öğretim üyesi olarak çalışmakta olup iki çocuk babasıdır. 321 m. Yaşar YAKIŞ Ağustos 1938 yılında Akçakoca da doğmuştur. Babasının ismi Halim, annesinin ismi Ayşe dir yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nden mezun olmuş ve aynı yıl Dışişleri Bakanlığı nda göreve başlamıştır. 322 İlk yurt dışı görevinde Anvers Başkonsolosluğu Muavin Konsolosluğu na atanmıştır. Bir süre Lagos Büyükelçiliğinde görev yaptıktan sonra Roma da NATO Savunma Koleji ne devam etmiştir. Brüksel de NATO daimi temsilciliğinde ve Şam Büyükelçiliği nde müsteşarlık görevlerinde bulunmuştur. Türkiye Cumhurbaşkanına, İslam Konferansı Örgütü Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komite Başkanlığı görevinde sekreterya hizmeti sunmak üzere kurulan İSEDAK Koordinasyon Kurulu nu kurarak başkanlığını da üstlenmiştir yılında Riyad Büyükelçisi olmuştur yılları arasında Dışişleri Bakanlığı nda Ekonomik İşlerden sorumlu Müsteşar Yardımcılığı, 1995 yılında Kahire Büyükelçiliği, 1998 yılında Birleşmiş Milletler Viyana Ofisi nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi olmuştur yılında emekliye ayrılmış, 2002 yılında Düzce Milletvekili olarak meclise girmiştir. 58. hükümette Dışişleri Bakanlığı görevinde bulunmuştur. Avrupa Kurultayı na hükümet temsilcisi olarak katılmıştır. 22. dönem TBMM de Avrupa Birliği Uyum 321 Dinçtürk, a.g.e.,s

161 Komisyonu nun başkanlığı yapmıştır. 23. dönemde de TBMM AB Komisyonu Başkanı ve Karma Parlamento Eş Başkanı dır. 323 Suudi hükümeti tarafından Kral Abdülaziz nişanı, İtalya Cumhurbaşkanı tarafından ise Ordine della Stella della Soliderieta Italiana-Commendatore liyakat nişanı ile onurlandırılmıştır. Dış politika konularında gerek yurt içi gerekse yurt dışında çok sayıda makalesi yayınlanmıştır. Dışişleri Bakanlı tarafından Türkçe ve İngilizce olarak yayınlanmış Türkiye, Suriye ve Irak Arasında Su Sorunları adlı bir de kitabı bulunmaktadır. Evli ve bir çocuk babası olan Yakış, Fransızca, İngilizce ve Arapça bilmektedir. 324 Yazmış olduğu makaleler ise; Çeşitli Ülkelerde Sendikacılık- Mülkiye Bili Sanat Fikir Dergisi Sayı: 11 Çeşitli Ülkelerde Sendikacılık- Mülkiye Bili Sanat Fikir Dergisi Sayı: 12 Medeni Kanunumuz ve Konsoloslar- Dışişleri Akademi Dergisi Sayı: 1 Sınır Aşan Suların Hukuki Rejimi- Dış Politika Dergisi Sayı:1 İletişim Seferberliği- Yeni Yıldız Dergisi Sayı: 2 AB Konusunda 2007 Beklentileri- Yeni Yıldız Dergisi Sayı: 3 Avrupa Parlamentosu ve İletişim Stratejimiz- Yeni Yıldız Dergisi Sayı: 4 Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Kamuoyları- Yeni Yıldız Dergisi Sayı: 5 Ermeni Soykırımı İddiaları ve ABD Kongresi- Yeni Yıldız Dergisi Sayı: 6 Türkiye nin Yol Haritası- Yeni Yıldız Dergisi Sayı: n. Murat YILDIRIM 1963 Akçakoca doğumlu olup, babası Mehmet, annesi ise Ayşe Nihal Hanım dır. İlk, orta ve lise eğitimini Akçakoca da tamamlamıştır. İstanbul Hava Harp Okulu nu bitirdikten sonra ilk görev yeri olan Bandırma ya atandı. Tuğgeneralliğe terfi olduktan sonra ABD ne Askeri Ateşe olarak atanmıştır. 326 o. Mehmet Rıfat ILGAZ 1911 Cide doğumlu olmasına rağmen Akçakoca da görev yaptığından, burada geçirdiği yıllara ait Karadeniz in Kıyıcığında adlı bir eser kaleme aldığından bu bölgede yaşayan halk tarafından sahiplenilmiştir. 327 Eserinde devrin Akçakoca sını, sosyal ve Şuayip Yıldırım, 1960 doğumlu( Abisi), Öğretmen

162 ekonomik düzeni saf ve temiz bir aşk serüveni şekilde kaleme almıştır. Canlı, sürükleyici ve sosyal bir romandır yılında çıkan baskısında eserin kapağında 1933 te Akçakoca nın sahilinde çekilmiş bir fotoğrafı bulunmaktadır. p. Ayşe İLHAN Ayşe İlhan Akçakocalı halk ozanıdır.1923 yılında Cumhuriyetin ilanından birkaç gün sonra doğmuştur. Eğitim görmemiş, okuma yazmayı kendi kendine öğrenmiş ve kendini yetiştirmek için eline geçen her yazıyı okumaya çalışmıştır. Ayşe İlhan küçük yaştan beri şiir yazmaya başlamıştır. Akçakoca da kız meslek kursuna gitmiş dikiş dikmeyi öğrenmiştir. Bu bilgisinden yararlanan Ayşe İlhan usta öğretici olarak pek çok kızın yetişmesinde katkıda bulunmuştur.ayşe İlhan ın 500 ü aşkın şiiri vardır.şiirlerde hüzün vardır, kahır vardır. Şiirlerinde seçilmiş bir bölümü Akçakoca Belediyesi tarafından kitap halinde 1999 yılında yayımlanmıştır. Ayşe İlhan ın şiirlerinden bazıları aşağıda yer almaktadır. NE ÇIKAR Ha yemişsin altın tabaktan Ya da toprak tabaktan Ha çıkmış ünün gökyüzüne Ya da çıkmaz batakta Ya havyar yemişsin Ha gözü kırmızı balık Ha türlü kumaş giymişsin Ya da olmuşsun sadakalık Ya giymişsin samur kürk Ya da yamalı hırka Ya giymişsin parlak çizme Ya Ankara lastiği ayakta Ha olmuşsun mal çobanı Ya kılıcı keskindir efenin Ya amerikan ya patiska Sonunda sorulacak kefenin Ha döşemişsin odana halı Ya da sermişsin hasır Ha yemişsin ak ekmek Ya da aşın ekmeğin mısır Altından ağacımız olsa Zümrüt yaprakla dolsa Görelim yeter artık bırak Sonumuz kara toprak 138

163 YİNE GÖNÜL Bahçeme ektim ıtır Çiçek açtı pıtır pıtır Coştumu deli gönül Tanımaz gönül hatır Bahçeme ektim çiçek Gün gelende açacak Yine coştu deli gönül Belli ki kırılacak Bahçeme ektim burçak Başak verdi saçak saçak Damla damla doldu gönül Sel olup da akacak Bahçeme ektim pamuk Çiçek açtı yumuk yumuk Bu Ayşe nin gönlü yanık Gece gündüz uyanık NE OLDU İnce iğnenin gözünden Dünyanın pembe gören Feleğin başına ağ ören Bu gözlere ne oldu Bir sürü falan filan Çeşitli hayal kuran Türlü dileği olan Bu gönülle ne oldu Köşk kurardım beş katlı Kuş olurdum kanatlı Baldan şekerden tatlı O hayallere ne oldu Her şeyden tat alan Bülbül gibi şakıyan Ucundan bal dökülen O dillere ne oldu Artık feleğe küsen Şakırken birden pusan Dut yemiş gibi susan Ne Ayşe ye ne oldu 139

164 SENDE DE VAR BENDE DE Gel dostum kibirlenme Bende neler var da deme Bürünürüz aynı kefene Beklediğimiz o bir gün Sende de var bende de Giysin olmuş kadife Ya da bürünmüşsen life Bir tartar orda kefe Kazanılan günah sevap Sende de var bende de var Sofraya oturanda bile Herkes yer bir kaşıkla Öyleyse bu kibir niye Bir çatal bir kaşık Sende de var bende de var Çekmişiz cefa çile Ha yaşadık sefa ile Gine gideriz bir sal ile O bir boyluk arsa Sende de var bende de var Rahman verdi el ayak Akıl, fikir, göz, kulak Aynı biçim tırnak parmak Gördüğün gibi ahmak Sende de var bende de Garip de der falan filan Kim vardır burada kalan Sende aklını kullan Bir nefeste çıkacak can Sende de var bende de var MİNİK DOSTLAR Yanar söner ışığı Sanki trafik lambacığı Adı ateş böceği Haziran ayının çiçeği Ya kuşlara ne demeli Onları türlü yemeli Vıcır vıcır ötüşürler Sanırsın ki bir şeyler söylerler Bu da böceklerin cicisi Yaz azlarının incisi Yaprağı eyler ipek Ne su ister ne de çiçek Türlü minik yaratıklar Sessiz giden karıncalar İnce belli ağustos böceği Her unutur geleceği 140

165 Türlü renkte benekleri Dolanır çiçekleri İpek tülden kanadı Kelebektir onun adı Köpürür sanki yıkar çamaşır Evini de sırtında taşır Kaplumbağa,salyangozlar Daha böyle neler neler Uğur böceği denir Sanarsın şeker yenir Kendi iki kanatlı Nokta benekli İşte böyle nicelikler Türlü türlü minicikler Örümcekler,arıcıklar İşte bunlar minik dostlar Görürsün bir tırtılcık Gözleri boncuk boncuk Dokunmazsan yol alır Dokunursan halka olur Yeter garip yete artık Sayılır mı bunca varlık Hak yaratmış nicelikler Türlü türlü böcekçikler YETMEDİ Mİ? Kader bana garezin ne Taktın beni pençene Döndürdün değirmene Layık mıyım bunca kine Ettiğin yetmedi mi Kolay yüzdün derimi Kader büktü belimi Soldurdun gonca gülümü Geldik son uçuruma Daha hırsın bitmedi mi Harmana gibi savurdun Beni yerden yere vurdun Kes boynumdaki ipi Yıllardır koyun gibi Güttüğün yetmedi mi İşte geldi son durak Bari şimdi ayrıldık Olduk artık son emlik Sana bunca yarenlik Ettiğim yetmedi mi Soğan gibi soydun beni Ters döndürdün dümeni Başıma türlü işler açtın Hep benim ile uğraştın Ele gücün yetmedi mi Unutma ki beşerim Bir gün gelir taşarım Garibim şaştım gayrı Elinden bunca şerri Çektiğim yetmedi mi 141

166 Damla damla damladı Türlü oyun oynadık Bir kazanda kaynadık Anladık yeter artık Piştiğim yetmedimi ÇAĞIR Kİ BEN DE GELEM Kaya dibinde mantar Kiloya koysan tartar Nedendir bilemedim artar Günde gün derdim artar Kaya dibinde kar imiş Gün doğanda erimiş Dert çekip ağıt yakmak Kaderimde var imiş Kaya dibinde taş var Üstü geniş altı dar Güldürmediler beni Ne ana ne baba ne de yar Kaya dibinde kardelen Beyaz acar tanem tanem Benden önden giden görüp Çağır ki ben de gelem.. ÇEKİLİR Mİ Ahmet, Mehmet, Kazım Bu dünyada hepsi lazım Olmasa üç telli sazım Aşk kahrın çekilir mi? Döner mi dönme dolap Su akar mı yalap yalap Başak vermese kara toprak Ona tohum ekilir mi? Döner miydi diri diri Kamçılamasa eğer biri Akıllı olsa bu beygiri Dereden su çekilir mi? İşlerimiz olsun hayır Zengin fakir demi kayır Eğer dersek düz bayır O yolculuk çekilir mi? Evlatların olur elin Elden gelir damat gelin Deyin dostlar ne deyim Başka türlü edilir mi? 142

167 İşte kurulmuş bir yasa Boşunadır artık tasa Töreler böyle olmasa Elin kahrı çekilir mi? Çiçekten balı süzme sen Böyle yazıp çizmesen Şiir destan düzmesen Garip kahrın çekilir mi BEN ÇOCUK OLMADIM Kİ Şimdi yaşım elli sekize vardı Atmışa merdiven dayadı Anladım şimdi en büyük yokluğumu Düşlerim çocukluğumu Ben çocuk olmadım ki Tanıdığım kürek kazma Keten fistan başta yazma Ayak tanıma pabuç çizme Hep dediler oynama gezme Ben çocuk olmadım ki Ne gezi bilir ne koşar Yaşlılar hayalle yaşar Torunlar üşüştü başıma Derler nine anlatsana Ben çocuk olmadım ki Ne bir topaç çevirdim Ne bir dikim devirdim Ne bir oyun oynayabildim Ne oynayanlara güldüm Ben çocuk olmadım ki Neneniz bilmez oyun Ancak güttü inek koyun Küçük yaşta aş pişirdim İnek sağdım süt taşıdım Ben çocuk olmadım ki Ne okul yakasını taktım Ne formanın zevkini tattım Bunlara hep uzaktan baktım Okula uzaktan selam çaktım Ben çocuk olmadım ki Görün ninenizin elleri nasır Halı yerine sermiş hasır Aşı ekmeği desen mısır Çocuk değil sanki esir Ben çocuk olmadım ki Su taşıdım ot kestim Sınırlara taşlar dizdim Ne gezdim ne de tozdum İşte geldi çattı kara kış Düz yollar oldu yokuş Gönülde öttü baykuş Şimdi neyi edeyim düş Ben çocuk olmadım ki Küçük yaşta oldum gelin İşi daha zor geldi elin Zamansız büküldü belim 143

168 Ömür boyu düğüm çözdüm Ben çocuk olmadım ki Okuyanlar iyi bilir Ben çocuk olmadım ki Gezdiğim yollar taşlık Odun taşıdım kışlık Ne para bildim ne haşlık Gün görmedim bir düşlük Ben çocuk olmadım ki Şimdi akıllandı bu baş Garibim anladım yavaş yavaş Ama geri dönülmez arkadaş Ömür boyu ettim savaş Ben çocuk olmadım ki SABUN KÖPÜĞÜ Hayat sabun köpüğüdür Üfle üfle de uçar İyi belle kafadar Dudaklar uyuşana kadar O renkli baloncuklar Uçar uçmaz hemen patlar Kocaman bir sabun al eline Üşenme köpürt yine yine İşte hayattır bunun adı Köpürttükçe çıkar tadı Bir patladı bir daha Ha babam gayret ha ha Ola ki biri elinde kalır Hare hare dalgalanır O renkler harelenirken Bakansın güneşte batar erken Gitti mi güneşin ışıkları Solar balonun renkleri İşte gençlikte buna benzer Balon gibi uçar gider Sen peşinden bakar iken Gönülde de gün batar iken Elindeki köpük bitmeden Bağrımda duman tütmeden Gel dinle ki bu garibi Sen de olma onun gibi Gün eyle bugünü günü Çal feleğe davulu kudümü 144

169 GÖNÜL Yoktur gönülün yaşı Yandı bağrımın başı Kara gördüm beyaz taşı Baktığım göz oldu şaşı Gönül dinlemez ferman Aradım derde derman Baktığım o gülistan Bir an oldu hazan Gönül arar hep güzel Böyledir elbet ezel Kokladığım o günler Hepsi de oldu gazel Gönülde hep dolaştım Bu işe ben de şaştım Karlı dağlar aştım Bazen de ondan kaçtım Gönül bir makber olsa İçine nurlar dolsa Hiçbir şeye etme tasa Ayşe de orda olsa GELİNCİK İşte bu da bir gelincik Gözü var kara boncuk Rengi bayrak kırmızı Goncaları dizi dizi Onla süslenir buğdaylıklar Buruk kokulu güzel çiçek Sanarsın ki has ipek Pek sever boş kırları Beş parmaktır yaprakları Haşhaşgiller kardeşlik Ömrü de pek kısacık Biri açar biri solar Garibim de tarla süsü Varsın kısa olsun öyküsü Saksıda vazoda durmaz Ama kırlar onsuz olmaz 145

170 GÖNÜL MUHTAÇ SEVGİYE Gönül muhtaç sevgiye Sevmeye sevilmeye Sevgi gönüller çiçeği Aşk tülünün örümceği Gönül olursa kuru Olur, cehennem çukuru Güller isek her mihnete Çukur döner cennete Sevgi olursa gerçek Her gönülde açar çiçek O çiçekler ballansın Arılarda ona konsun Her şey muhtaç sevgiye Öyleyse tereddüt niye Gelin sevelim her şeyi Kaderi ve neşeyi Gönüllerde açsın güller Ona konsun bülbüller Yeşersin gönül gibi Mayıs mevsimi gibi Sevgisiz olmaz yaşam Bakansın olur akşam Galip gülmezse yüzün Gece olur gündüzün SORDUM Sordum deli gönüle Acep halin nicedir Dedi neden sorarsın Dünya bir bilmecedir Sordum yerin var mıdır? Dedi köşkün yücedir Sordum sen deli misin? Dedi zincir incedir Sordum ki hastamısın Dedi senden hallicedir Sordum ışığın car mıdır? Dedi yıldızlar bendedir Sordum umudun nice Dedi dünya tozpembe Sordum ki kocadın mı? Dedi metelik vermem gence Sordum bir şey ararmısın Dedi vakti gelince Sordum tövbe eder misin? Dedi günah edince Sordum dinler misin Ayşe yi Dedi işime gelince 146

171 DAMLA DAMLA Susan bülbüllerimiz Koynumuzda kalır elimiz Gider sevdiklerimiz Akar yaşlar damla damla Günler geçer bir kuş gibi Tırmanılan yokuş gibi Ya neşeli ya da gamlı Ömür biter damla damla Gönüldür hep aranır Bir gün olur gelir sanır Umduğuna kar yağanda Kanar gönül damla damla Birer birer takvimler düşer Aylar geçer üçer beşer Garipçik de yaş döker Gözlerinden damla damla BİLENE Can bülbülü kafeste Ötsün aheste aheste Yeter ki sen almak iste Bal vardır her çiçekte Almasını bilene İnsanı yıkan kindir Ağlatma dostum güldür Deme ki oda kimdir Her mahlûk sevimlidir Sevmesini bilene Suç bulma eşe dosta Deme kafadan hasta Yeter ki sen geçim iste İyi huy var herkeste Bulmasını bilene Ben geçeyim diyen Kanı yıkar su ilen Sözlerimde yoktur yalan Kavun da kabak çıkar Garibin kaderinde NANKÖRLÜK ETME Kim demiş geçim darlığı var Gördün mü geçim darlığı benim kadar Bugün hangi tarlaya gideyim dedin mi? Vesika ile ekmek yedin mi? Yedin mi mısır yarmasında çorba? 147

172 Taşıdın mı değirmene sırtında torba? Gezdin mi taşlı yolda yalın ayak? Gördün mü topuklarında çatlak? Ayağına hiç çarık giydin mi? Diken ucundan yemek yedin mi? Çarşı ekmeğine cici mama dedin mi? Kılçıklı arpadan çörek yedin mi? Eline hiç aldın mı saban? Sığırların peşinde oldun mu çoban? Döşemeye şilte serip yattın mı? Pirinçlikte çamura battın mı? 15 kuruşa elin yerinde çalıştın mı? Akşamda aç yatmaya alıştın mı? 12 kuruşluk yevmiye 35 kuruş yağ şeker Kaç günlük yevmiyeni bakkal çeker İpliğini kendirden ketenden büktün mü? Vergi yüzünden vakitsiz çöktün mü? Tarlada suyolunda taban teptin mi? Teneke kandile bezden fitil büktün mü? Ben bugün ne pişireyim dedin mi? Pekmezden muhallebi aşure yedin mi? Hiç hasır nedir gördün, evine serdin mi? Ömründe hiç yol parası verdin mi? Zannetme ki saltanatlıydı anan baban Bir elin madul bir elin sapan Sen görmüşsün bu dünyayı böyle Tuzun kuru dilin uzun söyle evlat söyle Nerde o günler nerde saban pulluk Fakirler ederdi zenginlere kulluk Zannetme ki bu dünya hep böyledir Bunları yaşayan kalemini söyletir Yaşasaydın böyle dermiydin geçim darlığı var Laf etmeyin evlatlar boyunuz kadar Bugünkü haline şükret ve de sus 148

173 Sanma ki bunları yazan görmüştür kabus Yürü doğru yoldan eğrilmeden gitme Oku bunları şükret nankörlük etme Bu garip görmüştür hep bu işleri Ondan olsa gerekir hep döküldü dişleri İşte ahbaplar bunlar böyle uzar gider Fazla baş ağrıttık artık yeter Akçakocalı Şehit ve Gaziler a. Şehitler Akçakoca da son dönemde iç güvenlik harekatı nedeniyle şehit olmadığı İlçe Askerlik Şubesi yetkililerince belirtilmiştir. Ancak yukarıda adı yazılı şehitler dışında Kıbrıs Barış Harekatı sırasında 1974 yılında 39. Tüm.K.Svş.İs.Tb.2.Bl.Komutanlığı emrinde görevli iken 28 Temmuz 1974 te Bahadır YALÇIN adlı bir şehidimiz daha vardır. Astsb.Çvş. Bahadır YALÇIN ın mezarı KKTC nin Girne şehrinde bulunmaktadır. Koçar köyüne mensup şehidimiz mayın arama esnasında meydana gelen çatışmada şehit olmuştur. 330 Tablo 25: Akçakoca daki I. Dünya Savaşı Şehitleri Sıra Adı Doğum Yılı Rütbe Şehit Olduğ u Yıl Vefat Yeri İlçe Köy 1 Ali Oğlu Abdülkadir 1305 Er 1917 Çanakkale Akçakoca Doğancı lar 2 Abdülkadir 1303 Er 1917 Çanakkale Akçakoca Merkez Oğlu Hüseyin 3 Arif Oğlu 1304 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Abdurrahman 4 Ahmet Oğlu I. Dünya Akçakoca Merkez Mustafa Savaşı 5 Hasan Oğlu 1310 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Ahmet 6 Hasan Oğlu 1310 Er 1915 I.Dünya Akçakoca Merkez Ahmet Savaşı 7 Hasan Oğlu Ali 1308 Piyade 1915 Kafkas Akçakoca Merkez 8 Ali Oğlu Ali Er 1897 Osm-Yunan Akçakoca Merkez Sav. 9 Ahmet Oğlu ---- Er 1890 Görev Akçakoca Merkez 329 Ayşe İlhan, Akçakoca Belediyesi yayınları, s Akçakoca Askerlik Şubesi 149

174 Bekir Şehidi 10 Ahmet Oğlu 1309 Er 1921 Garp Akçakoca Merkez Celalettin Cephesi 11 Mehmet Oğlu 1292 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Emin 12 İsmail Oğlu 1304 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Fahrettin 13 Ömer Oğlu 1301 Er 1915 I.Dünya Akçakoca Merkez Hasan Savaşı 14 Ali Oğlu Hasan 1305 Er 1911 Trablusgarp Akçakoca Merkez 15 Mustafa Oğlu 1302 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Hayri Mustafa 16 Mehmet Ali 1308 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Oğlu Hüseyin 17 Sinan Avni 1303 Er 1915 I.Dünya Akçakoca Merkez Oğlu Hüseyin İlyas Savaşı 18 Kahraman Oğlu 1302 Er 1914 Kafkas Akçakoca Merkez İbrahim 19 Hasan Oğlu 1297 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez İbrahim 20 Mehmet İsmail 1297 Er 1915 I.Dünya Akçakoca Merkez Savaşı 21 Hasan Oğlu 1312 Piyade 1916 Irak Cephesi Akçakoca Merkez Mahmut 22 Ali Oğlu 1312 Er 1916 Kafkas Akçakoca Merkez Mehmet 23 Halil Oğlu Görev Akçakoca Merkez Mehmet Şehidi 24 Hasan Çavuş 1312 Er 1916 Çanakkale Akçakoca Merkez Oğlu Osman 25 Mehmet Emin 1302 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Merkez Oğlu Osman 26 Osman Oğlu 1310 Er 1922 Garp Akçakoca Merkez Ömer Cephesi 27 Hasan Oğlu 1302 Er 1910 Çanakkale Akçakoca Merkez Raşit 28 Süleyman Oğlu 1305 Er 1915 Kafkas Akçakoca Merkez Raşit 29 Bekir Oğlu 1311 Er 1918 Kafkas Akçakoca Merkez Sadık 30 Adem Oğlu 1308 Er 1921 Garp Akçakoca Merkez Sadık Cephesi 31 İmam Oğlu 1308 Er 1921 Garp Akçakoca Merkez Sadık Cephesi 32 Enis Oğlu Şakır 1306 Er 1911 Trablusgarp Akçakoca Merkez 33 Kahraman Oğlu ---- Er 1914 Çanakkale Akçakoca Merkez Zaim 34 Ruşen Oğlu 1302 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Arabacı 150

175 Ahmet 35 Osman Oğlu 1304 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Arabacı Ali 36 Mehmet Ali ---- Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Arabacı Oğlu Ali 37 Osman Oğlu 1302 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Arabacı Mehmet 38 Mehmet Oğlu 1302 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Arabacı Osman 39 Mehmet Oğlu 1305 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Arabacı Rıza 40 Mehmet Oğlu 1295 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Armutlu Dursun 41 Osman Oğlu 1306 Er 1915 Kafkas Akçakoca Akkaya Halil 42 Ahmet Oğlu 1302 Piyade 1915 Kafkas Akçakoca Akkaya Kasım 43 Mehmet Oğlu 1306 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Akkaya Mehmet 44 Oğlu Er 1912 Balkan Akçakoca Aktaş Hasan 45 Hasan Oğlu 1302 Piyade 1915 Kafkas Akçakoca Aktaş Raşit 46 Mustafa Oğlu 1294 Er 1912 Balkan Akçakoca Koçullu Ahmet 47 Tahir Oğlu 1291 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Koçullu İsmail 48 Ali Oğlu Ali 1306 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Balatlı 49 Ahmet Oğlu 1306 Er 1917 Filistin Akçakoca Balatlı Mehmet 50 Ömer Oğlu 1300 Er 1915 I.Dünya Akçakoca Balatlı Mustafa Savaşı 51 Molla Mustafa 1303 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Tahirli Oğlu Ali 52 Ahmet Oğlu 1309 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Tahirli Eşref 53 Ali Oğlu 1304 Er 1916 I.Dünya Akçakoca Kurugöl Süleyman Savaşı 54 Hasan Oğlu 1304 Piyade 1916 Irak Akçakoca Kurugöl Halil 55 Kamil Oğlu ---- Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Dereköy Hasan 56 Ali Oğlu Hasan 1294 Er 1912 Balkan Akçakoca Ortanca 57 Mehmet Oğlu ---- Piyade 1916 Kafkas Akçakoca Döngelli Hüseyin 58 Mehmet Oğlu 1301 Er 1912 Balkan Akçakoca Döngelli Kadim 59 Ahmet Oğlu 1302 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Kalkın 151

176 Kazım 60 Mustafa Oğlu 1296 Er ---- I.Dünya Akçakoca Kalkın Şakır Savaşı 61 Kadir Oğlu 1303 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Kepenç Mehmet 62 Süleyman Oğlu Mehmet 1305 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Melenağ zı 63 Mehmet Oğlu Raşit 1286 Er ---- Kafkas Akçakoca Melenağ zı 64 Mehmet Oğlu 1305 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Yenice Ali 65 Ali Oğlu 1304 Piyade 1916 Irak Akçakoca Beyören Mustafa 66 Halit Oğlu 1295 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Beyören Sadık 67 Halil Oğlu İsa 1311 Er 1921 Garp Akçakoca Beyören Cephesi 68 İsmail Oğlu Nuri 1291 Piyade 1916 Kafkas Akçakoca Kurukav ak 69 Abdullah Oğlu 1307 Piyade 1915 Çanakkale Akçakoca Uğurlu İsmail 70 Mehmet Oğlu 1291 Er 1915 Çanakkale Akçakoca Paşalar İsmail 71 İmam Oğlu Sadık 1308 Piyade Garp Cephesi Akçakoca Kalkın 331 b. Gaziler Akçakocalı gazilerimizi araştırırken iki bölüm halinde incelenmiştir. 26. tabloda İstiklal Harbi nde çarpışan gazilerimiz, 27. tablo da ise Kore ve Kıbrıs ta çarpışan gazilerimiz ele alınmıştır. Tablo 26: Akçakoca daki İstiklal Harbi Gazileri Sıra Adı Soyadı Baba Adı Doğum Mahalle-Köy Tarihi 1 Rıfat Varol Osman 1301 Yukarı Mahalle 2 Eşref Çolak Osman 1304 Yukarı Mahalle 3 Hüsnü Öner Tevfik 1307 Yukarı Mahalle 4 Ahmet Gören Hüsnü 1308 Yukarı Mahalle 5 Sabri Gültekin Halil 1310 Yukarı Mahalle 6 Salih Tamut İsmail 1311 Yukarı Mahalle 7 İbrahim Badonoz İbrahim 1312 Yukarı Mahalle 8 Mehmet Özbakır Ahmet 1313 Yukarı Mahalle 9 Mustafa Selçuk Y. Cemal 1314 Yukarı Mahalle 331 Şehitlerimiz-2, Milli Savunma Bakanlığı, Ankara-1998, s

177 10 İsmail Özbakır Ahmet 1315 Yukarı Mahalle 11 Ali Rıza Atala Salih 1316 Yukarı Mahalle 12 M.Emin Yağlıoğlu Ömer 1316 Yukarı Mahalle 13 İsmail Sayan Senayi 1313 Aşağı Mahalle 14 Cafer Sadık Erdal Süleyman 1303 Aşağı Mahalle 15 Halit Şengül Yusuf 1304 Aşağı Mahalle 16 Mehmet Avcı Ömer 1308 Aşağı Mahalle 17 Mehmet Torun Halit 1309 Aşağı Mahalle 18 Rıfat Pekmez M. Ali 1311 Aşağı Mahalle 19 Eşref Şengül Mustafa 1312 Aşağı Mahalle 20 Mustafa Toraman Mehmet 1312 Aşağı Mahalle 21 Mustafa Torun Halit 1313 Aşağı Mahalle 22 İ.Nazmi Oral Mehmet 1313 Aşağı Mahalle 23 Ahmet Demir Mehmet 1315 Aşağı Mahalle 24 A. Şevket Akgün Mehmet 1315 Aşağı Mahalle 25 Halit Şengül Yusuf 1304 Aşağı Mahalle 26 Ali Hikmet Başar Ömer 1304 Osmaniye Mah. 27 Halim İşgören Aslan 1305 Osmaniye Mah. 28 M. Sabri Abanoz Hasan 1307 Osmaniye Mah. 29 Bekir Özkök Mehmet 1312 Osmaniye Mah. 30 Hasan Turhan Ömer 1313 Osmaniye Mah. 31 Hamdi Oktay Osman 1313 Osmaniye Mah. 32 Şevket Lokum Mehmet 1314 Osmaniye Mah. 33 İbrahim Arı Hüseyin 1314 Osmaniye Mah. 34 Rıfat İşgören Aslan 1316 Osmaniye Mah. 35 M. İhsan Karagöz Fevzi 1311 Osmaniye Mah. 36 Mecit Turan Ali 1316 Osmaniye Mah. 37 Ömer Yazgan Mehmet 1316 Ayazlı Mah. 38 Hasan Yazgan Osman 1316 Ayazlı Mah. 39 Hüseyin Yaman Hasan 1317 Ayazlı Mah. 40 Hamdi Deniz İbrahim 1317 Ayazlı Mah. 41 Sadettin Sandıkçı Mustafa 1310 Kapkirli Mah. 42 Necati Özde Ahmet 1310 Kapkirli Mah. 43 A. İrfan Yıldırım Mehmet 1312 Hacıyusuflar Mah. 44 Sadık Önen Osman 1312 Hacıyusuflar Mah. 45 Hayrullah Özdeniz Hüseyin 1318 Hacıyusuflar Mah. 46 Halit Kaya Mehmet 1318 Akkaya Köyü 47 Bekir Bek İbrahim 1315 Akkaya Köyü 48 Bekir Kaya A. Osman 1317 Akkaya Köyü 49 Ömer Yıldız İdris 1305 Akkaya Köyü 50 Recep Kocaman Ali 1312 Akkaya Köyü 51 Ömer Kuş Ömer 1317 Altınçay Köyü 52 Osman Bozkan İlyas 1311 Altınçay Köyü 53 Raşit Düzce Ethem 1312 Altınçay Köyü 54 Hamdi Demirtaş Ali 1316 Altınçay Köyü 55 Abdullah Denizci Ahmet 1316 Arabacı Köyü 153

178 56 Ahmet Yavuz Mustafa 1316 Balatlı Köyü 57 Osman Çalı Ömer 1316 Balatlı Köyü 58 Raşit Turşu İsmail 1317 Balatlı Köyü 59 Mehmet Kayalı Mustafa 1317 Beyören Köyü 60 Fayik Yapçacık İsmail 1317 Beyören Köyü 61 İbrahim Kuzu Ahmet 1318 Beyören Köyü 62 Abdullah Alkan Mehmet 1317 Çayağzı Köyü 63 İsmail Varış Osman 1317 Çiçekpınar Köyü 64 Hasan Akça Osman 1310 Dadalı Köyü 65 İsa Özbelli Mehmet 1303 Davutağa Köyü 66 Mahmut Dural A. Kadir 1317 Davutağa Köyü 67 Mehmet Demirağ Ahmet 1312 Doğancılar Köyü 68 Mustafa Başkan Recep 1314 Döngelli Köyü 69 Osman Kara Ahmet 1316 Döngelli Köyü 70 Mustafa Mustafa 1313 Döngelli Köyü Kalmukoğlu 71 Hasan Kaba Cafer 1315 Döngelli Köyü 72 Ahmet Töngel Mehmet 1317 Döngelli Köyü 73 Ali Orhan Memiş 1307 Döngelli Köyü 74 M. Ali Horoz Mehmet 1303 Edilli Köyü 75 Ahmet Ezer Ahmet 1314 Edilli Köyü 76 Vahit Kap Musa 1314 Esmahanım Köyü 77 Suat Sait Özdemir Kotaş 1315 Esmahanım Köyü 78 Mehmet Özdemir Osman 1316 Esmahanım Köyü 79 Şeref Yurdakul Abdullah 1317 Esmahanım Köyü 80 Hakkı Kap Haluk 1316 Esmahanım Köyü 81 Ali Turhan Şakir 1310 Esmahanım Köyü 82 Atıf Özdemir Yusuf 1311 Esmahanım Köyü 83 Mehmet Kap Ahmet 1303 Esmahanım Köyü 84 İsmail Besler Ahmet 1303 Esmahanım Köyü 85 Rıfat Özdemir Yusuf 1310 Esmahanım Köyü 86 Hasan Yemenici Yusuf 1311 Esmahanım Köyü 87 Ali Gümüş Ali 1311 Aktaş Köyü 88 Mustafa Gümüş Ahmet 1309 Göktepe Köyü 89 Mehmet Gümüş Ahmet 1317 Göktepe Köyü 90 Halim Hoşbaş Ahmet 1314 Göktepe Köyü 91 Mustafa Türkoğlu Yakup 1314 Hemşin Köyü 92 Fevzi Aslan H. İbrahim 1313 Kalkın Köyü 154

