FİLİSTİN ÜLKE RAPORU

Transkript

1 FİLİSTİN ÜLKE RAPORU

2 YÖNETİCİ ÖZETİ Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Filistin e ihracat yapan 7 firma bulunmaktadır tarihi itibariyle Ekonomi Bakanlığı nın Türkiye'de Faaliyette Bulunan Yabancı Sermayeli Firmalar Listesi ne göre Bursa da Filistin sermayeli 1 firma faaliyet göstermektedir. Türkiye nin 2014 yılı itibariyle Filistin e ihracatı yaklaşık 90 milyon dolardır. İthalatımız ise 2 milyon dolar civarındadır. Bursa ve Filistin arasında gerçekleşen ticarete baktığımızda, ihracatımız 2014 yılı itibariyle 1 milyon dolar iken il bazında ithalat gerçekleştirilmemiştir. Türkiye-Filistin Geçici Serbest Ticaret Anlaşması 20 Temmuz 2004 tarihinde İstanbul da imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşma 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir yılında Türkiye nin Filistin e ihraç ettiği ürünler incelendiğinde gıda maddelerinin ağırlıkta olduğu görülmektedir. Bu dönemde Filistin e olan ihracatımızda bir önceki yıla göre %37,8 oranında bir artış gerçekleşmiştir. Ekmek, pasta, kek, bisküvi gibi ürünler ile buğday unu en önemli ihraç kalemi olmuştur. Üçüncü sırada ise çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları yer almaktadır yılında Filistin den ithal edilen ürünlerin %92 sini hurma, incir, avokado ve guava armudu, mango, (taze/kurutulmuş) oluşturmuştur. Bu ürünlerden sonra en fazla ithalat yapılan ürün ise sığır ve at cinsi hayvanların ham derileri ile koyun ve kuzuların ham derileri oluşturmuştur. Filistin Ekonomisinde Yaşanan Temel Sorunlar: -Doğal kaynaklar üzerinde tasarruf yetkisi sorunu, -Ekonomik üretim yapısının hem tarım hem sanayi ürünlerinde gelişmemiş olması, -Ekonomik gelişmeyi destekleyecek istikrar ve siyasi iradenin yokluğu, -Siyasi nedenlerle ticari ilişkilerin doğrudan gerçekleştirilememesi Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Cenin de kurulması planlanan sanayi bölgesi projesini yürütmektedir. Cenin Sanayi Bölgesi projesi sayesinde bölgede Filistinlilere ilave istihdam imkanı yaratılacak ve ülkenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunulacaktır. Türkiye-Filistin Gazze Dostluk Hastanesi ve Tubas Türk Hastanesi, Filistin e yaptığımız yardımlarda öne çıkan projelerdir. 1

3 1) BURSA İLE FİLİSTİN DIŞ TİCARETİ Bursa-Filistin Dış Ticaret Değerleri $ YIL İHRACAT İTHALAT Kaynak: TÜİK 2) TÜRKİYE İLE FİLİSTİN DIŞ TİCARETİ Türkiye Filistin Dış Ticaret Değerleri (1.000 Dolar) Yıl İhracat İthalat Hacim Denge (Ocak-Ağustos) (Ocak-Ağustos) Kaynak: TÜİK Türkiye-Filistin Geçici Serbest Ticaret Anlaşması 20 Temmuz 2004 tarihinde İstanbul da imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşma 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye-Filistin Serbest Ticaret Anlaşması sanayi ürünlerindeki gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ve eş etkili vergi ve önlemlerin kaldırılması, teknik mevzuat, tarım ürünlerindeki taviz değişimi, hayvan ve bitki sağlığı önlemleri, hizmetler ve yatırımlar, genel hükümler hususlarında düzenlemeler içermektedir. 2

