TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

Transkript

1 2017 TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU YÖNETİCİ ÖZETİ EXECUTIVE SUMMARY TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ TÜRKİYE EKONOMİSİ DÜNYA EKONOMİSİ DÜNYA İNŞAAT SEKTÖRÜ ÖZEL BÖLÜM Katkılarıyla BİLGİ: Rapor içerisinde paylaşılan TUİK kaynaklı veriler, Takvim ve Mevsimsellik Etkisinden Arındırılmamış verilerdir.

2 YÖNETİCİ ÖZETİ İnşaat sektörü üçüncü çeyrekte yüzde 18,7 büyüdü. İnşaat sektörü yılın ilk dokuz ayında yüzde 9,9 büyüdü. Yılın ilk dokuz ayında inşaat harcamaları yüzde 30,9 genişledi. İnşaat sektöründe istihdam Eylül ayında 2,24 milyona ulaştı. İnşaat sektöründe güven endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre 3,1 puan düştü. Mevcut inşaat işleri endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre 6,3 puan geriledi. Yeni alınan inşaat işleri endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre 2,4 puan geriledi. Kasım ayında konut satışları geçen yılın Kasım ayına göre yüzde 7,5 düşüş gösterdi. Kasım ayında birinci el konut satışları geçen yılın Kasım ayına göre yüzde 6,5 geriledi. Kasım ayında ipotekli konut satışları geçen yılın Kasım ayına göre yüzde 23,9 küçüldü. Yılın ilk on bir ayında yurtdışı müteahhitlik işlerinde alınan proje sayısı 175 adet oldu. İnşaat sektöründe 2018 yılında yüzde 4-5 büyüme bekleniyor. Ekim ayında inşaat malzemesi üretimi geçen yılın Ekim ayına göre yüzde 9,0 arttı. Ekim ayında inşaat malzemesi ihracatı geçen yılın Ekim ayına göre yüzde 17,0 arttı. Ekim ayında inşaat malzemesi ithalatı geçen yılın Ekim ayına göre yüzde 16,3 yükseldi. Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 11,1 büyüdü. Üretici fiyat endeksi Kasım ayı sonunda yıllık yüzde 17,3 e yükseldi. Çekirdek enflasyon Kasım ayı sonunda yıllık yüzde 12,0 yi aştı. TC Merkez Bankası 2018 yılı para politikası 2017 gibi olacak. Türk Lirasında değer kaybı baskısı sürüyor. Dünya ekonomisinde 2018 yılında yüzde 3,3 büyüme bekleniyor. Türkiye nin ihracat pazarları 2018 yılında daha hızlı büyüyecek. Dünya mal ticareti 2018 yılında miktar bazında yüzde 3,6 büyüyecek yılına hem Dolar hem de Euro güçlü giriyor. Euro-Dolar paritesinde yön arayışı sürecek. Petrol fiyatları 60 doların üzerinde kalıyor. ABD de yeni ev satışları Kasım ayında 733 bin adet ile yeni bir rekor kırdı. AB inşaat harcamaları Ekim ayında yüzde 2,0 büyüdü. Aralık ayında inşaat malzemesi fiyatlarında yeni bir sıçrama yaşandı. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

3 EXECUTIVE SUMMARY Construction sector growth 18,7 percent in the third quarter of Construction sector expanded 9,9 percent at January-September period of Construction expenditures expanded 30,9 percent at January-September period of Construction sector employee is 2,24 million in September of Construction confidence index decreased 3,1 point in December. Existing construction activities index dropped 6,3 point in December. New construction orders index decreased 2,4 point in December. House sales narrowed 7,5 percent in November of First sales of House dropped 6,5 percent in November of Mortgaged sales of House decreased 23,9 percent in November of Contracting sector gained 175 project at January-November period of Construction sector is estimated to grow 4-5 percent in Construction materials industrial production increased 9,0 percent in October of Construction materials export increased 17,0 percent in October of Construction materials import jumped 16,3 percent in October of Turkish economy growth 11,1 percent in the third quarter of Producer price index reaches to 17,3 percent, press on costs is rising. Core inflation exceeded 12,0 percent level. Central Bank monetary policy will hold main intermedia instruments in Currency basket dropped to the 4,15 Turkish Liras level. World economic growth is estimated as 3,3 percent in Economic growth has been accelerating at the Turkey s main export markets. World merchandise trade will expand 3,6 percent in 2018 as volume term. Both of Euro and Dollar are gaining momentum while entering to the US new home sales 733 thousands in November of 2017 and set a new record. EU construction expenditures growth 2,0 percent in October of Construction materials prices jumped in December of 2017 due to powered demand. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

4 TÜRKİYE İNŞAAT VE YAPI SEKTÖRÜ 2018 Yılında İnşaat Sektöründe Beklentiler 2017 yılında ekonomiye ve sektöre verilen kapsamlı destekler ile inşaat sektörü yüzde 8,0 bir büyüme gerçekleştirmiş olacaktır. Bu hızlı büyümede konut tarafında verilen önemli destekler ile kamunun inşaat işleri etkili olmuştur. Tüketicilere ve üreticilere yönelik finansman olanakları da 2017 yılında genişletici olmuştur. Yurtdışı müteahhitlik işleri zayıflarken inşaat malzemeleri ihracatı iki yıllık küçülme ardından 2017 yılında yeniden artış göstermiştir. İnşaat malzemeleri iç pazarında da ortalama yüzde 7-8 arasında büyüme yaşanmıştır yılında ise ekonomide ve inşaat sektöründe büyümenin normalleşeceği ve kendi dinamikleri ile süreceği öngörülmektedir. Ekonomide ve inşaat sektöründe yüzde 4-5 arasında bir büyüme beklenmektedir. Kamunun sona eren desteklerinin bir bölümünün veya yenilerinin 2018 yılında uygulanması beklentisi de bulunmaktadır. Tüketici ve üretici tarafına yönelik finansman olanakları daha sınırlı, finansman maliyetleri ise daha yüksek gerçekleşecektir. Yurtiçi inşaat malzemeleri pazarında da yüzde 4-5 arasında bir büyüme beklenmektedir. Yurtdışı pazarlardaki iyileşme ise inşaat malzemeleri ihracatını destekleyecektir. Tablo.1 İnşaat Sektöründe 2017 Yılı Gerçekleşmeleri, 2018 Beklentileri 2017 Gerçekleşme Tahminleri 2018 Beklentiler Ekonomik Büyüme Kapsamlı destekler ile yüzde 6,50- Kendi dinamikleri ile yüzde 4-5 7,0 büyüme büyüme İnşaat Sektörü Büyüme Kapsamlı destekler ile yüzde 8,0 Kendi dinamikleri ile yüzde 4-5 büyüme büyüme Gayrimenkul Sektörü Sınırlı toparlanma yüzde 2,0-3,0 Zayıflama, yüzde 2,0 büyüme Büyüme büyüme Sektöre Kamu Destekleri Kapsamlı destekler verildi Destekler sona erdi, ancak yıl içinde yeniden gelebilir Konut Talebi ve Satışları Yüksek talep, yüksek satışlar Talep ve satışlarda normalleşme 1,45 milyon adet konut satışı 1,25-1,30 milyon adet satış Konut Kredileri Hızlı büyüme Yavaş büyüme Konut Kredi Faizleri İlk yarı düşük, ikinci yarı yükselen oranlar Yüksek faizler sürer Konut Fiyatları Artış durağanlaştı Artış zayıf kalır Konut Dışı Bina Faaliyetleri Arz ve talep zayıfladı Arz ve talepte sınırlı toparlanma Yurtdışı Müteahhitlik İşleri İnşaat Sektörü Finansman Olanakları Gerileme sürdü, 12 milyar dolar yeni alınan işler İlk 9 ayda geniş, son çeyrekte durağan finansman olanakları Pazarlarda iyileşme beklentisi milyar dolar yeni iş alınabilir Finansman olanaklarında daha temkinli ve sınırlı büyüme İnşaat Malzemeleri İç Pazarı Hızlı büyüme yüzde 7-8 Makul büyüme yüzde 4-5 İnşaat Malzemeleri İhracatı Yeniden artış yüzde 8-10 Pazarlarda iyileşme beklentisi Yüzde 8-10 artış TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

