Draft komutu, modelimizin yüzey veya yüzeylerine eğim vermek için

Transkript

1 53 - Draft Draft komutu, modelimizin yüzey veya yüzeylerine eğim vermek için kullanılır. Bu komutun iki tipi vardır. Draft tipi Eğim yapılacak yüzeyler Değişmeyecek yüzey Eğim açısı - Neutral Plane : Sabit kalacak, değişmeyecek bir yüzey ve bu yüzeye göre koniklik yani eğim verilecek yüzeyler seçilerek yapılır. Aşağıdaki örnekte Neutral plane üst yüzey, eğim yapılacak yüzeyler yan yüzeyler, eğim açısı da 20 girilmiştir.

2 54 verebiliriz. Reverse direction çentiği ile eğim yönünü ters yöne yani içe doğru kullanılır. Face propagation penceresi eğim verilen yüzeyi yüzeylere yaymak için - All faces : Tüm yüzeylere aynı eğimi verir - Inner faces : Yanlızca iç yüzeyler - Outer faces : Yanlızca dış yüzeyler - Along tangent : Eğim verilen yüzeye teğet yüzeylere de uygular Aşağıda All faces ile yapılmış bir örnek görüyorsunuz. Görüldüğü gibi all faces komutu ile tüm yüzeylere aynı eğim verilmiştir. Dış yüzeylere dışarı olacak şekilde, iç yüzeylere içeri olacak şekilde eğim verilir. Burda etkilenmeyen yüzeyler alt ve üst yüzeyler yani neatral plane olarak seçilen yüzeylerdir.

3 55 - Pating line : Bu tip eğim vermede seçilen yüzey üzerindeki belirli bir çizgiden başlayarak eğim verilir. Bunun için eğim verilecek yüzeyi istediğimiz gibi ikiye bölen bir sketch çizilmeli sonra yüzey bu çizgiye göre bölünmelidir. Daha sonra çizilen sketchden aşağıya veya yukarıya doğru eğim verilir. Bir yüzeyi ikiye bölmek için Split line komutu kullanılır. (Insert => Curve =>Split line). Bölme işlemi için önce bölünecek yüzeyde bir sketch açılır ve çizgi çizilir, daha sonra Split line menüsüne girilir. Buradan Sketch to project yani projekt edilecek sketch penceresi için çizdiğimiz sketch, Faces to split yani bölünecek yüzey penceresi için böleceğimiz yüzey tıklanır. Single side tek istikamet, Reserve direction tek istikametin yönünü değiştirmek için kullanılır. Böylece seçilen yüzey iki parçaya ayrılır.

4 56 Bundan sonra artık draft komutundaki parting line seçilebilinir. Direction of pull ile koniklik verilecek yönü belirtilecek kenar seçilir (Split line ile yatay olmayan bir kenar olmalıdır). Parting lines olarak yüzeyi bölen split line seçilir ve eğim açısı girilir. İşlemi bitirmek için OK tuşu tıklanır. Yukarda 20 derecelik draft verilerek yapılmıştır. - Hole Wizard ve Simple Hole Delik delme komutudur. Bu komut delik delinecek yüzey seçildikten sonra aktif hale gelir. Hole wizard komutu tıklandığında ilk çıkan delik tipinin seçildiği ve ölçülerinin görüldüğü pencere açılır. Bu menüde, istenilen delik tipi seçilir ve ölçülerin üzerin tıklandığında değerleri değiştirilebilinir. End condition boy ayarlarıdır. Cut-Extrude komutundaki ayarların aynısıdır.

5 57 Delik delinecek seçili yüzey Delik tipleri Ön gösterim Delik sonu ayarları İleri tuşuna tıklandıkan sonra son tuşu tıklanır. Delik oluşmuş olur. Deliğin yeri ilk yapımında belirlenmez, delik oluştuktan sonra design tree den edit ederek konumu belirleyebiliriz. Simple hole işlemi, verilen çapta ve derinlikte delik delme işlemidir. Cut-Extrude işleminden hiçbir farkı yoktur.

6 58 ÇİZİM OLUŞTURURKEN KULLANILAN YARDIMCI KOMUTLAR - View Orientation (Görüntüleme) View orientation yardımcı görüntü menüsü View => Orientation komutu ile ortaya çıkar. Sol üst köşesindeki toplu iğne ile bu kutunun devamlı ekranda kalmasını sağlarız. Modelimize bakış açısını ayarlamada kullanılan bu menüye ayrıca NEW VIEW tuşunu tıklayarak kendimizin de yaratcağı bakış açılarını ekleyebiliriz. Böylece sürekli çalıştığımız alanları büyütme ihtiyacı kalmaz direkt olarak yarattığımız açıyı tıklayarak ekranda görüntüsünü elde edebiliriz. - Convert Entities Model parçamızın üzerinde yeni bir sketch oluştururken, o modelin kenarlarından veya formundan yararlanarak yardım alabilir, kenarlarını veya formunu sketchimize projekt ederek sadece çizgi, radyus v.b. veya olduğu gibi taşıyarak çizimde referans alabiliriz.

