ÇELİK YAPILARIN TASARIM VE YAPIM KURALLARI

Transkript

1 ÇELİK YAPILARIN TASARIM VE YAPIM KURALLARI 1

2 BÖLÜM 1 GENEL ESASLAR İÇİNDEKİLER 1.1 Kapsam 1. İlgili Standart ve Yönetmelikler 1..1 Genel 1.. Sıcak Haddelenmiş Kanaklanabilir Yapısal Çelik 1..3 Yapısal Çelik Boru ve Kutu Profiller 1..4 Yapısal Çelik Elemanların Şekil ve Boutları 1..5 Bulonlar, Somunlar ve Pullar 1..6 Kanak Malzemesi ve Kanak 1..7 Başlıklı Çelik Ankrajlar ve Kanak 1..8 Yangından Korunma BÖLÜM MALZEME.1 Yapısal Çelik.1.1 Malzeme Özellikleri.1. Süneklik Koşulu.1.3 Tokluk. Bulonlar, Somunlar, Pullar ve Perçinler.3 Ankraj Çubukları.4 Kanak Malzemesi.5 Başlıklı Çelik Ankrajlar BÖLÜM 3 İMALAT VE MONTAJ 3.1 Genel 3. Hesap Raporu ve Ugulama Projelerine İlişkin Kurallar 3..1 Proje Hesap Raporu 3.. Ugulama Projesi Çizimlerine İlişkin Kurallar 3.3 İmalat Kanaklı Yapım 3.3. Bulonlu Yapım Basınç Etkisindeki Düğüm Noktaları Kolon Aaklarının Hazırlığı Ankraj Bulonları İçin Delik Hazırlığı Tahlie Delikleri

3 3.3.7 İmalat Sırasında Boama 3.4 Montaj Yerleşimin (Ugulamanın) Doğrulanması 3.4. Şantiede (Sahada) Kanak İşlemi Şantiede Boa İşlemi BÖLÜM 4 KALİTE KONTROLÜ 4.1 Genel 4. İmalatçı ve Yüklenici Kalite Kontrol Programı 4.3 Çelik Yapıa Ait Belgeler BÖLÜM 5 TASARIMDA TEMEL İLKELER 5.1 Genel Esaslar 5. Tasarım Prensipleri 5..1 Sınır Durumlar 5.. Yük ve Daanım Katsaıları ile Tasarım (YDKT) 5..3 Güvenlik Katsaıları ile Tasarım (GKT) 5..4 Stabilite 5..5 Birleşimlerin Tasarımı 5..6 Kullanılabilirlik Sınır Durumları İçin Tasarım 5..7 Kirişlerde Yeniden Dağılım 5..8 Diafram ve Yük Aktarma Elemanlarının Tasarımı 5..9 Betona Ankraj Tasarımı Yapısal Bütünlük İçin Tasarım Göllenme İçin Tasarım 5..1 Yorulma İçin Tasarım Korozona Karşı Koruma Yangına Karşı Koruma 5.3 Yükler ve Yük Birleşimleri Yük ve Daanım Katsaıları (YDKT) ile Tasarım 5.3. Güvenlik Katsaıları (GKT) ile Tasarım 5.4 Eleman Enkesit Özellikleri Yerel Burkulma Sınır Durumu İçin Enkesitlerin Sınıflandırılması Rijitleştirilmemiş Enkesit Parçaları Rijitleştirilmiş Enkesit Parçaları 5.4. Kutu ve Boru Enkesitli Elemanların Tasarım Et Kalınlığı 3

4 5.4.3 Kaıpsız ve Net Enkesit Alanı Hesabı BÖLÜM 6 STABİLİTE TASARIMI 6.1 Genel Esaslar 6. İkinci Mertebe Teorisinin Daandığı Esaslar 6..1 Yapısal Analizin Esasları 6.. Geometrik Ön Kusurların Gözönüne Alınması Geometrik Ön Kusurların Doğrudan Doğrua Modellenmesi 6... Geometrik Ön Kusurlar İçin Fiktif Yüklerin Kullanılması 6..3 Azaltılmış Rijitliklerin Gözönüne Alınması 6.3 Genel Analiz Yöntemi İle Tasarım Yöntemin Ugulama Sınırları 6.3. Gerekli Daanım Hesabı Stabilite Kontrolleri 6.4 Burkulma Bou Yöntemi İle Tasarım Yöntemin Ugulama Sınırları 6.4. Gerekli Daanım Hesabı Stabilite Kontrolleri 6.5 Yaklaşık İkinci Mertebe Analizi Ugulama Sınırları 6.5. Hesap Esasları P- Etkileri İçin B1 Arttırma Katsaısı P- Etkileri İçin B Arttırma Katsaısı BÖLÜM 7 EKSENEL ÇEKME KUVVETİ ETKİSİ 7.1 Genel Esaslar Narinlik Oranı Sınırı 7.1. Kaıpsız ve Net Enkesit Alanı Etkin Net Enkesit Alanı 7. Çekme Kuvveti Daanımı 7..1 Akma Sınır Durumu 7.. Kırılma Sınır Durumu 7.3 Yapma Enkesitli Çekme Elemanları BÖLÜM 8 EKSENEL BASINÇ KUVVETİ ETKİSİ 8.1 Genel Esaslar Narinlik Oranı Sınırı 4

5 8.1. Tasarım Esasları 8. Basınç Kuvveti Daanımı 8..1 Eğilmeli Burkulma Sınır Durumu 8.. Burulmalı ve Eğilmeli-Burulmalı Burkulma Sınır Durumu 8.3 Tek Kornierden Oluşan Basınç Elemanları 8.4 Yapma Enkesitli Basınç Elemanları 8.5 Narin Enkesitli Basınç Elemanları Narin Enkesit Parçalarında Etkin Genişlik 8.5. Boru Enkesitli Elemanlarda Etkin Alan BÖLÜM 9 EĞİLME MOMENTİ ETKİSİ 9.1 Genel Esaslar 9. Kuvvetli Eksenleri Etrafında Eğilme Etkisindeki Kompakt U- Enkesitli ve Kompakt Çift Simetri Eksenli I-Enkesitli Elemanlar 9..1 Akma Sınır Durumu 9.. Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu 9.3 Kuvvetli Eksenleri Etrafında Eğilme Etkisindeki Kompakt Gövdeli ve Kompakt Olmaan vea Narin Başlıklı Çift Simetri Eksenli I-Enkesitli Elemanlar Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu 9.3. Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.4 Kuvvetli Eksenleri Etrafında Eğilme Etkisindeki Kompakt vea Kompakt Olmaan Gövdeli Diğer I- Enkesitli Elemanlar Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu 9.4. Basınç Başlığı Yerel Burkulma Sınır Durumu Basınç Başlığı Akma Sınır Durumu Çekme Başlığı Akma Sınır Durumu 9.5 Kuvvetli Eksenleri Etrafında Eğilme Etkisindeki Çift ve Tek Simetri Eksenli Narin Gövdeli I-Enkesitli Elemanlar Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu 9.5. Basınç Başlığı Yerel Burkulma Sınır Durumu Basınç Başlığı Akma Sınır Durumu Çekme Başlığı Akma Sınır Durumu 9.6 Zaıf Eksenleri Etrafında Eğilme Etkisindeki I- ve U-Enkesitli Elemanlar Akma Sınır Durumu 9.6. Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.7 Kutu Enkesitli Elemanlar Akma Sınır Durumu 5

6 9.7. Başlığın Yerel Burkulma Sınır Durumu Gövdenin Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.8 Boru Enkesitli Elemanlar Akma Sınır Durumu 9.8. Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.9 Simetri Düzleminde Yük Etkisindeki Çift Kornier ve T-Enkesitli Elemanlar Akma Sınır Durumu 9.9. Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu Başlığın Yerel Burkulma Sınır Durumu Gövdenin Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.10 Eğilme Etkisindeki Tek Kornier Elemanlar Akma Sınır Durumu Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu Kornier Kolu İçin Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.11 Dolu Enkesitli Elemanlar Akma Sınır Durumu Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu 9.1 Simetri Ekseni Olmaan Enkesitli Elemanlar Akma Sınır Durumu 9.1. Yanal Burulmalı Burkulma Sınır Durumu Yerel Burkulma Sınır Durumu 9.13 Kirişlerin Tasarımında Diğer Esaslar Çekme Başlığındaki Deliklerin Eğilme Momenti Daanımına Etkisi Tek Simetri Eksenli I-Enkesitli Eğilme Elemanları Yapma I-Enkesitli Kirişlerin Gövde Elemanının ve Takvie Levhalarının Başlık Levhalarına Birleşimi Yapma Enkesitli Eğilme Elemanları Kirişlerde Yeniden Dağılım İçin Yanal Olarak Desteklenmeen Uzunluk BÖLÜM Genel Esaslar KESME KUVVETİ ETKİSİ 10. Çekme Alanı Etkisinin Gözönüne Alınmadığı Gövdeleri Rijitleştirilmiş vea Rijitleştirilmemiş Elemanlar Kesme Kuvveti Daanımı 10.. Düşe Ara Rijitlik Levhaları 10.3 Çekme Alanı Etkisi 6

