A A A ANADOLU ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DÖNEM SONU SINAVI

Transkript

1 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ KIYMETLİ EVRAK HUKUKU DÖNEM SONU SINAVI Sınav Süresi 75 dakikadır. Adı Soyadı : Kanun kullanılmayacaktır. Soru kâğıtları iade edilecektir. No : Ciro ile ilgili aşağıdaki ifadelerden a. Rehin cirosunu takip eden cirolar da kural olarak rehin cirosu sayılır. b. Çizilmiş cirolar hiç yazılmamış sayılır. c. Ciro zincirinde yer alan imzalardan birisinin sahte olması, ciro zincirinde kopukluk oluşturur. d. İlk ciroda lehtarın imzasının bulunması şart değildir. e. Diğer cirolardan herhangi birine bağlı gözükmeyen cironun, en son yapılan ciro olduğu kabul edilir. 2. (A), muhatabı (B) olan bir poliçe düzenleyerek lehtar (C) ye teslim etmiştir. Vade tarihinde hamil olan (D) ye, muhatap (B) ödeme yapmıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a. (B), ödemeyi yapması durumunda poliçenin üzerine ibra şerhi konmasını talep edebilir. b. (B), poliçe bedelini ödediğini ancak yazılı delil ile ispatlayabilir. c. Ödeme yapan (B), poliçenin kendine verilmesini sadece (D) den değil, poliçeyi elinde bulunduran herkesten talep edebilir. d. Poliçenin (B) nin elinde bulunması, borcun sona ermiş olduğuna karine oluşturur. e. (D) nin poliçeyi teslimden kaçınması durumunda (B), ödeme yapmaktan kaçınabilir. 3. Poliçede, başvuru hakkı sahibinin poliçe bedelini almak amacıyla başvuru borçlularından birisi üzerine çektiği poliçeye ne ad verilir? a. Retret b. Konşimento c. Aval d. Talon e. Tecdit 4. (A) tarafından düzenlenen poliçede lehtar olarak (B), muhatap olarak (C) gözükmektedir. Poliçeyi (B) (C) ye, (C) (D) ye, (D) de (E) ye ciro etmiştir. Poliçenin ön yüzünde ayrıca (F) nin imzası bulunmaktadır. Poliçenin arka yüzünde yeterli boşluk bulunmasına rağmen, eklenen alonjda ise (G) nin imzası bulunmaktadır. Poliçenin son hamili (E) dir. Bu duruma göre aşağıdaki ifadelerden a. (G) nin (A) lehine aval verdiği kabul edilir. b. Ödenmeme durumunda (E) ye ödeme yapan (D), (G) ye poliçe bedeli için başvurabilir. c. (F), ödenmeme halinde başvuru borçluları arasında yer alır. d. Poliçenin mevcut halinde, hamil (G) olsaydı, vade tarihinde (C) den poliçe bedelini talep edebilirdi. e. (F), poliçe bedelinin ödenmesinden (C) gibi sorumlu olur tarihinde keşide edilmiş, görüldüğünde ödenecek bir poliçenin son kabule ibraz tarihi aşağıdakilerden hangisidir? a b c d e I. Açık poliçenin tamamlanması bir süreye tabi değildir. II. Açık poliçeyi doldurmak üzere alan kişi, senedi doldurmadan başkasına devredemez. III. Açık poliçenin protesto edilmesi mümkün değildir. Yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur? a. Yalnız I b. I, II ve III c. II ve III d. Yalnız II e. I ve III 7. Aşağıdakilerden hangisi poliçeye ilişkin zamanaşımı sürelerini kesen durumlardan birisi değildir? a. Protesto çekilmesi b. Dava açılması c. Davanın ihbar edilmesi d. Alacağın iflas masasına bildirilmesi e. Takip talebinde bulunulması 8, 9 ve 10. soruları, yukarıdaki poliçe örneğine göre yanıtlayınız. 8. Aşağıda verilen ibarelerden hangisinin bulunmaması halinde senet, poliçe olma özelliğini kaybeder? a. Ödeme yeri: b c. Kütahya d. Mustafa Ateş e. Kabul olunmamadan sorumlu değilim. 9. Söz konusu poliçenin, son kabule ibraz tarihi nedir? a b c d e Eskişehir, İşbu poliçe karşılığında tarihinde, Ali Kaya ya veya emri havalesine TL ödeyiniz. Kabul olunmamadan sorumlu değilim. Muhatap : Veli Taş Mustafa Ateş Ödeme Yeri : Kütahya 10. Söz konusu poliçenin, son ödeme için ibraz tarihi nedir? a b c d e

