Sosyoloji. Konular ve Sorunlar

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Sosyoloji. Konular ve Sorunlar"

Ilker Babacan
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Sosyoloji Konular ve Sorunlar

2 Ontoloji (Varlık) Felsefe Aksiyoloji (Değer) Epistemoloji (Bilgi) 2

3 Felsefe Aksiyoloji (Değer) Etik Estetik Hukuk Felsefesi 3

4 Bilim (Olgular) Deney Gözlem Felsefe Düşünme (Kavramlar) 4

5 Bilim Sosyal Doğa Bilimler Bilimleri Sosyoloji Antropoloji Tarih Fizik Kimya Biyoloji vs. Hukuk Hukuk Hukuk Sosyolojisi Antropolojisi Tarihi 5

6 Sosyal bilimler Sosyoloji Batının kendine yönelik ilgisi Psikoloji İktisat Tarih Siyaset bilimi Coğrafya 6

7 Sosyal bilimler Batının öteki ye Antropoloji yönelik ilgisi 7

Antropoloji Biyolojik antropoloji Sosyal/ Kültürel - Primatoloji - Paleoantropoloji - Biyoarkeoloji - Etnografya - Fiziksel Antropoloji - Adlî Antropoloji - Popülasyon

8 Antropoloji Biyolojik antropoloji Sosyal/ Kültürel - Primatoloji - Paleoantropoloji - Biyoarkeoloji - Etnografya - Fiziksel Antropoloji - Adlî Antropoloji - Popülasyon genetiği Arkeoloji - Antropolojik ark. - Prehistoria - Tarihsel antr. - Etnoarkeoloji - Endüstriyel ve Kentsel Dil antropolojisi Hukuk Antropolojisi Tıbbî Kent Kalkınma vs. 8

9 Hukuk Sosyolojisi Hukuk Felsefesi Hukuk Tarihi Hukuk Antropolojisi Hukuk (Dogmatik) Hukukun Genel Teorisi 9

10 Dogmatik Hukuk (Hukuk Dogmatiği) Kişinin fiili suç oluşturmakta mıdır? Hangi suç oluşmaktadır? TBMM nin çıkardığı kanun anayasaya uygun mudur? İdarenin eylemi kusurlu mudur? Bu eyleme karşı nereye, hangi sürede başvurulabilir? Tacir sıfatı ne zaman kazanılır? Anonim şirkette iflasın şartları ve usulü nedir? Boşanma davası hangi mahkemede açılabilir? vs 10

11 Hukukun Genel Teorisi 11 Hukuk Analizi (Hukuk, hukuk normu, hukuk sistemi, yargıç, yasa koyucu gibi hukuki işlevler, hukukun kaynakları), Hukuk Metodolojisi (yorum, boşluklar, çatışmalar, akıl yürütme gibi yasama ve hukukun uygulanması) ve Bilim teorisi ve hukuk dogmatiğinin metodolojisi olmak üzere genellikle üç kısma ayrılan hukukun genel teorisi: Belirli bir hukuk düzenini değil, genel olarak hukuku ele alır ve belirli bir hukuk dalını değil tüm hukuk dalları için geçerli olan kavram, kurum, yapı ve ilkeleri inceler.

12 Hukuk Metodolojisi Temel olarak: Hukukî yargıların doğruluğu sorunu, Neyin hukuk olduğunun nasıl tespit edileceği, Yorum problemi. 12

13 Hukuku anlamak 13 Toplum ve hukuka ilişkin olarak bir problemi ele aldığımızda; (Rasyonel) bir düzen tasavvuru olarak HUKUK, Bir gerçeklik olarak TOPLUM, Toplumu kaplayan bir ağ olarak İKTİDAR İLİŞKİLERİ ni ele almak zorundayız.

