TÜRKİYE EKONOMİSİNDE REEL DÖVİZ KURU VE İTHALAT İLİŞKİSİ
|
|
- Engin Özbek
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number: Number: 45, p , Spring III 216 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayınlanma Tarihi / The Published Date TÜRKİYE EKONOMİSİNDE REEL DÖVİZ KURU VE İTHALAT İLİŞKİSİ RELATIONSHIP BETWEEN REAL EXCHANGE RATE AND IMPORT IN TURKISH ECONOMY Yrd. Doç. Dr. Zehra DOĞAN Abant İzzet Baysal Üniversitesi Gerede Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Arş. Gör. Ünzüle KURT Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öz Dış ticaret dengesi ve reel döviz kuru ilişkisi başka bir ifade ile dış ticaret dengesinin reel döviz kuru hareketlerine tepkisi her dışa açık ekonomide temel etkileyici faktörlerin başında gelmektedir. Özellikle gelişmekte olan ekonomilerde üretim ve ticaret yapısı nedeni ile reel döviz kuru hareketleri dış ticaret dengesi üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir. Gelişmekte olan ülke kategorisinde yer alan Türkiye ekonomisinde de özellikle ithalata bağımlı üretim ve ticaret yapabilen yapısı gereği reel döviz kuru hareketleri dış ticaret dengesi üzerinde önemli etkilere sahiptir. Ülkenin uluslararası rekabet gücünü belirleyen bir faktör olarak döviz kuru ve döviz kuru politikalarının etkisini ifade etmek bu anlamda önem kazanmaktadır. Çalışmada Türkiye ekonomisinde 23:1-215:1 dönemi için döviz kurları ile yatırım malı ve tüketim malı ithalatı üzerinden yatırım tüketim etkileşimi ampirik olarak incelenmektedir. Granger Nedensellik analizi, etki tepki analizi ve varyans ayrıştırması yöntemlerinin kullanıldığı çalışmada, ekonometrik analizler sonucunda, döviz kurlarındaki bir değişme ile yatırım ve tüketim malı ithalatı arasında nedensellik ilişkisine rastlanılmıştır. Kur değişmeleri Türkiye ekonomisinde döviz kuru, üretim ve ihracat yapan kesimi maliyet unsuru olarak etkilemektedir. Sonuç olarak, döviz kurlarının yatırım ve tüketim malı ithalatı üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda döviz kurları ile nedensellik ilişkisi içerisinde bulunan sermaye malı ve tüketim malı ithalatının reel döviz kuru tarafından etkilendiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda kur hareketleri ithalat üzerinde önemli bir etkiye sahip olup özellikle tüketim malı ithalatındaki değişmelerin çok yüksek oranda sermaye malı ithalatındaki değişmelerden kaynaklandığı sonucu dikkat çekmektedir. Anahtar Kelimeler: Reel Döviz Kuru, İthalat, İhracat, Dış Ticaret Dengesi, VAR Modeli Abstract Relationship between balance of foreign trade and real exchange rate, in other words, reaction of balance of foreign trade towards real exchange rate is a leading and effective factor in each outward-oriented economy. Real exchange rate movements have a determinative effect on the balance of foreign trade as a result of production and trade structure especially in developing economies. Real exchange rate movements have also serious effects on the balance of foreign trade in
2 328 Zehra DOĞAN & Ünzüle KURT Turkish economy, as a developing country, as a result of its structure which can carry out importation-oriented production and trade. In this regard, it is necessary to touch upon the effect of exchange rates and exchange rate policies as a factor which determines international competitive capacity of the country. In the study, the interaction between investment and consumption has empirically been analyzed in terms of exchange rates and the importation of investment goods and consumption goods in Turkish economy for 23:1-215:1 periods. Granger Causality analysis, inpulseresponse analysis and variance decomposition methods have been used in the study and a causality relationship has been realized between a change in exchange rates and importation of investment goods and consumption goods as a result of econometric analyses. Changes in exchange rates effect the cost of production and export sectors in Turkish Economy In conclusion, it has been concluded that exchange rates are effective in the importation of investment goods and consumption goods. In this regard, it is also understood that real exchange rates affect the importation of capital goods and consumption goods which is in causality relation with exchange rates. In this regard, rate movements have a serious effect on importation and it is notable that especially changes in the importation of consumption goods highly arise out of the changes in the importation of capital goods. Keyword: Real Exchange Rate, Import, Export, Balance of Trade VAR Models 1. Giriş Dış ticaret dengesi, bir ülkenin uluslar arası rekabet gücünü gösteren önemli bir makro ekonomik değişkendir. Dış ticaret haddi bir birim ihraç malı ile kaç birim ithal malının alınabileceğini gösterir. Dış ticaret hadlerindeki bir azalma ülkenin rekabet gücünün azalması anlamına gelmektedir. Döviz kuru ise dış ticaret hadlerini ve dış ticaret dengesini değiştiren, dolayısıyla rekabet gücünü etkileyen faktörlerin başında gelmektedir. Üretimin çok bağlantılı yapısı gereği ithal ve ihraç mallarının döviz kuru değişimlerinden nasıl etkilendiği / etkilenebileceği konusu ve cevapları ülkelerin dış ticaret politikalarına şekil vermektedir. Bu anlamda dış ticaret politikası belirlenirken, ithalat ve ihracatın reel kur değişimlerinden etkilenip etkilenmediğini ortaya koymak önemli hale gelmektedir. Bu bakış açısından hareketle bu çalışmada Türkiye ekonomisi için 23:1-215:1 döneminde yatırım ve tüketim malı ithalatının döviz kurlarından ne yönde etkilendiği üzerinde durulmuştur. Ekonometrik analizler sonucunda döviz kurlarındaki bir değişmenin yatırım ve tüketim malı ithalatı arasında nedensellik ilişkisine rastlanılmıştır. Kur değişmeleri Türkiye ekonomisi üretim ve ihracat yapan kesimi maliyet unsuru olarak etkilemektedir. Bu bağlamda alınacak politika önlemlerinin bu yapıyı merkeze koyması gerekmektedir. 2. Literatür Terzi ve Zengin (1999) Türkiye de aylık verileri ile döviz kuru ile sektörel bazda ithalat-ihracat ilişkisi incelenmiştir. Çalışma sonucunda, döviz kuru ile ihracat ve ithalat arasında nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır. Baccheta ve Wincoop (2) çalışmasında döviz kurlarının, dış ticaret ve refah üzerinde etkili olup olmadığını araştırmıştır. Araştırma sonucunda döviz kurları istikrarının daha çok ticarete ve refaha sebep olmayacağını, ticaret ve refahın artması için uygun para politikası geliştirilmesi gerekliliğini vurgulamışlardır. Zengin (21) çalışmasında Türkiye ekonomisi için aylık verileri ile ihracat fiyat endeksi, ithalat fiyat endeksi ve reel döviz kuru ilişkisi araştırılmıştır. Çalışma sonucunda, ihracat ve ithalat fiyat endeksinden döviz kuruna doru nedensellik ilişkisi mevcutken tersi durum için bu ilişkinin mevcut olmadığı bulgulanmıştır. Gürbüz ve Çekerol (22), döviz kuru ile dış ticaret hadleri arasında uzun dönemli bir ilişki olup olmadığını araştırdıkları çalışmalarında eşbütünleşme analizi uygulamışlardır. Uygulama sonucu uzun dönemde döviz kuru ile dış ticaret hadleri arasında bir ilişki bulgulanamamıştır. Vergil (22) çalışmasında, yılları için aylık bazda reel döviz kuru oynaklığının Türkiye den ABD ye ve AB nin üç önemli ticaret ortağına yapılan mal ihracı üzerindeki etkisini test etmiştir. Eşbütünleşme ve hata düzeltme modellerinin kullanıldığı çalışmada, kur oynaklığının mal ticaretine negatif şekilde etki ettiğini bulgulanmıştır. Broda ve Romalis (23) çalışmasında, döviz kuru ve reel efektif döviz kurunun dış ticaret üzerindeki etkisi seçili dünya ülkelerinde analiz edilmiştir yılları için seçili
3 Türkiye Ekonomisinde Reel Döviz Kuru ve İthalat İlişkisi 329 ülkelerde kur oynaklığının dış ticaret üzerinde azaltıcı bir etkisinin olduğu bulgulanmıştır. Karagöz ve Doğan (25) çalışmasında Türkiye ekonomisi için aylık verileri ile ihracat, ithalat ve reel döviz kuru ilişkisini incelemişlerdir. Çalışma sonucunda, reel döviz kurundan dış ticaret değişkenlerine doğru bir nedensellik ilişkisi bulunamamıştır. Develuasyon kısa dönemde dış ticaret üzerinde olumlu etki ortaya çıkarırken, uzun dönemde dış ticaret açıkları artmaktadır. Öztürk (26) çalışmasında döviz kuru oynaklığının dış ticaret üzerindeki etkisini literatür açısından incelemiştir. Araştırması sonucunda, literatürde gelişmişlik derecesi ne olursa olsun, kur oynaklığının dış ticareti engellediği yargısına ulaşıldığını bulgulamıştır. Kandil ve Berument ve Dinçer (26) döviz kuru dalgalamalarının Türk ekonomisine olan etkilerini araştırdıkları çalışmada, yılları için zaman serisi analizinden faydalanmışlardır. Çalışma sonucunda beklenmeyen / istenmeyen kur dalgalanmalarının asimetrik etki ortaya çıkararak ekonomide tüketim ve yatırım kararlarını olumsuz etkileyeceği sonucuna ulaşılmıştır. Ay ve Özşahin (27) çalışmasında reel kuru değiştiren develüasyon uygulamaları sonucu dış ticaret dengesinin nasıl değiştiği araştırılmıştır. Türkiye ekonomisi için dönemi için zaman serisi analizi uygulanmış ve dönem içerisinde döviz kurunun ithal ve ihraç mal fiyat endeksleri üzerinde önemli ölçüde etkili olduğu bulgulanmıştır. Hayakawa ve Kımura (28) Doğu Asya da uluslararası ticaret ve döviz kurları ilişkisini inceledikleri çalışmalarında, kur oynaklığının dış ticaret üzerindeki etkisini incelemişlerdir. Çalışmanın amacı, döviz kuru oynaklığının dış ticareti ticari mal üretimi ve ticaret yapısı olmak üzere iki yönden etkilediği ve bu etkiler arasındaki farkın neler olduğunu belirtmektir. Buna göre, Doğu Asya bölgesinde kur oynaklığı, ticari mal üretimini azaltmakta, ticaret yapısının ithal mallara doğru değiştirmektedir. Duasa (29) Malezya ekonomisinde döviz kuru şoklarının ihracat ve ithalat üzerindeki etkisini ampirik olarak incelemişlerdir yılları için yapılan çalışmada döviz kuru ani değişimlerinin Malezya ihracat ve ithalatını önemli şekilde etkilediği öne sürülmüştür. Varyans ayrıştırma ve etki-tepki analizlerinin kullanıldığı çalışmada, döviz kuru şoklarının ithalat ve ihracat fiyatlarını doğrudan etkilediği / değiştirdiği bulgulanmıştır. Vergil ve Erdoğan (29) çalışmasında dönemi için döviz kuru ve ticaret dengesi ilişkisini incelemişlerdir. Marshall- Lerner koşulunun kısa dönemde J eğrisi etkisi nedeniyle dış ticaret hadleri üzerinde negatif etki yaratacağını teorik olarak temellendirdikleri çalışmada Türkiye için kısa dönemde develuasyonun ticaret hadleri üzerinde J eğrisi etkisi nedeniyle negatif etki ortaya çıkardığını bulgulamışlardır. Tarı ve Yıldırım (29) çalışmasında yılları arasında Türkiye ekonomisi için döviz kuru belirsizliğinin ihracata olan etkisi test edilmiştir. Çalışmada zaman serisi analizi ve uzun dönemli ilişkiyi belirlemek açısından eşbütünleşme analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda döviz kuru belirsizliğinin uzun dönemde Türk ihracatını negatif etkilediği bulgulanırken, kısa dönemde ihracatı etkilemediği ortaya çıkarılmıştır Jabara (29) çalışmasında, döneminde ABD ekonomisinde kur değişimlerinin ithalatı nasıl etkilediğini araştırmıştır. Regresyon yönteminin kullanıldığı çalışmada ABD ekonomisinde mal ithalatının kur değişimlerinden etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Hepaktan ve Çınar ve Dündar (211) çalışmasında Türkiye ekonomisi için döneminde aylık bazda veriler kullanarak, reel kurun dış ticaret ile ilişkisini araştırmıştır. Eşbütünleşme ve Granger nedensellik analizlerinin kullanıldığı çalışmada dış ticaret işlemleri kur üzerinde, kurun dış ticaret üzerindeki etkisinden daha etkili olarak bulgulanmıştır. Auboin ve Ruta (211) döviz kuru ve dış ticaret ile ilgili geniş bir literatür sundukları çalışmasında, kur oynaklığının dış ticareti olumsuz yönde etkilediği ve üretim ile tüketim yapısını bozduğunu bulgulamışlardır Thorbecke ve Atsuyuki (212) çalışmasında döviz kuru değişimlerinin Almanya ihracatını nasıl etkilediğini araştırmıştır. Panel eşbütünleşme analizinin kullanıldığı modelde Almanya için tüketim malları ihracatı fiyat esnekliğinin sermaye malı ihracatı fiyat esnekliğinden
4 33 Zehra DOĞAN & Ünzüle KURT daha yüksek olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca Almanya dan Euro bölgesine doğru yapılan ihracat fiyat esnekliği bölge dışına yapılan fiyat esnekliğinden büyüktür. Çalışma sonucunda Almanya da iç devalüasyon uygulamasının ihracatta bir dalgalanma oluşturarak pozitif katkıda bulunduğu ortaya konmuştur. Choudhri ve Hakura (212) yıllarını içeren geniş bir ülke kategorisinde yaptıkları çalışmada döviz kuru şoklarının ithalat ve ihraç malları fiyatlarını nasıl etkilediğini sorgulamışlardır. Uluslararası Para Fonu öncülüğünde hazırlanan bu çalışmada VAR analizi uygulanmış ve uzun dönemli eşbütünleşme analizi tercih edilmiştir. Analiz sonucunda periyot üç kısımda incelenmiş, ve döviz kurundaki 1 birimlik değişmenin ithal ve ihracatı ne yönde ve şiddette etkilediği bulunmuştur. Liu ve Lu ve Zhou (213) çalışmasında, Çin ekonomisinde yılları için aylık veriler kullanılarak döviz kuru değişimlerinin ihracat üzerindeki etkisi test edilmiştir. Zaman serisi ve eşbütünleşme testlerinin uygulandığı çalışmada yüzde 1 lik bir kur değişmesinin yüzde 1,89 oranında toplam ihracatı değiştirdiği sonucu bulgulanmıştır. Kızıldere ve Kabadayı ve Emsen (213) çalışmasında yıllarında seçili yükselen ekonomilerde dış ticaretin döviz kuru ile ilişkisi incelenmiştir. Panel veri analizi yöntemi kullanılan çalışmada kur oynaklığının yükselen ekonomilerde kısa dönemde ihracatı olumsuz yönde etkilediği, uzun dönemde düşük kur politikalarının tüketim kalıplarını bozarak ithal mallara kaymalara yol açtığı bulgulanmıştır. Tapşın ve Karabulut (213) çalışmasında dönemi için Türkiye Ekonomisinde reel döviz kuru, ithalat ve ihracat ilişkisi ekonomi ve yönetim açısından incelenmiştir. Çalışma sonucunda, ithalat değişkeninden ihracat değişkenine doğru ve reel döviz kuru değişkeninden ithalat değişkenine doğru nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Kızıldere ve Kabadayı ve Emsen (214) çalışmasında yıllarında Türkiye ekonomisi için dış ticareti etkileyen reel döviz kurları, GSYİH, dış gelir ve politik haklar açıklayıcı değişken olarak kullanılmış ve kısa-uzun dönem ilişkileri belirleyen eşbütünleşme ve hata testi modellemeleri kullanılmıştır. Uygulama sonucunda, döviz kurlarının dış ticaret üzerinde etkili olmadığı, Türk dış ticaret yapısının ithalata bağlı ihracat yapma eğiliminde olduğu bulgulanmıştır. Li ve Xu ve Zhao (215) çalışmasında Çin ekonomisinde döviz kuru dalgalanmalarının ithalat üzerindeki etkisini araştırmıştır yılları arasında Çin'de OECD ülkelerinde ithalat yapan firmaların regresyon analizinde ani döviz kuru şoklarının ithalatı etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Literatür okumalarında döviz kuru ve ithalat-ihracat arasında sıkı bir ilişki olduğu hem teorik hem de uygulamada bulgulanmıştır. Döviz kurunda meydana gelen ani değişiklikler uluslararası alanda ihraç ve ithal mallarının fiyat ve maliyetlerini değiştirerek, ithalat ve ihracat hacmini değiştirmektedir. Benzer şekilde Türkiye'de döviz kuru dalgalanmaları maliyet unsuru olarak ithalatı etkilemektedir Veri Seti Çalışmada, döviz kurları ile ithalat arasındaki ilişki yatırım ve tüketim malları ithalatı bağlamında incelenmekte olup, yatırım ve tüketim etkileşiminin döviz kuru ile ilişkisini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, yapılan ampirik analiz kapsamında 23:1-215:1 dönemi aylık verileri ile Türkiye ekonomisi ele alınmaktadır. Tablo.1 Analizde Kullanılan Değişkenler Değişken Değişken Adı Kaynak Kodları rdk Reel Döviz Kuru TCMB/EVDS smi Sanayi Malı İthalatı TCMB/EVDS tmi Tüketim Malı İthalatı TCMB/EVDS Analizde döviz kurlarını temsilen kullanılan reel döviz kuru değişkeni Merkez Bankası nın tanımladığı biçimi ile kullanılmıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından hesaplanan reel efektif döviz kuru endeksleri ülke fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Bu yöntem aşağıdaki
5 Türkiye Ekonomisinde Reel Döviz Kuru ve İthalat İlişkisi 331 matematiksel formül ile ifade edilebilir (TCMB, Yöntemsel Açıklama). Denklemde yer alan wi i ülkesinin Türkiye nin (REK) endeksindeki ağırlığını, Türkiye nin fiyat endeksini, i ülkesinin fiyat endeksini, i ülkesinin parasının TL cinsinden kur değerini ve N ülke sayısını göstermektedir. İthalat değişkenleri sanayi malı ithalat toplamları ile tüketim malı ithalat toplamları verilerinden oluşmaktadır. Zaman serilerinde VAR analizinin ön koşulu olan serilerin durağan olması gerekliliği bağlamında serilere birinci derece fark işlemi uygulanmıştır Yöntem Modelde yer alan bir zaman serilerinin izlenen süre içerisinde izledikleri trendlerin birbirinden bağımsız olup olmadıkları bilinememektedir. Bu biçimde zaman serileri arasında simetrik bir ilişki söz konusu ise VAR modelini kullanmak uygun olacaktır Barışık ve Keskinoğlu, 23, s.68). Vektör Otoregresif Modeller (VAR), yapısal modele herhangi bir kısıtlama getirmeden değişkenler arasındaki dinamik ilişkileri ortaya koymaktadırlar (Keating, 199, s ). VAR modellerinin oluşturulmasında önemli bir kıstas gecikme uzunluğunun belirlenmesidir. Başka bir ifade ile modelde gecikme uzunluklarının dikkate alınması gelecek ile ilgili tahmin yapabilme olanağı sunmaktadır. Değişkenler arasında kurulan VAR modeli iki değişkenli biçimi ile aşağıdaki gibidir. Modelde p gecikmelerin uzunluğunu, v ise ortalaması sıfır, kendi gecikmeli değerleriyle olan kovaryansları sıfır ve varyansları sabit, normal dağılıma sahip, rassal hata terimlerini temsil etmektedir. VAR modelinde serilerin hangi sıra ile analize sokulacağı önemlidir. Bu sıralamanın başlangıcını nedensellik analizi oluşturmaktadır (Erdoğan ve Yıldırım, 29, s.64). Bu kapsamda değişkenlere uygulanan Granger nedensellik analizinin teorik çerçevesi şöyledir: Eğer gibi bir değişkene ait geçmiş dönem değerleri, gibi bir başka değişkenin tahmin edilmesine katkıda bulunuyor ise değişkenin Granger nedenidir. Xt ve Yt değişkenlerinin durağan olduğu ve sıfır ortalamaya sahip olduğu varsayılmaktadır. Hata terimleri olan ile nin birbiriyle korelasyonsuz, beyaz özelliği gösteren seriler olduğu varsayılmaktadır. İki değişken çerçevesinde nedensellik modeli şu şekildedir (Granger, 1969, s.431): Denklemdeki değerleri birlikte sıfırdan farklı iseler Yt, Xt nin Granger nedenidir. Denklemdeki değerleri birlikte sıfırdan farklı iseler Xt, Yt nin Granger nedenidir, ve değerleri birlikte sıfırdan farklı ise değişkenler arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi vardır, ve değerleri birlikte sıfırdan farklı değiller ise değişkenler arasında nedensellik ilişkisi yoktur biçiminde yorumlanmaktadır. Çalışmada kullanılan bir diğer yöntem etki-tepki analizidir. Etki-tepki analizi biri değişkende meydana gelen bir şokun diğer değişkenler üzerindeki etkisini analiz etmektedir. İki değişkenli VAR matris formunda etki tepki fonksiyonu aşağıdaki gibi yazılmaktadır (Barışık ve Keskioğlu, 23, s.7). Modelin hareketli ortalama ile gösterimi ise özet biçimi ile şöyledir.
6 332 Zehra DOĞAN & Ünzüle KURT ve Bu hareketli ortalama sunumu özellikle serileri arasındaki karşılıklı etkileşimi incelemek için yararlı bir araçtır.etki-tepki fonksiyonları grafiksel olarak ( ) ve ( ) serilerinin değişik şoklar karşısındaki tepkileri şeklinde çizilmektedir. Son olarak, kullanılan varyans ayrıştırması analizi VAR modelinin hareketli ortalamalar bölümünden elde edilmekte, değişkenlerin kendilerinde ve diğer değişkenlerde meydana gelen şokların kaynaklarını yüzde olarak ifade eder (Barışık ve Keskioğlu, 23, s. 71) Ampirik Analiz ve Sonuçların Değerlendirilmesi Çalışmada, döviz kurları ile ithalat arasındaki ilişki yatırım ve tüketim malları ithalatı bağlamında incelenmekte olup, yatırım ve tüketim etkileşiminin döviz kuru ile etkileşimini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda, yapılan ampirik analiz kapsamında :1 dönemi aylık verileri ile Türkiye ekonomisi ele alınmaktadır. Oluşturulan VAR modeli bağlamında öncelikle kullanılan serilere durağanlık analiz uygulanmıştır. Phillips Perron ve Dickey Fuller birim kök testlerinin kullanıldığı analiz sonuçlarına göre, serilerin seviyelerinde eşanlı olarak durağan olmadıkları anlaşılmış ve tüm serilerin aynı düzeyde analize dahil edilmesi amaçlanarak birinci derece farkları alınarak durağanlıkları sağlanmıştır. Trendli Tablo.1 Durağanlık Analizi Sonuçları Sabitli- Trendli Sabitsiz - Trendsiz Trendli Sabitli- Trendli Sabitsiz - Trendsiz rdk -3.27** -3.28*** ** -3.2***.19 drdk 7.9* -7.15* -7.11* -8.84* -8.87* -8.88* smi ** -7.66* -.33 dsmi -3.23** -3.23*** -3.7* * * * tmi ** * 1.2 dtmi -4.7* -4.15* -3.69* -3.8* -34.7* -34.7* *:.1,**:.5,***:.1 anlamlılık düzeyini ifade etmektedir. Çalışmada kullanılan değişkenler arası ilişkinin tespiti amacı ile kurulan VAR modeli üzerinden uygulanan ve tablo 2 de verilen nedensellik analizi sonuçlarına göre, reel döviz kuru ile sanayi malı ithalatı, tüketim malı ithalatı arasında döviz kurundan söz konusu değişkenlere doğru nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Tablo.2 Granger Nedensellik Analizi Sonuçları dsmi dtmi drdk dsmi dtmi Analize konu değişkenlerin hata terimlerinde meydana gelen bir şokun değişkenleri etkileme yönünün tespiti için yapılan ve şekil 1 de yer alan etki-tepki analiz sonuçlarına göre, sermaye malı ithalatında meydana gelen bir birimlik şok reel döviz kurunu iki döneme kadar pozitif etkilerken iki dönem sonra pozitif etki azalarak üçüncü dönem itibari ile negatife dönüşmekte ve genel itibari ile dalgalanarak yedinci dönem itibari ile ortadan kalkmaktadır. Tüketim malı ithalatındaki bir birimlik şok yatırım malı ithalatına göre daha sınırlı bir etki göstermekle beraber ilk etki üçüncü dönem itibari ile görülmektedir. Negatif olarak görülen bu etki beşinci dönem itibari ile ortadan kalkmaktadır. Buna karşın döviz kurunda meydana gelen bir birimlik bir şokun tüketim malı ithalatı üzerindeki etkisi ilk dört dönem pozitif seyretmekte dört dönem sonra negatife dönerek beş dönem itibari ile ortadan kalkmaktadır. Yine döviz kurunda bir birimlik bir şok sermaye malı ithalatını tüketim malı ithalatı ile paralel yönde etkilemektedir.
7 Türkiye Ekonomisinde Reel Döviz Kuru ve İthalat İlişkisi 333 Şekil 1. Etki Tepki Fonksiyonu Sonuçları Response to Cholesky One S.D. Innovations Response of FARKRDK to FARKRDK Response of FARKRDK to FARKSER Response of FARKRDK to FARKTUK Response of FARKSER to FARKRDK Response of FARKSER to FARKSER Response of FARKSER to FARKTUK Response of FARKTUK to FARKRDK Response of FARKTUK to FARKSER Response of FARKTUK to FARKTUK Son olarak hata terimlerinde meydana gelen bir birimlik şokun değişkenleri etkileme gücünü ortaya koyan tablo 3 te yer alan varyans ayrıştırması sonuçlarına göre, on dönem sonunda reel döviz kurundaki değişmelerin %94.82 si kendisinden kaynaklanırken %4.17 si sermaye malı ithalatından, %.99 u tüketim malı ithalatı kaynaklıdır. Sermaye malı ithalatının %7.98 i tüketim malı ithalatı şokları ile açıklanırken, %3.42 si reel döviz kuru şokları ile açıklanmaktadır. Tüketim malı ithalatının %3.25 i reel döviz kuru ile ilişkili iken%75.31 i sermaye malı ithalatı şokları ile ilişkilidir. Tablo.3 Varyans Ayrıştırması Sonuçları drdk dsmi dtmi drdk dsmi dtmi drdk dsmi dtmi drdk dsmi dtmi Sonuç itibari ile döviz kurları ile nedensellik ilişkisi içerisinde bulunan sermaye malı ve tüketim malı ithalatı bu ilişkinin yönü itibari ile, sermaye malı ve tüketim malı ithalatının reel döviz kuru tarafından etkilendiği anlaşılmaktadır. Bu bağlamda kur hareketleri ithalat üzerinde önemli bir etkiye sahip olup özellikle tüketim malı ithalatındaki değişmelerin çok
8 334 Zehra DOĞAN & Ünzüle KURT yüksek oranda sermaye malı ithalatındaki değişmelerden kaynaklandığı sonucu dikkat çekmektedir. SONUÇ Türkiye ekonomisinde döviz kurlarının belirlenmesinde etkili faktörlerin başka bir ifade ile döviz kurları ile etkileşimde bulunan faktörlerin dış ticaret kanalı aracılığıyla incelendiği çalışmada, sanayi malı ve tüketim malı ithalatı ayrımı yapılarak ithalat kur ilişkisi ortaya konulmaktadır. Çalışma yapılan analiz kapsamında incelenen dönemde reel döviz kur ile hem tüketim hem sermaye malı ithalatı arasında nedensellik ilişkisine rastlanmış bulunmakta, bu durum döviz kurlarındaki değişmelerin ithalat üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Kur değişmeleri özellikle ithalata bağlı üretim ve ihracat yapan Türkiye ekonomisinde bir maliyet unsuru olarak önem arz etmektedir. Öte yandan üretimin düşük olduğu özellikle ileri teknoloji ve sermaye gerektiren tüketim malları üretiminin düşük olması kur değişmeleri karşısında ithalat rakamlarının etkilenmesine neden olmaktadır. KAYNAKÇA Auboin, M. & Ruta M. (211). The Relatıonshıp Between Exchange Rates And Internatıonaltrade: A Revıew Of Economıc Lıterature, World Trade Organization Economic Research and Statistics Division, Staff Working Paper ERSD , Erişim: www1.iadb.org/intal/intalcdi/pe/.../927 2.pdf, Ay, A.t & Özşahin Ş. (27). J Eğrisi Hipotezinin Testi:Türkiye Ekonomisinde Reel Döviz Kuru Ve Dış Ticaret Dengesi İlişkisi, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt XXVI, Sayı 1, 27, s Erişim: iibfdergi.uludag.edu.tr/.pdf, Bacchetta, P. & Eric van W. (2). Does Exchange-Rate Stability Increase Trade and Welfare? American Economic Review, 9(5): , Erişim: =1.1257/aer , Broda, C. & Romalis, J. (23). Identifying The Relationship Between Trade And Exchange Rate Volatility, LACEA Conference, Seminar Paper, cep.lse.ac.uk/seminarpapers/ ROM.pdf, Choudhri, E.U. & Hakura, D.S. (212). The Exchange Rate Pass-Through to Import and Export Prices: The Role of Nominal Rigidites and Currency Choice, IMF Working Paper , Erişim: /212/wp12226.pdf, Erişim tarihi: Duasa, J. (29). Exchange Rate Shock on Malaysian Prices of Importsand Exports: An Empirical Analysis Journal of Economic Cooperation and Development, No:3, pp , Erişim: df, Erişim tarihi: Erdoğan ve Yıldırım (29). Türkiye de Faiz Kanalı ile Parasal Aktarım Mekanizması, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Dergisi,4(2). ale/acarindex pdf Gürbüz, H. & Çekerol K. (22). Reel Dövz Kuru İle Dış Tcaret Haddi Ve Bileşenleri Arasındaki Uzun Dönemli İlişki, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi Cilt IV, Sayı 2, 31-48, Erişim: pdf, Hayakawa, K. & Kımura, F. (28). The effect of Exchange Volatility on International Trade in East Asia, ERIA Dıscussion Paper Series No:3, Erişim: icle/pii/s , Hepaktan, E. & Çınar, S., & Dündar, Ö. (211). Türkiye de Uygulanan Döviz Kuru Sistemlerinin Dış Ticaret İle İlişkisi, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi Cilt 3 / Sayı 5 / 62-83, kademik/article/view/19442, Jabara, C. L. (29). How Do Exchange Rates Affect Import Prices? Recent Economic Literature and Data Analysis, Officeof Industries Working Paper, Erişim: D-21_revised.pdf, Erişim tarihi: Kandil, M. & Berument, H. & Dinçer, N.N.
9 Türkiye Ekonomisinde Reel Döviz Kuru ve İthalat İlişkisi 335 (26). The effects of exchange rate fluctuations on economic activity in Turkey, Journal of Asian Economics, Vol. 18, pp , Erişim: Erişim tarihi: Karagöz, M. & Doğan, Ç. (25). Döviz Kuru Dış Ticaret İlişkisi: Türkiye Örneği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 2, Sayfa: , Erişim: web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt1 5/sayi2/ pdf, Kızıldere, C. & Kabadayı, B. & Emsen, Ö. S. (213). Dış Ticaretin Döviz Kuru Değişmelerine Duyarlılığı: Seçilmiş Gelişmekte Olan Ülkeler Üzerine Bir İnceleme, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 3, Erişim: /article/view/ Kızıldere, C. & Kabadayı, B. & Emsen, Ö. S. (214). Dış Ticaretin Döviz Kuru Değişimlerine Duyarlılığı: Türkiye Üzerine Bir İnceleme, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Yıl:6, Sayı:12, Erişim: e/article//515948, Li, A.Y. & Xu, J.J. & Zhao, C.C. (215) Import response to exchange rate uctuations: A micro-level investigation,general Research Funds and Early Career Scheme GRF/ECS Project No , Erişim: ers/firmleveltrade/freit878.pdf, Erişim tarihi: Liu, Q. & Lu, Y. & Zhou, Y. (213). Do Exports Respond to Exchange RateChanges? Inference from China ís ExchangeRate Reform, Socio-Economic Research Center, Conference Paper, No: Erişim: economics/research/centres/cage/events/confer ences/trade13/er_disconnect_puzzle_liu.pdf, Erişim tarihi: Öztürk, İ. (26). Exchange Rate Volatılıty And Trade: A Lıterature Survey International Journal of Applied Econometrics and Quantitative Studies Vol.3-1, pp.85-13, Erişim: /ijaeqs315.pdf, Tapşın, G. & Karabulut, A. T. (213). Reel Döviz Kuru, İthalat Ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (26) 213, erişim: arindex pdf, Tarı, R. & Yıldırım, Ç. (29). Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye İçin Bir Uygulama, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:16, Sayı:2, s.95-15, Erişim: mi/dergi/pdf/c16s229/95_15.pdf, Erişim tarihi: Terzi, H. & Zengin, A. (1995). Türkiye de Kur Politikası, İthalat, İhracat ve Dış Ticaret Dengesi İlişkisinin Ekonometrik Analizi, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi,11(1-2), Terzi, H. & Zengin, A. (1999). Kur Politikasının Dış Ticaret Dengesini Sağlamadaki Etkinliği: Türkiye Uygulaması, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, Cilt 1, Sayı 33, Erişim: ekonomikyaklasim.org/pdfs2/eyd_v1_n33_a3.pdf, Thorbecke, W. & Atsuyuki, K. (212). TheEffect of Exchange Rate Changes on Germany sexports, TheResearchInstıtute of Economy, TradeandIndustry (RIETI), Erişim: 12e81.pdf, Erişim tarihi: Vergil, H. & Erdoğan, S. (29). Döviz Kuru- Ticaret Dengesi İlişkisi: Türkiye Örneği, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:5, Sayı:9, ss.35-37, Erişim: viewfile/187/136, Vergil, H. (22). Exchange Rate Volatility in Turkey and Its effect on Trade Flows, Journal of Economic and Social Researsch, Vol 4(1), Erişim: 29.htm, Zengin, A. (21). Reel Döviz Kuru Hareketleri Ve Dış Ticaret Fiyatları (Türkiye Ekonomisi Üzerine Ampirik Bulgular), Cumhu-
10 336 Zehra DOĞAN & Ünzüle KURT riyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 27-42, Erişim: akale/114.pdf,
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Siyasal Bilgiler Fakültesi / Ankara Üniversitesi 1992
Adı Soyadı: Hasan VERGİL Ünvanı: Prof. Dr. Öğrenim Durumu: ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Siyasal Bilgiler Fakültesi / Ankara Üniversitesi 1992 İktisat Bölümü Y.
DetaylıHAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ
Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Nisan 2016, Sayı:12 HAM PETROL FİYATLARININ BİST 100 VE BİST ULAŞTIRMA ENDEKSLERİ İLE İLİŞKİSİ Selçuk KENDİRLİ 1 Muhammet ÇANKAYA 2 Özet:
DetaylıDÖVİZ KURU, SERMAYE MALLARI, ARA MALI VE TÜKETİM MALI İTHALATI ARASINDAKİ UZUN DÖNEMLİ NEDENSELLİK ANALİZİ: 2000-2013 DÖNEMİ
İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi Journal of Economic Policy Researches Cilt/Volume:2, Sayı/Issue:1, Yıl/Year: 2015, 32-38 DÖVİZ KURU, SERMAYE MALLARI, ARA MALI VE TÜKETİM MALI İTHALATI ARASINDAKİ
DetaylıFaiz Döviz Kuru İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma
Faiz Döviz Kuru İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Çalışma Bünyamin DEMİRGİL 1, Coşkun KARACA 2 Özet Faiz oranları önemli bir makroekonomik fiyat olarak ekonomi üzerinde önemli etkiler meydana getirmektedir.
DetaylıBanka Kredileri ve Büyüme İlişkisi
Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Cahit YILMAZ Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İstanbul c.yilmaz@iku.edu.tr Key words:kredi,büyüme. Özet Banka kredileri ile ekonomik büyüme arasında
DetaylıTÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT VE İTHALAT ARASINDAKİ İLİŞKİNİN VAR TEKNİĞİYLE ANALİZİ
ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 11, 2010, ss. 123 140 ZKU Journal of Social Sciences, Volume 6, Number 11, 2010, pp. 123 140 TÜRKİYE DE REEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT VE İTHALAT ARASINDAKİ İLİŞKİNİN
DetaylıREEL DÖVİZ KURU İLE DIŞ TİCARET HADDİ VE
REEL DÖVİZ KURU İLE DIŞ TİCARET HADDİ VE BİLEŞE LERİ ARASI DAKİ UZU DÖ EM İLİŞKİ Yrd.Doç.Dr. Hüseyin GÜRBÜZ * Yrd.Doç.Dr. Kamil ÇEKEROL ** ÖZET Bu makalede, döviz kuru değişiklikleri ile ticaret hadleri
DetaylıCARİ İŞLEMLER DENGESİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ( )
The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/jasss3676 Number: 51, p. 539-548, Autumn III 2016 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi
DetaylıDr. Ünzüle KURT Ardahan Üniversitesi, Iktisadi Ve Idari Bilimler Fakültesi,
ISSN: 2149-9225 Yıl: 2, Sayı: 6, Aralık 2016, s. 178-186 Dr. Ünzüle KURT Ardahan Üniversitesi, Iktisadi Ve Idari Bilimler Fakültesi, unzulekurt@ardahan.edu.tr TÜRKİYE EKONOMİSİNDE DÖVİZ KURU VE POLİTİK
DetaylıDÖVİZ KURUNDAKİ DEĞİŞİMİN TÜRKİYE-KIRGIZİSTAN DIŞ TİCARETİNE ETKİSİ: VAR ANALİZİ 1
Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Temmuz 2015, Sayı:8 DÖVİZ KURUNDAKİ DEĞİŞİMİN TÜRKİYE-KIRGIZİSTAN Özet: DIŞ TİCARETİNE ETKİSİ: VAR ANALİZİ 1 Hayrettin KESGİNGÖZ * Bilindiği
DetaylıReel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama
Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü İçindekiler I- Yöntemsel Açıklama... 3 2 I- Yöntemsel Açıklama 1 Nominal efektif döviz
DetaylıYurtdışı Yerleşiklerin Hisse Senedi Piyasası Üzerindeki Etkisi: İmkb de Endeks Bazında Uygulamalar
Yurtdışı Yerleşiklerin Hisse Senedi Piyasası Üzerindeki Etkisi: İmkb de Endeks Bazında Uygulamalar Mustafa İBİCİOĞLU* Özet Bu çalışmanın amacı, yurtdışı yerleşiklerin İMKB bünyesinde yaptıkları hisse senedi
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİNDE SERMAYE HAREKETLERİ, DÖVİZ KURU, ENFLASYON VE FAİZ ARASINDAKİ ETKİLEŞİMLERİN KÜRESEL EKONOMİ POLİTİK ÇERÇEVESİNDE ANALİZİ
TÜRKİYE EKONOMİSİNDE SERMAYE HAREKETLERİ, DÖVİZ KURU, ENFLASYON VE FAİZ ARASINDAKİ ETKİLEŞİMLERİN KÜRESEL EKONOMİ POLİTİK ÇERÇEVESİNDE ANALİZİ Metin SARAÇOĞLU Yrd. Doç. Dr. Gazi Üniversitesi İİBF, İktisat
Detaylıİnönü Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (1999) Ekonometri Bölümü
Mahmut ZORTUK E-posta : mahmut.zortuk@dpu.edu.tr Telefon : 0274 265 2031-2020 Öğrenim Bilgisi Doktora İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler (2007) Enstitüsü Ekonometri Anabilim Dalı Yüksek -Tezli Dumlupınar
DetaylıSosyal Bilimler Dergisi 43
Sosyal Bilimler Dergisi 43 TÜRKİYE DE İHRACATA DAYALI BÜYÜMENİN SEKTÖRLER İTİBARİYLE ANALİZİ Seval AKBULUT 1 Harun TERZİ 2 ÖZET Bu çalışmanın amacı 1980 sonrası Türkiye de ihracat-ekonomik büyüme ilişkisini
DetaylıJ EĞRİSİ HİPOTEZİNİN TESTİ: TÜRKİYE EKONOMİSİNDE REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ
Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Cilt XXVI, Sayı 1, 2007, s. 1-23 J EĞRİSİ HİPOTEZİNİN TESTİ: TÜRKİYE EKONOMİSİNDE REEL DÖVİZ KURU VE DIŞ TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ Ahmet
DetaylıŞehnaz BAKIR YĐĞĐTBAŞ
TÜRKĐYE DE ÖZEL SEKTÖR ĐŞLETME KREDĐLERĐNĐN BELĐRLEYĐCĐLERĐ ÖZ Şehnaz BAKIR YĐĞĐTBAŞ Makalede özel sektör işletme kredilerinin belirleyicileri olarak ekonomik faaliyet ve faiz oranları seçilmektedir. Banka
DetaylıREEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ( )
REEL DÖVİZ KURU İLE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1997-2015) Yasemin YURTOĞLU Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü Doktora Öğrencisi yaseminyurtoglu@hotmail.com
DetaylıAkademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 57, Kasım 2017, s
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 57, Kasım 2017, s. 455-465 Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date Yayınlanma Tarihi / The Publication Date 21.09.2017 13.11.2017 Arş. Gör. Fatma Esra
DetaylıIS-MP-PC: Kısa Dönem Makroekonomik Model
1 Toplam Talep Toplam Talebin Elde Edilmesi 2 Para Politikası AD Eğrisi 3 4 Eğrisi Toplam Talep Toplam Talebin Elde Edilmesi Keynes (1936), The General Theory of Employment, Interest, and Money Toplam
DetaylıTürkiye de Reel Döviz Kuru, Tarımsal İhracat ve Tarımsal İthalat Arasındaki Nedensellik İlişkisi
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ www.dergipark.gov.tr/turkjans Türkiye de Reel Döviz Kuru, Tarımsal İhracat ve Tarımsal İthalat Arasındaki Nedensellik İlişkisi Ergün ŞİMŞEK Amasya Üniversitesi Amasya
DetaylıAnahtar Kelimeler: Döviz Kuru, Döviz Kuru Oynaklığı, Dış Ticaret Hacmi
DÖVĠZ KURU SEVĠYESĠ ve OYNAKLIĞININ DIġ TĠCARET AKIMLARI ÜZERĠNE ETKĠSĠ: ĠMALAT SANAYĠ SEKTÖRÜ ÖRNEĞĠ A.Beyhan AKAY 1 Mehmet ZANBAK 2 Özet 7 li yılların başlarında dalgalı döviz kuru rejimine geçişle beraber,
DetaylıTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sayı: 2010-13 / 2 Ağustos 2010 EKONOMİ NOTLARI
EKONOMİ NOTLARI YENİ ENDEKSLERLE 2003-2010 DÖNEMİ REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU GELİŞMELERİNE İLİŞKİN GÖZLEMLER Hülya Saygılı Mesut Saygılı Gökhan Yılmaz Özet: Çalışmada Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)
DetaylıDERS KODU DERS ADI ZORUNLU TEORİ UYGULAMA LAB KREDİ AKTS Atatürk İlkeleri ve İnkılap AIT181 Tarihi I Zorunlu 2 0 0 2 2
1.YARIYIL LERİ KODU ADI ZORUNLU TEORİ Atatürk İlkeleri ve İnkılap AIT181 Tarihi I Zorunlu 2 0 0 2 2 IKT101 İktisada Giriş I Zorunlu 3 0 0 3 6 IKT103 İktisatçılar İçin Matematik I Zorunlu 3 0 0 3 6 IKT105
DetaylıDöviz Kurlarındaki Değişim İhracat ve İthalat Hacmini Etkiler mi? 1999-2007 Türkiye Örneği
Yrd. Doç. Dr. Metin Coşkun Döviz Kurlarındaki Değişim İhracat ve İthalat Arş. Gör. Hacmini Etkiler mi? 1999-2007 Türkiye Örneği Ali Sabri Taylan Yrd. Doç. Dr. Metin COŞKUN Arş. Gör. Ali Sabri TAYLAN Anadolu
DetaylıTürkiye nin Fasıllara Göre İthalat Talep Fonksiyonunun Ekonometrik Tahmini
Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi Cilt:16.Sayı:2.Aralık 2012 ss.95-110 Türkiye nin Fasıllara Göre İthalat Talep Fonksiyonunun Ekonometrik Tahmini Econometric Estimation of Sectoral Import Demand Function
DetaylıEkonomi II. 23.Uluslararası Finans. Doç.Dr.Tufan BAL. Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından
Ekonomi II 23.Uluslararası Finans Doç.Dr.Tufan BAL Not:Bu sunun hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.Tümay ERTEK in Temel Ekonomi kitabından faydalanılmıştır. 2 23.Uluslararası Finans 23.1.Dış Ödemeler
DetaylıPetrol ve İthalat: İthalat Kuru Petrol Fiyatları mı?
Petrol ve İthalat: İthalat Kuru Petrol Fiyatları mı? Ya petrol fiyatları sadece petrol fiyatları değilse? Yani Türkiye günde altı yüz küsür bin varil olan kendi tükettiği petrolünü üretse, dışarıdan hiç
DetaylıDersin Amacı: Bilimsel araştırmanın öneminin ifade edilmesi, hipotez yazımı ve kaynak tarama gibi uygulamaların öğretilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin Adı: Araştırma Teknikleri Dersin Kodu: MLY210 Kredi/AKTS: 2 Kredi/4AKTS Dersin Amacı: Bilimsel araştırmanın öneminin ifade edilmesi, hipotez yazımı ve kaynak tarama gibi uygulamaların öğretilmesi
DetaylıENFLASYON VE PARA İKAMESİ İLİŞKİSİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN EKONOMETRİK BİR ANALİZ (1994:01-2009:12)
ENFLASYON VE ARA İKAMESİ İLİŞKİSİ: TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN EKONOMETRİK BİR ANALİZ (1994:01-2009:12) Taha Bahadır SARAÇ Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü, Niğde E-posta:
DetaylıTÜRKİYE DE KAMU-ÖZEL İMALAT SANAYİNDE ÜCRET VE İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİ İLİŞKİSİ
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,10(1) TÜRKİYE DE KAMU-ÖZEL İMALAT SANAYİNDE ÜCRET VE İŞGÜCÜ VERİMLİLİĞİ İLİŞKİSİ Salih Türedi Karadeniz Teknik Üniversitesi SBE-İktisat Harun TERZİ
DetaylıEKONOMİK BÜYÜME, İŞSİZLİK VE ENFLASYON ARASINDAKİ İLİŞKİNİN VAR MODELİ İLE ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ ( ) (*)
EKEV AKADEMİ DERGİSİ Yıl: 21 Sayı: 69 (Kiş 2017) 31 EKONOMİK BÜYÜME, İŞSİZLİK VE ENFLASYON ARASINDAKİ İLİŞKİNİN VAR MODELİ İLE ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (2007-2014) (*) Özer ÖZÇELİK (**) Nuri USLU (***)
DetaylıDERSLİK KAPASİTE. Öğre nci Sayıs ı. Bölü m Kodu. Grup Adı. Ders Kodu. Sınav Saati. Duru m PROG. Sınav Tarihi. Zorunlu. Ders Adı
PROG Bölü m Kodu Ders Kodu Ders Adı Grup Adı Zorunlu Duru m Öğre nci Sayıs ı Sınav Tarihi EKONOMETRİ PR. EAS 102 İktisada Giriş 2 B Zorunlu Aktif 80 11.04.2016 09:00 EKONOMETRİ PR. EC 360 Merkez Bankacılığı
DetaylıSemester I. PSPA 105 Introductionto Law Hukuka Giriş C 3 5 ECON 101 Introduction to Economics İktisada Giriş I C 3 5
s Offered in the Undergraduate Program Semester I PUBF 101 PSPA 103 Mathematics for Public Mali Matematik C 3 5 Finance I I Introduction to Social Sosyal Bilimlere Giriş C 3 6 Sciences PSPA 105 Introductionto
Detaylı2001 ve 2008 Yılında Oluşan Krizlerin Faktör Analizi ile Açıklanması
2001 ve 2008 Yılında Oluşan Krizlerin Faktör Analizi ile Açıklanması Mahmut YARDIMCIOĞLU Özet Genel anlamda krizler ekonominin olağan bir parçası haline gelmiştir. Sıklıkla görülen bu krizlerin istatistiksel
DetaylıDoç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü
ULUSLARARASI İKTİSAT Doç.Dr.Dilek Seymen DEÜ.İİBF İktisat Bölümü Uluslararası İktisat Uluslararası Ticaret Açık Ekonomi Mikro İktisadı Uluslararası Para (Finans) (Ödemeler Bilançosu, Döviz Piyasası vb.)
DetaylıDÖVİZ KURU-TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 1
ZKU Journal of Social Sciences, Volume 5, Number 9, 2009, pp. 35 57 35 DÖVİZ KURU-TİCARET DENGESİ İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ 1 Doç.Dr. Hasan VERGİL Zonguldak Karaelmas Üniversitesi İİBF İktisat Bölümü hvergil@karaelmas.edu.tr
DetaylıTürkiye için S Eğrisi Analizi
Türkiye için S Eğrisi Analizi V. Anadolu International Conference in Economics, Yrd.Doç.Dr. Burcu BERKE Ömer Halisdemir Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü burcuberke@ohu.edu.tr Arş.Gör.Dr. Gülsüm AKARSU
Detaylıİktisat Bölümü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye, 2011.
1/5 Ayşen Araç Özgeçmiş (güncelleme, Aralık 2016) Eğitim Doç. Dr. Ayşen Araç Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Beytepe 06800 Ankara/Türkiye Tel:+90(312)2978651/164;
DetaylıEnflasyon Dinamikleri ve Döviz Kuru Geçişkenliği: Bir Makro İktisadi Sarmal. Mehmet Şentürk 1, Engin Dücan 2
Enflasyon Dinamikleri ve Döviz Kuru Geçişkenliği: Bir Makro İktisadi Sarmal Mehmet Şentürk 1, Engin Dücan 2 Özet Türkiye, yüksek oranda ithal malına bağımlılığı nedeniyle, döviz kuru kaynaklı fiyat şoklarına
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ/İKTİSAT BÖLÜMÜ
BANU TANRIÖVER YARDIMCI DOÇENT E-Posta Adresi banutanriover@osmaniye.edu.tr Telefon (İş) Telefon (Cep) Faks Adres 3288171000-3316 5324086458 Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İİBF İktisat Bölümü, F.Blok,
DetaylıTürkiye nin İhracat Talebi Fonksiyonunun Farklı Ülke Gruplarına Göre Eşbütünleşme Analizi
Yayın Geliş Tarihi: 05.05.2017 Dokuz Eylül Üniversitesi Yayın Kabul Tarihi: 06.08.2017 İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Online Yayın Tarihi: 04.12.2017 Cilt:32, Sayı:2, Yıl:2017, ss. 369-395
DetaylıPaper prepared for the EY International Congress on Economics II "EUROPE AND GLOBAL ECONOMIC REBALANCING" Ankara, November 5-6, 2015
Paper ID Number:28 Paper prepared for the EY International Congress on Economics II "EUROPE AND GLOBAL ECONOMIC REBALANCING" Ankara, November 5-6, 2015 Gazi University Department of Economics Gelir Düzeyi
DetaylıTÜRKİYE DE ENERJİ TÜKETİMİ, EKONOMİK BÜYÜME VE CARİ AÇIK İLİŞKİSİ
TÜRKİYE DE ENERJİ TÜKETİMİ, EKONOMİK BÜYÜME VE CARİ AÇIK İLİŞKİSİ Rüstem YANAR Yrd.Doç.Dr., Gaziantep Üniv. İİBF, İktisat Bölümü E-posta: yanar@gantep.edu.tr Güldem KERİMOĞLU Gaziantep Üniv. SBE E-posta:
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİNDE FİNANS SEKTÖRÜ VE REEL SEKTÖR ETKİLEŞİMİ
TÜRKİYE EKONOMİSİNDE FİNANS SEKTÖRÜ VE REEL SEKTÖR ETKİLEŞİMİ Abdulkadir KAYA Ünal GÜLHAN Bener GÜNGÖR Öz Bu çalışmada, finansal piyasalardaki gelişmelerin ekonomik büyümeye katkıda bulunduğunu iddia eden
DetaylıEMİNE KILAVUZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kayseri. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü, 1985
EMİNE KILAVUZ ÖZGEÇMİŞ VE YAYINLAR KİŞİSEL BİLGİLER Adı: Soyadı: Yabancı Dil: İş Adresi: Emine KILAVUZ İngilizce Nuh Naci Yazgan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kayseri Telefon: +90 352
DetaylıVol. 4, No. 1, 2017, pp Bütçe Açığının, Cari Açık, Ekonomik Büyüme ve Enflasyon Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği a
Vol. 4, No. 1, 2017, pp. 26-36 PJESS PJESS Bütçe Açığının, Cari Açık, Ekonomik Büyüme ve Enflasyon Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği a The effects of the budget deficit on current account deficit, economic
DetaylıÖZET. üretiminin etkin olarak kullanılıp kullanılamayacağı Ocak 1992 ve Ağustos
1 Türkiye de Otomotiv Üretiminin Dış Ticaret Açığına Etkileri: Eşik Değerli Hata Düzeltme Modeli ÖZET Bu çalışmada Türkiye nin dış ticaret açığı sorununun çözümü için otomotiv üretiminin etkin olarak kullanılıp
DetaylıYABANCI PORTFÖY YATIRIMLARI İLE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ: TÜRKİYE DE YABANCI SERMAYENİN VERGİLENDİRİLMESİ
YABANCI PORTFÖY YATIRIMLARI İLE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ: TÜRKİYE DE YABANCI SERMAYENİN VERGİLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Salih ARSLAN Dumlupınar Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, (saliharslandpu@hotmail.com)
DetaylıFAİZ HADDİ VE PARA ARZININ DÖVİZ KURU ÜZERİNE ETKİSİ: KAZAKİSTAN ÖRNEĞİ
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 MANAS Journal of Social Studies 2017 Vol.: 6 No: 4 FAİZ HADDİ VE PARA ARZININ DÖVİZ KURU ÜZERİNE ETKİSİ: KAZAKİSTAN ÖRNEĞİ Prof. Dr. Fuat SEKMEN Kırgızistan-Türkiye
DetaylıReel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama
Reel Efektif Döviz Kuru Endekslerine İlişkin Yöntemsel Açıklama İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü İçindekiler I- Yöntemsel Açıklama... 3 2 I- Yöntemsel Açıklama 1 Nominal efektif döviz
DetaylıDÖVİZ KURU DIŞ TİCARET İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Fırat University Journal of Social Science Cilt: 15, Sayı: 2, Sayfa: 219-228, ELAZIĞ-2005 DÖVİZ KURU DIŞ TİCARET İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Exchange Rate Foreign
Detaylıİçindekiler kısa tablosu
İçindekiler kısa tablosu Önsöz x Rehberli Tur xii Kutulanmış Malzeme xiv Yazarlar Hakkında xx BİRİNCİ KISIM Giriş 1 İktisat ve ekonomi 2 2 Ekonomik analiz araçları 22 3 Arz, talep ve piyasa 42 İKİNCİ KISIM
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Dağıtılmış Gecikmeli Modellerin Analizi ve Firma Verilerine Uygulanması, Prof. Dr. Ali Hakan Büyüklü
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Ferda Yerdelen Tatoğlu Doğum Tarihi: 25 07 1978 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Ekonometri İstanbul Üniversitesi 1998 Y. Lisans Ekonometri İstanbul Universitesi
DetaylıDÖVİZ KURUNDAN FİYATLARA GEÇİŞ ETKİSİNİN GRANGER NEDENSELLİK TESTİ İLE İNCELENMESİ TÜRKİYE ÖRNEĞİ
DÖVİZ KURUNDAN FİYATLARA GEÇİŞ ETKİSİNİN GRANGER NEDENSELLİK TESTİ İLE İNCELENMESİ TÜRKİYE ÖRNEĞİ Öğr. Gör. Emrah TÜRK * & Ögr. Gör. Ahmet Turan ÇETİNKAYA ** Öz Ticari engellerin ortadan kalktığı, yeni
DetaylıEURO/TL VOLATİLİTESİNİN TÜRKİYE - AVRUPA BİRLİĞİ TİCARET PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: AMPİRİK BULGULAR *
Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14 (1) 2013, 112-124 EURO/TL VOLATİLİTESİNİN TÜRKİYE - AVRUPA BİRLİĞİ TİCARET PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: AMPİRİK BULGULAR * THE EFFECTS OF EURO/TL VOLATILITY ON THE PERFORMANCE
DetaylıAZERBAYCAN DA FĠYATLAR GENEL DÜZEYĠ VE DÖVĠZ KURU ĠLĠġKĠSĠ
H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 29, Sayı 1, 2011, s. 1-19 AZERBAYCAN DA FĠYATLAR GENEL DÜZEYĠ VE DÖVĠZ KURU ĠLĠġKĠSĠ Seymur AGHAYEV Öz Çalışmada 1995: 01 2010: 04 dönemine ait aylık
DetaylıTÜRKİYE DE KISA VADELİ SERMAYE HAREKETLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ve REEL DÖVİZ KURU İLE İLİŞKİSİ
Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi Cilt: 5 Sayı: 10 Ocak 2014, ISSN 1309-1123, ss. 15-32 DOI: 10.14784/JFRS.2014104497 TÜRKİYE DE KISA VADELİ SERMAYE HAREKETLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ve REEL DÖVİZ
DetaylıYrd. Doç. Dr. Arzu Tay Bayramoğlu - Yrd. Doç. Dr. Asuman Koç Yurtkur
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Anadolu University Journal of Social Sciences Türkiye de Gıda ve Tarımsal Ürün Fiyatlarını Uluslararası Belirleyicileri International Factors on Food and Agricultural
DetaylıYrd. Doç. Dr. Dilek SÜREKÇİ YAMAÇLI ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
Yrd. Doç. Dr. Dilek SÜREKÇİ YAMAÇLI ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ 1. Öğrenim Durumu Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü/İktisat/Doktora Prog. Tez Adı: Türkiye de Carı Açık Üzerine Uygulanan
Detaylı1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ
DERS NOTU 06 IS/LM EĞRİLERİ VE BAZI ESNEKLİKLER PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİKLERİ TOPLAM TALEP (AD) Bugünki dersin içeriği: 1. KEYNESÇİ PARA TALEBİ TEORİSİ... 1 2. LM EĞRİSİ VE PARA TALEBİNİN
DetaylıDoğum Tarihi ve Yeri: 01.01.1937/ Konya. Lisans (İktisat-İşletme, Maliye) Special Student
8 Doğum Tarihi ve Yeri: 01.01.1937/ Konya EĞİTİM - İktisat Fakültesi (1955-1959) - İktisat Fakültesi (1961-1965) - Princeton University, International Finance Section Princeton NJ- U.S.A. (1965-1966) -
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İktisat Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1991 Yüksek Lisans İktisat Bilkent Üniversitesi 1994
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Sıdıka Başçı 2. Doğum Tarihi: 1 Ocak 1970 3. Unvanı: Yardımcı Doçent 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans İktisat Orta Doğu Teknik Üniversitesi 1991 Yüksek Lisans
DetaylıKUR VE FİYAT DALGALANMALARININ İBBS TR32 (AYDIN, DENİZLİ, MUĞLA) BÖLGESİNİN İHRACATINA ETKİSİ
Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı 25/1,2016, Sayfa 262-273 KUR VE FİYAT DALGALANMALARININ İBBS TR32 (AYDIN, DENİZLİ, MUĞLA) BÖLGESİNİN İHRACATINA ETKİSİ Mehmet AYDINER Özet
DetaylıTÜKETİCİ KREDİLERİ VE CARİ AÇIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Alınış Tarihi: 16 Ocak 2015 Kabul Tarihi: 15 Mart 2015
Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 29, Sayı: 2, 2015 407 TÜKETİCİ KREDİLERİ VE CARİ AÇIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Cüneyt KILIÇ Alınış Tarihi: 16 Ocak 2015 Kabul Tarihi:
DetaylıTürkiye Ekonomisinde İktisadi Güven Endeksleri ve Seçilmiş Makro Değişkenler Arasındaki İlişkilerin VAR Analizi
Türkiye Ekonomisinde İktisadi Güven Endeksleri ve Seçilmiş Makro Değişkenler Arasındaki İlişkilerin VAR Analizi Türkiye Ekonomisinde İktisadi Güven Endeksleri ve Seçilmiş Makro Değişkenler Arasındaki İlişkilerin
DetaylıSayı: 2015-09 / 14 Mayıs 2015 EKONOMİ NOTLARI. Enerji Fiyatları ve Parite Değişimlerinin İhracat ve İthalat Fiyatlarındaki Değişime Katkısı Okan Eren
EKONOMİ NOTLARI Enerji Fiyatları ve Parite Değişimlerinin İhracat ve İthalat Fiyatlarındaki Değişime Katkısı Okan Eren Özet: Bu çalışma, Türkiye nin altın hariç ihracat ve ithalat birim değer endekslerinde
DetaylıDIŞ TİCARET ENSTİTÜSÜ WORKING PAPERS SERIES. Tartışma Metinleri WPS NO/29/2016-05. TÜRKİYE DE ÖZEL TASARRUFLARIN GELİŞİMİ ve EKONOMİK ETKİLERİ
DIŞ TİCARET ENSTİTÜSÜ WORKING PAPERS SERIES Tartışma Metinleri WPS NO/29/2016-05 TÜRKİYE DE ÖZEL TASARRUFLARIN GELİŞİMİ ve EKONOMİK ETKİLERİ Çağlar Bozkurt i i clrbozkurt@gmail.com, İstanbul Ticaret Üniversitesi,
DetaylıAB Ülkelerinin Temel Ekonomik Göstergeleri Üye ve Aday Ülkeler
AB inin Temel Ekonomik Göstergeleri Üye ve Sayfa No Nüfus (Bin Kişi) 1 Nüfus Artış Hızı (%) 2 Cari Fiyatlarla GSYİH (Milyar $) 3 Kişi Başına GSYİH ($) 4 Satınalma Gücü Paritesine Göre Kişi Başına GSYİH
DetaylıBAKANLAR KURULU SUNUMU
BAKANLAR KURULU SUNUMU Murat Çetinkaya Başkan 12 Aralık 2016 Ankara Sunum Planı Küresel Gelişmeler İktisadi Faaliyet Dış Denge Parasal ve Finansal Koşullar Enflasyon 2 Genel Değerlendirme Yılın üçüncü
DetaylıYrd.Doç.Dr. ŞAHİN BULUT
Yrd.Doç.Dr. ŞAHİN BULUT Ekonomi Ve Finans Bölümü Eğitim Bilgileri 1995-1999 Lisans Pamukkale Üniversitesi Fen-edebiyat Matematik Bölümü Matematik Pr. Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye (Yl) 2006-2009 Yüksek
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Mustafa Cem KIRANKABEŞ Doğum Tarihi: 19 Aralık 1971 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Marmara
DetaylıSosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science
ISSN: 2149-0821 Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science Yıl: 5, Sayı: 20, Şubat 2018, s. 473-497 Hüseyin USLU Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, Yüksek
DetaylıYrd. Doç. Dr. Mehmet Karaçuka
Dersin Adı DERS ÖĞRETİM PLANI Dersin Kodu ECO 84 Dersin Türü (Zorunlu, Seçmeli) Dersin Seviyesi (Ön Lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Dersin AKTS Kredisi 5 Haftalık Ders Saati 1 Haftalık Uygulama
DetaylıTÜRKİYE DE KUR REJİMİ UYGULAMASI VE ENFLASYON İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ANALİZ
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz 2013, Cilt:9, Yıl:9, Sayı:2, 9:65-77 TÜRKİYE DE KUR REJİMİ UYGULAMASI VE ENFLASYON İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ANALİZ Şahabettin GÜNEŞ * AN ANALYSIS ON THE EXCHANGE
DetaylıSayı: 2012-35 / 13 Aralık 2012 EKONOMİ NOTLARI. Akım Verilerle Tüketici Kredileri Defne Mutluer Kurul
Sayı: 212-3 / 13 Aralık 212 EKONOMİ NOTLARI Akım Verilerle Tüketici Kredileri Defne Mutluer Kurul Özet: Akım kredi verileri, kredilerin dönemsel dinamiklerini daha net ortaya koyabilmektedir. Bu doğrultuda,
DetaylıTÜRKİYE DE FELDSTEİN HORİOKA HİPOTEZİNİN GEÇERLİLİĞİNİN SINANMASI: ADL EŞİK DEĞERLİ KOENTEGRASYON TESTİ ÖZET
TÜRKİYE DE FELDSTEİN HORİOKA HİPOTEZİNİN GEÇERLİLİĞİNİN SINANMASI: ADL EŞİK DEĞERLİ KOENTEGRASYON TESTİ ÖZET Burak GÜRİŞ 1 Makale, 1968-2012 döneminde Türkiye de Feldstein Horioka hipotezinin geçerliliğini,
DetaylıTÜRKİYE YE GELEN DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI KONJONKTÜR YÖNLÜ MÜ HAREKET EDİYOR?
TÜRKİYE YE GELEN DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI KONJONKTÜR YÖNLÜ MÜ HAREKET EDİYOR? Hayrettin KESGİNGÖZ * Öz Konjonktür yönlü göstergelerinden olan doğrudan yabancı sermaye yatırımları (DYSY) Türkiye
DetaylıDr. Bilal KARGI Doçent
Dr. Bilal KARGI Öğrenim Durumu : Doktora Eposta : bilalkargi@gmail.com ORCID : http://orcid.org/0000-0002-7741-8961 Öğrenim Bilgisi 2017 (Mart) Doktora 2006-2010 Yüksek Lisans 2000-2003 Lisans 1995-1999
DetaylıSayı: 2006-34 26 Mayıs 2006. Toplantı Tarihi: 25 Mayıs 2006
Sayı: 2006-34 26 Mayıs 2006 PARA POLİTİKASI KURULU DEĞERLENDİRMELERİ ÖZETİ Toplantı Tarihi: 25 Mayıs 2006 1. Para Politikası Kurulu (Kurul), kararlarını enflasyonun orta vadeli hedeflerle uyumlu olmasını
DetaylıEKONOMİ MEZUNLARI NE İŞ YAPAR?
EKONOMİ MEZUNLARI NE İŞ YAPAR? Ekonomi Bölümünden mezun olanların ne iş yaptıkları sorusuna çoğu zaman çok geniş bir yelpazeden söz edilerek cevap verilir. Bu yelpaze: Dünya Bankası, IMF, Uluslararası
Detaylıİstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda İşlem Hacmi İle Getiri İlişkisi
Muhasebe ve Finansman Dergisi Temmuz/2013 İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda İşlem Hacmi İle Getiri İlişkisi ÖZET Halime TEMEL NALIN Sevinç GÜLER Bu çalışmanın amacı, İMKB 100 Endeksinde işlem hacmi
DetaylıDIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ
DIŞ TİCARETTE KÜRESEL EĞİLİMLER VE TÜRKİYE EKONOMİSİ (Taslak Rapor Özeti) Faruk Aydın Hülya Saygılı Mesut Saygılı Gökhan Yılmaz Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü
DetaylıTürkiye de İmalat, Madencilik, Enerji Ve İnşaat Sektörlerindeki Büyümenin Tarım Sektöründeki Büyümeye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz
Türkiye de İmalat, Madencilik, Enerji Ve İnşaat Sektörlerindeki Büyümenin Tarım Sektöründeki Büyümeye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz Dr. Yüksel OKŞAK 1 1 Uludağ Üniversitesi İnegöl MYO, yukseloksak@uludag.edu.tr,
DetaylıMerkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması
Merkez Bankası 1998 Yılı İlk Üç Aylık Para Programı Gerçekleşmesi ve İkinci Üç Aylık Para Programı Uygulaması Gazi Erçel Başkan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 1 Nisan 1998 Ankara I. Giriş Ocak ayı başında
DetaylıTÜRKİYE DE ENFLASYON, DÖVİZ KURU ve İŞSİZLİK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN EKONOMETRİK ANALİZİ
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 10, Yıl 10, Sayı 1, 2014 The International Journal of Economic and Social Research, Vol. 10, Year 10, No. 1, 2014 TÜRKİYE DE ENFLASYON, DÖVİZ KURU ve İŞSİZLİK
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİNDE PETROL FİYATLARI VE ENFLASYON İLİŞKİSİ: AMPİRİK ANALİZ
TÜRKİYE EKONOMİSİNDE PETROL FİYATLARI VE ENFLASYON İLİŞKİSİ: AMPİRİK ANALİZ Sultan KOÇAK Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü / TÜRKİYE, E-mail: sultankocak072010@hotmail.com Feyza
DetaylıMESLEK KOMİTELERİ DURUM TESPİT ANKETİ
SONUÇLARI DURUM TESPİT ANKETİ MESLEK KOMİTELERİ Ocak 214 Araştırma Şubesi 16 14 12 1 8 6 4 2 95, SANAYİ GELİŞİM ENDEKSİ 91, 96,9 17,3 19,5 SANAYİ GELİŞİM ENDEKSİ (SGE) (Üretim, İç Satışlar, İhracat, İstihdam)
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: MUHİTTİN KAPLAN Doğum Tarihi: 16 ARALIK 1969 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans İKTİSAT (İNG) MARMARA ÜNİVERSİTESİ 1992 Y. Lisans
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ. Duygu ÖZÇALIK
ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ TAŞINMAZ DEĞERLEMEDE HEDONİK REGRESYON ÇÖZÜMLEMESİ Duygu ÖZÇALIK GAYRİMENKUL GELİŞTİRME VE YÖNETİMİ ANABİLİM DALI ANKARA 2018 Her hakkı saklıdır
DetaylıSESSION 2C: Finansal Krizler 381
SESSION 2C: Finansal Krizler 381 2000-2014 Yılları Arasında Türkiye ve Rusya da Finansal Risklerin Temel Ekonomik Veriler Üzerine Etkilerinin Analizi The Analysis of the Effects of Financial Risks in Turkey
DetaylıDOES SECTORAL REAL EXCHANGE RATE VOLATILITY AFFECT IMPORT VOLUME? AN APPLICATION ON TURKEY
SEKTÖREL REEL DÖVİZ KURU OYNAKLIĞI İTHALAT HAMİNİ ETKİLER Mİ? TÜRKİYE ÜZERİNE BİR UYGULAMA 1 Esin KILIÇ Arş. Gör. Dr., Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İİBF, İktisat Bölümü, esinkilic@ogu.edu.tr Kemal
Detaylıİktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri
İktisat Anabilim Dalı- Tezsiz Yüksek Lisans (Uzaktan Eğitim) Programı Ders İçerikleri 1. Yıl - Güz 1. Yarıyıl Ders Planı Mikroekonomik Analiz I IKT751 1 3 + 0 8 Piyasa, Bütçe, Tercihler, Fayda, Tercih,
DetaylıBORSA İSTANBUL DA HİSSE SENEDİ GETİRİLERİNİ ETKİLEYEN MAKROEKONOMİK FAKTÖRLER: BIST SINAİ ENDEKSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y.2017, C.22, S.3, s.713-730. Suleyman Demirel University The Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences Y.2017,
DetaylıREEL DÖVİZ KURU, İTHALAT VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (26) 2013, 190-205 REEL DÖVİZ KURU, İTHALAT VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ THE CAUSAL RELATIONSHIP AMONG REAL EXCHANGE RATE, IMPORT and EXPORT: THE
DetaylıTürkiye ve Avrupa Fındık Fiyatları ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi *
U. Ü. ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2008, Cilt 22, Sayı 2, 47-56 (Journal of Agricultural Faculty of Uludag University) Türkiye ve Avrupa Fındık Fiyatları ve Döviz Kuru Arasındaki Nedensellik İlişkisi * Gülistan
DetaylıDÖVĠZ KURU DALGALANMALARININ YURTĠÇĠ FĠYATLARA ETKĠSĠ
Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Yıl: Ekim 2015 Cilt-Sayı: 8 (4) ss:69-85 ISSN: 2148-5801 e-issn 1308-4216 http://dergipark.ulakbim.gov.tr/niguiibfd/ DÖVĠZ KURU DALGALANMALARININ
DetaylıTürkiye de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi* The Foreign Direct Investment, Trade and Growth Nexus in Turkey
Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 3 (1) 17, 17-33 International Journal of Economics and Innovation, 3 (1) 17, 17-33 Türkiye de, Dış Ticaret ve İlişkisi* Ali ACARAVCI 1 Müge AKYOL 2 ÖZ: Bu çalışmanın
DetaylıYATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ÇOK BOYUTLU ÖLÇEKLEME YÖNTEMİ İLE ANALİZİ
Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz 2012, Cilt:8, Yıl:8, Sayı:2, 8:45-55 YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ÇOK BOYUTLU ÖLÇEKLEME YÖNTEMİ İLE ANALİZİ Mustafa İBİCİOĞLU * MULTIDIMENSIONAL
DetaylıÖZET. SOYU Esra. İkiz Açık ve Türkiye Uygulaması ( ), Yüksek Lisans Tezi, Çorum, 2012.
ÖZET SOYU Esra. İkiz Açık ve Türkiye Uygulaması (1995-2010), Yüksek Lisans Tezi, Çorum, 2012. Ödemeler bilançosunun ilk başlığı cari işlemler hesabıdır. Bu hesap içinde en önemli alt başlık da ticaret
Detaylı