7 Kesme Kuvveti Daanımı Çekme Alanı Etkisinde Düşe Ara Rijitlik Levhaları 10.4 Kutu Enkesitli Elemanlar 10.5 Boru Enkesitli Elemanlar 10.6 Tek Kornierler ve T-Enkesitli Elemanlar 10.7 Başlıklarına Paralel Doğrultuda Kesme Kuvveti Etkisindeki Tek vea Çift Simetri Eksenli Elemanlar 10.8 Gövdesi Boşluklu Kirişler BÖLÜM 11 BİLEŞİK ETKİLER 11.1 Eğilme Momenti ve Eksenel Kuvvet Etkisindeki Çift ve Tek Simetri Eksenli Elemanlar Eğilme ve Basınç Etkisindeki Çift ve Tek Simetri Eksenli Elemanlar Eğilme ve Çekme Etkisindeki Çift ve Tek Simetri Eksenli Elemanlar Tek Eksenli Eğilme ve Basınç Etkisindeki Çift Simetri Eksenli Kompakt Enkesitli Hadde Elemanlar 11. Eğilme Momenti ve Eksenel Kuvvet Etkisindeki Diğer Elemanlar 11.3 Burulma Etkisindeki Elemanlar ve Burulma, Eğilme, Kesme ve/vea Eksenel Kuvvetin Ortak Etkisindeki Elemanlar Burulma Etkisindeki Boru ve Kutu Enkesitli Elemanlar Burulma, Kesme Kuvveti, Eğilme ve Eksenel Kuvvetin Ortak Etkisindeki Boru ve Kutu Enkesitli Elemanlar Burulma ve Bileşik Gerilme Etkisindeki Boru ve Kutu Enkesitler Dışındaki Diğer Tüm Elemanlar 11.4 Çekme Etkisindeki Delik Kabı İçeren Başlık Enkesitlerinde Kopma BÖLÜM Kapsam 1. Genel Esaslar KOMPOZİT ELEMANLAR 1..1 Beton ve Beton Çeliği 1.. Kompozit Kesitlerin Karakteristik Daanımlarının Belirlenmesi Plastik Gerilme Dağılımı Yöntemi 1... Şekildeğiştirme Ugunluk Yöntemi Elastik Gerilme Dağılımı Yöntemi Etkin Gerilme Şekildeğiştirme Yöntemi 1..3 Malzeme Sınırları 1..4 Beton Dolgulu Kompozit Kesitlerin Yerel Burkulma Sınır Durumu İçin Sınıflandırılması 1..5 Stabilite Tasarımında Gerekli Daanımın Hesabı İçin Rijitlikler 7

8 1.3 Eksenel Kuvvet Etkisi Betona Gömülü Kompozit Elemanlar Minimum Kurallar Basınç Daanımı Çekme Daanımı Kuvvet Aktarımı Detalandırma Kuralları 1.3. Beton Dolgulu Kompozit Elemanlar Minimum Kurallar Basınç Daanımı Çekme Daanımı Kuvvet Aktarımı 1.4 Eğilme Momenti Etkisi Genel Esaslar Etkin Genişlik Yapım Aşamasında Daanım Çelik Ankrajlı Kompozit Kirişlerin Eğilme Rijitliği 1.4. Başlıklı Çelik Ankrajlı vea Çelik U-Profil Ankrajlı Kompozit Kirişler Pozitif Eğilme Momenti Daanımı Negatif Eğilme Momenti Daanımı Kompozit Kiriş ile Şekil Verilmiş Çelik Sac Kullanımı Çelik Kiriş ile Betonarme Döşeme Arasında Kuvvet Aktarımı Betona Gömülü Kompozit Elemanlar Beton Dolgulu Kompozit Elemanlar 1.5 Kesme Kuvveti Etkisi Betona Gömülü ve Beton Dolgulu Kompozit Elemanlar 1.5. Kompozit Kiriş ile Şekil Verilmiş Çelik Sac Kullanımı 1.6 Eksenel Kuvvet ve Eğilme Momentinin Bileşik Etkisi Yöntem 1: Bölüm e Göre Eksenel Kuvvet ve Eğilme Momenti Etkileşimi 1.6. Yöntem : Geliştirilmiş Karşılıklı Etki Diagramları ile Eksenel Kuvvet ve Eğilme Momenti Etkileşimi 1.7 Eksenel Kuvvet Altında Yük Aktarımı Yük Geçişi Yükün Doğrudan Çelik Elemana Etkimesi Yükün Doğrudan Beton Enkesite Etkimesi 8

9 Yükün Betona ve Çelik Elemana Anı Anda Etkimesi 1.7. Yük Aktarım Mekanizmaları Doğrudan Mesnetlenme ile Yük Aktarımı Çelik Ankrajlar ile Yük Aktarımı Aderans ile Yük Aktarımı Yük Geçiş Uzunluğu ve Konstrüktif Esaslar Betona Gömülü Kompozit Elemanlar Beton Dolgulu Kompozit Elemanlar 1.8 Çelik Ankrajlar Genel Esaslar 1.8. Kompozit Kirişlerde Çelik Ankrajlar (Kama Elemanları) Başlıklı Çelik Ankrajların Daanımı Çelik U-Profil Ankrajların Daanımı Gerekli Çelik Ankraj Saısı Detalandırma Koşulları Kompozit Etkileşim İçin Çelik Ankrajlar Kompozit Etkileşim İçin Başlıklı Çelik Ankrajların Kama Daanımı Kompozit Etkileşim İçin Başlıklı Çelik Ankrajların Çekme Daanımı Kompozit Etkileşim İçin Başlıklı Çelik Ankrajların Kama ve Çekmenin Ortak Etkisinde Etkileşimli Daanımı Kompozit Etkileşim İçin Detalandırma Koşulları Kompozit Etkileşim İçin Çelik U-Profil Ankrajların Kama Daanımı BÖLÜM 13 BİRLEŞİMLER VE BİRLEŞİM ARAÇLARI 13.1 Genel Esaslar Tasarım Esasları Basit (Mafsallı) Birleşimler Moment Aktaran Birleşimler Basınç Etkisindeki Elemanların Mesnetlenmesi Yapısal Çelik Ekleri Kanak Ulaşım Delikleri Kanak ve Bulonların Yerleşimi Bulonların Kanaklarla Birlikte Kullanımı Yüksek Daanımlı Bulonların Perçinlerle Birlikte Kullanımı Bulonlu ve Kanaklı Birleşimlerde Sınırlamalar 9

10 13. Kanaklar Küt Kanaklar Etkin Alan Sınırlamalar 13.. Köşe Kanaklar Etkin Alan Sınırlamalar Dairesel ve Oval Dolgu Kanaklar Etkin Alan Sınırlamalar Daanım Kanakların Birlikte Kullanımı Esas Metal ve Kanak Metali İçin Koşullar 13.3 Bulonlar Genel Normal Bulonlar Yüksek Daanımlı Bulonlar Bulonların Karakteristik Çekme ve Kama Gerilmesi Daanımları Bulon Deliği Boutları ve Ugulaması Minimum Bulon Aralığı Eleman Kenarına Minimum Uzaklık Maksimum Bulon Aralığı ve Kenara Uzaklık Bulonların Çekme ve Kesme Kuvveti Daanımları Çekme ve Kesme Kuvvetinin Ortak Etkisindeki Ezilme Etkili Birleşimler Sürtünme Etkili (Kama Kontrollü) Birleşimlerde Yüksek Daanımlı Bulonlar Çekme ve Kesme Kuvvetinin Ortak Etkisindeki Sürtünme Etkili Birleşimler Bulon Deliği Ezilme Daanımı 13.4 Elemanların Birleşen Enkesit Parçaları ve Birleşim Elemanlarının Daanımları Çekme Etkisinde Daanım Kama Etkisinde Daanım Blok Kırılma Daanımı Basınç Etkisinde Daanım Eğilme Etkisinde Daanım 13.5 Besleme Levhaları Kanaklı Birleşimlerde Besleme Levhaları 10