2 11. Bir bonoya, aşağıdaki kayıtlardan hangisinin koyulması mümkün değildir? a. Faiz kaydı b. Şart kaydı c. Masraf kaydı d. Bedel kaydı e. Yetki kaydı (X) A.Ş. Bankası Kütahya, Tepebaşı Şubesi Tepebaşı / Eskişehir İşbu çek karşılığında, Mahmut Ateş e TL ödeyiniz. Yılmaz Kök Eskişehir, İşbu bono karşılığında tarihinde, Ahmet Yılmaz a TL ödeyeceğim. (A) ya ödeme Ahmet Yılmaz (B) ye ödeme (A) 12, 13 ve 14. soruları, yukarıda ön ve arka yüzleri verilmiş olan bonoya göre yanıtlayınız. 12. Aşağıdaki ibarelerden hangisinin yokluğu, yukarıdaki senedin bono olma özelliğini ortadan kaldırmaz? a. bono b. Eskişehir c. Ahmet Yılmaz d e. Mehmet Aydın 13. Yukarıdaki senetteki ciro zinciri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden a. (E), fiilen hamil olsa da Mehmet Aydın dan borcun ödenmesini talep edemez. b. (C), başvuru borçlularından biri olarak kabul edilemez. c. (A) nın yapmış olduğu cirodan sonraki cirolar geçersizdir. d. Ahmet Yılmaz a ait imzanın sahte olması, diğer ciroların geçerliliğini etkilemez. e. (E) nin yeni bir ciro yapması mümkün değildir. 14. Yukarıdaki senede aşağıda verilen ibarelerden hangisinin eklenmesi, bononun Ahmet Yılmaz ile Mehmet Aydın arasındaki hukuki ilişkiyi göstermesini sağlar? a. Bedeli alınmıştır. b. Eskişehir mahkemeleri yetkilidir. c. Emre değildir. d. Ciro edilemez. e. İşbu bononun ödenmemesi halinde, verilen diğer bonolar muaccel hale gelecektir. (B) Mehmet Aydın (C) (E) ye ödeme (D) 15, 16 ve 17. soruları, yukarıdaki çek örneğine göre yanıtlayınız. 15. Yukarıdaki çekte yer alan ifadelerden hangisinin yokluğu, senedin çek olma vasfını ortadan kaldırmaz? a. Tepebaşı Şubesi Tepebaşı / Eskişehir b TL c. Çek d. (X) A.Ş. Bankası e. Kütahya 16. Yukarıdaki çek metnine aşağıdaki ibarelerden hangisi eklenebilir? a numaralı hesabımdan ödeyiniz. b tarihinden ödeyiniz. c. Keşide tarihinden ödeme tarihine kadar günlük %0,5 oranında faiz uygulayarak ödeme d. Ödememeden dolayı sorumlu değilim. e. şartının gerçeklemesi halinde ödeme 17. Yukarıdaki çekle ilgili aşağıdaki ifadelerden a. Çekte bulunan çizgileri yalnızca Yılmaz Kök çizebilir. b. (X) Bankası nın, Mahmut Ateş e ödeme yapabilmesi için, Mahmut Ateş in (X) Bankası nın müşterisi olması gerekmektedir. c. Sonradan çizgilerin Mahmut Ateş tarafından silinmesi halinde çekin, çizgili senet olma durumu sona erer. d. Yılmaz Kök ün çizgileri yalnızca çekin arka yüzüne çizerek, ilgili senedi çizgili çek haline getirmesi de mümkündür. e. Mevzu bahis çekin beyaz ciro ile ciro edilmesi mümkün değildir. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi 3. Sınıf öğrencisi (D), tarihinde yabancı dil öğrenmek için kayıt yaptırmış, TL yıllık kurs bedelinin karşılığında, bedeli TL olan ve kurs sahibi gerçek kişi (L) yi lehtar gösteren, üç adet senet düzenlemiştir. Senetlerin vadesi sırasıyla (Cuma), (Pazartesi), (Perşembe) şeklinde olup, senet üzerinde matbu biçimde senetlerden biri ödenmediği takdirde, diğer senetler muaccel olacaktır yazmaktadır. Bu arada kurs sahibinin bir tane kefil istemesi üzerine (D) nin arkadaşı (K) de senet önyüzünde matbu biçimde kefil yazan kısmın karşısına ad soyadını yazarak imzalamıştır. (D), kurs başlamadan önce sözleşmede yer alan dönme hakkını kullanmış, ancak senetleri teslim almamıştır tarihinde kurs sahibi (L), kira bedeli karşılığında her üç senedi de bina sahibi (H) ye ciro edip teslim etmiştir. 18 ila 22 (dahil) arası soruları yukarıdaki olaya göre yanıtlayınız. 18. İlk senedin ödeme için ibraz edilebileceği son tarih aşağıdakilerden hangisidir? a Pazar b Pazartesi c Salı d Cuma e Pazartesi 2

3 19. Olaya göre, ilk senet ödenmediği takdirde protesto çekilebilecek ilk gün aşağıdakilerden hangisidir? a Cuma b Cumartesi c Pazartesi d Salı e Çarşamba 20. Olaya göre aşağıdakilerden hangisi veya hangileri senedin asıl borçlusudur? a. Yalnızca (D) b. Yalnız (K) c. (L) ve (H) d. (D) ve (K) e. (D), (K) ve (L) 21. (H), ilk senet bedelinin ödenmesi için ibraz süresi içerisinde (D) ye başvurması durumuna ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. (H), senedin vadesinin muaccel olduğuna dair protesto evrakı almadan (D) ye başvuramaz. b. (H) nin (D) ye başvurusu üzerine müracaat borçlularının borcu sona erer. c. Senetteki kayıt nedeniyle bütün senetler muaccel olacağından, (H), üç senedi de ibraz ederek toplam bedeli talep edebilir. d. (D), senede konu olan sözleşmenin hükümsüz olduğunu iddia ederek (H) ye ödeme yapmaktan kaçınabilir. e. Bilerek borçlunun zararına hareket etmediği sürece, (H), sadece ilk senetten doğan alacağı talep edebilir. 22. Senet bedelinin ödenmesine dair (K) nin sorumluluğu ile ilgili aşağıdaki ifadelerden a. (K), temel ilişkinin hükümsüz olduğundan bahisle ödeme yapmaktan kaçınabilir. b. (D) nin taahhüdü herhangi bir nedenle geçersiz olursa, kefil K bunu alacaklıya karşı ileri sürebilir. c. (K), (D) nin hamile karşı ileri sürebileceği şahsi defilere dayanabilir. d. (K) nın taahhüdü (D) nin taahhüdünden ayrı ve müteselsil bir kambiyo borcu yaratır. e. (K), hamile ödeme yapmak zorunda kalırsa sadece (D) ye rücu edebilecek; tahsil edemediği miktar için dershane sahibi (L) ye başvuramayacaktır. Hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren tacir (K), (L) den teslim almış olduğu mallara ilişkin tarihinde muhatap olarak (B) BANKASI ESKİŞEHİR ŞUBESİ gözüken çek defterinden bir yaprak kopartarak şu şekilde doldurmuştur: Bedel kısmına USD yazmıştır. Çek defterinde boş olan lehtar kısmına hamiline yazmıştır. Düzenleme tarihi olarak tarihini göstermiştir. Çekin en alt kısmına işbu çek aynen ödenecektir, ihtilaf vukuunda Eskişehir mahkemeleri yetkilidir ve işbu çekin ödenmemesi halinde, temerrüt faizi %12 üzerinden işletilecektir kayıtları koymuştur. Düzenleme yerini boş bırakmış, ancak imzasının yanına Ank. ibaresi yazmıştır. O esnada (K) nın işyerinde bulunan yakın arkadaşı, memur (A) da çekin arka yüzüne K ye kefilim yazarak imzalamıştır. Çeki teslim alan (L) aynı gün çeki, çekin arkasına C ye ödeyiniz şeklinde kayıt düşüp, altını imzalayarak alacaklısı (C) ye teslim etmiştir. (C) de çeki, birkaç gün sonra üzerine hiçbir kayıt yazmadan (H) ye elden teslim etmiştir. Hamil (H), tarihinde muhatap bankaya çeki ibraz ederek ödeme talep etmiş, ancak muhatap banka ödeme yapmaktan imtina etmiştir. 