BÖLÜM. I MEVZUAT SAYILI KANUN SAYILI KANUN SAYILI KANUN MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ...

Transkript

1 Qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq 2017 wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop asdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdf ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh ( Kanun, Yönetmelik, Tebliğ ve Görüşler ) jklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl zxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcv bnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn mqwyuiopasdfghdslkjfldsnmöd suıufdskuhkjdskjfhdksjhfdskfjd hskfdsıuyfdısuyfdısdyuyfdfdfd [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 01 Ocak 2017 TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI Mehmet Ateş / Düzce Güncelleme :

2 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 İÇİNDEKİLER BÖLÜM. I MEVZUAT SAYILI KANUN SAYILI KANUN SAYILI KANUN MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ SOSYAL GÜVENLİK KURUMU PRİM VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ HAKEDİŞLERDEN MAHSUBU, ÖDENMESİ VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN ARANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ KAMU İHALE GENEL TEBLİĞİ BÖLÜM II. TEMİNAT MEKTUPLARI GÖRÜŞLER GÖRÜŞ GÖRÜŞ GÖRÜŞ GÖRÜŞ GÖRÜŞ GÖRÜŞ GÖRÜŞ GÖRÜŞ

3 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 GÖRÜŞ BÖLÜM. I MEVZUAT TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI SIRA MEVZUAT ADI MADDESİ NO Sayılı Kanun madde Sayılı Kanun madde Sayılı Kanun 90.madde 4. Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği 5. Sosyal Güvenlik Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, ödenmesi ve ilişiksizlik belgesinin aranması hakkında yönetmelik 6. Muhasebat Genel Müdürlüğü 15 nolu tebliğ 457.madde tarihli resmi gazete tarihli resmi gazete 7. Kamu İhale Genel Tebliği 18.madde 8. SGK Genelgesi- Doğrudan temin teminat iadesinde ilişiksizlik belgesi aranması

4 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] SAYILI KANUN Kesin teminat Madde 43 - Taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır. Ancak, danışmanlık hizmet ihalelerinde ihale dokümanında belirtilmesi kaydıyla, kesin teminat sözleşme yapılmadan önce alınmayabilir. Bu durumda, düzenlenecek her hakedişten % 6 oranında yapılacak kesintiler teminat olarak alıkonulur. Kurum, ihale üzerinde kalan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması hâlinde, bu istekliden yaklaşık maliyetin % 6 sından az ve % 15 inden fazla olmamak üzere alınacak kesin teminat oranına ilişkin düzenlemeler yapabilir. Sözleşme yapılmasında isteklinin görev ve sorumluluğu Madde 44- İhale üzerinde kalan istekli 42 ve 43 üncü maddelere göre kesin teminatı vererek sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Sözleşme imzalandıktan hemen sonra geçici teminat iade edilir. Bu zorunluluklara uyulmadığı takdirde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın ihale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı gelir kaydedilir. Bu durumda idare, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif fiyatının ihale yetkilisince uygun görülmesi kaydıyla, bu teklif sahibi istekli ile de Kanunda belirtilen esas ve usullere göre sözleşme imzalayabilir. Ancak ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekli ile sözleşme imzalanabilmesi için, 42 nci maddede belirtilen on günlük sürenin bitimini izleyen üç gün içinde ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye 42 nci maddede belirtilen şekilde tebligat yapılır. Ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin de sözleşmeyi imzalamaması durumunda ise, bu teklif sahibinin de geçici teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir.

5 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 Sözleşme yapılmasında idarenin görev ve sorumluluğu Madde 45- İdare, 42 ve 44 üncü maddede yazılı süre içinde sözleşme yapılması hususunda kendisine düşen görevleri yapmakla yükümlüdür. İdarenin bu yükümlülüğü yerine getirmemesi halinde, istekli sürenin bitmesini izleyen günden itibaren en geç beş gün içinde, on gün süreli bir noter ihbarnamesi ile bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde geçici teminat geri verilir ve istekli teminat vermek için yaptığı belgelendirilmiş giderleri istemeye hak kazanır. Bu zarar, sebep olanlara tazmin ettirilir ve ayrıca haklarında 60 ıncı madde hükümleri uygulanır.

6 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] SAYILI KANUN Kesin teminat ve ek kesin teminatların geri verilmesi Madde 13- Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirildiği ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların; a) Yapım işlerinde; varsa eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından sonra yarısı, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra kalanı, b) Yapım işleri dışındaki işlerde Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesinin getirildiği saptandıktan sonra; alınan mal veya yapılan iş için bir garanti süresi öngörülmesi halinde yarısı, garanti süresi dolduktan sonra kalanı, garanti süresi öngörülmeyen hallerde ise tamamı, Yükleniciye iade edilir. Yüklenicinin bu iş nedeniyle idareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanunî vergi kesintilerinin yapım işlerinde kesin kabul tarihine, diğer işlerde kabul tarihine veya varsa garanti süresinin bitimine kadar ödenmemesi halinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatlar paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı yükleniciye geri verilir. İşin konusunun piyasadan hazır halde alınıp satılan mal alımı olması halinde, Sosyal Sigortalar Kurumundan ilişiksiz belgesi getirilmesi şartı aranmaz. İade edilemeyen teminatlar Madde üncü maddeye göre mahsup işlemi yapılmasına gerek bulunmayan hallerde; yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir. Teminat mektubu dışındaki teminatlar sürenin bitiminde Hazineye gelir kaydedilir.

