PARİS İTFAİYESİ. Başkalarına imrenme, çok kimseler var ki senin hayatına imreniyorlar. Mevlana

Transkript

1 PARİS İTFAİYESİ Başkalarına imrenme, çok kimseler var ki senin hayatına imreniyorlar. Mevlana Fransa nın başkenti olmasının yanı sıra moda ve lüksün dünya başkenti olan Paris; bilim, kültür ve sanat alanlarında da dünyanın önde gelen merkezlerinden birisidir. Yaklaşık 2000 yıllık bir tarihe sahiptir. Seine Nehri nin her iki yakasına kurulmuştur ve 20 ilçeye ayrılmıştır. Tarihle bütünleşmiş geniş caddeleri, müzeleri ve eğlence merkezleri ile Avrupa nın önde gelen turizm merkezi olan Paris, aynı zamanda fevkalade gelişmiş bir itfaiye teşkilatına sahiptir. Paris İtfaiye Teşkilatı; sadece yangın söndürmek değil, aynı zamanda trafik kazaları, doğal afetler, deniz kazaları, enkaz kaldırma, darda kalmış insan ve hayvanlara yardım, ölülerin kaldırılmasına yardım gibi değişik görevleri de üstlendiği için, sadece bir söndürme kuruluşu değil aynı zamanda bir yardım kuruluşu olarak da kabul edilir. Fransa da Büyükşehir İtfaiye Teşkilatları; Bölge İtfaiye Merkezleri, İtfaiye İstasyonları ve İtfaiye Müfrezeleri şeklinde isimlendirilebilen birimlerden oluşmaktadır. İtfaiye istasyonları, sorumlu oldukları bölge şehir içinde ise en çok 10 dakika, kırsal alanda ise en çok 20 dakikada, herhangi bir noktada meydana gelen itfaiye olayına müdahale edebilecek şekilde konumlandırılmıştır. Ayrıca, ihtiyaç olduğunda yardıma gidebilecekleri, başka bir deyişle, ikinci derecede sorumlu oldukları bölgeler de bellidir. Bir itfaiye istasyonunun sorumluluk bölgesi, komşu olan iki bölgeye ait yerleşim yerlerini de içine alabilir. İtfaiye müfrezeleri, belediye başkanlarının değerlendirmesi ile, özel risk taşıyan yerleşim bölgelerinde veya birinci dereceden sorumlu itfaiye istasyonlarından yardım gelmesi uzun bir zaman alabilecek yerleşim bölgelerinde kurulur. Her grup veya müfrezenin, İçişleri Bakanlığı kararnamesiy- 263

2 le tespit edilmiş, en az personel araç-gereç ve malzeme miktarı vardır. Ayrıca, bu miktarlara, sorumlu oldukları bölgelerin özel risk durumlarının gerektirdiği personel, araç-gereç ve malzeme ilaveleri de yapılmaktadır. Birimlerin araç ve personel kadroları tespit edilirken, 10 veya 15 dakikalık en çok müdahale süreleri dikkate alınarak merkezlerin yerleri ve sayıları belirlendikten sonra, bunlara göre toplam kadro hesaplanmaktadır. Fransa da itfaiye personeli, profesyonellerden ve gönüllü itfaiyecilerden oluşur. Bütün ülkede görevli profesyonel itfaiyeci sayısı yaklaşık 20 bin olduğu halde, sivil gönüllülerin toplamı 200 bin civarındadır. Bunun dışında, Paris ve Marsilya itfaiyelerinde çalışan asker itfaiyeciler bu sayılara eklenirse, toplam nüfusa oranla itfaiyeci sayısının diğer ülkelere göre fazla olduğu söylenebilir. Profesyonel itfaiyeciler, bağlı oldukları itfaiye merkezinde hazır bulundukları halde, gönüllü itfaiyeciler ihbar anından itibaren en geç 5 dakika içinde merkeze ulaşabilecekleri mesafelerde, normal olarak kendi işleriyle meşgul olmaktadır. Bunlar görev yaptıkları süre saat başı ücret alırlar. Gönüllü itfaiyecilerden de yararlanılan karma merkezlerde, gönüllü itfaiyecilerin sayısı profesyonel itfaiyeci kadrosunun en az üç katıdır. Sadece gönüllülerin görev yaptığı merkezler veya müfrezeler de bulunmaktadır. Bu tür merkezlerde devamlı bir nöbetçi bekletilir. İmparatorluk döneminden beri, Paris şehri ile bunu çevreleyen ve üç vilayetten oluşan banliyösü, Paris İtfaiyeciler Tugayı adında yaklaşık 8 bin 500 askeri personelden oluşan ve bir tuğgeneralin komutasında olan bir teşkilat tarafından korunmaktadır. Paris te gönüllü itfaiyeci yoktur; fakat diğer bölgelerde çok sayıda gönüllü itfaiyeci bulunmaktadır. 264

