YUSUF NACİ TEKE DAMIZLIK TAVUK KÜMESİ

Transkript

1 YUSUF NACİ TEKE BALIKESİR İLİ KEPSUT İLÇESİ KALBURCU MAHALLESİ HOROZTEPE MEVKİİ Konak Mahallesi, Yıldırım Cad. Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer / BURSA Tel - Faks: Balıkesir, 2015

2 BAŞLIK SAYFASI Proje Sahibinin Adı Adresi YUSUF NACİ TEKE Bahçelievler Mah. Arzu Sok. No:4 Altıeylül - BALIKESİR Telefon Numaraları-GSM Faks Numaraları - e-posta - Projenin Adı Proje Bedeli Proje İçin Seçilen Yerin Açık Adresi (İli, İlçesi, Beldesi, Mevkii) Damızlık Tavuk Kümesi ,00 TL Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A pafta, 9 parsel tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri Ek-II Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi; Madde 30 Hayvan Yetiştirme Tesisleri; ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [ (Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)]," Projenin NACE Kodu Raporu Hazırlayan Kuruluşun / Çalışma Grubunun Adı (kümes hayvanlarının yetiştirilmesi (tavuk, hindi, ördek, kaz ve beç tavuğu) Yeşil Doğa Müh. Dan. San. Ve Tic. Ltd. Şti Raporu Hazırlayan Kuruluşun / Çalışma Grubunun Adresi Konak Mah. Yıldırım Cad. Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer/BURSA Raporu Hazırlayan Kuruluşun / Çalışma Grubunun Telefon / Fax Numaraları Rapor Sunum Tarihi /03/2015 I

3 İÇİNDEKİLER BAŞLIK SAYFASI... I İÇİNDEKİLER... II ŞEKİLLER DİZİ... III TABLOLAR DİZİNİ... III PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ... 4 BÖLÜM 1: PROJENİN ÖZELLİKLERİ A PROJENİN VE YERİN ALTERNATİFLERİ (PROJE TEKNOLOJİSİNİN VE PROJE ALANININ SEÇİLME NEDENLERİ) B PROJENİN İŞ AKIM ŞEMASI, KAPASİTESİ, KAPLADIĞI ALAN, TEKNOLOJİSİ, ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI B.1 PROJENİN İŞ AKIM ŞEMASI ve TEKNOLOJİSİ B.2. PROJENİN KAPASİTESİ VE KAPLADIĞI ALAN B.3. PROJEDE ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI C. DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (ARAZİ KULLANIMI, SU KULLANIMI, ENERJİ KULLANIMI VB.) Ç. ATIK MİKTARI (KATI, SIVI, GAZ VB.) VE ATIKLARIN KİMYASAL, FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ Ç.1 Projenin Arazi Hazırlanması, İnşaat ve Makine Ekipman Montaj Aşamasındaki Atık Üretimi Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri Ç.2. Projenin İşletme Aşamasındaki Atık Üretimi Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri D. KULLANILAN TEKNOLOJİ VE MALZEMELERDEN KAYNAKLANABİLECEK KAZA RİSKİ BÖLÜM 2: PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ A. MEVCUT ARAZİ KULLANIMI VE KALİTESİ (TARIM ALANI, ORMAN ALANI, PLANLI ALAN, SU YÜZEYİ VB.) B. EK 5 DEKİ DUYARLI YÖRELER LİSTESİ DİKKATE ALINARAK KORUNMASI GEREKEN ALANLAR BÖLÜM 3: PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER PROJENİN İNŞAAT AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER PROJENİN İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER NOTLAR VE KAYNAKLAR II

4 ŞEKİLLER DİZİ Şekil 1. Damızlık Tavuk Kümesi İş Akım Şeması... 9 Şekil 2. Asgari Mesafe Eğrisi Şekil 3. Eğitim Konuları... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. Şekil 4. Proje için tercih edilen bölge Şekil 5. Proje Sahası ve Yakın Çevresinin Toprak Haritası Şekil 6. Türkiye orman varlığı haritası TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1. Proje kapsamında yapımı planlanan kümesler ve kapasiteleri... 8 Tablo 2. Proje Sahasında Yapılması Planlanan Üniteler ve İnşaat Alanları Tablo 3. Proje Sahasında Yer Alan Kümeslerin Faydalı Alanları ve Kümeslerdeki Hayvan Sayıları Tablo 4. Yapılması planlanan üniteler ve hafriyat hacimleri Tablo 5. Hafriyat Hesabı Tablo 6. Emisyon Hesabı Tablo 7.Ağır Kamyon (Dizel) Kirletici Emisyon Faktörleri Tablo 8. Proje Alanında Muhtemel Gürültü Kaynakları ve Ses Gücü Düzeyleri Tablo 9. Gübre Üretim Miktarları Tablo 11. Ortalama Münferit Hayvan Kütlesi Tablo 12. Havalandırma fanları ve ses gücü düzeyleri Tablo 13. Profil Lejantı Tablo 14. Balıkesir ili orman varlığı Tablo 15. Balıkesir İli Su Kaynakları ve Potansiyeli Tablo 10. Hacimsel olarak oluşacak gübre miktar III

5 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Söz konusu faaliyet tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, Ek-II Seçme ve Elem Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi, Madde 32, ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [(Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)]," kapsamında yer almaktadır. Projenin işletme sürecinde bölge halkından 6 kişiye istihdam olanağı sağlanacaktır. Bu 6 kişiden her birinin en az 4 kişilik bir ailesi olacağı kabul edildiğinde; bölgede en az (6)x(4)=24 kişiye geçim olanağı sağlanacaktır. Proje alanının tamamı faaliyet sahibi adına kayıtlı olup, proje alına ait koordinatlar EK- 1, Mülkiyete ilişkin belgeler EK-2 de verilmiştir. Faaliyet ünitelerinin tamamının ekonomik ömrü 30 yıl olarak planlanmıştır. Ülke ve dünya ekonomik şartları olumlu seyrederse tesis ekipmanlarının yenilenmesiyle tesis ömrünün uzayabileceği düşünülmektedir. 4

6 BÖLÜM 1: PROJENİN ÖZELLİKLERİ 1.A PROJENİN VE YERİN ALTERNATİFLERİ (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) Genel Bilgi Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Yapılması planlanan faaliyet kapsamında Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı yukarıda Pafta, Parsel numaraları verilmiş olan 15900,00 m2 yüzölçümüne sahip arazinin üzerine adet/periyot kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması maksadıyla 3 adet kümes, 1 adet Sosyal ve İdari Tesisler, 1 adet gübre deposu, 1 adet fosseptik, 1 adet imha çukuru ve 1 adet kazan dairesi yapılması planlanmaktadır. Söz konusu faaliyet ile ilgili olarak; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, Ek-II Seçme, Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi; Madde 30 Hayvan Yetiştirme Tesisleri; ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [(Bir üretim periyodunda adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar) (1 adet hindi = 7 adet tavuk)]," maddesi kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmasına karar verilmiştir. Proje Teknolojisinin Seçilme Nedenleri Entansif (yoğun) tarzda yumurta tavukçuluğu ülkemizde ve dünyada yaygın olarak kafes sistemleri kullanılarak, damızlık piliç üretimi de derin altlık üzerinde yapılmaktadır. Bu sayede tavuklara serbestçe dolaşma olanağı sağlanarak hem tavukların daha sağlıklı olduğu hem de ürünün daha kaliteli olduğu serbest dolaşımlı üretim sistemleri geliştirilmiştir. Tavukların serbestçe dolaşımını sağlayabilmek için metrekareye 4 ile 6 arası canlı hayvan gelecek şekilde planlama yapılacaktır. Tavukların verimli bir döllenme süreci için her metrekareye 1 ile 3 tane horoz gelecek şekilde yerleştirme yapılacaktır. Damızlık tavuklarla horozlar bir arada bulunurlar. Böylece döllü yumurta elde edilmesi amaçlanır. 5