179 93 Mehmet Şanlı Ali 1307 Karatavuk Köyü 94 M. İsa Akkaya Salih 1308 Karatavuk Köyü 95 Musa Kazım Hasan 1309 Ketmenli Köyü Akkaya 96 İlyas Başar Hasan 1317 Ketmenli Köyü 97 Yusuf Erdoğan Mehmet 1317 Kınık Köyü 98 Süleyman Göbül Hasan 1308 Kınık Köyü 99 Yakup Çelik İbrahim 1311 Kirazlı Köyü 100 Tevfik Özdemir Mehmet 1317 Koçar Köyü 101 Hasan Tekin Ahmet 1315 Koçar Köyü 102 Yakup Tahmaz Osman 1314 Koçar Köyü 103 Hüseyin Biriktir Mehmet 1314 Kurugöl Köyü 104 Hüseyin Karayel Ahmet 1317 Kurugöl Köyü 105 Ahmet Kahraman Osman 1314 Kurugöl Köyü 106 Hüseyin Nefesoğlu Mehmet 1311 Kurukavak Köyü 107 Şirin Ali Kaya Mehmet 1314 Melenağzı Köyü 108 Ahmet Seçkin Osman 1317 Melenağzı Köyü 109 Osman Apaydın Ahmet 1315 Nazımbey Köyü 110 Nuri Ergün Ali 1313 Nazımbey Köyü 111 Rıza Gündüz Mehmet 1315 Nazımbey Köyü 112 İbrahim Gündüz Yusuf 1313 Nazımbey Köyü 113 Yusuf Gürbüz Ahmet 1313 Tahirli Köyü 114 Hasan Aydın Hüseyin 1317 Tahirli Köyü 115 Mehmet Başaran Abdullah 1317 Tahirli Köyü 116 İsmail Kurt Ahmet 1312 Tahirli Köyü 117 Mehmet Aksoy Mustafa 1307 Tahirli Köyü 118 Ali Özcan Yusuf 1315 Tahirli Köyü 119 Hüseyin Başaran Hüseyin 1312 Tahirli Köyü 120 Ali Koç Mustafa 1312 Uğurlu Köyü 121 Mehmet Aslan Hasan 1310 Uğurlu Köyü 122 Abbas Keleş İbrahim 1311 Yenice Köyü 123 Abdullah Işık Mehmet 1301 Yenice Köyü 124 Cemal Keleş Ahmet 1303 Yenice Köyü 125 İbrahim Kibar İlyas 1306 Yenice Köyü 126 Hakkı Öztürk Nuh 1309 Yenice Köyü 332 Tablo 27: Kore ve Kıbrıs Barış Harekatındaki Akçakocalı Gaziler Sıra Adı ve Soyadı Statü Köy/Mahalle Gazilik Durumu Ölü / Sağ 1 Rahmi ANAÇ S Aşağı Mah Kore Sağ 2 Hüseyin YAKIŞ S Osmaniye Mah Kore Sağ 3 Remzi UYGUN A Osmaniye Mah Kore Sağ Dönmez, İstikla Harbinde Akçakoca, s

180 4 Remzi TURHAN A Edilli Köyü Kore Sağ 5 İ. Hakkı ALTAY E Yenice Köyü Kore Sağ 6 A. Rıza BAŞ E Balatlı Köyü Kore Sağ 7 İdris CEYLAN E Tepeköy Kore Sağ 8 Rıfkı KARAGÖZ E Osmaniye Mah Kore Sağ 9 Nazmi ÇAKMAK E Aktaş Köyü Kore Sağ 10 Ayhan E Yukarı Mah Kore Sağ KARABULUT 11 İlyas KINAY E Sarıyayla Köyü Kore Sağ 12 Sadettin YILDIZ E Koçullu Köyü Kore Sağ 13 Saim EREN E Göktepe Köyü Kore Sağ 14 Mustafa E Deredibi Köyü Kore Sağ KARAOĞLU 15 Ahmet TÜRKER E Kepenç Köyü Kore Sağ 16 İbrahim E Akkaya Köyü Kore Sağ TEZVEREN 17 İsmail OKUR E Orhangazi Mah Kore Sağ 18 Sabri YAZGAN E Döngelli Köyü Kıbrıs Sağ 19 Fikret ERTUĞ E Yalı Mah Kıbrıs Sağ 20 Baki ATEŞLİ E Çayağzı Köyü Kıbrıs Sağ 21 Ahmet KURT E Cumhuriyet Mah Kıbrıs Ölü 22 Rahmi DİREK E Ayazlı Mah Kıbrıs Sağ 23 Yılmaz GÜLER E H. Yusuflar Mah Kıbrıs Sağ 24 Tacettin E Melenağzı Köyü Kıbrıs Sağ TOPALOĞLU 25 Gürol AKSOY E Ortanca Köyü Kıbrıs Sağ 26 İsmail CEYLAN E Karatavuk Köyü Kıbrıs Sağ 27 Necmi ÇELİK E Yalı Mah Kıbrıs Sağ 28 Hasan ÇİL E Melenağzı Köyü Kıbrıs Sağ 29 Cabir GÜNER E Paşalar Köyü Kıbrıs Sağ 30 İbrahim GÜNDÜZ E Uğurlu Köyü Kıbrıs Sağ 31 Hasan KOÇAK E Yalı Mah Kıbrıs Sağ 32 Lütfi E Altunçay Köyü Kıbrıs Sağ KALMUKOĞLU 33 Seyfettin MAT E Kurugöl Köyü Kıbrıs Sağ 34 Vedat E Kurukavak Köyü Kıbrıs Sağ NEFESOĞLU 35 Mehmet E Kurugöl Köyü Kıbrıs Sağ ÖZDEMİR 36 Hasan SOLAK E Melenağzı Köyü Kıbrıs Sağ 37 İsmail ŞEN E H. Yusuflar Mah Kıbrıs Sağ 38 Yaşar TEZCAN E Kurugöl Köyü Kıbrıs Sağ 39 Nadir BAŞARAN E Ortanca Köyü Kıbrıs Sağ 40 Sadık BİLGİN E Esmahanım Köyü Kıbrıs Sağ 41 Sami ATEŞLİ E Çayağzı Köyü Kıbrıs Ölü 42 İsmail DURDU E Dadallı Köyü Kıbrıs Sağ 43 Saffet GÜÇLÜ E Edilli Köyü Kıbrıs Sağ 44 Azmi İNCEOĞLU E Kalkın Köyü Kıbrıs Sağ 45 Celalettin KESKİN E Melenağzı Köyü Kıbrıs Sağ 156

181 46 Nazmi ÖZCAN E Melenağzı Köyü Kıbrıs Sağ 47 Hüseyin ŞENER E Doğancılar Köyü Kıbrıs Sağ 48 Münir ÜÇÜNCÜ E Orhangazi Mah Kıbrıs Sağ 49 Rahmi ÜSTÜNER E Orhangazi Mah Kıbrıs Sağ 50 Durmuş YILMAZ E Kurukavak Köyü Kıbrıs Sağ 51 İsmail YILMAZ E Melenağzı Köyü Kıbrıs Sağ 333 Kore ve Kıbrıs Barış Harekatı dışında iç güvenlik harekatında yaralanarak gazilik ünvanı alan 1970 doğumlu Atilla HOROZ adlı bir gazimiz bulunmaktadır Akçakoca da Basın ve Sivil Toplum Örgütleri a. Basın Akçakoca da ilk gazete propaganda kastıyla Halk Parti ve Demokrat Parti tarafından çıkartılmışsa da seçim sonrası yayın hayatına son vermişlerdir. Geçmişten günümüze kadar Akçakoca da çıkan gazetelere sırasıyla bakacak olursak; Yeşil Akçakoca: (1964) Kapandı. İnsan Hakları Gazetesi: Sahibi Ertuğrul Çakman. Kapandı. Hüküm Gazetesi: Sahibi Abdullah Ünsal. Kapandı. Akçakoca Postası: Sahibi Ertuğrul Çakman. Kapandı. Akçakoca Sahil: (1984) Sahibi Mustafa Karaoğlu. Haftada iki defa çıkıyor. Ofset. Akçakoca Haber: Sahibi Hüseyin Denizgez. Haftada bir defa çıkıyor. Tipo. Önder Akçakoca: (1996) Sahibi Ertuğrul Çakman. Haftada bir defa çıkıyor. Ofset. 335 Akçakoca da sürekli çıkan bir dergi olmamakla beraber kaymakamlığın ve belediyenin yaptıkları çalışmalarla ilgili dergileri belli bir süreye uyulmaksızın çıkmaktadır. Ayrıca Turizm Derneği nin yaz aylarına bölgeye gelen turistlere yönelik broşürlerini de bunlara ilave edebiliriz. b. Sivil Toplum Örgütleri Bu bölümde Akçakoca daki Sivil Toplum Örgütlerini merkezdeki ve köylerdeki şeklinde iki ayrı başlık altında ele alınmıştır. Kaymakamlık kütük numarasına göre sıralanmışlardır. 333 Akçakoca Kaymakamlığı 334 Akçakoca Kaymakamlığı 335 Akçakoca Belediyesi 157

182 Tablo 28: Merkezdeki Sivil Toplum Örgütleri: SIRA DERNEĞİN ADI BAŞKANI 1 Yukarı Mah. Camii Yaptr. ve Yaşt. Derneği Kerim GENÇ 2 Orhangazi Mah. Güzel ve Camii Kor. Derneği Mehmet ŞENBAŞ 3 Cumhuriyet Mah. Camii Yapt. ve Yaşt. Derneği Necmi SES 4 Merkez Camii Derneği Abdullah BAŞARAN 5 Akçakoca Din Hizmetlerine Yardım Derneği Osman GENÇ 6 Ayazlı Mah. Camii Yapt. ve Yaşt. Derneği Hasan YAMAN 7 Orhangazi İlköğretim Okulu Koruma Derneği Ahmet TÜRKGÜLÜ 8 Türkiye Kızılay Derneği Akçakoca Şubesi Fikret ALBAYRAK 9 Akçakoca Devlet Hastanesi Yardım Derneği Yücel ORHAN 10 Türkiye Hava Kurumu Akçakoca Şubesi Ekrem TUZCUOĞLU 11 Nurosmaniye Camii Yapt. ve Yaşt. Derneği M. Şadi ÖZTAŞ 12 Avcılık Atıcılık Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Salih AYDOĞAN 13 Akçakoca Spor Kulübü Derneği Refik ALEV 14 Ayazlı Mah. Endüstriyel ve Teknik Alanda Meslek Mehmet AKAY Eğitimi Gören Öğrencileri Koruma Derneği 15 Tahsil Çağındaki Talebelere Yardım Derneği Avni YILMAZ 16 Akevler Sitesi Güzelleştirme ve Yaşt. Derneği Zübeyde PEKER 17 Akçakoca Folklor Derneği Dilek ÇAKMAK 18 Çuhallı Ortaöğretim Lise Öğrenci Koruma ve Yaşt. Aslan ESER Derneği 19 Muhtarlar Derneği Gürsel IŞIKLI 20 Esentepe Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği Cavit CANDAROĞLU 21 H. Yusuflar Mah. Korfa Camii Yapt. ve Yaşt. Der. Mehmet KOÇ 22 Türkiye Tabuatını Koruma Derneği Birten ÜNSAL 23 Yardımsevenler Derneği Akçakoca Şubesi Nuray ÖZBAKIR 24 Akçakoca Musiki Derneği Nihat HASTORUN 25 Akçakoca Turizm Tanıtma Derneği Mine ALPAN 26 Akçakoca Kültür Derneği Uğur USLU 27 Beşiktaşlılar Derneği İsmail SİLAN 28 Tavuk Üreticileri Derneği M. Ali AŞIK 29 Çuhallı ve Çevresini Güzelleştirme ve Geliştirme Der Adnan YAMAN 30 Türkiye Sakatlar Derneği Akçakoca Şubesi Emin BELLİ 31 Trabzon İli ve İlçeleri Kültür ve Dayanışma Derneği Seyfettin BALCI 32 Emekliler Derneği Hayri KOÇAK 33 Ahmetdede Cumayanı Camii Yaptr. ve Yaşt. Derneği Hüseyin Denizgez 34 Akçakoca Anadoluları Koruma Derneği Nejat ÖZDEŞ 35 Akçakoca Galatasaraylılar Derneği Hamza BALABAN 36 Türk Alman Kadınları Dayanışma Derneği Margret OSHİCMEK 37 Akçakoca Fenerbahçeliler Derneği Mustafa VURAL 38 Gönüllü Akçakocalı Hanımlar Yardım. ve Eğitim Der. Sevgi CANBAZ 39 Teknikerler ve Yüksek Teknikerler Derneği H. Cahit ŞENER 40 İnsanca Yaşam Derneği Ayfer YILMAZ 41 Sonçağ-Ümitkent Sitesi Kültür ve Dayanışma Derneği Eşref ÜSTÜN 42 Akçakoca Güvenlik Hizmetlerini Geliştirme Derneği Miktat ÇAKIR Akçakoca Kaymakamlığı 158

183 Tablo 29: Akçakoca nın köylerindeki dernekler SIRA DERNEĞİN ADI BAŞKANI 1 Uğurlu Köyü Kalkındırma ve Güzelleştirme Derneği İsmail BİLGİN 2 Koçar Köyü Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği Esat SÖNMEZ 3 Beyören Köyü Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Fikret AKÇA 4 Uğurlu Köyü Kurs Okul Talebe Yardımlaşma Derneği Mehmet KARAMAN 5 Tepeköy Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği Fahrettin CEYLAN 6 Sarıyayla Köyü Yaylacık Mah. Camii Yaptır. Derneği Erol ERSÖZ 7 Beyören Köyü Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği İbrahim EFES 8 Uğurlu Köyü Spor Kulübü Derneği İbrahim BAYRAKTAR 9 Özbalatlı Köyü Spor Kulübü Derneği İsmail YAVUZ 10 Tepeköy Spor Kulübü Derneği Sami KAÇAN 11 Balatlı Köyü Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği Hüsamettin ÇINAR 12 Esmahanım Köyü Kalkındırma ve Güzelleştirme Der. Atik DAĞGÜL 13 Melenağzı Köyü Spor Kulübü Derneği İmdat TOPALOĞLU 14 Çayağzı Köyü Denizgücüspor Kulübü Derneği Taner ŞEN 15 Tahirli Köyü Güzelleştirme Derneği Mustafa ÇOLAK 16 Melenağzı Köyü Yeni Camii Yapt. ve Yaşatma Der. Ali Kemal YAPICI 17 Karatavuk Köyü Camii Yapt. ve Yaşatma Derneği Abdullah ARSLAN 18 Koçar Köyü Camii İnşaat İmar ve Koruma Derneği Veysel ÇELİK 19 Kurukavak Köyü Gençlik ve Spor Kulübü Derneği Sadullah TÖNGEL 20 Yeni Akkaya Köyü Kalkındırma ve Güzelleş. Derneği Refi MÜMİNOĞLU 21 Kalkın Köyü Geliştirme ve Kültür Derneği İdris ÇAKAL 22 Arabacı Köyü Camii Yapt. ve Yaşatma Derneği İbrahim SARI 23 Akçakoca Uğurlu Eğitim Gönüllüleri Derneği Sebahattin YILMAZ 24 Göktepe Köyü Camii Yapt. ve Yaşatma Derneği Mehmet TÜRKAN 25 Yenice Köyü Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği Şenol BERBER 26 Paşalar Köyü Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği Seyidat İLHAN 27 Aktaş Köyü Kalkındırma ve Güzelleştirme Derneği Bekir KÜÇÜK 28 Kurugöl Köyü Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Abdullah BİRİKTİR 337 B. EKONOMİK YAPI 1. Tarım 1930 lu yıllara kadar Akçakoca da en temel geçim kaynakları başta denizcilik (balıkçılık, tekne yapımı, deniz ticareti) olmak üzere odunculuk, kerestecilik ve kendine yetecek düzeyde tahıl ve mısır üretimiydi. 338 Akçakoca nüfusunun ve yerleşme merkezlerinin yakın dönem içerisinde yoğunlaşması ile beraber kullanılan toprak nispeti artmıştır. Morfolojik yapı ve iklim şartları Akçakoca da ziraat topraklarının nispetinin %50 civarına çıkabileceğini göstermektedir. Geniş alana ihtiyaç 337 Akçakoca Kaymakamlığı 338 Bir Kamusal Alan Olarak Akçakoca Köylü Pazarı ve Pazarcı Kadınlar, Hanife Aliefendioğlu, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara-2000, s

184 gösteren ve seyrek bir nüfusun yerleşmesine neden olan tahıl ziraatı fındık ile birlikte ikinci plana düşmüştür. Böylece daha yoğun bir nüfusun toplanmasına imkan kılmıştır. Akçakoca da topraktan en iyi fayda fındıklık arazilerden sağlanmaktadır. Mısır ve buğday ziraatı, yağışın bol ve eğimin fazla olmasından dolayı erezyonun şiddetini artırmıştır. 339 Akçakoca ve çevresinde en önemli ekonomik uğraş tarımdır. Ziraatın ekonomik uğraşların temelini oluşturmasında iklim ve toprak şartları ile kaynaklar başlıca sebepler arasında gösterilebilir. Akçakoca köyleri yaklaşık yıl öncesine kadar kendilerine ancak yetebilen, tahıl ziraatının büyük önem arz ettiği kapalı bir ekonomiye sahiptiler yılında Akçakoca topraklarının %38 i tarım, %50 si orman ve geriye kalan %12 lik arazide çayır ve mera durumundadır. 341 Ancak1998 yılına gelindiğinde durum biraz daha değişerek Akçakoca topraklarının % si tarım alanı, %33.33 ü ormanlık ve fundalık, % 1 i mera, % lük bir kısım ise tarım dışı arazi görünümündedir. 342 Günümüzde Akçakoca da çiftçi kayıt sistemine kayıtlı 5350 çiftçi bulunmaktadır. 343 Ancak günümüzde Akçakoca da tarım denilince akla ilk gelen fındıktır. 339 Kıngır, a.g.e., s Emiroğlu, A.g.e. s Bolu İl Yıllığı s Bolu İl Yıllığı 1998, s Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 160

185 Tablo 30: Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü Personel Listesi S.NO ADI SOYADI UNVANI 1 Okan ÇAKIR Ziraat Mühendisi (İlçe Müdür V.) 2 Kenan ÜNSAL Ziraat Yüksek Mühendisi 3 Rabia İpek DENİZGEZEN Gıda Mühendisi 4 Reyhan EROL Su Ürünleri Mühendisi 5 Ahmet YILDIRIM Veteriner Hekim 6 Bülent BAYRAKTAR Veteriner Hekim 7 Cemil KARDÜZ Ziraat Mühendisi (Sözleşmeli) 8 Serap BİLGEÇ Ziraat Mühendisi (Sözleşmeli) 9 Mehmet AKBAŞ Ziraat Teknikeri 10 Cihan KÜÇÜKDOĞANLI Ziraat Teknisyeni 11 Dursun Ali OFLAZ Ziraat Teknisyeni 12 Burçin DENİZ Vet.Sağ.Tek. 13 Ramazan TÜRKMEN Vet.Sağ.Tek. 14 Mustafa KONUŞUM Tar. Hiz. İşç. 15 Özcan ÇAKMAK Tar. Hiz. İşç. 16 Bahattin ÇAKIROĞLU Tar. Hiz. İşç. 344 a. Fındık Fındık, Türkiye nin tarımda olduğu kadar genel ekonomisi ve sosyal yaşantısında da büyük bir öneme sahip tarımsal üründür. Büyük oranda aile işletmesi şeklinde çalışılmaktadır. Yaklaşık iki milyon kişi fındık yetiştiriciliği ile doğrudan, taşıma, depolama, kırma, işleme, ambalajlama ve satış zincirinde çalışanlar ile bu çalışanlara bağımlı Esnaf ve Sanatkarlar kesimi dolaylı olarak göz önüne alındığında bu sayı 4-5 milyonu insanı bulmaktadır. Fındığın anavatanı Anadolu dur. Fındığın en uygun yetiştirme koşulları Karadeniz sahilleridir. Ordu, Trabzon, Sakarya, Samsun ve Düzce illeri başta olmak üzere birçok sahil kesiminde önemli derecede fındık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Fındık, bir ılıman iklim ürünüdür. İyi bir gelişim ve bol ürün için nemli, ılıman iklim fındığın olmazsa olmazıdır. Fındık bol yağış isteyen bir bitkidir. Ortalama 1000 mm yağışa ihtiyaç duymaktadır. Bunun üstünde ve altında bulunan yağış ortalamaları fındığın kalite ve

186 randımanına doğrudan etkisi bulunmaktadır. Sıcaklığın yılın en soğuk mevsiminde 3-7 derecenin altına düşmemesi, en sıcak mevsim ortalamasının da dereceyi geçmemesi gerekmektedir. Haziran ve Temmuz aylarında fındığın iyi iç doldurması için hava oransal neminin %60 nın altına düşmemesi gerekmektedir. Fındık, kış aylarında çiçek açar. Bundan dolayı aşırı kış soğuklarına karşı duyarlıdır. Aşırı kış soğuğu fındığın tozlanmasına engel olur. Fındık tek evcikli bir bitki olup, erkek ve dişi çiçekleri aynı bitki üzerinde fakat değişik yerlerde oluşmaktadır 345. Fındığı genel olarak 3 gruba ayırmak mümkündür. Bunlar; Kabuklu Tombul Fındıklar: Tombul, Palazi, Mincare, Gök, Kalınkara, Kan, Cavcava, Deli Sava. Kabuklu Sivri Fındıklar: Sivri, İncekara, Kuş Diğer Kabuklu Fındıklar: Badem, Foşa, Kargalak, Ordu İkizi 346 Tablo 31: Dünyada Ülkelere Göre Kabuklu Fındığın Üretim Alanları Yıllar Türki ye İtaly a İspan ya A.B. D İran Çin Fran sa Azerbay Toplam can ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha ha Emiroğlu, a.g.e. s, Okan, a.g.e. s,

187 2008 yılında ülkemizde fındık ekim alanı ha olarak tespit edilmiştir. Ülkelere göre dünya fındık üretim miktarları ise iklim ve değişik faktörlerden dolayı yıldan yıla farklılık arz etmektedir. Tablo 32: Ülkelere Göre Dünya Üretim Miktarları Yıllar Türkiye İtalya İspanya A.B.D. Diğerleri Toplam ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton ton 2008 * * * * * * ton 348 * 2008 yılı ürün rakamları tahminidir

188 Dünyada üretimin artması ile birlikte tüketimin de nüfus artışına bağlı olarak kısmen de olsa arttığı görülmektedir. Tablo 33: Üretici Ülkelerin İç Fındık İhracatları (Ton/İç) Yıllar Türkiye İtalya İspanya A.B.D. Diğerleri Toplam Tablo 34: Dünya Fındık Tüketimi (Ton/İç) Yıllar Türkiye Dünya Toplam

189 Fındık satılırken bir takım kriterleri vardır. Bunlardan en önemlisi ağırlığıdır. 100 tane fındığın normal koşullarda gelmesi gereken ağırlıkları ise; Tablo 35: 100 Gram Fındık Ağırlığı Fındık Türü Ağırlığı(Gr) Kargalak 297,5 Yassıbadem 234,3 Kalınkara 221,5 Foşa 182,0 Palaz 171,0 Deli Sava 163,0 İncekara 159,6 Mincane 154,0 Kan 146,0 Tombul 145,0 Kuş 143,6 Yuvarlak Badem 141,5 Cavcava 141,0 Uzun Musa 135,0 Acı 131,0 Sivri 130, Okan, a.g.e., s,97 165

190 Tablo 36: Türkiye deki Fındık Çeşitleri ve Ekim Alanları FINDIK ÇEŞİTLERİ GİRESUN BÖLGESİ ORDU BÖLGESİ TRABZON BÖLGESİ AKÇAKOCA BÖLGESİ TOPLAM ALAN % ALAN % ALAN % ALAN % ALAN % (Hektar) (Hektar) (Hektar) (Hektar) (Hektar) GİRESUN , , , YAĞLISI PALAZ , ÇAKILDAK (Delisava) , , , MİNCANE 2, , , , (Sarı Yağlı) KARA FINDIK (Kara Yağlı) 70, , GİRESUN SİVRİSİ 8, , , FOŞA (Yomra) 11, , , İNCE 6, , KARA (Kara Yağlı) KALIN 1, , , KARA (Kara Yağlı) CAVCAVA (İkiz Fındık) 6, , ARSİN 4, , SİVRİSİ DİĞERLERİ 12, , , TOPLAM 106, , , , , Ülkemiz, dünya fındık üretiminde birinci durumdadır. Rekoltenin %60 dan fazlasını Türkiye tek başına karşılamaktadır. Fındığın ülkemizin dış ticaretindeki rolü tartışmasız çok büyüktür. Fındığın yetişmesinde iklim elemanlarının dağılışı ve topoğrafik yapıda bazı özellikler büyük etkendir. Bu sebeple Türkiye deki fındık ağacının mevcudunun %97 si

191 Karadeniz sahil şeridi üzerinde toplanmıştır. Geriye kalan bölüm ise Marmara Bölgesi ile diğer bölgelere dağılmıştır. 353 Tablo 37: Türkiye de Bölgelere Göre Fındık Dikim Alanları Yıl Üretim Alanı Akçakoca Ordu Giresun Trabzon Toplam (Ha) 2001 Alan (Ha) Alan (Ha Alan (Ha Alan (Ha Alan (Ha Alan (Ha Alan (Ha Alan (Ha Tablo 38: İhraç Sezonu İtibariyle Türkiye Fındık İhracatı (Ton/İç) Dönem Miktar (Ton/İç) Bedel(Dolar) Sezon Ort. (Dolar) Dünya Fındık İstihsal ve Ticaretinde Türkiye nin Durumu, Abdullah Türkoğlu, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul-1961, s

192 yılındaki hasat sonrası fındığın kalitesine serbest piyasa fiyatları ufak tefek farklılıklar göstermektedir. Fındık ticareti yapan esnaf satın aldığı fındıkların brüt fiyatı üzerinden stopaj %2 ve Borsa Tescil %1-2 olmak üzere %2,1-2,2 oranında kesinti yapmaktadır

193 Tablo 39: 2009 Yılı Ürünü Kabuklu Tombul Fındıkların Bölgeler İtibariyle Serbest Piyasa Fiyatları Araştırma Yapan Kooperatif GİRESUN DÜZCE AKÇAKOCA ÜNYE ORDU TRABZON Asgari Fiyat(TL/Kg) Azami Fiyat(TL/Kg) Ödeme Şekli Peşin Peşin Peşin Peşin Peşin Peşin 356 Batı Karadeniz Bölümü nde bulunan fındık fidanlarının %70 i Akçakoca da bulunmaktadır. Akçakoca bu bölgenin fındık üretim merkezi durumundadır. Fındığın bu bölümde başlamasına da Akçakoca öncülük eder bir durumdadır. Akçakoca ve çevresindeki ormanların doğal bitki örtüsü olarak yabani fındık ağaçları da bulunmaktadır. Çiftçiler fındık bahçeleri arasına birkaç yabani fındık dikerek bunun döllenmeye yardımcı olduğu ve mahsulü artırdığını ifade etmektedirler. Akçakoca ve çevresinde günümüzde yetiştirilen fındık türleri şunlardır: 1- Yağlı Fındık: Bu fındığa, fındığı Akçakoca ya ilk getiren kişi kabul edilen Mehmet Arif fındığı da denilmektedir. Kabuğu ince, verimi fazladır. 2- Kara Fındık: Yağlı fındığa benzese de kabuğu siyah ve serttir. 3- Sarı Fındık: Yuvarlak, kabuğu ince, verimi fazla 4- Yomra Fındık: Yuvarlak ve iri 5- Deli Sava: İçini doldurmaz. Verimi fazla, kalitesi düşük 6- Sivri Fındık: İnce, uzun, kabuklu satılır. Bademe benzer. Bunlardan özellikle yağlı, kara ve sarı fındık daha çok dikilir. Yomra cinsi fındığın kalitesi iyi olmakla beraber sene atlayarak mahsul verdiğinden pek tutulmaz. Sivri fındık ise satışa elverişli olmaması nedeniyle az ekilmektedir. Deli sava fındığı ise verimi fazla, kalitesi düşük olmasına rağmen çiftçiler tarafından üretimi yapılmaktadır. Doğu Karadeniz de yetiştirilen fındık ile Akçakoca bölgesinde yetiştirilen fındık arasında terkip ve şekil bakımından farklılık yoktur Türkoğlu, a.g.e. s,13 169

194 OCAK FINDIK TARIM TAKVİMİ Bu ayda, dişi çiçekler diğer adıyla karanfiller fındık dallarında kendilerini göstermeye başlarlar. Pulcuklarla örtülü bir tomurcuğun ucundan çıkan, çeşitlere göre kırmızı, bordo ve pembe renklerde değişen kıl gibi ince uzantıları olan bu dişi çiçekler, ileride birer fındık çotanağı olacaktır. Bol ürün alınmak isteniyorsa, bu karanfillerin sağlıklı olmaları ve soğuklardan etkilenmeden döllenmeleri gerekir. Bu bakımdan, kış aylarında veya sonrasında gelen geç ilkbahar donlarına karşı bu aylarda önlem alınmalıdır. Bunun içinde, genellikle mart ayı sonlarına kadar, bahçe içinde kolay yanıcı, sis veya duman veren, çalı-çırpı veya diğer yanıcı materyal temin edilerek hakim rüzgarların geldiği yönlere yığılmalıdır. Bunlar don tehlikesi baş gösterdiğinde, gaz yağı gibi kolay yanıcı maddelerle tutuşturularak fındık bahçeleri dondan korunabilir. Yine bu ayda tomurcuklar patlamadan önce Virgül koşnili ile ilaçlı mücadele yapılır. Ayrıca, özellikle kumlu topraklarda görülen Dalkıran zararlısı ile kültürel mücadele için de bulaşık ve kurumuş dallar toplanarak yakılabilir. Bu işlem gelecek aylarda da sürdürülür. ŞUBAT Fındıklarda dişi çiçekler yani karanfiller iyice olgunlaşmışlar, erkek çiçekler diğer adıyla püslerde fenerlenmeye yani çiçek tozlarını yaymaya başlamışlardır. Özellikle yağış olmadığı hele de hafif hafif esen rüzgarlı günlerde fındık bahçeleri sapsarı bir tül gibi görünmeye başlar. Bu, sarı renkli çiçek tozlarını rüzgarlarla uçarak karanfillere ulaşması ve döllenmenin başlayacağının işaretidir. Havalar bu ayda ne kadar güzel geçer, ne kadar içek tozu uçuşur ve karanfillere ulaşırsa ve döllenme ne kadar iyi olursa, o yıl ürün de o kadar bol olabilecek demektir. Elbet iyi ve bol ürün almak için, döllenen karanfilleri de iyi beslemek gerekir. Bunu için yanmış çiftlik gübresini bu adan itibaren verilmelidir.3-4 yılda bir kullanılan çiftlik gübresi ocakların çevresine dal izdüşümüne (dalların tam altına) gelecek şekilde kg kadar ve kesinlikle toprağa karıştırılmak suretiyle verilmelidir. Unutulmamalıdır ki bir ton yanmış çiftlik gübresinde 5,5 kg azot, 2,5 kg fosfor, 5,5-6 kg potasyum ve diğer bazı bitki besin maddeleri bulunmakta, ayrıca verilen toprakların yapısını da iyileştirmektedir. Bu sıralarda, zarar yapmaya başlayan kozalak akarı nı ve kışı kozalak içinde geçiren filiz güvesi ni yok etmek için kozalakların elle toplanarak yakılması oldukça yararlıdır. İyi bir gübreleme; daha çok ürün, daha bol kazanç demektir. 170

195 Kullandığımız çiftlik gübresi yanmamış ise, Bahçemizin gübreden yeterli faydayı görmediği gibi ısırgan, böğürtlen gibi yabancı otlarla da bulaşabileceği unutulmamalıdır. MART Bir yandan; Mart ın kapıdan baktırıp, kazma-kürek yaktırdığı soğuklar zaman zaman görülürse de havaların da toprağın da artık ısınmaya başladığı, diğer bir deyişle canlıların kıpırdanmaya başladığı aydır mart ayı. Artık bitkilerin ihtiyacı olan besin maddeleri yani gübre toprağa verilmelidir. Özellikle azotlu gübrelerin tavsiye edilen miktarının yarısı bu ay içinde, çiftlik gübresinde olduğu gibi, dal izdüşümlerine serpildikten sonra 5-10 cm derinlikte çapalanan toprağa karıştırılır. Yalnız gübre verilmeden önce toprak analizleri yaptırılıp gübreyi ona göre vermekle, eksik veya fazla gübreleme önlenmiş olur. Gübrelerin çapalanarak toprağa karıştırılması ile hem gübrenin yararı sağlanmış; hem de kışı toprakta geçiren çeşitli zararlı böceklerle kültürel mücadele edilmiş olur. Çeşitli tomurcukların arasına girerek kozalak veya fındık gülü adı verilen Fındık Kozalak Akarı zararlısı ile ilaçlı mücadeleye de havaların sıcak gittiği yıllarda yine bu ay sonlarında, yeni sürgünlerde dipten itibaren üçüncü yaprak geriye devrildiğinde ilaçlı mücadeleye başlanır. Fındık Yaprak Deleni ile ilaçlı mücadele de yine bu ayın başlarından itibaren, larvaları galeri açmadan önce yapılır. Bu ayda ilkbahar geç donlarından erken yeşillenen bahçelerde zararlanmalara karşı önlemler alınmalıdır. Bu arada kıştan zarar görmüş sürgün ve dalların ayıklanmasına yine devam edilir. Yazlık (azotlu) gübrelerle, ahır gübrelerinin ocakların dibinden cm uzaklıkta, dalların altına gelecek şekilde serperken, mutlaka çapalanmalı ve toprağa karışması sağlanmalıdır. NİSAN Fındık dalları artık yeşermeye, bahçeler yemyeşil bir örtüye bürünmeye başlamıştır. Fındık çotanakları da bu aydan itibaren belirmeye başlar. Genelde fındık bahçelerinde Fındık Kozalak Akarı ile ilaçlı mücadelenin yapılabildiği dönem bu aydır. Ocak başına ortalama 30 kozalak var ise yeni sürgünlerde dipten itibaren 3. yaprak geriye devriliyorsa derhal ilaçlanmaya başlanmalıdır. Böylece Fındık Filiz Güvesi ile de mücadele edilmiş olur. Çünkü, fındık filiz güveleri de kışı kozalakların içinde geçirirler ve ilkbaharda yeni gelişen tomurcuklarla sürgünlerde galeri açarak kurumalarına neden olurlar. İlaçlama 15 gün sonra tekrarlanırsa daha iyi sonuç alınır. İlaç atılan bahçelere 30 gün süre ile hayvan sokulmamalıdır. 171

