Sürdürülebilir turizmin uygulanmasında Türk turizminin avantajları olarak nitelendirilen unsuları şu şekilde sıralayabiliriz.

Transkript

1 TÜRKİYE DE EKOTURİZM UYGULAMALARI VE EKONOMİYE KATKILARI Kalkınma, gelişme ve kentleşme kavramları sürdürülebilirlikle beraber kullanılarak; kavramsal ve anlamsal olarak birbirini bütünlemektedir. Sürdürülebilir gelişme 21. yüzyıl içerisinde pek çok sektörde köklü değişmelere neden olmuştur. Turizm sektörü de değişimin izlerinin görüldüğü bir alandır.

2 Bütüncül bir yaklaşımla 1990 lı yıllardan sonra Türkiye nin doğal bir açık hava müzesi temasından yola çıkılarak kitle turizminin beraberinde getirdiği olumsuzluklara savaş açmak adına farklı turizm anlayışlarına yönelimde bulunulmuştur. Türkiye üç tarafının denizlerle çevrili olması yanında pek çok görülmeye layık değerleri, beldeleri olan bir ülkedir ve iklim, bitki örtüsü, hayvan çeşitleri, milli parkları, ormanları, akarsuları, yaylaları, antik şehirleri, termal kaynaklı suların mevcut olduğu merkezler, vb. gibi değerleri turizmin sürebilirliği adına kullanabilme yetisindedir.

3 Sürdürülebilir turizmin uygulanmasında Türk turizminin avantajları olarak nitelendirilen unsuları şu şekilde sıralayabiliriz. İklimi, doğal kaynakları ve bozulmamış çevresi ekoturizmin sosyal ve ekonomik önemini anlamış bir toplum yapısı Zengin tarihi,örf adet ve kültür yapısı Turizme çabuk adapte olabilecek genç ve dinamik nüfusu Özgün sosyokültürel özellikleri ile doğu-batı sentezinin egzotik bileşimi Coğrafi konumu nedeniyle ana pazar bölgelerine yakınlığı Rakip ülkelere göre daha yeni ve daha nitelikli tesislerin varlığı Halı, deri, konfeksiyon ve mücevherat gibi turistik alışveriş olanakları Turizm çeşitlenmesine olanak veren coğrafi ve doğal yapısının varlığı Son on yılda gelişmiş destinasyonlar arasında bulunması

4 Sürdürülebilir turizmin uygulanmasında Türk turizminin dezavantajları ise Alt yapı ve hizmet kalitesinin ve destek sektörlerindeki gelişmelerin hızlı talep artışından kaynaklanan ihtiyaca cevap verememesi Turist sağlığı ve güvenindeki yetersizlikleri Düzensiz ve denetimsiz ticari faaliyetlerin ülke turizminde ve ürün kalitesinde yol açtığı bozukluklar Stratejik pazarlama yönetimine işlerlik kazandırılamaması Mevsimsellik ve kapasite kullanım düşüklüğü Tanıtımda yetersiz dış yatırımlar Yerel yönetimler ve kamunun turizme yeterli ilgiyi göstermemesi Kronikleşmiş yüksek enflasyon sorunu Pazarlama ve turizm arzına ilişkin araştırmaların yetersizliği nedeniyle sağlıklı stratejik kararların alınmasındaki güçlükler olarak nitelendirilmektedir.

5 Ekoturizm son yıllarda önem kazanmıştır. Her kesimden çevreye duyarlı turist grubuna hizmet vermesi sağlanmalıdır. Ekoturizm, çevresel hasarı minimize etmeli, ekonomik gelir ve yerel toplumları içererek ve çevreye, yerli insanlara zarar vermeden planlanmalıdır. Bu duyarlılık içerisinde Türkiye nin pek çok bölgesinde doğa kaynakları esas olan ekoturizm yapılmaktadır.

6 Ekoturizm anlayışı, maksimum kar sağlamak isteyen kitle turizmi yerine, bireysel veya daha küçük gruplar halinde gelecek turistleri çekmeyi, turizm aktivitesini daha uzun bir alana yaymayı, farklı mekanlara yaygınlaştırmayı tercih eder. Bu şekilde turizm alanlarında, kısa bir zaman diliminde çevreye büyük bir baskının yaratılmasını ve kalabalıklaşmayı da önleyecek niteliktedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı da ekoturizmi geliştirmeye yönelik çalışmalara başladı. Ekoturizm alanında yetişmiş rehber sıkıntısı yaşanırken ve gerekli altyapı da bazı eksiklikler bulunmasına rağmen, gelişmeye yönelik çalışmalar Orman ve Su İşleri Bakanlığı`nın da desteğiyle sürdürülüyor. Sürdürülen çalışmalar kapsamında geliştirilen projelerden birkaçı aşağıda verilmiştir.

7 ATAK Projesi: 1989 yılında başlayan ve Ege ve Akdeniz kıyılarındaki ilçelerin ve köylerin yer aldığı 2000 Km kıyı şeridini kapsayan bir projedir. Proje ile ilk önce altyapı eksikliklerini düzeltmek, daha sonra yeni kıyı yönetim yöntemlerini tanımlamak amacı ile tasarlanmıştır. Projenin 2020 yılına tamamlanması planlanmaktadır.

8 Mavi Bayrak Projesi: Türkiye, yeterli su kalitesi hizmetler ile plajlar ve marinalar da genel çevre standartlarının izlenmesini sağlamak amacıyla uluslararası Mavi Bayrak kampanyasına katılmaktadır.