7 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] SAYILI KANUN Prim ve idari para cezası borçlarının hakedişlerden mahsubu, ödenmesi ve ilişiksizlik belgesinin aranması (2) MADDE 90- (Değişik birinci fıkra: 17/4/ /54 md.) Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini onbeş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. (Değişik ikinci fıkra: 17/4/ /54 md.) İşverenlerin hakedişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. Kesin teminatları ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edilir. İşverenlerin, kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, bankalar ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hakedişleri üzerinde işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Kurum alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder. (Değişik üçüncü fıkra: 17/4/ /54 md.) Hakedişlerin mahsubu ve ödenmesi ile teminatların prim ve idari para cezası borçlarına karşılık tutulmasına ilişkin işlemlerin usûl ve esasları Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle tespit edilir. (Değişik dördüncü fıkra: 17/4/ /54 md.) Valilikler, belediyeler, il özel idareleri ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce yapılan inşaat dolayısıyla, diğer kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ve bankaların ise Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek işlemlerinde Kuruma borçlarının bulunmadığına dair ilgililerden Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur. Bu maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediş ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskân izin belgesi ve

8 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idarî ve cezaî işlem yapılır. (Ek fıkra: 17/4/ /54 md.) Ülke çapında uygulanan ve özel bir izne veya belgeye dayanmayan genel düzenlemeler hariç olmak üzere, belirli bölgelere veya sektörlere yönelik ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen özel belgelere veya izinlere dayalı olarak kamudan kaynak tahsis edilmesi şeklinde kanun, kararname ve diğer mevzuatla sağlanan araştırma, geliştirme, üretim, yatırım, pazarlama ve benzeri tüm aşamalarda uygulanan devlet yardımı, teşvik ve desteklerin, daha önce başlayıp devam eden nakdi olmayanlar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından proje ve faaliyetleri karşılığında kamu kurum ve kuruluşlarına sağlananlar hariç olmak üzere, verilmesinden önce işverenlerden Kuruma muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına veya tecil ve taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına dair belge ve bilgilerin istenmesi zorunludur. (Ek cümle: 13/2/ /43 md.) Devlet yardımı, teşvik ve desteklerden; işverenlerin muaccel prim ve idari para cezası borçları kesilip Kuruma aktarıldıktan sonra, varsa kalan kısmı üzerinden yararlanılabilir. Tecil ve takside bağlanmış ya da yapılandırılmış olan borçlara ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden dolayı anlaşması bozulanlardan veya bu sebepler dışında söz konusu yardım, teşvik ve desteklerden yararlanmaması gerektiği sonradan anlaşılanlardan, yapılan devlet yardımı teşvik ve destek ödemeleri ilgili mevzuat çerçevesinde müeyyideleri ile birlikte geri alınır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının görüşleri alınarak Kurumca belirlenir. (1)

9 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİ 910 Alınan teminat mektupları hesabı Hesabın niteliği MADDE 457- (1) Alınan teminat mektupları hesabı, muhasebe birimlerine teminat ve depozito olarak teslim edilen teminat ve garanti mektuplarıyla şahsi kefalete ilişkin belgeler ve bunlardan ilgililerine geri verilenler veya paraya çevrilenlerin izlenmesi için kullanılır. Hesaba ilişkin işlemler MADDE 458- (1) Muhasebe birimleri veznelerine ihale kanunları, vergi kanunları, gümrük kanunları ve diğer mevzuat hükümleri gereğince teminat ve depozito olarak teslim edilen teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler karşılığında ilgilisine alındı belgesi verilir. Veznedarca teslim alınan teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler; alınış sırasına göre klasörler içinde veznede saklanır. Bu değerler teslim alındığında, ilgilisine geri verilmesi veya paraya çevrilmesi gerektiğinde muhasebe işlem fişi düzenlenerek hesaplara kaydedilir. Değerin ilgilisine geri verilmesi gerektiğinde teslimi sırasında verilen alındı belgesi geri alınarak muhasebe işlem fişine bağlanır. Alındı belgesi geri alınamadığı takdirde durum, alındı belgesi dip koçanı ile yardımcı hesap defterine şerh edilir. Teminat mektubu, yazılı olarak talep edilmesi hâlinde muhatap veya ilgili bankaya, garanti mektubu ile şahsi kefalete ilişkin belge ise yazılı olarak talep edilmesi hâlinde muhatabına posta ile gönderilir ve talep yazısı muhasebe işlem fişine bağlanır. (2) Teminat mektubunun bir kısmının serbest bırakılması gerektiği takdirde, durum muhasebe birimince bir yazı ile ilgili banka şubesine bildirilir ve serbest bırakılan tutar hesaplardan çıkartılmakla birlikte, yardımcı hesap defterinde de bu durum ayrıca belirtilir. (3) Teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgelerin muhasebe birimlerinde gereksiz olarak bekletilmesini önlemek için; alınan teminata ait işin sonuçlandırılıp sonuçlandırılmadığı, mevzuatındaki süreler de dikkate alınarak muhasebe birimlerince takip edilir ve her malî yıl sonunda teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler hakkında ilgili idareden bilgi alınır ve alınan bilgi doğrultusunda söz konusu

10 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 mektup ve belgeler ilgilisine veya ilgili bankaya iade edilir ya da ertesi malî yıla devredilir. (4) Banka teminat mektupları, isteklinin sözleşme yapmaya yanaşmaması ya da yüklenicinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi gibi ilgili mevzuatında belirtilen hâllerin, idaresince, muhasebe birimine bildirilmesinden sonra paraya çevrilebilir. Banka teminat mektupları yukarıda belirtilen paraya çevrilme hâllerinin dışında, teminat konusu iş devam ettiği sürece muhafaza edilir. (5) Yapım işlerinde kesin hesap ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından, diğer işlerde ise işin kabul tarihinden veya varsa garanti süresinin bitim tarihinden itibaren iki yıl içinde idarenin yazılı uyarısına rağmen talep edilmemesi nedeniyle iade edilemeyen kesin teminat mektupları hükümsüz kalır ve bankasına iade edilir. (6) Muhasebe birimlerine teslim edilen teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler ilgili kanun hükümleri ve aşağıda getirilen düzenlemeler çerçevesinde incelendikten sonra kabul edilerek kayıtlara alınır: a) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uyarınca alınan teminat mektupları; 1) Muhasebe birimlerine geçici, kesin, ek kesin ve avans teminat mektubu olarak verilen teminat mektupları, kamu ihale mevzuatında yer alan düzenlemeler doğrultusunda incelendikten sonra teminat olarak kabul edilir. 2) Yabancı banka ve benzeri kredi kuruluşlarının kontrgarantilerine dayanarak Türkiye deki bankalarca verilen teminat mektupları işin kesin kabulü yapılıncaya kadar sürenin muayyen devrelerle herhangi bir bildirime gerek kalmadan uzatılacağı kaydı konularak otomatik temditli hale getirildiği takdirde, teminat olarak kabul edilir. 3) Belirlenen yabancı bankalar ile yerli bankalarca yabancı para cinsinden verilen teminat mektupları, alındığı günkü Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden ulusal para birimine çevrilerek hesaplara kaydedilmekle birlikte, yardımcı hesap defteri kayıtlarında ve verilen alındı belgesinde yabancı para cinsinden tutarı da gösterilir. 4) Yabancı bankalar ile yerli bankalarca yabancı para cinsinden verilen teminat mektupları iade edilirken, alınışındaki kayıtlı değerleri üzerinden

