İZMİR GÜMÜLDÜR TARİHİ SU YAPILARI TOPLANTISI 26. HAZİRAN 2008 AÇIKLAMA

Transkript

1 İZMİR GÜMÜLDÜR TARİHİ SU YAPILARI TOPLANTISI 26. HAZİRAN 2008 MEHMET BİLDİRİCİ İnş.Y.Müh. AÇIKLAMA DSİ II. Bölge Müdürlüğü tarafından GÜMÜLDÜR Tesislerinde Haziran 2008 tarihlerinde TARİHİ SU YAPILARI SEMİNERİ gerçekleştirildi. Bilim Kurulu na seçildim ve çağrılı bildiri sunmam istendi. Çağrılı bildiriler HİTİT ve URARTU DÖNEMİ SU YAPILARI idi. Daha önce Nisan ayında BİLİM KURULU toplantına İzmir e giderek katıldım. Bu Toplantı sonrası Ünal Hoca, Almanca hazırladıkları Köprü konusundaki kitabını vermek için evine davet etti. Bir çayını içtim ve bu güzel kitabı aldım. Toplantının sorumlusu ve düzenleyicisi İzmir de yakın görüştüğümüz Prof. Dr. ÜNAL ÖZİŞ idi. Esasen Türkiye de bu konuda araştırma yapan kişiler çok az sayıdadır. Ünal Hoca nın girişimi ve sevilen bir kişi olması hemen hemen Türkiye de bu konuda çalışma yapanların tümünün bu toplantıya katılmasını sağlamıştır. Konferans, sunumların ardından soru cevap şeklinde devam etti. Sorularım, başka sorulara cevaplarım dikkat çekici idi. Bu konuda tanınmamın sağlandığını sanıyorum. Aynı zamanda bu toplantı Mart 2009 tarihinde yapılacak 5. DÜNYA SU FORMU nun ön hazırlık toplantısı gibiydi. DSİ İstanbul XIV. Bölge Müdürü Sayın CÜNEYT GEREK ile bu toplantıda tanıştık. Kendisinin bu konuya meraklı ve ilgili olduğunu burada öğrendim. Toplantının ev sahibi DSİ II. Bölge Müdürü Sayın AYHAN SARIYILDIZ ile tanıştım. Bizlere çok ilgi gösterdi. Bölge Müdürlüğü adına toplantıyı yöneten Planlama Şube Müdürü ASLI ERDENİR SILAY ve yardımcısı Başmühendis AHMET TOMAR görevlerini başarılı şekilde yaptıklarını düşünüyorum. Toplantıya katılan Prof. Dr. ORHAN BAYKAN, GALİP BÜYÜKYILDIRIM arkadaşlarımdı. Bu defa İstanbul dan NEZİH AYSEL, Amasya dan HAKKI GÖZTAŞ ve YELGİN MESÇİ ile tanışmam benim için büyük bir kazançtı. Konferansta sunulan bildiriler DSİ II. Bölge Müdürlüğü tarafından TARİHİ SU YAPILARI ismiyle yayınlandı. Konu hakkında Internet te pek çok haber çıktı. Toplantı sonunda EFES kentine bir gezi düzenlendi. Gezinin rehberi son anda katılamayınca gezide genç mühendislere rehberlik bana kaldı. BUNDAN DA BÜYÜK KEYİF ALDIM. Toplantı bitiminin ardından İzmir Bölge Müdürlüğü misafirhanesinde bir gece daha kaldım. Zira Gökova Akyaka da açacağım serginin de paketi vardı. Akşam yemeğinde Bölge Müdürü Sayın Ayhan Sarıyıldız masasında beni misafir etti. Çok mutlu oldum. Araba ile beni Muğla ya göndermek istedi. Teşekkür ettim. Ama bir arkadaşla birlikte İzmir garajına bırakılırsam memnun olacağımı söyledim. İzmir garajından Muğla ya doğru yola çıktım. 1