196 Son yıllarda özellikle urlu ve şekilsiz iç fındık zarar şekliyle tanınan ve halk arasında pis kokulu böcek olarak bilinen Fındık Yeşil Kokarcası zararının yoğun olduğu bahçelerde kışlamış erginlere karşı İlaçlı mücadele Nisan ayının ikinci yarısında yapılır. Sabahın erken saatlerinde 10 ocak silkelenmeli ve en az 1 kışlamış ergin düşerse ilaçlama dekara 8-10 lt su atılarak yapılmalıdır. Azotlu Gübreleme geçmişse, bu ay içinde de kullanılabilir. Unutulmamalıdır ki, doğan fındığı dalda tutmak ve onu beslemek insanların elindedir. Zirai mücadelede başarı; hedef zararlıya etkili ilacın önerilen dozda ve zamanda kullanılmasıyla mümkündür. MAYIS Tüm canlıların kış uykusundan çıkıp faaliyete geçtiği, fındık çotanaklarının irilip dane içlerinin oluşmaya başladığı bu ayda fındığın zararlıları da zarar vermeye başlamışlardır. Bu bakımdan mayıs ayındaki zararlı mücadelesine önem verilmelidir. Bir çiftinin yaklaşık 200 meyveye zarar veren, fındığın en yaygın zararlısı olan Fındık Kurdu ile mücadele danelerin mercimek iriliğine ulaştığı bu ayda yapılır. Bunun için; sabahın erken saatlerinde dallar 3x3,5 metre boyutunda beyaz bir beze silkelenerek Fındık Kurdu erginlerine bakılır. Eğer her 10 ocaktan en az 3 ergin böcek düşüyorsa kesinlikle ilaçlama yapılmalıdır. Fındık kurdu için çok çeşitli ilaçlar varsa da; gerek çevreye ve özellikle kuşlarla arılara zarar vermemek için sulandırılabilir ilaçlar kullanılmalıdır. İlaçlama ocağın tacını aşmayacak ve yaprakların altlarını kaplayacak şekilde yapılmalıdır. İlaçlanan bahçeye üç hafta hayvan sokulmamalıdır. Tavsiye edilen azotlu (yazlık) gübrenin ikinci yarısı bu ayın sonlarına doğru ilk yarısındaki gibi (mart ayında) uygulanır. Fındık bahçelerinde; yapraktan verilen mikro (iz) element içeren yaprak gübreleri, mayıstemmuz ayları arasında gün ara ile 2-3 defa uygulanmakta olup, ilk uygulamasına ise bu ayın sonlarına doğru başlanılmaktadır. İlaçlama yapılan bahçeye belirtilen süre içinde hayvan sokulmamalı ve bahçedeki meyveler iyice yıkanmadan kesinlikle yenmemelidir. HAZİRAN Yazın başlangıcı sayılan bu ayda daneler gelişip çotanaklar irilmeye başlamıştır. Üretici bahçesini gezerken bir yıllık çabasının karşılığı olan daldaki bu çotanaklara bakarak o yıl ürününün ne kadar olacağını tahmin eder, buna göre de kazancını hesaplamaya başlar. Bahçede ısırgan, böğürtlen gibi yabancı otlara karşı herbisit (yabancı ot ilacı) uygulaması bu ay sonlarına doğru yapılır. 172

197 Fındık ocaklarındaki dip sürgünleri şayet sonbaharda temizlenmemişse bu ayda da temizlenebilir. Fındık dallarında bitki öz suyunu emerek beslenen ve bitkinin zayıf düşmesine hatta kurumalara neden olan fındık kahverengi koşnili nin hareketli 1. dönem larvalarına karşı yapılan ilaçlı mücadelede başarı sağlanmaktadır. Haziran ayı sonlarına doğru (Yumurtadan çıkışın tamamlanmasına yakın) ilaçlı mücadele yapılmalıdır. Son yıllarda büyük yayılım göstererek üreticilerin de yoğun şikayetine neden olan bu zararlıyla İlaçlı mücadeleye başlamadan önce bahçeden tesadüfen alınan 10 Ocak tan işaretlenen 3 er bulaşık sürgün yani toplam 30 sürgünün her birinde 5 canlı koşnil var ise ilaçlı mücadele yapılmalıdır. Başarılı bir ilaçlama için tüm yaprak, dal ve sürgünlerin tamamen ilaçlanması gerekir. Bu ayda ayrıca dalkıran zararlısıyla da ilaçlı mücadele yapılır. Zararlıyla bulaşık bahçelerde haziran ayının ikinci yarısında bahçe gezilir dallarda galeri açmaya başlanmış ergin dişi böceklerin çıkardığı taze odun talaşı görüldüğünde ilaçlamaya başlanmalı ilk ilaçlamadan gün sonra ikinci ilaçlama yapılmalı. TEMMUZ Fındık üreticisinin gözlerini fındık dallarından ayıramadığı sevinçli, umut dolu olduğu bu ayda; fındık içleri meyveyi doldurmuş, kabukları da iyice sertleşmiştir. Yağışların az olduğu bazı yıllarda, kuraklık baş gösterebilir. Fındık bahçelerinin bu olumsuz şarttan etkilenip, bitkinin su dengesinin bozulmasına dolayısıyla, meyve içinin iyi teşekkül etmemesi ile hasat önü dökümünün artmasına sebep vermemek için, imkanlar elverdiğince bahçeler sulanmalıdır. Artık, fındıkları toplanması yaklaşmıştır. Bahçelerde hasat önü temizliği, evde, harmanda araç-gereç onarımları ve eksiklerin giderilmesi, harman yerinin hazırlanması gerekir. Fındık kokarcasının nimf yoğunluğu fazla ise İlaçlama yapılabilir. Bunun için nisan ayında belirtilen ilaçların her hangi biriyle (değişik olması tavsiye edilir) dekara 50 litre su atılarak nimf ilaçlaması yapılır. İleride uygun ve yeterli gübre kullanmak amacıyla analiz yaptırmak için yaprak örneği de bu ayın ikinci yarısı (hasattan gün önce) alınmalıdır. Toprak örneği ise gübre verilmeden önce her zaman alınabilir. Gübreleme yapmadan önce; bahçe toprağının ve/veya fındık yaprağının analizi yaptırılarak belirlenen cins ve ihtiyaca göre gübre kullanılmalıdır. Böylece boş yere gübre atılmamış ve toprağın yapısı bozulmamış olur. 173

198 AĞUSTOS Bir yıl fındıkla yatıp fındıkla kalkan üreticinin emeğinin artık hasat zamanı gelmiştir. Ancak; hasat ederken bir yıllık emeğinin karşılığını tam alabilmesi için, fındığının tam hasat olgunluğuna gelmiş olmasına önem vermelidir. Çünkü tam olgunlaşmadan hasat edilen fındıkların iç randımanı düşer, buruşuk oranı artıp depolanma süreleri kısalmaktadır. Daldan ve dalların silkelenmesiyle yere düşürülenlerin elle toplanmasıyla hasat edilen fındıkların harmanlaması ve depolamasında da kalitenin korunması için belirlenen şartlara uyulması hem üreticinin hem de ülkemiz ekonomisine sağlayacağı katkı unutulmamalıdır. 358 Akçakoca da fındık üretiminin geçmişi Osmanlı-Rus Savaşı na kadar uzanmaktadır. O yıllarda Doğu Karadeniz den göç etmek zorunda kalan Mehmet Arif Bey in getirmiş olduğu fındık fideleri ile ilk fındık üretimi başlamıştır tarihli Bolu Salnamesi ne göre Akçakoca da in üzerinde fındık ağacı bulunmaktadır. 359 Yine aynı salnamede kg. yaş ve kg. kuru fındığın elde edildiği ve bu rakamların giderek arttığı ifade edilmektedir. 360 Bu yüzyılın ilk çeyreğinden başlayarak fındık üretimi Akçakoca bölgesinde giderek gelişmiştir. Mısır ve tahıl üretimi yapılan alanlar fındık bahçelerine dönüştürülmüştür. Hatta bölgede birçok ormanlık arazide bu durumdan nasibini alarak yakılmıştır. I. Dünya Savaşı yıllarında fındık fidanlarının sökülmesine neden olan kriz sonrası fındıkçılık bu bölgenin uluslar arası pazara yönelik üretimi olarak neredeyse tek geçim kaynağı haline gelmiştir. Fındık tarımının gelişmesiyle Akçakoca ekonomik ve kültürel olarak büyük bir dönüşüm yaşamıştır. Bugün fındık üretimine ayrılan topraklar neredeyse tarıma ayrılan arazilerin tamamına yakındır. İkinci Dünya Savaşı yıllarında ihracattaki azalmaya bağlı olarak fındık üretiminde bir durgunluk yaşanmıştır. Ancak bu durgunluk 1950 li yıllardan sonra sona ermiştir. Akçakoca da, tarımda makineleşmenin tarihi fındık üretiminin gelişmesi ile yakından alakalıdır. Fındık ayıklama ve kırma işlemi önce elle, daha sonra su ve mazotla çalışan atölyelerde/ değirmenlerde yapılmaktaydı. Günümüzde, fındık üretiminde geleneksel bakım ve hasat biçimleri terk edilmiş, kimyasal gübre, makineyle ayıklama gibi modern yöntemler kullanılmaya başlanmıştır yılında kurulan Fındık Tarım Satış Kooperatifi (FİSKOBİRLİK) 1940 yılında da Akçakoca da kurulmuş olup Fındık Fabrikası 1954 ten günümüze kadar üretime devam etmektedir Aliefendioğlu, a.g.e.,s Emiroğlu, a.g.e.,s Aliefendioğlu, a.g.e. s,81 174

199 Tablo 39: Akçakoca Fiskobirlik Ortak Sayıları Sıra Mahalle/Köy Ortak Sayısı 1 Akkaya Aktaş Altunçay Arabacı Ayazlı Mahallesi Balatlı Beyhanlı 51 8 Beyören Cumhuriyet Mahallesi Çayağzı Çiçekpınarı Dadalı Deredibi Dereköy Doğancılar Döngelli Edilli Fakıllı Göktepe Hacıyusuflar Mahallesi Kalkın Kepenç Kınık Kirazlı Koçar Koçullu Kurugöl Melenağzı Orhangazi Mahallesi Ortanca Osmaniye Mahallesi Paşalar Sarıyayla Subaşı Tahirli Tepeköy Yalı Mahallesi Yeniköy Yeşilköy Yukarı Mahalle Akçakoca Fiskobirlik 175

200 İkinci Dünya Savaşı yıllarında sıvı yağ sıkıntısı çekilince Akçakoca da fındıktan yağ yapılmaya başlanmıştır. Ancak fındığın günümüzde en temel kullanım alanı çikolata yapımı ile çerez olarak tüketimidir. Günümüzde Akçakoca sı yaz aylarında Doğu ve Güneydoğu Bölgesi nden gelen sezonluk işçilere de ev sahipliği yapmaktadır. Akçakoca da elde edilen fındık ortalama ton arasında değişmektedir. Fındığın geçmiş yıllara nazaran cazibesini kaybetmeye başlaması ile halkın eğitime verdiği önem giderek artmaya başlamıştır. Bu durumda fındık bahçelerinin miras yolu ile giderek küçülmesinin de rolü yadsınamaz. 363 Yüksek Sosyoekonomik Düzey Tablo 40: Köy ve Mahallelerin Fındık Arazisi Dağılımı Orta Sosyoekonomik Düşük Düzey Sosyoekonomik Mahalleler Düzey Toprak Köy Toprak Köy Toprak Köy Toprak Köy 6817 Altınçay 4915 Çayağzı 2987 Koçar 2102 Osmaniye Mah Sarıyayla 4600 Tepeköy 2911 Kirazlı 1200 Kapkirli Mah Kurugöl 4419 Kalkın 2639 Kınık 1100 Yukarı Ma Beyören 4367 Edilli 2398 Kepenç 1172 Ayazlı Mah Tahirli 4293 Çiçekpınar 2391 Deredibi 950 Hacı Yusuflar 5610 Döngelli 3937 Göktepe 2375 Fakıllı 98 Cumhuriyet Mah Dadalı 3910 Yeşilköy 2303 Koçullu 5500 Aktaş 3756 Paşalar 2296 Beyhanlı 5115 Balatlı 3307 Doğancılar 2175 Dereköy 5050 Arabacı 3200 Subaşı 3171 Melenağzı 3000 Ortanca 364 b. Mısır Mısırın Akçakoca ziraatinde yer almaya başlaması Doğu Karadeniz Bölgesi nden göç hareketliğinin yaşanması ile olmuştur. Fındığın bu bölgede yaygın hale gelmesinden önce en önemli tarım ürünü olmuştur. Mısırın, Akçakoca bölgesine ne zaman geldiği tam olarak bilinmese de Doğu Karadeniz den gelen göçmenler sonrası ekim alanının büyük ölçüde genişlediğine şüphe yoktur. Akçakoca da ziraate elverişli toprakların azlığı, fındığın gelişmesi karşısında mısır ve diğer ürünlere ayrılan araziyi süratle küçültmüştür. Fındık bahçelerinin gelişmesi ile mısır için ayrı bir tarla yapma imkanı kalmadığı için günümüzde mısır üretimi fındık bahçelerinin arasına, çay ve dere kenarlarına sıkışmış vaziyettedir. Dere kıyılarının 363 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 364 Akçakoca Fiskobirlik 176

201 mısır bahçesi olarak kullanılmasını sebebi taban suyunun satha daha yakın olmasının fındık açısından olumsuzluk teşkil etmesidir. 365 Mısır üretimi bir geçim kaynağı oluşturmaktan ziyade bölge halkının mutfağında önemli bir yer tutmasındandır. Melez mısır üretimi geliştirilmek istenmiş, lakin halk tadını beğenmediğinden ilgi göstermemiştir. c. Diğerleri Akçakoca da hububat cinsleri, bakliyat, sınai bitkiler ve meyvecilik hep fındığın gölgesinde kalmıştır. Ekmeklik buğdayın bile %87 si dışarıdan gelmektedir. Buğday üretimi Akçakoca da sadece yüksek platolarda yapılmaktadır. Bakliyat üretiminde yine bölge halkının mutfak kültürü ile alakalı olarak fasulye ön plandadır. Geçmiş yıllarda daha çeşitli olan bakliyat üretimi giderek önemini kaybetmiştir. Sınai bitkilerden ise patates, soğan ve sarımsak sayılabilir. Eskiden sıkça rastlanan keten ve kenevir tarlalarına günümüzde rast gelmek çok zordur. Sınai bitkilerden patates ön plana çıkmaktadır. Meyvecilik ise, Akçakoca nın hemen hemen her köyünde yapılmaktadır. Özellikle köylerde elma ve armut yetiştirilmektedir. Ayrıca dağlardan bol miktarda kestane toplanmakta ve ceviz, kestane, elma ve Akçaarmudu nun ihracatı dahi yapılmaktadır. Son yıllarda bölgede kivi ve hurma ağaçlarına da rastlamak mümkündür. Sebzeler arasında ise Akçakoca da en fazla bu bölgede halk için sembol haline gelen Karalahana en başta yer almaktadır. Birçok alanda kullanıldığından üretimi oldukça yaygındır. Bunun dışında az da olsa pırasa, domates, patlıcan, kabak, bezelye, kabak, biber de üretilmektedir. 366 Tablo 41: Akçakoca Sebze Üretim Alan ve Miktarları SEBZE ADI ALAN ÜRETİM ALAN ÜRETİM ALAN ÜRETİM ALAN ÜRETİM HIYAR MARUL HIYAR , SÜS BİTKİLERİ 0,6 0,6 0, Emiroğlu, a.g.e., s Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 367 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 177

202 Tablo 42: Akçakoca Meyve Üretim Alan ve Miktarları MEYVE ADI ADET ÜRETİM ADET ÜRETİM ADET ÜRETİM ADET ÜRETİM ARMUT AYVA ELMA ERİK KİRAZ TRABZON HURMASI KESTANE CEVİZ KİVİ MUŞMULA YENİDÜNYA FINDIK Hayvancılık a. Büyükbaş Hayvancılık Akçakoca topraklarının genel bölünüşü içerisinde çayır ve mera bulunmamaktadır. Fındık diğer tarım ürünlerini ikinci plana attığı gibi hayvancılığın da ihmal edilmesine sebep olmuştur. Bu ihmalde arazinin özellikle büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığa uygun olmaması da etkilidir. Arazi darlığı nedeniyle hayvan yeminin dışarıdan temin edilmesi ve masraflı oluşu da hayvancılığın gelişmemesinde önemli paya sahiptir. Hayvancılık, çiftçinin peynir ve süt ihtiyacını karşılamak amacıyla, avlularda, fındıklıklarda ve koruluklarda otlatmak suretiyle yapılmaktadır yılında Akçakoca da 8841 sığır, 796 manda, 76 at, 54 katır, 140 eşek tespit edilmiştir. Köylerdeki hayvan sayısı ortalaması ise; at:2, Katır:2, Eşek:4, Sığır:233, Manda:21 olarak tespit edilmiştir. 370 İlçe Tarım Müdürlüğü ne kayıtlı günümüzde kadar büyükbaş hayvan olduğu belirlenmiştir. 371 b. Küçükbaş Hayvancılık Fındık tarımının sağladığı yüksek gelir karşısında hayvan mahsullerinden fındık nispetinde kazancın elde edilmemesi, hayvancılığın fındık bahçelerine olan zararı ve bölgenin coğrafi şartlarının küçükbaş hayvancılığa uygun olmaması Akçakoca da küçükbaş 368 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 369 Kıngır, a.g.e. s, Emiroğlu, a.g.e. s, Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 178

203 hayvancılığın gelişmemesine neden olmuştur. Bugün Akçakoca da İlçe Tarım Müdürlüğü kayıtlarına göre civarında küçükbaş hayvan bulunmaktadır. 372 c. Kümes Hayvancılığı 1970 yılların ortalarından itibaren sürdürülen tavukçuluk faaliyetleri fındığın yerini almasa da halkın önemli bir geçim kaynağı olmaya başlamıştır. Ancak tavuk üretimini destekleyecek yem fabrikası, entegre tesisi, soğuk hava deposu gibi yan sektörlerin Akçakoca da bulunmayışı bu gelişimi yavaşlatmaktadır yılına kadar 160 adet teknik kümes yapılmış ve yaklaşık 4,5 milyon tavuk üretimine ulaşmıştır. Zamanla 400 e kadar çıkan kümes sayısı günümüzde 204 e kadar düşmüştür. Bu kümeslerden yılda yaklaşık 12 milyon piliç elde edilmektedir. Yılda 12.5 milyon yumurta üretilmektedir. Bunun dışında Akçakoca da 1500 adet kaz, 800 hindi ve 1070 ördek bulunmaktadır. 374 d. Arıcılık Son yıllarda Akçakoca çevresinde gelişme gösteren diğer bir ekonomik faaliyette arıcılıktır arı kovanı bulunurken bu kovanlardan yaklaşık kg. bal elde edilmektedir. Arıcılık ile uğraşan kayıtlı arıcı sayısı ise 252 dir. Özellikle bu bölgede kestane balı hem çok meşhur hem de getirisi oldukça fazladır. 375 e. Balıkçılık Akçakoca kıyıları Batı Karadeniz kıyı özellikleri ile örtüşmektedir. Kıyılar dik, şelf kısmı dar, faal falezli kesimleri fazladır. Doğu-batı yönünde genellikle düz durumdadır. Hakim rüzgarlara tamamen açık olduğundan barınma imkanı azdır. Rüzgarlı ve dalgalı gün sayısı fazladır. Ani fırtınalar her zaman çıkabilir. Kıyılarda balık yatakları mevcut değildir. Akçakoca da avlanan balıklar genelde göçmen balıklardır. Yaz mevsiminde talep turizm nedeniyle büyük artış gösterse de balığın en az tutulduğu dönemdir. Bunda avlanma yasağının olmasının rolü büyüktür yılında balıkçılığın mevcut nüfusa göre payı %1 civarında iken bu yüzde günümüzde de çok yukarılara çıkmamıştır. Akçakoca da fındık sektörü gelişmemiş olsaydı bu oranın çevre kıyılardaki gibi daha yukarı çıkması beklenebilirdi. Açık deniz balıkçılığının olmayışı balık avının kıyılara sıkışmasına sebep olmuştur. Gezginci balıklar kıyıdan uzak seyrettiği dönemlerde tutulan balık sayısında azalmalar olduğu görülmüştür. Akçakoca da aylara göre tutulan balık türleri; 372 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 373 Aliefendioğlu, a.g.e. s, Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 375 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 179

204 Aylar: Ocak: Şubat: Mart: Nisan: Mayıs: Eylül: Ekim: Kasım: Tutulan balığın türü: Hamsi, Kefal, Uskumru, Kalkan, Mezgit Hamsi, İşkene, Kalkan, Kefal İşkene, Kalkan, Kefal, Zargana Çinekop, İşkene, Kalkan, Kefal, Tekir Çinekop, İstavrit, Kalkan, Kefal, Kofana, Lüfer, Zargana,Tekir Çinekop, Lüfer, Palamut Kefal, Palamut, Çinekop,Tirsi Hamsi, Kefal, Palamut, Lüfer, Çinekop, Uskumru Aralık: Hamsi, Palamut, Uskumru, Kefal,İstavrit, Mezgit 376 Akçakoca da 550 kişi balıkçılıkla uğraşmaktadır. Bu balıkçılarda 7 metre ve daha büyük 18 adet tekne, 7 metreden küçük 10 ila 26 beygir gücü arasında ise 150 tekne mevcuttur. Kıyı balıkçılığı yapan daha küçük teknelerden 60 tane mevcuttur. Yıllara göre avlanan balık türleri ise; Tablo 43:Akçakoca Yılları Arasındaki Su Ürünleri Potansiyeli( D. Balıkları kg) Türü Kalkan Kefal Mezgit Barbun Palamut Çinekop İstavrit Lüfer Hamsi Tablo 44: Yılları Arasındaki Tatlı Su Balıkçılığı Üretim Potansiyeli (Adet); Yıllar Alabalık Ayrıca 2008 yılında kg. çift kabuklu yumuşakça (Kum Midyesi) elde edilmiştir Emiroğlu, a.g.e. s, Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 378 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 379 Akçakoca İlçe Tarım Müdürlüğü 180

205 3. Sanayi Akçakoca ilçesinde tespit edebildiğimiz en temel sanayi kuruluşları şunlardır: 1- Fındık Tarım Satış Kooperatifler Birliği ne ait 4992 ton/yıl kapasiteli bir adet fındık kırma fabrikası 2- Ereğli Demir Çelik Tesislerinin ürünlerini işleyen kuruluşlar; a- 232 ton/yıl kapasiteli Sevil Demir Çelik Sanayi b- 109,749 ton/yıl kapasiteli Sevil Boru Profil Sanayi c ton/yıl kapasiteli Ağır Haddecilik Makine Sanayi d ton/yıl kapasiteli Çınar Boru Profil Sanayi e- Ümran Spiral Kaynaklı Boru Sanayi ton/yıl kapasiteli Has İş Fındık Koza Makinesi Saç İmalatı 380 Tablo 45: Akçakoca Ticaret ve Sanayi Odasında Görev Yapan Başkanlar Görev Tarihi Meclis Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı M. Şükrü DÖNMEZ Mehmet ÖZMEN İ. Baha HOROZ Mehmet ÖZMEN Mustafa ÖZENSEL Abdürrezak ÜZMEZ İ. Baha HOROZ Abdürrezak ÜZMEZ Mehmet ÖZMEN Abdürrezak ÜZMEZ Yalçın SEZGİN Mehmet ÖZMEN İ. Baha HOROZ Ahmet ÖZBAKIR Kadir YILMAZ Ali SOLAK Nizamettin YEMENİCİ Mustafa ÇAKIR Mustafa ÇAKIR Ahmet ÖZBAKIR Mustafa VURAL Ahmet ÖZBAKIR Agah ORMANCI Ahmet ÖZBAKIR Selim KALYONCU İsmail KOÇAK Nusret KIRMA Mustafa VURAL Madencilik Akçakoca da çeşitli madenlere rastlanılsa da kalite ve rezerv durumundan incelenmediği için üretim yapılmamaktadır. Ancak 2004 yılında TPAO nun yapmış olduğu çalışmalar sonucu doğalgaz bulunmuştur. a- Doğalgaz: Her ne kadar denizde doğalgaz arama faaliyetleri karaya göre daha maliyetli de olsa Akçakoca kıyılarında toplam 19 kuyu açılmış ve bu kuyulardan 17 tanesinden doğalgaz çıkmıştır. Akçakoca da iki adet üretim platformuna beş kuyu bağlantısı yapılmıştır. İlk aşamada 2.1 milyon metreküp üretim yapılan bu kuyularda üretimin Akçakoca Sanayi ve Ticaret Odası 381 Akçakoca Sanayi ve Ticaret Odası 181

206 milyon metreküpe kadar çıkacağı öngörülmektedir. 382 Bu bölgede çıkarılan doğalgazın %51 i TPAO nun, %36,75 i TOREADOR ve %12,25 i STRATIC adlı şirketler arasında paylaşılmıştır. 383 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nın yaptığı açıklamaya göre Akçakoca da çıkarılacak doğalgazın Türkiye nin ihtiyacının %10 unu karşılayacağı, bu proje için 350 milyon dolar harcandığı sonraki dönemde bu bölgede petrol arama faaliyetlerine de başlayacaklarını ifade etmiştir. 384 b- Linyit: Kalkın ve Esmahanım köyleri civarında c- Demir: Altunçay köyü Kilsuyu deresi d- Manganez: Akkaya köyü Cumayanı deresi e- Kaolin ve Feldspat: Koçar köyü civarında bulunmaklar beraber rezerv durumları incelenmediği için üretim yapılmamaktadır Ormancılık Karadeniz Bölgesi nin özelliklerinden birisi de orman oranının yüksekliğinin Akçakoca ve çevresinde de devam etmesidir. Özellikle Akçakoca nın batısında bu oran değişmekte ve orman sahası kıyıya kadar inmektedir. İklim şartlarının, tahrip edilen ormanları kısa sürede eski durumuna gelmesi için müsait olmasına rağmen fındık bahçesi ve yakacak için yapılan sürekli tahribat, kıyı ormanlarının yer yer gerilemesine sebep olmuştur. Fındığın Akçakoca için en can damarı olmasından önce Akçakoca da en temel geçim kaynağı ormancılıktı. Yakın zamana kadar Akçakoca ormanlarında bol miktarda maden direği, travers, kereste ve yakacak odun elde edilirken bugün yok denecek kadar azdır. Akçakoca daki köylerin 37 tanesi orman köyü olarak gözükmektedir. İdari hudutlar içerisinde 20477,77 hektar orman alanı vardır yılında 7200 metreküp orman ürünü elde edilmiştir. Bozuk kuru orman: 19892,14 hektar Bataklık orman: 2033,93 hektar Bozuk orman: 585,63 hektar Açıklık alan: 20207,87 hektar Kıngır, a.g.e. s Kıngır, a.g.e. s

207 6. Ticari İşletmeler Tablo 46: Akçakoca da Bulunan Şirket ve Şirket Tipleri 1 2 Sıra No Ünvanı Şirket Tipi Meslek Grubu A.K.S.AKÇAKOCA SEYEHAT TAŞIMACILIK TURİZM HAYVANCILIK OTO. İNŞ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. ABDULLAH CUMUR CUMUR SİGORTA VE ARACILIK HİZMETLERİ 3 ABDULLAH ÇAKIRLI 4 ABDULLAH ÜNSAL ÜNSAL TİCARET 5 ADNAN BAŞAR BAŞAR PETROL 6 ADNAN SARI OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 7 AHMET KADIOĞLU KADIOĞLU TİCARET 8 AHMET ÇINAR ÇINAR TİCARET 9 AHMET ÖZBAKIR İSMAİL CEMAL ECZANESİ 10 AHMET ŞİMŞEK-ŞİMŞEK FINDIK AK AŞ PET.TUR.OTO.NAK.İNŞ.MÜH. MİM.DAY.TÜK.GIDA HAY.BASIN YAY PAZ.TİC.VE SAN.LTD.ŞTİ. AK-BEY TURİZM İNŞAAT GIDA HAYVANCILIK TARIM ÜRÜNLERİ SAN. TİC.LTD.ŞTİ. AK-ÇA TARIM ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET İ AKAFOR KATOFEREZ SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ AKBİRLİK PETROL ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKGÜNER TURİZM İNŞAAT NAK. MADENCİLİK VE GIDA SAN.TİC. LTD.ŞTİ. AKIN DAHİLİ TİCARET VE SANAYİ İ ANONİM ŞİRKET TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 183

208 AKÇA TAVUKÇULUK GIDA TARIM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ AKÇA TEKSTİL SANAYİ TİCARET İ AKÇABEY PETROL TURİZM OTOMOTİV NAKLİYE İNŞAAT TAAHHÜD MİMARLIK MÜHENDİSLİK DAYANIKLI TÜKETİM GIDA HAYVANCILIK SAĞLIK HİZMETLERİ PAZARLAMA TİCARET VE SANAYİ İ AKÇAKOCA BELEDİYESİ TANZİM SATIŞ SAYMANLIĞI AKÇAKOCA CAN EMLAK ÖMER NALBANT AKÇAKOCA FINDIK GIDA SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA FINDIK İNŞAAT GIDA SANAYİİ TİCARET İ AKÇAKOCA GÜVEN TURİZM NAKLİYAT OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA MADENCİLİK İNŞAAT MÜHENDİSLİK PETROL İTHALAT İHRACAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ AKÇAKOCA OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA PETROL TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA TARIM ÜRÜNLERİ TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA TURİZM TİCARET İ AKÇAKOCA UĞURLU TARIM VE SÜT ÜRÜNLERİ GIDA PAZARLAMA İNŞAAT TAAHHÜT NAKLİYE TURİZM İTHALAT İHRACAT SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA İNŞAAT KATI YAKIT GIDA NAKLİYAT SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCALILAR ÜNİFORMA GİYİM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ AKÇESOD AKÇAKOCA GIDA TEM. TEKEL MAD,İNŞ.TURİZM TEKSTİL SAN.TİC.İ 35 ALAATTİN KOÇAK KOMANDİT ŞİRKET TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 184

209 36 37 ALBAYRAK MÜHENDİSLİK İNŞAAT TURİZM GIDA HAYVANCILIK NAKLİYAT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ALFA PET.TUR.OTO.NAK.İNŞ.TAAH. MİM.MÜH.DAY.TÜK.GIDA HAY.SAĞ. HİZ.PAZ.TİC.VE SAN.LTD.ŞTİ. 38 ALTAN SOLAK 39 ALTUNÇAY ORMAN ÜRÜNLERİ PARKE KERESTE SANAYİ VE TİCARET İ 40 ALİ BALCI BALCILAR TİCARET 41 ALİ GÜNER 42 ALİ GÜNER ER FINDIK 43 ALİ HOŞBAŞ TEVEKKEL TİCARET 44 ALİ KADIOĞLU BİRLİK MERMER 45 ALİ KEMAL ÖZCAN 46 ALİ KİREMİTÇİ AK-TEK DANIŞMANLIK 47 ALİ YALÇIN 48 ALİ YILDIRIM ÇİFTEL DEKORASYON ALİ ÖZER VAKFIKEBİR ÖZER EKMEK FIRINI AR YAPI ENDÜSTRİ İNŞAAT TURİZM TAŞIMACILIK OTOMOTİV TEKSTİL KUYUMCULUK İLETİŞİM FUARCILIK METAL PETROL ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ARABOĞLU İNŞAAT TURİZM PETROL GIDA TEKSTİL NAKLİYAT HAYVANCILIK TARIM VE ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET İ ARAGONİT SANAYİ VE TİCARET İ ARAS KARGO YURTİÇİ YURTDIŞI TAŞIMACILIK ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 185

210 ARG YAPI VE DEKORASYON İ ARMONİ İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ ARSLAN KAHRAMAN KAHRAMAN İNŞAAT ART ORMAN ÜRÜNLERİ MADENCİLİK VE METAL SANAYİ TİCARET İ 58 ARİF ÜNSAL 59 ASSA MÜHENDİSLİK İNŞAAT NAKLİYAT TURİZM GIDA PETROL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 60 ASUMAN ÇELİK SEÇKİN ECZANESİ ASYA FIRINCILIK SANAYİ VE TİCARET İ ATILIM KAUÇUK LASTİK KONFEKSİ YON TAŞIMACILIK METAL SANAYİ VE TİCARET İ ATILIM İNŞAAT TURİZM TEKSTİL GIDA NAKLİYAT VE TİCARET İ ATLAS YAPI İNŞAAT ORMAN ÜRÜNLERİ NAKLİYAT VE TAAHHÜT SANAYİ TİCARET İ ATİLLA SAĞLAM AKÇAKOCA SAĞLAM KUYUMCU ATİLLA SAĞLAM SAĞLAM KONFEKSİYON AXA OYAK HAYAT SİGORTA İSVİÇRE SİGORTA A.Ş.REMZİ ÇAKMAK AKÇAKOCA ACENTESİ AY-TAN TEKSTİL İTHALAT İHRACAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 69 AYDIN ŞEN UĞUR TAVUKÇULUK 70 AYDINLAR GIDA SANAYİ VE TİCARET İ 71 AYHAN AKAN SEÇKİN DERSHANESİ 72 AYHAN ANDİÇ ANDİÇ TİCARET MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 186

211 73 AYHAN GÜLEÇ GÜLEÇ TEMİZLİK AYKAR DÜZCE FINDIK SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ AYKOÇ METAL SANAYİ TİCARET VE PAZARLAMA İ AKÇAKOCA ŞUBESİ AYNASOFT YAZILIM,DONANIM,EĞİTİM,MÜHENDİ SLİK,DANIŞMANLIK HİZMETLERİ, TURİZM,İNŞAAT,GIDA,OTOMOTİV,N AKLİYAT SANAYİ VE TİCARET İ AYPET - K.B.S. BETON TİCARET VE SANAYİ İ 78 AYŞE HOROZ HOROZ MARKET 79 AYŞEGÜL IŞIK IŞIK TİCARET AZ-PEL KATI YAKIT FINDIK GIDA TURİZM NAKLİYE SANAYİ VE TİCARET İ AĞIR HADDECİLİK ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ BABEK TARIM VE SANAYİ ÜRÜNLERİ PAZARLAMA VE TİCARET SANAYİ İ BAKIŞ GIDA HAYVANCILIK NALBU RİYE DEKORASYON TEKSTİL OTOMO TİV İNŞAAT SAN.TİC.LTD.ŞTİ. BALCILAR TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BASRİ DURMAZ AKGÜN FINDIK SANAYİ VE TİCARET BATEKS İÇ GİYİM SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ BAYRAKTAR GIDA MADDELERİ ENDÜSTRİ İÇ VE DIŞ TİCARET İ BAĞDATLIOĞLU TARIM ÜRÜNLERİ FINDIK GIDA SANAYİ VE TİCARET İ BAŞAR İNŞAAT PROJE TAAHHÜT TURİZM ELEKTRİK ORMAN ÜR.GIDA HAY.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. BAŞARAN GIDA SANAYİ VE TİCARET İ BEKÇİOĞLU PETROL TURİZM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 187

