Örnekleri ile Türkiye elektrik talebi, sistemi ve bekleyen sorular. Barış Sanlı

Transkript

1 Örnekleri ile Türkiye elektrik talebi, sistemi ve bekleyen sorular Barış Sanlı

2 Açıklama Bu sunumun içindeki görüşler/fikirler sadece Barış Sanlı ya ait olup, çalıştığı,ilişkili olduğu kurum ve STK ların görüşleri/fikirleri değildir. Şahsi fikirleri sadece kendisini bağlar Executive Master programı olduğu için çok teknik detaya girmek yerine örnekler anlatılmaya çalışılmıştır.

3 Tarihsel bir Giriş

4 1915 Osmanlıca Elektrik pilleri kitabı

5 1940 Santraller kaça ayrılır

6 Tarihsel gelişim

7 Büyük santraller Keban (1974 ilk 4 türbin; 1981 diğer 4 türbin) 1330 MW 675 km2 Karakaya MW- 268 km2 Atatürk MW km2

8 Tarihsel Gelişim

9 2016 Yılının İncelemesi

10 Saatlik tüketim değişimi

11 2016 yılı için tüketimin 1-12 saat arasındaki farkın dağılımı

12 2016 yılı üretim kaynaklarının saatlik oran değişimi

13 Enerji Talebi

14 2016 ilk teravih

15 Ramazan

16 Haziran Futbol maçı

17 16-17 Haziran

18 Cuma Ramazan farkı

19 Perşembe-Cuma farkı

20 Ramazan Euro 2016 Final

21 14-21 Haziran

22 2016 Sıcaklık-Tüketim ilişkisi

23 İnternet kullanımı vs Elektrik ilişkisi

24 Sıcaklığın etkisi Cuma günü

25 Ramazan Arife günü

26 15 Temmuz

27 2017 Sömestr tatili

28 Derbi maç

29 Uzun tatil

30 Hafta Kıyaslama Pazar

31 Isıtma Yılı (1 Ekim -1 Haziran ısıtma ihtiyacı)

32 1 Mayıs- 1 Ekim soğutma dönemi

33 Libreoffice Calc+R

34 Libreoffice içinden DCT dönüşümü

35 DCT 24 saati -> 11 Katsayıya sıkıştırmak

36 DCT 24 Saati -> 7 katsayıya

37 DCT 24 Saat -> 6 katsayı

38 Tüm sene grafiği 20 katsayı siyah 50 katsayı - mavi

39 DCT 50, 100, 500 katsayı

40 DCT-20 katsayı ve gerçek yük

41 Haziran - Yaz

42 Mayıs

43 Anlık Elektrik Düşüşlerinin Hikayesi

44 17 Ağustos :02 Depremi The Impacts of Natural Disasters on Power Systems: Anatomy of the Marmara Earthquake Blackout, Bülent Oral, Ferdun Dönmez,

45 GW kurulu güç - %60 termik The Impacts of Natural Disasters on Power Systems: Anatomy of the Marmara Earthquake Blackout, Bülent Oral, Ferdun Dönmez,

46 Yük akışı -17 Ağustos

47 Bölgesel piyasa mı, yerel fiyatlar mı?

48 Bölgesel Farklılıklar

49 İki ayrı enerji bölgesi mi?

50 Model

51 CIGRE de TEİAŞ sunumu

52 Fiyat oluşumu

53 PJM LMP (Locational Marginal Pricing)

54 LMP çözünürlüğü, nereye kadar

55 Elektrik piyasalarında «kayıp para problemi»

56 Sistem Herkesin ne üreteceği, ne kadar üreteceği, tüketeciği kesin olarak bilinse Planlama yapılır, üretim-yatırım belirlenirdi Rezerv kapasite gerekmezdi Fakat elektrik sistemi belirsizliklerle dolu: Santral devreden çıkabilir Tüketicinin tüketimi değişebilir Hat kopabilir

57 Sistem yöneticisi O zaman kısıtlar koyuyor Maksimum transfer kapasitesi kışın şudur, yazın şudur Talep değiştikçe, yeterli üretim anlık dengeleyecek Her kısıt bir kavram/hizmet doğurur Yan hizmetler Dengeleme Rezerv kapasite Emreamade güç Ama her hizmet bir kısıt sonucu oluşmaz Emisyon vs

58 William Hogan ın yaklaşımı

59 Danışman Dökümanları

60 Paul Joskow

61 3 Elektrik santrali olan bir Piyasa 3 teknoloji var A: Baz yük/belki kömür B: Peaker/doğalgaz gibi C: Yenilenebilir Farzedelim bunlar CAPEX leri bid etse Talep 11 iken sorun yok

62 Talep 11 den 10 a düşerse 3 teknoloji var A: Baz yük/belki kömür B: Peaker/doğalgaz gibi C: Yenilenebilir Talep 11 den 10 a düşünce peaker Santralin yatırım geri dönüş süresi 14 yıla çıkıyor

63 Model 2- Talep çok değişken ise Herkes OPEX ini teklif ederse yatırım dönüş süreleri sürekli çalışan hariç çok düşük

64 Model 3- Voll eklenirse

65 Model 4- Yokluk fiyatlaması

66 Model 5 Daha kompleks bir model

67 Diğer Hususlar Model, Elektrikli Arabalar, Piyasa Yapısı, Güneş

68 Nasıl modeller

69 Elektrikli Arabalar

70 Elektrikli Arabaların Elektrik Tüketimi

71 Diğer Tüketim elemanları 3kW-2kW klima 300 W ses sistemi 80 W ışıklar

72 ORDC

73 Değişik Piyasa Yapıları Electricity market design in the prosumer era, Nature Energy 1, Article number: (2016)

74 Türkiye Güneş Gelişimi Ördek Eğrisi

75 Evde 40Wlık güneş sistemi ve akü

76 Bu seneki hava olaylarının farkı

77 10 knot=18.52 km/h

78 Bir soğuk hava dalgası

79 Gün gün hareketi

80 Polar Vortex

81 Türkiye ye etkisi

82 Godzilla

83 Tahmin

84

85 Aralık kıyaslaması

86 Doğalgaz talebi

87 Ücretsiz Türkiye Enerji Modelleri

88 Excel Modeller Talep Arz Kayıp Para Bölgesel simülasyon

89 2007

90

91 ekim

92

93

94 Excel + Vensim

95 LEAP ttp:// Türkçe Videolar: er/enerjimodellemesi

96 GridLAB-D

97 R + RStudio

98 Julia

99 Open Energy Modelling Initiative

100 Teşekkürler Barış Sanlı