Yrd.Doç.Dr.Ükke KARABACAK Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemșirelik Bölümü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Yrd.Doç.Dr.Ükke KARABACAK Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemșirelik Bölümü"

Pembe Koçer
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KANIT KAYNAKLARI Yrd.Doç.Dr.Ükke KARABACAK Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemșirelik Bölümü 11 Mayıs 2012 tarihinde Acıbadem Sağlık Grubu nda XII. Hemșirelik Haftası Etkinlikleri nde sunulmuștur.

2 Bilgi Havuzuna Dalmak

3 Hemșirelik araștırmacılarının çoğu Kanıta Dayalı Hemșirelik uygulamalarının; araștırma, kuram ve uygulama arasındaki açığı kapatacağına inandıklarını belirtmektedirler. Penz LK, Bassendowski, SL 2006

4 ICN CLOSING THE GAP: FROM EVIDENCE TO ACTION

5 Kanıta Dayalı Hemșirelik Nedir? Hemșirelikte kanıta dayalı uygulama, klinik uygulama kalitesini geliștirmek için hemșirelik ve tıbbi literatürde yer alan en iyi kanıtın belirlenmesi, değerlendirilmesi ve uygulanması sürecidir.

6 Kanıta Dayalı Uygulama Süreci Hasta bakımını ilgilendiren konulara yönelik klinik sorular olușturma. Bu sorulara yanıt olușturacak kanıtları belirlemek için sistematik araștırma yapma. Araștırmalar yoluyla elde edilen kanıtı geçerlik, güvenirlik ve uygulanabilirlik açısından eleștirel olarak değerlendirme. Belirlenen en iyi kanıtı, klinik uzman, kaynaklar ve hasta açısından değerlendirerek klinik uygulamada kullanma. Elde edilen klinik bașarıyı değerlendirme Melnyk MB,Overholt FE, (2005)

7 Klinik soru olușturma Kanıta dayalı uygulamada bașlangıç ilkesi hasta bakımını ilgilendiren konulara yönelik soru veya sorunun tespit edilmesi ve klinik sorular olușturulmasıdır. Soruların üç bileșeni vardır. Girișim Sonuç Durum

8 Örnek: Palyatif bakım alan kanser hastalarında (durum) ağrı günlükleri (girișim) kullanmanın kullanmamaya göre ağrı kontrolünü (sonuç) geliștirir mi?

9 Sorunun Formüle Edilmesi P Populasyon I C O Intervention Comparison Sonuç

10 Örnek P I C O Populasyon Gençlerde Intervention Depo-Provera kullanımı ne kadar etkilidir Comparison Oral kontraseptif yerine Sonuç Gebeliği önlemede

11 ÖRNEK Soruların bu formata göre hazırlanması konuyla ilgi etkili ve verimli arama yapılmasını ve zaman kazanılmasını sağlar. Doğum kontrolünde en etkili yol hangisidir?

12 En iyi kanıt hangisidir Nasıl Bulunur

13 En iyi kanıt;

14 Kanıt Arama Kanıta Dayalı Uygulamada gereksinim duyulan kanıtlar; bilgisayar ortamındaki veri tabanlarından kendi kalite geliștirme departman verilerimize kadar pek çok kaynaktan elde edilir. En iyi kanıtı arama çalıșması güçlü kanıtlar olarak kabul edilen; sistematik derleme, meta analiz ve klinik uygulama rehberlerini araștırarak bașlamalıdır.

15 Bilgisayar Ortamında Kaynak Veritabanları Sağlıkla ilgili pek çok veritabanı bulunmaktadır. Bazılarında yayınlara ücret karșılığında, bazılarında da ücretsiz ya da hem ücretli hem de ücretsiz ulașılabilir.

16 Doğru veritabanını seçmek CINAHL- MEDLINE- - EMBASE- PsycINFO- Cochrane Database of Systematic Reviews- SIGLE- HEALTLINE- National Guidelines Clearinghouse- National Research Register-

17 Doğru veritabanını seçmek Science Direct Wiley Interscience Taylor & Francis Wolters Kluwer Health-OvidTechnologies Springer Blackwell-Synergy EBSCOHost DOAJ

18 CINAHL: The Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (1982-günümüze) Hemșirelik, hasta bakımı ve ilișkili disiplinlerdeki temel danıșma kaynağıdır. Kendi alanındaki tek tam metin derleyici veri tabanıdır. Yaklașık 2,3 milyon kaydı ve 3000 den fazla dergiyi indekslemekte, 750 dergiyi tam metin olarak içermektedir. Bunun yanı sıra, 220 den fazla kitap / monografı 1982 den günümüze indekslemektedir.

19 Veri tabanı hemșirelik ve ilișkili akademik disiplinlerdeki kitapları, tezleri, bildirileri, standartları, gör-ișit materyallerini, eğitsel dokümanları ve evidence-based care (kanıta dayalı bakım) dokümanlarını da kullanıma sunmaktadır.

