LONDRA İTFAİYESİ. Medeni olmayan insanlar, medeni olanların ayakları altında kalmaya mahkumdurlar. K. Atatürk

Transkript

1 LONDRA İTFAİYESİ Medeni olmayan insanlar, medeni olanların ayakları altında kalmaya mahkumdurlar. K. Atatürk Londra İtfaiye Teşkilatı, İtfaiye ve Acil Durum Planlama Dairesi ne bağlı olarak çalışmaktadır ve yaklaşık 7 bin personeli bulunmaktadır. New York İtfaiye Teşkilatı ve Paris İtfaiye Teşkilatı nın ardından, dünyanın üçüncü en büyük itfaiye teşkilatıdır. Londra İtfaiye Teşkilatı, yangınla mücadelenin yanı sıra, ciddi trafik kazalarına, su baskınlarına, asansörden kurtarma çalışmalarına ve çeşitli kurtarma operasyonları ile tehlikeli maddelerin dahil olduğu olaylara müdahale etmektedir. Ayrıca, acil durum planlamalarını yürütmekte, yangın güvenlik sistemlerinin kontrollerini yapmakta ve çeşitli eğitimler vermektedir. Ambulans hizmetleri bağımsız bir vakıf olan Londra Ambulans Servisi tarafından sağlandığından, Londra İtfaiye Teşkilatı ambulans hizmeti sağlamamaktadır. Ancak, tüm itfaiyeciler ilk yardım konusunda eğitimden geçirilmekte ve itfaiye araçlarında ilk yardım malzemeleri bulunmaktadır da yaşanan Büyük Londra Yangını ndan sonra, muhtelif sigorta firmaları, kendi firmalarınca sigorta edilen binalarda meydana gelen yangınlarla mücadele etmek üzere yangın söndürme birimleri kurmuşlardır. İtfaiye birimlerine ihtiyaç arttıkça, sigorta şirketleri tarafından kurulan itfaiye birlikleri birbirleri ile işbirliği içinde çalışmaya başlamış ve 1 Ocak 1833 tarihinde, James Braidwood un önderliğinde Londra İtfaiye Motorlu Araç Teşkilatı kurulmuştur. Başlangıçta 80 itfaiye görevlisi ve 13 itfaiye istasyonundan oluşan kuruluşun finansmanı sigorta kuruluşları tarafından karşılanmıştır. Westminster Sarayı nda ve 1861 yılında Thames Nehri kenarındaki depolarda meydana gelen büyük yangınlardan sonra, sigorta 215

2 firmaları, maliyet ve yönetimi kamuya ait olan itfaiye istasyonlarının kurulması için lobi çalışmalarını artırmışlardır. Yoğun baskılar sonucunda, 1865 yılında Büyükşehir İtfaiye Teşkilat Kanunu kabul edilerek, Captain Eyre Massey Shaw liderliğinde Büyükşehir İtfaiye Teşkilatı oluşturulmuştur yılında itfaiye biriminin ismi, resmi olarak Londra İtfaiye Teşkilatı olmuştur. İkinci Dünya Savaşı sırasında, ülkedeki itfaiye birimleri, tek bir Ulusal Yangın Teşkilatı olarak birleştirilmiştir. Londra bölgesi için ayrı bir Londra İtfaiye Teşkilatı, 1948 yılında yeniden oluşturulmuş, 1965 yılında Londra Büyükşehri nin kurulması ile çevre itfaiyeleri de İtfaiye Teşkilatı bünyesine katılmıştır da, Büyük Londra Konseyi feshedilerek, yerine Londra İtfaiye ve Sivil Savunma Kuruluşu (London Fire and Civil Defence Authority) kurulmuştur. 3 Temmuz 2000 de, Londra İtfaiye ve Sivil Savunma Kuruluşu sorumluluğu, Londra İtfaiye ve Acil Durum Planlama Dairesi ne (London Fire and Emergency Planning Authority) devredilmiştir. Büyük Londra Kurumu (Greater London Authority), Londra İtfaiye Teşkilatı nı idare etmek ve Londra acil durum planlamasını koordine etmek üzere kurulmuştur. Londra Belediye Başkanı ve seçilen diğer üyelerden oluşan Büyük Londra Kurumu, Büyükşehir Polis Teşkilatı, Londra Ulaştırma Hizmetleri ve diğer işlevlere dair sorumlulukları da üstlenmiştir tarihli İtfaiye ve Kurtarma Hizmetleri Kanunu birçok uygulamayı değiştirmiştir. Yeni kanunda, Profesör Sir George Bain tarafından hazırlanan ve bu nedenle Bain Raporu olarak anılan rapor esas alınmıştır. Müdahale süresi, ilk müdahale itfaiye araçlarının konumları ve personel sayısı, Kurumlar ve Yerel Hükümet Dairesi tarafından Yangın ve Kurtarma Hizmeti Ulusal Çerçevesi adı verilen bir belge ile belirlenmektedir. 216

