Microsoft Access ve Veritabanı. İstanbul Üniversitesi

Transkript

1 Microsoft Access ve Veritabanı

2

3 Veritabanı 1. Nitelik: kişi, isim, yerveyabilgiileilgiliaçıklama 2. Kayıt: tanımileilgilibilgiler, sayımı? tarihmi? karaktermi? 3. Anahtar: özelliğindeğeriveyaaçıklaması

4 Tablooluşumu

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21 Sorguoluşturma(Query)

22

23

24

25

26

27 Raporlama

28

29

30

31

32

33

34 VeriTabanıYönetimSistemi Veritabanlarınıtanımlamak, yaratmak, kullanmak, değiştirmekveveritabanısistemleri ileilgiliher türlüişletimselgereksinimleri karşılamakiçintasarlanmışsistemveyazılımdır

35 Veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) Programlaryazarakbilgiçağırmakveyaaramakyerine, kullanıcılar kolaylıkla sorgu (query) oluştururlar ve istedikleri bilgilere ulaşırlar

36 Veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) 1. Kaynak/paylaşımlı 2. Kullanıcı/sunucu

37 Kaynak/Paylaşımlı Her PC kendineait VTYS var Sunucu sadece veri bankasına ulaşımı sağlar Tüm veri kullanıcıya gönderilir

38 Kullanıcı/Sunucu Tüm işlemler sunucu üzerinde kullanıcı isteğine yönelik olarak hazırlanır Verilerin sadece istenen kısmı kullanıcıya gönderilir

39 Kullanıcı/Sunucuavantajları 1 tanevtys ihtiyaçvardır Verilerin ağırlığı ve yükü, ana sunucudadır Dahaazveritransferi Daha kontrollü işlemler

40 Neden VTYS? VTY Sisteminde veri girişi ve depolanması,veriye erişen uygulama programlarından bağımsızdır. Dosya yapılarında ortaya çıkabilecek en ufak bir değişiklik bile uygulama programlarının değiştirilmesine neden olmaktadır.

41 Veri Tabanı Sistemlerinin Üstünlükleri Gereksiz veri tekrarını önler. Tüm uygulamaların gereksinim duyduğu veriler birbirleri ile bütünleşik yapıdadır. Dolayısıyla veri kaynağı tek olarak tasarlanır, böylece veri tekrarı önlenmiş olur. Örneğin, Öğrenci Bilgileri hem «Metalurji ve Malzeme» adı altında hem de «öğrencileri» adı altında ayrı ayrı tutulmaz

42 Veri Tabanı Sistemlerinin Üstünlükleri Veri bütünlüğünü sağlar. Veri bütünlüğü, verinin doğruluğunu ve tutarlılığını anlatmaktadır. Veri bütünlüğü için bazı kısıtlamalar tanımlanabilir. Örneğin, öğrenci bilgileri girilirken doğduğu il koduna 100 değeri girilirse, yanlış bilgi nedeniyle bu isteğin yerine getirilmemesi istenebilir.

43 Veri Tabanı Sistemlerinin Üstünlükleri Verilerin güvenliğini sağlar. Tüm verilere her kullanıcının kolayca erişebilmesi çoğu zaman istenmeyen bir durumdur. Her kullanıcıya çeşitli yetkiler atanarak, bu kullanıcının erişebileceği, değiştirebileceği ve silebileceği veriler ayrı ayrı tanımlanabilir. Örneğin, öğrenciler sadece kendi bilgilerine görsel olarak ulaşabilirken, öğretim görevlisi bilgilerine veya not değiştirme vb bilgilere erişemezler.

44 Veri Tabanı Sistemlerinin Üstünlükleri Aynı zamanda yapılan erişimlerde tutarsızlıkların ortaya çıkmasını önler. İki veya daha fazla kullanıcı aynı anda aynı veri üzerinde değişiklik yapmak istediğinde, yetkiye ve/veya kimin önce eriştiğine bakarak, birine önceliği verir, diğerlerini bekletir.