2 TOPLANTIYA KATILIM İÇİN YAPTIĞIM YAZIŞMALAR KONFERANSIN DÜZENLEYİCİSİ AHMET TOMAR A MEKTUP Sayın Ahmet Tomar İstanbul: DSİ II. Bölge Müdürlüğü, Sanayi Cad. 39 Bornova-İzmir Gönderdiğiniz yazım kurallarını aldım. Aşağıda Haziran günleri İzmir de yapılacak Tarihi Su Yapıları Konferansı, Başvuru Formunu doldurup gönderiyorum. Her şey için teşekkür ediyor. Çalışmaların başarılı olmasını diliyorum. Adı Soyadı : Mehmet Bildirici Çalıştığı Kurum : DSI Emeklisi Yazışma Adresi : P.K. 42 Mecidiyeköy- İstanbul Tel : Mail : mehmet_bildirici@yahoo.com Çağrılı bildiri olan, Hitit ve Urartu dönemi su yapıları ile katılmak istiyorum. Konaklama istiyorum. Mehmet Bildirici PROF. DR. ÜNAL ÖZİŞ E TEŞEKKÜR MEKTUBU Prof. Dr. Ünal Öziş Mithatpaşa Cad. 804/16 İstanbul: Küçükyalı İzmir Değerli Hocam tarihli çok değerli mektubunuzu ve ekinde gönderdiğiniz tebliğleri aldım. Özellikle köprüler ile ilgili broşürünüz, ilk ve değerli bilgiler taşıyor. Hepsine teşekkür ederim. İkincisi DSİ İzmir Bölgesi nden aradılar. Sizin önerdiğiniz çağrılı bildirileri göndermişler. Ben de elimden geleni yapacağım. Bunun için de size ne kadar teşekkür etsem azdır. Gününde hazırlanıp geleceğim. Toplantı günleri görüşmek dileğiyle Değerli Hocam ben Deutsche Wasserhistorische Gesellschaft e.v DWhG nin üyesiyim. Ürdün gezisi için üye olmuştum. Tasarladığım antik kentlerin su yapılarına yönelik listeyi İngilizce, yada Türkçe kaynakları liste olarak sizin uyarılarınızı da göz önüne alarak oraya sunmayı düşünüyorum. Bu yılın başında Denizli ye gittim. Orhan Baykan sağ olsun beni Laodikya ve çevresini gezdirdi. Güzel bir gün geçirdik. Eşim ve ben size Tomris Hanımefendiye sevgi ve saygılarımızı sunuyoruz. Mehmet Bildirici P.K. 42 Mecidiyeköy İstanbul 2

3 TOPLANTIDAN İZLENİMLER Toplantıya katılanlar toplu halde Soldan 5. Mehmet Bildirici, Yedinci Ünal Öziş, Orhan Baykan, Alaaddin Büyükyıldırım Cüneyt Gerek (DSİ XIV. Bölge Müdürü) DSİ II. Bölge Müdürlüğü Gümüldür Sosyal Tesisleri 3

4 DSİ II. Bölge Müdürü Sayın Ayhan Sarıyıldız ile Toplantıyı yöneten Ahmet Tomar ile 4

5 Ayhan Sarıyıldız DSİ II. Bölge Müdürü İstanbul: Sayın Bölge Müdürüm Haziran ayı içinde yapılan Tarihi Su Yapıları toplantısına katıldım. Çok bakımlı ve huzur verici Gümüldür Kampında misafir edildim. Toplantı tüm bildirilerini ve toplantıyı çok dikkatli takip ettim ve çok yararlandım. Özellikle son akşam beni masanıza davet etmeniz beni çok çok duygulandırdı, unutamayacağım bir gece yaşadım. Her şey için teşekkür ediyorum Efendim. Gökova Akyaka da açacağım sergi davetiyesini sunuyorum. Saygılarımla Mehmet Bildirici Tel mehmet_bildirici@yahoo.com Aslı Erdenir Silay DSİ II. Bölge Planlama Şube Müdürü Aslı Hanım Önce size güzel organizasyon için teşekkür ediyorum. Güzel bir ortamda güzel bir toplantı yaptık. Sayın Prof. Dr. Ünal Öziş e yazlıkta olduğu için ulaşamadım. Toplantı ile görüş ve bazı önerilerimi kapsayan mektubu yayın öncesi ulaştırırsanız, sevinirim. Ayrıca Sayın Bölge Müdürüne bir teşekkür mektubumu da ulaştırmanızı rica ediyorum. Akyaka da açacağım sergi davetiyem (Sizi ve konu ile ilgilenenleri davet ediyorum. Davetiye DVD içinde) Saygılarımla MEHMET BİLDİRİCİ Tel: mehmet_bildirici@yahoo.com 5

