İpek ÜNAL 1 Ali Turan BAYRAM 2 ÖNLİSANS DÜZEYİNDE TURİZM EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN MEMNUNİYET DÜZEYİNE YÖNELİK KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA

Transkript

1 Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 10, Mart2015, s İpek ÜNAL 1 Ali Turan BAYRAM 2 ÖNLİSANS DÜZEYİNDE TURİZM EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN MEMNUNİYET DÜZEYİNE YÖNELİK KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA Özet Turizm eğitimi almış olan kişilerin, turizm sektöründe uzun süreli devam etmediği, eğitim hayatından sonra işe tam olarak motive olamadıkları görülmektedir. Meslek Yüksekokullarının sektörün eleman ihtiyacının büyük bir bölümünü karşıladığını düşünüldüğünde araştırma önem arz etmektedir. Bu kapsamda önlisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin karşılaştırılmalı olarak memnuniyet düzeyi ölçülmeye çalışılmıştır. Araştırmaya Ankara Üniversitesi Beypazarı Meslek Yüksekokulu ve Süleyman Demirel Üniversitesi Yalvaç Meslek Yüksekokulu turizm eğitimi alan öğrencilerden 325 kişi katılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin bölüme severek geldikleri fakat eğitime başladıktan sonra gelecek kaygısı duydukları, okul sonrasında iş bulamamaktan ve ailelerini geçindirememekten korktukları belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Turizm Eğitimi, Memnuniyet Düzeyi, Gelecek Kaygısı A COMPARATIVE RESEARCH TO SATISFACTION LEVEL OF TOURİSM STUDENTS WITH PRE-BACHELORS S DEGREE Abstract It is seen that people who has studied tourism education don t continue with longterm in tourism sector and can t be fully motivated to work after the education time. When It is considered that vocational school smeet sthelarge partneeds of sector s employee, This research becomes more of an issue. In this context, Tourism students with pre-bachelor s degree satisfaction level shave been measure 1 Öğr. Gör., Süleyman Demirel Üniversitesi, Otel Lokanta ve İkram Hizmetleri Bölümü, ipekdogan@sdu.edu.tr 2 Öğr. Gör., Ankara Üniversitesi, Seyahat-Turizm ve Eğlence Hizmetleri, alituran_bayram@hotmail.com

2 İpek Ünal - Ali Turan Bayram 526 dand compared. 325 student in department of tourism of Beypazarı Vocational School of Ankara University and Yalvaç Vocational High School of Süleyman Demirel University participated to research. As a result, It is determined that students have come to deparment caressively and willingfully but after they have begun to education, they have felt anxiety for their future, and dreaded from inability to find a joband not to maintain their family well after graduation. Keywords:Tourısm Educatıon, Satisfaction Levels, Future Concerns. GİRİŞ Turizm sektöründe beklenen ekonomik katkıyı sağlayabilmek ancak turist memnuniyetine bağlı olmakta ve bu da kaliteli bir hizmetle sağlanabilmektedir. İstenen kalitede hizmetin sağlanabilmesi ise büyük ölçüde çalışan personele bağlıdır. Tüm bunlarda tek noktaya yani çalışan personelin eğitimine işaret etmektedir. Turizm olayının ve turizm ekonomisinin halka ve öğrenim gören gençliğe öğretilmesi, turizm konusunda bilgili ve kalifiye personel ve yönetici yetiştirilmesi için yapılan çalışmalara