45 Veri Tabanı Sistemlerinin Üstünlükleri Veri tabanının bilgisayar belleklerindeki fiziksel yapısı kullanıcılardan gizlenir. Kullanıcılara daha yalın mantıksal yapılar sunulur. VTYS, bir anlamda yüksek düzeyli programlama dili derleyicisi gibi davranarak kullanıcının, soyut terimler kullanarak veri tabanıyla ilişki kurmasını sağlar. Böylece kullanıcı, sistem tarafından kullanılan karmaşık veri gösterimleri ve algoritmaların ayrıntılarıyla uğraşmadan, neyin yapılmasını istediğini belirterek isteklerini ortaya koyabilir.

46 Yapısal Sorgu Dili (SQL) IBM, deneysel bir ilişkisel veritabanı yönetim sistemi geliştirmek amacıyla System/R adlı bir proje başlatır. Bu sistem için SEQUEL (Structured English Query Language) adında bir sorgu dili geliştirilmeye başlanmıştır da tamamlanan bu proje sırasında geliştirilen dilin adı SQL (Structured Query Language) olarak değiştirilmiştir. 139

47 ORACLE System/R projesini izleyen bir grup mühendis, ilişkisel veritabanındaki potansiyeli görmüş ve Relational Software, Inc. adında bir şirket kurmuşlardır (1979) Oracle adını verdikleri ilk ticari ilişkisel veri tabanı yönetim sistemini geliştirmişler ve SQL i bu sistemde sorgu dili olarak kullanmışlardır. 140

48 SQL Örneği İngilizce diline çok benzeyen SQL sorgu dilinde oluşturulmuş bir sorgu aşağıda yer almaktadır. SELECT ADI, SOYADI, ADRESİ FROM PERSONEL WHERE BÖLÜMNO = 17 AND GÖREVİ = 'Sekreter ; Yukarıdaki sorgu ile 17 numaralı bölümde çalışan sekreterlerin ad, soyad ve adreslerinin bulunmak istendiği kolayca anlaşılmaktadır. 141

49 Sorgu İşleyicisi VTYS'nin, sorguların işlenmesi ile ilgili görevleri gerçekleştiren bileşenine Sorgu İşleyici (Query Processor) adı verilir. Sorgu işleyicinin görevleri: Sorgunun sözdizimsel ve anlamsal özümlemesini yapmak. Kullanıcının verilen işlemi yapmaya yetkili olup olmadığını denetlemek. Sorguyu işletmek için kullanılabilecek algoritmaları (işletim senaryolarını) belirlemek ve Query Optimizer alt bileşeni yardımıyla en iyisini seçmek. Sorgunun işletimini gerçekleştirdikten sonra yanıtını oluşturup kullanıcıya iletmek. 142

50 ERP Enterprise Resource Planning KurumsalKaynakPlanlaması

51 ERP İşletmelerdemal vehizmetüretimiiçingereken işgücü makine malzeme gibikaynaklarınverimlibirşekildekullanılmasını sağlayanbütünleşikyönetimsistemlerineverilen genelisimdir

52 ERP birkurumuntümbölümlerinitekbir bilgisayarsistemialtındatoplayarakdeğişik departmanlarınortaklaşaveripaylaşımısağlar finans müşteri ilişkileri Ar-Ge satın alma üretim pazarlama

53 OrtakBilgiSistemi Bu sistemsayesinde, ihtiyaçduyulantüm bilgilerbirveritabanındakurumsalçalışanların hizmetinesunulur Klasiksistemdeher departmankendiiş akışlarınauyumlubilgisayarsistemleriyleçalışır İhtiyaçlarıfarklı, çoksayıdadepartmanın birbirleriyleiletişimhalindekolaylıklabilgi paylaşımınaimkantanır

54 Karakteristikleri Esnek:Değişikveritabanı ve platformlarda çalışabilmeli Modüler & Açık :Diğer sistemlere açık olmalı Karmaşık:Değişik organizasyonel yapılara cevap verebilmeli Simülayon: Bilgisayar üzerinde iş süreçleri simülasyonuyapabilmeli

55 ERP Ne Yapar? Ürün Planlama Parça Satınalma Stok Yönetimi Tedarikçilerle bağlantı Müşteri Servisi Siparişleri İzleme Şirket Mali İşleri İnsan Kaynakları konularında destek sağlar