6 Konuşmamı yaparken Oturum Yönetirken 6

7 BİLDİRİLER SIRASINDA KONUŞMALAR EDİRNE TAŞLI MÜSELLİM KONUSUNDA ÜNAL ÖZİŞ E SORU -Hocam Edirne bilindiği gibi Hadrianus adına kurulmuş bir kenttir. Kente çok şeyler yapılmış olmalıdır. Hadrianus dönemi kent ile Selimiye Camii aynı seviyededir. Taşlı Müsellim yolunda bu dönemden izler yok mudur? -Edirne de konu önce yazıldı, biz tanınması için yayın yaptık!!!!!!!!!!!! NEZİH AYSEL KONUŞMASI Konuşmasında Hadrianus döneminde Alibey deresinden İstanbul a su getirildiğini söyledi Söz alarak kaynaklarda bunun bulunmadığı, Hadrianus İstanbul a ilk su getiren imparatordur. Edirne kapı civarından muhtemelen Valens kemerinin ilk katından su getirmiştir. Yabancı kaynaklar ve Kazım Çeçen de Valens kemeri aynı zamanda Hadrianus kemeri olarak bilinir. ÇORUM GÖLPINAR GÖLETİ Prof. Dr. Aykut Çınaroğlu Alacahöyük (Arinna??) göletini anlattı. Kazıda Tanrıça Hepat a ait yazıt yada sembol bulunduğu, buna göre bunun Tuthalya dan önce olduğu, Anadolu daki en eski baraj olduğunu ifade etti. ÇALIŞTAY KISMINDA YAPTIĞIM KONUŞMA Anadolu daki Tarihi Su Yapıları bölgelere göre Hitit ve Urartu ve Türk dönemi su yapıları aşağı yukarı ortaya çıkmıştır. Burada yapılacak pek fazla bir şey yoktur. Ancak Roma dönemi için durum çok farklıdır. O dönemde önemli yerleşme merkezi olan yaklaşık yerden sadece kent hakkında oldukça kapsamlı çalışma vardır civarında antik kent için çok az araştırma bulunmakta, diğerleri kazı ve araştırma beklemektedir. Bunun için başkent Roma nın su yapıları bilinmelidir. Bilimsel olarak Fahlbusch tarafından yapılan incelemede 11 su kanalından aynı su geldiğinde kente gelen su debisi 4 m³/sn olmaktadır. Roma dönemine ait eşsiz bilgiler sunan Vitrivius ve Frontinus iyi bilinmeli ve yorumlanmalıdır. Tarihi su yapıları konusundaki bilgiler bize doğru seçim yaptığımızı göstermektedir. Örnek olarak Tarsus ta Berdan Barajı yerinde eski su alma yapısının bulunması, Adana da Taşköprü nün yakın zamanlara kadar tek geçit olması ve 1800 yıldan bu yana sellere karşı koyarak hala hizmet vermesi gibi. Son olarak tarihi su yapısı olarak örnek olarak Aksaray Böğet Barajı nın Kayseri Karakuyu barajının restore edilmesi gerekir. Bu konuda Hitit Çorum Gölpınar göletinin temizlenip hizmete alınması çok güzel bir olaydır. 7

8 Prof. Dr. Orhan Baykan ve Alaaddin Yıldırım ile 8

9 Amasya Grubu ile benden sonra İsmail Hakkı Göktaş, Yelgin Mesçi İzmir de DSİ emeklisi Ata Erguvan ile 9

10 KONFERANS KONUSUNDA GÖRÜŞLERİM Konferans görünüşte çok başarılı geçti. Konu ile uğraşan kişilerin bir buluşması oldu. Ama bazı şeyleri tam içime sindiremedim. DAHA ÖNCE DEFALARCA YAYINLANMIŞ BİLDİRİLER YENİDEN SUNULUR MU? Ben bunu etik bulmuyorum. Bana göre bir bildiri yayınlandıktan sonra ancak referans olarak alınabilir. Bu toplantı için yeni araştırmalar yeni bildiriler konulmalı idi!!!!! EFES HAKKINDA SUNULAN BİLDİRİLER Efes ve suyolları hakkında Avusturya Arkeolojisi yönetiminde 2004 yılında gerçekten çok görkemli bir toplantı (Cura Aquarum in Ephesus) yapılmıştır. Bu toplantıda yapılan çalışmalar ve çalışmalar yok sayılmıştır. Gerçeği söylemek gerekirse burada Avrupalıların çalışmaları bizden çok önce, önde ve çok kapsamlıdır!!!! DÖRT SAYFALIK BİLDİRİ OLURMU Önemli bir konu 4 sayfada anlatılamaz, konunun önemine göre sayfa sayısı artırılmalı idi, 4 sayfa sınırı getirilirse iyi bir bildiri ortaya çıkmayacağı kanısındayım. Ayrıca Kültür tektir, oda milli kültürdür gibi söylemler konuldu. Halbuki bence kültür evrenseldir. Ben şahsen Anadolu da büyük monumental yapılar (monuments), kentler bırakmış tüm uygarlıkları çok seviyorum. Kral Tuthalya IV, Kral Menua, İmparatorlar Trajanus, Hadrianus, Roma Su Müdürü Vitrivius u, Ayasofya yı yaptıran imarcı İmparator Jüstiniyen i, onun mimarlarını, Mimar Sinan ı, Kanuni Sultan Süleyman ı. Çok seviyorum!!!! Milas bildirisinde Milas isminin Luvice den geldiği ifade edilmiştir. Karia bölgesi tarihini çok incelemiş biri olarak Amazon kelimesi Türkçedir, Amma Uzun dan gelir benzetmesi ile yapılmıştır. Milas kelimesinin Karya dilinden olabileceği, burada hiç yaşamamış Luvi dilinden olmadığı çok açık bir gerçektir. 10