11 İnce Besleme Levhaları Kalın Besleme Levhaları Bulonlu Birleşimlerde Besleme Levhaları 13.6 Mesnet Ezilme Daanımı 13.7 Kolon Aakları ve Beton Üzerine Mesnetlenme 13.8 Ankraj Çubukları ve Betona Yerleşimi 13.9 Bölgesel Kuvvetler Etkisindeki Başlık ve Gövde Enkesit Parçalarının Daanımları Başlıkta Yerel Eğilme Gövdede Yerel Akma Gövdede Yerel Buruşma Gövdede Yanal Ötelenerek Burkulma Gövdede Basınç Etkisinde Burkulma Gövde Panel Bölgesinde Kama Etkisi Bölgesel Kuvvetler İçin Rijitlik Levhası İlave Ugulama Koşulları Bölgesel Kuvvetler İçin Çift Gövde Levhası İlave Ugulama Koşulları Çekme Elemanlarının Mil Birleşimleri Çekme daanımı Geometrik Koşullar BÖLÜM 14 BORU VE KUTU ENKESİTLİ PROFİLLERİN BİRLEŞİMLERİ 14.1 Levhaların Boru ve Kutu Profillere Birleşimleri 14. Boru ve Kutu Profillerden Oluşan Kafes Sistem Birleşimleri 14.3 Boru ve Kutu Profillerin Moment Aktaran Birleşimleri 14.4 Levhaların ve Örgü Elemanlarının Kutu Enkesitli Elemanlara Birleşimlerinin Kanakları BÖLÜM 15 KULLANILABİLİRLİK SINIR DURUMLARI İÇİN TASARIM 15.1 Genel Esaslar ve Yük Birleşimleri 15. Düşe Yerdeğiştirme (Sehim) Kontrolleri 15.3 Yata Yerdeğiştirme Kontrolleri 15.4 Düşe Titreşim Kontrolleri 15.5 Rüzgar Etkisi Altında Konfor Kontrolleri 15.6 Sıcaklık Değişmelerinden Oluşan Yerdeğiştirmeler BÖLÜM 16 YAPISAL ELEMANLAR İÇİN STABİLİTE BAĞLANTILARI 16.1 Genel Esaslar 11

12 16. Kolonlar İçin Stabilite Bağlantıları Çaprazlı Stabilite Bağlantısı 16.. Noktasal Stabilite Bağlantısı 16.3 Kirişler İçin Stabilite Bağlantıları Yanal Stabilite Bağlantıları Çaprazlı Stabilite Bağlantısı Noktasal Stabilite Bağlantısı Burulma Stabilite Bağlantıları Noktasal Stabilite Bağlantısı Sürekli Stabilite Bağlantısı 16.4 Eğilme Momenti ve Eksenel Kuvvetinin Ortak Etkisindeki Elemanlar İçin Stabilite Bağlantıları EK-1 SU BİRİKMESİ (GÖLLENME) ETKİSİ EK- YORULMA ETKİSİ EK-.1 Genel Esaslar EK-. Maksimum Gerilme ve Gerilme Aralığının Hesaplanması EK-.3 Elemanlarda ve Kanaklı Birleşimlerde Yorulma EK-.4 Bulonlarda Yorulma EK-3 DİYAFRAMLAR VE YÜK AKTARMA ELEMANLARI EK-4 ÖNERİLEN KAYNAKLAR 1

13 SİMGELER ABM Ab Abi Abj Ac Ac Ae Ae Ae Afc Afg Afn Aft Ag Ag Agv An Ant Anv Apb As Asa Asf Asr Aw Awe A1 A1 A B B Bb Esas metal enkesit alanı. Bulon diş açılmamış gövde enkesiti karakteristik alanı. Bindirmeli K-birleşimde üstteki örgü elemanı enkesit alanı. Bindirmeli K-birleşimde alttaki örgü elemanı enkesit alanı. Beton enkesit alanı. Etkin genişlik içindeki beton döşemenin enkesit alanı. Etkin net alan. Etkin alan. Enkesit parçalarının azaltılmış etkin genişliği ile hesaplanan etkin alanların toplamı. Basınç başlığı enkesit alanı. Çekme başlığı kaıpsız enkesit alanı. Çekme başlığı net enkesit alanı. Çekme başlığı enkesit alanı. Kaıpsız enkesit alanı. Kompozit elemanın toplam enkesit alanı. Kama gerilmesi etkisindeki kaıpsız enkesit alanı. Eleman net enkesit alanı. Çekme etkisinde net alan. Kesme etkisinde net alan. Ezilmede esas alınan alan. Çelik eleman enkesit alanı. Başlıklı çelik ankrajın enkesit alanı. Kesme kırılması üzei etkili alanı. Bouna donatı alanı. Tüm enkesit üksekliği ile hesaplanan gövde alanı, (dtw). Etkin kanak alanı. Yük etkisindeki beton alanı. Beton üzeine merkezi olarak mesnetlenen taban levhası üze alanı. Merkezi ük etkisindeki, taban levhası geometrisine benzer beton üzeinin maksimum alanı. Kutu enkesitli elemanın birleşim düzlemine dik genişliği. Kutu enkesitli profilin birleşim düzlemine dik genişliği. Kutu enkesitli örgü elemanının birleşim düzlemine dik genişliği. 13

14 Bbi Bbj Bp B1 B C Cb Cd Cf Cm Cp Cr Cs Cv1 Cv Cw D G Db Du E E Bindirmeli K-birleşimde üstteki örgü elemanı genişliği. Bindirmeli K-birleşimde alttaki örgü elemanı genişliği. Levhanın birleşim düzlemine dik olarak ölçülen genişliği. P- etkisini dikkate alan büütme katsaısı. P- etkisini dikkate alan büütme katsaısı. Boru ve kutu enkesitli elemanların burulma sabiti. Yanal burulmalı burkulma sınır durumunda moment düzeltme katsaısı. Büküm noktasındaki stabilite destek elemanının gerekli rijitlik ve daanımı için büütme katsaısı. Yorulma sınıfı için katsaı. Eşdeğer sabit moment aılışına dönüştürme katsaısı. Düz çatılardaki birincil (ana) eleman için göllenme katsaısı. Gövdenin anal ötelenerek burkulma sınır durumu için burkulma katsaısı. Düz çatılarda ikincil eleman için göllenme esnekliği katsaısı. Gövde kesme kuvveti daanım katsaısı. Kama etkisinde burkulma katsaısı. Çarpılma sabiti. Boru enkesiti dış çapı. Sabit ük. Boru enkesitli örgü elemanı dış çapı. Sürtünme etkili birleşimlerde, ugulanan ortalama bulon önçekme kuvvetinin belirlenen minimum bulon önçekme kuvvetine oranı. Deprem etkisi. Çelik elastisite modülü (00000 MPa). Ec Beton elastisite modülü ( Es EIef F Fc Fca Fcbw,Fcbz Fcr Fe 0.043w f 1.5 c Çelik elastisite modülü (00000 MPa). ck, MPa). Çelik gömme kompozit kesitin etkin eğilme rijitliği. Akışkan madde basınç ükü. Mevcut sınır gerilme, (YDKT için tasarım gerilmesi vea GKT için güvenlik gerilmesi). Dikkate alınan noktadaki eksenel kuvvet mevcut sınır gerilmesi, (Eksenel kuvvet etkisinde YDKT için tasarım gerilmesi vea GKT için güvenlik gerilmesi). Dikkate alınan noktadaki eğilme momenti mevcut sınır gerilmesi (Eğilme etkisinde YDKT için tasarım gerilmesi vea GKT için güvenlik gerilmesi). Kritik gerilme. Elastik burkulma gerilmesi. 14