56 ERP Nasıl Çalışır Veri akışına yardımcı olur Kurum birimleri arasında veri alışverişini sağlar Tüm önemli süreçleri aynı yazılım ailesi öğeleri ile yönetir Modüller İstemci/Sunucu mimaride çalışırlar PC ler veri kaynağı olarak hizmet veren güçlü bilgisayarlara bağlıdır Her modül özel veri-işleme fonksiyonlarını yerine getirir

57 Tarihçesi 1960 Stok Kontrol 1970 MRP (Material Requirement Planning) ( Malzeme İhtiyaç Planlaması) 1980 MRP-II (Manufacturing Resource Planning) ( Üretim İhtiyaç Planlaması)

58 Tarihçesi 1990 MRP-II genişletildi Mühendislik Finans İnsan Kaynakları Pazarlama Proje yönetimi, tek bir çatı altında toplandı vebu genişlemelerle ERPortaya çıktı (Enterprise Resource Planning) (Kurumsal Kaynak Planlaması)

59 Tarihçesi 2000'li yılların başında internet kullanımındaki artış, elektronik ticaret teknolojilerindeki önemli gelişmelerepr II konseptinegenişletildi: B2B: Business to Business (iştenişe) B2C:Business to Customer (iştenmüşteriye) G2C:Government to Citizen (Devlettenvatandaşa) B2E:Business to Employee (iştençalışana)

60 Tarihçesi Tedarik Zinciri Yönetimi SCMSupply Chain Management Müşteri İlişkileri Yönetimi CRMCustomer Relationship Management TedarikçiİlişkileriYönetimi SRMSupplier Relationship Management

61 Tarihçesi ÜrünYaşamDöngüYönetimi PLMProduct Life Cycle Management İnsan Kaynakları Yönetimi HRMHuman Resources Management

62 Avantajları Gelişmiş İş Süreçleri Karar Destek Sistemleri için kolay veri ulaşımı İş süreçlerinin çalışanlar tarafından denetleme kolaylığı Detaylandırılabilir bilgi

63 Avantajları Daha az kağıt Hızlı Geliştirilmiş görüntüleme ve sorgulama Raporlamaveanaliz Rekabet avantajı

64 Avantajları Geliştirilmiş tedarik zinciri Ortak müşteri veritabanı Gelişmiş uluslararası işlemler Sistematikişakışı Bir servis sağlayıcı yazılım şirketi İnternet tabanlı uygulamalar(bulut: cloud)

65 Zorlukları Gerçekleştirme Süresi Maliyetler Eğitim Entegrasyon, test, bakım Veri Dönüşümü Veri Analizi Danışmanlar ERP Sonrası depresyon

66 Zorlukları Değişimi gerçekleştirme zorluğu Entegrasyon zorlukları Tek satıcı riski Güvenlik

67 Dünya ERP Pazarında Durum ERP dünya pazarında Lider Konumdaki Firmalar (Gartner Dataquest 2002 yılı verilerine göre) 1) SAP (%25) 2) Oracle (%7,9) 3) PeopleSoft (%7,6) 4) Sage 5) J.D.Edwards 6) Lawson 7) Microsoft Dynamics AX 8) Great Plains/Solomon 9) Invensys (BaaN) 10) IFS

68 Türk ERP Pazarında Durum Türkiye de ERP pazarında Lider Konumdaki Firmalar 1) SAP 2) Oracle 3) GlobalSoft 4) IAS-CANIAS 5) NETSİS 6) LOGO BUSINESS SOLUTIONS 7) Microsoft Navision 8) IFS

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78 Üst Veri Havuzu Oluştuma Aracı

79 Kullanım Kolaylığı ve Görsel Sorgu Aracı Farklı veri kaynakları kolayca bütünleştirilir. Otomatik biçimde algılanan veritabanı ilişkileri SQL bilgisi gerekmez.