212 92 BETON-ARME OTOMOTİV İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ VE TİCARET İ 93 BURAK KOYUNCU BURAK İNŞAAT 94 BURHAN SÖZEN BAŞAK TİCARET 95 BÜLENT AY AY TİCARET BÜLENT DEMİR DEM-MAR MARKET VE HAYVAN BESİCİLİĞİ BÜLENT DEMİR DEMİRCİ AHMETLER HİPERMARKET 98 BÜLENT GÜLERİM BÜLENT'İN YERİ 99 BİLAL AYDIN AYDIN İNŞAAT 100 BİLAL KARSLIOĞLU BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA/DÜZCE ŞUBESİ BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR ANONİM ŞİRKETİ ORHANGAZİ/AKÇAKOCA ŞUBESİ BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR ANONİM ŞİRKETİ SAHİL/AKÇAKOCA ŞUBESİ BİRKA KONFEKSİYON SANAYİ VE TİCARET İ BİRLİK YAPI MALZEMELERİ SANAYİ VE TİCARET İ 106 BİRTEN GÜLEN GÜLERYÜZ LASTİK BİRİKİM İHTİYAÇ MADDELERİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ C.P.STANDART GIDA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA YALI MARKET ŞUBESİ 109 CAFER DÜZCE 110 CAHİT YAVUZ KARDEŞLER MAKİNA 111 CAN İNŞAAT TURİZM TİCARET VE SANAYİ İ ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 188

213 CEMAL AY AYSAN FIRINLI KAYIN FABRİKASI CEMAL OKTAY TEZEL TEZEL İNŞAAT CEMİL SARIOĞLU ÇUHALLI ECZANESİ 115 CEMİL SOLAK-CEMİL TİCARET CEVAT YEMENİCİ CEYHUN KUYUMCU CEYLAN İNŞAAT TURİZM ORMAN ÜRÜNLERİ GIDA HAYVANCILIK NAK.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 118 CEZMİ KOÇAK KARDEŞLER PARKE CEZMİ SARIOĞLU AKÇAKOCA BİRLİK YAZANESİ COŞAR GIDA İHTİYAÇ VE DAYANIKLI TÜKETİM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ COŞARLAR TOPRAK MAHSULLERİ GIDA TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ COŞGUN YEMENİCİ DİA FOTOĞRAFÇILIK CÜNEYT YEMENİCİ NİMET ECZANESİ 124 CİHAN DÜZCE DÜZCE KERESTE CİHAT ERDOĞAN DAMLA MANİFATURA CİNGİRTOĞULLARI FINDIK GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DALYAN BALIKÇILIK GIDA TARIM ÜRÜNLERİ İNŞAAT TURİZM HAY. NAK.VE SAÇ SAN.VE TİC. LTD.ŞTİ DATA İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ DAVUT ALİ TOPAL TOPALOĞLU EMLAK MÜŞAVİRLİĞİ VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 189

214 DEKA-TUR TURİZM İNŞAAT NAKLİYE VE DAYANIKLI TÜKETİM ÜRÜNLERİ PAZARLAMA TİC.LTD.ŞTİ. DEKORBORU METAL İNŞAAT ELEKTRİK GIDA TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ DELİHASANOĞLU KERESTECİLİK TAVUKÇULUK TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ DEMKA TARIM VE ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ DENİZ UYGUN UYGUN SİGORTA VE ARACILIK HİZMETLERİ DENİZ ÇELİK METAL VE İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DENİZ İNŞAAT ORGANİZASYON TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ DENİZGEZ HAFRİYAT NAKLİYAT İNŞAAT MALZEMELERİ TİCARET VE SANAYİ İ DENİZGEZ OFSET BASIM REKLAMCILIK İNŞAAT HAYVANCILIK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DERVİŞOĞLU İNŞAAT TURİZM TEM. GIDA NAK.OTOMOTİV HAY.GÜVENLİK SANAYİ VE TİCARET İ DOKU İNŞAAT TAAHHÜT PROJE SOSYAL HİZMETLER SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ DOLKA MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET İ 142 DURSUN YAVUZ YAVUZ TİCARET DÖRTTAŞ GIDA TEMİZLİK İNŞAAT MAHRUKAT SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ DÜZCE İNŞAAT TARIM ÜRÜNLERİ GIDA HAYVANCILIK ORMAN ÜR.YAPI MALZ.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. DİNAMİZM YEMEK SİTESİ,GIDA VE FİDANCILIK,NAKLİYE,İNŞAAT TAAHHÜT SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ EFGAN DENİZGEZ DENİZGEZ TARIM TİCARET KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 190

215 EKONOMİK HİPERMARKET TURİZM VE TEKSTİL TİCARET VE SANAYİ LİMİ TED ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ EKREM TANDOĞAN TANDOĞAN İNŞAAT 149 EKREM ÇELİK EMEL FINDIK SANAYİ VE TİCARET İ EMRE NAKLİYAT TURİZM GIDA OTOMOTİV İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ 152 EMRULLAH GENÇ EMİR-NAZ GIDA MADDELERİ PAZARLAMA İNŞAAT TURİZM NAKLİYE SANAYİ VE TİCARET İ EMİROĞLU OSMAN AKIN EMİRLER TİCARET EMİROĞLU TARIM ÜRÜNLERİ GIDA TURİZM HAYVANCILIK NAKLİYAT SAN.TİC.LTD.ŞTİ. ER TARIM ÜRÜNLERİ İNŞAAT TEKSTİL ORMAN ÜRÜNLERİ GIDA HAYVANCILIK NAKLİYAT OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 157 ERALP ÇEKİÇ ŞİMŞEK TİCARET ERAY KUYUMCULUK VE SARRAFİYE ERAY YALÇIN ERBAY İLETİŞİM İNŞAAT TURİZM TEKSTİL OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ ERCAN AKIN AKIN FINDIK KATI YAKIT ALIM SATIMI ERDOĞAN GIDA SANAYİ VE TİCARET İ ERDOĞAN HAYVANCILIK TARIM GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ERDOĞAN PETROL VE TARIM ÜRÜNLERİ GIDA İNŞAAT TURİZM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 191

216 EREN NAKLİYE OTOMOTİV TURİZM GIDA İNŞAAT PETROL ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ERGİN ÖZENSEL OKYANUS OTURMA GURUPLARI İMALAT VE SATIŞI ERKAN ŞENGÜL GÜL SİGORTA VE ARACILIK HİZMETLERİ EROL PAZVANT ÖNCÜ PAZVANTOĞLU TİCARET 168 EROL SOLAK 169 ERTAN AKIN KUYUMCU ERTAN 170 ERTUĞRUL GIDA TUR.TEKS.İNŞ. NAK.HAY.TAR.ÜR.OR.ÜR.SANAYİ VE TİCARET İ 171 ERÇİN GÜLEZ ERÇİN KIRTASİYE ERİŞ GIDA NAKLİYAT KONFEKSİYON TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ ES-SA MÜHENDİSLİK İNŞAAT BEYAZ EŞYA NAKLİYAT GIDA PETROL KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET İ ESAT SARIOĞLU ALTIN SARAR KUYUMCULUK ETA GIDA TURİZM İNŞAAT HAYVAN CILIK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ETEM RUŞEN DOĞAN DOĞAN UCUZLUK GALERİSİ 177 EYÜP ÇAKIR - EY-PU 178 EZER TURİZM ORMAN ÜRÜNLERİ İNŞAAT GIDA HAYVANCILIK NAKLİYAT SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 179 FAHRETTİN ÇELİK ÇELİK FINDIK 180 FATİH BİRİKTİR FATİH TELEKOM 181 FATİH PAZVANT FATİH FINDIK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 192

217 182 FERİDUN ÇAKIR SİGORTA VE ARACILIK HİZMETLERİ 183 FEVZİ SÖKESOĞLU FORM MÜHENDİSLİK SANAYİ VE TİCARET İ FİDE TARIMCILIK HAYVANCILIK TEMİZLİK TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ 186 FİKRET ŞAFAK FİNAL ENERJİ ISI SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİK İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ FİSKOMAR GIDA TEMİZLİK VE MARKETÇİLİK TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ GARANTİ İNŞAAT PROJE TAAHHÜT DANIŞMANLIK VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ GENPA MOBİLYA-İNŞAAT- DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ GENÇLER TURİZM ORMAN ÜRÜNLERİ İNŞAAT GIDA HAYVANCILIK NAKLİYAT SAN.TİC.LTD.ŞTİ. GLOBAL TARIM VE PETROL ÜRÜNLERİ PAZARLAMA TİCARET VE SANAYİ İ GURUP DAY.TÜK.GIDA İNŞ.MÜH. MİM.TUR.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. GÖKDAĞ GIDA SU ÜR.OR.ÜR.PET.ÜR TUR.NAK.KİM.MAD.HAY.TEKS.İNŞ. MAL.VE İNŞ.TAH.SAN.TİC.LTD.ŞTİ 195 GÖKHAN GEDİKLİ GEDİK FINDIK 196 GÜNAY BALCI BALCILAR İNŞAAT GÜRHAN DAY.TÜK.MALLARI HAY.OR. VE TARIM ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ GÜRMEN GİYİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ GÜZELLER TURİZM OTELCİLİK İNŞ. SAN.VE TİC.A.Ş. ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 193

218 GÜÇLÜ MÜHENDİSLİK İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ GİRİŞİM TARIMSAL VE HAYVANSAL ÜRÜNLER GIDA MADDELERİ PAZ. SAN.TİC.LTD.ŞTİ.AK.ŞB. 202 HALİL ŞENGÜL SAPAK TERMİNAL HALİM KALYONCU ÇAKICI NAKLİYAT TİCARET HALİT TURAN TURAN EKMEK VE UNLU MAMULLERİ 205 HAMDİ ÖZER 206 HAMSİ GIDA SANAYİ VE TİCARET İ 207 HASAN DURSUN 208 HASAN KOÇ GÜVEN TİCARET 209 HASAN KOÇAK 210 HASAN MUTİ AKÇAKOCA DETAY İNŞAAT 211 HASAN SOLAK HATEMOĞLU KERESTE TİCARET VE SANAYİ İ HATİCE KARACAN KARACAN ADİ ORTAKLIĞI 214 HAVVA CEYLAN ÇEYİZ TİCARETİ 215 HAYRETTİN GÜLEN GÜLERYÜZ TİCARET 216 HAYRETTİN KOÇ KOÇ TİCARET 217 HAYRİ KOÇ HE-ZA MÜZİK PRODÜKSİYON MENEJERLİK SANAYİ VE TİCARET İ HOROZ TURİZM ORMAN ÜRÜNLERİ GIDA NAKLİYE SANAYİ VE TİCARET İ 220 HÜCCET TOP HÜCCET TİCARET 221 HÜLYA KOTİN KOTİN TİCARET ADİ ORTAKLIK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 194

219 222 HÜSEYİN SARIOĞLU(İSAKOĞLU) 223 HÜSNÜ KURUOĞLU 224 HÜSNÜ KÜTÜK İLKER TİCARET KALMUKOĞLU TARIM HAYVANCILIK ET VE SÜT ÜRÜNLERİ GIDA MADDELERİ PAZARLAMA İNŞAAT TURİZM NAKLİYAT SANAYİ VE TİCARET İ KALYONCU İNŞAAT PAZARLAMA TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ KAPLANKAYA PETROL TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ KAR GIDA PAZARLAMA TİCARET VE SANAYİ İ KARDEŞLER GIDA TAR.TUR.İNŞ. VE MADENCİLİK SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. KARDEŞLER ŞÖMİNE İNŞAAT NAKLİYAT GIDA MADDELERİ PAZARLAMA SANAYİ VE TİCARET İ KATYUN TURİZM OTELCİLİK ÖZEL SAĞLIK VE EĞİTİM HİZMETLERİ İNŞAAT SANAYİ VE TİC.LTD.ŞTİ. KAYA GIDA TARIM HAYVANCILIK NAKLİYE VE TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ KAYA İLETİŞİM KIRTASİYE GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ KAYAPEN PLASTİK İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ KAYHAN KARAPINAR KAYHAN PAZARLAMA KAZANCI TAR.VE OR.ÜR.TUR.İNŞ. GIDA HAY.NAK.SAN.VE TİC.LTD. ŞTİ. 237 KAZIM GÜRBÜZ KEMAL BAŞAR GALERİ GENÇLER S.O.S.AV BAYİİ KENAN BAYRAKTAR BAYRAK SİGORTA ACENTELİĞİ OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 195

220 KENAN KARAKOÇAN DERYA TAVUKÇULUK KORHAN AKGÜN AKGÜN KUYUMCUSU KOÇ TARIM VE OR.ÜR.TUR.İNŞ. GIDA HAY.NAK.SAN.VE TİC.LTD. ŞTİ. KOÇ TAVUKÇULUK SANAYİ VE TİCARET İ KOÇAK DAYANIKLI TÜKETİM GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ KOÇAK GIDA SANAYİ VE TİCARET İ KOÇAK TURİZM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOÇALOĞLU MAKİNA SANAYİ VE TİCARET İ KUM-SAN İNŞAAT HAYVANCILIK METAL SANAYİ VE TİCARET İ KUZEY OFSET MATBAACILIK BASIN YAYIN REKLAMCILIK TURİZM NAKLİYE OTOMOTİV HAYVANCILIK PAZARLAMA TİCARET VE SANAYİ İ KÜBRA İNŞAAT EMLAK PLAN PROJE NAKLİYAT HARFİYAT MADENCİLİK ÇİNİCİLİK OTOMOTİV TEKSTİL EĞİTİM HİZMETLERİ HAYVANCILIK GIDA VE SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ KİBAROĞLU OTOMOTİV NAKLİYAT VE TİCARET İ KİŞAN ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET İ 253 LEYLA AYDIN ÇUHALLI ECZANESİ 254 LÜTFÜ SERDAROĞLU LÜTFİYE HARİKA YİĞEN AKÇAKOCA ECZANESİ LİKOĞLU AKARYAKIT PAZARLAMA NAKLİYE TURİZM METAL GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ANONİM ŞİRKET TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 196

221 257 MACİT DEMİRHAN MACİT BORU PROFİL FERFORJE AKÇAKOCA ŞUBESİ 258 MAHMUT GÜNER TUĞBA GİYİM MAHİR DENİZGEZ BORTAŞ TAAHHÜT VE TİCARET MAS TEKEL ÜRÜNLERİ İNŞAAT GIDA NAKLİYAT TURİZM PAZARLAMA TİCARET VE SANAYİ İ MEFKURE ÇELİK KAMELYA RESTURANT MEGA ELEKTRONİK DAYANIKLI TÜKE TİM MALLARI PAZARLAMA VE TİCARET İ MEHMET ALİ AKSOY AKSOYLAR GIDA VE TARIM ÜRÜNLERİ YAKACAK ORMAN ÜR.PAZ. 264 MEHMET ALİ KÜÇÜK 265 MEHMET AYDIN AYDIN TİCARET 266 MEHMET CESUR 267 MEHMET COŞAR COŞAR FINDIK 268 MEHMET HOROZ GÖZDE KUYUMCULUK VE İNŞAAT 269 MEHMET KASIM KASIMAY MEHMET KOYUNCU KARDEŞLER NALBURİYE MEHMET KOYUNCU KOYUNCU PETROL MEHMET SELÇUK SELÇUKLAR İNŞAAT MALZEMELERİ TİCARET 273 MEHMET TOPUZ TOPUZ İNŞAAT 274 MEHMET USLU ARDA KUYUMCULUK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK 197

222 275 MEHMET YILDIZ YILDIZ İNŞAAT 276 MEHMET ÜNNÜ ARAPOĞLU PETROL TESİSLERİ 277 MEHMET ŞENGÜN MEKA KONFEKSİYON TUR.İNŞ.GIDA SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. MERT FINDIK TARIM OR.ÜR.VE GIDA MAD.DIŞ TİC.LTD.ŞTİ. AKÇAKOCA ŞUBESİ MERTOĞLU TURİZM TAŞIMACILIK GIDA HAYVANCILIK OTOMOTİV İNŞAAT DAYANIKLI TÜKETİM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ MERYEM BAYRAKTAR BAYRAKTAR İNŞAAT MESEN TURİZM TİCARET VE SANAYİ İ META İNŞAAT ENERJİ TURİZM NAKLİYE TAAHHÜT VE SANAYİ TİCARET İ 284 METİN BEK 285 METİN HOROZ METİN MARKET METİN KOYUNCU KARDEŞLER NALBURİYE METİN KOYUNCU KOYUNCU PETROL 288 MEVLÜT SÜER MMZ ONUR BORU PROFİL ÜRETİM SANAYİ VE TİCARET A.Ş. AKÇAKOCA ŞUBESİ MU-VU OTELCİLİK TURİZM VE İNŞAAT ANONİM ŞİRKETİ 291 MUHAMMET BOZKAN BOZ FINDIK 292 MUKADDER SEVİNÇ TUĞRA MÜHENDİSLİK 293 MUKADDES KARSLIOĞLU 294 MURAT BİRİNCİ DALYAN BALIKÇISI ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 198

223 295 MURAT GIDA SANAYİ VE TİCARET İ 296 MURAT SİVRİKAYA 297 MURAT UYGUN 298 MURAT ÖZSOY ÖZSOY CAM MUSA SEZEN SEZEN KUYUMCU- MÜTEAHHİTLİK MUSTAFA ASIM BAŞAR BAŞAR İNŞAAT 301 MUSTAFA DENİZGEZ-TACİR 302 MUSTAFA DOĞDU ZORLU VİDEO KASET PARFÜMERİ 303 MUSTAFA KÜÇÜK EMRE NAKLİYAT 304 MUSTAFA VURAL MU-VU İNŞAAT 305 MUSTAFA ÜNSAL ÜNSAL TİCARET MUSTAFA İNEL K.B.K. AJANS VE FOTOĞRAFCILIK 307 MUSTAFA ŞÜKRÜ DÖNMEZ 308 MUTLU GIDA PAZARLAMA VE TİCARET İ 309 MUTİ MUTİOĞLU MUTLU EMLAK MİGROS TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA MERKEZ ŞOK SATIŞ ŞUBESİ MİGROS TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA PAZARYOLU SATIŞ MAĞAZASI MİGROS TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA TANSAŞ SATIŞ MAĞAZASI MİGROS TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞOK SATIŞ ŞUBESİ MİLANGAZ LPG DAĞITIM TİCARET VE SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ MİMTİM MÜH.İMALAT MONTAJ TİC. İNŞ.MAKİNA SAN.LTD.ŞTİ. ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 199

224 316 NAFİ TANDOĞAN UĞURLU TİCARET 317 NECAT YERLİKAYA KURTULUŞ İMALAT 318 NECLA ORAL 319 NECMİ GÜLTEKİN 320 NECMİ KOÇAK 321 NECMİ YEMENİCİ GÖR-AL NALBURİYE 322 NEDİM AKDÜZ MERCAN LOKANTASI NEDİM ALBAYRAK ALBAYRAK SÜRÜCÜ KURSU NEFESOĞLU PVC ALÜMİNYUM PANJUR SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ NEJAT TURİZM İNŞAAT GIDA HAYVANCILIK NAKLİYAT SANAYİ VE TİCARET İ NEVFEL SEVİNÇ TUĞRA MÜHENDİSLİK 327 NEVZAT MERTTÜRK 328 NEVZAT SOLAK 329 NURETTİN CELLAT ÖZLEM FINDIK 330 NURETTİN KAR KAR TİCARET 331 NUSRET KIRMA ŞİFA ECZANESİ NUTEKS FINDIK VE ORMAN ÜRÜNLERİ SANAYİ TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ NUTEKS ZİRAİ ÜRÜNLER GIDA PAZARLAMA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ OFLULAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ ANONİM ŞİRKET KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 200

225 OKTAY BALABAN ÇAĞDAŞ OTOMOTİV ONUR FINDIK GIDA İNŞAAT TAR. HAY.NAK.TUR.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. 337 ORHAN BAĞDAT 338 OSMAN BAYRAMOĞLU 339 OSMAN BİRİKTİR OSMAN SAĞLAM SAĞLAM KUYUMCU OSMAN TANDOĞAN GÜLİSTAN BAKKALİYESİ 342 OSMAN YILMAZ YILMAZ TİCARET PAZVANTLAR LİKİT PETROL GAZI DAY.TÜK.MALLARI TİC.VE SAN. İ PAZVANTOĞLU TARIM ÜRÜNLERİ ZİRAİ ALETLER GIDA SANAYİ VE TİCARET İ PRODAR MÜHENDİSLİK İNŞAAT SANAYİ TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ PİRİ REİS TURİZM VE İNŞAAT TİCARET İ RAHMİ ULUSİNAN ÖZEL DİRENÇ ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ 348 RAMAZAN TOP 349 RASİM ÇAKMAK 350 RECEP AYDIN AYDIN KASAP RECEP SARIOĞLU SARIOĞLU NAKLİYAT RIDVAN ÖZDEMİR ÖRNEK BAKKALİYESİ RIFAT TAŞIRAN HAKYOL GÜVEN GIDA PAZARI 354 RIZA KELEŞ SAHİL EKMEK FIRINI 355 SAADET ÜSTÜN ÖZEL AKÇAKOCA BEŞ YILDIZ ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 201

226 356 SABRİ YILMAZ HAYAT ECZANESİ SAKARYA İTİMAT TURZM NAKLİYAT TİCARET SANAYİ İ AKÇAKOCA ŞUBESİ SAMET FINDIK TARIM ORM.ÜR.TAŞ.İNŞ.MALZ.SAN.TİC.LTD.ŞTİ. SANEM TARIM HAYVANCILIK İNŞAAT VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ SARIYER GIDA SANAYİ VE TİCARET İ SAĞLAM GIDA İHTİYAÇ VE DAYANIKLI TÜKETİM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 362 SEFER KOÇ SELAHATTİN YARAŞ OR-SEL İNŞAAT SELCO İNŞAAT TAAHHÜT TİCARET İ SELÇUKLAR DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI PAZARLAMA LİMİTED ŞİRKETİ SELÇUKLAR MOBİLYA VE EV GEREÇLERİ PAZARLAMA LİMİTED ŞİRKETİ 367 SEMİH DERELİ BÜYÜK ECZANE 368 SERDAR KAŞKIR TOLUNAY OPTİK SERKAN ÖZGÜLER SERKAN OTO ALIM SATIMI SEVİŞAN ÇUBUKÇU HAMSİ BALIK LOKANTASI SEZGİN KARAYEL ES-PA TİCARET VE PAZARLAMA 372 SEZGİN KÜÇÜK KÜÇÜK İNŞAAT 373 SEZGİN TURİZM GIDA SANAYİ VE TİCARET İ KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VEİNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 202

227 374 SINIRLI SORUMLU 65 SAYILI AKÇAKOCA FINDIK TARIM SATIŞ KOOPERATİFİ KOOPERATIF TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 375 SINIRLI SORUMLU 758 NUMARALI UĞURLU FINDIK TARIM SATIŞ KOOPERATİFİ KOOPERATIF TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA SINIRLI SORUMLU AKKAYA KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU AKÇAKENT TATİL KÖYÜ KONUT YAPI KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA BATI KENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA DOĞANCILAR MİNİBÜS VE OTOBÜS MOTORLU TAŞIYICILAR KOOP. SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA ESNAF VE SANATKARLAR KREDİ VE KEFALET KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA MOTORLU TAŞIYICILAR KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA MİDİBÜSLE MOTORLU TAŞICILAR KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU ALTUNÇAY KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU B.KARADENİZ AKÇAKOCA OTOBÜSCÜLER VE MİNİBÜSCÜLER MOTORLU TAŞIYICILAR KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU BALATLI KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU BARLAS KONUT YAPI KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU BEYÖREN KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU DADALI KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU DEREDİBİ KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU FİDE TOPLU İŞ YERİ YAPI KOOP. SINIRLI SORUMLU GÖKKUŞAĞI KONUT YAPI KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU GÖKTEPE KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 203

228 SINIRLI SORUMLU GÜLKENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU KARATAVUK KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU KUMSAL KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 397 SINIRLI SORUMLU KUĞU KENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 398 SINIRLI SORUMLU LALEBAHÇE KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 399 SINIRLI SORUMLU PALMİYE KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK SINIRLI SORUMLU PELİKAN KONUT YAPI KOOP. SINIRLI SORUMLU SARIYAYLA KÖYÜ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ SINIRLI SORUMLU TAŞKENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 403 SINIRLI SORUMLU TAŞMAN KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK 404 SINIRLI SORUMLU VİLLA NAZAR KENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 405 SINIRLI SORUMLU YENİ AKÇAKOCA KÜÇÜK SANAYİ SİTESİ YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 406 SINIRLI SORUMLU YENİ ÇINAR KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 407 SINIRLI SORUMLU YENİCE TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ KOOPERATIF 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 408 SINIRLI SORUMLU YEŞİL VADİ KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 409 SINIRLI SORUMLU YÜKSELİŞ KAMYON VE TREYLER MOTORLU TAŞIYICILAR KOOPERATİFİ KOOPERATIF 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 410 SINIRLI SORUMLU ÖZDEMİR TATİL SİTESİ KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 411 SINIRLI SORUMLU İBRAHİMLER KONUT YAPI KOOPERATİFİ KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 204

229 SOFULAR İNŞAAT MALZEMELERİ TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ SONBAY İNŞAAT TİCARET VE SANAYİ İ 414 SUAT EJDER EJDER İNŞAAT 415 SUAT YILMAZ SUDE TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ SUDE-TUR TAŞIMACILIK NAKLİYAT TURİZM PAZARLAMA SANAYİ TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ SUMKAR NAKLİYAT PETROL İNŞAAT TURİZM METAL GIDA VE HAYVANCILIK SANAYİ TİCARET İ SÜNER PETROL ÜRÜNLERİ NAKLİYAT SANAYİ VE TİCARET İ 420 SİNAN AYDIN AKÇA MOBİLYA 421 SİNAN TEZEL TEZEL KAMPİNG SİRYA MOBİLYA İMALAT İNŞAAT NAKLİYAT TURİZM GIDA SANAYİ VE TİCARET İ TACETTİN AKMAN PARMAKSIZLAR TAVUKÇULUK. 424 TAHSİN EKİN GÖLKÖY FINDIK TANDOĞAN İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ TASFİYE HALİNDE AKÇAKALE İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ TASFİYE HALİNDE AKÇAKOCA GIDA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ TASFİYE HALİNDE BOZBEY PLASTİK NAKLİYE GIDA TEKSTİL MAKİNA İTHALAT VE İHRACAT SANAYİ VE TİCARET İ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU AKÇA-KO KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU AKÇAKENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ ANONİM ŞİRKET KOOPERATIF KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 205

230 TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU AKÇAKOCA YALI EVLERİ KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU AZİMKENT KONUT YAPI KOOP. TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU BEŞYOL KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU CENEVİZ KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU ERKAM KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU GÜRAY KONUT YAPI KOOP. TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU KALE KENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU YENİ DENİZKENT KONUT YAPI KOOPERATİFİ TASFİYE HALİNDE SINIRLI SORUMLU İVASEN KONUT YAPI KOOPERATİFİ TAŞLAR GIDA HAY.OTOMOTİV İNŞ. TURİZM DAYANIKLI TÜKETİM SAN. VE TİCARET İ TEBTAŞ MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET İ TEKİN GIDA SANAYİ VE TİCARET İ 443 TELAT ÇAKIR ÇAKIR NAKLİYAT TOLGA BULUDİ TMT FİLTRE METAL SANAYİ VE TİCARET TOLGA GIDA İNŞAAT TURİZM NAKLİYAT KUYUMCULUK SANAYİ VE TİCARET İ TOPRAK ANA TARIM ÜRÜNLERİ TURİZM GIDA İNŞAAT KONFEKSİYON SANAYİ VE TİCARET İ TOPUZ GIDA PAZARLAMA VE TİCARET İ TOPUZ PROJE TAAHHÜT DANIŞMANLIK İNŞAAT VE TİCARET İ KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF KOOPERATIF 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 206

231 TTY İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ TUNCAY BAŞARAN TUNCAY KUYUMCU TUNCAY TOP TAHMİL-TAHLİYE VE HAMMALİYE MÜTAAHHİTLİĞİ TURHAN ABANOZ TURHAN İNŞAAT MÜTAHHİTLİK VE MÜŞAVİRLİK. TUĞRA SULTAN NAKLİYAT TAŞIMACILIK TURİZM PAZARLAMA SANAYİ TİCARET İ 454 TÜLAY AKGÜL 455 TÜRKAN KURŞUN NİŞANLI TİCARET TÜRKİYE CUMHURİYETİ ZİRAAT BANKASI ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ TÜRKİYE HALK BANKASI ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ TÜRKİYE ZİRAİ DONATIM KURUMU AKÇAKOCA ŞUBESİ TÜRKİYE İŞ BANKASI ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ UMUT SAĞLIK HİZMETLERİ LİMİTED ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ 461 VAROL ERDOĞAN VAROL TİCARET 462 VEYSEL USTAER 463 YAHYA ENGİN YANMAZ AHŞAP YAPI DEKORASYON İNŞAAT NAKLİYAT TEKSTİL TURİZM GIDA HAYVANCILIK TARIM ÜRÜNLERİ PAZARLAMA SANAYİ VE TİCARET İ YANMAZ İNŞAAT TİCARET VE SANAYİ İ YANMAZLAR BESİCİLİK İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ YAPI VE KREDİ BANKASI ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ 468 YASİN POLAT 469 YAŞAR EREN ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 4- KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 207

232 YEMENİCİ GIDA BİRLİK MERMER İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ YENİ GIDA NAKLİYAT METAL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ YENİ MAĞAZACILIK ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ YEŞİL GIDA TARIM HAYVANCILIK TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET İ YIL-KER ORMAN ÜRÜNLERİ TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ YIL-TOR TURİZM ORMAN ÜRÜNLERİ İNŞAAT GIDA HAYVANCILIK NAKLİ- YAT SAN.TİC.LTD.ŞTİ. YILBAĞ OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET İ YILKAR TAVUKÇULUK SANAYİ VE TİCARET İ YILMAZ MADENCİLİK TİCARET VE SANAYİ İ AKÇAKOCA ŞUBESİ YILMAZ TURİZM ORMAN ÜRÜNLERİ İNŞAAT TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET İ YILMAZ YEM HAYVANSAL ÜRÜNLER TİCARET SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ 481 YILMAZ ŞİŞMAN 482 YILMAZLAR YAPI MALZEMELERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 483 YUNUS RUTCİ YUNUS TİCARET YUSUF KARACAN KARACAN TİCARET YUSUF SAĞLAM TUNA ORMANCILIK VE MÜHENDİSLİK YÖRE İNŞAAT GIDA SANAYİ VE TİCARET İ 487 YÜKSEL AYDIN AYDIN PETROL 488 YÜKSEL DEMİR GÜNSAN GÜNEŞ ENERJİSİ İMALATI 489 ZİKRİ BAŞARAN BAŞARAN İNŞAAT ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 208

233 ZİRVE ASANSÖR İNŞAAT TAAH.SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ.AKÇAKOCA ŞUBESİ ÇAKIR İNŞAAT TAAHHÜT VE TİCARET İ ÇAMLIK TURİZM TEKSTİL İNŞAAT MALZEMESİ TARIM ÜRÜNLERİ GIDA MADDELERİ EV EŞYALARI AKARYAKIT MADENCİLİK TİCARET VE SANANAYİ İ ÇAĞDAŞ OTOMOTİV NAKLİYAT İNŞAAT TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ ÇELİK GIDA TARIM TURİZM SANAYİ VE TİCARET İ ÇINAR BORU PROFİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ ÇINAR LOJİSTİK VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ ÖMER TAVUKÇULUK GIDA SANAYİ VE TİCARET İ ÖMER USTABAŞ ÖZGÜR OTOBÜS VE MİNİBÜS ÖZ EREĞLİ HADDECİLİK DEMİR ÇELİK SANAYİ VE TİCARET LTD.ŞTİ. 500 ÖZCAN ÇALIŞKAN ÖZ KRİSTAL ÖZEL AKÇA TIP SAĞLIK HİZMETLERİ LTD.ŞTİ. ÖZERK BORU PROFİL MÜHENDİSLİK TARIM VE HAYVANCILIK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ ÖZGÜN MAKİNE SANAYİİ VE DIŞ TİCARET İ ÖZGÜN TİCARET KOLLEKTİF ŞİRKETİ MUSTAFA GÜNER VE ORTAĞI ÖZGÜR YILMAZ YILMAZOĞULLARI FINDIK ÜMRAN ÇELİK BORU SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ 507 ÜNAL LEZGİ ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET KOLLEKTİF ŞİRKET ANONİM ŞİRKET 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 4- KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 4- KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK 209

234 508 ÜSTÜN EĞİTİM HİZMETLERİ SANAYİ VE TİCARET İ 509 ÜZEYİR YERLİKAYA GÖKAY FINDIK ÜÇ-BEY TURİZM İNŞAAT VE REKLAMCILIK TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ÜÇLER GIDA VE TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİM PAZARLAMA LİMİTED ŞİRKETİ 512 İBRAHİM BÜLBÜL BÜLBÜL MARKET 513 İBRAHİM CAN 514 İBRAHİM GÜÇLÜ İBRAHİM KALYONCU TEKNİK TARIM TİCARET İBRAHİM SÖNMEZ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İLHANLAR İNŞAAT EMLAK NAKLİYE TURİZM TİCARET VE SANAYİ İ İLKE PETROL TURİZM İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 519 İLKER KÜTÜK İLKER TİCARET 520 İMDAT ALBAYRAK İMPA GIDA İHTİYAÇ MADDELERİ PAZARLAMA İ İMREN GIDA PAZARLAMA VE TİCARET İ 523 İRFAN YOMRA ÇAĞDAŞ ELEKTRİK 524 İSA CEYLAN 525 İSA YILDIRIM YILDIRIM İNŞAAT MÜHENDİSLİK MİMARLIK BÜROSU 526 İSLAM İSMAİL ELİT MİMARLIK 527 İSMAİL AKIN AKIN ORMAN ÜRÜNLERİ 528 İSMAİL ANDİÇ ANONİM ŞİRKET 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 5- KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 1- TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA 2- MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ 210