15 Fex FE Fe Fez Fin FL Fn FnBM Fnt Fnt Fnv Fnw FSR FTH Fu F Fb Fbi Fbj Ff Fp Fr Fsr Fst Fw G G H H H H Hb Hbi I Kuvvetli asal eksen etrafında eğilmeli burkulmada elastik burkulma gerilmesi. Kanak metali karakteristik çekme daanımı. Zaıf asal eksen etrafında eğilmeli burkulmada elastik burkulma gerilmesi. Burulmalı burkulmada elastik burkulma gerilmesi. Karakteristik aderans gerilmesi. Eğilme etkisinde basınç başlığında azaltılmış akma gerilmesi. Karakteristik gerilme. Esas metalin karakteristik gerilmesi. Karakteristik çekme gerilmesi. Kesme kuvveti etkisi dikkate alınarak elde edilen azaltılmış karakteristik çekme gerilmesi. Karakteristik kama gerilmesi. Kanak metali karakteristik gerilmesi. Güvenli gerilme aralığı. Güvenli gerilme aralığının eşik değeri. Karakteristik çekme daanımı. Karakteristik akma gerilmesi. Boru vea kutu enkesitli örgü elemanının karakteristik akma gerilmesi. Bindirmeli K-birleşimde üstteki örgü elemanı karakteristik akma gerilmesi. Bindirmeli K-birleşimde alttaki örgü elemanı karakteristik akma gerilmesi. Başlığın karakteristik akma gerilmesi. Levhanın karakteristik akma gerilmesi. Bouna donatı karakteristik akma gerilmesi. Donatı çeliğinin karakteristik akma gerilmesi. Rijitleştirici elemanın karakteristik akma gerilmesi. Gövdenin karakteristik akma gerilmesi. Çeliğin kama modülü, (7700 MPa). Sabit ük. Yata zemin basıncı, zemin suu basıncı vea ığılı madde basıncı. Eğilme sabiti. H ötelenmesini medana getiren kat kesme kuvveti. Kutu enkesitli başlık elemanının birleşim düzlemine paralel üksekliği. Kutu enkesitli örgü elemanının birleşim düzlemine paralel üksekliği. Bindirmeli K-birleşimde üstteki örgü elemanının üksekliği. Atalet momenti. 15

16 Ic Id Ip Is Is Isr Ist Ist1 Ist Itr Ix, I I Ic Ief It J K Kx K Kz K1 L L L L L L Kompozit enkesit elastik tarafsız eksenine göre beton enkesitin atalet momenti. İkincil elemanlara mesnetlenen çelik çatı kaplaması enkesitinin 1 metre genişliğinin atalet momenti. Su birikmesi etkisinin gözönüne alınması için ana elemanların atalet momenti. Kompozit enkesitin elastik tarafsız eksenine göre apısal çelik enkesitin atalet momenti. Su birikmesi etkisinin gözönüne alınması için ikincil elemanların atalet momenti. Kompozit enkesitin elastik tarafsız eksenine göre donatı çubuklarının atalet momenti. Tek rijitlik levhası için gövde levhasına bitişik olduğu kenara göre vea çift rijitlik levhası için gövde kalınlığı ortasından geçen eksene göre düşe rijitlik levhası enkesitlerinin atalet momenti. Çekme alanı etkisi gözönüne alınmadan, gövde levhasının kama daanımını arttırmak için Bölüm 10.. e göre hesaplanan ara rijitlik levhası enkesitinin gerekli atalet momenti. Düşe ara rijitlik levhaları ile oluşturulan panel bölgelerinde diagonal çekme alanlarının daanımlarının da dikkate alınabilmesi için düşe ara rijitlik levhalarının minimum atalet momenti. Çatlamamış (brüt) beton gözönüne alınarak, n=es/ec oranı ile dönüştürülmüş tüm eşdeğer çelik kesitin atalet momenti. Asal eksenlere göre atalet momenti. Düzlem dışı atalet momenti. Basınç başlığının -ekseni etrafındaki atalet momenti. Basınç başlığının -ekseni etrafındaki atalet momenti. Çekme başlığının -ekseni etrafındaki atalet momenti Burulma sabiti. Burkulma katsaısı. x-ekseni etrafında eğilmeli burkulma için burkulma katsaısı. -ekseni etrafında eğilmeli burkulma için burkulma katsaısı. Burulmalı burkulma için burkulma katsaısı. Eğilme düzleminde elemanın uç noktalarında anal ötelenme olmadığı varsaımıla hesaplanan burkulma katsaısı. Kat üksekliği. Eleman bou. Yanal ötelenmesi önlenmemiş eleman uzunluğu. Açıklık. Kanak uzunluğu. Kafes kirişlerde eksenlerin kesişim noktaları arasındaki eleman uzunluğu. 16

17 Lb Lb Lbr Lbr Lc Le Lin Lm Lm Lme Lp Lp Lr Ls Ltp Lv MA Ma MB Mbr MC Mcr Mcx, Mc Mcx Mcx Basınç başlığı anal ötelenmesi ve enkesit burulmasının önlendiği noktalar arasındaki eleman uzunluğu. Stabilite elemanlarının desteklediği noktalar arasındaki mesafe. Eksenel basınç kuvveti, eğilme momenti vea eksenel basınç kuvveti ile eğilme momentinin ortak etkisi altındaki elemanların tasarımında burkulma bou. Çaprazlı stabilite bağlantı elemanlarının kolona birleştiği noktalar arasındaki, desteklenmeen kolon uzunluğu. Eleman burkulma bou. Etkin kanak uzunluğu. Bölüm e göre kompozit elemanlar için belirlenen ük geçiş uzunluğu. Bölüm e göre kirişte momentin eniden dağılımı için belirlenen anal olarak desteklenmeen sınır uzunluk. Süreksiz köşe kanağı (metot kanağı) ugulamasında ara bölgelerde her bir köşe kanak parçasının uzunluğu. Süreksiz köşe kanağı (metot kanağı) ugulamasında eleman uçlarında her bir köşe kanak parçasının uzunluğu. Akma sınır durumu için anal olarak desteklenmeen sınır uzunluk. Su birikmesi etkisi için birincil (ana) elemanların uzunluğu. Elastik olmaan anal burulmalı burkulma durumu için sınır uzunluk. Su birikmesi etkisi için ikincil (tali) elemanların uzunluğu. Bağ levhalarının çubuk bounca uzunluğu. Maksimum kesme kuvveti ile sıfır kesme kuvveti arasındaki uzaklık. Yanal stabilite elemanları arasındaki kiriş uzunluğunun ¼ noktasındaki momentin mutlak değeri. GKT ük birleşimleri altında gerekli eğilme momenti daanımı. Yanal stabilite elemanları arasındaki kiriş uzunluğunun ½ noktasındaki momentin mutlak değeri. Stabilite destek elemanının gerekli eğilme momenti daanımı. Yanal stabilite elemanları arasındaki kiriş uzunluğunun ¾ noktasındaki momentin mutlak değeri. Elastik anal burulmalı burkulma için kritik eğilme momenti. Mevcut eğilme momenti daanımı (YDKT için tasarım vea GKT için güvenli eğilme momenti daanımı). Kuvvetli eksende eğilmee göre Cb=1.0 alınarak anal burulmalı burkulma sınır durumu için hesaplanan, YDKT için tasarım eğilme momenti daanımı vea GKT için güvenli eğilme momenti daanımı. x-ekseninde eğilmede çekme başlığının kırılma sınır durumuna göre, YDKT için tasarım eğilme momenti daanımı vea GKT için güvenli eğilme momenti daanımı. 17

18 Mlt Mmaks Mn Mnt Mp Mr Mr-ip Mr-op Mrx,Mr Mrx Mu M M Mc Mt M1 M Ni Ov Pa Pc Pc Pe Pe,kat Pe Pe1 Çerçevenin sadece anal ötelenmesi sonucu, YDKT vea GKT ük birleşimleri altında ilgili elemanda oluşan birinci mertebe eğilme momenti. Yanal stabilite elemanları arasındaki kiriş uzunluğu bounca en büük eğilme momentinin mutlak değeri. Karakteristik eğilme momenti daanımı. Yata ötelenmesi önlenmiş sistemde, YDKT vea GKT ük birleşimleri için hesaplanan birinci mertebe eğilme momenti. Plastik eğilme momenti. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında elde edilen gerekli eğilme momenti daanımı. Örgü elemanlarında YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli düzlem için eğilme momenti daanımı. Örgü elemanlarında YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli düzlem dışı eğilme momenti daanımı. Gerekli eğilme momenti daanımı. Bulon deliklerinin bulunduğu enkesitin gerekli eğilme momenti daanımı. YDKT ük birleşimi altında gerekli eğilme momenti daanımı. En dış lifin akmasına karşı gelen moment değeri. Eğilme eksenindeki akma momenti. Basınç başlığı en dış lifinin akmasına karşı gelen moment değeri. Çekme başlığı en dış lifinin akmasına karşı gelen moment değeri. Düğüm noktalarının ata erdeğiştirmesi önlenmiş elemanlarda uç momentlerden küçük olanı. Düğüm noktalarının ata erdeğiştirmesi önlenmiş elemanlarda uç momentlerden büük olanı. i inci kata ugulanan fiktif ük. Bindirmeli K- birleşimde bindirme katsaısı Boru ve kutu enkesitli elemanın, GKT ük birleşimleri için gerekli eksenel kuvvet daanımı. Mevcut eksenel kuvvet daanımı, (YDKT için tasarım eksenel kuvvet daanımı vea GKT için güvenli eksenel kuvvet daanımı). Eğilme düzlemine dik burkulmada mevcut eksenel basınç daanımı, (YDKT için tasarım eksenel basınç daanımı vea GKT için güvenli eksenel basınç daanımı). Elastik kritik burkulma ükü. Göz önüne alınan ata erdeğiştirme doğrultusunda kattaki elastik kritik burkulma ükü. Zaıf eksen etrafindaki burkulmada elastik kritik burkulma ükü. Elemanın eğilme düzlemi içindeki elastik kritik burkulma daanımı. 18