23 ila 32 (dahil) arası soruları yukarıdaki olaya göre yanıtlayınız. 23. Olaya göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a. Hamiline çek matbu olarak düzenlenmesi gerektiğinden olaydaki çek kambiyo hukuku bakımından hüküm ve sonuç doğurmaz. b. Olaydaki çekin üzerinde çek defteri sahibinin tacir olduğunu belirten ibare bulunması gerekir. c. Hamiline çek düzenlediği için çek defteri sahibine cumhuriyet savcı tarafından idari para cezası verilir. d. C çek üzerine devre ilişkin kayıt düşüp, altını imzalamadığı için; H ye yaptığı devir hukuka aykırı olmuştur. e. Çekin düzenlendiği gün ciro edilmesi hukuka aykırı olup, taraflar arasında ileri sürülebilecek mutlak bir defi niteliğindedir. 24. Olaya göre çekin bankaya ibraz için son gün aşağıdakilerden hangisidir? a Pazartesi b Pazartesi c Pazartesi d Salı e Perşembe 25. Olaydaki senedin düzenleme yerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden a. Düzenleme yeri zorunlu unsur olmasına rağmen, çekte yer almadığı için olaydaki senet kambiyo senedi olma vasfını kaybetmiştir b. Düzenleme yeri boş bırakıldığı için lehtara burayı doldurması için zımnen izin verilmiş olup, olayda düzenleme yeri bakımından açık çek söz konusudur. c. Düzenleme yeri boş bırakıldığından, düzenleyenin imzasının yanında yazılı olan yer düzenleme yeri sayılacak ve düzenleme yeri Ankara kabul edilecektir. d. Düzenleme yerinin kısaltma yapılmaksızın gösterilmesi gerektiğinden, Ank. kısaltması geçerli bir ödeme yerini karşılamaz. e. Çekte düzenleme yeri ihtiyari unsur olup, gösterilmemesi veya geçersiz bir kısaltmanın gösterilmesi çekin geçerliliğini etkilemez. 26. Olaydaki senedin ödeme yerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden a. Ödeme yeri muhatap bankanın merkezinin bulunduğu yerdir b. Ödeme yeri muhatap bankanın şubesinin bulunduğu yer, yani Eskişehir sayılır c. Ödeme yeri gösterilmediğinden senedin zorunlu unsurlarından biri eksiklik meydana getirilmiştir d. Ödeme yeri çekin unsurlarından birisi değildir e. Ödeme yeri gösterilmediğinden, düzenleyenin imzasının yanında yazılı yer, yani Ankara ödeme yeri sayılır. 27. Senette yer alan faiz kaydı aşağıdaki sonuçlardan hangisine yol açar? a. Faiz kaydı geçerli olup, senet borçlularını bağlayacaktır b. Çeke yazılan faiz kayıtları yazılmamış sayılacağından, anılan faiz kaydı hükümsüzdür c. Faiz kaydı çeke konulması yasak kayıtlardan olup, senedin kambiyo senedi olma vasfını ortadan kaldırır d. Faiz oranı kanuni faiz oranından (%9) yüksek gösterildiği için, faiz kaydı geçerli kabul edilerek faiz oranı %9 üzerinden hesap edilir e. Bedel yabancı para birimi olarak yazıldığından, faiz oranının devlet bankalarının o para birimine ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanma zorunluluğu vardır 28. Olaydaki çekin bedel unsuruna ilişkin aşağıdaki ifadelerden a. Çeklerin yabancı para cinsi üzerinden düzenlenmesi yasak olduğundan, çek kambiyo senedi olma