3 1. Bölge İtfaiye Merkezleri Ana Müdahale Merkezleri olarak da isimlendirilen İtfaiye Bölge Merkezleri nde, subay kadrosunda en az bir subay (yüzbaşı) ve üç teğmen veya asteğmen bulundurulur. Nöbetçi personel ise en az bir subay ve 16 itfaiyeciden oluşur. Dolayısıyla, üç vardiya için en az üç subay ve 48 itfaiyeci bulunacak demektir. Bu sayılar en az olup, gerçek sayı bu sayılardan çok fazladır. Ayrıca, hastalık ve izin sebebiyle bu personele yüzde 10 ilave yapılır. Bir itfaiye bölge merkezinde bulunması gereken araç-gereç sayısı ve özellikleri bir kararname ile belirlenmiştir. Öncelikle, pompalı iki su tankı bulunur. Bu su tankları, orman yangınları için orta büyüklüktedir. Yüksekliği, bölgedeki binalar için uygun tipte bir merdivenli araç mutlaka bulunur. Personel ve malzeme taşıma ve çekme aracı üzerinde 15 bar basınçta 1000 lt/dak debide bir motopomp, beş adet su lansı, 300 m hortum, iki adet 500 lt/dak debide köpük lansı ve 500 lt lik köpük sıvısı bulunur. İlk hareket ekibindeki personelin tamamına yetecek kadar teneffüs cihazı ve her biri için yedek tüp götürülür. Biri büyük olmak üzere iki kayar merdiven, iki ambülans, bir kurtarıcı (çekme, çıkarma aygıt ve malzemesi ile teçhiz edilmiş olarak) ve kumanda aracı da bulunur. Bölge İtfaiye Merkezleri nin birinci derecede sorumlu oldukları bölgenin risk analizi yapılarak, bu sayılara ilave araç ve gereçler de eklenir. İkinci bir merdiven veya snorkel ile 110 mm lik 1400 m hortum, 15 bar 1000 lt/dak lık motopomp taşıyan büyük bir çıkrık aracı bulundurulur. En az 3000 lt köpük sıvısı taşıyan ve 2000 lt/dak debi ile köpük atabilen bir köpük topunu taşıyan araç, endüstriyel bölgelerde mevcuttur. Havalandırma, aydınlatma aracı, korunma malzemeleri ve su baskını halinde tahliye malzemeleri yedek olarak tutulur. Radyoaktif kirlenmeyi tespit edecek ve giderecek malzemeler için nakil aracı vardır. Ayrıca, bir kurtarma botu, su altına dalma malzemeleri, sabit veya taşınabilir yüksek basınçlı bir hava kompresörü, kumanda ve irtibat aracı, taşınabilir alıcı-vericiler standart malzemelerdir. 265