19 Plt Pmf Pn Pn Pno Pns Pnt Pp Pr Pr Pr Pr Pr Pr Pro Pkat Pu P Pc Pt Q Qct Qcv Qf Qn Qnt Çerçevenin sadece anal ötelenmesi sonucu, YDKT vea GKT ük birleşimleri için hesaplanan birinci mertebe eksenel kuvvet. Yanal ötelenmenin göz önüne alındığı doğrultuda bir kattaki moment çerçevesine ait kolonların toplam düşe ükü. Karakteristik eksenel kuvvet daanımı. Karakteristik eksenel basınç kuvveti daanımı. Eksenel ük etkisindeki çift simetri eksenli kompozit eleman enkesitinin basınç kuvveti daanımı. Enkesit basınç kuvveti daanımı. Yata ötelenmesi önlenmiş sistemde, YDKT vea GKT ük birleşimleri için hesaplanan birinci mertebe eksenel kuvvet. Karakteristik ezilme daanımı. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan ikinci mertebe gerekli eksenel kuvvet daanımı. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli eksenel kuvvet daanımı. Bulon deliklerinin bulunduğu enkesitin YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli eksenel kuvvet daanımı. Kompozit elemanın tasarımında esas alınan dış kuvvet (gerekli daanım). Gözönüne alınan çaprazlı stabilite bağlantı sistemi tarafından desteklenen noktalar arasındaki kolon uzunluğu için, YDKT vea GKT ük birleşimleri ile belirlenen gerekli eksenel basınç kuvveti daanımı. Noktasal stabilite bağlantı sistemi tarafından desteklenen noktaların her iki tarafındaki kolon uzunlukları için, YDKT vea GKT ük birleşimleri ile belirlenen gerekli eksenel kuvvet daanımlarının büüğü. Boru ve kutu enkesitli başlık elemanın gerekli eksenel kuvvet daanımı, (YDKT için Pu vea GKT için Pa) Bir kata ait tüm kolonların toplam düşe ükü. Boru ve kutu enkesitli elemanın, YDKT ük birleşimleri için gerekli eksenel kuvvet daanımı. Akma sınır durumunda eksenel kuvvet daanımı. Çelik enkesitin basınç kuvveti daanımı. Tüm çelik enkesitin çekme kuvveti daanımı. Hareketli ük. Başlıklı çelik ankrajın mevcut çekme kuvveti daanımı. Başlıklı çelik ankrajın mevcut kesme kuvveti daanımı. Başlık elemanı - gerilme etkileşim parametresi. Başlıklı bir çelik ankrajın vea çelik U-profil ankrajın karakteristik daanımı. Başlıklı çelik ankrajın karakteristik çekme kuvveti daanımı. 19

20 Qnv Qr Qrt Qrv R R Ra RKK Rg RM Rn Rnwl Rnwt Rp Rpc Rpg RKNK Rpt Ru S S Ta Tb Tc Tn Tr Tu U U Ubs Başlıklı çelik ankrajın karakteristik kesme kuvveti daanımı. Çatı hareketli ükü. Başlıklı çelik ankrajın YDKT vea GKT ük birleşimleri için gerekli çekme kuvveti daanımı. Başlıklı çelik ankrajın YDKT vea GKT ük birleşimleri için gerekli kesme kuvveti daanımı. Eğrisel üze arıçapı. Yağmur ükü. GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli daanım. Sadece bir çift köşe kanak kullanılarak oluşturulan birleşimler için azaltma katsaısı Başlıklı çelik ankraj için grup etkisini gözönüne alan katsaı P- nın P- üzerindeki etkisini gözönüne alan katsaı Karakteristik daanım Eksenine paralel ük etkisindeki köşe kanakların toplam karakteristik daanımı. Eksenine dik ük etkisindeki köşe kanakların toplam karakteristik daanımı. Başlıklı çelik ankraj için konum etki katsaısı Gövde plastikleşme katsaısı Eğilme daanımı azaltma katsaısı Takvie edilen a da takvie edilmeen kısmi nüfuzietli enine küt kanak için azaltma katsaısı Çekme başlığının akma sınır durumu için gövde plastikleşme katsaısı YDKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli daanım, İkincil elemanlar arasındaki uzaklık. Kar ükü. GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli çekme kuvveti daanımı. Tam öngerme için bulona ugulanacak minimum önçekme kuvveti. Mevcut burulma daanımı, (YDKT için tasarım burulma daanımı vea GKT için güvenli burulma daanımı). Karakteristik burulma daanımı. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli burulma daanımı. YDKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli çekme kuvveti daanımı. Gerilme düzensizliği etki katsaısı. Boru ve kutu enkesitli elemanların birleşiminde kapasite kullanım oranı. Blok kırılma sınır durumunda çekme gerilmeleri aılışını gözönüne alan azaltma katsaısı. 0

21 V Vc VC1 VC Vn Vr Vr Vr W Wec We We,ef Wip Wmin Wop Wexc,Wext Wex Wew Wez We Wp Wpb Wpx Wp Wtp Yi Betonarme döşeme ve çelik kiriş arasında çelik ankrajlar ile aktarılan karakteristik kesme kuvveti. Mevcut kesme kuvveti daanımı, (YDKT için tasarım kesme kuvveti daanımı vea GKT için güvenli kesme kuvveti daanımı). Çekme alanı etkisi gözönüne alınmadan, Bölüm e göre karakteristik kesme kuvveti daanımı ile hesaplanan mevcut kesme kuvveti daanımlarının (YDKT için tasarım kesme kuvveti daanımlarının vea GKT için güvenli kesme kuvveti daanımlarının) küçüğü. Çekme alanı etkisi gözönüne alınarak, Bölüm e göre karakteristik kesme kuvveti daanımı ile hesaplanan mevcut kesme kuvveti daanımlarının (YDKT için tasarım kesme kuvveti daanımlarının vea GKT için güvenli kesme kuvveti daanımlarının) küçüğü. Karakteristik kesme kuvveti daanımı. Komşu gövde panelleri için YDKT vea GKT ük birleşimleri ile elde edilen gerekli kesme kuvveti daanımlarının büüğü. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında hesaplanan gerekli kesme kuvveti daanımı. Kompozit eleman bileşenleri arasında iletilmesi gerekli kuvvet Rüzgar ükü. Eğilme eksenine göre basınç bölgesi elastik mukavemet momenti. Eğilme eksenine göre elastik mukavemet momenti. Basınç başlığının etkin genişliği ile hesaplanan, eğilme ekseni etrafındaki elastik mukavemet momenti. Düzlem içi eğilme etkisinde kanakların etkin elastik mukavemet momenti. Eğilme eksenine göre minimum elastik mukavemet momenti. Düzlem dışı eğilme etkisinde kanakların etkin elastik mukavemet momenti. Sırası ile basınç ve çekme bölgeleri için elastik mukavemet momenti. x-eksenine göre elastik mukavemet momenti. Kuvvetli asal eksen etrafındaki elastik mukavemet momenti. Zaıf asal eksen etrafındaki elastik mukavemet momenti. -eksenine göre elastik mukavemet momenti. Eğilme eksenine göre plastik mukavemet momenti. Örgü elemanının eğilme eksenine göre hesaplanan plastik mukavemet momenti. x-eksenine göre plastik mukavemet momenti. -eksenine göre plastik mukavemet momenti. Bağ levhasını parçalara bağlaan birleşim araçlarının eksen çizgileri arasındaki uzaklık. YDKT vea GKT ük birleşimleri ile belirlenen, (i) katı döşemesine etkien toplam düşe ük. 1