11 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 hesaplardan çıkarılır. Herhangi bir nedenle paraya çevrilenler kayıtlı değerleri üzerinden hesaplardan çıkarılır, paraya çevriliş tutarı ise döviz hesabı ve ilgili hesap veya hesaplara kaydedilir. 5) Teminat mektupları ilgili muhasebe birimine teslim edilmeden önce idarelerce gerek görüldüğünde, teminat mektuplarını düzenleyen şubelerden, teminat mektuplarının şubelerince düzenlendiğinin teyidi yazı ile istenir. 6) Teyit istem yazısının bir sureti ile ilgili banka şubesinden alınan teyit yazısı ve teminat mektubu idarece bir yazı ekinde muhasebe birimine intikal ettirilir. 7) Kamu idareleri tarafından yazı ekinde gönderilen kesin teminat ve avans teminat mektupları ile bunlara ilişkin teyit istem ve banka teyit yazılarının birer örneği muhasebe birimlerince teslim alınarak birlikte saklanır. 8) Teminat mektubu teslim alındığında muhasebe birimince düzenlenen alındı belgesi, ilgilisine verilemediği takdirde teminat mektubuyla birlikte muhafaza edilir. b) Vergi kanunları uyarınca alınan teminat mektupları ve şahsi kefalete ilişkin belgelerin, Bakanlıkça (Gelir İdaresi Başkanlığı) belirlenen şartları taşıması gerekir. c) Gümrük mevzuatı uyarınca alınan teminat mektupları ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgeler; 1) Gümrük mevzuatı uyarınca alınan teminat ve garanti mektupları ile şahsi kefalete ilişkin belgelerin 7/10/2009 tarihli ve mükerrer sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Gümrük Yönetmeliği hükümlerine ve yapılan diğer düzenlemelere uygun olması gerekir. 2) 6183 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ve Gümrük Yönetmeliğinin ilgili maddeleri hükümleri gereğince düzenlenen noter tasdikli şahsi kefalete ilişkin belgeler ve garanti mektuplarının, gümrük muhasebe birimlerince teminat olarak alınması sırasında, teminata ilişkin bu belgelerin alacaklı tahsil dairesince kabul edildiğine ilişkin yazılı belge de ilgili muhasebe birimine teslim edilir ve bu belge, muhasebe birimlerince şahsi kefalet belgesi ve garanti mektubuna ekli olarak muhafaza edilir.

12 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] SOSYAL GÜVENLİK KURUMU PRİM VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ HAKEDİŞLERDEN MAHSUBU, ÖDENMESİ VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN ARANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 22/9/2008 No: 2008/14174 Dayandığı Kanunun Tarihi: 31/5/2006 No: 5510 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; idarelerin ihale yoluyla yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenlerin hakedişlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenmesine ve kesin teminatlarının ihale konusu işle ilgili Kuruma olan borçlarına karşılık tutulması ve iadesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, idarelerin ihale yoluyla yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri kapsar. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Yönetmelik, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90 ıncı madde hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; a) Alt işveren: Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişiyi,

13 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 b) Hakediş: Yapılan işe karşılık, katma değer vergisi hariç, malzeme fiyat farkı ve akreditif bedeli dahil olmak üzere idarece işverene ödenmesi gereken toplam tutarı, c) İdare: 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kamu idareleri ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların bağlı idare, ortaklık, müessese ve işletmeleri ve yukarıda belirtilenlerin ödenmiş sermayesinin % 50 sinden fazlasına sahip oldukları ortaklık ve işletmelerden 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tabi olmayanlarla özel kanunlarına göre personel çalıştıran diğer kamu kurumları ile döner sermayeli kuruluşları, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımları yapılan mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, fon bankaları ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşları, ç) İşveren: İdareden iş alan gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları, d) Kanun: 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununu, e) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu, f) Ödeme makamı: Ödemeyi yapan muhasebe birimini veya ödeme yapan birimi, g) Piyasadan hazır halde alınıp satılan mal: Projelendirme veya münhasıran bir talep üzerine üretimi yapılmayan malları, ğ) Teminat: 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi kamu idareleri ile bu Kanunlara tabi olmayan diğer kamu idareleri, döner sermayeli kuruluşlar, 5411 sayılı Kanunda tanımları yapılan mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, fon bankaları ve kanunla kurulan kurum ve kuruluşların özel mevzuatı gereğince işverenin idareye verdiği kesin teminatı, h) Ünite: Merkezde daire başkanlığını, taşrada sosyal güvenlik il müdürlükleri ile sosyal güvenlik merkezlerini, ifade eder.

14 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 İKİNCİ BÖLÜM İhalelerin Bildirilmesi, Hakedişlerin Mahsubu ve Ödenmesi ile Kesin Teminatın İadesi İhalelerin bildirilmesi MADDE 5 (1) İdareler, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların tebligat adreslerini sözleşmenin imzalandığı tarihi takip eden onbeş gün içinde ilgili üniteye bildirmek zorundadır. İhale konusu iş, piyasadan hazır halde alınıp satılan malın temini ise bu işler idare tarafından Kuruma bildirilmez. (2) İlgili ünite, bu bildirimin kayıtlarına intikal tarihini takip eden onbeş gün içinde işyeri sicil numarasını ve işyerine ilişkin gerekli diğer bilgileri ihaleyi yapan idareye bildirir. İdare bu bilgiler ile kendi kayıtlarındaki bilgilerin örtüşmemesi halinde durumu, bilginin kendisine ulaştığı tarihten itibaren onbeş gün içinde üniteye bildirir. Hakedişten kesinti ve mahsup MADDE 6 (1) İdarece işverenlerin hakedişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. (2) İdare, işverene yapacağı her hakediş ödemesinden önce, işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının olup olmadığını, üniteden yazı ile sorar. Ünitece, işverenin ve varsa alt işverenlerinin muaccel borcunun bulunmadığı hususu idareye bir aylık süre içinde yazı ile bildirilir. Yazı ile bildirilmediği sürece, idare tarafından işverene hakediş ödenmez. (3) İdare, yaptığı ihaleler sonucunda işverene ödeyeceği her hakediş ödemesinden önce işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapabilmek için Kuruma yetki başvurusunda bulunabilir. Kurumca bu başvurunun uygun görülmesi halinde idarece, işverene yapılacak her hakediş ödemesinden önce elektronik ortamda işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme

15 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan muaccel borçlarının bulunup bulunmadığı hususunda sorgulama yapılır. İşveren ve varsa alt işverenlerin Kuruma borcu yoksa, ayrıca Kuruma yazı ile sorulmaksızın hakediş ödemesi yapılır. (4) İşveren ve varsa alt işverenler tarafından çalıştırılan sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgeleri Kuruma verilmemiş veya işyerinde sigortalı çalıştırılmadığı takdirde bu husus bir dilekçe ile Kuruma bildirilmemiş ise bu durum Kurumca idareye bildirilir. İdare bu bildirim üzerine ihale konusu işten dolayı tahakkuku olası idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerine mahsup edilmek üzere hakedişten yüzde beş oranında kesinti yapar. Ancak, ihale konusu işyeriyle ilgili aylık prim ve hizmet belgeleri üniteye verildiğinde, Kurum kesinti yapılmamasını idareye bildirir. (5) İdarece, işveren ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarına mahsup edilmek üzere yapılan kesinti tutarı, ödeme belgesinde gösterilir. Bu kesinti, ödeme makamınca muhasebe kayıtlarına intikal tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma veya Kurumun önceden bildirilen banka hesabına yatırılır. Hakediş miktarı, işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borcunu karşılamazsa, bakiye borç daha sonra ödenecek hakedişlerden aynı yöntemle kesilerek Kuruma ödenir. (6) İşverenin ve varsa alt işverenlerinin, prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden dolayı Kuruma olan sorumluluğu; idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borçlarının tamamının hakedişten mahsup edildiği tarihe kadar devam eder. (7) İdare; hakediş kesintisinin yapıldığı tarihi, tutarını, muhasebe kayıtlarına intikal tarihini, tediye mahallini, banka hesap numarasını, işverenin adını ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise unvanını, işyerinin sicil numarasını bir yazı ile ilgili üniteye bildirir. Kuruma ödenen kesintiler toplamının işverenin ve varsa alt işverenlerinin mevcut borçlarından fazla olması halinde, Kurum kesinti fazlalığını işverene iade eder.

16 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 (8) Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak işi üstlenenlere yapılacak hakediş ödemelerinden önce, işi üstlenenlerin idari para cezası, prim ve prime ilişkin borcunun olup olmadığı Kuruma yazılı olarak sorulur ve bir aylık süre içinde Kurumca yapılacak bildirime istinaden borcu varsa hakedişinden kesinti yapılır. Kesin teminatın iadesi MADDE 7 (1) İşveren tarafından, idareye ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesi ibraz edilmedikçe işverene ait kesin teminat iade edilmez. (2) İdareye ihale konusu işle ilgili olarak işveren tarafından, borcunun bulunmadığına dair ilişiksizlik belgesinin ibraz edilmemesi halinde, idare, kesin teminatın mevzuatına göre kısmen veya tamamen iadesi imkanının başladığı tarihten itibaren onbeş gün içinde durumu ilgili üniteye yazı ile bildirerek, işverenin Kuruma ihale konusu işin yapıldığı süreye ilişkin borcunun olup olmadığını sorar. (3) Ünitece, ihale konusu işle ilgili olarak yapılacak araştırma işlemi sonucunda, yeterli işçilik bildirilmiş olduğunun ve işi üstlenenin ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının anlaşılması halinde, ilişiksizlik belgesi düzenlenir. Yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması halinde, fark işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, faaliyet süresinin son ayına maledilir. Bu suretle tahakkuk ettirilen prim tutarı, gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek üzere işverene tebliğ olunur. Ünitece hesaplanan borcun yapılan tebligata rağmen ödenmeyeceğinin bildirilmesi veya tebligatta belirtilen süre içerisinde cevap verilmemesi halinde, ünite, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti amacıyla, ihale konusu işin hakediş tutarını dikkate alarak durumu, incelenmek üzere Sosyal Güvenlik Kontrol Memurluğu servisine ya da Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili birimine intikal ettirir. (4) (Değişik: 1/3/ /183 K.) Kurumun denetim ve kontrolle görevli memuru, işveren ve varsa alt işverenin yasal defter ve belgelerinin ibrazını yazı ile ister. Defter ve belgelerin ibraz süresinin bitiminden itibaren Kurumun denetim ve kontrolle görevli memuru üç ay içinde gerekli

17 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 incelemeyi yaparak konuya ilişkin rapor düzenler. Raporun üniteye intikal tarihinden itibaren onbeş gün içinde gerekli işlem yapılır. Buna göre; a) İşverenin ve varsa alt işverenlerin borcunun bulunmadığının anlaşılması halinde, ilişiksizlik belgesi idareye gönderilir. b) İşverenin ve varsa alt işverenlerin borcunun bulunduğunun anlaşılması halinde, borcun niteliği ve miktarı ayrı ayrı belirtilerek bir yazı ile idareye bildirilir. İdare, bu yazının alındığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde kesin teminatı paraya çevirerek Kurumun hesabına yatırmak ve yatırılan paranın tutarını, tediye mahallini, ödeme tarihini, banka hesap numarasını, işyerinin sicil numarasını, işverenin adını ve soyadını, işveren tüzel kişilik ise unvanını yazı ile ilgili üniteye bildirmekle yükümlüdür. Şu kadar ki, teminatın nakde çevrilmesine kadar, söz konusu teminat idare nezdinde mahfuz kalmak ve bir defadan fazla olmamak üzere borç, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilebilir. Bu fıkra uyarınca yapılan tecil ve taksitlendirme devam ettiği sürece idare nezdindeki kesin teminat paraya çevrilmez ve işverene iade edilmez. Tecil ve taksitlendirmenin bozulması halinde, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde durum ünitece idareye bildirilir. İdare, bu bildirimin kayıtlarına intikal tarihinden itibaren en geç bir ay içinde kesin teminatı paraya çevirerek Kurum hesabına yatırır ve bu fıkrada belirtilen şekilde Kuruma bildirir. (5) (Değişik: 1/3/ /183 K.) İhale konusu işle ilgili olarak ünitece yapılacak araştırma işlemi sonucunda, Kuruma yeterli işçilik bildirilmiş olduğunun veya Kurumca belirlenecek yöntemlere göre ünitece, ihale konusu işin işverene ait devamlı işyeri sigortalıları ile yapıldığının anlaşılması halinde, işverenlerin ve varsa alt işverenlerinin defter ve belgeleri incelenmeyebilir. (6) (Değişik: 1/3/ /183 K.) İşveren tarafından borçlarını karşılayacak miktarda, bankalar ve özel fınans kurumları tarafından verilen teminat mektupları ile Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler teminat olarak verildiği takdirde, ünitece ilişiksizlik belgesi verilir. Ancak, Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler nominal bedele faiz dahil edilerek ihraç edilmiş ise bu belgeler anaparaya tekabül eden satış değerleri üzerinden teminat