5 2014 OCAK 2015 OCAK 2016 OCAK 2017 OCAK İnşaat Sektörü İstihdam Seviyesi Eylül Ayında Rekor Seviyeye Yakın Gerçekleşti İnşaat sektörü istihdamı 2017 yılı Ağustos ayı itibariyle 2,28 milyona yükselmiş ve rekor seviyeye ulaşmıştı. İnşaat sektörü istihdamı Eylül ayında ise 2,23 milyon olarak gerçeklemiş ve rekor seviyeye oldukça yakın kalmıştır. İnşaat sektöründeki bu istihdam seviyesi inşaat faaliyetlerinin de yüksek gerçekleşmekte olduğunu göstermektedir. Üçüncü çeyrekte inşaat sektörünün üretim tarafında yüksek bir performans sağladığı görülmektedir. Tablo.2 Toplam İstihdam Eylül Ekonomik Faaliyetler Toplam Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu İstihdam Bin Kişi İstihdamda Pay Yüzde ,564 28, ,0 100,0 5,657 5,854 20,5 20,3 5,260 5,421 19,1 18,8 2,131 2,228 7,7 7,7 14,516 15,293 52,7 53,1 İnşaat Sektöründe Güven Endeksi Aralık Ayında 3,1 Puan Geriledi İnşaat sektöründe güven endeksi (takvim ve mevsim etkisinden arındırılmamış endeks verileri) 2017 yılının ilk 4 ayındaki hızlı yükseliş ardından izleyen üç ay gerilemiş, Ağustos ayında ise yeniden sınırlı ölçüde artmıştı. Ardından Eylül ayında başlayan gerileme Aralık ayında da devam etmiştir. Güven endeksindeki gerilemede giderek mevsimsellik etkili olmaya başlamıştır. Bununla birlikte konut sektörüne yönelik verilen teşviklerin bitirilmesi ve konut satışları tarafında başlayan gerileme de güvenin azalmasına yol açmıştır. Güven seviyesi 4 aylık gerilemesine rağmen geçen yılın aynı ayına göre 5,2 puan daha yukarıda bulunmaktadır. Şekil.1 İnşaat Sektörü Güven Endeksi (2010=100) 100 İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVENİ Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

6 2014 OCAK 2015 OCAK 2016 OCAK 2017 OCAK 2014 OCAK 2015 OCAK 2016 OCAK 2017 OCAK Mevcut İnşaat İşleri Seviyesi Aralık Ayında 6,3 Puan Düştü Mevcut inşaat işleri seviyesi Aralık ayında bir önceki aya göre 6,3 puan düşmüştür. Mevcut inşaat işleri mevsimsellik ile birlikte gerileme eğilimi içine girmiş bulunmaktadır. Mevcut işler seviyesi Eylül ayından itibaren düşüşe geçmiştir. Gerileme Ekim ve Kasım aylarından sonra Aralık ayında da devam etmiştir. Yaşanan gerileme geçmiş yıllardaki mevsimsellik etkisi ile paralel olup bir durgunluğa işaret değildir. Nitekim mevcut işlerin seviyesi geçen yılın aynı ayına göre 7,1 puan yukarıda bulunmaktadır. Şekil.2 Son Üç Ay İnşaat Faaliyetleri Endeksi (2010=100) 110,0 İNŞAAT FAALİYETLERİ SON ÜÇ AY 105,0 100,0 95,0 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Yeni Alınan İnşaat İşleri Seviyesinde Mevsimsel Gerileme Aralık ayında alınan yeni iş siparişleri bir önceki aya göre 2,4 puan gerilemiştir. Mevsimsellik ile birlikte alınan yeni iş siparişlerinde gerileme yaşanmaktadır. Yeni iş siparişlerinin mevsimselliğe rağmen belli bir seviyede kalması önümüzdeki aylardaki faaliyetler için moral vermektedir. Nitekim yeni iş siparişleri seviyesi geçen yılın aynı ayına göre 6,1 puan yukarıda bulunmaktadır. Şekil.3 Yeni Alınan İnşaat İşleri Endeksi (2010=100) 76,0 YENİ ALINAN İNŞAAT İŞLERİNİN SEVİYESİ 74,0 72,0 70,0 68,0 66,0 64,0 62,0 60,0 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