7 Tesis üretim yöntemi ve teknolojisi açısından değerlendirildiğinde; tam otomatik ekipmanlar ve üretim yöntemleri kullanılacaktır. Kümeslerde kullanılacak makine ve teçhizat üretimde kullanılan en son teknolojiye dayalı cihaz ve ekipmanlardır. Gelişen teknoloji ile kullanılan cihazlar ve ekipmanın çevreye olan olumsuz etkileri de en aza indirgenmektedir. Proje Alanının Seçilme Nedenleri Türkiye de kanatlı hayvan yetiştiriciliğinin belli bölgelerde büyük yoğunluk kazanması bulaşıcı hastalıkların kolayca yayılmasına neden olmaktadır. Özellikle salgın hastalıkların kontrolü bakımından kurulacak tesis için yer seçimi büyük önem taşımaktadır. Bu amaçla, çevresinde kuluçkahane, kümes veya kesimhane olmayan, hijyenik açıdan kirletici yapı ve tesislerden yeterince uzak bölgeler yer seçimi için uygundur. Balıkesir ili, Bursa, Kocaeli, İstanbul gibi nüfus yoğunluğunun oldukça yüksek olduğu illere olan yakınlığı, tarım ve hayvancılık sektörü için elverişli toprak ve iklim koşullarına sahip olması nedeniyle bir çok tarım ve hayvancılık kolunun gelişmesine olanak sağlamaktadır. Balıkesir İlinin bütün bölgelerine yayılmış durumda olan bu sektörün desteklenmesiyle beraber planlanan projelerin faaliyete geçmesi ile birlikte gelişmiş ülkeler seviyesindeki üretim kapasitesine rahatlıkla ulaşılabileceği gibi birçok kişiye iş istihdamı sağlanabilecek, milli üretime ve ekonomiye de büyük katkılar sağlanacaktır. Türkiye de hayvancılık sektörü, uygulanan hatalı tarım politikaları nedeniyle gerilerken tavukçuluk hızla gelişmektedir. Günümüzde tavukçuluk sektörünün bir endüstri haline geldiği kabul edilmektedir. Tavukçulukta özellikle son yılda tarımın hiçbir dalında görülmeyen ölçüde bir gelişme ve verimlilik artışı olduğu gözlenmektedir. Projenin uygulanacağı alanın kendi tapulu arazisi olması hem de yukarıda sayılan avantajlar sebebiyle faaliyet alanı olarak burası tercih edilmiştir. Faaliyet alanı Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi hudutlarındadır. Faaliyet alanı Yenice ve Mahmudiye Mahalleleri ne 1700 m, Kalburcu Mahallesi ne 1850 m mesafededir. Proje alanını gösterir Yer Bulduru Haritası Ek-3 ve Topoğrafik Harita Ek-4 te verilmiştir. 1.B PROJENİN İŞ AKIM ŞEMASI, KAPASİTESİ, KAPLADIĞI ALAN, TEKNOLOJİSİ, ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI 1.B.1 PROJENİN İŞ AKIM ŞEMASI ve TEKNOLOJİSİ Damızlık civcivler, yurt dışındaki damızlıkçı firmalardan ithal edilerek veya yurt içindeki damızlık firmasından uzman veteriner hekim ve ziraat mühendislerinin gözetiminde üretilen Damızlık civcivler sağlık kontrolleri ve aşıları yapılmış olarak özel donanımlı araçlar ile çiftliğe 6

8 getirilir. Gelen civcivler dişi ve horoz olarak ayrı kümeslere koyulur. Genel bir uygulama olarak dişiler iki ayrı kümese horozlar tek kümese konur. Hayvanlara üretim dönemi boyunca toz yem veya büyüklüğü 2-3 mm olan palet yem yedirilir. Yemin ortalama enerji değeri 2750 kcal ve % 18 ham proteindir. Beşinci haftada yapılan sınıflandırma sonucu dişi civcivler mevcut tüm kümeslere yayılır. Horozlar tek kümeste kalmaya devam eder haftaya gelindiği zaman dişiler ve horozlar karıştırılmak suretiyle tüm kümeslere dişi erkek karışık olarak konulur. Yine bu haftalarda yumurtaya giren dişiler 64. haftaya kadar üretimde kalır. Tavuk başına ise bu periyot boyunca yaklaşık 180 adet yumurta/dişi alınır. Yumurtalar kümeste mevcut bulunan metal saçtan yapılmış folluk gözlerine yumurtlarlar. Folluk gözlerine yine talaş yayılır. Yemleme kümeslerde civciv döneminde plastik civciv yemliği ve civciv suluklarından yapılır. 10.Günden sonra metal saçtan yapılan kanal yemliklerden yem dağıtılır. Suluk sistemi ise nipel adı verilen damlatma yapmayan suluklardan yapılır. Kanal yemlik ve nipel suluklarda yapılan yemleme ve sulama üretim döneminin sonuna kadar devam ettirilir. Dönem sonunda üretimini tamamlayan damızlık tavuk ve horozlar kesime sevk edilir. Kümeslerin basınçlı su ile dezenfekte edilmesinden sonra talaş altlık malzemesi olarak kümeslere yayılır. Sistem bu şekilde tekrarlanarak üretim devam ettirilecektir. Çiftliğe giriş çıkışlar yabancı araç ve insanlara yasaklanacaktır. Çiftliğin ana kapısı sürekli olarak kapalı ve kilitli olacaktır. Çiftliğe giriş yapan çiftlik personeli tek yönlü giriş-çıkış sistemine uyarak banyo tesisine giriş yapacaktır. Günlük harici kıyafetini çıkararak duşunu alacak ve çiftlik tulumunu giyerek çiftliğe girecektir. Çiftlikte ise kümeslere girerken kümes girişlerinde bulunan ayak basma havuzlarındaki dezenfektanlı suya basarak kümese hastalık yapıcı etkenlerin girişini önler. Kümeslerde aydınlatma olarak 23 Wattlık ekonomik ampuller kullanılır. Kümes içerisinde yaklaşık lüx ışık olur. Kümes ısınması kömür sobası ile yapılır. Kömür sobası kümeslerin dışında bulunmaktadır. Kümeslerde soğutma için havalandırma pedleri kullanılır. Soğutmada yine kümes sonlarında bulunan havalandırma fanları yardımcı olmaktadır. Kümes çevresinde fare ve benzeri haşerelere karşı mücadele yapılmaktadır. Kümeslerin çevresinde yabancı hayvan ve insan girişine engel olmak amacıyla dikenli tellerle çevrilir. Hayvan barınakları, hayvanları elverişsiz çevre koşullarından korumak ve hayvanlardan optimum verim almak amacıyla inşa edilecektir. Damızlık piliç yetiştirilen kümeslerde özellikle sıcaklık ve oransal nem bakımından kümesin iç koşullarının optimum düzeyde olması gerekmektedir. Hayvanları yüksek sıcaklığın olumsuz etkilerinden korumak ve onlara daha rahat yaşam koşulu sağlayabilmek için, kümesler çevre denetimine elverişli 7

9 olacak şekilde planlanacaktır. Ayrıca, kümes içi çevre denetimini sağlayan yalıtım, havalandırma ve serinletme gibi önlemlerin alınması gerekmektedir. Tavukların serbestçe dolaşımını sağlayabilmek için m 2 ye 4 ile 6 arası canlı hayvan gelecek şekilde planlama yapıldığında toplam alan aşağıdaki gibidir. Tablo 1 de proje sahasında yapılması planlanan ünite alanları ile hayvan sayısı verilmiştir. Tablo 1. Proje kapsamında yapımı planlanan kümesler ve kapasiteleri KÜMES ADLARI HAYVAN SAYISI (ADET) KÜMES ALANI (M2) M2 YE DÜŞEN ORT. HAYVAN SAYISI 1.Kümes ,83 2.Kümes ,83 3.Kümes ,83 TOPLAM