vasfını kaybetmiştir b. Çekin ibrazı üzerine karşılığı varsa banka, çeki ibraz tarihindeki TL karşılığı üzerinden ödemek zorundadır c. USD kısaltması hangi para birimi üzerinden düzenlendiğine ilişkin tereddüde yol açacağından, senedin bedel kısmı hukuka aykırıdır d. Bankanın ödeme konusunda takdir yetkisi olup, dilerse düzenleme tarihindeki, dilerse de ibraz tarihindeki TL karşılığı üzerinden ödeme yapabilir e. Senetteki bedel kısmı geçerli olup, aynen ödeme kaydından dolayı muhatap banka sadece USD cinsi üzerinden ödeme yapabilir. 3

4 29. Senedin arkasına yazılan K ye kefilim şeklindeki kayda ilişkin, aşağıdaki ifadelerden a. (A), borçlar hukuku anlamında (K) nın kefili sayılır b. Kayıt, senedin arka yüzüne yazıldığı için geçersizdir c. (A) nın yazmış olduğu kayıt geçerli olup, (K) lehine aval vermiş sayılır d. Senedin arka yüzüne yazılan bu beyan ciro hükmündedir e. A nın beyanı geçerli olup, muhatap banka lehine aval verilmiş sayılır. 30. Çekin ödeme için muhatap bankaya ibrazı ve bankanın ödemeden imtina etmesi olgusuna ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Banka, karşılığı olmak kaydıyla düzenleme tarihinden önce ibraz edilmiş olsa bile çek bedelini ödemek zorundadır. Çek görüldüğünde ödenir b. Banka, düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çek için çek defteri sahibinin onayını alarak ödeme yapar c. Banka, çekte yazılı düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çeki ödeyip ödememekte takdir yetkisine sahiptir; dilerse öder, dilerse ödemez d. Düzenleme tarihinden önce ibrazı yasak olduğundan banka karşılığı olsa dahi ödeme yapmamalıdır. Bankanın ödemeyi reddetmesi hukuka uygundur. e. Düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çek, gerçek durumu yansıtmadığı için kambiyo senedi olma vasfını kaybetmiştir. Banka ödemeyi reddetmek zorundadır. 31. Çekteki kayıtlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden a. Aynen ödenecektir kaydı çek bedelinin ayın (eşya) olarak karşılığı olduğunu ifade eder. b. Aynen ödenecektir kaydı temel ilişkiyi gösterdiğinden, senet kambiyo senedi vasfını kaybetmiştir. c. Çekte yetki kaydı konulması özel hükümle yasaklandığından kayıt geçersiz sayılır. d. Faiz kaydı sadece çeki düzenleyen ve çeki düzenleyenden teslim alan kimse arasında hüküm ve sonuç doğurabilir. e. Çeke konulan kayıtların tamamı hukuka uygun olup, çekin geçerliliğini etkilemez. 32. Olaydaki verilere göre L nin hamile yazılı gözüken çekin arkasına C ye ödeyiniz yazıp imzalaması nasıl bir sonuç doğurur? a. (L), senedin müracaat borçlusu haline gelip, kendisine başvurulabilecektir. b. Kayıt, alacağın temliki hükümlerine tabi olup, (C) ye karşı ileri sürülebilecek bütün defiler (L) ye karşı da ileri sürülebilecektir. c. Kayıt alacağın temliki hükümlerine tabi olup, senedi nama yazılı hale getirir. d. Kayıt ciro hükmünde olup, çeki kanunen emre yazılı senet haline getirir. e. Kayıt ciro hükmünde olsa da, çek hamile yazılı senet olduğu için hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. 