11 Sayın Yelgin Mesci Amasya İzmir de Haziran da yapılacak Tarihi Su Yolları toplantısı için gönderdiğiniz bildiriyi inceledim. Ferhat Su kanalı Anadolu da çok önemli bir tarihi su yapısı olduğu halde hakkında inceleme çok azdır. Yazınızda konuyu incelemişiniz. Ama kanalın haritası olsa iyi olurdu. Açık kısımlar ve kapalı kısımlar nerelerdir. Değişen yerlerden kesitler verilse olur. Yapılış tarzından Roma dönemine ait olduğu kabul ediliyor, ama hiç kaynaktan bilgi gelmiyor. Amasya yı araştıran gezgin, yazarlardan bilgi bulunamaz mı? Eski resim gravür, harita vs. Şahsen konu ile ilgili kaynaklara rastlamadım. Ferhat Şirin efsanesi sonradan Türk halkı tarafından ortaya çıkarılmıştır. Örneğin Ağrı da Urartu dönemine ait bir kanalda Ferhat kanalı olarak bilinir. Ferhat sevdiği kız Şirin için dağları delip su getiren anonim bir kişidir. Önemlidir. Ek bölüm olarak koyduğunuz çok sonraları ortaya çıkan Ferhat hikayesi yerine yukarıda ki bilgilerden temin ederseniz bu muhteşem mühendislik harikası yapının daha iyi tanınmasına hizmet etmiş olacaksınız. Bu bilgileri ekleyerek bildirinizi bana ve Sayın Ahmet Tomar a ulaştırırsanız memnun olurum. Başarı dileklerimle Mehmet Bildirici 11

12 EFES GEZİSİ Efes Gezisinde rehberlik yaptığım Grup (genç mühendisler) Efes Celcius kütüphanesi önünde 12

13 DSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE İNTERNETE KONULAN FOTOĞRAFLAR Fotoğraflar DSİ Genel Müdür Yardımcısı Yusuf BALCI DSİ 2. Bölge Müdürü Ayhan SARIYILDIZ İzmir Vali Yardımcısı Mustafa AYDIN Havza Kirliliği Konferansı genel görünüm Tematik Temsilci Prof. Dr. Süer ANAÇ DSİ Genel Müdürlüğü A. Cüneyt GEREK 13

14 Tematik Temsilci Em. Prof. Dr. Ünal ÖZİŞ İZSU Genel Müdürü Dr. Ahmet ALPARSLAN İnş. Müh. Hasan Cenk ÇETİN Tarihi Su Yapıları Konferansı genel görünüm İnş. Müh. Onur ABAY DSİ 3. Bölge Müd. Kalite Kontrol Şb. Md. Kamuran SELKİ 14

15 Kokteyl Görüntüleri Kokteyl Görüntüleri Kokteyl Görüntüleri Kokteyl Görüntüleri Kokteyl Görüntüleri Oturum arası 15

16 Tarihi Su Yapıları Konferansı genel görünüm Konferans Afişleri Kayıt masası DSİ Emekli İnş. Yük. Müh. Galip BÜYÜKYILDIRIM İn. Yük. Müh. Mehmet BİLDİRİCİ Mimar TMMO AT Hakkı GÖZTAŞ 16

17 İnş. Müh. Melike Basmacı KAYHAN Yrd. Doç. Dr. Birol KAYA İzmir Selçuk İsa Bey Camii İzmir Selçuk İsa Bey Camii İzmir Selçuk İsa Bey Camii St. Jean Kilisesi 17

18 St. Jean Kilisesi Efes Harabeleri Efes Harabeleri Efes Harabeleri Polio Su Kemeri Polio Su Kemeri 18

19 Şirince Şirince Kilise Anadolu da ilk yapılmış Roma Kemeri (Polio) M.S

20 Daha önce Efes te Celcius Kitaplığı önünde Kokteyl Celcius Kitaplığında verilen kokteylde Efesli gibi giyinmiş hostesle 20