10 Kümesleri Isıtmadan Kaynaklanan Baca Gazı Emisyonu Kümesleri Isıtmadan Kaynaklanan Baca Gazı Emisyonu DAMIZLIK CİVCİVLER DİŞİ CİVCİVLER HOROZ CİVCİVLER BESLENME VE BAKIM BESLENME VE BAKIM Yem Su Havalandırma Aydınlatma DİŞİ PİLİÇLER TÜM KÜMESLERE DAĞITILIR HAFTA DİŞİLER VE HOROZLAR KARIŞTIRILARAK TÜM KÜMESLERE DAĞITILIR Yem Su Havalandırma Aydınlatma YUMURTA DÖNEMİ DÖNEM SONU Koku TAVUKLAR VE HOROZLAR KESİME SEVK EDİLİR Koku Koku BOŞ KÜMESLER Kümesleri Isıtmadan Kaynaklanan Baca Gazı Emisyonu Katı Atık Koku Sıvı Atık Kümesleri Isıtmadan Kaynaklanan Baca Gazı Koku Kümesleri Isıtmadan Kaynaklanan Baca Gazı Şekil 1. Damızlık Tavuk Kümesi İş Akım Şeması 9

11 1.B.2. PROJENİN KAPASİTESİ VE KAPLADIĞI ALAN Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Mülkiyete ilişkin bilgiler EK-2 de verilmiştir. Proje kapsamında tesis içerisinde yer alacak olan üniteler ve inşaat alanları Tablo 1 de verilmiştir. Üniteleri gösterir Vaziyet Planı Ek-5 te sunulmuştur. Tablo 2. Proje Sahasında Yapılması Planlanan Üniteler ve İnşaat Alanları No Üniteler İnşaat Alan (m2) A1 Kümes A2 Kümes A3 Kümes A8 Soysal ve İdari Tesisler 150 A9 Kazan Dairesi 30 A10 Fosseptik Çukuru 20 A11 İmha Çukuru 9 A12 Gübre Deposu 400 Toplam Alan 6849 Boyutlar = En*Boy*Yükseklik İmha Çukuru = 3m*3m*2m =18 m 3 Fosseptik Çukuru = 4m*5m*2m = 40 m 3 Gübre Çukuru =20m*20m*3m= 1200 m 3 Kümeslerin inşaatı bittikten sonra kümeslerin içerisine depo alanı, yemlik, suluklar, havalandırma, ısıtma, soğutma sistemlerinin kapladığı alanlar temel alanından çıkarıldığında geride kalan alan, faydalı alanı vermektedir. Bir kümesin faydalı alanı; hayvanların serbestçe dolaşımını ve verimini en iyi şekilde sağlayabilecek piliçlerin kullandığı alandır. Kısaca faydalanma alan tavukların kullanım alanı olarak da tanımlanır. Tavukların serbestçe dolaşımını sağlayabilmek için m 2 ye ortalama 4-6 adet canlı hayvan gelecek şekilde planlama yapılmıştır. Yapılacak kümeslerdeki toplam hayvan sayısı adet olacaktır. 10

12 Tablo 3. Proje Sahasında Yer Alan Kümeslerin Faydalı Alanları ve Kümeslerdeki Hayvan Sayıları No Üniteler Faydalı Alan (m2) Hayvan Sayısı (adet) A1 Kümes A2 Kümes A3 Kümes Toplam B.3. PROJEDE ÇALIŞACAK PERSONEL SAYISI Projeni arazi hazırlama, inşaat, makine ve montaj aşamasında 15 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. Proje kapsamında kurulan kümeslerde toplam 6 personel çalışacaktır. 1.C. DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (arazi kullanımı, su kullanımı, enerji kullanımı vb.) Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi süreci için kullanılacak doğal kaynaklar, aşağıda açıklanmaya çalışılmıştır. Arazi kullanımı Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Kullanılan arazi tarla niteliğindedir. Proje alanının tamamı faaliyet sahibi adına tapulu olup, Mülkiyet Belgeleri raporun Ek-2 kısmında sunulmuştur. Su kullanımı Planlanan proje kapsamında su kullanımı söz konusu olacaktır. Su kullanımının gerçekleşeceği faaliyetler aşağıda maddeler halinde yazılmıştır. Çalışan için içme ve kullanma suyu İdari bina temizliği ve tesis içi yeşil alanların sulanması Dönem sonlarında kümeslerin temizliği 11

13 Havalandırma pedlerine eklenecek su Damızlık tavukların içme suyu Planlanan tesiste personelin içme suyu piyasadan damacanalarla karşılanacaktır. Hayvanlar için gerekli olacak içme suyu, personelin kullanma suyu, temizlik ve soğutma suyu ihtiyacı proje sahasında açılacak kuyudan karşılanacaktır. Kuyu suyunun kullanılmadan önce Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Laboratuarında gerekli analizleri yaptırılacaktır. Kuyuya Yer altı Suyu Kullanma İzin Belgesi DSİ Genel Müdürlüğü 25.Bölge Müdürlüğü nden alınacaktır. Enerji kullanımı Planlanan proje kapsamında kullanılacak elektrik enerjisi; TEDAŞ Balıkesir Elektrik Dağıtım Müessesi tarafından Balıkesir İli ve yakın çevresine kurulmuş olan dağıtım hattından karşılanmaktadır. Projenin hayata geçirilmesi ile elektrik enerjisi ihtiyacı aynı yolla karşılanmaya devam edecektir. Ayrıca elektrik kesintilerine karşı sistemde jeneratör kullanılacaktır. Tesiste inşası planlanan kümeslerin ısıtılması amacıyla kazan bulunacak olup yakıt olarak kömür kullanılacaktır. 1.Ç. ATIK MİKTARI (KATI, SIVI, GAZ VB.) VE ATIKLARIN KİMYASAL, FİZİKSEL VE BİYOLOJİK ÖZELLİKLERİ Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Projenin kurulması ve işletilmesi sürecinden kaynaklanacak çevresel etkiler; projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montajı ile projenin işletme süreci olmak üzere iki aşamada katı, sıvı, gaz atıklar ve gürültü kirliliği başlıkları altında aşağıda açıklanmaya çalışılmıştır: 1.Ç.1 Projenin Arazi Hazırlanması, İnşaat ve Makine Ekipman Montaj Aşamasındaki Atık Üretimi Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri Planlanan tesisin, işletmeye hazır hale getirilmesi amacıyla arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşaması gerçekleştirilecektir olup, aşağıda yapılacak üniteler belirtilmiştir. 12

14 Bu aşamada açığa çıkabilecek katı, sıvı ve gaz atıklar aşağıda açıklanmıştır: a. Katı Atıklar: Hafriyat Atığı: Planlanan proje kapsamında; kurulması planlanan ünitelerin ve kümesin inşaası sırasında hafriyat artığı meydana gelecek olup; hafriyat derinliği ortalama 1-3 m kabul edildiğinde toplam hafriyat miktarları Tablo 4 de verilmiştir; Tablo 4. Yapılması planlanan üniteler ve hafriyat hacimleri NO ÜNİTE ADI İNŞAAT ALANI (m2) DERİNLİK (m) HAFRİYAT HACMİ (m3) A1 Kümes ,00 A2 Kümes ,00 A3 Kümes ,00 A8 Soysal ve İdari Tesisler ,00 A9 Kazan Dairesi ,00 A10 Fosseptik Çukuru ,00 A11 İmha Çukuru ,00 A12 Gübre Deposu 400 0,5 200,00 Toplam 6828,00 Hafriyat Miktarı = (Hafriyat Alanı) x (Hafriyat Derinliği) eşitliği esas alınarak Tablo 4 düzenlenmiştir. Toplam Hafriyat Miktarı; 6828,00 m 3 olacaktır. Arazinin hazırlanması ve inşaat aşamasında meydana gelecek olan 6828,00 m 3 lük hafriyat atığı oluşacaktır. Evsel Nitelikli Katı Atık: Projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında 15 kişi görev alacaktır. Görev alacak personelin çalışma süreci içerisindeki sosyal kullanımları sonucu oluşacak katı atıklar söz konusu olacaktır. Görev alacak personelin çalışma süreci içerisindeki günlük katı atık üretiminin 1,24 1 kg/gün.kişi (Devlet İstatistik Enstitüsü, 2002) olacağı kabul edildiğinde; 1 Atık Yönetimi Eylem Planı,