33. Kambiyo senetlerinde, asıl borç ilişkisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden a. Kural olarak bir borç ilişkisinde kambiyo senedi, ilgili borcun yerine kaim olmak üzere verilir. b. Kambiyo senedi alan kişi, ardından senedi geri iade etse bile asıl borç ilişkisine yönelerek alacağını takip edemez. c. Bir kambiyo senedini devralan kişi, asıl borç ilişkisinden doğan hakları da iktisap etmiş olur. d. Mevcut bir borç ilişkisi için kambiyo senedi verilmesi kural olarak yenileme sayılmaz. e. Kambiyo taahhüdünde bulunulması ile birlikte asıl borç ilişkisi sona erer. 34. Kambiyo senetlerinde sebepsiz zenginleşme davası ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a. Bu davanın açılabilmesi için TBK anlamında bir zenginleşme şartı aranmamaktadır. b. Söz konusu davadaki talebin, asıl borç ilişkisi ile bir bağlantısı bulunmamaktadır. c. Davanın açılabilmesi için zenginleşme ve fakirleşme arasında doğrudan doğruya bir bağ bulunması gerekmektedir. d. Bu davada ileri sürülen iddianın senet metninden anlaşılması gerekli değildir. e. Söz konusu dava, mutlak ticari dava niteliğini haizdir. 35. Çek ile ilgili aşağıdaki ifadelerden a. Çekte, kabul söz konusudur. b. Çekte araya girme mümkündür. c. Çek, görüldükten belirli bir süre sonra ödenecek türden bir kambiyo senedidir. d. Çek, hamile yazılı şekilde düzenlenemez. e. Çekin suretinin çıkarılması mümkün değildir. 36. Çekte ciroya ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a. Muhataba yapılan ciro, makbuz hükmündedir. b. Hamile yazılı çek için yapılan cironun, devir bakımından herhangi bir etkisi yoktur. c. Muhatabın kural olarak ciranta olması mümkün değildir. d. Çekin, rehin cirosu ile verilmesi mümkündür. e. Hamile yazılı çekte ciro zincirinin muntazamlığının incelenmesine gerek yoktur tarihinde İzmir de düzenlenen bir çekin, ödeme yeri Paris ise; söz konusu çekin en geç hangi tarihte ibraz edilmesi gerekir? a b c d e Karşılıksız çekle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a. Keşideciden karşılıksız kalan kısmın %10 nu kadar tazminat talep edilebilmesi için hamilin zarar görmesi şart değildir. b. Karşılıksız çekten söz edebilmek için, çekin ibraz süresi içerisinde bankaya ibraz edilmiş olması gerekir. c. Karşılıksız çeke ilişkin olarak verilen, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararını cumhuriyet savcısı verir. d. Zorunlu şekli unsurları eksik olan bir çeke, karşılıksız işlemi yapılamaz. e. Bir çeke karşılıksız işlemi yapılabilmesi için, çeki ibraz eden kişinin meşru hamil olup olmadığının incelenmesi gerekmemektedir. 39. Aşağıdaki bonolardan hangisi, keşide tarihinden itibaren bir yıl içinde tanzim edene arz (ödenmek üzere ibraz) edilmelidir? a. Faiz kaydı içeren bono b. Görüldüğünden belirli bir süre sonra ödenecek bono c. Bedel kaydı içeren bono d. Muacceliyet kaydı içeren bono e. Görüldüğünde ödenecek bono tarihinde, hamile TL ödeyeceğim. ibaresi taşıyan bir senede ilişkin aşağıdaki ifadelerden a. Söz konusu senedin taşıması gereken zorunlu unsurlar TTK da gösterilmiştir. b. İyiniyetli hamile karşı, düzenleyen ilgili senedin kendi rızası dışında dolaşıma sokulduğu def ini ileri sürebilir. c. Söz konusu senedin devri için, zilyetliğin devri yeterlidir. d. İlgili senede şart kaydı konulamaz. e. Senetteki ciro zincirinde kopukluktan itibaren, diğer cirolar geçersiz hale gelir. 4

5 5