7 Konut Satışları Ekim Ayından Sonra Kasım Ayında da Geriledi Konut satışları Temmuz-Eylül döneminde çok yüksek bir artış göstermiş, desteklerin kesilmesi ile birlikte Ekim ayında yüzde 5,7 gerilemişti. Kasım ayında da konut satışlarında gerileme sürmüştür. Kasım ayında konut satışları geçen yılın Kasım ayında göre yüzde 7,5 düşerek adet olmuştur. Ancak gerilemeye rağmen satışlar yine de göreceli olarak yüksek gerçekleşmiştir. Yılın ilk 11 ayında ise konut satışları geçen yıla göre yüzde 6,5 artmış ve adede ulaşmıştır. Tablo.3 Aylık Konut Satışları DÖNEM DEĞİŞİM (%) OCAK , , , , , , , , , , , Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Birinci El Konut Satışları Kasım Ayında Yüzde 6,5 Geriledi Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı Kasım ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,5 gerilemiş ve adet olmuştur. Ancak Kasım ayında Ekim ayına göre daha çok birinci el konut satışı gerçekleşmiştir. Birinci el konut satışları Ocak-Kasım döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,9 artarak adet olmuştur. İkinci el konut satışları ise yüzde 7,0 artarak adet olarak gerçekleşmiştir. İlk ve ikinci el satışlar Kasım ayında gerilemesine rağmen göreceli yüksek gerçekleşmiştir. Tablo.4 Konut Satışlarının Dağılımı DÖNEM TOPLAM BİRİNCİ EL İKİNCİ EL 2016 OCAK OCAK- % DEĞİŞİM 2016/ ,5 +5,9 +7,0 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

8 İpotekli Satışlar 2017 Yılı Kasım Ayında Yüzde 23,9 Düştü Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 23,9 oranında düşerek adet olmuştur. Kasım ayında toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 30,4 olarak gerçekleşmiş ve ilk aylara göre düşük kalmıştır. İpotekli satışlar yılın ilk on bir ayında ise yüzde 9,6 artmış ve adet olmuştur. Diğer satışlar ise aynı dönemde yüzde 4,9 yükselmiş ve adet olarak gerçekleşmiştir. Tablo.5 Konut Satışlarının Dağılımı DÖNEM TOPLAM İPOTEKLİ SATIŞLAR DİĞER SATIŞLAR 2016 OCAK OCAK- % DEĞİŞİM 2016/ ,5 +9,6 +4,9 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu İnşaat Sektörü Üçüncü Çeyrekte Yüzde 18,7 Büyüme Gösterdi İnşaat sektöründe büyüme üçüncü çeyrekte hızlanmış ve 2017 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 18,7 olmuştur. Yılın ilk ve ikinci çeyreğinde büyümeler yüzde 5,6 ve 5,5 olarak revize edilmiştir. Böylece yılın ilk dokuz ayında inşaat sektörü yüzde 9,9 büyümüştür yılı ilk dokuz ayında ise inşaat sektörü yüzde 6,0 büyümüştü. Gayrimenkul sektöründe büyüme 2017 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 1,5 olmuştur. Yılın ilk ve ikinci çeyreğinde büyümeler yüzde 1,5 ve yüzde 1,4 olarak revize edilmiştir. Böylece yılın ilk dokuz ayında gayrimenkul sektörü yüzde 1,5 büyümüştür. Şekil.4 İnşaat Sektöründe Çeyrek Dönem Büyümeler Yüzde 20 18, ,8 10 9,3 8,1 5,6 5,5 5 3,7 2,5 2,8 3, Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q3-2,2-5 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

9 Üçüncü Çeyrekte İnşaat Harcamaları 142,4 Milyar TL İle Tarihi En Yüksek Seviyede Gerçekleşti Toplam inşaat harcamaları 2017 yılı ilk dokuz ayında 392,8 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. İnşaat harcamaları ilk dokuz ayda cari fiyatlarla yüzde 30,9 artmıştır. Türkiye İstatistik Kurumu milli gelirin hesaplamasında kullandığı yeni yöntem çerçevesindeki açıklamalarda toplam inşaat harcamalarına yer verirken, inşaat harcamalarının kamu ve özel ayrımına yer vermemiştir. Şekil.5 İnşaat Harcamaları Çeyrek Dönem Milyar TL ,06 92,66 100,91 108,24 87,6 103,0 109,4 124,5 111,1 139,3 142, Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q Q3 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Yurtdışı Müteahhitlik İşlerinde İlk 11 Ayda Alınan İşlerin Tutarı 11,57 Milyar Dolara Ulaştı 2012 yılında zirveye ulaşan yurtdışı müteahhitlik işleri izleyen yıllarda gerileme içine girmişti yılı alınan 184 adet proje ve 13,07 milyar dolar tutar ile en zayıf yıl olmuştu yılının ilk on bir ayında ise alınan proje sayısı 175 ve tutarı 11,57 milyar dolar olmuştur. Müteahhitlik işleri 2017 yılını da ikinci zayıf bir yıl olarak kapatmaktadır. Tablo.6 Yurtdışı Müteahhitlik İşleri Yıllar Proje Sayısı Toplam Proje Bedeli ($) Ortalama Proje Bedeli ($) Kaynak: TC. Ekonomi Bakanlığı TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