15 Katı Atık Miktarı = Kişi Başına Düşen Miktar x Personel Sayısı Katı Atık Miktarı = 1,24 kg/gün.kişi x 15 Katı Atık Miktarı = 18,6 kg/gün olacaktır. Projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında 18,6 kg/gün katı atık oluşması beklenmektedir. Ambalaj Atığı: Personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak karton atıklar, streç film vb. ambalaj atıkları söz konusu olacaktır. Projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında oluşacak ambalaj atıklarının, evsel katı atıkların %10 u 2 oranında olduğu kabul edilerek oluşacak ambalaj atığı miktarı hesaplanmıştır. Ambalaj Atığı = 18,6 kg/gün x 0,1 = 1,86 kg/gün olacaktır. Planlanan projenin işletme aşamasında açığa çıkacak 1,86 kg/gün civarındaki ambalaj atığı oluşması beklenmektedir. b. Sıvı Atıklar: Projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında oluşabilecek sıvı atıklar; bu aşamada görev alacak personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak atık sular olacaktır. Bu aşamada görev alacak personelin çalışma sürecindeki sosyal kullanımları için gerekli içme ve kullanma su ihtiyacının 200 l/gün.kişi olacağı kabul edildiğinde; İçme ve Kullanma Su İhtiyacı = (200 l/gün.kişi ) x (15 kişi ) İçme ve Kullanma Su İhtiyacı = 3000 l/gün Görev alacak personelin sosyal ihtiyaçları için kullanacağı 1000 l/gün suyun % 100 ünün atık su olarak geri döneceği kabul edildiğinde; 3000 l/gün sosyal kullanım sonucu oluşacak atık su söz konusu olacaktır. Bu atık suların tamamı evsel nitelikli atık su karakterinde olup kirlilik değerleri aşağıda verilmiştir: 2 Atık Yönetimi Eylem Planı,

16 Görev Alacak Kişi Sayısı : 15 kişi Kişi Başına Günlük İçme ve Kullanma Su İhtiyacı : 200 l/gün.kişi Günlük Su Tüketimi : 3000 l/gün Su İhtiyacı / Atıksu Oranı : 1/1 Günlük Oluşacak Atıksu Miktarı : 3000 l/gün Atıksuyun Ortalama Kirlilik Değerleri 3 : BOI : 220 mg/l BOI Olarak Kirlilik Yükü : 0,66 kg/gün KOI : 500 mg/l KOI Olarak Kirlilik Yükü : 1,5 kg/gün AKM : 220 mg/l AKM Olarak Kirlilik Yükü : 0,66 kg/gün Projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında görev alacak personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak 3000 l/gün evsel nitelikli atık su, oluşması beklenmektedir. ç. Gaz Atıklar: Planlanan Damızlık Tavuk Kümesi Projesinin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında açığa çıkabilecek gaz atıklar; bu aşamada kullanılacak iş makinelerinin faaliyeti sonucunda açığa çıkabilecek egzoz emisyonları ile toz emisyonları söz konusu olacaktır. 3 Atıksu Arıtma Tesisleri Proses, İşletme, Bakım El Kitabı, Eylül 1989, İller Bankası, ANKARA 15

17 Toz Emisyonu Yönünden: Tablo 5. Hafriyat Hesabı Hafriyat Birim Toplam Hafriyat Miktarı 6828 m³ Çalışma Günü 100 gün Günlük Rezerv 68,28 m³/gün Gün İçerisinde Çalışma Saati 8 adet Vardiya Sayısı 1 saat Malz. Özgül Ağırlığı 1,7 gr/cm³ Saatlik Hafriyat 14,51 ton/saat Günlük Hafriyat 116,08 ton/gün Yıllık Hafriyat 11607,60 ton/yıl Sökmede Emisyon Faktörü 0,025 kg/ton Yükleme Emisyon Faktörü 0,001 kg/ton Kamyon Sayısı 2 adet Proje sahasında inşa edilme çalışmaları yaklaşık 6849 m 2 alanda gerçekleştirilecek olup bu aşamada açığa çıkabilecek toz emisyonları söz konusu olacaktır. Açığa çıkacak toz emisyonu debisi, emisyon faktörleri kullanılarak aşağıda hesaplanmıştır. Tablo 6. Emisyon Hesabı Birim Saatlik Hafriyat 14,51 ton/saat Sökmede Emisyon Faktörü 0,025 kg/ton Yüklemede Emisyon Faktörü 0,001 kg/ton Sökmede Emisyon Debisi 0,36 kg/saat Yüklemede Emisyon Debisi 0,03 kg/saat Kamyon Sayısı 2,00 adet Toplam Toz Emisyonu 0,39 kg/saat Sökme Emisyon Debisi = ( çalışılacak miktar ) x (emisyon faktörü ) =14,51 * 0,025 = 0,36 kg/saat Yükleme-Boşlatma emisyon debisi = (çalışılacak miktar)x(kamyon sayısı)x(emisyon faktörü) = 14,51 * 0,001 * 2 =0,03 kg/saat Toplam toz emisyonu debisi = Sökme Em. Deb. + Yükleme Boşaltma Em. Deb. = 0,36 + 0,03= 0,39 kg/saat 16

18 Projede hafriyat malzemesinin çıkarılması sonucunda oluşacak toz emisyon debisi 0,39 kg/saat tir. Egzoz Emisyonu Yönünden: Arazi hazırlanması, inşaat aşamasında kamyon, arazöz, beton karıştırıcısı kepçe vb. iş makinelerinin kullanımı planlanmaktadır. Bu iş makinelerinde yakıt olarak motorin kullanılacak olup iş makinelerinde motorinin kullanımı sonucu egzoz gazı emisyonları söz konusu olacaktır. İş makineleri proje sahasındaki işlem sürecinde gün boyunca maksimum 19 km/saat hızla 8 saat çalışabilecektir. Buna göre egzoz emisyonları, 19 km/saat hızla çalışan ağır kamyonlar için verilen emisyon faktörleri (Tablo 7) kullanılarak tespit edilmeye çalışılmıştır: Tablo 7.Ağır Kamyon (Dizel) Kirletici Emisyon Faktörleri Kirletici Emisyonları Emisyon Faktörü (g/km) CO 17 HC 1,9 NOx 15 (Hava Kirliliği Kontrol ve Denetimi, TMMOB Kimya Mühendisleri Odası, 1991) Bir aracın faaliyetinden kaynaklanabilecek egzoz emisyonları: CO Emisyonu : ( 17 g/km ) x ( 19 km/saat ) = 323 g/saat HC Emisyonu : ( 1,9 g/km ) x ( 19 km/saat ) = 36,1 g/saat NO x Emisyonu : ( 15 g/km ) x ( 19 km/saat ) = 285 g/saat c. Gürültü Kirliliği: Projenin arazi hazırlanması, inşaat ve makine ekipman montaj aşamasında yapılacak çalışmalarda kullanılabilecek olup bu araçların proje sahasındaki çalışmaları sürecinde açığa çıkacak gürültü kirliliği söz konusudur. Tablo 8. Proje Alanında Muhtemel Gürültü Kaynakları ve Ses Gücü Düzeyleri Kaynak Adet Ses gücü düzeyi (dba) Ekskavatör Kamyon Beton pompası Mobil vinç Beton mikseri Kaynak: Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik 17