22 a a a a a a aw aw b b b b b b b bcf be beoi beov bf bfc bl bs bs c d d d db db Köşe kanak etkin kalınlığı. Gövde levhasını dikdörtgen panellere bölen düşe ara rijitlik levhaları arasındaki net uzaklık. Çok parçalı basınç elemanlarında bağlantı levhalarının aralığı. Mil birleşiminde, delik kenarından eleman kenarına olan kuvvet doğrultusundaki uzaklık. Yorulma etkisindeki levhanın kalınlığı bounca kanaklanmaan kök üzeinin arım uzunluğu. Takvie levhasının kirişe bağlantısında her iki kenarı bounca devam eden kanak uzunluğu. Gövde elemanı narinlik etkisi. Örgü elemanın vea levhanın çevresine ugulanan kanağın en küçük etkin kalınlığı. Mil birleşimde, delik kenarından eleman kenarına olan kuvvete dik doğrultudaki uzaklık. Beton döşeme etkin genişliği. Kornierin basınç etkisindeki kolunun uzunluğu. I-enkesitler için enkesit başlık genişliğinin arısı, U enkesitler için başlık genişliği. Takvie levhası genişliği. Rijitleştirilmemiş basınç elemanının genişliği. Kornierin kesme kuvveti etkisindeki kolunun uzunluğu. Kolon başlık genişliği. Etkin genişlik. Bindirmeli birleşimde örgü elemanının başlık elemanına kanaklandığı üzeinin etkin genişliği. Bindirmeli birleşimde bindirme apan örgü elemanının alttaki örgü elemanına kanaklandığı üzünün etkin genişliği. Başlık genişliği. Basınç başlığı genişliği. Kornierin uzun kolunun bou. Kornierin kısa kolunun bou. Tek taraflı rijitlik levhasının genişliği. En dış basınç lifinin plastik tarafsız eksene uzaklığı. Karakteristik bulon çapı. Kesitin tüm karakteristik üksekliği. Çap. Kiriş enkesit üksekliği. Bulon karakteristik gövde çapı.

23 dc de dh d1 d d3 e eog f fck fra frbw, frbz frv g g g h h hc hc ho hp hr i i Kolon enkesit üksekliği. Etkin delik çapı. Bölüm 13 te tanımlanan karakteristik bulon deliği çapı. Beton basınç bloğu ağırlık merkezi ile çelik enkesitin üst kotu arasındaki uzaklık. Çelik enkesitin bir bölümü basınç etkisinde olduğunda, bu bölümün ağırlık merkezi ile çelik enkesitin üst kotu arasındaki uzaklık. Çelik enkesitin üst kotu ile ağırlık merkezinin arasındaki uzaklık. Kafes kiriş birleşimlerinde dışmerkezlik. Başlıklı çelik ankraj gövdesinin kenarından itibaren hadve üksekliğinin orta noktasına kadar ölçülen mesafe. Döşeme sisteminin doğal titreşim frekansı (Hz). Beton karakteristik basınç daanımı. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında, dikkate alınan noktadaki en büük eksenel gerilme. Göz önüne alınan noktada YDKT vea GKT ük birleşimleri altında, dikkate alınan noktadaki en büük eğilme gerilmesi. YDKT vea GKT ük birleşimleri altında, dikkate alınan noktadaki en büük kama gerilmesi. Yerçekimi ivmesi. Ardışık iki deliğin merkezleri arasında, kuvvete dik doğrultudaki uzaklık. Ara uzaklıklı K-birleşimlerinde örgü elemanlarının, kanak kalınlıkları gözönüne alınmaksızın, kolları arasındaki mesafe. Rijitleştirilmiş basınç elemanının üksekliği. Kesme kuvveti etkisindeki eleman üksekliği: hadde ürünleri için köşe bölgelerdeki arıçap vea eğrisel bölgeler çıkarılarak elde edilen başlıklar arasındaki net gövde üksekliği, apma enkesitli elemanlar için bulon eksenleri vea kanaklar arasındaki net ükseklik. Hadde profillerinde, ağırlık merkezi ile basınç başlığının iç üzündeki eğrilik bitim noktası arasındaki uzaklığın iki katı. Yapma enkesitlerde, ağırlık merkezi ile basınç başlığındaki en akın bağlantı elemanları sırası vea başlığın iç üzündeki kanak kenarı arasındaki uzaklığın iki katı. I-enkesitte başlık ağırlık merkezleri arası mesafe. Plastik tarafsız eksen ile basınç başlığındaki en akın bağlantı elemanları sırası vea başlığın iç üzündeki kanak kenarı arasındaki uzaklığın iki katına eşit olan mesafe. Şekillendirilmiş çelik sac karakteristik hadve üksekliği. Atalet arıçapı. Basınç elemanı enkesitinin burkulma ekseni etrafındaki atalet arıçapı. 3

24 ia ii i o it its ix i iz k k kc ksc kv l l lb lb lc la le lov lp n n nb ns nsp nsr p pb s Kornierin bağlanan koluna paralel geometrik eksen etrafındaki atalet arıçapı. Tek bir parçanın minimum atalet arıçapı. Kama merkezine göre hesaplanan polar atalet arıçapı. Etkin atalet arıçapı. Etkin atalet arıçapı. x-eksenine göre atalet arıçapı. -eksenine göre atalet arıçapı. Zaıf asal eksen etrafındaki atalet arıçapı. Başlığın dış üzeinden gövde düz kısmının başladığı noktaa kadar olan uzaklık. Kutu enkesitin dış köşe arıçapı. Rijitleştirilmemiş narin elemanlar için katsaı. Sürtünme etkili birleşimlerde bileşik çekme ve kesme kuvveti etkisini gözönüne alan katsaı. Kesme kuvveti etkisinde gövde levhası burkulması katsaısı. Birleşim uzunluğu. Yük doğrultusundaki etkin birleşim uzunluğu. Mesnetlenme uzunluğu. Ezilme (temas) uzunluğu Kuvvet doğrultusundaki delik kenarı ile en akın diğer delik kenarı arasındaki vea delik kenarı ile eleman kenarı arasındaki net uzaklık. U-profil ankrajın bou. Kutu enkesitli elemanlarda kanak daanımını belirlemek için kullanılan, küt vea köşe kanakların toplam etkin uzunluğu. Örgü elemanlarının başlık elemanına bağlandığı birleşim üzeinde iki örgü elemanın üst üste binme uzunluğu. Bindirme apan örgü elemanın başlık elemanı birleşim üzeindeki izdüşüm uzunluğu. Kiriş açıklığı bounca kullanılan noktasal stabilite bağlantısı saısı. Milimetre başına düşen diş saısı. Ugulanan çekme kuvveti etkisindeki bulon saısı. Sürtünme etkili birleşimlerde kama düzlemi saısı. Ezilme etkili birleşimlerde kama düzlemi saısı. Tasarım ömrü bounca oluşacak gerilme tekrarı. Vida adımı, (diş başına mm). Kompozit enkesitte çelik ve beton arasındaki aderans etkileşim üzeinin çevresi Ardışık bulon deliklerinin merkezleri arasındaki, kuvvet doğrultusundaki uzaklık. 4

25 t t t t t t t tb tbi tbj tcf tf tf tfc tp tst tw tw tw w w w Eleman kalınlığı. Kornier kol kalınlığı. Dikdörtgen dolu enkesitli elemanın eğilme eksenine paralel boutu. Birleştirilen eleman kalınlığı. Levha kalınlığı. Toplam besleme levhası kalınlığı. Kutu ve boru enkesitli elemanların et (cidar) kalınlığı. Kutu ve boru enkesitli elemanların tasarım et kalınlığı. Bindirmeli K-birleşimde üstteki örgü elemanı kalınlığı. Bindirmeli K-birleşimde alttaki örgü elemanı kalınlığı. Kolon başlık kalınlığı. Başlık kalınlığı. Çelik U-profil ankraj elemanı başlık kalınlığı. Basınç başlığı kalınlığı. Bağ levhası kalınlığı. Gövde rijitlik levhası kalınlığı. Gövde kalınlığı. Çelik U-profil ankrajın gövde kalınlığı. Örgü elemanın vea levhanın çevresine ugulanan kanağın en küçük etkin kalınlığı. Asal eksen etrafında eğilme ile ilgili alt indis. Levha genişliği. Çekme etkisindeki levhada kalınlık doğrultusundaki köşe kanak kol uzunluğu. wc Beton birim hacim ağırlığı, (1500 wr x xo,o x z wc 500 kg/m 3 ). Şekil verilmiş çelik sacın ortalama hadve genişliği. Kuvvetli eksen etrafındaki eğilme ile ilgili alt indis. Ağırlık merkezine göre kama merkezi koordinatları. Birleşim etki alanı ağırlık merkezinin birleşim düzlemine dik uzaklığı, (dışmerkezlik). Zaıf eksen etrafindaki eğilme ile ilgili alt indis. Asal eksen etrafındaki eğilme ile ilgili alt indis. YDKT ve GKT ük birleşimleri için eşdeğer düzeltme katsaısı. Eksenel üklü elemanların uç birleşimlerinde etkin kanak uzunluğu hesabı için azaltma katsaısı. Boru enkesitli örgü elemanı çapının başlık elemanı çapına oranı. Kutu enkesitli örgü elemanı genişliğinin başlık elemanı genişliğine oranı. 5