turizm eğitimi denilmektedir (Dağdeviren, 2007: 14). Türkiye de turizmle ilgili ilk çalışmalara 1940 lı yıllarda rastlanmaktadır. Eğitim konusuna, 1950 li yılların başında Ankara ve İstanbul da garson ve aşçı yetiştirmek üzere iki kısa süreli kurs ile başlandığı görülmektedir. Turizm konusunun bakanlık düzeyinde ele alınması 1957 yılına rastlamaktadır (Timur, 1992: 51-53). Üniversite düzeyinde turizm eğitimi ise ilk olarak, Ankara Ticaret Yüksek Öğretmen Okuluna öğretim yılından itibaren turizm bölümünün ilave edilmesi ile kurulan Ankara Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulunda verilmeye başlanmıştır. 17 yıl bu şekilde faaliyet gösteren okulun bünyesinde İşletme-Muhasebe, Büro İdaresi ve Turizm adıyla üç bölüm açılmıştır. Bu okulun amacı, orta dereceli ticaret ve turizm okullarına öğretmen yetiştirmek olup, daha sonrasında ise Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi adıyla eğitim ve bilimsel çalışma faaliyetlerine devam etmiştir (Dağdeviren, 2007: 19). Turizm sektörünün ihtiyacı olan ön lisans düzeyinde meslekî eğitim almış ara elemanların yetiştirilmesine ilk kez, 1976 yılında Boğaziçi Üniversitesi nde Meslek Yüksekokulu bünyesinde Turizm ve Otelcilik Programı açılarak başlanmıştır (dhgm.meb.gov.tr). Türkiye de turizm eğitimi veren yükseköğretim düzeyindeki eğitim kurumlarında ve bunlara bağlı birimlerde devamlı bir artış görülmektedir. Türkiye de turizm eğitimi veren meslek yüksekokulu sayısı 1990 yılında 28, 1994 yılında 54, 2002 yılında 87, 2005 yılında yılında 111 olarak tespit edilmiştir yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzuna göre; Türkiye de yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzuna göre; Türkiye de eğitim-öğretim yılında, 75 devlet 17 vakıf üniversitesi olmak üzere 92 üniversite bünyesinde ön lisans turizm eğitimi verilmektedir. 147 si devlet (4 Açık Öğretim Fakültesi) ve 18 i vakıf üniversitelerine bağlı toplam 164 meslek yüksekokulunda, 149 (1 Açıköğretim Fakültesi Önlisans Programı) Turizm ve Otel İşletmeciliği programı, 41 (1 Açıköğretim Fakültesi Ön isans Programı) Turizm ve Seyahat Hizmetleri programı, 44 Aşçılık programı, 11 Turizm Rehberliği programı, 6 İkram Hizmetleri programı, 4 Turizm Animasyonu

3 527 Önlisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Memnuniyet Düzeyine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma programı, 5 Kültürel Miras ve Turizm programı (2 Açık Öğretim Fakültesi Önlisans Programı) olmak üzere 260 önlisans programı bulunmaktadır. ( Günümüzde ortaöğretim düzeyinde eğitim veren turizm meslek liseleri, sektörün çalışan ihtiyacını karşılamayı amaçlarken; sektördeki ara eleman ya da orta kademe yönetici ihtiyacının karşılanması ise ön lisans düzeyindeki meslek yüksekokullarının amaçları arasında yer almıştır. Sektörün, eğitimci ve üst düzey yönetici ihtiyacı ise lisans düzeyinde (ortaöğretime dayalı en az sekiz yarıyıllık bir programı kapsayan yükseköğretim) eğitim veren turizmle ilgili farklı isimlerdeki yüksekokullar ve fakülteler tarafından karşılanmaktadır (Kozak, 2009: 3). Turizm eğitiminin hızla gelişmesi bazı sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu sorunlar Tablo 1 de verilmiştir. Tablo:1 