19 Yukarıda bahsedilen her bir kaynağın ses gücü düzeyinden toplam ses gücü düzeyinin hesaplanması için (1) numaralı formül, belirli bir mesafeye ulaşan gürültü seviyesinin (L pt ) hesaplanması için ise (2) numaralı formül kullanılır. 10log 10 (1) 10log 4 (2) Lwt : Kaynaktaki gürültü seviyesi Q : Yönelme Katsayısı (2) R : Kaynaktan uzaklık Maksimum oluşacak gürültü seviyesinin hesaplanabilmesi için bütün araçların aynı anda çalıştığı kabul edilmiştir. 10log 10 Lwt = 10xlog(10 107/ / / / / /10 ) Lwt = 116,3 dba İnşaat sürecinde araçların çalışmasından kaynaklanabilecek maksimum gürültü seviyesi 116,3 dba olması beklenmektedir. d. Diğer Atıklar Projenin inşaat aşamasında pil kullanılmayacağından atık pil oluşumu beklenmemektedir. İnşaat aşamasında kullanılacak iş makinelerinin ve araçların bakım ve onarımları yetkili servislerde yaptırılacağından atık akümülatör oluşumu beklenmemektedir. İnşaat aşamasında kullanılacak iş makinelerinin ve araçların bakım ve onarımları yetkili servislerde yapılacak olduğundan ömrünü tamamlamış lastik ve mineral yağ oluşumu beklenmemektedir. İnşaat aşamasında her hangi bir yaralanma ya da hastalık halinde en yakın sağlık kuruluşundan hizmet alınacaktır. Bu nedenle tıbbi atık oluşumu beklenmemektedir. Projenin inşaat aşamasında çalışacak personelin yemek ihtiyacı dışarıdan karşılanacağından bitkisel atık yağ oluşumu söz konusu değildir. 18

20 1.Ç.2. Projenin İşletme Aşamasındaki Atık Üretimi Miktarı ve Atıkların Kimyasal Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Projenin kurulması ve işletilmesi sürecinde oluşacak atıklar katı, sıvı, gaz atıklar ve gürültü kirliliği başlıkları altında aşağıda açıklanmıştır: a. Katı Atıklar: Planlanan projenin işletme sürecinde beklenen katı atıklar aşağıda verilmiştir. Çalışan personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak katı atıklar ile ambalaj atıkları, Tavuk ölümleri Kümeslerde beslenen civcivlerin bakımları esnasında, yem yeme ve su içme neticesinde oluşturdukları tavuk dışkısı(gübre), Damızlık tavuk yetiştiriciliğinde kümesin altına serilen altlık malzeme, Personel Kaynaklı Katı Atık: Projesinin işletme sürecinde görev alacak personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak katı atıklar söz konusu olacaktır. Projenin işletme sürecinde 6 kişinin görev alması düşünülmektedir. Çalışma süreci içerisindeki sosyal kullanımları sonucu oluşacak kağıt, çöp, vb. katı atıklar söz konusu olacaktır. Bir kişinin günlük katı atık üretiminin 1,24 kg/gün.kişi 4 olacağı kabul edildiğinde ; Beklenen Katı Atık Miktarı = Kişi Başına Düşen Miktar x Personel Sayısı Beklenen Katı Atık Miktarı = 1,24 kg/gün.kişi x 6 Beklenen Katı Atık Miktarı = 7,44 kg/gün olacaktır. Görev alacak personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak 7,44kg/gün civarında katı atık, oluşması beklenmektedir. Ambalaj Atıkları: Projenin işletme sürecinde yukarıda ifade edildiği görev alacak personelin sosyal kullanımı sonucu oluşacak karton atıklar, streç film vb. ambalaj atıkları söz konusu olacaktır. 4 Atık Yönetimi Eylem Planı,

21 Projenin işletme aşamasında oluşacak geri kazanım malzemelerinin (kağıt ve kağıt ürünleri ile plastik atıklar ), evsel katı atıkların %10 u 5 oranında olduğu kabul edilerek hesaplar bu değerler üzerinden yapılmıştır. Ambalaj Atıkları = 7,44 kg/gün x 0,1 = 0,74 kg/gün olacaktır. Planlanan projenin işletme aşamasında açığa çıkacak 0,74 kg/gün civarındaki ambalaj atığı oluşması beklenmektedir. Piliç ve Civciv Ölümlerinden Kaynaklanacak Katı Atıkları: Projenin işletme sürecinde; herhangi bir hastalık nedeni ile ya da doğal nedenlerden dolayı ve kurtulma ümidi olmayan hasta civciv ve piliçlerin kansız bir şekilde öldürülmesi gerekmektedir. Kansız öldürmenin sebebi ise bulaşıcı hastalıkların yayılmasını ve mikro organizmaların üremesini önlemek için yapılır. Civciv ve piliç ölümleri toplam kapasitenin % 5 6 oranlarında değişmektedir. Buna göre tesisi dahilinde bakım periyodu sonucunda çoğunluğunu civciv ölümlerinin oluşturduğu atık miktarı; Beklenen Civciv Piliç Ölümü = adet civciv x % 5 = 1750 adet Planlanan projede; civciv ve piliç ölümleri sonucunda 64 haftalık bakım sürecinde ortalama 1750 adet olmak üzere ve özelliklede çoğunluğunu civciv ölümlerinin oluşturduğu katı atık söz konusu olacaktır. Kümeslerden Kaynaklanacak Gübre ve Altlık Malzeme Atığı: Damızlık Tavuk Kümesi Gübre Atığı: Kümeslerin inşaatı bittikten sonra kümeslerin içerisine yemlik, suluklar, havalandırma, ısıtma, soğutma sistemleri ve verimin en iyi şekilde sağlanabilmesi için hayvanların yerleştirileceği toplam alan maksimum 6000 (2000x3) m 2 dir. Tablo 2 de proje sahasında planlanan ünite alanları ve hayvan sayısı verilmiştir. Hayvanların serbestçe dolaşımını sağlayabilmek için m 2 ye 4 ile 6 arası canlı hayvan gelecek şekilde planlama yapılmıştır. Planlamada optimal hayvan sayısı alınacaktır. Proje kapsamında adet damızlık piliç yetiştiriciliğinde kümeslerde beslenen civcivlerin yaklaşık 64 hafta boyunca, yaşamları sürecinde açığa çıkacak dışkıları söz konusu olacaktır. Tavukların günlük dışkı miktarları; 0,08-0,1 kg/gün veya canlı ağırlığın % 3-4 ü oranındadır. 6 Aşağıdaki tabloda haftalara göre vücut ağırlıkları ve gübre miktarları verilmiştir. 5 Atık Yönetimi Eylem Planı,

22 Tablo 9. Gübre Üretim Miktarları Yaş (Hafta) Ağırlık (gr) Ort. Gübre Miktarı (vücut ağırlığı x 0,035) (gr/gün) (ort 809) 28, (ort 1698) 59,4 Kaynak = Has Tavuk El Kitabı 1-25 hafta gübre miktarı = Civciv adedi x Günlük Ort. Gübre Üret. x 175 gün/25 hafta 1-25 hafta gübre miktarı = adet x 28,3 gr/gün x 175 gün/25 hafta x 1/10^6 ton/gr 1-25 hafta gübre miktarı = 173,3 ton/25hafta hafta gübre miktarı = Civciv adedi x Günlük Ort. Gübre Üret. x 266 gün/38 hafta hafta gübre miktarı = adet x 59,4 gr/gün x 266 gün/38 hafta x 1/10^6 ton/gr hafta gübre miktarı = 553 ton/38 hafta 64 Haftalık Gübre Miktarı = 173, ,3 ton/64 hafta Damızlık Tavuk Kümesi Altlık Miktarı: Yer sisteminde yetiştiricilikte, odun talaşı, pirinç kavuzu, parçalanmış mısır koçanı, sap veya saman gibi malzemeler mevsime bağlı olarak 3-10 cm kalınlığında altlık olarak kümesin tabanına serilir. Altlık materyali eşit olarak, kümesin ve izolasyonun kalitesine göre uygun kalınlıkta yayılmalıdır.iyi bir rutubet emilimi, rahatlık ve temiz, toz oranının düşük olması gibi koşulları sağlayan birçok altlık çeşidi olan çeltik + talaş karışımı yaz aylarında 3-4 kg/m 2,kış aylarında 5-6 kg/m 2 olarak kullanılması önerilmektedir. Kümes içerisinde metre kareye 5 kg altlık malzeme serildiğini kabul edersek toplam 7 kümesteki altık miktarı; Altlık malzeme serilecek toplam alan =2000 x 3 = 6000 m2 Planlanan tesislerde oluşacak altlık miktarı=(6000 x 5 kg / m 2 ) = 30 ton/dönem Kümesten açığa çıkacak toplam katı atık miktarı ( gübre altlık karışımı ) ; Planlanan kümeslerdeki katı atık miktarı = 726,3 ton gübre + 30 ton altlık = 756,3 ton (64 hafta)