4 2. Bölge İtfaiye İstasyonları Bölgenin coğrafi durumu veya risk durumunun gerektirdiği ve yeterli nüfus potansiyelinin bulunduğu, itfaiyenin emrine araç-gereç, bina tahsis edilebilecek bölgelerde, Bölge İtfaiye İstasyonları kurulur. Bu merkezler, yalnızca bir bölgeye ait olabileceği gibi, komşu bölgelerin yerleşim alanlarını da koruyacak özellikte olabilirler. Bir bölge itfaiye istasyonunun subay kadrosunda, en az bir subay (komutan) ve ona yardımcı iki teğmen veya asteğmen bulunur. Nöbetçi ekip en az bir subay ve 12 itfaiyeciden meydana gelir. Bu durumda, üç vardiya için asgari personel kadrosu üç subay, 36 itfaiyeciden oluşacak demektir. Hastalık, izin ve benzeri sebeplerle göreve gelemeyecek durumda olabilecek personel dikkate alınarak kadroya yüzde 10 ilave yapılır. Bir bölge itfaiye istasyonunda bulunması gerekli araç-gereç ve malzeme miktarları da belirlidir. Su taşıyan bir yangın söndürme aracı, 1 personel ve malzeme taşıma aracı, 10 bar basınçta 1000 lt/dak su basabilen ve araçla taşınabilen bir motopomp, üç su lansı (65/l8 lik, 300 m hortum), bir köpük lansı (asgari debi 250 lt/dak ve en az 200 litrelik köpük sıvısı deposu ile birlikte) bulundurulur. En az su taşıma aracındaki personelin tamamına yetecek kadar açık devreli teneffüs cihazı ve her biri için birer yedek tüp, bir büyük kayar merdiven, bir ambulans, bir sabit radyo alıcı-verici mevcuttur. 3. İtfaiye Müfrezeleri İtfaiye müfrezeleri, bağlı olduğu merkezden ekip gelinceye kadar yangına müdahale etmek ve yangını kontrol altına almaya çalışmakla görevlidir. Nüfusu 80 bin ve daha fazla olan, geniş alanlı yerleşim bölgeleri, genellikle bir veya birkaç itfaiye müfrezesi tarafından korunmaktadır. Bunlar bir itfaiye merkezine bağlı olarak görev yaparlar. İtfaiye müfrezelerinin yerleri öyle seçilir ki, her biri için, birinci derecede sorumlu oldukları bölgenin herhangi bir noktasına araçlar 10 dakikadan daha kısa bir sürede ulaşabilsinler. 266

5 Prensip itibariyle, itfaiye müfrezelerine bir başçavuş veya çavuş kumanda eder. Bununla beraber, müfrezedeki toplam personel sayısı 15 ve daha fazla olursa, kumandan olarak bir teğmen veya asteğmene verilebilmektedir. İtfaiye müfrezelerinde nöbetçi kadrosu (devamlı duran kadro) en az 1 astsubay ve 3 itfaiyeciden oluşur. Buna göre, itfaiye teşkilatının bu en küçük biriminde en az 12 kişi görev yapmaktadır. Müfrezede bulundurulacak en az araç-gereç kadrosunu da kararname şöyle belirlemiştir: Su tankı, 10 bar basınçta 500 lt/dak su basan bir pompa ile teçhiz edilmiş olacak. Hidrant sayısının yeterli olduğu yerleşim bölgelerinde bu araç yerine, 10 bar basınçta 500 lt/dak su basan bir motopompu bulunan ve personel ve malzeme taşıyan bir araç kullanılabilmektedir. Araç üzerinde 70 mm çapında 300 m uzunluğunda hortum ile birlikte 3 adet su lansı ve 1 kayar merdiven bulundurulur. 4. Yedek Araç-Gereç ve Malzemeler Bazı önemli veya özel müdahaleler için il düzeyinde özel amaçlar için geliştirilen araç-gereçler bulundurulur. 30 m lik otomatik döner merdiven aracı, iki büyük çıkrık aracı (110 mm çapında en az 1400 m hortum ile her biri 15 bar basınçta 1000 lt/dak su basan birer motopomplu), orman yangınları için özel araçlar, büyük hacimli su tankerleri, hidrokarbon yangınlarına, çevre kirlenmesine, tehlikeli maddelerin kaza ile dökülüp etrafa saçılmasına karşı mücadele için gereken malzeme bunların başında gelir. Radyoaktif kirlenmeyi tespit etme ve giderme araç ve malzemeleri, enkaz kaldırma ve kurtarma malzemeleri, arızalanmış veya kazaya uğramış araçları kaldırmak, tıkanan yollarda trafiği açmak için kurtarıcı araç, radyo bağlantısı olan bir kumanda aracı, taşınabilir telsiz cihazları, teneffüs cihazlarını doldurmak için taşınabilir yüksek basınçlı hava kompresörü, en az 1000 litrelik köpük sıvısı yedeği, bir dalgıç ekibi ve buna uygun bir araç, bölgenin özel risk durumlarının gerektirdiği ihtisas ekipleri (dağcılık ekibi, mağara kazaları için ekip vs.) de sayılabilir. Bu yedek araç-gereç ve malzemeler, bölge itfaiye merkezlerine dağıtılmaktadır. Ancak, başka bir yere tahsis edilecekleri ya da başka itfaiye birimine verilebilecekleri düşünülerek, merkezler bu malzemeleri kendi demirbaşlarına geçirmemektedir. 5. Araçları Kullanan Personel Sayısı Fransız İtfaiye Teşkilatı nda, çeşitli araçları kullanacak personel sayıları da yine İçişleri Bakanlığı kararnamesi ile tespit edilmiştir. Paris şehri ve onu çevreleyen üç vilayetten oluşan yakın banliyösünü İmparatorluk döneminden 267