18 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 olarak kabul olunur. Ünitece alınan teminat, en geç verildiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar nakde çevrilerek tahsil edilir. Bu fıkra uyarınca teminat gösterilen durumlarda, teminatın, nakde çevrilmesine kadar talepte bulunulması ve teminatın borcu karşılayacak miktarda olması kaydıyla bir defaya mahsus olmak üzere borç 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilebilir. Tecil ve taksitlendirmenin bozulması halinde, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde teminat nakde çevrilerek borç tahsil edilir. (7) Kuruma teminat verilmesi, borç aslına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulamasını durdurmaz. (8) İhale konusu işin, işverenlere ait Kurumda tescilli devamlı işyerlerinin sigortalıları ile yapılması halinde, idareye karşı işi üstlenen işverenin tescilli işyerinin, ihale konusu işin yapıldığı sürede varsa prim ve diğer borçları ödenmedikçe ilişiksizlik belgesi verilmez ve kesin teminatı iade edilmez. (9) (Değişik: 1/3/ /183 K.) İşverenlerin, idare nezdindeki her çeşit alacak, teminat ve hakedişleri üzerinde işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Kurum alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder. (10) Piyasadan hazır halde alınıp satılan işlerle ilgili olarak kesin teminatın iadesinde Kurumca düzenlenecek ilişiksizlik belgesi aranmaz. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son Hükümler Kurumun inceleme yetkisi MADDE 8 (1) Kurumca, ilişiksizlik belgesinin verilmiş olması, işverenin ve varsa alt işverenin Kurum işlemlerinden dolayı ibra edildiği anlamını taşımaz. Kurum, her zaman işverenin ve varsa alt işverenlerin defter ve belgelerini incelemeye ve Kanun hükümlerine göre işlem yapmaya yetkilidir. Görevlilerin sorumluluğu MADDE 9 (1) İdare veya ödeme makamı tarafından bu Yönetmeliğin 5 inci, 6 ncı ve 7 nci maddelerinde belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeden hakediş

19 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 ödenmesi veya kesin teminatın iade edilmesi halinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre işlem yapılır. Alt işverenin sorumluluğu MADDE 10 (1) Alt işverenler, bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesinden işveren ile birlikte sorumludur. (2) Yürürlükten kaldırılan hükümler MADDE 11 (1) 23/3/1989 tarihli ve 89/13895 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sigorta Primlerinin Hakedişlerden Mahsup Edilmesi ve Ödenmesi ile Kesin Teminatların İadesi Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır. Hakedişi ödenmemiş veya kesin teminatı iade edilmemiş olan ihaleli işler GEÇİCİ MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte hakedişleri ödenmemiş veya kesin teminatı iade edilmemiş olan ihale konusu işler hakkında, bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Yürürlük MADDE 12 (1) Bu Yönetmelik 1/10/2008 tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 13 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

20 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO:15) TEMİNAT MEKTUPLARI GİRİŞ Bilindiği gibi, muhtelif işlemlerde teminat olarak kabul edilecek değerler ilgili mevzuatında belirlenmektedir. Ayrıca, özel kanunlarındaki hükümler gereğince çıkarılan ana para iadeli gelir ortaklığı senetleri ve diğer menkul kıymetler, Devlet iç borçlanma tahvilleri ve hazine bonoları ile özel finans kurumları tarafından verilen süresiz teminat mektuplarının kamu kurumlarının yapacakları ihaleler, sözleşmeler ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin uygulanmasında teminat olarak kabul edileceğine dair hükümlere yılları bütçe kanunlarında yer verilmektedir. Uygulamada; 1- Özel mevzuatındaki düzenlemelere göre teminat olarak saymanlıklara teslim edilen menkul kıymetlerin teminat olarak kabul edilebilecek diğer değerlerle değiştirilip değiştirilemeyeceği, bunlardan paraya çevrilmesi gerekenlerin zamanaşımına uğramış olması halinde nasıl bir işlem yapılacağı ve zamanaşımına uğratılmaması için ne gibi tedbirlerin alınacağı, 2- Saymanlık kayıtlarında yer alan ve sürekli devredilerek gelen eski yıllara ait teminatların kayıtlardan nasıl çıkarılacağı, 3- Tahakkuk ettirilerek ödenebilir hale gelen ancak, nakit yokluğu nedeniyle alacaklısına ödenemediğinden yeterli nakit sağlandığında ödenmek üzere ilgilisi adına bütçe emanetine alınan hakediş tutarlarının, hak sahiplerinin aynı idarenin açtığı ihalelere katılmak istemeleri halinde geçici teminat olarak kabul edilip edilemeyeceği, kabul edilmesi durumunda düzenlenecek belgeler ve muhasebeleştirme işlemlerinin nasıl yapılacağı, hususlarında tereddütlerin bulunduğu ve farklı uygulamaların yapıldığı anlaşıldığından, bu konulardaki işlemlerin aşağıdaki esas ve usullere göre yapılması gerekli görülmüştür. I- TEMİNAT OLARAK KABUL EDİLECEK VE EDİLMEYECEK DEĞERLER Kamu kurum ve kuruluşlarının yapacağı ihale ve sözleşmeler ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi ve