14 Doğa bilimleri Sosyal bilimler Doğa bilimlerinde, laboratuar ortamında deney yapılabilir. Bu deney pek çok kere tekrarlanabilir. Gözlenen nesne, gözlemcinin bilincinde değildir. Sosyal bilimlerde ise konu insandır ve deney ortamı insanda davranış değişikliğine yol açar. Deneyi yapan bilim adamı da, deneye katılan kişiler hakkında yargılar geliştirebilir. Ya da onları etkileyebilir. 14

15 Doğa bilimleri Sosyal bilimler Doğa bilimlerinde, aynı şartlar altında aynı sonuçlara ulaşılabileceğini gösteren kanunlara ulaşılabilir ve bu kanunlar kullanılarak, geleceğe ilişkin öngörülerde bulunulabilir. İnsan söz konusu olduğunda ise böyle mutlak tahminlerde bulunmak mümkün değildir. Beşerî gerçeklik tekrar edilmeyen tikel olaylardan meydana gelir. 15

16 Doğa bilimleri Sosyal bilimler Doğa bilimlerinde araştırmacı, doğal olayları teker teker ele alıp inceleyebilir. Sosyal bilimciler ise toplumu bir bütün olarak ele almak zorundadırlar. Çünkü insan toplumları çok karmaşık sebepsonuç ilişkilerine tâbidirler. 16

17 Doğa bilimleri Sosyal bilimler Doğal olaylar/nesneler nicelik olarak (ağırlık, uzunluk, yoğunluk, hacim vs.) ölçülebilir durumdadır. Sosyal bilimlerde ise ölçü için standart bulmak başlı başına bir problemdir. Mesela: Belli bir grup ne kadar muhafazakar? 17

18 Sosyoloji Bağlamı Batı Avrupa kaynaklı yoğun toplumsal dönüşüm. Küresel ölçekte bir değişme. Kendisinden önceki bütün toplumsal örgütlenme biçimlerini tamamen ortadan kaldırmış. Geleneksel toplum modern toplum 18

19 İki devrim 1789 Fransız Devrimi Tarihte ilk kez toplumsal düzen, evrensel özgürlük ve eşitlik gibi salt dünyevi ideallerin kılavuzluğundaki bir hareket tarafından tamamen ortadan kaldırılmıştır Bugün dünyada demokrasi olduğunu iddia etmeyen bir yönetim neredeyse yoktur. 19

20 İki devrim Sanayi devrimi 18. yüzyıl İngiltere ve 19. yüzyılda bütün Avrupa da Buharlı makinelerin icadı İşgücünün tarımdan sanayi sektörüne kayması Kentlerin büyümesi: 19. yüzyıldan önce en kentleşmiş toplumlarda bile nüfusun %10 undan fazlası kasaba ya da kentlerde değildi. 14. yüzyılda Londra: kişi. 19. yüzyılda:

21 Üç unsur Sanayileşme Kentleşme Nüfus artışı Hz. İsa doğduğunda dünya nüfusu: 3 yüz milyon 18. yüzyıla kadar ortalama ömür in altında Ortaçağda her yıl doğan çocukların yarısı ergenlikten önce ölmekte 21

22 Tanımlar Sosyolojinin varlık sebebi bu büyük toplumsal dönüşüm ve değişimler. Yani konusu toplum. Toplum, kurumsallaştırılmış davranış biçimleri bütünü ya da sistemidir. Toplumsal davranışın kurumsallaştırılmış biçimlerinden bahsetmek uzun zaman ve mekan dilimlerinde sürekli olarak tekrarlanan (veya yeniden üretilen) inanç ve davranış biçimlerinden bahsetmektir. 22

23 Tanımlar Sosyoloji, odak noktası son iki veya üç yüzyıldaki endüstriyel dönüşümlerin etkisiyle ortaya çıkan sosyal kurumların incelenmesi olan bir sosyal bilimdir. 23

24 Mesela Neden erkekler genellikle kadınlara göre daha fazla paraya sahiptir? İngiltere de ergenlerde görülen gebelik oranları neden diğer Avrupa ülkelerine göre çok daha yüksektir? Neden namus algısıyla işlenen cinayetler Türkiye de sıkça görülür? Hukuk fakülteleri son on yılda neden çok fazla tercih edilir olmuştur? 24

25 Tarihî duyarlılık Sosyolojik İmgelem Eleştirellik Antropoloji Sosyolojik bir analiz için mutlaka gerekli olan üç duyarlılık. 25

Benzer belgeler

FELSEFİ PROBLEMLERE GENEL BAKIŞ

FELSEFİ PROBLEMLERE GENEL BAKIŞ FELSEFENİN BÖLÜMLERİ A-BİLGİ FELSEFESİ (EPİSTEMOLOJİ ) İnsan bilgisinin yapısını ve geçerliğini ele alır. Bilgi felsefesi; bilginin imkanı, doğruluğu, kaynağı, sınırları