Turizm Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar Genel Nitelikte Sorunlar Turizm Eğitimi Politikası ve Planlaması Turizm Sektörü ile Turizm Eğitimi veren Kurumlar arasında İşbirliği Turizm Eğitiminde Entegrasyon ve Koordinasyon Eğitilmiş Personelin Yasal Himaye Altına Alınması Özel Nitelikte Sorunlar Ders Programları Eğitim Araç ve Gereçleri Yabancı Dil Öğretim Elemanı Öğrenci Kontenjanı Staj imkânı Yüksekokulların Kuruluş yeri Kaynak: Türkeri, İ. (2014). Yükseköğretim Düzeyinde Turizm Eğitiminin Özel Nitelikli Sorunları ve Çözüm Önerileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi,s:5. Alan Yazın Alan yazındaki çalışmalar genel olarak turizm eğitimi veren kurumların sayısının hızla arttığını fakat eğitimin yeterli düzeyde verilmediğini belirtmektedir. Alan yazındaki çalışmalarda tespit edilen önemli unsurlardan bir tanesini uygulamaların yeterince yapılmaması oluştururken diğer bir unsur ise öğrencilerin turizm eğitimini bilinçsizce tercih ettikleridir. Erdinç ve Yılmaz (2012), Günümüzde turizm eğitiminin yükseköğretim içerisindeki yerini belirlemek amacıyla yaptıkları araştırmada veri toplama yöntemi kullanmışlardır yılında Yükseköğretim programlarının kontenjanları ve yerleşen öğrenci sayıları tablolar aracılığıyla karşılaştırarak yorumlanmıştır. Turizm eğitiminin son yirmi yıl içerisinde hızla ilerlediği, ön lisans ve lisans programlarının birçok üniversite bünyesinde yer aldığı belirlenmiştir. Avcıkurt, Gürol ve Korkmaz (2012), Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin sektöre yönelik görüş ve kariyer beklentileri arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla yaptıkları araştırmada, turizm eğitimi alan öğrencilerin sektörde çalışma koşullarını olumsuz değerlendirdikleri görülmüştür. Buna rağmen, mezunların sektörde iyi pozisyonlarda çalışabildiğini gördükleri için öğrencilerin birçoğu stajını sektörde yapmak istemektedir.

4 İpek Ünal - Ali Turan Bayram 528 Çakır, Çakır ve Çiftçi (2012), Turizm ve Otel İşletmeciliği Ders Programlarının İKMEP Kapsamında İncelenmesi: Trakya Bölgesi Örneği adlı çalışmada, Kırklareli Üniversitesi, Namık Kemal Üniversitesi ve Trakya Üniversitesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Üç üniversitenin İKMEP in yeterince açık olmamasından ve YÖK tarafından bilgilendirme toplantılarının yapılmamasından kaynaklanan, ders programlarında farklı uygulamalara yer verdikleri görülmüştür. Avsallı, Baltacı, Demirel ve Üngören (2012), Araştırmanın amacını üniversitede turizm eğitimi alan öğrencilerinin eğitim memnuniyetinin belirlenmesi ve geleceğe yönelik bakış açılarının tespit edilmesi oluşturmuştur. Araştırmaya üç farklı üniversiteden toplam 446 kişi katılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin turizm bölümünü bilinçsiz bir şekilde tercih ettikleri, üst sınıflardaki öğrencilerin gelecek kaygısının arttığı ve eğitimden duydukları memnuniyetin azaldığı belirlenmiştir. Şahin (2011), Üniversitelerde turizm eğitimi ve hizmet kalitesinin incelendiği araştırmada aldıkları eğitimle ilgili tatmin düzeylerinin oldukça düşük olduğu belirlenmiştir. Üniversiteler hizmet kalitelerini artırırsa, turizm sektöründe de aynı yönde bir