80 Fonksiyon Editörü Bir çok hazır fonksiyon desteği (tarih, aritmetik, alfasayısal, mantıksal vb.)

81 Fonksiyon Editörü Fonksiyonların iç içe kullanılması ile oluşturulan yeni fonksiyonlar, sistem ya da oturum bazlı değişkenlerin fonksiyon içinde

82 Kural Tabanlı Veri Kalitesi Kural tabanlı işletim, Hazır veri desenleri (E-posta, T.C. Kimlik numarası v.b.), Formülle alan denetimi, tekillik, boş kayıt ve veri uzunluğu denetimi

83 Veri Çekme, Dönüştürme ve Yükleme Sihirbazı Teknik bilgi gerektirmeyen 5 adımda veri ambarı tasarımı Veri çekme öncesi kalite kurallarının uygulanabilmesi Seçilen kriter ve ölçümlere göre sorgu performansını artıran alan dönüşümleri Tablo ilişkilerini, gözatma alanlarını, formülleri dikkate alarak ilerleyen akıllı algoritma

84 Veri Çekme, Dönüştürme ve Yükleme Sihirbazı

85 Veri Çekme, Dönüştürme ve Yükleme Sihirbazı

86 Veri Çekme, Dönüştürme ve Yükleme Sihirbazı

87 Veri Çekme, Dönüştürme ve Yükleme Sihirbazı

88 Çok Boyutlu Sorgu Çalışma Alanı Harita desteği, ayrıntıya inme, ayrıntıdan özete çıkma desteği, Çalışma Sayfasındaki grafik, tablo gibi öğelerin birbirleriyle etkileşimli olması

89 Çok Boyutlu Sorgu Çalışma Alanı Tablo, pivot tablo desteği Çeşitli grafik gösterimler ile verinin anlaşılır hale getirilmesi (Sütun, pasta, halka,çubuk, çizgi alan,radar v.b.)

90 ERP Firma olarak büyümek istiyorsa Ama yeterli alt yapısı yoksa Birden fazla yerde üretim veya ofisler varsa ve daha kolay bir şekilde hepsini kontrol etmek isteniyorsa Çalışanların işlere yetişmesi zaman alıyorsa ERP ile bütün işlerinizi tek bir yazılım altında kumanda edebilirsiniz

91 Verimi arttırır Kar oranını arttırır Her türlü ödeme zamanında yapılır Yönetim daha akıllı ve stratejik kararlar alabilir Ürünün müşteriye ulaştırılması kolaylaşır Jonar system Inc

92 Şemsiye gibi bilgisayar programlarının çözümlerinden oluşur

93 Sabah uyandınız ve yeni bir ürün için aklınıza bir fikir geldi Ama bu fikri, müşterilerin satın almak isteyebileceği ve kar edebileceğiniz bir hale nasıl dönüştürebilirsiniz?

94 ERP, sizin için tasarım yapmaz Ancak tasarımı yapmanızı sağlayacak bilgileri barındırabilir

95 ERP, oluşturlan tasarımdan en ucuz maliyet ve en yüksek kar oranını nasıl elde edileceğinizi söyleyebilir

96 Eğer planınız, maliyetten fazla tutarsa; geçerliliğini yitirebilir

97 Üretime geçilmesi için gerekli hammaddeleri, veritabanında bulundurabilir; Ve dünyanın herhangi bir yerinde nerede nasıl kaç paraya tedarik edebiliceğinizi hesaplayabilir

98 Hammaddelerin alınması, üretime geçirilmesi, bunların ödemelerinin yapılması vb bütün ara kademelerin hepsini ERP ile öngörebiliriz

99 Günümüzde, artık, online olarak bile bütün kademeleri anında ve yerinde adım adım takip edebilme imkanı tanır

100 Dünya çapında sizin ürünü satın almak isteyenlerle iletişiminizi sağlayabilir

101 Sadece şirket içi değil, tedarikçi, üretici ve müşteri arası iletişimi kurarak da otomatik olarak işlemlerin ilerlemesini ve kontrolünü sağlar

102 Stoklarınızda ne kadar malzeme var? Ne kadar hammade var? gibi bilgiler sürekli kayıt altında olduğundan, potansiyel gelecek ile ilgili işlemleri kurgulayabilirsiniz

103 Ürün üretilmesi, paketlenmesi, gönderilmesi otomatik olarak yapılabilir Faturalandırılması ve faturaların gönderilmesi sağlanır

104 Raporlama ve istatistiksel veriler görsel olarak hazırlanır

105 Zaten uyuklayan ve işini yapmayan patronların işini daha daha kolaylaştırır