10 TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ İnşaat Malzemesi Sanayi Üretimi Ekim Ayında Yeni Bir Sıçrama Gösterdi; Yüzde 9, yılı Ekim ayında inşaat malzemesi ortalama sanayi üretimi 2016 yılı Ekim ayına göre yüzde 9,0 artmıştır. Böylece Ekim ayında yılın en yüksek üçüncü aylık üretim artışı gerçekleşmiştir. Ekim ayı üretim artışı iç ve dış talebin de kuvvetli kaldığını göstermektedir. Üretim artışında mevsimsellik ve baz etkisinden çok sektörün kendi iç dinamikleri belirleyici olmuştur. Ekim ayındaki üretim artışı ile birlikte Ocak-Ekim dönemi üretimi de geçen yılın yüzde 5,2 üzerinde gerçeklemiştir yılı Ekim ayında inşaat malzemeleri alt sektörlerindeki sanayi üretiminde artış eğilimi ağırlık kazanmıştır. 26 alt sektörden 24 ünde üretim geçen yıla göre artarken sadece 2 alt sektörde üretim geçen yıla göre gerilemiştir. Ocak-Ekim döneminde ise 22 alt sektörde üretim geçen yılın üzerinde gerçekleşmiştir. İnşaat malzemeleri sanayinde ağırlıklı yeri olan sektörlerden dokuzunda yılın ilk on ayında çift haneli üretim artışı gerçekleşmiştir. Soğutma ve ısıtma donanımları, düz cam, merkezi ısıtma radyatörleri, kilit ve menteşeler, seramik sıhhi ürünleri, inşaat amaçlı beton ürünleri, kablolar ile musluk vana ve valfler üretimi yüzde 10 un üzerinde büyüme göstermiştir. Yıl genelinde zayıf kalan mermerler, hazır beton ile seramik karolar üretimleri de toparlanmaya başlamıştır. İlk on aylık dönem itibariyle üretimi gerileme gösteren sadece dört sektör kalmıştır. Tablo.7 Sanayi Üretimi Büyüme (Bir Önceki yılın aynı ayına ve dönemine göre yüzde) SEKTÖRLER Soğutma ve Havalandırma Donanımlarının İmalatı 2017 Ekim 2017 Ocak- Ekim 16,6 18,7 Düz Cam İmalatı 2,5 17,7 Merkezi Isıtma Radyatörleri İmalatı 11,8 17,2 Kilit ve Menteşe İmalatı 33,0 16,4 İnşaat Amaçlı Beton Ürünlerin İmalatı 6,2 12,7 Kireç ve Alçı İmalatı 12,8 11,4 Seramik Sıhhi Ürünlerin İmalatı Kabloların İmalatı Diğer musluk ve valf/vana imalatı Plastik İnşaat Malzemesi İmalatı Metalden Kapı ve Pencere İmalatı Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile macun İmalatı Çimento İmalatı 10,9 11,0 10,6 10,4 21,3 10,1 16,1 9,5 76,6 9,1 11,1 7,4 10,0 6,7 İnşaat Amaçlı Alçı Ürünlerin İmalatı 42,7 6,3 Birleştirilmiş Parke Yer Döşemelerinin İmalatı 2,5 5,0 Elektrikli Aydınlatma Ekiplerinin İmalatı Metal Yapı ve Yapı Parçaları İmalatı Ana Demir ve Çelik Ürünleri İmalatı (İnşaat Demiri vb) 3,5 4,0 7,5 3,0 0,7 2,7 Seramik Karo ve Kaldırım Taşları İmalatı 6,8 1,8 Hazır Beton İmalatı 5,4 1,6 Taş ve Mermerin Kesilmesi, Şekil Verilmesi, Bitirilmesi 5,6 1,1 Diğer Camların İmalatı ve İşlenmesi (Teknik Amaçlı Cam) 22,4 0,8 Duvar Kağıdı İmalatı -6,3-1,5 Çelikten Tüpler, Borular, İçi Boş Profiller Bağlantı Parça İmalatı 4,1-3,8 Fırınlanmış Kilden Tuğla, Karo ve İnşaat Malzemeleri İmalatı 15,0-4,2 Diğer Bina Doğramacılığı ve Marangozluk Ürünlerinin İmalatı -31,4-11,1 İnşaat Malzemesi Sanayi Ortalama 9,0 5,2 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

11 OCAK OCAK Ekim Ayında İhracat Artışı Hızlandı; Yüzde 17,0 İnşaat malzemeleri ihracatı 2017 yılı Ekim ayında geçen yılın Ekim ayına göre yüzde 17,0 artmış ve milyon dolar olmuştur. Ekim ayında ihracatta önemli bir sıçrama yaşanmıştır. Böylece Ekim ayında 2017 yılının en yüksek aylık ihracatı gerçekleşmiştir. Pazarlarda kademeli iyileşmenin ihracat üzerindeki olumlu etkisi daha çok hissedilmeye başlanmıştır. Şekil.6 İnşaat Malzemeleri İhracatı (Aylık Milyon Dolar) AYLIK İHRACAT MİLYON DOLAR ESKİ YIL YENİ YIL 2017 Ekim Ayında İthalat Yüzde 16,3 Arttı İnşaat malzemeleri ithalatında Eylül ayında yaşanan yüzde 21,3 artış sonrası Ekim ayında da geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,3 artış gerçekleşmiştir. Ekim ayında 819 milyon dolar olan ithalat aynı zamanda yılın en yüksek aylık ithalatı olarak yaşanmıştır. Döviz kurlarındaki artışa rağmen inşaat işlerindeki canlılık ithalat talebini yeniden desteklemeye başlamıştır. Şekil.7 İnşaat Malzemeleri İthalatı (Aylık Milyon Dolar) 1200 AYLIK İTHALAT MİLYON DOLAR ESKİ YIL YENİ YIL

12 OCAK OCAK Yıllık İhracat 16,0 Milyar Dolar Sınırında Yıllık ihracat 2016 yılında 15,24 milyar dolar olarak gerçekleşmişti yılının ilk on ayında ise ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,1 artış göstermiştir. Böylece inşaat malzemeleri yıllık sanayi ihracatı da Ekim itibariyle 15,99 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Yıllık ihracat 16 milyar dolar sınırına yaklaşmış olup 2017 yılı tamamında büyük ihtimale bu sınırı aşmış olacaktır. Şekil.8 İnşaat Malzemeleri İhracatı (Yıllık Milyon Dolar) YILLIK İHRACAT MİLYON DOLAR Yıllık İthalat 8,8 Milyar Dolara Ulaştı 2017 yılının ilk sekiz ayında inşaat malzemeleri ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11,9 gerilemişti. Eylül ve Ekim aylarında ise ithalatta önemli bir artış gerçekleşmiştir. Böylece 2017 yılı Ekim ayı itibariyle yıllık ithalat 8,8 milyar dolara ulaşmıştır. Şekil.9 İnşaat Malzemeleri İthalatı (Yıllık Milyon Dolar) YILLIK İTHALAT MİLYON DOLAR TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