artış olabileceği saptanmıştır. Şahin (2012), Turizm Eğitiminde Markalaşma konusunda yaptığı çalışmada, üniversitelerin markalaşma çabalarının turizm eğitimi veren bölümleri ve öğrencilerin tercihinde kilit bir rol oynayacağı ortaya koymuştur. Demir ve Demir (2012), Turizm Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumlarının Web Sayfasında Yer Alan Bilgilerin Öğrencilerin Okul Seçimi Kararlarına Etkisini yüz yüze görüşme ve anket yöntemi kullanarak belirledikleri araştırmada, öğrencilerin resmi web sitelerinin etkisinde kalarak tercihlerini yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Baum ve Teixeira (2014), İngiltere de turizm eğitimini ulusal vaka çalışması olarak aldıkları araştırmada, turizmin çeşitliliğinin belli bir alanda uzmanlaşmayı zorlaştırdığı bununda ulusal kaliteyi olumsuz yönde etkilediği sonucunu ortaya koymuştur. Çiftçi, Çakır ve Çakır (2012), Türkiye ve İsviçre deki Turizm Eğitiminin Karşılaştırmalı Analizinde Türkiye deki turizm eğitiminin İsviçre deki gibi sıkı kurallar çerçevesinde verilmediğini, uygulama derslerine yeterince ağırlık verilmediği, eğitimin aynı zamanda sektördeki uzman temsilcilere eğitimci olarak yer verilmediği sonuçlarına ulaşarak, özel sektörle entegre bir şekilde iyi bir eğitim sistemi kurulabileceği sonucuna ulaşmıştır. Kişioğlu ve Çakırlı (2012), Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğrencilerinin Turizme Bakışını konu aldıkları ve çalışma alanı olarak da Akçakoca Meslek Yüksekokulunu seçtikleri araştırmada sektörü eğlenceli buldukları fakat çalışma konusunda kararsız oldukları sonucuna ulaşmışlardır. Hemmington, Öztürk ve Yeşiltaş (2011), Türkiye de turizm eğitiminin yapısını formal ve informal bir yapı içerisinde ele aldıkları araştırmada fiili ve potansiyel sorunları gözden geçirerek bu sorunların insan kaynakları yönetimine etkilerini ortaya koymuştur. Türkiye de insan kaynakları yönetimini iyileştirme için çeşitli öneriler geliştirmişlerdir. Amaç Ön lisans turizm eğitimi alan öğrencilerin sektörün eleman ihtiyacının büyük miktarını karşıladığını düşündüğümüzde öğrencilerin aldıkları eğitimden duydukları memnuniyet son

5 529 Önlisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Memnuniyet Düzeyine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma derece önem arz eder. Almış oldukları veya alacakları eğitim sektörü doğrudan etkileyecektir. Bu alanda eğitim alarak turizm sektöründe yer alacak öğrencilerin aldıkları eğitimden duydukları memnuniyete dair yeterince araştırma yapılmamıştır. Bu çalışmada yapılan çalışmalardan farklı olarak Süleyman Demirel Üniversitesi Yalvaç Meslek Yüksekokulu ve Ankara Üniversitesi Beypazarı Meslek Yüksekokulu nda turizm eğitimi alan öğrencilerin memnuniyet düzeylerinin saptanması amaçlanmıştır. Yöntem Araştırmanın evrenini Ankara Üniversitesi Beypazarı Meslek Yüksekokulu ve Süleyman Demirel Üniversitesi Yalvaç Meslek Yüksekokulu nda turizm eğitimi alan öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem grubu ana kütlenin üzerinden seçilmiş olup, ana kütleyi temsil gücüne sahip örneklem gruplarından her birisine anket uygulanarak araştırma için gerekli olan veriler elde edilmiştir. Uygulanan toplam anket