235 529 İSMAİL BEK 530 İSMAİL CESUR CESUR TİCARET 531 İSMAİL DEMİREL 532 İSMAİL GÜNER 533 İSMAİL HAKKI YAPICI YAPICI FINDIK 534 İSMAİL SOLAK 535 İSMAİL ÇELEBİ ÇELEBİ İNŞAAT İSMET YEMENİCİ YEMENİCİ GAZETE DAĞITIM İSTEKS İÇ GİYİM SANAYİ TİCARET İ AKÇAKOCA ŞUBESİ İŞCAN TURİZM VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İŞCAN TURİZM VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ AKÇAKOCA ŞUBESİ 540 ŞABAN GÜNER GÜNER İNŞAAT 541 ŞAFAK UYGUN KARADENİZ FINDIK 542 ŞEFİK REÇBER RIFATOĞULLARI TİCARET 543 ŞENAY DEMİRCİ ŞİRİN BABA 544 ŞERİF AKSOY AKÇAKOCA FINDIK GIDA SANAYİ TİCARET 545 ŞUAYİP ŞAHİN 546 ŞUAYİP ŞENGÜL AR TAVUK BAYİİ 547 ŞÜKRÜ AKIN-AKIN TİCARET ANONİM ŞİRKET ANONİM ŞİRKET 3- OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT 4- KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONFEKSYON, DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, MOBİLYA VE DİĞER YENİ MALLAR MESLEK MADENCİLİK, İMALAT, İNŞAAT VE İNŞAAT MALZEMELERİ MESLEK KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER KONAKLAMA, FİNANS VE DİĞER HİZMETLER TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA OTOMOTİV, ULAŞTIRMA VE AKARYAKIT TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA TARIM, HAYVANCILIK VE GIDA Akçakoca Sanayi ve Ticaret Odası 211

236 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM AKÇAKOCA NIN KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ A. ÖRF- ADET- GELENEK VE GÖRENEK ÖRF Örfler, çoğu zaman toplumun katı beklentileri olarak nitelenen birtakım örnek tutum ve davranışlardır. Örfler, aynı zamanda toplumu, herhangi bir değer sisteminin bünyesini oluşturan temel taşlarını da temsil ederler. Bu değerler sistemi,toplumsal yapının durumuna göre giderek özel bir hukuk sistemine göre ya da o sistemdeki bir yasa maddesine de gerekçe olur. Örflerin bireyle birey, bireyle aile, bireyle komşular ve akrabalar, bireyle halk ve ulus arasındaki ilişkileri, davranışları, tutum ve tavırları düzenleyen ve belirleyen işlevleri vardır.toplumun her üyesini sürekli olarak baskı altında tutan örfler,zorlayıcı yaptırıcı ya da yasaklayıcı yaptırımlarıyla bireyin grupla cemaatle ya da toplumla uygun olmasını sağlarlar. Öte yandan cins, yaş, sınıf ve mesleklere göre belirlenmiş çeşitli örfler bunlar arasında bağlantıyı koruma,kollama,pekiştirme ve denetleme işlevleriyle de yüklüdürler.örflere karşı çıkma kimi toplumlarda yasaya karşı çıkmayla bir tutulur;hatta zaman zaman yasaların da üstünde tutularak katı ve bağışlamasız bir tutumla birey cezalandırılır. ADET Adetler, tıpkı örfler gibi birçok sosyal içerikli ilişkiyi düzenlemekte, yönetmekte ve denetlemektedirler. Toplumsal yaşamın düzenli gitmesinde, kuralların uygulanmasında adetler etkili olmaktadırlar; örneğin karşılama ve uğurlamalar; yemek ve sofra düzenleri;geçiş dönemleriyle ilgili kutlama ve kutsamalar;kız isteme,nişanlılık ve evlenme usulleri;cinsler,yaş grupları,meslek mensupları arasındaki ilişkilerin biçimleri;selamlaşma, hatır sorma sırasında uyulması gereken kurallar;bayramlar,mevsimler,önemli günlerle ilgili davranış biçimleri;"yas alma","baş sağlığı dileme" gibi durumlarda söylenecek sözler,takınılacak tavırlar ve tutumlar adetlerin alanına girerler. Adetler çeşitli kökenlerden kaynaklanmış ve biçimlenmişlerdir; bunlar içerisinde geçmiş zamanların yaşama biçimleri, dünya görüşleri, ilginç rastlantı ve olaylar önemli bir yer 212

237 tutarlar. Bir toplumda, toplumun bütününü ilgilendiren adetler olduğu gibi,çeşitli mesleklerin,mezheplerin,etnik grupların v.b. kendilerine özgü adetleri vardır.adetlerin pratikteki uygulanışını giderek gelenekleşmesini sağlayan bu konuda bilinçli yada bilinçsiz görev üstlenen yaş ve cins gruplarıyla dinsel liderler,dernek yöneticileri,oyun grubu başkanları bulunmaktadır. Kimi adetler oldukça durağan ve sürekliyken, kimisi de zamanla değişebilen niteliktedir. Adetlerden bir bölümü toplumun büyük değişim çalkantısına ayak uydurarak özlerinde ve biçimlerinde sınırlı değişmelere uyarak benliklerini bir dereceye kadar korurken,bir bölümü de tıpkı canlı organizmalar gibi etkinliği ve diriliğini zamanla yitirerek gün gelir ortadan kalkarlar GELENEK Gelenekler geniş anlamıyla bir kuşaktan ötekine geçirilebilen bilgi, tasarım, boş inanç,yaşantı biçimi;daha geniş anlamıyla maddi olmayan kültürdür.dar anlamda ise,kuşaklar boyunca bir toplumun örneğin kutsal ya da politik işleri gibi önemli konulardaki görüşlerdir.gelenekler sözlü ve yazılı olmak üzere iki bölüme ayrılırlar. Tıpkı adetler gibi, ama onlardan daha güçlü olarak toplumsal yaşamın düzenlenmesinde ve denetlenmesinde önemli rol oynarlar. Nitelikleri bakımından genellikle tutucu olan gelenekler aile, hukuk, din ve politika gibi toplumsal kurumlar üzerinde etkilidirler; bilim ve sanat, geleneklerin daha az etkisi altındadırlar. Bireyin bağlı bulunduğu grubun ya da toplumun geleneklerine karşı çıkması, bu karşı çıkışın derecesine göre bireyin toplulukça aforozundan saldırıya uğramasına, hor görülmesinden alaya alınmasına kadar genişleyen tepki türlerinde biçimlenir. Geleneklerin tıpkı örfler gibi yasalarla belirlenmiş türleri vardır. Yasa, geleneklere ve onlara aykırı davranışlar için verilecek olan cezaları bir ölçüye sokmaya çalışır. Gelenekler, genellikle yasalardan çok daha geniş bir alanı yönetirler. GÖRENEK Göreneğin örfe, adetlere, geleneğe bakarak yaptırım gücü daha zayıftır. Örfteki yapılma zorunluluğu, adet ve gelenekteki yapılmalı özelliği görenekteki yapılabilme özelliğini alır. En yalın tanımıyla bir şeyi görüle geldiği gibi yapma alışkanlığı olan görenek, öteki 213

238 sosyal alışkanlık gibi gerekli ve uygun görülenleri kapsar. Ama bunların mutlaka yerine getirilmesini istemez. Öteden beri yapıla gelmekte olan, fakat henüz adet durumunu kazanmamış olan bu davranış biçimlerine grubun, toplumun gelişmesin uygun yenilikler eklenir. Bunlar süreklilik kazandığı gibi, bir süre sonra ortadan kalkabilirler. Görenekler, günlük yaşantımızın gerekli gördüğü ilişkilerin düzenlenmesinde, bireyler arasındaki sürtüşmeleri azaltmakta, toplumsal ilişkilerin kolaylaşmasında, belirleyici rol oynarlar. Komşu ziyaretlerinde, hasta yoklamalarında alış-verişte, ortak taşıtlara inip binmede, tanışma ve tanıştırılmalarda nasıl davranılacağını belirleyerek ilişkilerin düzenli gitmesine yardımcı olurlar. 388 Bilindiği gibi insan yaşamının üç önemli geçiş dönemi vardır. Bunlar doğum, evlenme ve ölümdür. Her birinin kendi bünyesinde birtakım alt bölümlere ve basamaklara ayrıldığı, bu üç önemli aşamanın çevresinde birçok inanç, adet, töre, ayin, dinsel ve büyüsel özlü işlem kümelenmiştir. Bunlar söz konusu geçiş leri bağlı bulundukları kültürün beklentilerine ve kalıplarına uygun bir biçimde yönetmektedir. Hepsinin amacı da kişinin bu geçiş dönemindeki yeni durumunu belirlemek, aynı zamanda da kişiyi bu sırada yoğunlaştığına inanılan tehlikelerden ve zararlı etkilerden korumaktır. Çünkü yaygın olan inanca göre, insan bu tür dönemlerde güçsüzdür ve zararlı etkilere açıktır. Böylece geçiş dönemlerinde kümelenen adetleri gelenekler, töreler ve törenlerle bunların içerisinde yer alan işlemler ve uygulamalar bir ülkenin ya da belirli bir bölgenin geleneksel kültürünün ana bölümlerini oluşturmaktadır. Geleneksel halk yaşamının başarılı bir birleşime varabilmesi için, birçok başka şeyin yanı sıra bu üç önemli geçiş döneminin de sistemli bir şekilde araştırılması gerekmektedir. İnsanlığın bu dönemlerle ilgili düşünce, tasarım, tutum, davranış, işlem ve uygulamaları, belirli bir ülkenin, bir halkın ya da bir etnik grubun coğrafyasından ve kültüründen kimi yerel ayrımların, özelliklerin dışında ana çizgileriyle evrensel bir nitelik taşımaktadır. 389 Akçakoca nın, örf, adet, gelenek ve göreneklerinde de bu geçiş dönemleri belirleyici olmuştur. Çocuk ile ilgili adetlerden başlayarak Akçakoca nın karakteristik kültür öğeleri şu şekilde incelenecektir: 1. Çocuk İle İlgili Adetler Doğum, hemen her zaman mutlu bir olay olarak kabul edilmiştir. Doğum toplumda ana ve babaya duyulan saygıyı arttırır. Çağlar boyu doğuma ve onun kendi bünyesi içindeki Aytaç Özel, Ankara İli Elmadağ İlçesi nin Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapısı, Niğde-2006,s.142 (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, N.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü) 214

239 evrelerine bir takım geçiş töreleri ve törenleri eşlik ederler. İnançlar ve gelenekler insanları gebelik öncesinden başlayarak bir takım âdetlere uymaya ve bu âdetlerin gerektirdiği işlemleri yerine getirmeye zorlamaktadır. Doğumun çevresinin yüzlerce âdet, inanç, dinsel ve büyüsel özlü işlemle örülü olduğunu görüyoruz. Dünyaya gelen her çocuk, sadece anne ve babasını değil, aynı zamanda akrabaları, komşuları, bütün bir soyu da sevindirmiştir. Çünkü her doğum ailenin, akrabaların ve soyun da nüfusunu da artırmaktadır. Artan nüfus ise gücün ve dayanışmanın artışı anlamına gelmektedir. Özellikle küçük topluluklarda ve etnik gruplarda aileler, nüfuslarının çokluğu oranında kendilerini güçlü ve dayanıklı hissetmektedirler. Yaygın olan çocuk, ailede ocağı tüttürür. sözü de toplumun bu konudaki değer yargısını açığa vurmaktadır. 390 Akçakoca da doğumla ilgili âdet, inanma ve bunlara bağlı pratikler günümüzde de sürmektedir. Yeni kuşak bir yönden âdetlere uyarken diğer yönden de tıbbın sağladığı her türlü imkandan yararlanmaktadır. Toplumuzda geçmişte çocuk sahibi olunamadığı durumlarda kusurun genellikle kadınlarda görüldüğü, uygulama ve pratiklerin büyük çoğunluğunun kadın üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Dinsel, büyüsel nitelikli uygulamalar, halk hakimliği kapsamına giren pratikler ile kusurun de giderileceğine inanılıyordu. Günümüzde ise kusur sadece kadında aranmaz, erkekte aynı derecede sorumlu tutulur. Eski tarz uygulamalara halen devam edilmekle birlikte modern tıp insanların en fazla güvendiği çözüm yolu haline gelmiştir. Hamile kadın aşerme aşamasına geldiğinde bazı yiyecekleri yemekten kaçınmakta ya da tam tersine bazı şeyleri yemeğe özen göstermektedir. Akçakoca da hamile kadın hamileliği süresince bir nevi hasta sayılmaktadır. Bundan dolayı çevresi tarafından bu duruma göre hareket edilmektedir. Kadının karnı sivri olursa erkek, yuvarlak olursa çocuğun kız olacağına inanılır. Kadının hamileliği süresince çektiği sancılar çocuğun cinsiyeti açısından çeşitli yorumlara neden olmaktadır. Ancak modern tıbbın gelişmesi ile cinsiyet konusunda merak kısa sürede çözülmektedir. Çocuğun anne karnında annenin tüm davranışlarından etkileneceği bundan dolayı anne adayının bazı davranışlardan kaçınması gerektiği ya da bazı davranışları yapması gerektiğine inanılmaktadır. Hamile kadının neye çok bakarsa çocuğunda ona benzeyeceği düşünülür. Hamile kadın cenazeye gitmez, cesede bakmaz, sakız çiğnemez, ağır eşya kaldırmaz, kelle paça yemez, saçını kestirmez, ciğere ve nara dokunmaz ki çocukta leke olmasın. Vücudunun bazı bölgelerini kaşımaması gerektiğine, canı bir şey istediğinde bulamıyorsa avucunu yalaması gerektiğine inanılır. Hamile kadının güzel kimselere güzel şeylere bakması gerektiğine inanılır. 391 Akçakoca da kırk günlük dönem içerisinde loğusa ve kırklı çocuğa bir takım şeylerin zarar verebileceğine inanılmaktadır. Bundan dolayı kırk gün boyunca anne ve çocuk dışarıya çıkarılmaz. 390 Özel, a.g.t.,s Güler Güçlü, 1954 Doğumlu, Ev Hanımı, İlkokul 215

240 Loğusalı kadın ve kırk gününü doldurmamış çocukların birbirleriyle karşılaşması uğursuzluk olarak görülmektedir. Kırkıncı günün sonunda anne ve çocuk yıkanır. Buna kırklama adı verilmektedir. Çocuğa ad koyma işlemi ise bir din adamı vasıtası ile belirlenir. Bu bölgede dedenin adını verme oldukça sık rastlanan bir durumdur. Din adamı çocuğun kulağına ezan ve sonrasında ismini okuyarak ad verme işlemi tamamlanmış olur. Annenin ilk sütüne ağız denilmekte olup anne sütünün önemi herkes tarafından kavranmış durumdadır. Çocuk anne sütü ile ne kadar fazla beslenirse sonraki dönemde de sağlıklı olacağı düşünülmektedir. 2. Sünnet İle İlgili Adetler Akçakoca da genelde sünnet geleneği içinde hem dinsel hem de töresel işlemler barındırmaktadır. Sünnet yaptıracak aile bu işlemlerden kaçmak istemez. Her ne kadar farklı bir sıralama var ise de genelde yapılan işlemler birbirine benzemektedir. Sünnet İslam dininin belirgin unsurlarından biridir. Bu konuda toplumun çok katı kuralları vardır. Dolayısı ile çeşitli nedenlerle sünnetleri gecikmiş delikanlılar toplum tarafından eleştirilme, hor görülme korkusu yaşarlar. Hatta hakarete varacak şekilde tutum ve davranışlarla karşı karşıya kalabilirler. Sünnet çocuğunun yaşı ve sünnetin zamanı konusunda kesin bir kural olmamakla birlikte çocuklar çoğunlukla okul çağına yakın veya ilköğretim yıllarında ergenlik çağına girmeden sünnet edilmektedirler. Yapılacak olan sünnet töreninin görkemi ailenin maddi durumunun da göstergesidir. Sünnet genel olarak yaz mevsiminde okullar açılmadan önce yapılır. Özellikle hafta sonu olmasına dikkat edilir. Köylerin büyük bir çoğunlunda dini açıdan mübarek bir gün sayılan Perşembe günleri yapılmaktadır. Köylerde sünnet daha çok kapı kapı gezilerek sözlü olarak haber verilirken şehir merkezinde davetiyeler basılmaktadır. Sünnetten önce çocuk psikolojik açıdan yakınları tarafından hazırlanmaya çalışılır. Sünnet giysisi törenin en önemli özelliklerinden biridir. Elbise ailenin maddi durumuna göre değişiklik arz etmekle birlikte ön tarafında maşallah işlemeli açık mavi bir başlık genel olarak ortak kıyafettir. Sünnetten önce çocuk at ile ya da yapılan bir araba konvoyu ile gezdirilir. Arabanın önünü kesen çocuklara zarf içerisinde para dağıtılır. Sünnet işlemi cinsel organın uç kısmındaki derinin çepeçevre kesilmesinden ibarettir. Çocuk varsa kirvesinin kucağına yoksa bir yakınının kucağına oturtulup, bacakları iki yana açılarak kolları sıkı sıkıya tutulur. Bu esnada çocuğa cesaret verici sözler söylenir. İşlem sırasında tekbirler getirilir. Kesildikten sonra ise oldu da bitti maşallah denilir. Sünnet işlemi önceden köy köy, mahalle mahalle gezen amatör kişiler tarafından yapılırken, günümüzde hastanelerde yapılmaktadır. 216

241 Sünnet töreni aslında aile için bir nevi düğündür. Bundan dolayı gelenler sünnet çocuğuna başta altın ve giyecek olmak üzere çeşitli hediyeler getirmektedirler. Anadolu nun birçok yerinde olduğu gibi Akçakoca bölgesinde de sünnetlerin vazgeçilmezlerinden biri de kirveliktir. Kirvelik, kısaca ekonomik ve sosyal düzeyleri birbirine denk iki aileden birinin sünnet töreni masraflarını karşılaması ile oluşturan bir akrabalık aracıdır. Kirvelik sayesinden aileler arasında kalıcı dostluklar kurulmaktadır. Bu dostluklar ölene kadar devam ettiği gibi bu ailelerin çocukları arasında evlilik hoş karşılanmaz Evlilik ile İlgili Adetler a. Kız Beğenme Akçakoca da mısır bitkisinin çokça ekildiği, fındığın kozalarından ayırma makinelerinin henüz ortaya çıkmadığı dönemlerde mısır soymak, fındık toplamak ve ayıklamak için imece usulü yardımlaşma yapılırdı. Bu imecelere kız ve erkek birlikte katılırlardı. Bu tarz çalışmalara esnasında birbirinden hoşlanan gençler, araya bir aracı kadın koyarak sevgilerini ifade ederlerdi. Sonrasında ise genç kız kadın vasıtası ile sevdiği erkeğe, erkekte sevdiği kıza sevgilerinin nişanesi olarak hediye gönderirlerdi. Seven çiftler genelde dostları, arkadaşları tarafından yalnız bırakılmazdı. Mesela; bir erkeğin sevdiği kız salıncağa binerse önce aşık olan erkek silahını boşaltır. Bu seni başkası severse onu öldürürüm demektir. Hemen ardından erkeğin de arkadaşları silahlarını boşaltmaya başlar ki bu da arkadaşımızın yanındayız anlamı taşımaktadır. Böylece durum herkes tarafından anlaşılmış olur ve kimse kimsenin sahasına girmez. Erkek evlenme arzusu içerisinde olduğunu ailesindeki yakın gördüğü bayanlara anlatır. Zaman içerisinde gelişen olaylar oğlanın anası tarafından babasına açıklanır. Bir müddet ne olup olmayacağı, aileler arasında düşünülüp tartışılır. Karar aşamasından sonra kız tarafının kıramayacağı bir aracı bulunur. Aracı kız tarafının ağzını arayarak ne düşündüklerini öğrenmeye çalışır. Cevap olumlu yönde ise kızı istemek için girişimlerde bulunulur. Ancak toplum kız isteme konusunda çok duyarlıdır. İstenilen bir kızın verilmemesi yada söz kesiminden sonra dönülmesi erkek tarafından hakaret olarak görüldüğünden aileler arasında ciddi gerginlikler oluşabilir. b. Sıra Gözetme 392 İbrahim Tandoğan, 1943 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 217

242 Akçakoca çevresinde sıra gözetme geleneği vardır. Büyük kız varken küçüğünün evlenmesi ayıplandığı gibi baba buna çoğu zaman izin vermez. Ablanın evde kalmış gibi bir imajının olacağı düşünülür. Ancak evlenme çağındaki erkek, bekar ablası varsa iznini alarak evlenebilir. Erkek kardeşler arasında da sıra gözetme sıkça rastlanan bir durumdur. 393 c. Başlık Parası Akçakoca ve köylerinde başlık parası vermek gibi bir gelenek neredeyse yok denecek kadar azdır. Yalnız fakir ailelerde kızına çeyiz yapabilmek adına bir miktar para alınmaktadır. Abaza köylerinde başlık parası halen alınmaya devam etmektedir. d. Kız Kaçırma Akçakoca da kız kaçırma olaylarına çok fazla rastlanmasa da özellikle Abazalarda düğün çok masraflı olduğu için birbirini seven gençler kaçarlar. Kız kaçırılmadan önce nüfus cüzdanı kaçırılır. Kızın yaşı 18 den küçük ise kız kaçırıldıktan sonra damadın akrabalarının birinin evinde saklanılır. Daha sonra aileler arasında anlaşmaya gidilir. Kaçırılan kızın yanında kıza yakılığı ile bilinen bir arkadaşı da kaçırılır. Bu kıza tasavize denilmektedir. Kız bir süre güvenilir bir ailenin yanında misafir edilir. Düğün yapılıncaya kadar kız bu evde misafir olur. Ve her gece bu evde eğlence yapılır. Bu eğlenceye ise taşamhara denir. Kız ve erkek anlaşarak kaçmışlar ise iki tarafın aileleri bir süre birbirleri ile görüşmezler. Daha sonra aracılar yardımıyla taraflar barıştırılır. Ancak uzun yıllar süren küskünlükler söz konusu olabilmektedir. Kız kaçırmada kızın rızası yoksa olay kan davasına kadar gidebilir. e. Kız İsteme Ön hazırlıklar tamamlandıktan sonra kız babasının sevdiği birisi erkek tarafı ile birlikte kızı istemeye giderler. Erkek tarafından ağzı laf yapan, hatırı sayılır biri sözü açar. Biz Allah ın emri, peygamberin kavli ile kızınız. yı oğlumuz.. ya istemeye geldik. der. Kız babası ise Allah yazdıysa olur. Ama bir düşünelim. Soracak, araştıracak adamlarımız var. Onlara soralım. der. Bu biraz naz etmek ve kendi akrabalarına paye çıkarmak için söylenmiş bir sözdür. Bir süre beklenilir. Bu arada istiyorlarsa, el altından erkek tarafını cesaretlendirecek haberler gönderilir. Bu dönemde, kız ile erkek karşılaştıklarında kaş göz işaretleri ile birbirlerine cesaret verirler. Kız bir süre sonra yeniden istenir. Abazalar da kız isteme erkek babası gitmez. Yakın akrabalar, örneğin dayı, yenge, hala gibi büyükler gider. Baba, amca, dede gibileri gidemez. Kız verilirse üç ay gibi bir süre ile beklenilir. Bu süre içersinde oğlan evinde her gece muhabbet yapılır. Köyün bütün gençleri 393 Rabia Aykar, 1967 Doğumlu, Öğretmen, Üniversite Mezunu 218

243 erkek evine giderek muhabbet ederler. Eğer gençlerin köyü farklı ise diğer köyden gelen misafirlere hizmet etmek, misafirleri eğlendirmek damat köyünün gençlerine düşer. f. Söz Kesme ve Nişan Olayı Eskiden Akçakoca da erkek askere gitmeden nişanlanırdı. Nişanlılık süresi, askerlik ve maddiyata bağlı olarak bir ayla iki yıl arasında değişirdi. Yerli halk arasında beşik kertmesi yoktur. Her ne kadar göçmen köylerinde beşik kertmesine rastlandığı ifade edilmişse de günümüzde böyle bir geleneğe rastlanmamaktadır. Kız istemede erkek tarafından hediye olarak gönderilen kutu şekeri ertesi gün iade edilmez ve açılırsa bu durum kızın verildiğine dair bir işarettir. Taraflar tarafından söz kesiminden sonra oğlan tarafının akrabaları kız evine yüzük, elbise, çorap ve terlik alarak giderler. Nişanda yüzükler takılır. Bazı köylerde nişanda erkeğin bulunmadığı, akrabası tarafından kızın parmağına yüzük takıldığı söylenmiş olsa da günümüzde böyle bir geleneğe rastlanılmamaktadır. Bir süre sonra ise kız tarafı yüzük, bir kat çamaşır ve kaynanaya elbise alarak oğlan tarafının evine giderler. g. Çeyiz Geleneği Çeyiz olarak eskiden sandık, yatak, yorgan, yelek, şalvar, bakırdan mutfak eşyası, elde dokunmuş yer hasırı, hasır seccade, ottan duvar yastığı, kanaviçe işler ve örtüler bulunmaktadır. Günümüzde ise çeyiz olarak mutfak eşyası, el işleri, örtü, nevresim ve çarşaf takımları hazırlanmaktadır. Çeyizin miktarı ailenin ekonomik durumu ile yakından alakalıdır. Kızlar da hem göçmek halkta hem de yerli halkta miras hakkına sahiptir. 394 h. Kına Gecesi Düğünün ilk aşaması kına gecesidir. Kına gecesi genelde Çarşamba günleri yapılmaktadır. Kına gecesi için erkek tarafı akrabaları ile birlikte yanlarına kına alarak kız evine giderler. Dört kız gelini alarak bir çarşafın yada büyükçe bir yazmanın altına girerler. Kızlardan birisi gelinin eline kına yakar. Gelinin elleri beyaz bir bez ile bağlanır. Bu esnada çeşitli maniler söylenir. Hem gelin ağlar hem de etrafındakiler. Kına gecesinde söylenen maniler ise; 394 İbrahim Tandoğan, 1943 Doğumlu, Çiftçi, İlkokul Mezunu 219

244 Gelin kınan mutlu olsun, Evliliğin tatlı olsun Damat bey beyin olsun Gelin kınan kutlu olsun Aşa köyde çakal yok Yukarı köyde bakkal yok Güvey beyde sakal yok Gelin kınan kutlu olsun Kaynananla dalaşma Sağda solda dolaşma Kimse ile dalaşma Gelin kınan kutlu olsun Kayınların kardeş olsun Kaynanan anan olsun Kayınpeder baban olsun Gelin kınan kutlu olsun Hiçbir işten kaçmayasın Kimseye derdini açmayasın Etrafı döküp saçmayasın Gelin kınan kutlu olsun Evinden gidiyorsun Bize veda ediyorsun Yeni yuva kuruyorsun Gelin kınan kutlu olsun Bütün kuşlar yuva yapar Yuvayı dişi kuş yapar Akılsızı atmaca kapar Gelin kınan kutlu olsun Gelin yuvan kutlu olsun Evliliğin mutlu olsun Gittiğin o evinde Geçmişin de tatlı olsun Anaları unutma İkircikli yol tutma Kimselerden korkup ta Yanlış bir yol tutma Ananı hep özlersin Yollarını gözlersin Gözün önüne gelir Gül gibi kardeşlerin Dertleri içine at Ağlama saat saat Herkesle iyi geçin Gönlün olsun hep rahat Yüzün hep güleç olsun Kayınlar kardeş olsun Onlarda hep bizi gör Hak sana yoldaş olsun Komşuların incitme Kimseye hiç dik gitme Herkesle iyi geçin Gerişini merak etme Kınanı yakam eline Emine vah ah emine Geldin gelinlik çağına 220

245 Emine ahh ah emine İşte sana düğün dernek Emine aah ah emine Gelin kınan kutlu olsun Evliliğin mutlu olsun Gittiği o evinde Geçmişinde tatlı olsun İzzet ve ikramdan sonra erkek tarafı evlerine döner. Damadın evi önünde büyük bir ateş yakılır. Kız tarafı tavuk istemeye gelir. Her evden birer tavuk alınır. Ateş yanınca baklavalar getirilir. İkramlar yapılır. Kız tarafı en iyi şekilde ağırlanmaya çalışılır. Kına gecesi bayramlık elbiselerini giyen genç kızlar çiftetelli, topal oyunu gibi oyunlar oynarlar. Mahalli lisanla şu türküler söylenir; Alilen Papa, Alilen Papa Ne istersin, ne istersin? Sizin evlerde bir güzel gördük Onu isteriz O güzelin adını bize bildirin Aslıdır, paslıdır. Geç varamaz Eliyle, işiyle varmalıyız Yukarı köyün çakalı Aşağı köyün bakkalı Mehmedin kaba sakalı A kızım kınan sana kutlu olsun Gelin kınan kutlu olsun Geldiğin yeni evde Geleceğin tatlı olsun Yukarı köyün çakalları Aşağı köyün bakkalları Damat beyin sakalları Gelin kınan kutlu olsun Kınan gecen hoş olsun Evin bereket dolsun Damat bey eşin olsun 221

246 Gelin yuvan mutlu olsun Aşağı köyde bakkal yok Yukarı köyde çakal yok Güveyin sakalı yok Gelin kınan kutlu olsun Köyümüzden çıkıyorsun Bize veda ediyorsun Yeni yuva kuruyorsun Gelin kınan kutlu olsun 395 i. Düğün Akçakoca da düğün genellikle nişandan en az bir yıl sonra yapılır. Bindallı ve benzer gelenekler yoktur. Eskiden gelin renkli ve temiz ipekli bir elbise damat ise don pantolon üzerine beyaz gömlek ve işlemeli yelek giyerdi. Güvey fakirse beyaz elbise ödünç alınırdı. Eskiden olduğu gibi gelin kayınbaba ve yakın akraba arasına giderdi. Gelin evden çıkarken, kız kardeşlerden biri, yoksa akraba kızlardan biri çeyiz sandığı üzerine oturup sandık haracı isterdi. Ayrıca kapıdan çıkarken erkek kardeş, kapı haracı olarak bir miktar para talep eder. Köylerde eskiden bir öküz arabası süslenirdi. Üstüne halı ve kilimlerle bir örtü yayılır, çan ve zillerle araba süslenirdi. Günümüzde ise bu arabaların yerini daha modern arabalar almıştır. Öküz arabaları ile ilerlerken araba ikide bir durdurularak naralar atılırdı. Yolda halaylar çekilir, kasap oyunu, Kastamonu zeybeği gibi oyunlar oynanarak damat evine varılırdı. Gelin alınmadan o köylülere pilavlık parası adı verilen bir miktar para verilir. Gelin arabaya binmeden önce bolluk ve bereket getirsin diye damadın babası ya da yakın akrabaları bozuk paralar içersinde şeker, buğday atarlar. Çocuklar birbiri üzerine yığışarak bunları toplamaya çalışırlardı. Köyden çıkıncaya kadar çeşitli yollardan dolaşarak damat evine varılır. Gelin arabadan inmeyerek bahşiş ister. Köyde ise bir inek ya da tosun, şehirde ise bir miktar para verilir. Kapı önünde kurulan bir masada kız tarafı tatlı, şeker, sigara, mermi gibi isteklerde bulunur. Bu istekler karşılanana kadar gelin bekletilir. Bu durum bazen 3-4 saat kadar sürebilir. 395 Okan, A.g.e. s

247 Gelin eve girerken eğilip eşiği öper. Bolluk getirmesi düşünülerek burada da mısır, buğday, şeker, bozuk para atılır. Akraba ve komşular birer tepsi baklava alarak damat evine giderler. Tepsiler üst üste kümelenir. Erkek evinin önünde yakılan ateşin etrafında kadın kıyafetine girmiş köçekler oynatılır. Eğer erkek evi varlıklı ise dört köçek, dört davul, dört zurna ve dört keman bulunur. Bu esnada imam nikahı yapılır. İmam nikahı yapılırken gelinin yanında teyze, hala gibi akrabaları bulunur. Gürcü köylerinde ise düğün gecesi, güveyin gerdeğe girmesi yasaktır. O akşam gelinin akrabası olsan kızlar sabaha kadar beklerler. Düğünün ertesi günü gerdeğe girilir. Düğün genellikle üç gün devam eder. Lazlar ve Hemşinlilerde de benzer gelenekler bulunmaktadır. İmam nikahından sonra güvey arkadaşlarının kolunda gelinin odasına getirilir. Arkasından yumruklanarak odaya sokulur. Damat odaya girer. Hazır bulunan seccadede iki rekat namaz kılıp duasını yapar. Gelinle tanıştıktan sonra ona hediyeler vererek onu konuşturmaya çalışır. Gelin konuşmaya başlayınca pencereyi açarak iki el silah atar. Silah sesini duyan misafirler dağılıp giderler. Gelinle damat baklava yerler. Baklavanın bir kısmını bırakırlar ki ertesi gün evlenmemiş erkek ve kızlar da bu baklavalardan yiyerek nasiplerinin açılacağını düşünürler. 396 Abazalarda ise düğün zamanı gelince akrabası veya köylüsü olan bir delikanlıyı gelinin yanına refakatçi yaparlar. Gerdeğe girinceye kadar gelinden o sorumludur. Düğünler Abazalarda Cumartesi günü başlar ve Pazar günü akşamına kadar devam eder. Düğünde kurban olarak inek kesilir. Bu ineğe asta adı verilmektedir. Öğlene kadar yemek yapılır. Yemek olarak genelde etli yemek, pilav, salata, helva yada tatlı yapılır. Düğün evine gelen misafirler eve metre mesafeye gelince silah atarak köşeye para yapıştırırlar. Gelen misafirler hediye olarak zarf içinde para koyarlar. Zarfın üstüne ismini ve mutluluk dileklerini yazarlar. Düğüne her gelen bir zarf getirir. Bir ihtiyar heyeti kurulur ve düğün boyunca gelen zarflar onların bulunduğu masaya gönderilir. İhtiyar heyeti gelen zarfları açarak bir deftere kayıt eder ve düğün sonunda biriken para damada verilir. Düğün süresince gelen misafirlerden yatılı olanlar komşulara dağıtılır. Hangi misafir kime gidecekse ev sahibi misafirleri bekler. Gece sonunda ev sahibi misafirlerini alarak evine döner. O geceki misafirlerin her türlü ihtiyaçları ev sahibinden sorulur. Düğünde kız erkek bir çok genç teşrifatçı, peşkirci, tepsici gibi isimlerle çeşitli görevler alır. 396 Hüsamettin Kaya, 1952 Doğumlu, Emekli Öğretmen, Üniversite Mezunu 223