23 b. Sıvı Atıklar: Planlanan projenin işletme aşamasında görev alacak personelin çalışma sürecinde içerisindeki sosyal kullanımları sonucu oluşacak atık sular ile kümesin temizlik işlemlerinde açığa çıkacak yıkama suları söz konusu olacaktır. Personel Kaynaklı Atık Su: Projenin işletme sürecinde çalışması planlanan 6 kişinin çalışma süreci içerisindeki sosyal kullanımları için gerekli içme ve kullanma su ihtiyacının 200 l/gün.kişi olacağı kabul edildiğinde; İçme ve Kullanma Su İhtiyacı İçme ve Kullanma Su İhtiyacı = (200 l/gün.kişi) x (6 kişi) = 1200 l/gün olacaktır. Görev alacak personelin sosyal ihtiyaçları için kullanacağı 1200 l/gün suyun %100 ünün atık su olarak geri döneceği kabul edildiğinde; 1200 l/gün sosyal kullanım sonucu oluşacak atık su söz konusu olacaktır. Bu atık suların tamamı evsel nitelikli atık su karakterinde olup kirlilik değerleri aşağıda verilmiştir: Görev Alacak Kişi Sayısı Kişi Başına Günlük İçme ve Kullanma Su İhtiyacı Günlük Su Tüketimi : 2 kişi : 200 l/gün.kişi : 1200l/gün Su İhtiyacı / Atık su Oranı : 1/1 Günlük Oluşacak Atık su Miktarı : 1200 l/gün Projenin işletme süresinde 1200 lt/gün personel kaynaklı evsel atıksu oluşması beklenmektedir. Temizlik Suları Tesisin işletilmesi aşamasında, idari bina temizliği için günlük 0,5 m 3 su kullanılması muhtemel olup kullanılan bu suyun tamamının atık suya dönüşeceği varsayımı ile idari bina temizliği ile günlük 0,5 m 3 atıksu oluşacaktır. Yeni gelen civcivlerin büyütme yerlerine getirilmeden önce, büyütme yerinde bulunan gübre-altlık malzeme alındıktan sonra bütün alet ve malzemeler ile suluk ve yemlikleri dışarıya alınarak iyice temizlenmekte ve antiseptik solüsyonlarla yıkanmaktadır. Kümes dahilinde genel bir temizlik yapıldıktan sonra kümesin tavan, duvar ve kapıları püskürtme suretiyle iyice yıkanmaktadır. Bir kümesin temizlik işlemleri yaklaşık 1 hafta sürmektedir. 22

24 Bütün bu temizlik işleri tamamlandıktan sonra kümesin tamamı dezenfekte edilerek 2-3 gün kuruma ve havalandırmaya terk edilmektedir. Kümesin bütün giriş kapılarına, içinde dezenfektan madde bulunan paspas konulmaktadır. Kümes temizlenip hazırlandıktan sonra daha önceden temizlenmiş ve dezenfekte edilmiş suluk, yemlik gibi alet ve malzemeler kümese yerleştirilir. Projenin işletme sürecinde; damızlık piliç yetiştiriciliğinde kümeslerde ortalama 64 haftalık bakımları sonucunda giden piliçlerin yerine beslenecek olan yeni civcivlerin proje sahasına getirilmeden önce kümeslerde yapılacak hazırlık ve temizlik çalışmaları sonucunda açığa çıkacak yıkama atık suları söz konusu olacaktır. Her bir kümeste kaba fırçalama, yıkama, havalandırma ve kurutma işlemlerinin ayrı ayrı yapılacaktır. Kümese yeni civcivlerin getirilmesinden önce yapılacak genel temizlik çalışmalarında bir kümes için maksimum 1 m 3 /gün su kullanımı söz konusu olacaktır. Bir kümeste genel temizlik çalışmalarının 3 gün süreceği tahmin edildiğinden genel temizlik çalışmaları için ihtiyaç duyulan su miktarı 3 m 3 /kümes olacaktır. Genel Temizlik işlemleri sonucu oluşacak atık su miktarının; 3 kümes x 3 m 3 /kümes = 9 m 3 olması beklenmektedir. Genel temizlik çalışmaları 64 haftalık bakım periyodu tamamlandığında yapılacağından dolayı oluşacak atıksu miktarı 9m 3 /64 hafta (0,14 m3/gün ) olarak da ifade edilebilir. Temizlik işlemleri sonucu oluşacak atık su miktarı 0,64 (0,5 + 0,14) m3/gün olacaktır. Toplam atıksu miktarı = Personel Kaynaklı + İdari Bina + Kümes Temizliği = 1,2+ 0,5 + 0,14 = 1,84 m3/gün c. Gaz Atıklar: Planlanan tesiste kümeslerin ısıtılması amacıyla yakıt kullanılacak ve atık gaz emisyonları söz konusu olacaktır. Meydana gelecek gaz emisyonları, baca yüksekliği çatının en yüksek noktasından en az 1,5 m daha yüksek bir baca ile atmosfere verilecektir. d. Koku Emisyonları: Planlanan projede tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik madde 7-b kapsamında yer almaktadır. Yönetmelik madde 7-b.1 bendinde Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra yeni tesislerin yerleşim alanına olan asgari uzaklığı, dokuzuncu fıkrada yer alan Asgari Mesafe Eğrisi grafiğinden belirlenen değerin altında olamaz denmektedir. 23

25 Şekil 2. Asgari Mesafe Eğrisi Tablo 10. Ortalama Münferit Hayvan Kütlesi Hayvan Cinsi(Kümes Hayvanları) Ortalama Münferit Hayvan Kütlesi Yumurtlayan kümes hayvanları 0,0034 Genç kümes hayvanları (18. Haftaya kadar) 0, güne kadar besi piliçleri 0, güne kadar besi piliçleri 0,0024 Yetiştirilen pekin ördekleri(3. Haftaya kadar) 0,0013 Besi pekin ördekleri (7. haftaya kadar) 0,0038 Yetiştirilen uçan ördek (3. Haftaya kadar) 0,0012 Besi uçan ördeği (10. Haftaya kadar) 0,0050 Yetiştirilen hindi (6. Haftaya kadar) 0,0022 Besi hindisi, dişi kanatlılar (16. haftaya kadar) 0,0125 Besi hindisi, erkek kanatlılar (21. haftaya kadar) 0,0222 Canlı Hayvan Kütlesi = Dönemdeki piliç adedi * Ortalama münferit hayvan kütlesi Canlı Hayvan Kütlesi = x 0,0034 Canlı Hayvan Kütlesi = 119 Asgari Mesafe = 260 m 24