sayısı 325 olup, sağlıklı veri elde edilen anket sayısı 280 dir. Anketlerin tamamı örneklem gruplarındaki bireylere birebir uygulanmıştır. Anket uygulaması 2014 Eylül-Ekim ayları arasında Beypazarı Meslek Yüksekokulu ve Yalvaç Meslek Yükseokulu ndaki turizm eğitimi veren bölümlerde gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde paket veri analiz programı kullanılmıştır. Demografik değişkenlere ilişkin verilerin yorumlanmasında frekans ve yüzde analizinden yararlanılmıştır. Katılımcıların memnuniyet düzeyine ait ortalamalar verildikten sonra, turizm eğitimini tercih etme sebepleri ile memnuniyet düzeyi arasında farklılık olup olmadığını belirlemek için Anova testi, Okudukları meslek yüksekokulu ile memnuniyet düzeyi arasında farklılık olup olmadığını belirlemek için de T-testi analizleri yapılmıştır. Bulgular Tablo 2 incelendiğinde araştırmaya katılan öğrencilerin Beypazarı MYO da çoğunlukla (%74,3) kadın, Yalvaç MYO da çoğunlukla (% 60,7) erkeklerden oluştuğu görülmektedir. Her iki eğitim kurumunda da öğrencilerin yaklaşık yarısının Anadolu turizm meslek lisesi çıkışlı oldukları tespit edilmiştir. Çoğunluğunu 1. Sınıf öğrencilerinin oluşturduğu katılımcıların %31,4 ü Aşçılık, %28,2 si Turizm Rehberliği, %25 i Otel işletmeciliği ve %15,4 ü Turizm seyahat hizmetleri programında öğrenim görmektedir. Öğrencilerin turizm programlarını tercih nedenleri sorulduğunda ise %52,9 u okumakta olduğu alanı sevdiği için tercih ettiğini belirtirken %16,1 i geçerli bir meslek olduğu için, %14,6 sı puanın başka bir programa yetmemesinden dolayı, %13,9 u başka bir seçenekleri olmadığı için ve %2,5 i ise tavsiye üzerine tercih ettiklerini belirtmiştir. Tablo 2: Katılımcıların Demografik Özelliklerinin Frekans Analizi Cinsiyet Beypazarı MYO Yalvaç MYO Toplam Frekans Yüzde Frekans Yüzde Frekans Yüzde Erkek 36 25, , ,2 Kadın , , ,8 Toplam Lise Düz Lise 5 3, , ,4 Anadolu Lise 9 6,4 3 2,1 12 4,3 Anadolu Turizm Meslek Lisesi 60 42, , ,8 Diğer 66 47, , ,6

6 İpek Ünal - Ali Turan Bayram 530 Toplam Sınıf 1.sınıf 83 59, , ,3 2.sınıf 57 40, , ,7 Toplam Bölüm Otel İşletmeciliği 44 31, , ,0 Turizm Seyahat Hizmetleri 43 30, ,4 Turizm Rehberliği 53 37, , ,2 Aşçılık , ,4 Toplam Tercih Nedeni Alınan puan 21 15, , ,6 Sevmek 61 43, , ,9 Geçerli meslek 25 17, , ,1 Seçenek yok 29 20,7 10 7, ,9 Tavsiye 4 2,9 3 2,1 7 2,5 Toplam Tablo 3 te katılımcıların ders memnuniyeti, eğitim memnuniyeti, gelecek planı ve gelecek kaygısına yönelik ifadelere vermiş oldukları cevapların ortalamaları yer almaktadır. Ders memnuniyetine yönelik genel ortalama 3,22 olarak tespit edilmiş olup Beypazarı MYO ile Yalvaç MYO da okuyan öğrencilerin ortalamaları da birbirine yakındır. İki okulda da okuyan öğrenciler en çok Sevmediğim dersleri okumakta zorlanıyorum ifadesine katılmaktadır. Eğitim memnuniyetine yönelik ifadelere bakıldığında iki MYO öğrencileri de en fazla Uygulama alanları yetersizdir görüşüne katılmaktadırlar. Bu ortalama okullardaki uygulama alanlarının yetersiz olduğu sonucunu meydana çıkarmaktadır. Öğrencilerin gelecek planları içerisinde en çok katıldıkları ifade Mezuniyet sonrası akademik kariyer yapmak istiyorum ifadesidir. Bu sonuç öğrencilerin önlisans eğitiminden