248 Kız eve getirilirken de Abazaların çeşitli gelenekleri vardır. Köyün ileri gelenleri ve gelin Galaba söyleyerek erkek evine getirilir. Kapıda bir bıçak ve silah çapraz olarak durmaktadır. Bunun anlamı, erkeğin, onun namusunu ve başına gelecek her türlü belayı defedeceği manası taşımaktadır. Çok saygıdeğer misafirlere kuzu kesilir. Misafir yemeğe hemen başlamaz. Evin büyüğü kesilen hayvanın kellesi ile gelir. Misafir bu kellenin kulağını keserek evin büyüğüne verir. Büyük de bu kulağı alıp evin küçüğüne verir. Bu kelle yenmez. Bu gelenek bir çeşit misafire hizmet gösterişidir. Düğün evinde odanın bir köşesine beyaz bir çarşaf asılır. Düğün boyunca gelin bu çarşafın arkasına gizlenir. Düğünde gün sonra kız evine gidilir. Buna damat görmesi denilmektedir. Anne babasının yanına giden gelin akrabalarına para dışında her türlü hediye götürebilir. Abaza köylerinde gelin yanlarında bir erkek varken damatla birlikte yemek yiyemez, çocuk sevemez. Kayınpederinin yanında konuşamaz. Sadece hizmet edebilir. Düğünlerde çalgı olarak mızıka, akordeon ve tahta çalınır. Tahtaya delikanlı dizilerek tempo tartak vururlar. Ortada bir kız ve bir oğlan oynar. Oyun bitimine doğru bu kız ve oğlan kendi yerlerine oynayacak olanları seçer ve oynamaya onlar devam eder. Düğün esnasında bir ağaca yumurta asılır ve kim onu silahıyla kırarsa Tasayüzeden adı verilen bir çorap kazanır. Yerli köylerinde ise daha çok davul zurna, Doğu Karadeniz den gelen göçmenler ise kemençe ve tulum kullanmaktadırlar. Yerli halk düğün sonrası köçeklerle birlikte düğün evinin önüne gelirler. Burada oyunlar oynanır. Damat elince bir tepsi baklava ile misafirlere baklava ikram eder. Sonra da herkes dağılıp gider. Ev kadınlarla dolar. Duvak günü damat sağdıçla gider. Gelinle sabahtan ikindiye kadar oyunlar oynanır, şarklar söylenir ve derken düğün biter. j. Duvak Gerdek gecesi sonrası sabah gelini eğlendirmek için eğlence düzenlenir. Gelin oynayarak etrafa para atar. Bekar kızlar gelinin duvağından teller kopartırlar. Duvaktan sonra erkek ve kız evlerinde yemekli davetler yapılır Cenaze Törenleri Ölen bir kişinin evine bütün komşular toplanır ve yas tutar. Ölen kişi erkekse erkek hocalar, şayet kadın ise ölüyü ehil kadınlar yıkar. Ölen kişi bir çocuk, genç, yeni gelin, ise acı daha büyük olur. Ölenin ardından ağıt yakılmaktadır. Ölüm olayından sonra ilk olarak camide sela verilir, sela da ölenin kim olduğu, köyden ise hangi köyden olduğu, kimin akrabası olduğu, cenazenin ne zaman defnedileceği bildirilir. 397 Asuman Aydın, 1978 Doğumlu, Ev Hanımı, Lise Mezunu 224

249 Cenaze İslami kurallara göre yıkanıp kefenlenir, çenesi bağlanır. Sonrasında cenazeyi kaldırma işi başlar. Ölü tabuta konulur, ancak ölen küçük yaşta bir çocuk ise bazen tabut kullanılmaya bilinir. Tabut cami önüne getirildikten sonra cenaze namazı kılınır ve imam namaz sonrası mevtayı nasıl bilirdiniz diye sorup helallik ister. Tabut mezarlığa taşınana kadar yakın akrabalarından başlayarak omuzlarda taşınır. Bu taşıma işi bazen bir vasıta ile de olabilir. Bu taşıma işine sadece erkekler katılır. Kadınlar arkadan erkekleri takip eder. Cenaze mezarlığa getirildikten sonra en yakın akrabaları tarafından mezara indirilir. Ölü sağ tarafına yatırılır ve üzerine tahta konulur. Son olarak üzerine toprak atılır. Bu esnada hoca telkin verir, dua eder, Kur andan sureler okur. Cenaze evinde bir süre yemek pişmediğinden eve gelenler yemekler getirirler. Cenaze evinde en az kırk gün televizyon açılmaz, müzik dinlenmez, yas tutulur. Sonrasında üç, yedi, kırk, elli iki ve yıldönümünde yemekler verilir, Kur an ve mevlüt okunur. Bayramlarda özellikle Arefe günü mezarlığa gidilerek mezara toprak atılır, çevresi temizlenir ve ruhuna Kur an okunur Dini Bayramlar Dini bayramların Akçakoca örf ve adetleri içerisinde çok önemli bir yeri vardır. Üç aylar girince Recep, Şaban ve Ramazan gelinceye kadar bazı insanlar oruca alışmak için ayda bir belirli dönemlerde oruç tutarlar. Kutsal geceler, cumalar yavaş yavaş ayrı bir kalabalık olmaya ve cemaat artmaya başlar. a. Ramazan Bayramı Ramazana hazırlık olmak üzere, makarnalar kesilir, erişteler yapılır. Yufkalar açılarak kuskuslar hazırlanır. Mevsime göre çeşit çeşit reçeller, hoşaflar ve şuruplar hazırlanır. Ramazanın ilk gecesi, tam akşam ezanı okunduktan sonra silahlar ardı sıra patlamaya başlar. Silahların atılması Biz ailece Ramazana katılıyoruz. demektir. Yatsı namazına doğru herkes yemeğini yedikten sonra abdestini alıp camilere gidilir. Gençler genelde namazı hızlı kıldıran hocaların bulunduğu camileri tercih ederler. Namaz sonrası yaşlılar evlerine çekilirken, gençler sahura kadar kahvehane gibi mekanlarda vakit geçirirler. Akçakoca ve köylerinde dikkat çeken bir hususta ramazan davulculuğunu o sene askere gidecek gençlerin yapmasıdır. Bundaki asıl amaç ise askere gidecek gençlere bir nebze de olsa maddi destek sağlamaktır. Davulcu, yanına fenerini de alarak ev ev dolaşarak insanları sahura kaldırır. Bu esnada maniler söylemek oldukça modadır. Akçakoca da sahurda söylenen maniler ise; 398 Hasan Yıldırım, 1970 Doğumlu, İmam, Lise Mezunu 225

250 Davulumu çala çala Çıktım ben bu yola Sana derim Mehmet abi Ramazanın mübarek ola Davulumun altı kaytan Sırtımda kalmadı mintan Sana derim Mehmet Ağa Cennetliktir oruç tutan. Bu manilerin çoğu genelde o anda akla gelip söylenen türdendir. Ailenin büyüklüğü, cana yakınlığı ve arkadaşlığı göz önüne alınarak türlü türlü maniler söylenir. Ramazanın ortasında herkes davulcuya verilecek bahşişleri hazırlar. Davulcu bahşişleri toplarken bir takım maniler söylemeye devam eder. Bunlar; Yeni cami direk ister Söylemeye yürek ister Benim karnım toktur ama Arkadaşım börek ister Pestilim var ezilecek İnce bezden süzülecek Verin benim bahşişimi Çok mahalle var gezilecek Bayırlarda biter misin Sular akar tersin tersin Beğim bize bahşiş verdi Allah kesesine bereket versin Besmeleyle çıktım yola Selam verdim sağa sola Beyefendiler, bey ağalar Ramazanınız mübarek ola İşte geldim yüküm büküm Davulum sırtımda yüküm Size derim beyefendiler Evvela selamünaleyküm Merdane kuzum merdane Çifte sıhhatler gerdane İki gözüm Ahmet beyim Emsallerin içinde bir tane Yeni cami ketenciler Davulla gezer bekçiler Bir kapısı çiçekçiler Bir kapısı gümrükçüler 226

251 Kadifedendir kesesi Allah ömürler veresi Benim ağam benim paşam Mekke de kurban kesesi Rabden aldım dil bili Başa sokarlar sümbülü İki gözüm kaymakam bey Sensiz bu memleketin güllü Sabah yıldızına baktım Davulumu boynuma taktım İki gözüm ağalar, beyler Sizi kaldırmaya kalktım Derelerde olur sazan Her evde olur kazan Sana derim Ekrem beyim Pıran yapta para kazan Neliyor kızım neliyor Davullu tokmakla deliyor Kusura bakmayın beyin paşam Davulcu bahşişe geliyor Bismillahla girdim yola Selam verdim sağa sola İki gözüm beyefendi Bayramı şerifiniz mübarek ola Bahçe bahçe geze geldim İnci mercan dize geldim İki gözüm beyefendi Arzuladım size geldim Davulum boştur gereyim Gömleğim yaştır sereyim İşte geldi bayram ayı Ya ben davula gireyim Öteki çarşı minaresi Altmışaltı penceresi İki gözüm hanım yenge Yandı pilav tenceresi Öteki çarşı direk ister Söylemeye yürek ister İki gözüm hanım yenge Benim canım börek ister Evlerinin önü avla Avlanın üstüne dağla İki gözüm beyefendi Bahşişi sırığa bağla Gecelerin ayazına Yumurtanın beyazına Sana derim beyefendi Buyurun bayram namazına Çala çala kolum şişti Kolumun kol bağı düştü İki gözüm beyefendi Bahşişi sırığa bağla Davulumun altı pekmez Çalarım çalarım ötmez 227

252 Bu gecenin ayazına Davulcunun gücü yetmez İşte geldim kapınıza Selam verdim yapınıza Yarın bayram namazı var Kutlu olsun hepinize Bahçelerde olur peziler Padişahta olur vezirler İki gözüm beyefendi Bahşişi tezden hazırlar Davulu taktım koluma Sahanı koydum boynuma Bu evde baklava kokuyor Kokusu geldi burnuma Bahçelerde olur koyun Boynuzları oyun boyun İki gözüm beyefendi Bahşişi sahana koyun İstanbul dan bir kuş geldi Kanadında bir gümüş geldi İki gözüm beyefendi Misafiriniz hoşça geldi İstanbul dan gelir urgan Kanatları burgan burgan İki gözüm beyefendi Üstümdeki yazma yorgan Hoca efendi, hoca efendi Bekçi sokaklarda gezer kendi Sana derim hoca efendi Saatiniz kaça geldi? Şekerim var ezilecek İnce tülbentten süzülecek Daha çok söyleyecektim ama Mahallem var gezilecek Bekçi gelir gizli gizli Ayağında ince dizlik Versin bekçisine bahşişini Alsın ayağına dizlik 399 Çoğunlukla makarna, kuskus, yufka, börek ve oturtma, baklava gibi yiyecekler sahur ve iftar yemeklerinin vazgeçilmezleri arasındadır. Bu tür yemekler midede çabuk sindirilmediği için insan ikindi vaktine kadar açlık hissetmez. Bayram yaklaşınca her evde 399 Şakir Ediz, 1934 Doğumlu, Eski Davulcu, İlkokul Mezunu 228

253 hummalı bir çalışma başlar. Bayrama özel yemekler yapılır. Fırınlar yakılarak ekmek ve baklavalar yapılır. Baklava yapamayanların baklavalarını yapan bazı becerikli kadınlar vardır. Bayram gecesi yeni alınan bayramlıklar son kez giyilerek prova yapılır. Özellikle çocuklar yeni alınan kıyafetleri ile beraber yatarlar. Herkes banyosunu yapıp sonrasında uyur. Sabahleyin erkek çocuklar herkesle birlikte camiye giderler. Namazdan sonra vaaz dinlenir. Bayram namazı kılındıktan sonra caminin en yaşlısından başlayarak sıra ile bayramlaşma başlar. Bu bayrama eriştiren Allah a senalar ve amin diye dua edildikten sonra herkes yakınlarının bulunduğu mezarlıklara gider. Hastalar varsa ziyaret edilir. b. Kurban Bayramı Kurban bayramı gelmeden önce maddi anlamda sıkıntısı olmayan aileler kurbanlıklarını arife gününe kadar hazırlamış olurlar. Arife gününden önce bayram temizliği yapılır. Arife günü genelde alış verişin yapıldığı, çocuklara bayramlıkların alındığı, mezarlıkların ziyaret edildiği gündür. Bayram sabahı namaz sonrası herkes bayramlaşıp evlerinde dönerler. Kurbanlıklar dini kaidelere uygun bir şekilde genelde ilk gün kesilir. Kurban kesildikten sonra bir tencere et pişirilerek hep birlikte yenilir, yoldan geçenlere de ikram edilir. Kurban kesemeyen ailelere de payları dağıldıktan sonra et yemekleri yapılarak gelen misafirlere ikram edilir. Bayramlarda küçükler genelde aile büyüklerinin yanlarına giderek ellerini öperler Asker Uğurlama Türk milletinin tarih boyunca ödün vermediği bağımsızlık ve özgürlük tutkusu bir yaşam tarzı haline gelmiştir. Nesilden nesile aktarılarak sürdürülen bu kararlılık ve bilinç, bizleri, bağımsız bir devlete ve çağdaş Cumhuriyet e kavuşturmuştur. Milletimiz canından üstün tuttuğu yurdunu korumak için gereken bütün özverilerde bulunmuş, bölünmez bütünlüğüne yönelen tüm tehditleri yok etme başarısı göstermiş büyük bir millettir. Türk tarihi, bu amaç doğrultusunda kazanılmış zaferlerle doludur. Türk milleti vatan hizmetinde bulunanları hele de askerlik görevini yapanları, daima saygı ve minnetle anmıştır. Asker ocağı, Peygamber ocağı olarak gören Türk milleti askere gönderdiği gençleri kınalayarak göndermiştir. Askerlik yapmayanları kendi içerisinde çoğu zaman rüştünü ispatlamamış kişiler olarak görmüştür. Askerliğin insanı olgunlaştırdığı ve bir 400 Hüsamettin Kaya, 1952 Doğumlu, Emekli Öğretmen, Üniversite Mezunu 229

254 meslek öğrettiğine inanılır. Vatan borcunu ödemenin kutsallığına olan inanca karşın ayrılığın da acısı hissedilir. 401 Akçakoca da askere gidecek olan gençler grup halinde gezerler ve çevre tarafından misafir olarak görülürler. Askere gidecek olan gençler askere gitmeden önceki Ramazan orucunda davulculuk yaparlar. Bundaki amaç gençlerin askerlik için gereken cep harçlığını kazanmalarını sağlamaktır. Özellikle köylerde askere gidecek gençler köylünün de desteğiyle müzikli eğlence düzenlenir. Bu bir anlamda ön hazırlıktır. Askerlik günü geldiğinde davul zurna eşliğinde oyunlar oynanır. Askere gidecek olan gençler omuzlara alınarak havaya atılır. Yakınları ile vedalaşırken aynı zamanda onların hediyelerini kabul eder. En son anne baba, evliyse eşi ile vedalaşır. Arabaya binmeden önce dualar okunur. Arabanın önü kesilerek önünde İstiklal Marşı okunur. Böylece askere gidecek gençler büyük bir coşku ile uğurlanır Bazı Eski Adetler a. İmece Akçakoca da imece usulü diğer bölgelere nazaran farklılık arz eder. İmece adeti bu çevrede fındık için geçerli olan bir kavramdır. Bir kişi akrabası yada tanıdığı bir kişinin fındıklığına kaç gün giderse o da buna karşılık vermek zorundadır. Fakat kişi kendi yerine çocuğunu, eşini de gönderebilir. Özellikle fındığın cazibesini kaybettiği son dönemlerde bu adet çokça kullanılmaktadır. b. At Çalma At çalma adeti bu bölgede yaşayan Abazalarda eskiden görülen bir adettir. Zengin bir Abaza nın atını çalan kahraman olarak görülür ve asil bir aileden kız isteyebilir. c. Köy Odası Akçakoca nın birçok köyünde köy odası verilen bir misafir evi vardır. Köye gelen yabancı misafirler bu evlerde ağırlanır. Eskisi kadar bu odalara rastlanmasa da hala birçok köyde bu adet yaşatılmaya devam etmektedir. 403 B. YÖRESEL YEMEKLER Ülkemizin her yerinde olduğu gibi Akçakoca da da kendine has damak zevklerini bünyesinde barındıran bir mutfağı vardır. Özellikle birçok farklı grubun buluşma noktası olan Akçakoca da çok çeşitli kültürlere ait birçok farklı yöresel yemekler bulunmaktadır. 401 Özel, A.g.t., s Kazım Yılmaz, 1977 Doğumlu, Esnaf, Lise Mezunu 403 Hüsamettin Kaya, 1952 Doğumlu, Emekli Öğretmen, Üniversite Mezunu 230

255 Akçakoca merkezinde olsun köylerinde olsun yemekler hala tahtadan yapılmış yer sofralarında yenmektedir. Her ne kadar bazı evlerde bu sofranın yerini masalar alsa da sofra ile yemek yenilen evlerde sofranın altına ekmek kırığı, yemek dökülmesinin diye sofra bezi denilen büyükçe bir bez serilir. 1. Aktısızba (Çerkez Tavuğu) Akçakoca daki özellikle Çerkez köylerinde sıkça yapılan bir yemektir. Yemek için gereken malzemeler: 4 kişi için bir tavuk (1000-1,200 gr.), bir küçük baş soğan, bir havuç, tuz, salça için 375 gr. iç ceviz (3 3/4 bardak dolusu), bir soğan, 1 çorba kaşığı kırmızı biber, 3 küçük dilim çok bayat kurutulmuş ekmek, tuz. İyice temizlenmiş tavuğu içinde rahatlıkla pişeceği su dolu (14 su bardağı kadar su) bir tencereye konulur. Yanına soyulmuş soğanı ve havucu eklenir. Su kaynamaya başlayınca tuz (1/2 çorba kaşığı kadar) eklenir.tavuk iyice pişince, eti iyice yumuşayınca, ateşi kapatılır ve tavuğu içinde piştiği suda bırakarak soğumasını beklenir. Tavuk iyice ılınınca sudan çıkarılır, kemiklerini ayıklanır, etini de yarım parmak boyunda küçük parçalara ayrılıp bir kenara konulur. Bu arada içlerinin zar gibi parçaları da ayıklanmış iç cevizi et makinesinin, ya da küçük kuru meyve çekme makinesinin en ince dişi ile bir kere çekilir. Sonra bu cevize, ince ince kesilmiş bir orta boy soğanı, suda ıslanmış ve çok iyi sıkılmış 3 dilim bayat ekmeği, bir çorba kaşığı kırmızı biber ile yarım çorba kaşığı tuzu ekleyerek hepsi iyice karıştırılır. Ekmek ve soğanlı cevizi yeniden kıyma makinesinden geçirilir. Böylece ceviz yağı akar. İkinci kez kıyma makinesinden geçen cevizi bir süzgecin içine koyarak elinizle bastırarak yağını bir kahve fincanının içine akıtılır. Bu yağı bir kenara konulur. Yağı süzülmüş ceviz bir tencereye konulur. (ceviz yağı sonradan Çerkez tavuğunun üzerine süs olarak dökülecektir; bir kahve fincanı yeterlidir; süzerken daha çok yağ akarsa onu yine cevize ekleyin). Tenceredeki cevizlere azar azar 3 bardak ılıkça tavuk suyu eklenir. Bu arada uzunca bir çatalla ya da yumurta teli ya da elektrikli portatif mikser ile iyice dövülür ve cevizlerle tavuk suyunu iyice birleştirerek, pıhtı bir sıvı durumuna getirilir, (bazen cevizlerin bir kısmı top top olur; bu durumda hepsini bir süzgeçten geçirin). Böylece oluşturduğunuz Çerkez tavuğu cevizli salçasının yarısı çukurca büyük bir tabağın içine dökülür. Tavukları üzerlerine konarak iyice karıştırılır, tavuk parçaları sosa iyice bulanır. Sonra da salçanın öbür yarısını dökülür. Kahve fincanındaki ceviz yağı da hafifçe gezdirilerek dökülür ve sofraya götürülür (ceviz yağı olmadan da çerkez tavuğu yapılabilir.) 2. Acıka (Fasulye Ezmesi) 231

256 Çerkezlere mahsus bir yemek olarak bilinse de birçok köyde ve evde yapılan bir yemektir. Barbunya ezilerek yapılan bir yemektir. Birçok şey karıştırılarak yapılan bir yemektir. Baharat, barbunyanın ezmesine katılır. Bu da pasta ile yenilir. Pasta denilen yiyecek ise, mısır unundan yapılmaktadır. Buna bu bölgenin yerli halkı pasta, bazı köylerde mamursa, Abazalarda ise Abista denilmektedir. 3. Acıka Akçakoca nın genelinde yapılan bir yemektir. Yemekten ziyade bir kahvaltılıktır. Ceviz ya da fındık çekilerek özel baharatı ile yoğrulur. Salça, zeytinyağı, tuz, sarımsak, acı pul biber ilave edilir. Ekmeğin üzerine sürülerek de yenilebilir. 4. Aphösesızbal Ham erik tanesinden yapılan bir Çerkez yemeğidir. Yoğurt, erik, acıka, maydanoz ilave edilerek yapılmaktadır. 5. Atukril Hamurun çok az yağda kızartılması ile yapılan bir Çerkez ekmeği çeşididir. 6. Hampal Çerkezlere ait bir hamur yemeği olarak bilinmektedir. Yemek için gereken malzemeler: 1 kg. un, 250 gr. çökelek, tuz, kekik ve tereyağıdır. Una tuz ekleyerek sert bir hamur elde edilir,ceviz büyüklüğünde parçalar koparıp merdane ile açılır. İçine çökelek ve kekik karışımı eklenir. Açılan hamur kapatılıp kenarları el ile burkulur. Kaynamış suda haşlayacağımız için iç malzemesinin çıkmaması için kenarları burkulur. Kaynamış suda iyice pişirdikten sonra bir tepsiye çıkarılır ve üzerine kızdırılmış tereyağı bolca gezdirilir. 7. Açaç Yağda kızartılmış bir ekmek çeşidi olup Çerkezlere özel bir ekmek çeşididir. 8. Halij Hamur yemeğidir. Hamur yufka gibi biraz kalın açılır, kase büyüklüğünde kesilir. Bunun içine Abaza peyniri ve ahusha denilen Abaza otu karıştırılır. Bu karışım kesilmiş hamur içine konarak katlanır ve kaynatılır. Pişince tepsiye konur, biraz soğuduktan sonra servise hazırdır. 232

257 9. Mamursa Mısır unu elenip su içinde karıştırılarak lapa haline getirilir. Bir tepsiye boşaltılır. Üzerine kişi sayısı kadar yuvalar açılır. Yumurtalar tereyağında pişirilip her açılan yuvaya birer tane konur. Etrafı peynirle bastırılır. 10. Abaza Usulü Balık Balık öncelikle temizlenir ve suda haşlanır. Kılçıkları ile etleri birbirinden ayrılır. Haşlanmış su ile beraber bir tencereye konur. İçine rendelenmiş domates, maydanoz, sarımsak ilave edilir. Baharat olarak karabiber ve kırmızıbiber eklenir. Bir müddet pişirildikten sonra, bir yumurta, 1,5 kaşık un, su ile karıştırılır. İçerisine yeteri kadar tuz konulduktan sonra tek bir yöne doğru karıştırılarak pişirilmeye devam edilir. Son olarak üzerine limon ilave edilir. 11. Enişte Çöreği Pirinç unu, tereyağı su ile yoğrulur. İçerisine fındık ilave edilir. Bu çöreği yapan herkese ikram etmediğinden, seni ayırdım anlamında ismini buradan almıştır. 12. Abaza Pastası Bir tür Çerkez ekmeğidir. Çöven denilen, tunçtan yapılmış bir kabın içine su koyarak kaynatılır. İçersine çok az tuz eklendikten sonra elenmiş mısır unu kaynamış suya ilave edilir. Bu karışım amhabısta denilen Çerkezlere özgü bir aletle karıştırılır. Sonra ters yüz edilip fırında pişirilir. İple kesilerek servise hazır hale getirilir. 13. Abaza Peyniri Süt kaynatıldıktan sonra içerisine peynir mayası konulur. Süt kıvamına geldiğinde yavaş yavaş el ile toplanır. Top şekline getirildikten sonra hafifçe açılır. Kaynar suya koyup, çekerek saç örgüsü şeklinde yapılır. Tuzlandıktan sonra bir müddet güneşte bekletilir. 14. Çöğür Kabağın içi alındıktan sonra kaynatılır. Sonrasında içine kaymak konulur Laz Böreği Adı börek diye geçse de aslında bir tatlıdır. En önemli özelliği içerisindeki muhallebidir. Tereyağı, yumurta, mısır unu, süt ve buğday unu muhallebi kıvamına gelene kadar pişirilir. Baklava hamuru şeklinde hamur açılır. Açılan yufkadan on adet yufka yapılır. Bu yufkaların yarısı tepsiye konur üzerine muhallebi kıvamına gelen iç dökülür. Yufkaların 404 Türkan Yazgan, 1967 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Aşçı 233

258 geriye kalan kısmı da üzerine konulur. Yarım saat pişirildikten sonra üzerine bir bardak kaynatılmış şekerli su ilave edilerek servise hazır hale getirilir. 16. Mancar Ezmesi (Lugugangey) Mancar, çayırlarda yetişen alçak saçaklı yaprakları olan bir bitkidir. Bıçakla çıkarılır. Akçakoca nın vazgeçilmezleri arasında yer almaktadır. Mancar haşlanıp süzüldükten sonra kırmızıbiber, tereyağı, sıvıyağ ve tuz ilave edilerek tekrardan ateşe verilir. İyice haşlandıktan sonra içerisine mısır unu ilave edilip ezilir. Sonrasında üzerine iç yağı eritilerek dökülür. 17. Kuskus Bolca yumurta ile süt iyice çırpılır. Sonrasında bir derin kabın içerisinde bulgurla karıştırılmaya devam edilir. İçerisine biraz un ve süt ilave edilir. Bu işlem birkaç defa tekrarlanır. Bu işlem bulgur mercimek tanesi şekline gelene kadar sürdürülür. Belirli bir kıvama geldikten sonra serilerek kurutulur. Makarna gibi pişirilerek servise hazır hale getirilir. 18. Hamsili Pilav İlk olarak hamsinin kılçıkları ayrılır. Baharatlı bir pilav yapılır. Bir tepsinin tabanına çiğ hamsiler dizilir. Hamsinin üzerine hazırlanmış olan baharatlı pilav serilir. Pilavın üzerine tekrardan hamsiler döşenir. 45 dakika kadar fırında kaldıktan sonra pilav servise hazır hale gelir. 19. Hamsili Ekmek Bu ekmeği yaparken kullanılan hamsi salamuradır. Salamura hamsinin ilk olarak kılçıkları çıkartılır. Pazı, maydanoz, taze ve kuru soğan, domates, mısır unu tereyağı ile kavrulurken hamsiler de ilave edilir. İyice karıştırıldıktan sonra bir tepsiye dökülerek bir saat kadar fırında pişirilerek yemeğe hazır hale getirilir Cizleme Yarısı buğday unu yarısı mısır unundan yapılacak olan hamur bir gün öncesinden yoğrulur. Hamur iyice kabardıktan sonra cizleme taşı denilen ocağa az yağ dökülerek hamur bu taşın üzerinde pişirilir. 405 Sevim Çakmak, 1953 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Aşçı 234

259 21. Kaşık Makarna Hamur mantı hamuru gibi yoğrulduktan sonra oklava ile açılır. Küçük küçük parçalar şeklinde bölünür. Bu parçalar bir kürdan benzeri çubukla rulo şekline getirilir. Sıcak suda haşlandıktan sonra üzerine keş ve fındık tereyağı ile kavrularak dökülür. 22. Keş Süzme yoğurt süzüldükten sonra temiz bir beze sarılır. Bir müddet kurumaya bırakılır. Keş, Akçakoca ve çevresinde kahvaltıda ve makarnada kullanılan önemli bir yiyecektir. 23. Minci Tava Ekşimiş ayran süzüldükten sonra minci (lor) haline getirilir. Tereyağı ile kavrulur. Biraz su ilave edilir. Üstüne yağda kavrulmuş kırmızıbiber, sarımsak dökülerek servise hazır hale getirilir. 24. Mıhlama (Kuymak) Mısır unu tereyağı ile yağ unun üzerine gelinceye kadar kavrulur. İçerisine parça parça tulum peyniri atılır. Parçalar eriyene kadar ateşte pişirilir. 25. Turşu Kavurma Yazdan yapılan lubya adı verilen fasulye turşusu soğan, domates ve maydanoz ile birlikte bir süre yağda kavrulur. Bir müddet kavrulduktan sonra servise hazır hale gelir. 26. Tekne Mancarı Fasulye ile lahana öncelikle haşlanır. Haşlandıktan sonra içerisine sarımsak, kırmızıbiber, tuz, kıyılmış ceviz az iç yağı bir müddet kavrulur. Tahta bir teknenin içinde iyice karıştırılır. Üzerine tereyağı ile iç yağı ilave edilir. Olmazsa olmazı olan mısır ekmeği ile birlikte yenir. 27. Keşli Mıhlama Keş tereyağı ile kavrulur. Kavrulurken biraz su ve kırmızıbiber ilave edilir. Karıştırılarak buğday unu katılır. Muhallebi kıvamına gelene kadar pişirilir, en son sarımsak da katıldıktan sonra servise hazır hale getirilir. 28. Pileki Odun ateşi kor haline getirildikten sonra pileki denilen bir kap ateş üzerinde kızdırılır. Kabın tabanına lahana yaprağı döşenir. Tercih edilen balık kaba dizilir. Balığın üzeri lahana yaprağı ile örtülür. Kabın üzeri kapatıldıktan sonra üzerine köz atılır. Yaklaşık bir saat kadar bekletildikten sonra servise hazır hale gelir. 235

260 29. Küme Çiğ fındık ipe dizilir. Üzüm pekmezinden unlu muhallebi yapılır. İpe dizilmiş fındıklar bu muhallebinin içine batırılır. Ağaçta bir iki hafta kadar bekletildikten sonra çerez olarak yenmeye hazır hale gelir. 30. Tartı Kaymak eritilerek pembeleşinceye kadar kavrulur. Bir müddet soğumaya bırakılır. Bunun en önemli özelliği melengüççeği tatlısında kullanılmasındadır. 31. Melengüççeği Hamur baklava hamuru gibi yoğrulup açılır. İçine tartı ve tereyağı ilave edilir. Hamur küçük küçük yuvarlanarak rulo haline getirilir. Hamur üçgen şekline getirilip oklava ile biraz daha açıldıktan sonra kızgın yağda kızartılır. Üzerine şekerli su konularak servise hazır hale gelir Kızılcık Tarhanası Bu bölgede kiren adı ile bilinen kızılcıktan yapılan bir çorba çeşididir. Kızılcık iyice olgunlaştıktan sonra süzgeçten geçirilir. Un ile birilikte ufalanır. Bir müddet kurutulduktan sonra tarhana çorbası şeklinde pişirilir. 33. Tatar Kulağı Öncelikle hamur yoğrulup dinlenmeye bırakılır. Bu esnada soğan, kıyma yada tavuk göğsü, salça ile birlikte kavrulurken içine tuz, karabiber, kırmızıbiber, maydanoz, nane ilave edilir. Böylece iç hazır hale getirilir. Hamur oklava ile açılarak büyük kare parçalara bölünür. İç bu hamur parçaların içine konulur. Kulak şeklinde bükülerek haşlanır. Üzerine iç malzemeden ve tartıdan konulur. 34. Kızılca Mancarı Yaprakları camgüzeline benzer fakat yeşildir. Kendiliğinden biter. Genç ve körpe yaprakları toplanır. Bulgur ve pirinçle pişirilir. Sarımsaklı yoğurt ilave edilir. 35. Isırgan Mancarı Cibirten otu olarak da bilinir. Üzerinde ince dikenleri vardır. Eldivensiz tutulduğunda eli dağlar ve acıtır. Genç sürgünleri elle toplanır. Çentilip sıcak suda haşlanır. Pirinçle yemeği 406 Esma Çakmak, 1965 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Aşçı 236

261 yapıldığı gibi sarımsaklısı da yapılır. Bağırsak hastalıklarına iyi geldiği söylenir. Ayrıca haşlandıktan sonra mısır unu ile çorbası yapılır. Ayrıca içine süt de ilave edilebilir. 36. Çırakta Baba Kaygana Buğday unu elendikten sonra içine bir ya da iki yumurta kırılır. Tuzla iyice çırpılır. Tavaya bol yağ konulduktan sonra kaşık kaşık üstüne hamur ilave edilir. Böylece cm çapında kayganalar oluşur. Bu şekilde yenildiği gibi şerbet dökülerek de yenebilir. Ayrıca keşli kaygana, sebzeli kaygana gibi çeşitleri de vardır. 37. Fındık Çorbası Kavrulmuş fındık iyice ezildikten sonra un ve yağla tavada iyice kavrulur. İçerisine sıcak su ilave edilir. Son olarak karabiber ve tuz katıldıktan sonra köpükler oluşuncaya kadar kaynatılır. 38. Tembel Karı Makarnası Buğday unu elenip yoğrulur. Elde edilen hamur kaşık kaşık kaynayan suya atılır. Kaynatılan hamurlar tepsiye alındıktan sonra üzerine keş, fındık veya ceviz konulur. 39. Kaymakam Ekmeği Elenmemiş buğday unu yoğrulur. Bir saç ateşte kızdırılır. Hamur taşa yapıştırılır. Hamurun üzerine delikler açıldıktan sonra hamurun hem önü hem arkası ateşte kızartılır. Tuzu da biraz fazla olan bu ekmeği özellikle değirmenciler yapmaktadır. 40. Kırtıl Un, pekmez, bal veya şekerkamışı balı ile yoğrulup fırına verilerek elde edilen bir ekmek çeşididir. 41. Kaldırak Batı Karadeniz bölgesinde ilkbahar aylarında eğrelti otu gibi çıkan bir bitkidir. Kaynatıldıktan kumlarından temizlenir. Yağda kavrulur. İçine sarımsak, kırmızıbiber, ceviz, fındık, sirke konulunca turşu salatası olarak da yenilir. 42. Sirkeli Hamsi Havuç rendelenip içine kırmızıbiber ve karabiber atılır. Hamsiler temizlendikten sonra hazırlanan harçla beraber bir tencereye atılır. Üzerine zeytinyağı ve sirke ilave edilir. Kaynamaya başladıktan 15 dakika sonra yemek servise hazır hale gelir. 237

262 43. Kırlangıç veya Mezgit Çorbası Kırlangıç veya mezgit temizlendikten sonra haşlanır. Dağılmadan bir tepsiye alınarak kılçıklarından ayıklanır. Tekrar sıcak suya bırakılan balıklar kaynamaya başlayınca iki yumurta, iki kaşık un, maydanoz, karabiber ve kırmızıbiber ile iyice çırpılır. Bir miktar tuz ilave edilir. Son olarak sirke veya limon ilave edilerek servise hazır hale getirilir. 44. Hamsili Börek İlk olarak taze hamsi kılçıklarından ayıklanır. Hafif tuzlu suda bekletilir. Harç olarak çok ince kıyılmış soğan, maydanoz, rendelenmiş domates, karabiber ve tuz eklenerek hamsilerle birlikte çiğ köfte gibi yoğrulur. Buğday unundan yapılan hamura yoğurt eklenerek yufkalar açılır ve kare şeklinde kesilir. Harcın içine bir yumurta kırarak harç tekrar karıştırılır. Harç yufkanın üzerine dökülerek yufkalar üçgen şeklinde kapatılır. Ocakta kızdırılan yağa hamur parçaları atılır. Kızarınca börekler yağdan çıkartılır. 45. İsli Balık Tatlı suda tutulan büyük karabalıklar parçalara ayrılır. Çuvaldıza ip geçirildikten sonra balık parçaları ipe dizilir. Bir gece tuzlu suda bekletilir. Sonraki gün balıklar sudan çıkartılarak bir demir parçasına dizilir. Ot, fındık kabuğu veya çok duman veren saman ateşi ile tütsü yapılır. Ateşte balıklar islendirilir. Önce soğuk sonra sıcak su ile temizlenir. Balık tabağa konulduktan sonra beyaz soğan, domates, sivribiber ilave edilir. Zeytinyağı ve limon eklenerek salata şeklinde yenilir. 407 C. GİYİM 1.Kadın Giyimi Akçakoca bölgesinde yıl öncesine göre kıyafette önemli değişmeler olmuştur. Kadın giyimi kadının sosyal hayattaki rolünün çok fazla değişmemesinden dolayı erkek giyimine göre daha az değişime uğramıştır. Eskiden kadınlar evlerde basit tezgahlarda keten ve kendirden giysiler dokurdu. Günümüzde ise köylüler malzemesi köy dışından sağlanan koyu renkli şalvar ve üzerine bluz giymekte, başlarına lacivert örtü (örtme) takmaktadırlar. Köylerde gündelik kıyafetlerde olduğu gibi gelin ve güvey kıyafetleri de tamamen değişmiştir. Kadın ve çocukların kısmen evde hazırlanan giysilerinin kumaşları dışarıdan satın alınmaktadır. Akçakoca da kullanılan kadın kıyafetleri: 407 Kibariye Acar, 1973 Doğumlu, İlkokul Mezunu, Ev Hanımı 238