3 1. Personel Görev Yapısı Profesyonel itfaiyeci eğitimi, Southwark taki Londra İtfaiye Eğitim Merkezi nde yapılmakta, yaklaşık dört ay sürmektedir. Eğitimlerin başarılı bir şekilde tamamlanmasından sonra adaylar, dokuzar saatlik iki gündüz vardiyası, 15 er saatlik iki gece vardiyası ve ardından dörder günlük dinlenme sonrasında, deneme süresinde vardiya usulü çalışmak üzere, Londra bölgesindeki itfaiye istasyonlarından birine tayin edilmektedir. Çalışma modelleri, Profesör Bain in yürüttüğü İtfaiye Hizmetleri İnceleme Raporu çerçevesinde programlanmıştır. Eğitimini tamamlayan aday itfaiyeciler, deneme süresinde oldukları bir sene boyunca hizmet verirler ve isterlerse terfi sınavlarına girebilirler. Tam ücrete hak kazanma, sürücü kursunu ve bunun yanı sıra gelişme dönemini tamamlayana kadar gerçekleşmemektedir ki, bu da genellikle 12 ila 18 ay sürmektedir. Gerek teorik, gerekse pratik olmak üzere süregelen eğitim, itfaiye görevlilerinin kariyeri boyunca devam etmektedir. İtfaiye görevlileri, sınavlara girmek suretiyle terfiye hak kazanmaktadırlar. İtfaiye görevlileri, yangınlara müdahalenin yanında özel görevleri de üstlenmektedirler. Özel görevler, yangınla ilgili olmayan acil durumlar anlamına gelmekte olup; asansörlerde kalan kimseler, yollardaki trafik kazaları, sel baskınları, tehlikeli madde içeren olaylar ve bunun yanı sıra değişik diğer kurtarma operasyonları; örneğin tren altında kalan kişiler, trenlerin raydan çıkması, uçak kazaları, su kaynaklı kurtarma operasyonları bu kapsamda sayılabilir. İtfaiye Kanunu nda, itfaiyenin görev ve yetkilerinin tüm detayları verilmektedir. İtfaiye görevlileri bazı durumlarda, Yangın Denetleme Ünitesi nde çalışarak, kundaklama olaylarını soruşturmakta, polisle işbirliği yapmakta ve mahkemelere delil temin etmektedir. 2. Yangın Risk Bölgeleri Londra İtfaiye Teşkilatı nın müdahale bölgeleri dört risk kategorisine ayrılmıştır. Her bir bina, A risk sınıfından D risk sınıfına kadar uzanan bir yelpazeye göre sınıflandırılmaktadır. Risk kategorisi, bir olaya gönderilecek olan en az araç sayısını ve özelliklerini belirlemektedir. Risk kategorilerinin tayininde, en az 0.5 km² lik alanlardaki binalar incelenmektedir. Binaların birbirine uzaklıkları, kat sayısı, yangına karşı dayanıklı biçimde inşa edilip edilmediği, kullanım 217