7 59 Aşağıda bir kürenin ortasından geçen yüzeye sketch açılıp, kürenin bu yüzeye iz düşümünün Convert entities komutu ile çizime yardımcı olunması amacı ile projekt edilmesini görüyorsunuz. Convert entities ile iz düşümünün alınması - Feature Manager Design Tree Kısaca dizayn ağacı, modelimizin oluşturulmasındaki tüm aşamaları bize gösterir. Bu aşamaları düzenlemek veya değiştirmek imkanını sağlar. Modelimizi oluştururken kullanılan komutların isminin yanındaki + işareti tıklandığında bu modeli oluşturan sketch veya sketchler açılır.

8 60 Böylece yapılan hatalar veya sonradan planlanan değişiklikler, uygun ölçülerde, edit edilebilir. Formların üzerine gelip farenizin sağ tuşunu tıklarsanız aşağıdaki yardımcı menü çıkar; ekleme veya ölçü değişikliği... gibi. - Edit sketch : Çizimi düzenlemek/değiştirmek için kullanılır. Formda değişiklik yeni bir eleman - Edit definition : Formumuzun seçeneklerini gösterir. Örneğin, uzatmanın mesafesini, tipini, filletin değerini, pahın mesafesini... gibi. - Parent/Child : Ebeveyn/çocuk ilişkisini gösterir. Yani bu modelin bağlı olduğu, üzerinde oluştuğu temel elemanlar ile bu model üzerinde inşa edilen modelleri gösterir. Yanlızca bilgi vermek içindir. Değişikilik yapılamaz.

9 61 - Zoom to selection : Bu formu büyütmek için kullanılır. - Properties : Bu menüde formumuzun adını, rengini, saydamlığını değiştirebiliriz. Ne zaman, kimin tarafında yaratıldığı gibi bilgelere burda ulaşabiliriz. menü çıkar; Sketchlerin üzerine gelip faremizin sağ tuşu tıkladığımızda ise aşağıdaki

10 62 - Edit sketch plane : Sketchin çizildiği düzlem veya yüzeyi değiştirmek için kullanılır. Yeni düzlemi veya yüzeyi seçip apply tuşuna basılır. - Show/Hide : Sketchin görünür veya gizli olmasını sağlar. Diğer komutlar yukardakilerin aynısıdır. Tomarlama çubuğu - Tomarlama çubuğu : Dizayn ağacının en altında bulunan bu çubuk işlemlerin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek içindir. Yukarıya aşağıya hareket ettirilip, alt tarafta kalan işlemleri hesaba katmadan yanlızca üst taraftaki işlemleri hesaplayıp onları gösterir. Böylece dizayn sırasında dizayn ağacını aşama aşama kontrole ve değiştirmeye olanak sağlar.

11 63 Dizayn ağacında sıra değiştirme işlemi yapmak için, faremizi istenilen formun üstüne getiririp, satırı faremiz ile tutarak aşağı yukarı götürürebiliriz. Böylece istenilen sıraya gelinmiş olunur; ancak Parent/child özelliklerine dikkat ederek yapılması gerekir. Dikkat edilmediği durumlarda, bazen sorun yaşanabilir. - View Komutları Çizim esnasında veya çizim bitiminde modelimizi istediğimiz yönden görebilmemize yarayan komutlardır. İki ana menüde toplanmıştır. İzometrik - Standart views toolbar: Modelimizi veya çizimimizi önden, arkadan, sağdan, soldan, üsten, alttan, izometrik veya yüzeye dik açıdan gösterir.

12 64 Arkadan Önden - Sağdan Soldan Üstten Alttan - View toolbar : Bu menüde ise;

13 65 o View orientation o Previous view o Section view : Görüntüleme menüsü : Bir önceki görüntü : Kesit görüntü, istenilen plane ile istenilen yönde kesit oluşturur. Aşağıda modelimizin Plane 3 (Yan) ile kesit alınıp görüntülenmesi gösterilmektedir. o Zoom to fit : Modelin maximum sınırlarına kadar büyütür. o Zoom to area : Modelimizin istenilen alanını faremiz ile oluşturacağımız pencere kadar büyütür. o Zoom in/out : Faremizin sağ tuşuna basılı tutarak büyütüp küçültmeye yarar. o Zoom to selection : Seçilen elemanı büyütür. o Rotate view o Pan o Wireframe : Dönme hareketi yaparak görüntü sağlanır. : Sayfa düzleminde hareket sağlar. : Modelimizi çizgisel görüntüler. o Hidden in gray: Modelimizi çizgisel, arka plandakileri gri gösterir. o Hidden lines removed : Modelimizi çizgisel, arka plandakileri saklayarak gösterir. o Shaded : Modelimizi renkli, render durumunda gösterir.