263 Şalvar: Her tür kadifeden olur. Bir şalvar 90 cm eninde üç boy kumaştan çıkar. Gençler daha ziyade eflatun, pembe, yaşlılar ise koyu renk tercih etmektedirler. Şalvarın içine havasalık (iç şalvar) giyilir. Havasalık pamuklu veya şile bezi gibi kumaşlardan yapılır. Uçkur kısmı ve ayak bilekleri sırma işlemelidir. Ağının boyu ayak bileğine kadardır. Mintan: Şalvarın üzerine giyilmekte olup kadife, kutnu, janjanlı ve yollu kumaşlardan yapılır. Hırka: Uzun kollu, yuvarlak yaka, önü düğmelidir. Kadifeden çiçekli ya da desenli olur. Boyu bele kadardır. Belden kalçalara kadar ayrı kumaştan volan olurdu. Yelek: Kadınlarda iki tür yelek olurdu. Kolsuz olanına mintan, kollu olanına ise yelek denir. Kol uçları, cep ağızları, ilik kısımları sırma işlemeli olurdu. Başörtüleri: Kare şeklinde olup ikiye katlanarak üçgen şekle getirilerek ensede bağlanır. Uçları boynun iki yanında öne doğru sarkıtılırdı. Oyalı beyaz veya desenli, taş baskılı olur. Kenar kısımları mutlaka beyaz olur. Etrafına genellikle oyalar işlenir. Don: Erkek donu gibi fakat paçalı ve uçkursuzdur. Çorap: Kadın çoraplarında daima çiçek, nakış gibi süslemeler yapılır. Bu süslemeler genelde çeşitli renklerde yün iplikten yapılır. Ayakkabılar: Ev içinde giymek için çedik denilen terlikler elde örülür. Konçsuz ayağın şekline göre örülür. Günlük hayatta ise her cinsten ayakkabı giyilmektedir. Aksesuar: Boyundaki ipek kurdelaya dikili altınlar olurdu. Altınlar kulplu olup, büyükleri öne küçükleri arkaya doğru dizilirdi. Genç kızlar genelde bilezik takmazlar, takanlar da gümüşü tercih ederler. 2. Erkek Giyimi Erkekler tamamen şehir kıyafetlerini benimsemişlerdir. Erkeklerde gündelik kıyafetlerden başka önemli günlerde, törenlerde giyilen ve içine beyaz eşarp bağlanan lacivert takım elbise en beğenilen giyim eşyasıdır. Ancak yaşlı erkeklerden bazıları köy içerisinde geleneksel kıyafetle ilgili olarak paçaları dar pantolon, üzerine gömlek ve yeleği giymeye devam etmektedirler. Kösele kunduranın yanında lastik, plastik ayakkabı özellikle çocuklarda sıkça görülmektedir. Yelek ve Zıpka: Kafkasya ve Doğu Karadeniz bölgesinden gelen halkın giyim özellikleri bir takım farklılıklar göstermektedir. Kafkas kökenli halkın bulunduğu köylerde düğün, eğlence ve törenlerde kalpak, dik yakalı gömlek, siyah setenden yapılmış diz boyu elbise ve yumuşak deriden çizme giyilir. Elbisenin üzerinde dışarıdan fişeklik, kama ve kemer gibi ayrıntılar süsler. Karamandol: Kalın kumaştan yapılmakta olup genelde koyu renktedir. Üst kısmı genişçe, alt kısmına inildikçe daralır. Fakat tamamen oturmaz. Boyu ayak bileklerine kadar iner. 239

264 Yelek: Ekonomik duruma göre her türlü kumaştan yapılır. Boyu bele kadar olup üzeri kaytan işlidir. İki yanda cepleri vardır. Koltuk kısmı, cep ağızları sırma işlemelidir. Yabana giderken erkekler başka bir yelek türünü daha kullanırlar. Koyu renkte olup, önü kumaş, arkası astardan olur. Belinden tokalı olup, kolsuz, boyu bele kadardır. İki yandan cepli olup, ceplerin birinde altın lira diğerinde ise köstekli saat sarkardı. Trablus Uşak: Beyaz yün, ipek, yollu veya düz olanları vardır. Bele sarılır ve içine bıçak yada kama sokulurdu. Başlık: Başa takke takılırdı. Üzerine beyaz veya yollu yünden yapılmış abaniye sarık sarılır, uç kısmı başın yanından aşağıya sarkıtılırdı. Ayakkabı: Akçakoca da ayakkabı denilince akla Bartın yemenisi akla gelirdi. Çiğ deriden, tam tabaklanmamış, topuksuz, koncu yüksek, parmak ucu kısmı ise sivridir. 408 Ancak bu kıyafetler yıl önceye kadar çok yaygın bir şekilde kullanılırken günümüzde bazı köyler dışında görmek neredeyse imkansız hale gelmiştir. D. HALK OYUNLARI 1. Gelino Lazların halk oyunlarından birisidir. Lazların yerel oyun grupları genelde sözlüdür. Bu oyun genelde kına gecelerinde kadınların oynadığı bir oyundur. Kına gecesinde kadınlar daire şeklinde oynarlar. Kadınlar ağıt yakarak gelini evin içinde dolaştırarak en son mutfağa götürürler. Orada da bu oyunu oynayarak son verilir. Oyunun biçimsel formu Topal oyununda olduğu gibidir. A1(Sağ ayakla üçleme), A2(Sağ ayak yerinde adım). 2. Rize-Hemşin Üç Ayak Oyunu Doğu Karadeniz den gelenlere ait bu bölgede çok fazla oynanan bir halk oyunudur. Daire şeklinde oynanan bir oyundur. Hemşin, Rize ve Üçayak horonları 2/4 lük veya 4/4 lük ezgiler halinde çalınır. Oyun kuruluş formu; A- Adım cümlesi (Sağ ayakla üçleme) B- Adım cümlesi (Sağa ve sola yürüyüş) Oyun İndeksi; (A) A1- Sağ ayakta üçleme A2- Sağ ayakta yerinde adım (B) 408 Dr. Vedia Emiroğlu, Edilli Köyünün Kültür Değişmesi Bakımından İncelenmesi, Varo Matbaası, Ankara- 1972, s,

265 B1- Sağa yürüme B2- Sol ayak yerinde adım B3- Sola Yürüme B4- Sağ ayak yerinde adım Vaha Hey Akçakoca daki gürcülerin oynadığı bir halk oyunudur. Düğün eğlencelerinde daire şeklinde oynanır. Oynayanlar genelde düğüne misafir olarak katılanlardan oluşur. Bu oyunu oynayarak düğün sahibinden bir takım taleplerde bulunurlar. Örneğin; tavuk gelsin vaha hey, et gelsin vaha hey, meyve gelsin vaha hey, içki gelsin vaha hey vb. Ortaya tepsi konur ve gelen yiyecekler tepsinin içine bırakılır. En sonunda gelin ile damat çağrılarak oyuna son verilir. Oyun daire yönünde, daire içine, el çırparak ve çökerek oynanır. 4. Kolbastı Bugün kolbastı adıyla oynanılan oyun Anadolu da kol oyunu olarak bilinen oyunlardan hem çok daha hızlı hem de figürsel ve adımlama tekniği açısından farklıdır. Kolbastıda yöreye uygun kürek çekme, yüzme, ağ atma, olta atma, ağ çekme, balık tutma gibi yerli insanların uğraşlarını simgelediği iddia edilen gelişi güzel hareketler vardır. Ama son yıllarda oyunun popülerlik kazanmasıyla daha da hareketli bir hal almıştır. Akçakoca da da özellikle gençler arasında eğlencelerde, asker uğurlama da, düğün gibi törenlerde çok sık oynanan bir oyundur. 410 E. MİMARİ Akçakoca da ve köylerinde konutlar, çok çeşitlilik göstermemektedir. Fiziki koşullar, tek tip ekonomik faaliyet, topluluğun gelenek ve görenekleri konut tiplerini sınırlandırmıştır. Konutlar arasındaki en belirgin fark, yeni ile eski olmalarından kaynaklanmaktadır. 1. En Eski Tip Evler Bu meskenler, tek katlı, dikdörtgen planlı, yan odaları küçük, mutfakları geniştir. Bazılarında eve yakın yapılmış fırın bulunmaktadır. İlçe merkezine ve anayollara yakın köylerde bu tarz evler azalmıştır. 2. İkinci Tip Evler İki katlıdır. Kareye yakın, dikdörtgen planlıdır. Odalarda ocaklar bulunur. Üst katta sofralar dışarıya çıkıntılıdır. (Musandıra) Helalar ikinci katta, evlerin arka yüzlerinde ve 409 Gülten Özdeş, 1962 Doğumlu, Üniversite Mezunu, Sayman 410 Dönmez, Akçakoca, s

266 dışarıya çıkıntı oluşturur. Pencereler dar ve çok sayıdadır. Giriş ön cephededir. Evler taş temel üzerine ahşap karkas ve bağdadi inşa edilmiştir. Dış yüzeyin birinci katı sıvalı, ikinci katlar tahta kaplamadır. Geniş, tahta çardaklar bulunur. 3. Üçüncü Tip Evler Yakın tarihte inşa edilmişlerdir. Pencereler geniş, tavanlar daha alçak ve yapı malzemeleri farklılık göstermektedir. Evlerin dış yüzeyi sıvanmaktadır. Döşeme ve tavan tahtadır. 411 F. AKÇAKOCA DAKİ DİĞER KÜLTÜREL ÖZELLİKLER 1. İnanışlar a. İlenmeler İlenmek, birinin kötü bir duruma düşmesi dileğini gönlünden veya açıkça geçirmek, beddua etmek 412 anlamında kullanılan bir kelimedir. Akçakoca da insanlar tarlasına giren, kendisine zarar veren hayvanlara; - Kara kurtlar yiyesi - Karnına kazıklar batası - Leş olası - Boynu devrilesi diye ilenmektedirler. Kendisine zarar veren insanlara ise; - Teneşir paklayası - Boynu devrilesi - Sürüm sürüm sürünesi - Gidişi olup dönüşü olmayışı - Fitik fitil burnundan gelesi - Ocağı yıkılası - Besbeter olası - Yüzünü zebaniler göresi - Ağzın kapansın - Kökün kurusun - Kefenine nasip olsun 411 Vedia Emiroğlu, s,

267 - Kökün kurusun - Ocağın sönsün - Allah yedirmesin - Kara yola gitsin - Ağzın kapansın - Kör şeytan ayağına dolanası diye ilenmektedirler. Çocuklarına ise; - Emzirdiğim süt burnundan gelesi - Seni doğuracağıma taş doğursaydım - Kan kusacası - Ama olasıca - Gözü kör olasıca diye ilenmektedirler. Güçlü olup ta dövmeye ve bazı şeylerden çekindiğinde ise; - Senin ayağını kırarım - Tepelerim - İt bozuntusu - Kazdan bir gagası noksan herif - Dangalak (hayvan boynuna takılan çan) - Zili sende - Ağzını yırtıveririm - Dürüm dürüm dürülesi - Düztaban sende - Çadır kaçkını - Sana belediye baksın Akçakoca da ilenme ile ilgili bir hikayede anlatılmaktadır. Hikayeye göre; Köyün birine bir adam katırı ile çıra satmaya gitmiş. O gece köy konağında yatarken adamın çıralarını çalmışlar. Adamcağız kara kara düşünmeye başlamış. Çektiği çile, katettiği yol aklına geldikçe çaresizlik içinde ağlıyormuş. Birisi adamın omzuna vurup: - Al şu meteliği Şurada bedduacı bir kadın var. Git ona beddua ettir. Adam kalkıp gitmiş, kapıyı vurmuş. Elleri hamurlu yaşlı bir kadın sormuş: - Ne istiyorsun? - Dün akşam çıralarımı çaldılar. Al şu parayı bir beddua ediver. 243

268 - Parayı şuraya koy. Hazırlıkta bedduam yok emme Çırayı yaksınlar, ölülerine baksınlar demiş. 413 b. Batıl İnançlar 1- Kulak çınlaması kötü haber getirir. 2- Komşuya süt verirken nazar değmesin diye içine kömür atılır. 3- Gök gürlemeye başladığında yıldırım çarpamasın diye bele taş vurulur, kulak çekilir. 4- Kadın erkeğin önünden geçerse uğursuzluk getirir. 5- Su içerken suyun başa çıkmaması için sol el başa konur. 6- Evin eşiğinde oturmak, uğursuzluk getirir. 7- Elbise söküğü veya düğmenin giyinikken dikilmesi kısmeti bağlar. 8- Gece tırnak kesmek hayra yorulmaz, kötüdür. 9- İtin uluması, birinin öleceği anlamına gelir. 10- Yemek yerken lokmanın yere düşmesi, misafir geleceğine işarettir. 11- Gözün dalması yolculuk yapılacağına işarettir. 12- Mavi gözlü insanların nazarının değeceğine inanılır. 13- Korkan kişinin dili tutulmuşsa, başkasının baş parmağı korkan kişinin damağına konulur. Üç kez yukarı çekilir. (Sasa çekmek) 14- Kırklık çocuk dışarı çıkarılmaz. 15- Karga sesi kötü haber geleceğine işarettir. 16- Palamut çoksa kış kötü geçecek anlamına gelir. 17- Hamile kadının saçı kestirilmez. Çocuğun aklı kısa olur. 18- Çocuğa nazar değmesin diye nazar boncuğu takılır. 19- Gece ıslık çalınmaz. Uğursuzluk getirir. 20- Uyuyan çocuğun üzerinden geçilmez. Boyu kısa olur. 21- Eşiğe basılması hoş karşılanmaz. 22- Çocuğun göbeği okulun ya da caminin toprağına gömülür. Çocuk ya okusun yada dinle ilginlesin diye. 23- Doğum yapan kadının başına kırmızı bir kurdela yada bez bağlanır. 24- Hamile kadın kelle yemez, çocuğu sümüklü olur diye. 25- Hamile kadın sakın çiğnemez, çocuğu geveze olur diye. 413 Hüsamettin Kaya, 1952 Doğumlu, Üniversite Mezunu, Emekli Öğretmen 244

269 26- İki bayram arası düğün yapmak evlilik için uğursuzluk kabul edilir. 27- Kızlar kapı önüne oturursa kısmetleri kapanır. 28- Bismillah demeden yemek yiyen kişi doymaz. Çünkü şeytan da onla beraber yer. 29- Ekmek kırıntısına basmak evin bereketini kaçırır. 30- Kırklı kadın evinden fazla uzaklaştırılmaz. 31- Kırklı kadın gece yalnız bırakılmaz. 32- Yıldız kaydığında birinin öldüğüne inanılır. 33- Külün üstüne su dökülmez, işenmez. 34- Ezan okunurken bacak bacak üstüne atılmaz. 35- Ezan okunurken müzik dinlenmez, televizyon izlenmez. 36- Baş sağlığına gidilen evde ayakkabılar ters çevrilmez. 37- Kurt uluyunca ya kar yağar ya da ayaz olur. 38- Baykuş sesi uğursuzluk getirir. 39- Kara kedinin geçmesi uğursuzluktur. 40- Ateşe tükürmek, sövmek, su dökmek, tırnak atmak uğursuzluk getirir. 41- Mezarlıktan geçerken ıslık çalınmaz. 42- Ölü kişinin elbiseleri fakirlere dağıtılır. 43- Gece ölen kişinin üzerine bıçak konulur. 44- Mezarlıkta yatılmaz. 45- Resim olan yerde melekler durmaz. 46- Gece ev süpürmek uğursuzluk getirir. 47- Kel olanın akıldan saçının döküldüğüne inanılır. 48- Kulağı büyük kişinin ömrünün uzun olacağına inanılır. 49- Kulağın kaşınması haber geleceği ya da yağmur yağacağına işarettir. 50- El parmaklarını şakırdatmak hoş karşılanmaz. 51- Ayağı kaşınanın yola gideceğine, el içi kaşınanın para kazanacağına inanılır. 52- Düz tabanlık uğursuzluk sayılır. 53- Sol el ile yemek yenmesi hoş karşılanmaz. 54- Ayak parmağı ayrık olan şanslı görülür. 55- Nazardan korunmak için arka kaşınır. 56- İki göğüs arası açık kadın gurbete gider. 57- Sağ gözün seyirmesi iyi, solun ki kötü sayılır. Göz dalması misafir geleceğine işarettir. 58- Evden çıkarken sol ayakla çıkılmaz, önce sağ ayakkabı giyilir. 245

270 59- Sırtı kaşınan dayak yer. 60- Burun kaşınması misafir geleceğine işarettir. 61- Sağ kulağı kızaran hakkında iyi laf edildiği, sol kulak kızardığında ise arkasından kötü konuşulduğuna inanılır. 62- Çay süzgeçten geçer ve hala çöpü kalırsa misafir geleceğine inanılır. 63- Başını tokuşturan çocuklara kel kalırsınız denilir. 64- Tepesindeki saç kıvrımı iki olanlar iki defa evlenir. 65- Göz kapağı iltihabına köpek pisliği ile sarımsak sürülür. Bunlar damda atılıp kururken gözdeki iltihabın da geçeceğine inanılır. 66- İki kişi aynı anda su içerse aynı anda ölürler. 67- Ayva ağacı bol meyve verirse kışın sert geçeceğine inanılır. 68- Salı günü başlanan iş sürünceme de kalırmış. 69- Tırnaklarında yuvarlık beyazlıklar olanların zengin olacağına inanılır. 70- Birinin başına kuş pislerse talihinin açılacağına inanılır. 71- Yeni doğan çocuğun altına altın konulur ki sarılık olmasın. 72- Ön dişleri aralıklı olan şanslı olur. 73- Makası gereksiz yere açıp kapamak uğursuzluk getirir. 74- Gelin ayakkabısının altına kimin ismi yazılırsa o bir an önce evlenir. 75- Yarım çay içen kadın dul kalır. 76- Bir erkek iki kız arasından geçerse köse olur. 77- Bir kadın yolda iki erkeğin arasından geçerse çocuğu olmaz. 78- Gece evden eve tuz verilmez. 79- Akşam kapının önü süpürülmez. 80- Gece aynaya bakanın ömrü az olur. 81- Hamile kadın aş erdiği zaman neye bakarsa çocuk ona benzer. 82- Nar tanelerini yere dökmek hoş karşılanmaz. Çünkü nar cennet meyvesidir. 83- Ocağın üstünü boş bırakmak uğursuzluk getirir. 84- Mezarlığı el ile göstermek hoş sayılmaz. 85- Mezarlıktan ağaç kesilmez, meyve yenmez. 86- Yeni eve taşınırken evin eski süpürgesi götürülmez. 87- Aynanın kırılması kötü bir şey olacağının göstergesidr Kaynakçada yazan kişiler 246

271 c. Dualar Dua, yakarış, Tanrı'ya yalvarma, yakarış için söylenen dini metin 415 anlamlarına gelir. Akçakoca çevresinde söylenen dualar; - Allah iyiliğini versin. - Allah ne dilerse onu versin. - Allah ne muradın varsa versin. - Allah düşmanına vermesin. - Allah görünür, görünmez kazalardan korusun. - Allah tatlı kocatsın. - Allah güzel ölüm nasip etsin. - Allah yüzüne baksın. - Allah çirkin şansı versin. - Dertlerin başıma gelsin. - Geçmişlerine rahmet. - Geçmişlerinin canına değsin. - Tuttuğun altın olsun. 416 d. Hıdrellez Hıdrellez kutlamaları 6 Mayıs günü yapılmaktadır. Akçakoca da bir köyden başka bir köye gelin giden kızlardan pirinç parası alınır. Alınan bu para biriktirilir. Gelin kızlardan alınan pirinç parasının anlamı ise köyün gençlerinin gelin kızı evlenene kadar korudukları için bir nevi onlara verilen bahşiş özelliği taşımaktadır. Köyden başka köylere gelin giden kız ne kadar fazla ise biriken para da o kadar fazla olur. Bu paralar köylünün güvendiği, saygı duyduğu birinde toplanır. Hıdrellez de bu paralar ile bir koç, pirinç, un, yağ alınır. Kesilen koçun etinden etli pilav yapılır, helva kavrulur. Öğleden sonra köyün gençleri eğlence alanında toplanarak pilav ve helva yenilir. İpten ve zincirden yapılan salıncaklar büyük ağaçlara bağlanır. Kızlar ayrı erkekler ayrı yerde salıncaklarda sallanırlar. Erkekler bazen kız bakmaya giderler. Eğer beğendiği bir kız salıncak da sallanıyorsa silahını çıkarır ve havaya ateş eder. B olaya kimse ses çıkarmaz. Böylece kimin beğenilip beğenilmediği bu vasıta ile ortaya çıkar. Ayrıca bazı köylerde güreşler de tutulur Hüsamettin Kaya, 1952 Doğumlu, Üniversite Mezunu, Emekli Öğretmen 247

272 e. Nazar-Nazarlık Nazar değen kişiler ve özellikleri, nazar değme olayı, insanla-mal, mülkle-hayvanlar ile ilgili nazar ve nazarlıklar, nazara karşı alınan tedbirler, uğurlu olduğuna inanılan muska vb. nazara karşı kullanılan takılar, nazara karşı söylenen sözler, kurşun dökme, tuz çevirme, tütsü yapma gibi nazara karşı çeşitli uygulamalar yapılmıştır. 417 f. Muskalar Muska çok eski inanç tarzı olmakla birlikte günümüzde de itibarını aynı şekilde korumaya devam etmektedir. Muskanın tesiri verende değil, alanda denir. Muskayı bir hastalıktan kurtarma, bir tehlikeden korunmak veya bir arzunun, isteğin yerine getirilmesi için kağıt üzerine yazılan dualar yada şekiller şeklinde izah edebiliriz. Tıbbın gelişmediği devirlerde sık sık bu yola başvurulurdu. Yazılan dua üçgen şeklinde bükülüp dışına bez dikilerek boğaza asıldığı gibi elbisenin cebine, eve bile konabilir. 418 g. Adak Adak söz ya da yemin anlamına gelmekte ve istediğimiz bir olayın gerçekleşmesi halinde bunun karşılığında bir kurban kesmeyi veya hayırlı bir iş yapmayı anlatmaktadır. İlk bakışta şartlı bir vaat, şartlı bir söz verme olarak görülür. Adak, kurban kesmekle yerine getirileceği gibi, adak orucu, adak namazı veya Kuran dan belirli bölümleri ezberleyip okumakla da yerine getirilebiliyor. Bu, adak adarken niyetimize veya yerine getirmek üzere söz verdiğimiz adağın niteliğine göre değişebiliyor. Adak için birkaç örnek verecek olursak; -Allah'ım şu üniversiteyi bir kazanayım, koyun kesecem. -Allah'ım kızıma hayırlı bir kısmet bulayım, mahallede etli pilav dağıtacağım. -Allah'ım şu hastalıktan bir kurtulayım, 10 fakiri doyuracağım vb. 419 h. Yağmur Duası Bölge genelinde Karadeniz iklimi egemen olduğundan yağmur duasına pek çıkılmaz. Ancak nadiren de olsa yaz aylarında birkaç kez yağmur duasına çıkıldığı da görülmüştür. Dua genellikle tepe, dağ ya da türbe gibi mekanlarda yapılır. Genellikle ceketler ters çıkartılıp, dua edilirken avuçlar havaya değil yere doğru bakmaktadır. Dua edilen alanda et ve pilav 417 Okan, a.g.e., s Hüsamettin Kaya, 1952 Doğumlu, Üniversite Mezunu, Emekli Öğretmen 419 Yaşar Cumhur, 1960 Doğumlu, Üniversite Mezunu, Okul Müdürü 248

273 dağıtılırken özellikle küçük çocukların duası geri çevrilmez düşüncesiyle onlar da bu alanlara götürülür Akçakoca da Oynanan Oyunlar a. Topal Oyunu Akçakoca ya özgü bir oyundur. Bu oyunun türküsü koro halinde söylenir. Kız saçların saçların Yar yar yar aman Oynar omuz başların Ninna yavrum ninna vay Kız seni alır kaçarım Yar yar yar aman Darılır kardaşları Ninna yavrum ninna vay Kız saçların iki kat Dön birini bana sat Bir katını satmazsan Kalkmaz döşeklere yat Kız saçların çok ince Ölürüm görmeyince Dünya benim oluyor Sen çeşmeye gelince. b. Bonduruk Akçakoca da bonduruk adı verilen bir Türk geleneği vardır. Kandil gecesinden bir gün önce akşamleyin mahalle veya köydeki altı yaşın üzerindeki çocuklar 8-10 kişilik gruplar halinde ellerinde küçük sepetler (dıngıl) ve en öndeki çocuğun elinde körüklü mum feneri ile evleri dolaşırlar. Dolaşırken bazı maniler söylerler. Bu maniler; Bonduruk, bonduruk Yana yana bonduruk 420 Adı geçen şahıs 249

274 Yağ gecesi, bal gecesi Akşam oldu, kandil gecesi. Bu dörtlükten sonra bahşiş istenilen evin önüne gelindiğinde; Bonduruk, bonduruk Geze geze yorulduk Verirseniz alırız Vermezseniz, darılırız. Evlerden çocuklara elma, armut, fındık, erik ya da şeker tarzı yiyecek verilir. Çocuklar ev sahibine teşekkür etmek için ise; Bonduruk, bonduruk Yana yana bonduruk Hacı teyzem sağ olsun Ekmekleri bal olsun şeklinde bir mani daha söylerler. 3. Akçakoca da Kullanılan Atasözleri ve Deyimler. 1. Akıllı düşününceye kadar, deli köprüyü geçer. 2. Azan kuşun ömrü az olur. 3. Bir eli yağda, bir eli balda. 4. Bir kaşık suda boğmak. 5. Bir Köroğlu, bir avaz. 6. Bir kötünün yedi köye zararı dokunur. 7. Bir yastıkta kocamak. 8. Biri yer biri bakar, kıyamet ondan kopar. 9. Borç yiyen, kesesinden yer. 10. Boğayı böğürten taş ağırdır. 11. Boş duranı Allah sevmez. 12. Boş lâf karın doyurmaz. 13. Boyunun ölçüsünü almak. 14. Bu havada adam, itini bile kapıya atmaz 15. Büyük lokma ye, büyük konuşma 16. Büyüklük Allah a mahsustur. 17. Can boğazdan gelir. 18. Can çıkmadan huy çıkmaz. 19. Canı cennet istiyor günahları koy vermiyor. 250

275 20. Canını dişine takmak. 21. Çamura yatmak. 22. Çığırdan çıkmak. 23. Çirkin ile bal yeme, güzel ile taş taşı. 24. Çok incelme kırılırsın. 25. Cuk oturmak. 26. Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur. 27. Dağdaki gelmiş bağdakini kovuyor. 28. Davulun sesi sonradan çıkar. 29. Davul dengi dengine vurur. 30. Delinin ipi ile kuyuya inilmez. 31. Deliye her gün bayram. 32. Dereden geçerken at değiştirilmez. 33. Dereyi görmeden paçayı sıvama. 34. Dere gider, kumu kalır. 35. Dibine darı ekmek. 36. Dili damağı kurumak. 37. Dilinde tüy bitmek. 38. Dilin kemiği yoktur öylede söyler, böylede. 39. Dinsizin hakkından imansız gelir. 40. Diken üstüne oturmak. 41. Doğmadan çocuğa don biçmek. 42. Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar. 43. Düşmez kalkmaz bir Allah. 44. Düşün düşün boktur işin. 45. Ecel teri dökmek 46. Eceli gelen it, cami avlusuna işermiş 47. Eğri oturup, doğru konuşmak 48. Ekmeğini taştan çıkarmak 49. Ekmek büyüğün, su küçüğündür 50. Ekmek elden, su gölden 51. El atına binen tez iner 52. Elden ayaktan düşmek 53. Ele avucu gelmemek 251

276 54. El ele, baş başa 55. Eli ayağı birbirine dolaşmak 56. Elifi görse mertek sanar 57. Elin ağzı çuval değil ki çekip büzesin 58. Elin tavuğu başkasına kaz, gelini de kız görünür 59. Eline yüzüne bulaştırmak 60. Elini sıcak sudan soğuk suya sokmamak 61. Eşşeğini süren, osuruğuna katlanır 62. Et tırnaktan ayrılmaz 63. Eti senin, tırnağı benim 64. Ev danası öküz olmaz 65. Ece lazım olan, camiye haramdır 66. Ev yıkanın evi olmaz 67. Fakir hırsızlığa çıkınca ilk akşamdan ay doğar 68. Fazla mal göz çıkarmaz 69. Garip kuşun yuvasını Allah yapar 70. Geleceği varsa, göreceği de var 71. Gelin ata binmiş, ya kısmet demiş 72. Gökten ne yağdı da yer kabul etmedi 73. Görmemişin bir oğlu olmuş, çekmiş çükünü yolmuş 74. Göt ıslanmadan balık tutulmaz 75. Götü yere yakın 76. Gözleri kan çanağına dönmek 77. Gözleri fal taşı gibi açılmak 78. Gözleri velfecri okumak 79. Gözü açık gitmek 80. Gözünü budaktan sakınmamak 81. Gülme komşuna gelir başına 82. Güvendiğim dağlara kar yağdı 83. Gün doğmadan neler doğar 84. Haberi çocuktan al 85. Haraminin binası olmaz 86. Harmana giren, dirgene dayanır 87. Haşa buradan dışarı 252

277 88. Haydan gelen huya gider 89. Her horoz, kendi çöplüğünde öter 90. Her kuşun eti yenmez 91. Her yüze güleni dost sanma 92. Hovu geçmek 93. İki eli kanda olsa 94. İki eli yakasında olmak 95. İki su, bir ekmek yerine geçer 96. İki kişi konuşurken üçüncüye bok yemek düşer 97. İki yakası bir araya gelmemek 98. İğneyi kendine, çuvaldızı başkasına batır 99. İlmini almak 100. İnce elemek, sık dokumak 101. İnsanın adı çıkacağına canı çıksın 102. İnsan yediği kaba sıçmaz 103. İnsanın neresi ağrıyorsa, canı oradadır 104. İnsanın yere bakanından, suyun durdun akanından kork 105. İstemeden ermek Allah a mahsustur 106. İş başa düşmek 107. İşi yaş olmak 108. İş olacağına varır 109. İte bulaşacağına çalıya dolaş 110. İtin ayağını taştan mı esirgiyorsun 111. İtin hatırı yoksa, sahibinin var 112. İt, iti ısırmaz 113. İtin duası olsaydı gökten kemik yağardı 114. İt ulamazsa, gökten kemik yağmaz 115. Kabak başına patlamak 116. Kaf dağından kar bağışlamak 117. Kaleminden kan damlamak 118. Kambersiz düğün olmaz 119. Kanına girmek 120. Kan ayaklı kadın 121. Kanını içmek 253

278 122. Kanlı bıçaklı olmak 123. Kapıyı kapasan, bacadan girer 124. Kara haber tez duyulur 125. Kara kaşına, kara gözüne mi hasretim 126. Karda öyle yürü ki izini belli etme 127. Karnı burnunda olmak 128. Kart gavur Müslüman olmaz 129. Kaşık ile toplayıp kepçe ile dağıtmak 130. Kaş yaparken göz çıkarmak 131. Kavak yaprağı gibi yanar, döner 132. Kaza bağıra bağıra gelmez 133. Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez 134. Kedi ciğere ulaşamayınca püf ne pis kokuyor, der 135. Kedi can derdinde, kasap yağ kaydında 136. Kediyi denize atmışlar, İstanbul da işim var demiş 137. Kel yağ bulsa, başına çalar 138. Kendi göbeğini kendin kes 139. Kestane kabuğundan çıkmış da kabuğunu beğenmemiş 140. Kırdığı ceviz kırkı geçti 141. Kırılan kalp yerini doldurmaz 142. Kırkında saz çalan kıyamette oynar 143. Kırk senelik Kâni, olur mu yani 144. Kızı kendi başına bırakırsan ya davulcuya ya zurnacıya gider 145. Kızım sana söylüyorum, gelinim sen işit 146. Kızını dövmeyen, dizini döver 147. Kimse ayranım ekşidir demez 148. Koca öküz ölmeyince yeri belli olmaz 149. Komşunun tavuğu komşuya kaz, gelini kız görünür 150. Koyunun olmadığı yerde, keçiye Abdurrahman Celebi derler 151. Kök söktürmek 152. Köprüden geçerken göt tokuşturmak 153. Kötü komşu insanı mal sahibi yapar 154. Köy köpeksiz olmaz 155. Köyü köpeksiz görüp değneksiz gezme 254

279 156. Kurt dumanlı havayı sever 157. Lügat parçalamak 158. Merhametten maraz doğar 159. Meyveli ağaca taş atan çok olur 160. Misafir umduğunu değil, bulduğunu yer 161. Misafir misafirden hoşlanmaz, ev sahibi hiç birinden 162. Mum dibine ışık vermez 163. Nahak yere 164. Nallarını dikmek 165. Nasipsiz lokma yenmez 166. Nazar taşı çatlatır 167. Ne ekersen onu biçersin 168. Nerde birlik orda dirlik 169. Nerde beleş oraya yerleş 170. Nerde hareket orda bereket 171. Nerede ince ise oradan kırılsın 172. Nereye gidersen git okka dört yüz dirhemdir 173. Ne karışanı var ne görüşeni 174. Nutku tutulmak 175. Ocağına düşmek 176. Ocağı sönmek 177. Ocağı tütmek 178. Oğlan dayıya, kız halaya çeker 179. Oldu olacak, kırıldı nacak 180. Onun ipi ile kuyuya inilmez 181. Onun ne mal olduğunu herkes bilir 182. Osuruklu götün tövbesi olmaz 183. Öküz olacak dana bokundan belli olur 184. Öküz öldü ortaklık bitti 185. Öküzün altında dana aramak 186. Ölüm bağıra bağıra gelmez 187. Ölüsü olan bir gün, delisi olan her gün ağlar 188. Para ile imanın kimde olduğu belli olmaz 189. Pekmezin olsun; yoksa sinek Bağdat tan gelir 255