sonra eğitimlerine devam ederek akademik kariyer yapmak istedikleri dolayısıyla eğitim sektörüne yönelmek istedikleri sonucuna ulaşılabilmektedir. Bu sonucu gelecek kaygısı ifadeleri içerisindeki Mezun olduktan sonra iş bulamama ihtimali beni korkutuyor ve İlerde ailemi geçindirememekten korkuyorum ifadelerinin ortalamalarının yüksek çıkmasını desteklemektedir. Tablo 3: Katılımcıların Memnuniyet Düzeyi Ortalamaları İfadeler Beypazarı Yalvaç MYO Toplam MYO X S. S. X S. S. X S. S. Ders Memnuniyeti 3,20,913 3,25,863 3,22,887 Sevmediğim dersleri okumakta zorlanıyorum. 3,46 1,348 3,42 1,211 3,44 1,279 Dersler çok zor anlamadan, ezberlemek zorunda kalıyorum. 2,8 1,218 2,97 1,102 2,92 1,161

7 531 Önlisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Memnuniyet Düzeyine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma Haftalık ders programları iyi hazırlanmıyor. 3,29 1,500 3,35 1,454 3,32 1,475 Eğitim Memnuniyeti 2,82,813 2,90,781 2,86,796 Uygulama dersleri atölyeler yetersiz kalıyor. 3,16 1,472 3,36 1,224 3,26 1,355 Stajlardan yeterince verim alındığını düşünmüyorum. 2,90 1,310 2,63 1,399 2,76 1,359 Turizm ilgili derslerin yetersiz olduğunu düşünüyorum. 2,70 1,300 2,84 1,207 2,77 1,254 Okulda aldığım eğitimden memnun değilim. 2,52 1,134 2,70 1,141 2,64 1,142 Gelecek Planı 2,76,650 2,86,746 2,81,700 Okulu bırakmak istiyorum. 1,90 1,164 2,10 1,323 2,00 1,248 Mezuniyet sonrası akademik kariyer yapmak istiyorum. 3,95,998 3,98 1,125 3,96 1,062 Mezuniyet sonrasında turizmde çalışmayı düşünmüyorum. 2,45 1,259 2,50 1,391 2, 1,325 Gelecek Kaygısı 2,76,973 2,60 1,091 2,69 1,034 Ekonomik sebeplerden öğrenimime devam edemeyeceğimden korkuyorum. 2,41 1,240 2,56 1,304 2,48 1,272 Mezun olduktan sonra iş bulamama ihtimali beni korkutuyor. 3,12 1,471 2,60 1,434 2,88 1,469 İlerde ailemi geçindirememekten kokuyorum. 2,70 1,371 2,75 2,279 2,72 1,877 Mezuniyet sonrasında tam olarak ne yapacağımı bilmiyorum. 2,82 1,298 2,50 1,255 2,66 1,285 Tablo 4 te katılımcıların turizm programlarını seçme nedenleri ile ders memnuniyeti, eğitim memnuniyeti, gelecek planı ve gelecek kaygısı arasındaki farklılığı ölçmeye yönelik anova testi sonuçları yer almaktadır. Turizmin geçerli bir meslek olduğunu düşünerek tercih yapan öğrencilerin memnuniyet düzeyleri, başka bir seçenek olamadığı için tercih edenlere göre daha düşüktür. Anova testi sonuçlarına göre tercih nedenleri ile ders memnuniyeti düzeyi arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Eğitim memnuniyeti ile tercih nedenleri arasında anlamlı bir farklılığa rastlanmazken gelecek planı ile tercih nedeni ve gelecek kaygısı ile tercih nedeni arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Gelecek planına ait farklılık alınan puana göre tercih edenlerle turizmi sevdikleri için tercih edenler arasında ortaya çıkmaktadır. Tablo 4: Katılımcılarım Memnuniyet Düzeyi ile Tercih Nedenlerine Yönelik Anova Testi Sonuçları Tercih Nedeni n X Standart Sapma Ders AlınanPuan 41 3,4553 1,076 2,642,034 F p