9 Belek Yönetim Planı : 1996 yılında uluslararası teşkilatların girişimi (Dünya Doğayı Koruma Birliğive Dünya Bankası) üzerine kurulan Belek Yönetim Planı, doğal ve kültürel çevrenin korunması ve geliştirilmesini hedeflemektedir

10 Yayla Turizmi Projesi: Doğu Karadeniz, Akdeniz (Toros Yaylaları) yaylalarından başlatılmış olup, ülke genelinde devam etmekte olan bir çalışma söz konusudur. Çalışma bütünü içinde bugüne kadar 26 adet yayla Yayla Turizm Merkezi ilan edilmiştir. 24'ü Karadeniz'de yer alıyor.ülke genelinde 8 ilde yayla turizm merkezi bulunuryor, Ordu'da 7, Trabzon'da 6 ve Rize'de 4 merkez turizme hizmet veriyor.

11 DağDoğa Yürüyüşü Projesi (Trekking): Proje kapsamında, dağdoğa potansiyelinin planlı bir yaklaşımla turizm olgusu içerisinde değerlendirilmesi, böylece turizmin tür ve aktivitelerinin zenginleştirilerek arz kapasitesinin geliştirilmesi alternatif turizm alanlarının koruma-kullanma dengesi içerisinde hizmete sunulması, tanıtılması, farklı yörelerin turizmin ekonomik ve sosyal katkılarından yararlandırılması amaçlanmaktadır.

12 Söz konusu projelerin tamamlanmasının ardından, yetişmiş elemanlar, gerekli alt yapı ve yöre halklarının bilinçlendirilmesiyle birlikte, Türkiye`nin ekoturizmden alacağı payın yükselmesi bekleniyor. Türkiye; yaklaşık 8000 km.lik kirletilmemiş kıyı bandı, bütün yıl boyunca çeşitli turizm aktivitelerine olanak sağlayan ılıman iklimi, zengin kültürel ve doğal değerleri ile seyehat endüstrisinde gittikçe daha popüler bir destinasyon haline gelmektedir.

13 Türkiye nin zengin turizm potansiyelinin ana kaynakları şöyle özetlenebilir. *Coğrafi konum; Doğu ile Batı arasında köprü vazifesi görmesi, *Tarihi peyzaj; Birçok medeniyetin beşiği, çeşitli/farklı toplumların toplu göçleri ve kültürlerin nadir görülen sentezi olması, *Doğal peyzaj; Tarihinde olduğu gibi zengin ve çeşitli, 3 en eski kıtanın (Asya, Avrupa, Afrika) bir araya gelmiş bir sentezi olması, *İnsanların sıcak, misafirperver ve dost canlısı karaktere sahip olması, Bütün bunların yanında, Kültür ve Turizm Bakanlığı nın ele aldığı örgütsel ve yasal düzenlemeler neticesi özellikle 1982 de yürürlüğe giren Turizm Teşvik Kanunu ile Türk turizmi kamu eliyle desteklenmiş ve gelişmiştir. Yatırımlara Arazi Tahsisi, vergi indirimi, cazip kredi düzenlemeleri gibi cömert teşvikler sağlanmıştır.

14 Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili, yüz ölçümünün %27.6 sı ormanlarla kaplı olan dört mevsimin aynı anda yaşanabildiği ve nispeten bozulmamış doğal güzellikleri ile Akdeniz çanağında yer alan rakibi olan Avrupa ülkelerine göre bu özellikleri nedeni ile daha şanslı olan bir ülkedir. Bu doğal zenginliklerine kültürel ve tarihi değerler de eklendiğinde önemi daha da artmaktadır.

15 Anadolu, bitki çeşitliliği yönünden dünyanın en zengin bölgelerinden biri olup, bitkisel çeşitlilik bakımından dünyada bulunan 8 coğrafik bölgenin 3 tanesinin kesişme noktasında yer almaktadır. Bu yüzden, Türkiye de bilinen bitki tür sayısı olmasına karşın, tüm Avrupa kıtasında bu sayı yaklaşık civarındadır. Anadolu sadece bitkisel zenginlik yönüyle değil, aynı zamanda bünyesinde barındırdığı endemik sadece dünyanın bir bölgesinde bulunan) bitki türü sayısı bakımından da dikkat çekmektedir.örneğin tüm Avrupa kıtasında toplam endemik bitki tür sayısı civarında olmasına rağmen, bu sayı Türkiye de adettir

16 Dünya genelinde 235 milyondan fazla kişiye istihdam sağlayan (küresel istihdamın % 7,6 sı) turizm sektörü, dünyadaki en büyük sektörlerden biri olup küresel ekonomik gelişime güçlü bir ivme kazandırmaktadır. 150 ülkenin % 80 inde turizm en yüksek ihracat geliri sağlayan ilk 5 sektör arasındadır. 150 ülkeden 60 ında da ihracat şampiyonu olan sektördür. Sektörün 2010 yılında milyar ABD doları hacme ulaştığı ve dünya GSYİH sının % 9,2 sine tekabül ettiği tahmin edilmektedir.

17 Ortalama her yıl % 3-4 hızında büyümesi beklenen dünya GSYİH sına karşılık turizm sektörü yıllık ortalama % 6 ila % 7 seviyelerinde büyüme gerçekleşmektedir. Türkiye de ise yaklaşık 1,7 milyon kişiye istihdam sağlayan sektör (toplam istihdamın % 7,2 si), 2009 yılında 95,3 milyar TL değerinde ekonomik faaliyette bulunmuştur. Bu rakam Türkiye nin toplam GSYİH sinin yaklaşık % 10,2 sine denk gelmektedir.