6 bu yana koruyan askeri itfaiye teşkilatının zamanla gücü artırılmıştır. Teşkilat, kendisine bağlı uzak müfrezlerle birlikte 8 bin 500 personele ulaşmış, bir tugay haline gelmiştir. Bu nedenle, Paris İtfaiyesi diye adlandırdığımız bu teşkilatın esas adı Paris İtfaiyeciler Tugayı dır. Bölgenin yüzölçümü yaklaşık 800 km², sokak sayısı 35 bin civarındadır. Paris itfaiyesi günde ortalama olarak 1200 itfaiye olayına müdahale etmektedir ki, bunun sadece 50 kadarı yangın olayıdır. Sorumluluk alanı üç kumanda bölgesine ayrılmıştır. Her bölgede subay, astsubay ve itfaiyeci sayıları yaklaşık olarak aynı mertebededir. Paris İtfaiyesi nin sorumluluk bölgesinde bulunan istasyon sayısı 80 den fazladır ve Seine Nehri üzerinde de iki müfreze mevcuttur. Bu merkezlerin yerleri ve dağılımı tespit edilirken, olaylara en çok 10 dakika içinde müdahale etme zorunluluğu dikkate alınmıştır. Bu müdahale süresi, ihbar alındığı an ile olay yerine ulaşıldığı an arasında geçen süre olarak tanımlanmaktadır. Buna göre, ihbarın alınması 1 dakika, yola çıkma 1 dakika, olay yerine gidiş 6 dakika, donanımın hazırlanması 2 dakika şeklinde tespit edilen sürelerin aşılmaması istenir. Araç ve teçhizatın ömrü ortalama olarak 20 yıl kabul edilmekte iken, bu sürenin 12 yıla indirileceği ifade edilmiştir. Şehir merkezlerinde hidrantlar arasında 50 m olan uzaklık, banliyö kesiminde 200 m ye kadar çıkmaktadır. Her itfaiye biriminde bir takım senaryolara göre önceden hazırlanmış müdahale planları mevcuttur. İhbar alınır alınmaz, fazla düşünmeye gerek olmadan ne yapılacağı, nasıl hareket edileceği bellidir. Çok özelliği olan bazı binalarda çıkması muhtemel yangınlara müdahale için de ayrıntılı planlar hazırlanmıştır. Olay çıkması halinde, hangi tür araçların nerelerden sağlanacağı, araçların olay yerine hangi yollardan gideceği, ne kadar personelin operasyona katılacağı, bu personelin nerelerden geleceği, nasıl bir müdahale taktiği uygulanacağı gibi hususlar detaylı bir şekilde düşünülmüş ve planlara işlenmiştir. 268