21 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 gümrük mevzuatı uygulamasında teminat olarak kabul edilecek değerler ihale mevzuatı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Gümrük Yönetmeliği ve yılları bütçe kanunlarında belirtilmektedir. Diğer taraftan, 6183 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile Gümrük Yönetmeliğinin ilgili maddelerine göre düzenlenen noter tasdikli şahsi kefalet senetleri ve garanti mektupları da (İlgili mevzuata uygun olarak düzenlenmesi ve tahsil dairesince kabul edilmesi kaydıyla) teminat olarak kabul edilmektedir. Mevzuatımızda, çeklerin teminat olarak kabul edilebileceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan ihalelere katılmak isteyen istekliler tarafından geçici teminat karşılığı olarak saymanlık veznelerine teslim edilmek istenilen çeklerin nakdi teminat olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Teminat olarak kabul edilen değerler saymanlıklara teslim edilmektedir. Teminat olarak saymanlıklara teslim edilen nakit dışındaki değerlerle ilgili olarak; 1- Alınacak teminat mektuplarının, ihale mevzuatındaki esaslara uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği kontrol edilecektir. 2- İhale mevzuatındaki esaslara uygun olarak yabancı para cinsinden düzenlenen banka teminat mektupları, alındığı günkü T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek hesaplara alınacaktır. 3- Gümrük vergi ve resimlerine karşılık alınacak teminat mektuplarının saymanlıklarca kabulünde, ilgili gümrük idaresinin saymanlığa hitaben düzenlediği ve söz konusu teminat mektuplarının mevzuat hükümlerine uygun olduğunu, kabul edilmesinde bir sakınca bulunmadığını ifade eden iki nüsha yazılı bildirimi aranacaktır. Gümrük idaresinin gönderdiği bildirimin bir nüshası teminat mektubuna ekli olarak, diğer nüshası ise üzerine kayıt sıra numarası yazılmak suretiyle, bu amaçla oluşturulacak bir dosyada muhafaza edilecektir. 4- Hazinece yapılan taşınmaz mal satış ihalelerinde, dışarıda yerleşik kişiler ile geçimini yurtdışından temin eden Türk vatandaşlarından T.C. Merkez Bankasınca belirlenen konvertibl döviz cinsinden alınan teminatlar; alındığı günkü T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru uygulanmak suretiyle bulunacak Türk Lirası tutarı üzerinden 105- Döviz Hesabına borç, 330- Alınan

22 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 Depozito ve Teminatlar Hesabına alacak kaydıyla hesaplara alınarak kasada muhafaza edilecektir. Döviz cinsinden alınan söz konusu teminatlar karşılığında alındı düzenlenerek teslim edene verilecektir. İade, kayıtlı değeri üzerinden ve verilen alındı ilgilisinden geri istenerek muhasebeleştirme belgesine bağlanmak suretiyle yapılacaktır. Taahhüdün ihlali veya idareye borcundan dolayı teminatın nakde çevrilmesi gerektiği takdirde, bir taraftan kayıtlı değerleri üzerinden ters kayıtla hesaplardan çıkarılacak, diğer taraftan; işlem tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru uygulanmak suretiyle bulunacak Türk Lirası tutarı üzerinden bir taraftan 105- Döviz Hesabına borç, 602- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilerek, Genel Bütçeye Dahil Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Muhasebe Yönetmeliğinin 34/II maddesinde yapılan açıklamalara göre gereği yapılacaktır. A- TEMİNATLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ Alınan teminatların kısmen veya tamamen, teminat olarak kabul edilen aynı değerde diğer teminatlarla değiştirilebilmesi mümkündür. Ayrıca, saymanlıklara teminat olarak teslim edilmiş olan tahvil, bono, gelir ortaklığı senedi gibi menkul kıymetlerden itfa süresi gelmiş; ancak, zamanaşımı süresini henüz doldurmamış olanların verilecek süre içerisinde teminat olarak kabul edilebilen diğer değerlerle değiştirilmesi, aksi takdirde re sen nakde çevrileceği hususlarında ilgililerine tebligat yapılması gerekmektedir. Yapılan tebligata rağmen verilen süre içerisinde teminat olarak kabul edilebilecek diğer değerlerle değiştirilmeyen menkul kıymetler, mahallindeki bankalarda nakde çevrilmesi sağlanarak ve kayıtlı değerleri üzerinden ters kayıtla hesaplardan çıkarılarak, nakde çevrilen tutar üzerinden ilgilisi adına Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alınacaktır. Söz konusu hesaba alınan tutarlara ilişkin zamanaşımı süreleri Genel Bütçeye Dahil Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre belirlenecektir.

23 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 B- BÜTÇE EMANETİNDE KAYITLI MÜTEAHHİT ALACAKLARININ İHALELERDE GEÇİCİ TEMİNAT OLARAK KABUL EDİLMESİ Kamu ihalelerinde temel prensip, saydamlığın, eşitliğin ve rekabetin sağlanmasıdır. İhalede rekabet ise ihaleye katılımın artması ile mümkündür. Bu nedenle, tahakkuk ettirilerek ödenebilir hale gelmiş, gider kaydı yapıldığı halde nakit yokluğu nedeniyle ödenemediğinden alacaklısı adına bütçe emanetine alınmış müteahhit alacaklarının, bu müteahhitlerin aynı idarenin açacağı ihalelere katılmak istemeleri halinde, aşağıda belirtilen esaslara göre geçici teminat olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür. Buna göre; 1- Bütçe emanetine alınmış müteahhit alacağının geçici teminat olarak kabul edilebilmesi için; a) Alacağın, ödeneğine dayanılarak tahakkuk ve verile emri işlemleri tamamlanıp saymanlığa gönderilmek suretiyle ödenebilir hale getirilmiş ve yalnızca nakit yokluğu nedeniyle ödenemediğinden bütçe emanetine alınmış alacaklardan olması, b) Müteahhidin, alacaklı olduğu idarenin açtığı ihaleye katılıyor olması, zorunludur. 2- Bütçe emanetine alınmış müteahhit alacağından bir kısmının geçici teminat olarak kabul edilmesi halinde; a) Geçici teminat tutarı, müteahhidin bu konudaki talebini gösterir dilekçesi muhasebeleştirme belgesi ekine bağlanarak Bütçe Emanetleri Hesabından çıkarılıp, Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına kaydedilecektir. İhale teminatları bölümüne kaydedilen bu tutar karşılığında düzenlenen muhasebeleştirme belgesinin üzerine Bu muhasebeleştirme belgesi geçici teminatın mahsuben tahsiline ilişkindir. Tutarı nakden iade edilemez. ifadesini taşıyan bir kaşe basıldıktan sonra, imza ve mühürle onaylanarak müteahhide verilecektir. b) Üzerine ihale yapılmayanların geçici teminat tutarları, karşılığında düzenlenen mahsuba ilişkin belge geri alınarak muhasebeleştirme belgesine bağlanacak ve 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına borç, 320- Bütçe Emanetleri Hesabına alacak kaydıyla tekrar bütçe emanetine aktarılacaktır. Tekrar bütçe emanetine aktarılan bu tutar, idare ile