8 İpek Ünal - Ali Turan Bayram 532 Memnuniyeti Sevmek 148 3,1847,833 GeçerliMesle k 45 2,9704,758 SeçenekYok 39 3,4872,939 Tavsiye 7 3,0952,832 Toplam 280 3,2298,887 AlınanPuan 41 2,8699 1,016 Sevmek 148 2,6419,850 GeçerliMesle Eğitim 45 2,7037,772 k Memnuniyeti SeçenekYok 39 2,9915 1,004 Tavsiye 7 2,4762,662 Toplam 280 2,7298,887 AlınanPuan 41 3,0488,739 Sevmek 148 2,6892,674 Gelecek Planı Gelecek Kaygısı GeçerliMesle k 45 2,8741,632 SeçenekYok 39 2,9573,753 Tavsiye 7 2,9524,755 Toplam 280 2,8155,700 AlınanPuan 41 2,9146 1,013 Sevmek 148 2,5287 1,041 GeçerliMesle k 45 2,6222,957 SeçenekYok 39 3,0064,985 Tavsiye 7 3,4643 1,055 Toplam 280 2,6902 1,034 1,632,166 2,963,020 3,437,009 Tablo 5 te öğrencilerin okudukları meslek yüksekokuluna göre ders memnuniyeti, eğitim memnuniyeti, gelecek planı ve gelecek kaygısına yönelik t testi sonuçları yer almaktadır. Test sonuçlarına göre gelecek planı ile eğitim görülen meslek yüksekokulları arasında anlamlı bir farklılık vardır. Beypazarı MYO öğrencilerine oranla Yalvaç MYO öğrencilerinin gelecek planı ortalaması daha yüksektir. Tablo 5: Katılımcılarım Memnuniyet Düzeyi ile Eğitim Gördükleri Meslek Yüksekokuluna Yönelik T-Testi Sonuçları Ders Memnuniyeti Eğitim Memnuniyeti Eğitim Kurumu Beypazarı MYO N Mean Std. Deviation 140 3,2071,913 Yalvaç MYO 140 3,2524,863 Beypazarı 140 2,7119,923 MYO Yalvaç MYO 140 2,7476,853 F p 1,288,257,135,714

9 533 Önlisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Memnuniyet Düzeyine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma Gelecek Planı Gelecek Kaygısı Beypazarı MYO 140 2,7667,650 Yalvaç MYO 140 2,8643,746 Beypazarı 140 2,7643,973 MYO Yalvaç MYO 140 2,6161 1,091 4,059,045 1,471,226 Sonuç ve Öneriler Önlisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin memnuniyet düzeyini ölçmeye yönelik yapılan araştırmada, öğrencilerin yarısından fazlasının okuduğu alanı severek tercih ettikleri ve çoğunun turizm meslek lisesi çıkışlı olduğu belirlenmiştir. İki okulda okuyan öğrencilerin anket sonuçlarına göre ortalamalarının yakın olduğu görülmüştür. Buradan yola çıkarak önlisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrenciler için sevmediği dersleri okumakta zorlandıkları, uygulama alanlarının çok yetersiz olduğu, mezuniyet sonrası akademik kariyer yapmayı istedikleri fakat iş bulamama ve ailelerini geçindirememe kaygılarını taşıdıkları görülmüştür. Öğrencilerin turizmi geçerli bir meslek olarak gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin geleceğe yönelik kaygılarının fazla olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin severek ve isteyerek geldikleri bölümde gelecek kaygılarını yenebilmek için okula ilk geldikleri dönemde sektör temsilcileri ve üniversite ortaklaşa rehberlik çalışmaları yürütülmeli, öğrencilere yapabilecekleri işler, bu işler karşılığında alabilecekleri ücret ve sosyal hakları konusunda bilgi verilmelidir. Öğrencilerin derslerden duydukları memnuniyeti artırmak ve kendilerini turizm sektöründe çalışmak için hazır hissetmelerini sağlayabilmek adına okulların problemi olan uygulama alanlarına yönelik yetersizlik ivedilikle çözülmelidir. Öğrenciler için mutfak, servis atölyeleri, otomasyon programları için laboratuar vb uygulama alanları kurulmalı var olanlarında imkânları artırılmalıdır. Derslerde uygulamalı eğitim benimsenerek öğrencilerin staj dönemi ve mezuniyet sonrası iş hayatına adaptasyonu kolaylaştırılabilir. KAYNAKLAR AVCIKURT, C., GÜROL, N. ve KORKMAZ, H. (2012). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Sektöre Yönelik Görüşleri ve Kariyer Beklentileri Arasındaki İlişki.Turizm Eğitimi Konferans-Workshop, Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss AVSALLI, H., BALTACI, F., DEMİREL, O.N. ve ÜNGÜREN, E. (2012). Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Eğitim Memnuniyetlerinin ve Geleceğe Yönelik Bakış Açıların Belirlemesine Yönelik Bir Araştırma. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(1), ss BAUM, T. ve TEIXEIRA R. M. (2001). Tourism Education in the UK:Lesson Drawing in Educational Policy. Anatolia: An International Journalof Tourism and Hospitality Research, 12 (2), pp ÇAKIR, A., ÇAKIR, G. ve ÇİFTÇİ, G. (2012). Turizm ve Otel İşletmeciliği Ders Programlarının İKMEP Kapsamında İncelenmesi: Trakya Bölgesi Örneği Turizm

10 İpek Ünal - Ali Turan Bayram 534 Eğitimi Konferans Workshop, Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss ÇAKIR, A., ÇAKIR, G. Ve ÇİFTÇİ, G. (2012). Türkiye ve İsviçre deki Turizm Eğitiminin Karşılaştırmalı Analizi. Turizm Eğitimi Konferans-Workshop, Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss ÇAKIRLI, H. ve KİŞİOĞLU, E. (2012). Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğrencilerinin Turizme Bakışı: Akaçakoca Meslek Yüksekokulu Örneği. Turizm Eğitimi Konferans Workshop, Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss DAĞDEVİREN, A. (2007). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Veren Kurumların Ders Programlarının Fonksiyonel Açıdan Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. DEMİR, M. ve DEMİR, Ş.Ş. (2012). Turizm Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumlarının Web Sayfasında Yer Alan Bilgilerin Öğrencilerin Okul Seçimi Kararlarına Etkisi.Turizm Eğitimi Konferans-Workshop, Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss ERDİNÇ, S. B. ve YILMAZ, G. (2012). Günümüzde Turizm Eğitiminin Yükseköğretim İçerisindeki Yeri. Turizm Eğitimi Konferans-Workshop, Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss KOZAK, M. A. (2009). Akademik Turizm Eğitimi Üzerine Bir Durum Analizi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22. ŞAHİN, G. (2011). Üniversite Düzeyinde Turizm Eğitiminde Hizmet Kalitesi Beklenti vealgısına Yönelik Ankara da Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(4), s ŞAHİN, G. (2012). Turizm Eğitiminde Markalaşma. Turizm Eğitimi Konferans-Workshop, 1719 Ekim, Ankara, Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü, ss TİMUR, Alp. (1992). Türkiye de Turizm Eğitiminin Yapısı, Uygulanan Politikalar ve Sonuçları.Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Konferansı, Ankara, ss TÜRKERİ, İ. (2014). Yükseköğretim Düzeyinde Turizm Eğitiminin Özel Nitelikli Sorunları ve ÇözümÖnerileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi,3(4), ss HEMMİNGTON, N., ÖZTÜRK, Y. ve YEŞİLTAŞ, M. (2011). TourısmEducation in Turkey and İmplications for Human Resources. Anatolia: An İnternational Journal of Tourisman Hospitality Research, 21 (1). pp: Tarihi: Erişim Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu, Erişim Tarihi: