T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) İNŞAAT TEKNOLOJİSİ TEK VE ÇİFT ÖRGÜLER ANKARA 2006

2 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır. Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler. Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.

3 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR...ii GİRİŞ...1 ÖĞRENME FAALİYETİ TEK DUVAR ÖRME Tek Duvarlar Tanımı Çeşitleri Kalınlıkları Yapıldığı Yerler Tek Duvar Örme Kuralları...5 UYGULAMA FAALİYETİ Tek Duvar Örülmesi...7 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...12 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...13 ÖĞRENME FAALİYETİ ÇİFT DUVAR ÖRME Çift (sandviç) Duvarlar Tanımı Çeşitleri Kalınlıkları Yapıldığı Yerler Çift (Sandviç) Duvar Örme Kuralları...16 UYGULAMA FAALİYETİ Çift (Sandviç) Duvar Örülmesi...17 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...19 ÖĞRENME FAALİYETİ DİLATASYON DERZLİ DUVAR ÖRME Dilatasyon Derzli Duvarlar Tanımı Çeşitleri Kalınlıkları Kullanıldığı Yerler Dilatasyon Derzli Duvar Örme Kuralları Dilatasyon Derzli Duvar Örülmesi...23 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...24 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...25 MODÜL DEĞERLENDİRME...26 CEVAP ANAHTARLARI...28 ÖNERİLEN KAYNAKLAR...29 KAYNAKÇA...30 i

4 AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR KOD ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI SÜRE ÖN KOŞUL YETERLİK MODÜLÜN AMACI EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI 582YIM169 İnşaat Teknolojisi Alanı Duvarcılık Tek ve Çift Örgüler Bu modül; tek duvar örme, çift duvar örme ve dilatasyon derzli duvar örme konularından oluşan öğrenim materyalidir. 40/32 (+40/32 uygulama tekrarı yapmalı) Düz duvar modülünü başarmak. Tek ve çift duvar örmek. Genel Amaç Gerekli ortam ve araçlar sağlandığında; tek duvar, çift duvar ve dilatasyon derzli duvarları kuralına uygun olarak örebileceksiniz. Amaçlar Tek duvarı kuralına uygun örebileceksiniz. Çift duvarı kuralına uygun örebileceksiniz. Dilatasyon derzli duvarı kuralına uygun örebileceksiniz. Ortam: Atölye, inşaat alanı Donanım: Mimari proje, duvar malzemeleri, harç malzemeleri, yalıtım malzemeleri, kürek, el arabası, su kovası, duvarcı malası, tuğla çekici, ip, metre, şakül, su düzeci, harç teknesi, sehpa iskele, vinç. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Modülün içinde yer alan her öğrenme faaliyetinden sonra, verilen ölçme araçları ile kazandığınız bilgi, beceri ve tavırları ölçerek değerlendireceksiniz. Modül sonunda kazandığınız bilgi ve beceriler, öğretmeniniz tarafından hazırlanacak ölçme araçları ile değerlendirilecektir. ii

5 GİRİŞ GİRİŞ Sevgili Öğrenci, Bu modülde size tek duvar, çift duvar ve dilatasyon derzli duvar örme işi öğretilecektir. Bu modülde başarılı olmanız için duvar hazırlık ve düz duvar modüllerini başarmış olmanız gereklidir. Bu beceriyi elde ederken de mutlaka mimari projeyi, duvarcılık malzemelerini ve araçlarını çok iyi tanımış olmalısınız. İyi ve kurallarına uygun bir duvar örerken projesine uygunluk, estetik görünüş, kaliteli araç ve malzeme kullanmakla birlikte duvar örgü kurallarını bilmek çok önemlidir. Bunun yanında sizin gibi değerli elemanların teknik bilgilerle tam donanmış olması, alanında iyi yetişmiş olması lazımdır. Bu teknik bilgileri ve tecrübeyi elde edebilmek için de istekli, azimli ve çalışkan olunması gerekir. Bu modül ve bundan önceki modüllerden elde edilen bilgi, beceri ve davranışlar, inşaat sektöründe mutlaka bire bir tatbik edilmeli, bu konuda çalışmış teknik elemanların yanında ve onlarla birlikte, cesaretle, çekinmeden uygulanmalıdır. Bu uygulamalardan elde edeceğiniz tecrübelerle, inşaat sektörünün duvarcılık dalında kendinizi en iyi şekilde yetiştirmiş olacaksınız. Bu sayede kendinize güveniniz ve iş bulma imkânlarınız artacaktır. 1

6 2

7 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ Bu faaliyetle, gerekli ortam ve donanım sağlandığında tek duvarı kuralına uygun örebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevredeki yeni inşaatlardan tek duvar örme işlerini araştırıp bir yazı hazırlayınız. Sınıf ortamında arkadaşlarınıza sunarak tartışınız. 1. TEK DUVAR ÖRME 1.1. Tek Duvarlar Tanımı İnşaatlarda, iki nokta arasına yekpare olarak taş, tuğla ve bloklardan düz ve düşey olacak şekilde, taşıyıcı veya bölme olarak örülen elemanlara tek duvar denir Çeşitleri Sistem bakımından çeşitleri, duvar hazırlık modülünde açıklandığı gibidir. Yapıldıkları malzemeler bakımından ise: NOT: İlk beş maddeyi 10. Sınıf duvar modülüne bakınız 6. Prefabrik (ön yapım) duvarlar 7. Yerinde dökme beton-betonarme (perde) duvarlar 8. Kerpiç blok duvarlar 9. Karma duvarlar gibi çeşitleri vardır Kalınlıkları Taşıyıcı taş duvar: Kalınlığı en az 50 cm. olmalıdır. İstinat duvarlarında ise projeye uygun şekil ve kalınlıkta örülür. 3

8 Kerpiç duvarlar: Taşıyıcı duvar olarak yapıldığından kalınlıkları en az 50 cm. olmalıdır. Tuğla duvarlar: Kalınlıkları 1/2 T (9 cm.tuğla), 1 T ( 19 cm.), 1 1/2 T ( 29 cm.), 2 T (39 cm.) vb olabilir. Çift olarak örülen (sandviç) tuğla duvarların ve arasına konulacak yalıtım malzemelerinin kalınlıkları projeden belirlenir. Beton esaslı blok (briketler) duvarlar: 10 cm, 15 cm, 19 cm ve 24 cm. ölçülerinde üretilirler. Projeye uygun olarak çeşitli kalınlıklarda duvarların örülmesi işlerinde kullanılırlar. Resim 1.1: Beton esaslı blok(bims) şekil ve ölçüleri Gaz beton blok duvarlar: Taşıyıcı duvar yapımında kullanılanların uzunlukları 50 cm, yükseklikleri 25 cm, kalınlıkları 15 cm, 20 cm, 22.5 cm. ve 25 cmdir. Bölme duvarların yapımında kullanılan beton esaslı blokların uzunlukları 50 cm, yükseklikleri 25 cm ve 4

9 kalınlıkları 7,5 cm, 10 cm ve 12.5 cmdir. Projeye uygun olarak çeşitli kalınlıklarda duvarların örülmesi işlerinde kullanılır.(resim 1.2) Yapıldığı Yerler Resim1.2: Gaz beton bloklarla örülen tek duvar örneği Tek duvar uygulamalarının yapıldığı yerler şunlardır: 1. İstinat duvarlarının yapımında, 2. Temel duvarlarının yapımında, 3. Dış ve bölme duvarların yapımında, 4. Taşıyıcı duvarların yapımında, 5. Bahçe duvarlarının yapımında, 6. Duvar kaplama işlerinde Tek Duvar Örme Kuralları Tek duvar örülürken aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir: 1. Kullanılacak araçlar sağlam olmalıdır. 2. Duvarda kullanılacak malzemeler (tuğla, gaz beton, taş vb gibi) standartlara uygun ve üzerlerindeki toz vb temizlenmiş olmalıdır. 3. Duvarlar örülürken, takviyeli harçla veya melez harçla örülmeli; soğuk iklimlerde dona maruz yerlerde çimento harcı kullanılmalıdır. 4. Mimari projeden uygulanacak duvarın köşelerinin yerleri belirlenmelidir. 5. Duvar uygulanacak zemin temizlenmelidir. 6. Gerekli araç ve gereçler (malzemeler) uygulama yerine getirilmelidir. 7. Duvar uygulanacak zemin ve malzemeler (tuğla vb gibi) ıslatılmalıdır. 8. Köşe malzemelerinin (tuğla, gaz beton vb gibi) konulacağı zemine harç, mala ile yayılmalıdır. 9. Köşe malzemeleri harcın üzerine kurallarına göre yerleştirilmelidir. 5

10 10. Köşeye yerleştirilen malzemelerden, duvarın ön yüzüne ip çekilmelidir. 11. Ara malzemeleri harçlı olarak, dizi çeşidine ve ipe uyarak yerleştirilmelidir. 12. Uygulanan duvarın kalınlığı tavana veya kirişe işaretlenerek çivi çakılarak aşağıdaki köşe malzemelerine şakülünde ip çekilmelidir. 13. Düşey derzler, duvarın hiçbir yerinde üst üste gelmeyecek şekilde ve doğrultuda örülmeli; kaydırmalar çeyrek, yarım ve üç çeyrek malzemelerle yapılmalıdır Sıranın başına, önceden hazırlanan ¼, ½, ¾ parça malzemelerden biri (dizi kuralına uygun olarak) çekilen iplere uyularak (köşeyi bağlıyarak) yerleştirilmelidir Sıranın sonuna, düşey derzler ¼, ½, ¾ kayacak şekilde çekilen iplere uyularak tam malzeme yerleştirilmelidir. 16. Yerleştirilen köşe malzemelerinden, duvarın 2.Sırasının ipi çekilmelidir. 17. Ara malzemeleri harçlı olarak, dizi çeşidine ve ipe uyarak yerleştirilmelidir. 18. Diğer duvar sıraları, yukarıdaki 1. ve 2. sıranın işlem basamaklarında belirtildiği şekilde yapılarak tamamlanmalıdır. 19. Duvar köşelerinin ve yüzeyinin düşeyliği, 2. sıradaki malzemelere şakül ile bakılarak kontrol edilmelidir. 20. Derz kalınlıklarının artması duvarın basınç dayanımını azalttığından, mümkün olduğunca ince derz (yatay ve düşey derzler ortalama 1 cm) bırakılmalıdır. 21. Sonradan sıvanacak duvar yüzeylerinde görünür derz yüzeyleri harçla doldurulup, perdahlanıp kaygan hale getirilmemelidir. 6

11 UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ 1.3. Tek Duvar Örülmesi İşlem Basamakları Duvar uygulanacak zemini temizleyiniz (Resim.1). Resim:.1 Gerekli araç ve malzemeleri uygulama yerine getiriniz (Resim.2). Resim:.2 Duvar uygulanacak zemini ve malzemeleri ıslatınız (Resim.3). Resim:.3 7

12 Harcı tekneye alarak alıştırınız (Resim.4). Resim.:4 1.Sıra köşe tuğlasını yere harcı yayarak kuralına göre yerleştiriniz. Diğer köşe tuğlasını da aynı şekilde yerleştiriniz (Resim.5). Resim:5 Köşelere yerleştirilen tuğlalardan kuralına uygun 1. Sıranın ipini çekiniz (Resim.6). Resim: 6 8

13 ¾ Ara tuğlalarını harçlı olarak, düz ve ipe uyarak yerleştiriniz(resim.7). Resim 7. ¾ Sırayı tamamlayınız (Resim.8). Resim 8. ¾ Uygulanan duvarın kalınlığını yukarıdaki kirişe (veya tavana) işaretleyiniz (Resim.9). Resim 9. ¾ İşaretlenen yere çivi çakarak aşağıdaki 1. sıraya şakülünde ipi çekiniz. Diğer köşeye de aynı işlemlerle ipi çekiniz (Resim.10). Resim 10. 9

14 Çekilen iplere uyarak ilk köşeye ½ (yarım) tuğla, diğer köşeye tam tuğla yerleştiriniz(resim.11). Resim 11. Köşe tuğlalarından kuralına uygun 2. Sıranın ipini çekerek ara tuğlalarını harçlı olarak, düz ve ipeuyarak yerleştiriniz(resim.12). Resim Sırayı tamamlayınız. Diğer sıraları aynı kurallara uyarak örünüz(resim.13). Resim

15 Bitmiş tek duvar örnekleri Resim1.3: Blok tuğlalarla örülen tek duvar örneği 11

16 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Yapmış olduğunuz tek duvar örülmesi işleminizi, aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz. Modül adı: Amaç : Konu : DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Yapıda duvarlar Öğrencinin Tek duvar örme becerilerinin ölçülmesi Tek duvar örmek Adı Soyadı: Sınıfı No : Gözlenecek Davranışlar Evet Hayır 1. Duvar yapılacak zemini, temizlediniz mi? 2. İhtiyacınız kadar araç ve gereci duvar örülecek yere getirdiniz mi? 3. Duvar yapılacak zemini ve malzemeleri ıslattınız mı? 4. Harcı alıştırdınız mı? 5. Birinci sıra köşe tam tuğlalarının konulacağı yere harcı koydunuz mu? 6. Birinci sıra köşe tam tuğlalarını koydunuz mu? 7. Köşe tam tuğlalarından duvarın ön yüzüne göre ip çektiniz mi? 8. Ara bölmeyi, harçlı ve ipe göre ördünüz mü? 9. Kirişten aşağıdaki köşe tuğlalarına şakülünde ip çektiniz mi? 10.İkinci sıranın başına yarım tuğlayı, sonuna tam tuğlayı yerleştirdiniz mi? 11 Köşe tuğlalarından ipi çektiniz mi? 12. Ara bölmeyi, harçlı ve ipe göre ördünüz mü? 13. Diğer sıraları aynı kurallara uyarak ördünüz mü? TOPLAM DEĞERLENDİRME İşaretleme sonucunda, eksik olduğunuzu tespit ettiğiniz konuları, tekrar ederek eksiklerinizi tamamlayınız. 12

17 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarak belirleyiniz. ÖLÇME SORULARI (Çoktan Seçmeli) 1. Aşağıdakilerden hangisi duvarcılık aracıdır? A) Kireç harcı B) Şakül C) Çimento harcı D) Tuğla 2. Aşağıdakilerden hangisi duvarcılıkta kullanılan bağlayıcı malzemelerden değildir? A) Çimento B) Kireç C) Özel bağlayıcılar D) Su 3. Aşağıdakilerden hangisi duvarcılık malzemesidir? A) Duvarcı ipi B) Çimento C) Duvarcı çekici D) Şakül 4. Aşağıdakilerden hangisi tavandan veya kirişten aşağıya şakülünde ip çekilmesini açıklar? A) Malzemenin yatayda düzgün örülmesi için B) Malzemenin düz örülmesini kontrol etmek için C) Malzemenin şakülünde örülmesi için D) Malzemenin kalitesini kontrol etmek için 5. Duvar örme işleminde tuğlaları birbirine bağlayan malzemenin adı aşağıdakilerden hangisi? A) Harç B) Su C) Kum D) Çakıl DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modül sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz 13

18 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 AMAÇ Bu faaliyetle, gerekli ortam ve donanım sağlandığında çift (sandviç) duvarı kurallarına uygun örebileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevredeki yeni inşaatları gezerek çift (sandviç) duvarları inceleyiniz. Sınıf ortamında arkadaşlarınıza izlenimlerinizi sunarak tartışınız. 2. ÇİFT DUVAR ÖRME 2.1. Çift (sandviç) Duvarlar Tanımı İnşaatlarda, iki nokta arasına tuğla ve bloklardan düz ve düşey olacak şekilde, ayrı ayrı iki sıra halinde (arasına yalıtım malzemesi konarak) örülen duvarlara çift (sandviç) duvar denir Çeşitleri İnşaatlarda çift (sandviç) duvar uygulamaları genellikle blok tuğlalarla yapılır Kalınlıkları Çift (sandviç) duvar kalınlıkları uygulanacakları bölgelere ve yerlere göre farklılıklar gösterir. Duvar kalınlığı yalıtım hesabı yapılarak bulunur ve projeye işlenir. Genellikle blok tuğla+yalıtım malzemesi+blok tuğla şeklinde örülür. Ayrıca normal tuğla ile dış duvar uygulamalarında dış ve iç duvar olarakta ayrı ayrı örülür Yapıldığı Yerler Çift duvar uygulamalarının yapıldığı yerler: 1. Dış cephe duvarlarında, 2. Katlarda daireleri ayıran duvarlarda, 3. Dairelerin asansör ve merdiven boşluklarına bakan duvarlarında kullanılır. 14

19 Resim2.1:Dış çift duvar uygulama örneği Resim2.2: İç çift duvar uygulama örneği Resim2.3: Çift duvar merdiven boşluğu uygulama örneği. 15

20 2.2. Çift (Sandviç) Duvar Örme Kuralları Çift duvar örülürken aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir: İlk 21 (yirmi bir) madde için Öğrenme Faaliyeti 1 deki tek duvar örme kurallarına bakınız. 22. Projesine uygun kalınlıktaki yalıtım malzemeleri birinci duvara yaslanarak yan yana (ısı köprüsü bırakmayacak şekilde) yerleştirilmelidir. 23. İkinci duvarın 1.sırasının tuğlaları yalıtım malzemelerine yaslanarak kurallara göre yerleştirilmelidir Sıranın tuğlaları düşey derzler kayacak şekilde (şaşırtılarak) kurallara göre yerleştirilmelidir. 25. İkinci duvarın diğer sıraları araya yalıtım malzemeleri ilave edilmek suretiyle, yukarıdaki işlem basamaklarında belirtildiği şekilde yapılarak tamamlanmalıdır. 26. İkinci duvar kama çakılmak suretiyle sıkıştırılarak bitirilmelidir. 16

21 UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ 2.3. Çift (Sandviç) Duvar Örülmesi İşlem Basamakları Çift duvarın 1 sini projesinde belirtilen kalınlığa uygun olarak 1.3. Madde de anlatılan tek duvar örme işlem basamaklarına göre örünüz..(resim.1). Resim 1. Projesine uygun kalınlıktaki yalıtım malzemesini 1. Duvara yaslayarak yan yana diziniz. 2. duvarı tek duvar örme kurallarına göre örmeye başlayınız( Resim.1). Resim 2. Yalıtım malzemesinin yüksekliğine kadar 2. Duvarı örünüz (Resim.2). Yalıtım malzemesini tekrar ilave edilerek 2. Duvarı örülmeye devam ediniz( Resim.3). Resim 3. 17

22 Yalıtım malzemesini ilave edilerek 2. duvarı tamamlayınız (Resim.4). Resim 4. Duvarı kama çakmak suretiyle sıkıştırarak bitiriniz( Resim.5) ( Resim.6). Resim 5. Resim 6. 18

23 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Yapmış olduğunuz çift (sandviç) duvar örülmesi işleminizi, aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz. Modül adı: Amaç : Konu : Yapıda duvarlar Çift (sandviç) duvar örme becerilerinin ölçülmesi Çift duvar örmek DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Öğrencinin Adı Soyadı: Sınıfı No : Gözlenecek Davranışlar Evet Hayır 1. Birinci duvarı kurallarına gore ördünüz mü? 2. İhtiyacınız kadar yalıtım malzemesini kullanılacak yere getirdiniz mi? 3. Yalıtım malzemelerini kurallara gore yerleştirdiniz mi? 4. İkinci duvarı kurallara göre ördünüz mü? 5. İkinci duvarı kamalarla sıkıştırdınız mı? 6. İş yerini ve kullandığınız araçları iyice temizlediniz mi? TOPLAM İşaretleme sonucunda, eksik olduğunuzu tespit ettiğiniz konuları, tekrar ederek eksiklerinizi tamamlayınız. Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarak belirleyiniz. 19

24 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME SORULARI (Çoktan Seçmeli) 1. Çift duvarlar genellikle hangi malzeme ile yapılır? A) Taş ile B) Kerpiç ile C) Gaz beton ile D) Tuğla ile 2. Çift duvar örülürken ara boşluğa hangi malzeme konur? A) Çimento B) Kireç C) Özel bağlayıcılar D) Yalıtım malzemesi 3- Duvar bitirilirken hangi malzeme ile sıkıştırılır? A) Duvarcı çekici ile B) Çimento ile C) Kama ile D) Şakül ile 4. Çift duvar örülmesinin amacı nedir? A) Malzemenin yatayda düzgün örülmesi için B) Isı ve ses yalıtımı yapmak için C) Malzemenin şakülünde örülmesi için D) Malzemenin güzel görünmesi için 5. Çift duvar örülürken hangi bağlayıcı kullanılır? A) Harç B) Su C) Kum D) Çakıl DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modül sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete dönerek tekrar inceleyiniz Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz 20

25 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 AMAÇ Bu faaliyetle, gerekli ortam ve donanımlar sağlandığında dilatasyon derzli duvarı kuralına uygun yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Çevredeki yeni inşaatları gezerek dilatasyon derzli duıvarları inceleyiniz. Sınıf ortamında arkadaşlarınıza izlenimlerinizi sunarak tartışınız. 3. DİLATASYON DERZLİ DUVAR ÖRME 3.1. Dilatasyon Derzli Duvarlar Tanımı İnşaatlarda taşıyıcı ve bölme elemanlar arasında bırakılan boşlukların (derzlerin) kenarlarına örülerek oluşturulan duvarlara dilatasyon derzli duvarlar denir Çeşitleri 1. Dilatasyon derzi kenarına örülen tek duvarlar 2. Dilatasyon derzi kenarına örülen çift duvarlar. Şekil 3.1: Dilatasyon derzi kenarına örülen tek duvar Şekil 3.2: Dilatasyon derzi kenarına örülen çift duvar 21

26 Kalınlıkları Duvar kalınlıkları bölüm te anlatılmıştır. Ayrıca dilatasyon derzi duvarları tek olarak örüldüğünde 1 T (19 cm) veya en az 20 cm kalınlığında, her iki taraflı örüldüğünde de her iki duvarın kalınlığıda 1 T(19 cm) veya en az 20 cm olarak örülür Kullanıldığı Yerler Dilatasyon derzinin uygulandığı inşaatlarda, taşıyıcı ve bölme duvar yapılması gerektiği yerlerde kullanılır. Şekil 3.3: Dilatasyon derzli taş duvar Şekil 3.4: Dilatasyon derzli tuğla duvar 22

27 Resim 3.:1 Dilatasyon derzli tuğla duvarda derzin kapatılması 3.2. Dilatasyon Derzli Duvar Örme Kuralları Dilatasyon derzi kenarına örülecek duvarın tek kenara uygulanması durumuna göre Bölüm 1.2. deki tek duvar örme kuralları uygulanır. İki kenara uygulanması durumuna göre Bölüm 2.2. deki çift duvar örme kurallarına uyulur. Tekrar gözden geçiriniz. 3.3.Dilatasyon Derzli Duvar Örülmesi Dilatasyon derzi kenarına örülecek duvarın tek kenara uygulanması durumuna göre bölüm 1.3 te anlatılan tek duvar örülmesi uygulaması yapılır. İki kenara uygulanması durumuna göre ise bölüm 2.3 teki çift duvar örülmesi işlem basamaklarına uygun olarak dilatasyon derzli duvarlar örülür. Bölüm 1.3 ve 2.3 teki işlem basamaklarını tekrar gözden geçiriniz. Yapmış olduğunuz dilatasyon derzli duvar örülmesi işleminizi, aşağıdaki değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz. 23

28 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Dersi adı: Amaç : Konu : DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Yapıda duvarlar Dilatasyon derzli duvar örme becerilerinin ölçülmesi Dilatasyon derzli duvar örmek Öğrencinin Adı Soyadı: Sınıfı No : Gözlenecek Davranışlar Evet Hayır 1. Dilatasyon kenarına tek duvarı kurallarına göre ördünüz mü? 2. İhtiyacınız kadar yalıtım malzemesini kullanılacak yere getirdiniz mi? 3. Yalıtım malzemelerini kurallara göre yerleştirdiniz mi? 4. Dilatasyon kenarına ikinci duvarı kurallara göre ördünüz mü? 5. Dilatasyon derzlerini fitille kapattınız mı? 6. İş yerini ve kullandığınız araçları iyice temizlediniz mi? TOPLAM DEĞERLENDİRME İşaretleme sonucunda, eksik olduğunuzu tespit ettiğiniz konuları, tekrar ederek eksiklerinizi tamamlayınız. Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarak belirleyiniz. 24

29 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME SORULARI (Çoktan Seçmeli) 1. Dilatasyon derzli tek duvarlar genellikle hangi kalınlıkta yapılır? A) 19 cm ( 1T ) B) 29 cm ( 2T ) C) 39 cm ( 3T ) D) 9 cm ( ½ T ) 2. Dilatasyon derzli çift duvarlar genellikle hangi kalınlıkta yapılır? A) 9 cm ( ½ T ) B) 59 cm ( 3T ) C) 39 cm ( 2T ) D) 19 cm ( 1T ) 3. Dilatasyon derzli duvar bitirilirken hangi malzeme ile kapatılır? A) Talaş B) Derz Fitili C) Harç D) Alçı 4. Dilatasyon derzli duvar örülmesinin amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Zemin oturmalarında binanın deforme olmasını engellemek B) Genleşme hareketlerinden binayı korumak C) Hareket ve titreşim eklerinden deforme olmasını engellemek D) Hepsi 5. Dilatasyon derzli duvar örülmesinde yalıtım için aşağıdakilerden hangisi kullanılır? A) Styrophor B) Cam yünü C) Taş yünü D) Hepsi DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı modül sonundaki cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap verirken tereddüt yaşadığınız sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrar inceleyiniz. Tüm sorulara doğru cevap verdiyseniz diğer faaliyete geçiniz 25

30 MODÜL DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME Soru: Örnek bir mimari projeden seçilen (örneğin 200 cm x 300 cm. ölçülerinde) dilatasyon derzi kenarına bir çift duvar örünüz. Aşağıdaki performans testi ile modülle kazandığınız yeterlikleri ölçebilirsiniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet-hayır seçeneklerinden uygun olanını kutucuğa işaretleyiniz DEĞERLENDIRME ÖLÇEĞI Dersin adı Yapıda Duvarlar Öğrencinin Amaç Tek, çift ve dilatasyon derzli duvar örgü Adı soyadı becerilerinin ölçülmesi Konu Tek, çift ve dilatasyon derzli duvar Sınıf No örmek Başlangıç saati Zaman Bitiş saati Toplam süre GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır 1 Duvar yapılacak zemini, temizlediniz mi? 2 İhtiyacınız kadar araç ve gereci duvar örülecek yere getirdiniz mi? 3 Duvar yapılacak zemini ve malzemeleri ıslattınız mı? 4 Harcı alıştırdınız mı? 5 Birinci sıra köşe tam tuğlalarının konulacağı yere, harcı koydunuz mu? 6 Birinci sıra köşe tam tuğlalarını şakülünde koydunuz mu? 7 Köşe tam tuğlalarından duvarın ön yüzüne göre ip çektiniz mi? 8 Ara bölmeyi, harçlı ve ipe göre ördünüz mü? 9 Kirişten aşağıdaki köşe tuğlalarına şakülünde ip çektiniz mi? 10 İkinci sıranın başına yarım tuğlayı, sonuna tam tuğlayı yerleştirdiniz mi? 11 Köşe tuğlalarından ipi çektiniz mi? 12 Ara bölmeyi, harçlı ve ipe göre ördünüz mü? 13 Diğer sıraları aynı kurallara uyarak ördünüz mü? 14 Birinci duvarı kurallarına gore ördünüz mü? 15 İhtiyacınız kadar yalıtım malzemesini kullanılacak yere getirdiniz mi? 16 Yalıtım malzemelerini kurallara göre yerleştirdiniz mi? 17 İkinci duvarı kurallara göre ördünüz mü? 26

31 18 İkinci duvarı kamalarla sıkıştırdınız mı? 19 Dilatasyon derzlerini fitille kapattınız mı? 20 İş yerini ve kullandığınız araçları iyice temizlediniz mi? Toplam evet ve hayır cevap sayıları DEĞERLENDİRME Performans testi değerlendirmesi sonucunda eksik olduğunuz konuları yeniden tekrar ederek eksik bilgilerinizi tamamlayınız. Kendinizi yeterli görüyorsanız bir sonraki modüle geçmek için öğretmeninize başvurunuz. 27

32 CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI ÖĞRENME FAALİYETİ-1 CEVAP ANAHTARI 1 B 2 D 3 B 4 C 5 A ÖĞRENME FAALİYETİ-2 CEVAP ANAHTARI 1 D 2 D 3 C 4 B 5 A ÖĞRENME FAALİYETİ-3 CEVAP ANAHTARI 1 A 2 C 3 B 4 D 5 D 28

33 ÖNERİLEN KAYNAKLAR ÖNERİLEN KAYNAKLAR OYMAEL Doç. Dr. Sabit, Yapı Bilgisi I-II Temel Ders Kitabı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 2003, ŞİMŞEK Abdulkadir, Düz Duvar ve Lento Modülü, Ankara,

34 KAYNAKÇA KAYNAKÇA DANIŞ İsmet, İnşaat Teknik Resmi Temel Ders Kitabı, Ankara, KONAK Kemal, Bilal Muammer AKAY, M. Ali BOSTANCI, Duran DİNÇER ÖZER., Yapı Ressamlığı Bölümü İş Ve İşlem Yaprakları Sınıf 1, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, OYMAEL Doç. Dr. Sabit, Yapı Bilgisi I Temel Ders Kitabı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, ÖKSÜZOĞLU Halim, YEGÜL Ümit, Köksal ÖZCAN, Nazım DÜNDAR, Nazım EKŞİ, İdris DOĞAN, Yapı Bölümü ( Kagir) İş Ve İşlem Yaprakları Sınıf 1, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, ÖKSÜZOĞLU Halim, Ümit YEGÜL, Naim YAMAN, E.M.L. Yapıcılık Bölümü ( Ahşap) İş Ve İşlem Yaprakları Sınıf 2, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, ŞİMŞEK Abdulkadir, Düz Duvar ve Lento Modülü, Ankara,