24 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 saymanlık tarafından belirlenen nakit ödeme planı çerçevesindeki sıralamaya göre ödeme işlemine tabi tutulacaktır. 3- Yukarıda belirtildiği şekilde kabul edilerek Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alınanlardan üzerine ihale yapılan müteahhitlere ait geçici teminatlar; a) İhale mevzuatı hükümleri gereğince gelir kaydedilmesi gerektiği takdirde, 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına borç, 602- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirilecektir. b) Kesin teminat alınmasını müteakip geçici teminatın iadesinde, idarenin saymanlığa yazdığı iadeye ilişkin yazısı ile geçici teminatın mahsuben tahsiline ilişkin belge muhasebeleştirme belgesine bağlanarak 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına borç, 320- Bütçe Emanetleri Hesabına alacak kaydedilmek suretiyle bütçe emanetlerine aktarılacak ve (2) numaralı fıkranın (b) bendinde öngörüldüğü şekilde nakit ödeme planı çerçevesinde sıralamaya göre ödeme işlemine tabi tutulacaktır. 4- Bu uygulama yalnızca Kamu İhale Kanununa göre alınacak geçici teminatlarla sınırlı olarak yapılacaktır. II- ESKİ YILLARA AİT BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI VE İPOTEK SENETLERİNİN TASFİYESİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER A- GENEL ESASLAR Kesin teminatın geri verilebilmesinin şartları mülga 2490 sayılı Artırma Eksiltme ve İhale Kanunu ve diğer ihale mevzuatımızda belirtilmiştir. Diğer taraftan, garanti sözleşmelerinde (süresiz teminat mektuplarında) risk gerçekleşip teminat altındaki alacak muacceliyet kazandıktan sonra bu alacak, Borçlar Kanununun 125 inci maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımına tabi olacaktır. Bu sürenin, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine göre yerine getirilmediğinin tespit edildiği veya kanunda sayılan diğer nedenlerle teminatın gelir yazılmasını gerektiren şartların meydana geldiği tarihten itibaren başlaması gerekir. Buna göre; 1- Teminat altındaki taahhüt işinin sözleşme ve şartname hükümlerine göre tamamen yerine getirilip getirilmediğinin ve dolayısıyla teminatın iadesini gerektiren şartların oluşup oluşmadığının tespit edilemediği hallerde

25 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 teminat mektuplarının, bankalarca on yıllık zamanaşımı süresi ileri sürülerek kayıtlardan çıkarılması mümkün olmayıp, buna rağmen kayıtlardan çıkarılan teminat mektupları ile ilgili olarak bankanın garanti sorumluluğu devam eder. Bu durumda, teminatın gelir kaydını veya müteahhidin kanunda öngörülen diğer borçlarına mahsubunu gerektiren şartların varlığı tespit edilirse düzenleyen bankaca teminat mektubunun paraya çevrilmesi ve istenilen paranın derhal ödenmesi gerekmektedir. 2- Teminat altındaki taahhüt işinin sözleşme ve şartname hükümlerine göre tamamen yerine getirilmiş olduğunun ve teminatın iadesine ilişkin aranan diğer şartların gerçekleştiğinin tespiti halinde, müteahhidin istememesi nedeniyle saymanlıklarda bekleyen teminat mektuplarının iadenin gerektiği tarihten itibaren on yıllık zamanaşımı süresini doldurduğu gerekçesi ileri sürülerek gelir kaydetmek amacıyla ilgili bankadan paraya çevrilmesinin talep edilmesi, taahhüt yerine getirilmiş olduğundan ve teminat mektubu ile garanti edilen risk gerçekleşmediğinden, mümkün bulunmamaktadır. Buna göre; - Mevzuatı gereği alınan teminat mektupları ile ipotek senetlerinden, teminat konusu taahhüt yerine getirildiği halde ilgililerinin müracaat etmemesi ya da müteahhidin bulunamaması nedeniyle iade edilemeyenler ile, - Teminatla taahhüt edilen risk gerçekleşmediğinden veya riskin gerçekleştiği tespit edilemediğinden paraya çevrilerek gelir kaydedilememesi nedeniyle, saymanlık kayıtlarında halen yer alan teminat mektupları ile ipotek senetleri, hakkında saymanlıklar, ihaleyi yapan idareler ve bankalarca hatalı işlem yapılmaması ve saymanlık hesaplarında teminat mektuplarının gereksiz devirlerinin önlenmesi için aşağıdaki açıklamalara göre işlem yapılması uygun görülmüştür. B- SAYMANLIKLARCA YAPILACAK İŞLEMLER 1- Genel olarak; a) Geçici teminat mektupları, ihaleyi kazanan müteahhidin kesin teminat vermemesi, süresi içinde sözleşme yapmaması, ihale mevzuatında ve şartnamede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmemesi,