13 Tablo.8 İnşaat Malzemeleri İhracatı milyon dolar SEKTÖRLER 2016 OCAK OCAK- % DEĞ ALÇI 34,2 40,6 18,8 ÇİMENTO 398,6 454,3 14,0 BOYA VERNİK 148,3 166,8 12,5 YAPISAL KİMYA 233,2 263,5 13,0 PLASTİK İNŞ. MALZ. 669,9 717,4 7,1 AĞAÇTAN ÜRÜNLER 315,0 402,0 27,6 DUVAR KAĞIDI 3,4 7,6 127,4 İŞLENMİŞ TAŞLAR 697,2 770,9 10,6 ALÇI ÇİMENTO BETON EŞYA 72,4 84,5 16,8 TUĞLA KİREMİT 4,6 5,9 29,3 SERAMİK KAPLAMA 394,7 458,7 16,2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ 160,1 189,1 18,1 DÜZ CAM YALITIM CAMI 79,8 110,5 38,5 CAM YÜNÜ 34,2 37,8 10,4 DEMİR ÇELİK ÇUBUK PROFİL 2.619, ,0 9,0 DEMİR ÇELİK BORU 881, ,0 32,2 DEMİR ÇELİK İNŞAAT AKSAMI 736,4 866,3 17,6 DEMİR ÇELİK DİKENLİ TEL 5,0 3,9-22,0 DEMİR ÇELİK TEL ÖRGÜ KAFES AĞ IZGARA DEMİR ÇELİK VİDA CİVATA SOMUN 27,0 29,2 8,2 260,3 331,8 27,5 DEMİR ÇELİK RADYATÖR 263,8 342,0 29,6 DEMİR ÇELİK SAĞLIK GEREÇLERİ ALÜMİNYUM İNŞAAT MALZEMELERİ VE AKSAMI 44,5 48,8 9,6 598,0 721,5 20,6 ALÜMİNYUM SAĞLIK GEREÇLERİ 1,9 1,4-25,8 KİLİTLER VE DONANIM EŞYASI 276,7 333,5 20,5 ISITMA VE SOĞUTMA CİHAZLARI 466,9 614,1 31,5 ASANSÖR YÜRÜYEN MERDİVEN APRON 38,2 49,2 28,7 KÖRÜĞÜ MUSLUK VE VANALAR 223,5 258,7 15,8 ALARM CİHAZLARI 7,4 6,6-11,2 ELEKTRİK MALZEMELERİ 330,6 372,7 12,7 YALITIMLI KABLOLAR 899, ,2 26,1 SAYAÇLAR 25,4 36,5 44,1 AYDINLATMA CİHAZLARI 194,4 189,6-2,4 PREFABRİK YAPILAR 130,0 129,8-0,1 YALITIM 72,1 85,7 18,8 İNŞAAT MALZEMELERİ , ,2 17,1 Çalışmada yer alan tüm dış ticaret verilerinin sayısal kaynağı Türkiye İstatistik Kurumu dur. Tablo.8 İnşaat Malzemeleri İthalatı milyon dolar SEKTÖRLER 2016 OCAK OCAK- % DEĞ ALÇI 4,4 4,6 5,5 ÇİMENTO 13,9 15,4 10,6 BOYA VERNİK 310,9 331,7 6,7 YAPISAL KİMYA 351,4 391,2 11,3 PLASTİK İNŞ MALZ. 299,1 323,5 8,2 AĞAÇTAN ÜRÜNLER 448,6 351,0-21,8 DUVAR KAĞIDI 15,0 14,0-6,8 İŞLENMİŞ TAŞLAR 166,0 144,6-12,9 ALÇI ÇİMENTO BETON EŞYA 35,7 26,4-26,1 TUĞLA KİREMİT 1,6 1,2-25,8 SERAMİK KAPLAMA 59,3 27,5-53,7 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ 6,0 5,9-1,8 DÜZ CAM YALITIM CAMI 143,2 131,9-7,9 CAM YÜNÜ 155,3 164,4 5,8 DEMİR ÇELİK ÇUBUK PROFİL 331,0 284,7-14,0 DEMİR ÇELİK BORU 665,9 643,3-3,4 DEMİR ÇELİK İNŞAAT AKSAMI 350,9 230,0-34,5 DEMİR ÇELİK DİKENLİ TEL 0,5 0,3-33,5 DEMİR ÇELİK TEL ÖRGÜ KAFES AĞ IZGARA 10,0 14,0 40,2 DEMİR ÇELİK VİDA CİVATA SOMUN 593,6 620,9 4,6 DEMİR ÇELİK RADYATÖR 11,4 13,4 18,1 DEMİR ÇELİK SAĞLIK GEREÇLERİ ALÜMİNYUM İNŞAAT MALZEMELERİ VE AKSAMI ALÜMİNYUM SAĞLIK GEREÇLERİ 10,3 10,6 2,8 72,9 79,9 9,5 0,2 0,1-58,3 KİLİTLER VE DONANIM EŞYASI 191,9 204,8 6,7 ISITMA VE SOĞUTMA CİHAZLARI ASANSÖR YÜRÜYEN MERDİVEN APRON KÖRÜĞÜ 1.165,9 819,8-29,7 207,1 163,4-21,1 MUSLUK VE VANALAR 612,4 629,9 2,9 ALARM CİHAZLARI 52,7 46,9-10,9 ELEKTRİK MALZEMELERİ 853,8 973,1 14,0 YALITIMLI KABLOLAR 355,3 355,9 0,2 SAYAÇLAR 19,3 16,6-14,0 AYDINLATMA CİHAZLARI 298,1 264,6-11,2 PREFABRİK YAPILAR 37,3 15,1-59,5 YALITIM 83,6 90,9 8,7 İNŞAAT MALZEMELERİ ,6 Gruplandırmalar için uluslararası sınıflandırmalar kullanılmıştır. İnşaat malzemesi toplam verileri Çalışma Ekibi tarafından hesaplanmaktadır.

14 TÜRKİYE EKONOMİSİ Türkiye Ekonomisinde 2017 Yılı Üçüncü Çeyrekte Yüzde 11,1 Büyüme Gerçekleşti Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 11,1 büyüme göstermiştir. Ekonomide 2016 yılında yaşanan olaylardan sonraki 4. çeyrekte ekonominin yeniden büyümesi ve bu yılın ilk üç çeyreğinde ekonomik büyümenin hızlanması ekonomideki dinamizmi göstermektedir. Hükümetin zamanında ve yerinde aldığı önlemler ile ekonominin çarkları yeniden sağlıklı şekilde çalışır hale gelmiştir. Üçüncü çeyrekteki yüzde 11,1 büyüme ile esasında yüzde 5,0-5,5 arasında gerçekleşen büyüme patikası değişmemiştir. Geçen yılki 0,8 küçülme ile değerlendirildiğinde büyüme ortalaması yüzde 5,2 dir. Bu da aşağıdaki tabloda yer alan diğer çeyrek büyümelerinden çok farklı değildir. Türkiye ekonomisinde büyüme arasında yüzde 3-4 arasına oturmuştu. Ekonomide uygulanan sıkılaştırma politikaları sonucu ekonominin büyüme potansiyeli yüzde 3-4 arasında kalmıştır ve özellikle 2017 yıllarında ise enflasyonist bir büyüme modeli izlenmektedir. Gevşek maliye ve para politikaları uygulanmaktadır. Bunun büyüme üzerine getirdiği katkı ise 1,0-1,5 puan arasında olmuş ve büyüme yüzde 5,0-5,5 aralığına taşınmıştır. Ancak enflasyonist büyüme modeli ile üretici ve tüketici enflasyonu, TL faizler ve döviz kurlarında sıçrama yaşanmış olup halen artış eğilimi de sürmektedir. Ekonomide büyümenin finansmanına bakıldığında ise ilk dokuz ayda 265 milyar TL yurtiçi kredi genişlemesi, 44 milyar dolar dış borç artışı ve 81 milyar TL iç borç artışı büyümeyi desteklemiştir. Ayrıca inşaat sektörünün daha da artan payı yakından izlenmelidir, inşaat sektörü diğer tüm sanayi sektörlerinde büyümeye katkı sağladığı için çarpan etkisi yüksek bir sektördür, bu nedenle inşaat sektöründe sürdürülebilir bir büyüme sağlamak diğer sektörler için de olumlu olacaktır. Dünya ekonomisi ve ticaretindeki büyümeler de Türkiye ekonomisindeki büyümeye katkı sağlamaktadır yılında dünya ekonomisinde büyüme yüzde 3,0 e ulaşırken, dünya mal ticareti de yüzde 7 genişlemektedir. Dünya ekonomisi yüzde 2,0-2,5 büyüdüğünde ve dünya mal ticareti durağanlaştığında Türkiye ekonomisi yüzde 3-4 büyürken, dünya ekonomisinde büyüme yüzde 3,0 ve üzerine çıkıp dünya mal ticareti de yüzde 7-8 genişleyince Türkiye de büyüme rahatlıkla yüzde 5,0 lere yaklaşmaktadır. Tablo.9 Türkiye Ekonomisinde Büyüme