21 MEDLINE (Medical Literature Analysis and Retrieval System), (1966-günümüze )/PubMed Veritabanı, klinik tıp ve biyomedikal araștırmalarına ait 4,600 den fazla uluslararası yayını içermekte olup, aynı zamanda diș hekimliği, hemșirelik, kimya, farmakoloji, biyoloji, fizik, beslenme, sağlık teslimat, psikiyatri, psikoloji, çevre sağlığı, sosyal bilimler ve eğitim konularını da kapsar.

22 MEDLINE (Medical Literature Analysis and Retrieval System), (1966-günümüze ) Veritabanı, klinik tıp ve biyomedikal araștırmalarına ait 4,600 den fazla uluslararası yayını içermekte olup, aynı zamanda diș hekimliği, hemșirelik, kimya, farmakoloji, biyoloji, fizik, beslenme, sağlık teslimat, psikiyatri, psikoloji, çevre sağlığı, sosyal bilimler ve eğitim konularını da kapsar.

23 CDRS (Cochrane Database of Systematic Reviews) Üç ayda bir düzenli olarak güncellenen ve genișletilen bu veri tabanı ağında metaanalizler, randomize kontrollü çalıșmalar, protokoller ve sistematik derlemeler gibi kanıt değeri yüksek yayınlar bulunmaktadır. Anahtar kelimeler ile detaylı arama yapılabilmektedir. Kayıt yaptırılarak yapılan taramanın kaydedilmesi, elektronik posta ile uyarı gönderilmesi gibi özelliklerden yararlanılabilmektedir. Sindirim sistemi hazırlığı preop.pdf

28 BILGILERİ DOLDURUN, ÜYE OLUN VE SONRASINDA ȘIFRENİZLE GİRİN

30 DAHA AYRINTILI ARAYABİLİRSİNİZ.

32 National Guideline Clearinghouse Kanıta dayalı uygulama rehberlerinin özetleri, rehberlerin tam metnine nereden ulașılacağı hakkında bilgi verir. Bazı rehberlerin tam metnine ulașılabilme ve rehberleri karșılaștırma imkanı verir. Veritabanı haftada bir güncellenir

34 Joanna Briggs Institute Güney Avustralya Adelaide Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi bünyesinde, üyeliğe dayalı, araștırma ve geliștirme organizasyonudur. Enstitüsü, dünya çapında 70'in üzerinde kuruluș ile uluslararası ișbirliği yapmaktadır yılında kurulmuștur Sistematik incelemeler yapmakta ve bunları en iyi uygulama raporları olarak yayınlamaktadır. Bakım sırasında en iyi kanıtları sunarak klinik karar vermeye yardımcı olur.

36 Ülkemizde! Her ne kadar bugün kanıta dayalı, deneysel araștırmalar daha fazla önem tașıyorsa da ilk çalıșmalar tanımlayıcı ve analitik nitelikte olmuștur Türkiye de hemșirelik araștırmaları, yüksek lisans (1968) ve doktora (1972) programlarının Hacettepe Üniversitesi nde açılması ile bașlar. Diğer ülkelere kıyasla ilk adımı atmada çok geç kalmadığımızı söyleyebiliriz. Pektekin 2010

37 Bu gün birçok araștırmanın hemșirelik dergilerinde yerini alması bu konuya ne denli önem verdiğimizin göstergesidir.

38 HEMȘİRELİK DERGİLERİ 1 1. İlk hemșirelik dergisi (Türk Hemșireler Dergisi 1951) 2. Ege Üniversitesi Hemșirelik Yüksekokulu Dergisi (1984) 3. Hacettepe Üniversitesi Hemșirelik Yüksekokulu Dergisi (1994) 4. Cumhuriyet Üniversitesi Hemșirelik Yüksekokulu Dergisi (1997) İlk Hakemli Dergi

39 al

40 Hemșirelik Araștırma ve Geliștirme Dergisi (1999) CINAHL (Cumulative Index to Nursing & Allied Health Literature) Index's kabul edilmiștir. Atatürk Üniversitesi Hemșirelik Yüksekokulu Dergisi Türk Tıp Dizininde yer almaktadır.

41 Çalıșmalarda, dünyada olduğu gibi ülkemizde de hemșirelerin araștırma sonuçlarından yeterince yararlanmadıkları belirtilmektedir. Yapılan her on dört araștırmanın sadece birinden hemșirelerin yararlandığı bildirilmektedir.

42 Özetlediğimizdeimizde

43 1. Așama Soru olușturma 2. Așama En iyi kanıt için literatür araștırması Olușturduğumuz sorudan araștırılabilecek terimlerin seçilmesi. Uygun kaynakların belirlenmesi Uygun kütüphane veri tabanlarının araștırılması. (Cochrane, CINAHL, PubMed)

44 Uygulamamızdan Örnek

45 Üniversitemiz kütüphanesinde yer alan veri tabanları

46 Sorularınız için? Yrd.Doç.Dr. Ükke Karabacak Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemșirelik Bölümü

47 Hemșirelik haftanızı en içten dileklerimle kutluyorum

Benzer belgeler

ARAŞTIRMA KONUSUNU BELİRLEME & LİTERATÜR TARAMA VE İNCELEME

ARAŞTIRMA KONUSUNU BELİRLEME & LİTERATÜR TARAMA VE İNCELEME Öğr. Gör. Dr. Zehra Kan Öntürk Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Araştırma problemini tanımlamak