26 T br ef eop sec w u Stabilite (destek) sisteminin toplam rijitliği. Stabilite (destek) sisteminin gerekli rijitliği. K-birleşimlerde etkin genişlik oranı. Kutu enkesitli elemanların kafes sistem birleşimlerinde etkin zımbalama parametresi. Gövde çarpılma rijitliği, (N-mm/rad). Kuvvetli asal eksenleri etrafında eğilme etkisindeki tek kornierlerin enkesit özelliği. Sabit düşe ükler ve hareketli üklerin 0.5 katından oluşan düşe erdeğiştirme. Karakteristik çekme daanımı, Fu a karşı gelen birim şekildeğiştirme. Karakteristik akma gerilmesi, F e karşı gelen birim şekildeğiştirme, (=F / E) H γ ζ η λ p pf pw r rf rw B b c c T t t v YDKT vea GKT ük birleşimleri altında birinci mertebe göreli kat ötelemesi. Seçilen ata ükler altında, sistem rijitliği kullanılarak hesaplanan birinci mertebe göreli kat ötelemesi. Boru ve kutu enkesitli elemanların birleşiminde başlık elemanının narinlik oranı. Kutu enkesitlerin K-birleşimlerinde ara uzaklık oranı. Sadece kutu enkesitler için ugulanan ük etkime uzunluğu parametresi. Kutu vea boru enkesitin genişlik (çap) / kalınlık oranı. Yerel burkulma narinlik değeri. Kompakt elemanlar için sınır narinlik. Kompakt başlık parçası için sınır narinlik. Kompakt gövde parçası için sınır narinlik. Kompakt olmaan eleman için sınır narinlik. Kompakt olmaan başlık parçası için sınır narinlik. Kompakt olmaan gövde parçası için sınır narinlik. Sürtünme etkili birleşimlerde ortalama sürtünme katsaısı. Daanım katsaısı, (Bölüm 5 den Bölüm 16 a kadar olan kısımlarda belirtilen). Betonda ezilme etkisi için daanım katsaısı. Eğilme etkisi için daanım katsaısı. Basınç kuvveti etkisi için daanım katsaısı. Eksenel ük etkisindeki kompozit kolonlar için daanım katsaısı. Burulma etkisi için daanım katsaısı. Çekme kuvveti etkisi için daanım katsaısı. Başlıklı çelik ankrajın çekme kuvveti etkisi için daanım katsaısı. Başlıklı çelik ankrajın Kesme kuvveti etkisi için daanım katsaısı. 6

27 v B b c c T t t v sr st b Başlıklı kama elemanında kama etkisi için daanım katsaısı. Güvenlik katsaısı, (Bölüm 5 den Bölüm 16 a kadar olan kısımlarda belirtilen). Betonda ezilme etkisi için güvenlik katsaısı. Eğilme momenti için güvenlik katsaısı. Basınç kuvveti etkisi için güvenlik katsaısı. Eksenel ük etkisinde kompozit kolonlar için güvenlik katsaısı. Burulma etkisi için güvenlik katsaısı. Çekme kuvveti etkisi için güvenlik katsaısı. Başlıklı çelik ankrajın çekme kuvveti etkisi için güvenlik katsaısı. Başlıklı çelik ankrajın kesme kuvveti etkisi için güvenlik katsaısı. Minimum bouna donatı oranı. Fw/Fst ve 1.0 değerlerinden büük olanı. Kanak bouna eksenine göre ükün doğrultu açısı. Başlık ve örgü elemanları arasındaki dar açı, (derece). Rijitlik azaltma katsaısı. 7

28 Akma Akma gerilmesi Akma momenti Akma noktası Altlık levhası Arttırılmış ük Bağ levhası Basit (mafsallı) birleşim Basit sıkma Başlıklı çelik ankraj Başlık elemanı Başlık takvie levhası Belirli dönme kapasitesi Besleme levhası (Şim) Beton dolgulu kompozit eleman Betona gömülü kompozit eleman TANIMLAR Akma gerilmesine ulaşıldığında medana gelen elastik olmaan şekildeğiştirme. Malzemenin akma noktasına karşı gelen gerilme değeri. Eğilme etkisindeki bir elemanda, en dış lifin akma gerilmesine ulaştığı moment değeri. Gerilme-şekildeğiştirme diagramında, gerilme değerinde artış olmaksızın, malzemede şekildeğiştirme artışının devam ettiği nokta. Tam nüfuzietli küt kanaklarda, kök bölgesine kanak ugulanamadığı durumlarda, kanak uzunluğu bounca kullanılan levha, (karşılama levhası). Karakteristik ük değerinin ilgili ük katsaısıla çarpılması ile elde edilen ük. Yapma kolon vea kirişlerde birleşen elemanlar arasında medana gelen kesme kuvvetini aktaran rijit bağlantılı levha. Birleştirilen elemanların arasında birbirine göre dönmenin önlenmediği varsaımı ile eğilme momentinin terkedildiği birleşim. Bulonların, birleşen parçaların ortak üzeleri arasında düzgün ve tam temas sağlanacak şekilde sıkılması işlemi. Beton ile çelik arasındaki ük aktarımını sağlamak için kullanılan, kompozit elemanın çelik bileşenine kanaklanmış ve beton bileşenine gömülü olan başlıklı çelik eleman (kama elemanı). Boru ve kutu enkesitli elemanların birleşimlerinde örgü elemanlarının bağlandığı ana eleman. Bir elemanın başlığına enkesit alanını, mukavemet momentini ve atalet momentini arttırmak amacıla bulonlu vea kanaklı olarak bağlanan levha. Plastik momente karşı gelen dönmenin 3 katı olarak tanımlanan dönme miktarı (ϕmax = 3ϕp). Birleşimde temas vea ezilme üzeleri arasında oluşabilecek boşluğu doldurmak için kullanılan ince levha. İçi beton ile doldurulmuş çelik boru vea kutu enkesitli kompozit eleman. Betona gömülü çelik hadde profil vea apma kesitlerden oluşan kompozit eleman. 8

29 Bindirmeli birleşim Paralel düzlemlerdeki elemanların üst üste bağlanmasıla oluşturulan birleşim. Bir kenarı eğrisel küt kanak Eğrisel kenarlı elemanların düzlem üzelere temas ettiği noktalarda ugulanan küt kanak enkesiti. Birinci mertebe analiz Birleşim Birleşim araçları Denge denklemlerinin şekildeğiştirmemiş sistem geometrisi üzerinde azıldığı ve ikinci mertebe etkilerinin terkedildiği apısal analiz öntemi. İki vea daha fazla eleman arasında kuvvet aktarımının sağlandığı, birleşen eleman uçlarının, üzelerinin vea kenarlarının birbirlerine birleştiği alan. Birleşimi oluşturan araçlar (bulon (cıvata), perçin vea kanak). Birleşim düzlemi Birleşimde birleşen elemanların eksenlerinin oluşturduğu düzlem. Birleşim elemanları Blok kırılma Boun bölgesi Bouna kama kuvveti Bulon Burkulma Burkulma bou Burkulma daanımı Burkulma katsaısı, K Burulmalı burkulma Burulmaa karşı destek elemanı Çaprazlı çerçeve Birleşim alanında kullanılan kornier, levha vb. bağlantı elemanları Birleşimde, kuvvete dik düzlem bounca çekme kırılmasının ve kuvvete paralel düzlem bounca kama akması vea kama kırılmasının medana geldiği sınır durum. Gövdei başlığa birleştiren eğrisel bölge. Kompozit kirişte beton ve çelik elemanların temas üzeleri arasında, kiriş ekseni bounca oluşan ata kuvvet. Başlıklı, silindirik gövdeli, diş açılmış kısmı bulunan birleşim aracı (cıvata). Kritik ük etkisinde, apıda vea bir apısal elemanda ani geometri değişimi ile oluşan sınır durum. Farklı uç koşullarına sahip elemanın, eşdeğer burkulma daanımına sahip iki ucu mafsallı eleman olarak gözönüne alınması halinde belirlenen bo (Etkin uzunluk). Kararsız durum (stabilite kabı) sınır daanımı. Burkulma bounun, desteklenen iki düğüm noktası arasındaki uzunluğa oranı. Basınç elemanının kama merkezi ekseni etrafında dönmesi ile oluşan burkulma şekli. Kiriş vea kolon enkesitinin burulmasını önlemek için konumlandırılan eleman. Taşııcı sistemin ata üklere karşı daanımını ve stabilitesini sağlaan, çapraz elemanlardan oluşan çerçeve sistemleri. Çaprazlı stabilite bağlantısı Bir çerçeve sisteminde iki katın göreli anal erdeğiştirmesini vea kirişin vea kolonun uzunluğu bounca komşu iki noktasının birbirine göre hareketini kontrol eden destek sistemi 9