15 2015 OCAK 2016 OCAK Dördüncü çeyrekte de muhtemelen yüzde 5-6 arasında bir ekonomik büyümeye ulaşılacaktır, Böylece yıl genelinde yüzde 6,5-7,0 büyüme olacaktır. Ancak bu büyüme ile 2016 yılındaki yüzde 3,2 büyüme birlikte değerlendirildiğinde ortalama yüzde 5,0-5,5 arası büyüme olacaktır. Hızlı büyüme herkesin arzusudur, ancak enflasyonist hızlı bir büyüme sürdürülebilir değildir. Nitekim enflasyonist büyüme TL de değer kaybına yol açtığı için zenginlik de getirmemektedir. Geçen yılın ilk dokuz ayında 634 milyar dolar olan milli gelir büyüklüğü 2017 yılı ilk dokuz ayında ancak 616 milyar dolar olabilmiştir. Enflasyon Artışa Devam Ediyor Ekonomide büyümenin hızlandırılmasına yönelik olarak uygulanan genişletici para ve maliye politikaları sonucu enflasyonda artış hızlanarak sürmektedir. Enflasyon beklentilerinin ve fiyatlama davranışlarının bozulduğu görülmektedir. Döviz kuru artışları ile birlikte enerji ve emtia fiyatları artışları da enflasyonu olumsuz etkilemektedir. Bu çerçevede enflasyonun 2018 yılında da artış eğiliminde olacağı öngörülmektedir. Yükselen enflasyon Türk Lirasında değer kaybı baskısı yaratırken faiz oranlarını da yukarı yönlü itmektedir. Şekil.10 Yıllık Enflasyon Gelişmeleri Yüzde Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu ÇEKİRDEK TÜFE ÜFE Merkez Bankası 2018 Yılı Para ve Kur Politikasını Açıkladı; nin Devamı Olacak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 5 Aralık tarihinde 2018 yılı para ve kur politikasını açıklamıştır. Merkez Bankası 2018 yılında da 2017 yılındaki para ve kur politikasına büyük ölçüde devam edecektir. Merkez Bankası çoklu faiz uygulamasını ve piyasayı geç likidite penceresinden fonlamayı sürdürecektir. Ayrıca Merkez Bankası piyasasının ihtiyaç duyduğu TL ve döviz likiditesini de genişleterek sürdürecektir. Bu çerçevede 2018 yılında enflasyonun yine yüksek kalması ve buna bağlı olarak da faizlerin yüksek gerçekleşmesi olasılığı yüksektir. TC Merkez Bankası seçimlere kadar genişletici para politikasını bırakmayacaktır. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

16 23.Kas 23.Ara 23.Oca 23.Şub 23.Mar 23.Nis 23.May 23.Haz 23.Tem 23.Ağu 23.Eyl 23.Eki 23.Kas 23.Ara 23.Oca 23.Şub 23.Mar 23.Nis 23.May 23.Haz 23.Tem 23.Ağu 23.Eyl 23.Eki 23.Kas 23.Ara OCAK 2014 OCAK 2015 OCAK 2016 OCAK Türk Lirası Faizler 2005 Yılındaki Seviyelere Geri Döndü Türk Lirası faizlerde artış eğilimi sürmektedir. Enflasyondaki yükseliş TL cinsi faizleri de yukarı itmektedir. TL ticari kredi ortalama faizleri Aralık ayında yüzde 17 seviyesine ulaşmıştır. 2 yıl vadeli gösterge tahvilin faizi de yüzde 14 leri aştıktan sonra yüzde 13,5 seviyelerine geri çekilmiştir. TC Merkez Bankası da fonlama faiz oranını yüzde 12,25 den yüzde 12,75 e çıkarmıştır. TL faizler yukarı yönlü olmaya devam edecektir. Şekil.11 Türk Lirası Faizler Yüzde 18,00 17,00 16,00 15,00 14,00 13,00 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 2 YIL VADELİ BONO FAİZİ YÜZDE KISA VADELİ TL KREDİ FAİZİ YÜZDE ORTALAMA FONLAMA MALİYETİ YÜZDE Kaynak: TC Merkez Bankası Türk Lirasında Değer Kaybı Baskısı Yeni Yılda da Sürecek Türk Lirasında değer kaybı Aralık ayının ikinci yarısında durağanlaşmış ve TL bir miktar kayıplarını telafi etmiştir. 4,40 seviyelerine kadar yaklaşan sepet kur 4,15 seviyelerine geri çekilmiştir. Dünya piyasalarının kapalı olması da geri çekilme de etkili olmuştur. Ancak mevcut ekonomik ve siyasi riskler nedeniyle yeni yılın başından itibaren Türk Lirası üzerinde değer kaybı baskısı yeniden başlayacaktır. Şekil.12 Türk Lirası Sepet Kur 4,60 4,40 4,20 4,00 3,80 3,60 3,40 3,20 3,00 2,80 Kaynak: TC. Merkez Bankası TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