4 derecesi gibi faktörler göz önüne alınarak verilen puanların toplamına bakılmak suretiyle, o bölgenin risk kategorisi belirlenmektedir. Hem yangın istasyonlarının şehir içinde dağılımı, hem de çıkan bir yangına hangi istasyonun müdahale edeceği, her risk bölgesi için öngörülen süreler dikkate alınarak tespit edilmiştir. Araçların, A risk bölgesinde 15 mil/saat (1 mil = 1610 m), B risk bölgesinde 20 mil/saat, C risk bölgesinde de 30 mil/saat hız ile gideceği kabul edilmektedir. A risk sınıfı: Büyük binaların ve/veya nüfusun yoğun olduğu alanlardır. Büyük ofis blokları ve fabrikaların bulunduğu alanlar bu risk sınıfına girmektedir. İlk ekip üç dakika içerisinde ve ikinci ekip sekiz dakika içerisinde olay yerine ulaşmalıdır. B risk sınıfı: Büyük binaların ve/veya nüfusun orta yoğunlukta olduğu alanlardır. Çok katlı konut blokları bu sınıfa girmektedir. İlk ekip beş dakika içinde ve ikinci ekip sekiz dakika içinde olay yerine ulaşmalıdır. C risk sınıfı: Düşük yoğunlukta banliyöler ve bağımsız evlerin bulunduğu alanlardır. İlk 10 dakika içinde bir adet itfaiye aracı olaya müdahale edebilmelidir. D risk sınıfı: A-C sınıfı kapsamında yer almayan, daha kırsal kesimlerdir. İtfaiye araçları 20 dakika içinde olay yerinde olmalıdır. Londra İtfaiyesi nin çağrı numarası olan 999 a gelen bir aramadan sonra, ilk itfaiye aracı yüzde 60 oranında beş dakika içinde, yüzde 90 oranında sekiz dakika içinde olay mahalline varmaktadır. Gönderilen ikinci itfaiye aracı yüzde 80 oranında sekiz dakika içinde ve yüzde 95 oranında ise 10 dakika içinde olay mahalline ulaşmaktadır. İtfaiye Kanunu, itfaiyelere diğer itfaiye teşkilat ve birimlerine yardımcı olma sorumluluğunu da vermektedir; bu da karşılıklı yardımlaşma olarak bilinmektedir. Londra İtfaiye Teşkilatı, 2005 yılında yaşanan Buncefield daki petrol yangınında, Hertfordshire İtfaiye ve Kurtarma Hizmetleri ne yardımcı olunmasında önemli bir rol oynamıştır. Londra İtfaiye Teşkilatı na bitişik olan itfaiye teşkilatları; Essex, Kent, Royal Berkshire, Buckinghamshire, Hertfordshire dir. 218

5 Londra İtfaiye Teşkilatı nda, bir yangın ya da özel durum nedeniyle olay mahalline gönderilecek araç-gereç sayısı ve özellikleri, olayın özelliğine göre belirlenmektedir. Örneğin, B risk bölgesinde yer almakta olan bir konut için yapılan yangın çağrısına iki araç gönderilir. Ekip başı Araçlar dört olsun şeklinde telsiz mesajını göndermek suretiyle ilave araçların gönderilmesini isteyebilir. Kumanda odası, bunun üzerine iki adet daha araç sevk ederek toplam sayıyı dörde çıkarır. İtfaiyeciler, kendi aralarında bu tür yangınlardan dört araçlık yangın şeklinde söz ederler. Yangın söndürüldüğünde, eğer daha başka pompa aracı sevk edilmemiş ise, bu yangın dört araçlık bir yangın olarak kayıtlara geçirilir. Olayın çok ciddi boyutlarda meydana gelmesi durumunda, araç sayısı doğrudan altı, sekiz, 10 ya da daha fazla sayıya yükseltilebilir. Londra da bu, genellikle çift sayılarla gerçekleştirilip tamamlanır. Ancak 10 araçlık bir yangının, eğer gerekiyorsa 15 e tamamlanması görülmemiş bir uygulama değildir. Alevler içinde kalan büyük bir depo için yapılan çağrı doğrudan 10 araçlık bir yangındır. Büyük yangınlarda ekip başlarının isteği ile araç sayısı artırıldığı gibi, özel araçlar olay yerine gönderilir. Pompalı araçlar en az dört kişi ila en çok altı kişiden oluşan bir ekip ile çalıştırılabilir. Böylece, genel bir kural olarak, bir olaya müdahalede bulunan toplam itfaiyeci sayısına, pompa araçları sayısını beş ile çarparak ulaşmak mümkündür Özel Görevler İtfaiyenin finansmanı, Londra nın vergi mükellefleri konseyi ve merkezi hükümetin ayırmış olduğu fonlardan karşılanmaktadır. Londra İtfaiye Teşkilatı nın hizmetlerine, acil bir durum ile karşılaşmak sureti ile ihtiyaç duyanlar, herhangi bir ödeme yapmazlar. Ancak itfaiye, gözle görülür hayati bir tehlikenin ya da yaralanma riskinin mevcut olmadığı durumlarda, hizmetleri için hizmeti isteyene fatura kesmektedir. Ücret alınan bu özel hizmetler arasında; su baskınına uğramış olan ticari tesislerin temizlenmesi, su almak veya su boşaltmak amacıyla itfaiye 219