14 66 - Düzlem (Plane) Oluşturma Çizimde, genelde modelimizin üstünde plane (düzlem) açarız. Bazen modelimizin dışında, içinde veya herhengi bir düzleme istenilen mesafede düzlem oluşturmamız gerekir. O zaman Plane komutunu kullanırız. - Offset : Seçilen düzlem veya yüzeye belli mesafede yeni düzlem yaratır. - At angel : Seçilen düzlemin seçilen bir kenar etrafında, verilen açı kadar döndürülmesine yarar. - 3 point : Seçilen üç noktadan geçen yüzey yaratır. - II point : Seçilen düzlem veya yüzeye paralel ve istenilen noktadan geçen yüzey yaratır. - Line & point : Seçilen doğru veya kenar ile seçilen noktadan geçen düzlem yaratır. - Curve : Seçilen eğri veya doğruya seçilen noktadan dik düzlem yaratmak için kullanılır. - On surface : Seçilen yüzey ile kesişen, istediğimiz yüzey veya düzlemi yaratır.

15 67 İLERİ MODELLEME İleri Feature Oluşturma - Sweep Sweep komutu ile yaratığımız bir sketch in bir yol veya birden fazla rehber çizgi üzerinde süpürülmesi ile yani bir yol (kenar, sketch veya curve) üzerinde kesitin götürülmesi ile model oluşturmaya yarar. Burada dikkat edilecek husus: Süpürülecek kesitimizin, süpürme yoluyla, coincident, pierce veya merge gibi ilişkilendirilerek birbirine temas ettirilmesi gereklidir. Sweep menüsünde, Sweep section yani süpürülecek kesit, Sweep path yani izlenecek yol, Orientation / twist control sweep tipi yer alır. Yukardaki örnek üzerinde şimdi bu tiplerin ne şekil verdiklerini görelim.

16 68 Sweep tipleri; - Follow path : Yörüngeyi izle, süpürülen profil başlangıçta düzlemle yaptığı açı yol boyunca farklılaşmakta, süpürme yoluna dik olarak devam etmektedir. - Keep normal constant : Bu tip süpürmede, süpürülen profil yol boyunca devamlı başlangıç profiline paralel kalmaktadır.

17 69 - Propagate to tangent edges : Bu seçenek süpürmenin seçilen kenarın teğet olduğu diğer kenarlar boyunca devam etmesini sağlar. Sweep menüsünde Align eith end faces çentiği ise süpürmenin, sonunda karşılaştığı yüzeye kadar devam etmesini sağlar. Orientation / twist control menüsü süpürülecek yolun özelliklerini belirtmeye yarar. - Follow path and 1 st guide curve : Burada çizilen profil, yol (path) boyunca başlangıç profiline paralel kalmakta, ancak birinci rehber çizgisi seçilirse rehber çizgisi ve yol çizgisi arasındaki açı farkından dolayı dönmekte veya burulmaktadır. Yol ile rehber çizgisi arasındaki açı da parça boyunca değişmektedir. 1 st Guide Curve- Rehber çizgi Sketch-Profil Path-Yol

18 70 - Follow 1 st guide curve AND 2 st guide : Bunda ise yol, birinci rehber çizgisi ve ikinci rehber çizgisi çizilerek kullanılır. Seçilen yol boyunca giderken, rehber çizgileri arasında oluşan açılar değerinde döner veya burulur. 1 st Guide Curve- 1.Rehber çizgi 2 st Guide Curve- 2.Rehber çizgi Sketch-Profil Path-Yol Sweep komutunun diğer alt penceresi Advanced menüsü rehber çizgilerinin belirtildiği ve diğer özelliklerinin gösterildiği penceredir.

19 71 Show intermediate profiles tuşuna basıldığında profilin süpürüldüğü zaman izlediği yol boyuncaki kesitlerini gösterir. Maintain tangency komutunun, profilimiz teğet elemanlardan oluşmuş ise, süpürme boyunca oluşan yüzeylerde teğet olmasını istiyorsak çentiğini atarız. Advanced smooting profilimiz dairesel/eliptik yaylardan oluşmuşsa, süpürme sırasında oluşan yüzeylerin düzgün olması için kesitlerdeki bu yaylar komut çentiği atılarak yumuşatılabilinir. Start / end tangecy menüsünde profilimizin başlangıcının veya bitiminin rastladığı yüzeye teğetliğini ayarlayabiliriz.

20 72 - None : Teğetlik yok - Path tangent : Profil başlangıç veya bitiminde yola dik olması için - Direction vector : Profilimizin başı veya bitimi, seçilen kenara, eksene teğet veya seçilen düzleme dik olur. - All faces : Profilimizin başlangıcı veya sonu, bir forma oturuyorsa, o formun yüzeylerine teğet olması için bu kutuyu çentikleriz.

21 73 - Cut-Sweep Bir yol üzerinde profilin süpürülmesi ile bir modelden parça çıkarma işlemini yapar. Bu komutunun menülerinin Sweep komutundaki menülerden hiçbir farkı yoktur. Aşağıdaki örnekte sweep komutuyla elde edilen parçanın tam zıt işlemi yapılarak bir küpten çıkarma işlemi yapılmıştır.