17 DÜNYA EKONOMİSİ İhracat İçin Dünya Ekonomisinde 2018 Koşulları Daha İyi Olacak 2018 yılında dünya ekonomisinde kalıcı büyümenin hızlanarak sürmesi beklenmektedir yılında yüzde 3,0 olan büyümenin 2018 yılında yüzde 3,3 e çıkacağı öngörülmektedir. Gelişmiş ve gelişen ülkelerde büyüme birlikte artacaktır. Gelişmiş ülkelerde 2017 yılında yüzde 2,2 olan büyüme 2018 yılında yüzde 2,3 olarak beklenmektedir. ABD ve AB de büyümeler yüzde 2,3 ile sürecektir. Bazı AB ülkelerinde yüzde 4-5 arasında büyümeler beklenmektedir. Gelişen ülkelerde de büyümenin hızlanacağı öngörülmektedir. Özellikle petrol ve emtia fiyatlarındaki artış ile bu ürünlerin üreticisi ve ihracatçısı ülkelerde büyüme yeniden toparlanacaktır. Çin ise ekonomideki dönüşümünü başarı ile sürdürmektedir. Ekonomide kontrollü bir yavaşlama sağlayan Çin hedeflediği yüzde 6-7 arasındaki büyümeye ulaşmaktadır. Böylece Çin ile ilgili hedefin üzerinde yavaşlama endişesi giderek azalmaktadır. Dünya mal ticareti 2015 ve 2016 yıllarında önemli ölçüde daraldıktan sonra 2017 yılında miktar olarak yüzde 3,6 ve değer olarak ise yüzde 7 oranında büyümektedir. Böylece dünya mal ticareti 2017 yılında 17,1 trilyon dolara ulaşmış olacaktır. Dünya mal ticaretindeki artışın arkasında dünya ekonomisinde büyümenin hızlanması ile oluşan fiili mal talebi artışı bulunmaktadır yılında ise dünya mal ticaretinin miktar olarak yüzde 3,6 ve değer olarak ise yüzde 8,0 büyüyeceği ve 18,35 trilyon dolara ulaşacağı öngörülmektedir. Şekil.13 Dünya Mal Ticaretinde Büyüme Miktar Yüzde 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0 14,0 5,3 2,0 2,2 2,4 2,7 3,6 3,6 2,6 1, T 2018 T -10,0-15,0-12,0 Kaynak: Dünya Ticaret Örgütü Petrol ve Emtia Fiyatlarındaki Artışlar Yakın ve Komşu Pazarlarımızda Büyümeleri Destekleyecek Petrol fiyatları 2017 yılı başında görülen en düşük seviyeler ardından hızla yükselmeye başlamıştır. OPEC ile Rusya ve diğer petrol üreticisi ülkeler üretimin kısılması anlaşması yapmışlar ve anlaşmayı 2018 yılı sonuna kadar da uzatmışlardır. Böylece petrol fiyatları kademeli olarak 30 dolar/varil seviyelerinden başlayarak 60 dolar/varil seviyelerine ulaşmıştır. Dünya ekonomisindeki büyüme ile petrol talebindeki artış beklentisi de fiyat artışlarını desteklemektedir. Bu çerçevede petrol fiyatlarının 2018 yılında da dolar/varil seviyelerinde gerçekleşeceği öngörülmektedir. TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

18 Ara.14 Oca.15 Şub.15 (6) Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 Eki.16 Kas.16 Ara.16 Oca.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 May.17 Haz.17 Tem.17 Ağu.17 Eyl.17 Eki.17 Kas.17 Ara.17 Emtia fiyatlarında da 2017 yılının ikinci yarısında yeniden bir artış yaşanmıştır. Özellikle talep tarafındaki iyileşme ile metal fiyatları hız kesmeden yükselmiştir. Diğer emtia fiyatlarında da artışlar yaşanmıştır yılında emtia fiyatlarının talebin devam edecek olması ile birlikte en az 2017 yılı kapanış fiyatlarında kalacağı ve hatta yüzde 5-10 arasında artışlar olabileceği öngörülmektedir. Tablo.10 İhracat Pazarlarımızda Büyüme Beklentileri; Yakın ve Komşu Ülkeler ÜLKELER TAHMİN 2018 TAHMİN RUSYA -0,2 1,8 2,0 KAZAKİSTAN 1,1 3,3 3,6 AZERBAYCAN -3,8-1,0 1,5 TÜRKMENİSTAN 6,2 6,5 6,6 UKRAYNA 2,3 2,0 3,2 GÜRCİSTAN 2,7 4,0 4,2 İSRAİL 4,0 3,1 3,4 İRAN 12,5 3,5 3,8 S.ARABİSTAN 1,7 0,1 1,5 B.A.E 3,0 1,3 3,4 KATAR 2,2 2,5 3,1 KUVEYT 2,5-2,1 4,1 IRAK 11,0-0,4 2,9 CEZAYİR 3,3 1,5 3,0 MISIR 4,3 4,1 4,5 FAS 1,2 4,8 4,0 TUNUS 1,0 2,3 3,0 ÜRDÜN 2,0 2,3 2,5 Kaynak: IMF World Economic Outlook, 2017 Ekim, ESDH 2018 Yılına Hem Euro Hem Dolar Güçlü Giriyor; Paritede Bilek Güreşi Yaşanacak 2018 yılına hem Euro hem de Dolar birlikte güçlü girmektedir. Avrupa Birliği ndeki büyüme ve Avrupa Merkez Bankası nın 2018 yılı sonunda parasal genişlemeyi bitirme beklentisi Euro yu desteklemektedir. FED faiz artışları ile ABD ekonomisindeki hızlanan büyüme ise Dolar a destek sağlamaktadır. Her iki para birimi de güçlenirken Euro dolar paritesinde 2018 yılında önemli bir bilek güreşi beklenmektedir. Parite 2018 için belirsizliğini halen korumaktadır. Şekil.14 Euro/Dolar Paritesi 1,22 1,21 1,2 1,19 1,18 1,17 1,16 1,15 1,14 1,13 1,12 1,11 1,1 1,09 1,08 1,07 1,06 1,05 1,04 1,03 1,02 Kaynak: Reuters Günlük Verileri TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