30 Çekme alanı katkısı Çekme daanımı Çekme ve kesme kırılması Çelik ankraj Çentik darbe denei Çentik tokluğu Çift eğrilik Çift eğrilikli eğilme Daanım (taşıma gücü) sınır durumu Daanım katsaısı, ϕ Demiroksit tabakası (örneğin, diagonal ve ata elemanlar ile teşkil edilen örgü sistemi). Kiriş gövdesi kesme daanımı hesabında, düşe ara rijitlik levhaları ile oluşturulan panel bölgelerinde burkulma sonrası oluşan diagonal çekme alanı daanımlarının dikkate alınması. EN 1005 de tanımlandığı gibi çelik malzemenin taşıabileceği maksimum çekme gerilmesi (kopmadan önce ulaşılan en büük gerilme değeri). Bulon vea benzeri bir birleşim aracında, kırılmanın çekme ve kesme kuvvetinin ortak etkisi altında ortaa çıktığı göçme sınır durumu. Beton ile çelik arasındaki ük aktarımını sağlamak için kullanılan, kompozit elemanın çelik bileşenine kanaklanmış ve beton bileşenine gömülü olan başlıklı çelik eleman vea U- profil ankraj elemanı. Malzeme çentik tokluğunun ölçüldüğü standart darbe denei, Çeliğin gevrek kırılmaa karşı gösterdiği daanımın bir ölçüsü (Charph V-Çentik Darbe testi ile belirli bir sıcaklıkta enerji utma eteneği). Eğilme etkisi altında, kirişin açıklığı bounca bir vea daha fazla büküm noktasına sahip olması. Kiriş açıklığı bounca bir vea daha fazla büküm noktası oluşumula ortaa çıkan eğilme şekildeğiştirmesi. Yapı sistemi vea apı elemanlarının taşıma kapasitelerinin sona erdiği sınır daanım durumu. YDKT de malzeme daanımındaki belirsizlikleri belirli bir güvenlik ile hesaba katmak amacıla, karakteristik daanım değerlerini azaltmak için ilgili sınır durum esas alınarak ugulanan 1.0 vea 1.0 den küçük katsaı. Sıcak haddeleme sonucu profiller üzerinde oluşan tabaka. Destek elemanı Bir elemanın desteklendiği noktada düzlem dışı erdeğiştirmesine karşı rijitlik ve ek daanım sağlaan diğer bir eleman vea sistem. Desteklenmeen uzunluk Diafram Diafram dikmesi Diafram plakası Destek elemanlarının ağırlık merkezlerinden ölçülen, elemanın desteklenen noktaları arasındaki uzunluk. Düzlem içi ükleri ata ük taşııcı sisteme aktaran, çatı, kat döşemesi vea ata düzlem çapraz sistemi. Diafram (döşeme) üklerinin ata ük taşııcı sisteme iletilmesini sağlaan eleman. Düzlem içi kama rijitliği ve daanımı olan, üklerin destekleici elemanlara aktarılmasını sağlaan plaka. 30

31 Diagonal rijitlik levhası Kolon panel bölgesinde diagonal olarak düzenlenen gövde rijitleştiricisi. Doğrudan aderans etkileşimi Doğrudan analiz öntemi Doğrusal olmaan analiz Dolgu kanağı Dönme kapasitesi Düğüm noktası (birleşim) levhası Düşe ük Düzlem dışı burkulma Düzlem içi burkulma Bir kompozit kesitte, çelik ve beton arasında kuvvet akışının aderans gerilmeleri ile sağlandığı mekanizma. İkinci mertebe analizde, başlangıç kusurları ile doğrusal olmaan gerilmelerin etkilerini gözönüne alan öntem. Malzemenin doğrusal olmaan davranışını gözönüne alan apısal analiz. Oval vea dairesel açılan deliklerin kanak metali ile doldurulmasıla oluşturulan kanak. Elemanda taşıma sınır durumuna karşı gelen plastik dönmenin, kesitte akmanın başladığı andaki elastik dönmee oranı. Kafes sistem elemanlarının birleşimlerinde vea çapraz elemanların kiriş ve kolonlara bağlantılarında kullanılan levha eleman. Yerçekimi doğrultusunda etkien ükler (örneğin, sabit ve hareketli ükler). Yapısal elemanlarda eğilme düzlemine dik burkulma sınır durumu. Bir apısal elemanın eğilme düzlemi içindeki burkulma sınır durumu. Eğilmeli burkulma Basınç elemanının, burulma vea çarpılma (enkesit geometrisinde değişiklik) olmaksızın, eğilme şekildeğiştirmesi ile ortaa çıkan burkulma şekli. Eğilmeli burulmalı burkulma Basınç elemanının enkesit geometrisinde değişiklik olmadan eğilme ve anı anda burulma şekildeğiştirmesi ile ortaa çıkan burkulma şekli. Ek İki eleman parçasını birleştirmek amacıla, uçlarında teşkil edilen bulonlu vea kanaklı birleşim. Elastik analiz Yük etkisinin kaldırılması durumunda, apının şekildeğiştirmemiş ilk konumuna dönmesi varsaımına daanan apısal analiz. Elemanın çekme daanımı Enine rijitlik levhası Enkesit parçası Esas metal Elemanın taşıabileceği maksimum çekme kuvveti. Kiriş gövdesinde başlıklara dik konumlandırılan, gövdee kanaklı levha. Çelik elemanların enkesitlerini oluşturan her bir parça (başlık parçası, gövde parçası, vb.) Kanakla birleştirilen eleman malzemesi. 31

32 Etkin elastik mukavemet momenti Etkin genişlik Etkin net alan Ezilme Basınç etkisindeki enkesit başlığının etkin genişliği ile hesaplanan elastik mukavemet momenti. Levha vea döşemenin mevcut genişliği içindeki üniform olmaan gerilme dağılımını, anı etkii medana getirecek üniform gerilme dağılımına dönüştürmek amacıla belirlenen azaltılmış genişlik. Çekme elemanı uç bağlantısında düzensiz gerilme dağılımının dikkate alındığı azaltılmış net alan. Bulonlu birleşimlerde birleşen elemanlar arasındaki kama etkisinin, erel basınç kuvvetlerile aktarılmasında sınır durum. Ezilme(Yerel basınç akması) Ezilme etkileri ile oluşan erel basınç akması sınır durumu. Ezilme etkili birleşim Fiktif (itibari) ük Geometrik eksen Gerekli daanım Gerilme düzensizliği Gerilme ığılması Gerilme Göllenme Gövde takvie levhaları Gövde anal ötelenme burkulması Güvenli daanım Güvenli gerilme Güvenlik katsaısı, Ω Birleşim elemanları arasında kesme kuvvetlerinin ezilme ile aktarıldığı bulonlu birleşim. Stabilite analizinde başlangıç kusurlarının etkisini hesaba katmak amacıla tanımlanan ük. Enkesitin gövde vea başlık elemanına vea kornier koluna paralel ekseni. Yapısal elemanda, YDKT vea GKT ük birleşimleri ile belirlenen iç kuvvetler ve gerilmeler. Birleşim bölgesinde, elemanda vea levhada ortaa çıkan üniform olmaan çekme gerilmesi dağılımı. Geometrideki ani değişiklikler vea erel ük ugulaması nedenile, ortalama gerilmenin belirli bir bölgede daha büük değere ulaşması. İç kuvvetlerden oluşan, birim alana etkien kuvvet. Düz çatılarda su birikmesi etkisi. Kiriş vea kolon gövdesine tekil üklerin etkidiği bölgelerde daanımı arttırmak için gövdenin her iki tarafına eklenen levhalar. Tekil ükün ugulama noktasında kirişin çekme ve basınç başlıklarının birbirlerine göre anal olarak erdeğiştirmesi sınır durumu. Karakteristik daanımın güvenlik katsaısına bölünmesi ile elde edilen daanım, (Rn / ). Güvenli daanımın ilgili enkesit özelliğine (enkesit alanı vea elastik mukavemet momenti vb.) bölünmesi ile elde edilen gerilme değeri. GKT de güvenliği sağlamak amacıla, karakteristik daanım değerlerini azaltmak için ilgili göçme sınır durumu esas alınarak ugulanan 1.0 vea 1.0 den büük katsaı. 3