4 2014 yılında Türkiye nin Filistin e ihraç ettiği ürünler incelendiğinde gıda maddelerinin ağırlıkta olduğu görülmektedir. Bu dönemde Filistin e olan ihracatımızda bir önceki yıla göre %37,8 oranında bir artış gerçekleşmiştir. Ekmek, pasta, kek, bisküvi gibi ürünler ile buğday unu en önemli ihraç kalemi olmuştur. Üçüncü sırada ise çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları yer almaktadır yılında Filistin den ithal edilen ürünlerin %92 sini hurma, incir, avokado ve guava armudu, mango, (taze/kurutulmuş) oluşturmuştur. Bu ürünlerden sonra en fazla ithalat yapılan ürün ise sığır ve at cinsi hayvanların ham derileri ile koyun ve kuzuların ham derileri oluşturmuştur. 3) BURSA DAN FİLİSTİN E İHRACAT YAPAN FİRMALAR Uludağ İhracatçı Birlikleri nin kayıtlarına göre, Bursa dan Filistin e ihracat yapan 7 firma bulunmaktadır. Sıra No Firma Ünvanı 1 ALTINZAMBAK DIŞ TICARET LTD. ŞTI. 2 BİLAL ADEMOĞLU - ADEMOĞLU MOBİLYA 3 ÜÇBEYLER ALTYAPI ARITMA İNŞ. TURİZM ENERJİ İML. İHR. SAN. VE TİC. A. Ş. 4 FATEKS MEKANİK PERDE SİSTEMLERİ İPLİK TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET LTD.ŞTİ. 5 DIKICI PAZARLAMA IÇ VE DIŞ TIC.LTD.ŞTI. 6 EMKO ELEKTRONIK SAN.IC VE DIS TIC.LTD.STI 7 AROMA BURSA MEYVE SULARI VE GIDA SAN. A.Ş 4) FİLİSTİN EKONOMİK VE SOSYAL GÖSTERGELER GSYİH ( Milyon $ ) KBGSYİH ( $ ) Büyüme Oranı ( % ) -0.4 % Nüfus Yüzölçümü ( km² ) Başkent Doğu Kudüs 2007 Haziran ayında Hamas ın Gazze Şeridi nde yönetimi ele geçirmesi sonucu İsrail in aldığı bir kararla Gazze ye yönelik her türlü mal giriş ve çıkışını durdurmasıyla birlikte halkın temel ihtiyaç maddelerine erişimde karşılaştığı zorluklar ciddi bir yoksulluğa ve sosyal koşullarda bozulmaya yol açmıştır Kasım ayında düzenlenen Annapolis Zirvesi sonrasında gerçekleştirilen Paris Konferansı nda taahhüt edilen yardım miktarı çerçevesinde, Filistin e yapılmakta olan yardımların istikrarlı bir şekilde süreceği anlaşılmıştır. Öte yandan, ağırlıklı olarak ithalata bağımlı olan Filistin ekonomisi, para arzının da yerli kanallarla karşılanamıyor olması nedeniyle tamamen dış faktörlere dayanan bir yapıya sahiptir. 3

5 Küçük fakat dışa açık Filistin ekonomisi 2011 yılında büyük bir büyüme göstermiştir. Gazze deki büyüme, Batı Şeria dan daha yüksek olmuştur. Bu büyüme, yurtdışı bağışlara ve İsrail in Batı Şeria da hareket serbestisini artırmasına ve yeraltı tünelleri ve ablukanın hafifletilmesiyle dayalı görünmektedir. Fakirlik oranı düşmüştür. İşsizlik oranı düşmeye devam etmiştir. Öte yandan sanayi sektöründe büyüme mütevazi kalırken, hizmetler sektörü özelikle de inşaat sektörü büyümüştür. Dış ticaret açığı çok yüksek kalmaya devam etmiştir. Aralarındaki siyasi çatışmaya rağmen, İsrail, Filistin Yönetiminin en büyük ticaret ortağı olmaya devam etmektedir. Filistin de eğitim düzeyi yüksek olmasına rağmen, işgücünün nitelikleri iş dünyasının ihtiyacını karşılayamamaktadır. Filistin Ekonomisinde Yaşanan Temel Sorunlar: -Doğal kaynaklar üzerinde tasarruf yetkisi sorunu, -Ekonomik üretim yapısının hem tarım hem sanayi ürünlerinde gelişmemiş olması, -Ekonomik gelişmeyi destekleyecek istikrar ve siyasi iradenin yokluğu, -Siyasi nedenlerle ticari ilişkilerin doğrudan gerçekleştirilememesi 4