19 DÜNYA İNŞAAT SEKTÖRÜ ABD de Yıllık İnşaat Harcamaları Ekim Ayında Yeni Bir Rekora Yükseldi ABD de konut ve konut dışı inşaat harcamaları Ekim ayında 1,24 trilyon dolar ile yeni bir rekor seviyesine ulaşmıştır. ABD de konut inşaat harcamaları yüksek seviyelerini korurken, konut dışı bina ve alt yapı inşaat harcamaları giderek hızlanmaktadır. Bu alanda Ekim ayında 723,8 milyar dolar harcama gerçekleşmiştir. ABD de inşaat harcamalarının özellikle alt yapı inşaatları ile birlikte artışını yeni yıla da taşıyacağı öngörülmektedir. Tablo.11 ABD İnşaat Harcamaları (Yıllık Milyar Dolar) DÖNEM KONUT İNŞAATI KONUT DIŞI BİNA VE ALT YAPI İNŞAATI TOPLAM İNŞAAT 2015 Q1 363,9 642, , Q2 382,6 691, , Q3 401,7 695, , Q4 439,0 684, , Q1 475,1 701, , Q2 454,3 699, , Q3 464,8 701, , Q4 480,5 711, , Q 1 516,6 722, , Q2 519,0 700, , ,1 698, , ,7 723, ,5 Kaynak: US Bureau Of Census ABD de Yeni ve Mevcut Ev Satışları Artışı Kasım Ayında da Devam Etti ABD de konut satışları artışı giderek hızlanmaktadır. Yeni konut satışları Eylül ve Ekim aylarındaki artışlar ardından Kasım ayında 733 bin ile tarihi zirvesine ulaşmıştır. Mevcut ev satışları ise Kasım ayında 5,81 milyon olarak gerçekleşmiştir. Mevcut ev satışları da son 10 yılın en yüksek aylık satışı olarak yaşanmıştır. ABD de konut satışlarındaki artış da yeniden hızlanmaya başlamıştır. Tablo.12 ABD Konut Sektörü DÖNEM YENİ EV SATIŞLARI AYLIK (BİN) MEVCUT EV SATIŞLARI YILLIK (BİN) KONUT FİYAT ENDEKSİ CS Q , Q , Q , Q , Q , Q , Q , Q , , Kaynak: US National Association of Realtors, US Bureau of Census, S&P Case Shiller Index, TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

20 Euro Alanında İnşaat Harcamaları Dördüncü Çeyrekte de Büyümeye Devam Ediyor Euro bölgesi inşaat sektörü 2017 yılı ilk çeyrek döneminde geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 1,9, ikinci çeyrekte yüzde 3,6 ve üçüncü çeyrekte de yüzde 2,9 büyüme göstermişti. Euro bölgesi ile Avrupa Birliği genelinde inşaat harcamalarında büyüme dördüncü çeyrekte de sürmektedir. Ekim ayında inşaat harcamaları Euro bölgesinde yüzde 2,0 genişlemiştir. Tablo.13 Euro Bölgesi İnşaat Sektörü Büyüme Değişim (Yüzde) TOPLAM İNŞAAT DÖNEM SEKTÖRÜ KONUT İNŞAATI KONUT DIŞI BİNA İNŞAATI 2015 Q1 0,5-0,4 1, Q2-0,9-0,9-1, Q3-1,2-1,3-0, Q4 0,6 1,1-1, Q1 2,7 3,2 0, Q2 0,3-0,1 2, Q3 3,4 3,0 5, Q4 2,3 1,8 4, Q1 1,9 1,3 4, Q2 3,6 3,8 2, Q3 2,9 3,7 0, ,0 2,2 1,4 Kaynak: Eurostat İnşaat Malzemesi Fiyatlarında Artış Sürüyor İnşaat malzemeleri fiyatlarında Temmuz ayında yaşanan sıçrama ile başlayan artış eğilimi kuvvetlenerek sürmektedir. İnşaat malzemeleri fiyatlarında Aralık ayında da hissedilir artışlar yaşanmıştır. Küresel ölçekte büyümenin hızlanması ile inşaat işlerinde toparlanma inşaat malzemesi talebini ve fiyatlarını artırmaktadır. Tablo.14 İnşaat Malzemesi Fiyatları DÖNEM İNŞAAT DEMİRİ TON/ DOLAR BAKIR 100 LIBRE/ DOLAR DÜZ KERESTE 2,36 M3/DOLAR , , , , , , , , , , , Kaynak: Platts-Mc Graw Hill Financial, National Association of Home Builders, COMEX, TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

21 ÖZEL BÖLÜM İSTANBUL GAYRİMENKUL ZİRVESİNDEN NASIL VE NEDEN DÜŞTÜ? İnşaat sektörü ve inşaat malzemeleri sanayi açısından gayrimenkul sektörünün gelişimi önem taşımaktadır. Bu çerçevede İstanbul uluslararası ölçekte ve nitelikte bir gayrimenkul pazarına sahip olduğundan Avrupalı şehirler ile rekabet içinde bulunmaktadır. İstanbul gayrimenkul pazarı 2013 yılına kadar mevcut potansiyelini kullanarak yerli ve yabancı yatırımcılar için çekim oluşturmayı başarmıştır. İstanbul 2013 yılında 31 Avrupalı şehir içinde gelişme beklentileri itibariyle ilk sırada yer almıştır. Ancak İstanbul un performansı 2013 yılında sonra hızla gerilemeye başlamıştır yılında mevcut koşullar içinde İstanbul gayrimenkul pazarında beklentiler önemli ölçüde gerilemiştir. İstanbul yatırımlarda yirmi dokuzuncu sıraya, gelişme beklentilerinde ise yirmi yedinci sıraya gerilemiştir yılında da gerileme devam etmiştir. İstanbul 31 Avrupa şehri içinde en alt sıraya inmiştir. Gerilemede pazarın kendi dinamiklerindeki zayıflama kadar siyasi, dış politik ve güvenlik konularında yaşanan gelişmeler de etkili olmaya devam etmektedir. Tablo.15 İstanbul un Gayrimenkul Pazarının Avrupalı Şehirler Arasında Konumu Sıralama Sıralama Sıralama Sıralama 2016 Sıralama 2017 Mevcut Yatırım Performansı Gelişme Beklentileri Kaynak: ULI, PWC, Emerging Trends in Real Estate, Europe 2018 Şekil.15 Avrupalı Şehirlerin Gayrimenkul Sektörlerinin Konumu 2018 Kaynak: ULI, PWC, Emerging Trends in Real Estate, Europe 2018 TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

22 TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU

23 TÜRKİYE İNŞAAT MALZEMESİ SANAYİCİLERİ DERNEĞİ / info@imsad.org TEL: TÜRKİYE İMSAD AYLIK SEKTÖR RAPORU