26 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 b) Kesin teminat mektupları ise; müteahhidin taahhüdünü ilgili kanun, sözleşme ve şartname hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmemesi ya da bu işten dolayı idareye, Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret sayılan ödemelerden kestiği vergileri kesin kabul tarihine kadar ödememesi, hallerinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın paraya çevrilebilecek olup, söz konusu teminat mektuplarını teslim ettiren dairelerin yazılı bildirimi üzerine saymanlıklarca bu konuda ilgili banka nezdinde gerekli işlemler derhal başlatılacaktır. c) Taahhüdün usulüne uygun olarak yerine getirildiği idarelerce bildirilmiş olmasına rağmen ilgililerince geri alınmayan teminat mektupları ile ilgili olarak, bunları teslim ettiren dairelerden biri mali yıl sonlarında olmak üzere yılda en az iki kez teminat konusu taahhüdün devam edip etmediği hususunda bilgi isteyeceklerdir. 2- Saymanlık kayıtlarında bulunan eski yıllara ait teminat mektupları ve ipotek senetleri ile ilgili olarak gerekli işlemin yapılabilmesi için Ek-1 form üç nüsha olarak düzenlenerek iki nüshası teminatı teslim ettiren ilgili idareye gönderilecektir. Teminat konusu işten dolayı borcu olup olmadığı, kesin kabulünün yapılıp yapılmadığı veya taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediğinin tespitine ilişkin bilgileri içeren ve ilgililerin imzası ile ita amirinin onayını da taşıyan söz konusu formlar idarelerden geldiğinde; a) Kesin kabulü yapılmış veya teminata konu işlem sonuçlanmış, ancak, ilgilisi tarafından geri alınmaması nedeniyle saymanlıklarda saklanan teminat mektupları ve ipotek senetleri için, müteahhidin teminat konusu işten dolayı idareye, Sosyal Sigortalar Kurumuna ve ücret sayılan ödemelerden kestiği vergiler nedeniyle vergi dairesine borcu olup olmadığı araştırılarak, borcu olduğunun tespit edilmesi durumunda teminatın paraya çevrilmesi sağlanacaktır. b) Müteahhidin borcunun bulunmadığının anlaşılması halinde, saymanlık kayıtlarından çıkarılarak; teminat mektupları düzenleyen bankaya, ipotek senetleri ise ilgili tapu sicil müdürlüğüne bir yazı ekinde gönderilecektir.

27 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017 Teminat mektubunu düzenleyen bankanın tüzelkişiliği sona ermiş ise düzenlenen bir tutanakla teminat mektupları imha edilecektir. c) Teminat konusu taahhüdün devam ettiğinin bildirilmesi durumunda ise teminat mektubunun veya ipotek senedinin tarihi, numarası, müteahhidi ve hangi iş için verildiği ile tutarı belirtilmek suretiyle işin halen devam ettiği ve teminat mektubunun veya ipotek senedinin işlemde olduğu, ilgili bankaya veya ilgili tapu sicil müdürlüğüne bildirilecektir. Ayrıca, yürürlükteki mevzuata göre söz konusu teminatın değiştirilmesi sağlanacaktır. 3- Teminat mektuplarının geri verilmesi işlemlerinde Kamu ihale mevzuatı ve ilgili diğer mevzuatta yer alan esaslara titizlikle uyulacaktır. C- İDARELERCE YAPILACAK İŞLEMLER Taahhüdün şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini takip ve tespit etmek ve bu konudaki belgeleri düzenleme görev ve sorumluluğu taahhüde girişen idarelere aittir. İhale konusu dışındaki diğer işlemler nedeniyle teslim ettirilen teminat konusu işlemin usulüne uygun sonuçlandırılmasını sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Bu nedenle idarelerin yöneticileri, tahakkuk memurları ile ita amirlerince bu durumun titizlikle izlenmesi gerekmektedir. Hazine zararına sebebiyet verilmemesi ve bu nedenle herhangi bir yaptırım ile karşılaşılmaması bakımından; teminat konusu taahhüdün devam edip etmediği ve müteahhidin idareye borcunun bulunup bulunmadığı konusunda saymanlıklarca yapılan başvuruların, idarelerce ciddi bir şekilde araştırılması ve bu konudaki yazılara en kısa sürede cevap verilmesi gerekir. Bu nedenle, saymanlıklarca düzenlenerek idarelere gönderilen Ek-1 form idarelere geldiğinde, idarelerce; 1- Öncelikle eldeki mevcut bilgi ve belgelere göre iş veya işlemin bitirilip bitirilmediği ve müteahhidin idareye borcunun bulunup bulunmadığı hususları araştırılarak, kesin kabulünün yapıldığı veya işlemin usulüne göre sonuçlandırıldığı anlaşılanlar hakkında formun ilgili sütununa kabul tarihi veya işlemin sonuçlandırıldığı tarih yazılacak, mevcutsa kesin kabul tutanağının veya işleme ilişkin belgenin bir örneği form ekinde saymanlığa gönderilecektir.

28 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] Teminat konusu işle ilgili mevcut bilgi ve belgelere göre herhangi bir husus tespit edilemediği takdirde, ihale teminatları için ita amirinin (gümrük mevzuatına göre alınanlar için ilgili gümrük başmüdürünün) görevlendireceği bir kişinin başkanlığında oluşturulacak en az üç kişilik komisyon tarafından, iş veya işlemin usulüne uygun olarak bitirilip bitirilmediği ve bu iş işlemden dolayı müteahhidin borcunun bulunup bulunmadığı hususları işin yapıldığı yer ve idare nezdinde araştırılarak, durum bir tutanakla tespit edilecektir. İlgisine göre ita amiri veya ilgili daire amirince onaylanacak bu tutanağa göre, Ek-1 form düzenlenerek, ita amirinin onayından sonra formun birinci nüshası söz konusu tutanakla birlikte saymanlığa gönderilecektir. D- DİĞER HUSUSLAR Bankalarca ödeneceği taahhüt ve garanti edilen teminat mektubu konusu taahhütlerin müteahhitler tarafından sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmediği müddetçe garanti edilen risk her an gerçekleşebileceğinden, teminat mektubunu düzenleyen, dolayısıyla doğacak riski ödemeyi garanti eden bankaların sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Teminat mektuplarının on yıllık zamanaşımı süresini doldurdukları gerekçesiyle banka kayıtlarından düşülmüş olması halinde dahi bankanın sorumluluğu devam etmektedir. Bu nedenle, herhangi bir yanlışlığa meydan verilmemesi bakımından, düzenleme tarihinden itibaren on yıllık süreyi doldurmuş bulunan teminat mektuplarının banka kayıtlarından düşülmesinden önce bankaların ilgili daireler nezdinde teminat konusu işin devam edip etmediğini araştırmaları ve alınacak cevaba göre işlem yapmaları gerekli görülmektedir. III- YÜRÜRLÜK 14/1/2003 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 15 sıra no.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır. Bu Tebliğ, yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Tebliğ olunur.

29 EK-1 [TEMİNAT MEKTUPLARI MEVZUATI] 2017