26 Asgari Mesafe Eğrisi kullanılarak hesaplanan uzaklık 260 m dir. Projenin uygulanması planlanan alan en yakın yerleşim birimleri olan Yenice ve Mahmudiye Mahalleleri ne 1700 m mesafede olup Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Hakkında Yönetmelik Madde 7 kapsamında hesaplanan asgari mesafeyi sağlamaktadır. e. Gürültü Kirliliği: Planlanan projede kullanılan makine ve ekipmanlardan kaynaklanacak gürültü kirliliği söz konusu olacaktır. Planlanan projenin işletme aşamasında kullanılacak olan fanlar ve ısıtma kazanları gürültüye neden olacaktır. Her bir kümeste 6 adet havalandırma fanı olacağı kabul edildiğinden toplam 18(3*6) adet fan bulunacaktır. Tablo 11. Havalandırma fanları ve ses gücü düzeyleri Makine Ekipman Adı Adedi Ses Gücü Düzeyi (dba) Havalandırma Fanları Maksimum oluşacak gürültü seviyesinin aşağıda hesaplanmıştır. 10log 10 Lwt = 10xlog(18x /10 ) Lwt = 112,6 dba Proje kapsamında kullanılacak olan havalandırma fanlarından kaynaklanacak maksimum gürültü seviyesi 112,6 dba dır. f. Diğer Atıklar: Tesisin işletilmesi aşamasında, kümeslerin temizliğinde kullanılan dezenfektanların ambalaj kapları kontamine olmuş kontamine atık kapsamında değerlendirilmektedir. Tesis kapsamında kullanılan araçların akümülatörleri, yetkili servislerde değiştirileceğinden tesis içinde atık akümülatör oluşumu beklenmemektedir. Faaliyet kapsamında kullanılacak araçların lastikleri yetkili servislerde değiştirileceğinden ömrünü tamamlamış lastik oluşumu ve mineral atık yağ oluşumu beklenmemektedir. 25

27 Kümeslerde zorunlu olmadıkça ilaç kullanımı olmayacak, kullanılması durumunda ilaçlar piliçlere zarar vermeyecek ve veteriner hekim denetiminde kullanılacaktır. İlaçların içme suyu yada sprey yöntemi ile verilmesi sağlanacak tedavi sırasında tıbbi atık oluşmayacaktır. Ancak tedavi amacıyla kullanılan ilaçların ambalajları tehlikeli atık kapsamındadır. İşletme esnasında çalışacak personelin yemek ihtiyacı tesis içinde karşılanacağından bitkisel atık yağların oluşması muhtemeldir. 26

28 1.D. KULLANILAN TEKNOLOJİ VE MALZEMELERDEN KAYNAKLANABİLECEK KAZA RİSKİ Proje kapsamında oluşabilecek doğal felaket (sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara anında müdahale edebilmek ayrıca toplu civciv ve piliç ölümlerinde meydana gelebilecek zararları en aza indirebilmek ve bunun çevresel etkilerini önleyebilmek amacı ile görev alacak personel arasında bir bilinçlendirme eğitimi yapılacaktır. Bu eğitime göre Koruma, Yangın, Kurtarma, İlk Yardım ve Toplu Ölümlerde Alınacak Önlemler vb. konularda bilinçlendirme sağlanacaktır. GENEL EĞİTİM KONULARI KORUMA YANGIN İLKYARDIM KURTARMA EĞİTİMİ EĞİTİMİ EĞİTİMİ EĞİTİMİ Şekil 3. Eğitim konuları Muhtemel acil durumlara, aşağıda belirtilen öncelik sırasına göre müdahale edilecektir: Haberleşmenin Temini, Ulaştırmanın Sağlanması ve Trafiğin Düzenlenmesi, Kurtarma, Tıbbi İlk Yardım Hasta ve Yaralıların Hastaneye Nakli Yangın Söndürme Emniyet ve Asayişi Sağlama Yedirme, Giydirme, Isıtma ve Aydınlatma Geçici Barınmayı Sağlama Ölülerin Defini 27

29 Enkaz Kaldırma ve Temizleme Altyapı Tesislerinin Düzenlenmesi Karantina Tedbirlerinin Alınması Acil durum planı kapsamında oluşturulacak eğitimlerin konuları aşağıda özetlenmiştir: KORUMA EĞİTİMİ: Proje kapsamında oluşabilecek doğal felaket (sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara müdahale edebilmek, meydana gelebilecek zararları en aza indirebilmek ve bunun çevresel etkilerini önleyebilmek amacıyla olaya ilk anda müdahaleyi sağlama, Proje sahasında sürekli olarak güvenliği sağlamak, sahaya giriş ve çıkışları kontrol altında tutmak, İşletmeye olabilecek herhangi bir sabotaj, saldırı veya buna benzer acil durumlarda haberleşmeyi sağlamak ve emniyet güçlerine derhal haber vermek, Proje kapsamında meydana gelmesi muhtemel iş kazalarında ilgili birimlere vakit kaybetmeksizin meydana gelen olayı ayrıntılı bir şekilde haber vermek, Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, olay mahallinden kaçış ve tahliyeyi en kısa süre içerisinde gerçekleştirme, Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda ekipler arasında iş birliği sağlayarak arkadaşlarına yardımcı olmak, Proje sahasında yer alan toplanma bölgesinde toplanmayı sağlamak, Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda verilebilecek talimatlara göre hareket etmek. KURTARMA EĞİTİMİ: Proje sahasında oluşabilecek doğal felaket (sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara müdahale edebilmek, meydana gelebilecek zararları en aza indirebilmek ve bunun çevresel etkilerini önleyebilmek amacıyla olaylara anında müdahale etmek, 28

30 Proje sahasında yer alan yanıcı maddelerin büyük zararlara sebebiyet vermeden olay yerinden uzaklaştırılması, Proje kapsamındaki bölümlerde güvenliği sağlama, Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, olay mahallinden kaçış ve tahliyeyi en kısa süre içerisinde gerçekleştirme, Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, meydana gelebilecek zararları minimum düzeye indirebilmek amacıyla önem sırasına göre kurtarmayı sağlama, Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, gerekli su tahliyesini sağlama, Dışarıdan içeriye müdahaleyi sağlama, Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda proje sahasına gelen ekipler ile uyum sağlayarak iş birliği içerisinde çalışma. İLK YARDIM EĞİTİMİ: Proje sahasında oluşabilecek olan doğal felaket (sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlara anında müdahale edebilmek için ilk yardım konusunda gerekli eğitim çalışmaları, Acil ilk yardım gerektiren durumlarda, kişinin en yakınında bulunandan yararlanılması gerektiği ortaya çıktığından ayrım yapılmaksızın tüm personelin acil ilk yardım konusunda bilgilendirilmesi, Proje sahasında oluşabilecek olan doğal felaket (sel, deprem vb.), yangın, sabotaj ve endüstriyel kazalarda meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak çalışmalar konularında bilgilendirilmesi. YANGIN EĞİTİMİ: Proje sahasında oluşabilecek olan doğal felaket sel, deprem vb.), yangın, sabotaj, endüstriyel kazalar vb. gibi meydana gelebilecek olan acil durumlarda, meydana gelebilecek olan zararların minimum düzeylerde olmasını sağlamak amacıyla olaya ilk anda müdahale etme, 29