6 ekipmanlarının kullanılması ve halk için herhangi bir yaralanma riski söz konusu olmayan hizmetler sayılabilir. Londra İtfaiye Teşkilatı ndaki itfaiye görevlileri, konutları ve ticari tesisleri ziyaret ederek, tehlike risk değerlendirme ve yangın önleme konularında öneriler vermektedir. Görevliler ayrıca, okullara ve gençlik gruplarına da yangın eğitimi vermektedir. Her bir Londra İdari Bölgesi nde, yangın önleme çalışmalarının mevzuata uygun bir şekilde koordinasyonunu sağlamak üzere, merkezi bir yangın güvenlik bürosu kurulmuştur. Bu bürolarda, uzman görevliler tarafından hizmet verilmektedir. Londra İtfaiye Teşkilatı, her yıl yaklaşık 50 bin evi ziyaret ederek yangın önlemlerinin önemini anlatmaktadır. 3. İstasyonlar ve Araçlar Londra İtfaiye Teşkilatı nda yaklaşık 120 itfaiye istasyonu bulunmaktadır. Bu istasyonlarda, itfaiye teşkilatının tam zamanlı personeli, 24 saat boyunca görev yapmakta olup, Docklands da bulunan bir kumanda ve kontrol merkezine bağlı olarak çalışmaktadır. Kontrol Merkezi, 2004 yılında açılmıştır. Çağrılar, merkezi santralde görev yapan 999 operatörlerine yönlendirilmektedir. İngiltere de bazı itfaiye birimlerinde, kendi istasyonları civarında oturan ve çağrı üzerine çalışan yarı zamanlı ya da sözleşmeli itfaiye görevlileri bulunmaktadır; ancak, Londra İtfaiye Teşkilatı personeli tam zamanlı çalışmaktadır. Her bir istasyonda, nöbet ismi verilen dört vardiya bulunmaktadır. Londra İtfaiye Teşkilatı bünyesinde yer alan hareketli itfaiye istasyonlarında iki adet pompalı merdiven aracı bulunmaktadır. Bu istasyonlar, stratejik açıdan daha önemli ya da yüksek riskli olarak kabul edilen bölgelerde yer alan, yılda 2 binin üzerinde çağrıya yanıt veren hareketli istasyonlardır. Geriye kalan istasyonlarda genelde bir merdivenli araç bulunur ve yılda 2 binin altında çağrıya müdahale ederler. Birçok istasyonda, ayrıca kendilerine tahsis edilmiş diğer ihtisas araçları da mevcuttur. Londra İtfaiye Teşkilatı nda pompalı araçlar, kurtarma araçları, merdivenli araçlar, kumanda araçları, söndürme tekneleri, helikopterler gibi çok sayıda yangına müdahale ve kurtarma araçları bulunmaktadır. 220