280 190. Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın 191. Dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan olmak 192. Rüzgâr esmeyince dal oynamaz 193. Sabah ola hayır ola 194. Sabreden dermiş muradına ermiş 195. Sağır işitmez ve uydurur 196. Sağ gözden, sol göze fayda yoktur 197. Sarımsağı gelin etmişler, kırk gün kokusu çıkmamış 198. Sen ağa ben ağa, inekleri kim sağa 199. Seyirciye dövüş kolaydır 200. Sıfırı tüketmek 201. Sırtında yumurta sepeti mi var 202. Sımarlamaca hac kabul olmaz 203. Söyleyene bak söyletene bak 204. Sözünü bal ile kesmek 205. Sudaki balık 206. Su küçüğün, söz büyüğün 207. Suya götürüp, susuz getirmek 208. Suyuna gitmek 209. Suyu ısınmak 210. Suyun durgun akanından, insanın yere bakanından kork 211. Sükut söyle yerin kulağı var 212. Sürüden ayrılan kuzuyu kurt kapar 213. Şeytanın kulağına kurşun 214. Tadı damağında kalmak 215. Tahtalı köy 216. Tarlada izi olmayanın, sofrada izi olmaz 217. Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır 218. Tavşan dağa küsmüşte dağın haberi olmamış 219. Tek elin nesi var, iki elin sesi var 220. Temizlik imandan gelir 221. Tencere dibin kara, seninki benden kara 222. Tereyağından kıl çeker gibi 223. Terkiye almak 256

281 224. Tokun açtan haberi olmaz 225. Toplama su ile değirmen dönmez 226. Tınazı almak 227. Tuzsuz helva gibi dağılmaz 228. Tüyleri diken diken olmak 229. Uçan kuşa borcu olmak 230. Uçkuruna düşkün olmak 231. Ummadığın taş baş kırar 232. Un kepeksiz, köy köpeksiz olmaz 233. Ununu eleyip eleğini asmak 234. Ustanın keseri olmaz 235. Uyku ile ölüm birdir 236. Üç kere ölç, bir kere bil 237. Vakitsiz öten horozun başını keserler 238. Var görmedim ki yoksulluktan korkayım 239. Varı yoku bilmez 240. Yarasına basmak 241. Yarası olan gocunur 242. Yağmasan da gürle 243. Yalancının evi yanmış kimse inanmamış 244. Yalancının mumu yatsıya kadar yanar 245. Yalnızlık bir Allah a mahsustur 246. Yan gelip yatmak 247. Yanlış hesap Bağdat tan döner 248. Yaş tahtaya ayak basmak 249. Yel esmeden yaprak oynamaz 250. Yerinden yeller esmek 251. Yetim hırsızlığa çıkmış ilk akşamdan ay doğmuş 252. Yıldızı düşmek 253. Yüzünden ne hayır gördüm ki arkanı döndün 254. Yüzünden kar yağıyor 255. Yüz verirsen Ali ye gelir sıçar halıya 256. Zor oyunu bozar 257. Zor kapıdan gelince şer bacadan çıkar 257

282 258.Aç ayı oynamaz Acele işe şeytan karışır Acının mezarı görülmemiş 261. Aç gözünü, açarlar gözünü 262. Aç tavuk düşünde darı görür Açtırma kutuyu, söyletme kutuyu 264. Ak göt ile kara göt geçitte belli olur Ağzından yel aksın 266. Ağzını bıçak açmıyor Ağzının payını vermek 268. Ağzı var dili yok 269. Akşamın hayrından sabahın şerri iyidir Akşamın işini sabaha bırakma 271. Alan ile satan bilir, güzel ile yatan bilir Alan razı, satan razı 273. Al gülüm ver gülüm 274. Anam dinim ağladı 275. Allah bir kapıyı kaparsa ötekini açar Allah dağına göre kar verir Allah görünür görünmez kazadan, beladan saklasın Almadan vermek Allah a mahsustur Anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al Armudun iyisini ayı yer Armudu soy ye, almayı say ye Atın kazancı eşeğidir Aslan yattığı yerden belli olur At binicisine göre kişner Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık Ateş düştüğü yeri yakar Ayak germek 288. Ay doğmadan neler doğar Ayıdan kork, bokundan mı kork 290. Aynı çanağa işemek 291. Ayranı yok içmeğe, fayton ile gider sıçmaya 258

283 292. Azan kul ya belasını, mevlasını bulur Az tamah çok zarar getirir Atın ölümü arpadan olsun Bal tutan parmak yalar Barut kesilmek 297. Baş göz etmek 298. Başı batsın 299. Başının etini yemek 300. Bekara karı boşamak kolaydır Bedava sirke baldan tatlıdır Besle kargayı oysun gözünü Mani, Şiir ve Türküler Eskiden patoz makineleri yokken, fındık harmanda kurutulur, sabahları tırmıklar vurulur, sonrada altından tanesi alınırdı. Kalan fındıklarda kabuklarından ellenmek suretiyle bulunup ayrılırdı. Köylerde bu işler imece halinde yapılırdı. Kabuk ayırma işi erken bitimi, orası düğün evine döner, oyunlar, şarkılar, gülme, eğlence, yeme içme başlardı. Kızlar erkekleri, erkekler kızları burada seçerdi. Çalışkan mı? Tembel mi? Dili tatlı mı? Nobran mı? Şaka kaldırır mı? Yoksa içine kapanıp arpacı kumrusu gibi düşünür mü? Yapıcımı yıkıcı mı? Hepsi burada denenirdi. Bu eğlencelerde maniler söylenir, atmaca tabir edilen karşılıklı mani atmaları yapılırdı. Derleye bildiğimiz bazı mani örnekleri şunlardır: Mani söylerim mani Sesimden tanı beni, Seslerimin üstüne gel Arada bul beni Dereden geçti atlı, Bir elma yedim tatlı, İki tane yar sevdim, Birisi kravatlı Denizde dalga birdir Beni söyleten dildir Bir sen söyle bir de ben Bakalım dertli kimdir. 421 Kaynakçada Adı Geçen Kişiler 259

284 Dere akar köpürür, Dere neler götürür, Kusuruma bakmayın, Türkü böyle götürür Asker ettiler beni Kuram çıktı yemene Sol taraftan vuruldum Kanım akmaz çimene Askere gidiyorum askere, Mendili sere sere Dua eyle ey anam, Tez alayım teskere Urusun gemileri, Ya ileri, ya geri Urus gözün kör olsun, Ağlattın gelinleri Atma türkü atarım, Yüreğimi yakarım, Eski çarıklarımı Boğazına tıkarım. Türkücü kes sesini Keserim nefesini En aşağı ırmağa da Yıka kirli fesini Türkücü başı mısın, Cevahir taşı mısın, Bir mektup yazdım sana Cebinde taşır mısın Türkü bilmez ne dersin, Ver bir bağada ot yesin Ahırın bucağında, O otları çiğnesin. Bu manilerin bir kısmı diğer bölgelerde de söylenmekte. Akçakoca nın karışık kültür yapısı bu manileri bölgeselliğini gösteriyor. 260

285 Atmalar İmece sonunda yapılan eğlencelerde kız erkek karşılıklı mani söylemelere atma denmektedir. Bölgede söylenen iki atmayı örnek olarak derledik. Örnek-1 Kız Atma türkü atarım, Ciğerini yakarım, Karşılığını vermezsen, Başkasına bakarım. Erkek Türküleri atarsın Ciğerimi yakarsın Bana lazoğli derler Yalnız bana bakarsın Kız Samanum sarı saman Aman efendum aman Eller düğün yapayı Bizim düğün ne zaman? Erkek Çeşmede su akacak, Kovalara dolacak Meraklanma sevduğum Düğünümüz olacak Kız Enginlere bakarım Kuşlar gibi uçarım Düğinimi yapmazsan Başkasına kaçarım 261

286 Erkek Başkasına kaçarsan Arar seni bulurim Seni alan çocuğu Ben vallihi vuririm. Kız Tabancalar atilur, Yârim vurulmiyasun Turkilarım şakadir, Sakın darulmiyasun Erkek Susada kamyonlar Direk çekiyor direk Yar oturmuş karşıma Nasıl dayansın yürek Kız Başımdaki yazmanın Dalı çiçek açıyor Bir okulda okuduk Şimdi benden kaçıyor Erkek Türkü türkü içinde Türkü söyleyen kimdir Bir sen söyle bir de ben Bakalım dertli kimdir Kız Bir elbise biçtim 262

287 Kendim dikeceğim diye Buralardan yar sevdim Her gün göreceğim diye Erkek Kiraz dalı eğmeli Kirazını yemeli Akçakoca kızları varken Kime boyun eğmeli Kız Dereler aksa aksa Karışır denizlere Kurban olayım yavrum O sevdalı gözlere Erkek İki dünya bir olsa, Yârimden ayrulamam, Ben aşkımdan eminim Sana hiç darılamam Örnek-2 Erkek Atma atarum atma, İyi dinle sen Fatma Karşuluğu isterim, Boşa çamura yatma. Kız Atma atayurumuş, Çalım satayırumuş, Karşuluk vereyurum 263

288 Kim senden korkarıyumuş Erkek Tarlada çalışıyorsun, İşe de alışıyursun, Elunin hamuruynan Banamı karışıyursun. Kız Beğenmedin mi beni Kral sandın kendini Çaydan susuz geturur, Beğenmeduğun seni Erkek Ay kız sen de olmışun, Dallarına konmışun. Beğendim sözlerini Sen türkücü olmuşsun Kız Sağa kızarım sağa, Sakın darılma bağa. Buda muhabbet olsun, Teşekkürü var sağa. Erkek Selam olsun sizlere Sıra geldi bizlere Atmadan anlamayan Gelip çattı bizlere Kız 264

289 Bildim çıktım karşına, Gelmiyorsun arşına Seni şöyle yenipta Bakacağım turşuna Erkek Kız sen neler diyorsun Kendine güveniyorsun Benden özrü dile Yoksa zılgıdı yersun Kız Çok kızdır Ali dayı, Herkes bizi duyayı Kızarmış görünüyorum, Türkü böyle uyayı Erkek Ben sağa hiç kıyamam, Ne desem sağa yalan Mesele şenlik olsun İşte bu makbul olan Örnek-3 Gelin Gelin kaynam 60 yaşında Her hünerin başında Hiç kızına gitmiyor Her gün benim başımda 265

290 Kaynana Oğlumu ben doğurdum Ter içinde boğuldum Kör olası gelinim, Sen in için mi doğurdum? Gelin Ocak başı düz taşı, Üstünde bulgur talı, Teneşirde yıkansın, Kaynanamın kır vaşı. Kaynana Eli bıçaklı gelin, Beli saçaklı gelin, Kaynana sana ne yaptı? Yanpiri bacaklı gelin. Gelin Oğlun beni çok sever, Her yerde beni över. Akşam eve gelince, Kızıştırırım seni döver. Tekrar gelin Sergene yoğurt koydum. Kaynanam yesin diye İçine zehir koydum. Yesinde ölsün diye. Mehmet Özdemir in kemençe için yazdığı türküler şöyledir; Melen in boğazındayım, 266

291 Melen in ağzundayım, Çapa yapan kızları, Türküsü olayım. Yali giderum yali, Melen ağzi kumsali, Deniz kızı olmuşlar, Melen ağzı kızlar. Gelduk Karaburun a, O güzel kumsaluna, Turistler bayıliyur, Güzelin plajına. Kimi midye çıkarır. Kimi kumlarda yatur, O piknik sofrasüna, Her kesin gözü kalır. Darı deresi bizüm, Kamp yerimizi görün. YSE kamplarında, Birazda siz eylenin. Kalktuk geldik Mesene, Lüks bir yer desene, Çok sakin bir yerdir, Güvenirsen, insana. Kale halk plajı, Biraz olursun hacı. Durmadan atıştır, ye, Sakın içme rakı. 267

292 Her taraf havadardır, İki plajı vardır. En yüksek tepesinde, Birde kalesi vardır. MTA nın plajı, Olur, başımın tacı. Gün batımı akşamları, Turistlerin diyarı. Derken geldik limana, Işık saçar her yana. Bu şehrin güzelliği, Nam vermiştir her yana Cami, çınar okulu var, Her yanı insan dolar. Kıyılar cıvıl cıvıl, Batan güneşe bakar. Çuhalı, Ayazlı, Limoncuk, Sanki gerdanda boncuk. Her taraf insan dolu, Yaşamak çığlık çığlık. İnsan dolu tüm yollar, Yüzenler, oturanlar, Motorlarla koşuyor, Martılarla, yunuslarla. Çayağzı kumsallar, Sanki tabiat fuarı. Şimdi herkes burada, Çiçek kokar her yanı. 268

293 Yemyeşildir her yanı, Çayağzı dereleri, Herkes piknik yapıyor, Güzel tatil yeridir. Çok yaşamak istersen Yeşilde yaşa hep sen. Ömrün daha çok olur, Balla fındığı yersen. Akçakoca seninidr, Bunu herkese bildir. Herkes buraya gelsin, Güzel tatil yeridir. Şelaleleri vardır, Köyleri havadardır. Halkı misafirperver, İnsanı kafadardır. Şehirden sıkılırsan, Tenha bir yer ararsan, Akçakoca senindir, Öyle der kime sorsan. Fındık İle İlgili Maniler Fındık toplarken söylenen bazı maniler de derledik. Bunların bir kısmı başka bölgelerden gelmiş olabilir. Fındık toplayan gelin, Fındık dalda kalmasın, Eğil bir öpeyim. Aklım sende kalmasın 269

294 Fındık dalda tekleme, Kız entarin ekleme, Benden sağa fayda yok Boş gapuyu bekleme Fındık dalı eğmeli Fındığını yemeli Komşu kızı var iken Kime boyun eğmeli. Atma türkü atarım, Yüreğini yakarım, Fındık dolu sepeti, Boğazına tıkarım Fındık dalda bir sıra, Ağam gitti Mısır a Koyun olsam yayılsam Yakında kavuşuruz, Ağamın peşi sıra. Kalın fındık dalından Kömür yaparım kömür, Yakında kavuşuruz Yaradan verirse ömür Akçakoca Bölgesinde Kullanılan Kelimeler Aba Abanmak Ağır Alaf : Abla, yaşlı, kalfa : Bir şeyin üzerine kapanmak : Doğuran hayvanın ilk sütü : Hayvan Yemi 422 Mehmet Özdemir, 1926 Doğumlu, Emekli Öğretmen, Köy Enstitüsü Mezunu 270

295 Ahacık Avla Apba Ahretlik Atlayan Akyok Abuk sabuk Bağır Bakraç Banmak Becelleşmek Beynamaz Bıldır Bızalamak Bostan Bığırık Cascavlak Cumadi Çatmayan Çardak Çeleba Çantı Çaput Çekişme Çentik Çotuk Çökelez Çükündür Danamak Dakılmak Daraba Dayak Dadi Dadoc : İşte : Bahçe, tarla çiti : Büyük baba : Manevi evlat : Sokak : Başka yok : Saçma sapan : Göğüs : Kova : Batırmak : Münakaşa etmek : Namaz kılmayan, abdestsiz : Geçen sene : Doğum yapmak : Karpuz : Biraz : Çıplak : Amca : Ocak başı : Balkon : Kayın birader : Çivisiz ahşaptan bina yapma şekli : Paçavra : Azarlama : Ağaçta bıçak yarası : Suratsız : Sincap : Pancar : Ayıplamak : Sataşmak : Bahçe çiti : Ağaç payanda : Teyze : Küçük kız kardeş 271

296 Deymen Dekdurmak Diklenbeç Divit kuşu Donbay Dıngıl Dolak Ecir Eğnek Eletmek Ekleşmek Eyen Encek Eşelek Eşinmek Even Eçer Fanlü Ferik Gancık Gidişmek Göynek Gubur Güdük Gelberi Gebeş Gırnata Gövermek Guguk Güllap Goç Havnos Ikıldamak Işmar : Değirmen : Uslu : Takla atmak : Baykuş : Manda, şişman : Küçük sepet : Ayak çorabı : Sabır : Bir tarafa yatırmak : Bir yere götürmek : Alay etmek : Evin önü : Köpek : Meyve artığı : Tepinmek : Salon : Mutfak : Hala : Piliç : Dişi : Kaşıntı : Gömlek : Lağım çukuru : Kısa, kuyruksuz : Ateş çekme aleti : Aşırı göbekli : Klarnet : Renk atmak : Mor renkli çiçek : Menteşe : Tahtadan oturak : Tavuk yemi : Kımıldamak : Göz, kaş işareti 272

297 İnik Kak Kadalı Kekiç Kemre Kelevet Kesne Kiren Köbür Köhneme Kulek Kulsane Mahna Malak Mancar Mahrama Manat Mertek Memşane Meymenetsiz Moe Murabba Müzevir Nacak Oddışkal Ödet Örük Pışmak Piştek Rahmet Sergen Somak Sofa Sofa tahtası : Keçi yavrusu : Sedir : Nazlı : Çekiç : Hayvan gübresi : Sedir : Kestane : Kızılcık : Ayakkabı çıkartılan yer : Fazla olgunlaşmış, içi geçmiş : Yoğurt konulan odun saplı kap : Hamam dolabı : Bahane : Manda yavrusu : Kara lahana : Havlu : Kusur : Uzun lata : Tuvalet : Acımasız, nursuz, hayırsız : Torun : Domates salçası : Geçimsiz, ispiyoncu : Balta : Söz anlamayan kimse : Korkak : Erik : Sinmek : Köpek yavrusu : Yağmur : Raf : Mısır koçanı : Koridor : Mezar tahtası 273

298 Taktak : Kapı tokmağı Tentene : Oya, dantel, Tıka : Tapa Tomat : Evin altı Tokma : Bahçe kapısı Tongalak : Yuvarlak Urba : Elbise Üleşmek : Paylaşmak Yal : Hayvan yiyeceği Yalak : Hayvan yemliği Yirik : Yırtık Zaar : Demek ki Akçakoca İle İlgili Fıkralar a. Tam da Yolun Üstünde Demirlemiş Akçakocalı teknelerden biri maden direği yükü ile Zonguldak a gitmiş. Yükü bırakmış, tekrar yük almak için Akçakoca ya dönüyor. Tam Çayağzı na geldiğinde kaptan yolda uyumuş. Çayağzı na direk alçak bir vapur demirli imiş. Motor bu esnada vapurun karnına güm diye vurmuş. Kaptan o hızla kendini makine dairesinin içinde bulmuş. Söylene söylene çıkmış dışarı ve heyyula gibi gemiyi görünce: - Ulan tam da yolun üstüne demirlerler geçmişini şey dedirdiğim adamları b. Bende Şaştım Bu İşe Birinci Dünya Savaşı sırasında bir Türk uçağı; Doğancılar civarına mecburi iniş yapar. Tabi herkes meraklı, buğday tarlasında bir uçak. Pazara gidenler uçağın etrafını çevirmişler. Fakıllı köyünden bir teyze: - Uşağum, ha bu teyyare buraya nasıl iniyu? - Teyze, elindeki ne? - Şişe - Bende şaştım bu işe. 423 Kaynakçada Adı Geçen Kişiler 274

299 c. Ey Valüyül Vala Eskiden Akçakoca nahiye, Düzce kaza iken meşhur bir kadı varmış. Aynı zamanda Düzce de kaymakamlık yaparmış. Çok rüşvetçi biri olup millete kan kustururmuş. Akçakocalı biri bir gün vilayete mektup yazarak, kadıyı valiye şöyle şikayet etmiş; Ey Valüyül vala Rütbede ula Düzce kadısı anamızı belledi Sen uyu hala. d. Son Dilek Abazalar, Akçakoca bölgesine geldiklerinde hiçbir şeyleri yokmuş. Bundan dolayı hayvan çalmaya başlamışlar. Bir gün yaşlı bir Abaza ölmek üzereyken ona ağzı laf yapan bir yakını sormuş: - Dünyaya gelen muhakkak ölecek. Bizim adetimizi biliyorsun, ölünce ölen için kurban keserler. Gelenlere yedirirler. Sen, şayet ölürsen hangi hayvanını keselim? - Ben siyah tosunu yağmurlu bir havada çaldım. Arkamdan silah atıyorlardı. Çalarken çok çile çektim. Helalsa, helalsa o helal demiş. e. Nüfus Kağıdı Bir zaman Akçakoca Düzce arasında bir adam yolda ölü olarak bulunmuş. Jandarmaya haber vermişler. Jandarma komutanı, aramış, taramış, nüfus kağıdı yok. Sormuş, soruşturmuş, bilen yok. Kimi Düzceli diyormuş, kimi Akçakocalı. İhtiyar bir adam gelmiş, ceplerini yoklayın demiş. Yaklaşmışlar. Cebinden keş parçası çıkmış. İhtiyar: - Akçakocalı, Akçakocalı demiş. Cebinden keş çıkan adam, başka yerli olamaz, nüfus kağıdıdır o Mehmet Özdemir, Fıkralarla Akçakoca, Dünya Yayıncılık, Akçakoca-2002, s

300 SONUÇ VE DEĞERLENDİRME Akçakoca nın tarihi, sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini ortaya koymaya çalıştığımız bu araştırmada ilk olarak araştırmanın alanı, sınırları, amacı ve önemi ile ilgili metodolojik bilgiler verilmiştir. Araştırmamızın amaç ve önemi konusunda tespit ettiğimiz sorulara cevap aramak suretiyle inceleme yapılmış, ayrıca genel olarak milli kültürümüzün önemine de vurgular yapılmıştır. Birinci bölümde, Akçakoca nın önceki yıllarda Bolu ya bağlı olmasından dolayı Bolu ve çevresinin genel tarihi hakkında bilgi verildikten sonra Düzce ilinin tarihsel süreci açıklanmaya çalışılmıştır. İlçenin geçmişten günümüze kadar hangi devletlerin hüküm sürdüğüne kaynaklar doğrultusunda yer verilmiştir. I. Dünya Savaşı ve Milli mücadele yıllarında Akçakoca da yaşanan olaylar, İpsiz Recep in faaliyetleri, Akçakoca nın Milli Mücadele açısından önemi vurgulanmıştır. Cumhuriyet sonrası dönemde 1934 yılında Akçaşehir in Akçakoca oluşu ile ilgili meclis tutanaklarına yer verilmiştir. Aynı bölümün ikinci kısmında, ilçenin coğrafi özellikleri; coğrafi konumu, sınırları, jeolojik yapısı, yer şekilleri, iklimi, bitki örtüsü, akarsu ve gölleri başlıkları altında çeşitli kaynaklara dayanılarak incelenmiştir. Tarihi ve coğrafi özelliklerin incelendiği birinci bölümden sonra ilçenin sosyal ve ekonomik yapısının incelendiği ikinci bölüm; soysa yapı ve ekonomik yapı olarak iki kısımda ele alınmıştır. İkinci bölümün sosyal yapı kısmında Akçakoca ya geçmişten günümüze yapılan göçler ele alınmış ve bu göçleri yaşayanların hikayelerine yer verilmiştir. Geçmişten günümüze değin Akçakoca da merkez ve köylerde nüfus değişimleri kaynaklara dayalı bir biçimde verilmiştir. Daha sonra idari yapı ele alınmış, Akçakoca da görev yapan kaymakamlar ve belediye başkanlarına değinilmiştir. Akçakoca nın köy sayısı fazla olmasına rağmen köy köy gezilerek, çeşitli kaynaklara dayanılarak köylerin nüfus, eğitim, ekonomik faaliyetleri gibi konular hakkında bilgi verilmiştir. 43 köy hakkında çeşitli resimler eklenmiştir. 276

301 Eğitim durumunda, ilçedeki eğitimin tarihçesinden bahsedildikten sonra İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü verilerine dayanarak Akçakoca daki eğitim durumları en alt kademeden en üst kademeye kadar tablolar verilerek incelenmeye çalışılmıştır. Akçakoca da bulunan kütüphaneler yerinde görülerek incelenmiştir. Akçakoca açsından büyük bir önem kazanmaya başlayan Turizm kısmında yaz turizmi, Akçakoca da yapılan şenlik ve festivaller ele alınmıştır. Festivallerin Akçakoca nın tanıtımına katkılarına değinilmiştir. Bir sonraki kısımda ise ilçede bulunan mesire alanları ve turistik yerler İlçe Turizm Müdürlüğü nden alınan veriler doğrultusunda incelenmeye çalışılmıştır. Yine bu kısımda ilçede bulunan amatör spor kulüpleri futbol, basketbol, voleybol ve diğer branşlar şeklinde incelenmiş, bu kulüplerin başarılarına ve çeşitli marşlarına yer verilmiştir. Akçakoca da bulunan dini mekanlar camiler, mezarlıklar, kitabeler ve diğer mekanlar İlçe Müftülüğü nden alınan bilgiler doğrultusunda incelenmiştir. Akçakoca da henüz hava alanı olmadığından ulaşım konusu kara ve deniz şeklinde incelenmiştir. Akçakocalı ünlü simalar bu kısmın diğer önemli konularından biridir. Çeşitli alanlardaki faaliyetleriyle ülke çapında tanınan Akçakocalılar, görüşme yöntemi, basından toplanan veriler ve eserlerinin incelenmesi sonucu, özgeçmişleri, eserleri ve hizmet alanları göz önünde bulundurularak tanıtılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümün sosyal yapı kısmının diğer bir konusu olarak, I. Dünya Savaşı, Milli Mücadele, Kore Savaşı ve Kıbrıs Barış Harekatı nda yer alan Akçakocalılara yer verilmiştir. İç güvenli harekatındaki gazi ve şehitler konusunda ise şehit ve gazi bulunamadığından çok fazla yer verilmemiştir. Ancak Kore ve Kıbrıs gazileri köy köy açıklanmaya çalışılmıştır. Bu konuda gereken kaynaklar kaymakamlık ve İlçe Jandarma Komutanlığı ndan elde edilmiştir. Bu bölümün sosyal yapı kısmının son konusu olarak ise Akçakoca da bulunan basın kuruluşlarına ve sivil toplum örgütlerine yer verilmiştir. Sivil toplum örgütleri merkez ve köy olmak iki başlık altında tablolar verilerek incelenmiştir. İkinci bölümün ikinci kısmında Akçakoca nın ekonomik yapısı incelenmiştir. Tarım konusunda özel bir yere sahip olan fındık Fiskobirlik ve çeşitli kaynaklardan alından bilgiler doğrultusunda açıklanmıştır. Fındığın, Akçakoca açısından önemi, Akçakoca daki fındık arazileri, üretim miktarları ve fiyatları konusunda çeşitli tablolar verilmiştir. Fındık 277

302 üretiminde Akçakoca nın Türkiye deki önemi, dünyada ve ülkemizdeki fındık çeşitleri ve üretim miktarları, fındık tarım takvimi açıklanmıştır. Bir zamanlar Akçakoca için büyük bir önem taşıyan ama fındık ile beraber önemini kaybeden mısır incelenmiştir. Akçakoca da yetiştirilen sebze ve meyve üretim alanları ve miktarları tablolar şeklinde verilmiştir. Akçakoca da hayvancılık denince akla ilk balıkçılık geldiğinden aylara göre tutulan balık çeşitleri ve miktarlarına değinilmiştir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık büyük önem arz etmese de sayısal değerler İlçe Tarım Müdürlüğü nden alınan bilgiler doğrultusunda incelenmiştir. Bu kısımda yine arıcılık, ormancılık, sanayi, madencilik konuları ele alınarak Akçakoca da bulunan ticari işletmeler Akçakoca Sanayi ve Ticaret Odası ndan alınan bilgiler doğrultusunda tablo şeklinde incelenmiştir. Çalışmamızın üçüncü bölümü Akçakoca nın kültürel özelliklerinden oluşmuştur. Örf, adet ve gelenekleri incelediğimiz birinci kısımda ilk olarak örf, adet ve gelenekler hakkında tamamlayıcı genel bilgiler verilmiş ve asıl konuya geçilmiştir. İlk olarak Akçakoca da çocuk ile ilgili çeşitli bilgiler kişilerin verdiği bilgiler doğrultusunda açıklanmıştır. Evlenme ve düğün adetleri kısmı bu bölümün en uzun ve önemli konularından biridir. Bu konuda kız beğenme, sıra gözetme, başlık parası, kız kaçırma, kız isteme, söz kesme, nişan, çeyiz, kına gecesi ve bu gecede söylenen maniler, düğün, duvak şeklinde detaylı bir şekilde incelenmiştir. Bu konu hakkında bilgi toplamak amacıyla birkaç düğüne gidilerek çeşitli gözlemler yapılmıştır. Düğün merasimi karmaşık bir olay olduğundan çeşitli başlıklar altında incelenmeye çalışılmıştır. Düğün esnasında yapılan çeşitli uygulamalar gözlemlenerek, kişilerle görüşerek anlatılmaya çalışılmıştır. Kız evinin adetleri, erkek evinin adetleri, hangi aşamada neler yapılacağı kaynak kişilerin ifadelerinden yararlanılarak incelenmiştir. Cenaze konusu da bölgede bulunan din adamlarının görüşleri alınarak araştırılmıştır. Bayram adetleri konusu, ramazan ve kurban bayramı şeklinde iki başlık şeklinde incelenmiştir. Ülkemizin genelinde de yapılan bayram adetlerinin önemi üzerinde durulmuş, Ramazan ayında söylenen maniler ve hazırlanan yemeklere değinilmiştir. Türk milleti için her zaman ayrı bir önemi olan askerlik konusu kaynak kişilerle yapılan görüşmeler ve askere uğurlama törenlerine katılarak gözleme dayalı olarak aktarılmaya çalışılmıştır. 278

303 Akçakoca da eskiden beri devam eden imece, at çalma, köy odası gibi bazı eski geleneklere kaynaklara dayalı bir biçimde araştırılmıştır. Yöresel yemekler konusunda Akçakoca nın farklı gruplardan oluşmasından dolayı çok sayıda farklı yemek türü ortaya çıkmıştır. Yöresel yemekler konusunda bu gruplara ait aşçılarla görüşmeler yapılarak incelenmiştir. Yöresel yemeklerde en çok göze çarpan, Akçakoca için mısır unu, balık ve mancar adı verilen kara lahanadır. Neredeyse bütün yemeklerde bunlardan en az biri bulunmaktadır. Bölge de en çok bilinen yemekler tarifleri verilerek açıklanmıştır. Giyim kısmı kadın giyimi ve erkek giyimi şeklinde ele alınmıştır. Özellikle kadın giyimi üzerinde durulmuştur. Akçakocalı kadınların günlük hayatta ne tarz kıyafetler kullandığı belirtilmiştir. Aynı konu içerisinde erkeklerin de günlük hayatta kullandıkları giyim eşyaları anlatıldıktan sonra halk oyunları Gelino, Rize-Hemşin Üç Ayak Oyunu, Vaha Hey ve Kolbastı oyunları bu konuda uzman kişilerin görüşleri alınarak incelenmiştir. Akçakoca nın mimari yapısı geçmişten günümüze üç başlık altında ele alınmıştır. En eski tip evler, ikinci tip evler ve üçüncü tip evler planları ile birlikte aktarılmıştır. Akçakoca daki diğer kültürel özellikler kısmında ise ilk olarak inanışlar, ilenmeler, batıl inançlar, dualar birçok kaynak kişi ile görüşülerek araştırılmıştır. Bu konu içerisinde ilçede hıdırellez kutlamalarının nasıl yapıldığı çeşitli kaynaklardan toplanan bilgiler ışığında ifade edilmiştir. Yine aynı konu içerisinde nazar-nazarlık, muskalar, adak, yağmur duası gibi bazı dini ve geleneksek uygulamalara yer verilmiştir. Akçakoca da oynanan bazı çocuk oyunları topal oyunu, bonduruk şeklinde araştırılmıştır. Bu oyunlardaki uygulamalar hakkında çeşitli bilgiler verilmiştir. Geniş bir kültüre sahip olan milletimizin atasözleri ve deyimler konusundaki birikimi oldukça fazladır. Bu durum Akçakoca da da görülmektedir. Bölgede halk tarafından sıkça kullanılan birçok atasözü ve deyim bulunmasına rağmen özellikle az bilinenlere bu konuda yer verilmiştir. Çok değişik sınıflardan oluşan ilçede yaptığımız araştırmalarda birçok mani, şiir ve türkü ile karşılaşılmıştır. Bunlarda bazıları derlenerek aktarılmıştır. Bölgede halk tarafından konuşulan bazı kelimelerin bilinen karşılıkları verilerek bölge de kullanılan kelimelere yer 279

304 verilmiştir. Son olarak ise Akçakoca da halk tarafından bilinen, anlatılan fıkralara yer verilmiştir. Ülkemizin şirin bir ilçesi olan Akçakoca nın tarihi, sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini tanıtmaya çalıştığımız bu araştırma da Akçakoca kültürünün, Türk-İslam kültürünün genel özellikleri ile Kafkaslardan göç eden sınıfların kültürü ile etkilenerek oluştuğu anlaşılmıştır. Akçakoca ya ait yerleşik bir kültürden ziyade göçler sonucu ortaya çıkan karma bir kültürden söz etmek mümkündür. Ancak genel hatlar hem ilçe merkezinde hem de köylerde neredeyse aynıdır. Anadolu nun pek çok yerinde ve özellikle Bolu-Düzce çevresinde uygulanan örf, adet ve geleneklerin Akçakoca da yaşatıldığı tespit edilmiş, bunların yanı sıra ilçenin göçler sonucu oluşan Doğu Karadeniz e benzer bir kültüre sahip olduğu, halkın bunları özenle koruduğu ve yaşatmaya çalıştığı tespit edilmiştir. Akçakoca nın çevre il ve içlere göre hem coğrafi açıdan hem de sosyal gruplar açısından farklılık arz etmesi kültürüne de çeşitli yansımalar yapmıştır. Araştırmamızın ülkemize ve Akçakoca kültürüne katkı sağlamasını ümit ederim. 280

305 EKLER 281

306 Akçakoca İle İlgili Çeşitli Harita ve Tablolar 38 Harita 3: Melenağzı Haritası 38 Devlet İstatistik Enstitüsü Basılmamış Envanter Harita 4: Beyviran Köyü Haritası 282

307 Harita 5: Ketmenli Köyü Haritası 283

308 Harita 6: Deredibi Köyü Haritası 284

309 Harita 7: Kalkın Köyü Haritası 285

310 Harita 8: Kurukavak Köyü Haritası 286

311 Harita 9: Karatavuk Köyü Haritası 287

312 Harita 10: Tahirli Köyü Haritası 288

313 Harita 11: Balatlı Köyü Haritası 289

314 Harita 12: Akçakoca Tekamül Haritası 290

315 Tablo 47: Akçakoca Ormanları Ağaç Cinsleri 291

316 Harita 14: Eski Akçakoca Mimari Planı 292

317 Harita 14: Eski Akçakoca Mimari Yapı Planı 293

318 Harita 15: Akçakoca Topoğrafik Haritası Harita 16: Akçakoca Orman Haritası 294

319 Harita 17: Kurugöl Köyü Haritası 295