Sürdürülebilir Kırsal Planlamada Doğa Turizmi ve Yerellik

Transkript

1 Sürdürülebilir Kırsal Planlamada Doğa Turizmi ve Yerellik Yrd.Doç.Dr. Gül GÜNEŞ Atılım Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Müdürü Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü İşletme Fakültesi Türkiye de Doğa Turizmi Master Planları Hazırlanması Sürecinde Alternatif Turizm Gelişimi İmkanlarının Batı Karadeniz ve Zonguldak Özelinde Değerlendirilmesi Sempozyumu Ocak 2013 Zonguldak

2 Kırsal kalkınma için sürdürülebilir kırsal planlama Kırsal alanlar, kentlere olan göç nedeniyle düşük nüfusa, yetersiz işgücüne ve ekonomik gelire sahiptirler. Söz konusu alanların sahip olduğu yerel kaynaklar üzerinde nükleer atıkların depolanması, kontrolsüz turizm gelişimi, maden işletmeciliği, enerji yatırımları gibi faaliyetler nedeniyle oluşan baskılar gün geçtikçe artmaktadır. Bunların önlenebilmesi için, kırsal alanların sürdürülebilir kalkınmasının ekolojik tarım, kırsal turizm, hayvancılık, yeni bölgesel ürünler, enerji ormanları veya alternatif enerji kaynakları üretimindeki yatırımlarla birlikte düşünülmesi gerekmektedir.

3 Doğa Turizmi sürdürülebilir kırsal planlama yoluyla bir doğal alanın korunmasını ve akılcı kullanımını sağlayabilir mi?

4

5 Doğa Turizmine olan talep gün geçtikçe artıyor... Dünyadaki toplumların yapısı sürekli değiģim içindedir. Bu değiģimin yansımaları sonucunda turizmde de değiģimler yaģanmakta; turistler çevre koruma konusunda bilinçlenmekte; farklı destinasyonlar ve geleneksel yaģam biçimleri, yöresel yemek kültürü, yerel kıyafetler, gelenekler, el sanatları hakkında bilgi edinmeyi, yöre halkıyla iletiģim içinde olmayı, bölgenin flora ve faunası, özel ekosistemler, doğal yaģam ve ekolojik süreçlerin devamlılığı da dahil olmak üzere birçok konuda farklı bir turizm deneyimi kazanmayı istemektedirler. Sonuçta, doğa turizminin de içinde yer aldığı alternatif turizm arayıģları gün geçtikçe önem kazanmakta, daha aktif ve eğitici tatiller tercih edilmekte, milli parklar ve diğer korunan alanlara duyulan ilgi artmakta, daha kısa süreli ve daha ufak gruplar halinde seyahat eğilimleri gözlemlenmekte ve turizm endüstrisinin sürdürülebilir kalkınma konusunda daha çok sorumluluk alması beklenmektedir.

6 TÜRKİYE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK İran-Turan, Akdeniz ve Avrupa-Sibirya olmak üzere üç bitki coğrafyası bölgesi Türkiye de kesişmekte. Avrupa kıtasının ¾ ünden fazla bitki varlığı Ana kuş göç yolları

7 Korunan Alan Yönetim AnlayıĢında YaĢanan DeğiĢim Son yıllarda doğa koruma çalışmalarında, korunan alanlar için klasik koruma yaklaşımları yerine, yeni koruma ve planlama araçlarının gerekliliği gündeme gelmiştir. Çünkü salt koruma içeren, yerel halkın göz ardı edildiği bir yaklaşım içinde korunan alanların başarılı bir şekilde yönetilmesinin mümkün olmadığı algılanmıştır.

8 DOĞA TURĠZMĠNDE EN ÖNEMLĠ KAYNAKLAR OLARAK KORUNAN ALANLAR Korunan alanlarda bugüne kadar edinilen deneyimler, doğal kaynaklara ekonomik anlaşılmasının güç olduğunu bu nedenle kalkınmadaki yeri ve öneminin çok iyi değer verilmediğinde öneminin doğal kaynakların sürdürülebilir vurgulanması gerektiğini göstermiştir. Doğa Turizmi de doğal kaynaklara ekonomik değer kazandırmanın bir yoludur.

9 Sürdürülebilir turizm gelişimi stratejisi (STGS) Sürdürülebilir turizm gelişimi yerelden bölgesele bir bakış açısı ile ele alınır. Sürdürülebilir turizm gelişimi stratejisi (STGS) belirlenirken, bir bölgenin geleceğine ilişkin sürdürülebilir bir dayanak ortaya konmakta ve yerel halkın katılımının yanı sıra bölgenin kalkınma potansiyelini oluşturan özgün kaynak değerlerinin korunmasına dayalı bir yöntem izlenmektedir.

10 Sürdürülebilir turizm=mutlu turist +

11 +Mutlu yerel halk+

12 +Mutlu yerel halk+mutlu turist

13 +temiz, korunmuş ve kaliteli bir çevre+

14 +temiz, çevre+ korunmuş ve kaliteli bir

15 +çevreye duyarlı ve ekonomik anlamda kar elde eden yerel işletmeler

16 Hükümetler önemli role sahip...

17 Eğitim ve bilinçlendirme

18

19 Kadınlar kilit rolde...

20 Tüm ilgi grupları ile işbirliği çok önemli...

21 Turizm çeşitliliği...

22 -Yerellik-Yerel doğal ve kültürel kaynaklar Yerel halk-yerel konukseverlik Yöresel mutfak Yerel kıyafetler Gelenekler ÖZETLE FARKLI BĠR DENEYĠM YAġAMAMIZI SAĞLAYAN TÜM DEĞERLER Bir yeri ÖZGÜN-EġSĠZ yapan tüm kaynaklar-beģ duyumuza hitap eden tüm güzellikler-efsaneler-yaģayan miraslar...

23 Yerel halk- Konukseverlik İzbeli Çiftliği-Kastamonu-Sabiha Ana

24 Artvin-Serender

25 Romanya Kırsalı

26 Ağın leblebisi-elazığ

27 Yerellikte Kadınlar ve Gençer Kilit Rolde-Garıla Pazarı-Bartın

28 Nallıhan Beydili bez çanta Beypazarı-Dokuma atölyesi

29 Ankara-KaraĢar-Yöresel giysi

30

31 Çocukların geçmiģle teması

32

33 Eşsiz doğa

34 aliteli VE ÖZGÜN yerel ürün ve hizmet

35

36 Ve onu doğa ile özdeşleştirme... Turiste kendini özel hissettirebilme

37 Azdavay-Zümrüt Köyü Yöreye özgü ürünler

38

39

40 GEÇMĠġ UYGARLIKLAR Kayaköy-Fethiye/MUĞLA-TURKEY

41 oruma ve yaģatma

42 Geçmişten izler

43 Kültürlerarası etkileşim

44

45 Son söz: Sürdürülebilir Kalkınma ve Turizm Sürdürülebilir Kalkınma Sürdürülebilir Turizm Gelişim Stratejisi Şekil 1. Turizmin sürdürülebilir kalkınmada bir araç olarak el alınması (Uithol, 2000). Taşıma kapasitesi Turizm Potansiyeli Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı Ekolojik Sürdürülebilirlik Sosyo-kültürel Sürdürülebilirlik Ekonomik Sürdürülebilirlik

46