31 Meydana gelen olayın özelliğine göre ilk müdahale ve ilerlemesini önlemek amacıyla gerekli tedbirlerin alınması, söndürme çalışmalarının gerçekleştirilmesi, Proje sahasında meydana gelebilecek olan acil durumlarda, olay mahallinden kaçış ve tahliyeyi en kısa süre içerisinde gerçekleştirme, Proje sahasında yer alan toplanma bölgesinde toplanmayı sağlamak, Proje kapsamında meydana gelebilecek olan acil durumlarda verilebilecek talimatlara göre hareket etmek. Proje kapsamında yer alacak araç, makine ve teçhizatın kullanımında olası dikkatsizlikler sonucu iş kazaları meydana gelebilecektir. Tüm bu kazaları azaltmak ve engellemek amacıyla, çalışanlara eğitim verilerek gerekli uyarılar yapılacak ve uyarı levhaları asılacaktır. İşyeri ile ilgili olarak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü nde belirtilen ilkyardım malzeme ve gereçleri temin edilerek ilkyardım dolabı oluşturulacaktır. Proje ile ilgili olarak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü nde belirtilen önlemler alınacaktır. Toplu Halde Tavuk/Civciv Ölümlerinin Olması Halinde Alınacak Önlemler ve Bunların Nasıl Bertaraf Edileceği, Projenin işletme sürecinde toplu halde tavuk/civciv ölümlerinin olması halinde ölü tavuk/civcivlerin ölüm nedeni belirlenerek bu nedenin gerektirdiği şekilde Hükümet Veteriner Hekimi gelinceye kadar Serbest Veteriner Hekim aşağıdaki önlemleri almakla yükümlüdür. Bu önlemler; Kümeslerde hastalık görüldüğünde 3285 Sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanunu nun 9. ve 10. maddelerine istinaden hastalık ihbarını alan makam İllerde Bakanlık İl Müdürlüğü ne İlçelerde ise İlçe Müdürlüğü ne bildirilir. Buna göre hastalık olduğu takdirde tesisteki sorumlu Serbest Veteriner Hekim İlçe Müdürlüğü ne derhal bildirimde bulunacak, Serbest Veteriner Hekim, Hükümet Veteriner Hekim gelinceye kadar hastalığın yayılmasını önlemeye yönelik tedbirleri alacak, Hasta ve sağlam kanatlıların ayrı ayrı yerlerde bulundurarak, hasta kanatlıların bulunduğu yere giriş ve çıkışları önleyecek, 30

32 Hastaların temas ettiği ve hastalara ait her çeşit eşya, hayvan yemi ve hayvan maddelerinin dışarıya çıkarılmasını yasaklayacak, Hasta hayvanların bakımı için görevlendirilen kişilerin dışında mahallere hiç kimsenin girmesine izin vermeyecek ve bu kişilerin sağlam hayvanlarla temasını önleyecek, Ölen hayvanları muayene için muhafaza altına alacak, Serbest Veteriner Hekim hastalık çıkan yerdeki hasta ve hastalarla temasta bulunan hayvanların öldürülme ve imha işini yönetmelik hükümlerine göre ilgili birim tarafından görevlendirilen kişiler tarafından yapılmasını sağlayacaktır. Ölen hayvanlar yönetmelik hükümlerine göre gömülerek veya yakılarak imha edilecektir. Hastalık çıkan yerlerde bulaşmaya vasıta olabilecek eşya ve maddelerden temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi mümkün olanlar temizlenecek ve dezenfekte edilecektir. Mümkün olmayanlar ise yakılarak imha edilecektir. Eşya ve maddelerin temizlik işi veteriner hekimin gözetiminde yapılacaktır. Temizlenen eşya ve maddeler Bakanlık il veya İlçe Müdürlüklerince temin olunan ilaçlarla dezenfekte edilecektir. Tespit edilen hastalıkların veya ihbarı mecburi olmayan hastalıkların çıkışında, hastalığın sönmesini temin için yapılacak temizleme ve dezenfeksiyonda hayvanların, derilerin, hayvan barınaklarının, hastaların temas ettiği maddelerin nasıl temizlenip dezenfekte edileceği ile ilgili hususlarla hayvan ölümlerinde gerekli hallerde Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürlüğüne haber verilerek onların belirleyeceği prosedürlere göre imhalar gerçekleştirilerek temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri yapılacaktır. 31

33 BÖLÜM 2: PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Proje alanını gösterir Yer Bulduru Haritası Ek 3 de verilmiştir. Şekil 4. Proje için tercih edilen bölge Proje alanına en yakın yerleşim yerleri 1700 m mesafede bulunan Yenice ve Mahmudiye Mahalleleridir. (Bkz. Ek-4 Topoğrafik Harita) 32

34 2.A. MEVCUT ARAZİ KULLANIMI VE KALİTESİ (tarım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi vb.) Proje; Balıkesir İli, Kepsut İlçesi, Kalburcu Mahallesi, Horoztepe Mevkii, İ20D18A Pafta, 9 No lu Parselde Yusuf Naci TEKE adına kayıtlı 15900,00 m 2 lik tapulu alanda toplam adet kapasiteli Damızlık Tavuk Kümesi kurulması ve işletilmesi sürecidir. Proje sahasının yerini gösterir Toprak Haritası, Arazi sınıfı ve karakteristik özellikleri ile ilgili bilgiler aşağıda verilmiştir. PROJE YERİ Şekil 5. Proje Sahası ve Yakın Çevresinin Toprak Haritası Toprak Özellikleri Kombinasyonu Erozyon Derecesi Büyük Toprak Grubu Arazi Kullanma Kabiliyet Sınıfı UII - 2 N IlI es Şimdiki arazi Kullanma Şekli Alt Sınıf 33

35 Tablo 12. Profil Lejantı 1-TOPRAK DERİNLİĞİ 2-3 BÜNYE 4- GEÇİRGENLİK (cm/saat) (l) Çok Derin 150+cm H-Ağır C SiC SC (1) Çok Yavaş (2) Derin cm F-Orta Ağır SİCL CL SCL (2) Yavaş (3) Orta Derin cm M-Orta SiLLVfSL (3) Orta Yavaş (4) Sığ cm S-Orta Kaba SLFSL (4) Orta (5) Çok Sığ 0-20 cm L-Kaba LFS LS (5) Orta Hızlı MEYIL 6-EROZYON (SU) 7- RÜZGAR (AŞINDIRMA) A Düz düze yakın 0-2 (l) Hafif Rı Üst toprağın %25-75 i gitmiştir B Hafif meyilli 2-6 (üst toprağın %25'ten azı aşınmış) R 2 Üst toprağın tamamı ve alt toprağın bir kısmı gitmiştir. C Orta meyilli 6-12 (2) Orta R 5 Profilin büyük bir kısmı erozyona uğramıştır D Dik meyilli (üst toprağın % aşınmış) E Çok dik meyilli (3) Şiddetli F Arızalı (üst toprağın % 75'ten fazlası ve alt toprağın %25'ten azı aşınmış) G Çok arızalı 45 + (4) Çok şiddetli (Ust toprağın tamamı, alt toprağın %25-75' aşınmış) 8-RUZGAR (DEPO) 9-SEL BASMASI 10-ER1YEBIL1R TUZ(%) a 1 60 cm. den az depozit yığılmıştır F 1 Arasıra sel alır. Ekim zaman zaman gecikebilirdi sınıfatlatır) (1) Tuzsuz a 2 60 cm. den fazla depozit yığılmıştır F 2 Sık sık sel alır. Mahsul sık sık zarar görür. (2 sınıf atlatır) (2) Hafif tuzlu (1 sınıf atlatır) a 3 Mevzi kum tepeleri oluşmuştur F 3 Çok sık sel alır. Mahsul yetiştirmek ekonomik olmaz. (3 sınıf atlatır) (3) Ona tuzlu (2 sınıfatlatır) (6) Çok tuzlu (3 sınıfatlatır) 11-TABİ TOPRAK DRENAJI 12-TASLILIK 13-HALIHAZIR KULLANMA DURUMU A Aşırı drene olmuş T 1 Hafif taşlı (Taşlar arazi sathının %2-10'unu kaplamıştır K Kuru tarım arazisi(kmt.kot.kta) I İyi drene olmuş T 2 Orta taşlı ( %10-50) (l sınıf atlatır) S Sulu tarım arazisi(smt,sot.sta) O Orta drene olmuş T 3 Çok taşlı (%50-90) (2 sınıf atlatır) B Bağ-Bahçe (DT) K Yetersiz drenaj (l sınıf atlatır) C Çayır F Fena drenaj (2 sınıf atlatır) M Mera O Orman F Y T Funda-Çalı Yerleşim yeri Terk edilmiş araziler 34