I- Vergiye Uyumlu Mükelleflere Gelir Ve Kurumlar Vergisinin İndirimli Uygulanması

Transkript

1 SİRKÜLER 2017/19: 6824 Sayılı Kanun la Vergi Kanunlarında Yapılan Düzenlemeler tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6824 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun la bazı vergi kanunları da dahil olmak üzere birçok kanunda değişiklik ve eklemeler yapılmıştır sayılı Kanunla vergi kanunlarında yapılan düzenlemeler konusundaki açıklamalarımıza bu sirkülerimizde yer verilmiştir. Özet: I. Vergiye Uyumlu Mükelleflere Gelir Ve Kurumlar Vergisinin %5 i Oranında İndirim İmkanı Tanınmıştır. II. Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşları İle Yabancılara Konut Ve İşyeri Satışında Katma Değer Vergisi İstisnası Getirilmiştir. III. İnşaat Sektörüne Özgü Kağıtların Damga Vergisi Oranı Farklılaştırılmıştır. IV. Gayrimenkullerin Satışında Uygulanan Tapu Harcı Oranını, Gayrimenkullerin Türleri, Sınıfları, Büyüklükleri, Bulunduğu Yer Ve Vergi Değerleri İtibarıyla Veya Gayrimenkul Sertifikası Karşılığı Edinilip Edinilmediğine Göre Farklılaştırma Konusunda Bakanlar Kuruluna Yetki Verilmiştir. I- Vergiye Uyumlu Mükelleflere Gelir Ve Kurumlar Vergisinin İndirimli Uygulanması 6824 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanunu na Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi başlıklı Mükerrer 121. Madde eklenmek suretiyle ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerine yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinin %5 i oranında indirim imkanı tanınmıştır. Madde başlığında da belirtildiği üzere vergiye uyumlu mükelleflere tanınan bu imkandan kanunda belirtilen şartların sağlanması halinde faydalanılabilecektir. Kanuna göre vergi indiriminden faydalanabilecek olanlar ve şartları başlıklar halinde aşağıda özetlenmiştir. 1- Vergi İndiriminden Faydalanabilecek mükellefler a- Ticari, zirai ve mesleki faaliyeti dolayısıyla gelir vergisi mükellefi olanlar sadece bu sayılan faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları üzerinden hesaplanan gelir vergisinin %5 i oranında indirimden faydalanabileceklerdir. b- Aşağıda belirtilenler hariç tüm kurumlar vergisi mükellefleri beyan ettikleri kurum kazancı üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinin %5 i oranında indirimden faydalanabileceklerdir. İndirimden aşağıdaki kurumlar vergisi mükellefleri faydalanamayacaktır: 1

2 o o o Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösteren şirketler, Sigorta ve reasürans şirketleri, Emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları 2- İndirimin Uygulanacağı Beyannameler İndirim 1/1/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinin %5 i olarak hesaplanacaktır. Bu durumda takvim yılı esasında vergilendirilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2017 yılı kazançlarına ilişkin beyannameler üzerinde indirim uygulanacaktır. Özel hesap dönemine tabi mükelleflerde ise 1/1/2018 tarihinden itibaren verilecek beyannamelerde bu indirim uygulanacaktır. Geçici vergi beyannameleri üzerinden hesaplanan vergide indirim uygulanmayacaktır. Gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan indirim tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecektir. Hesaplanan indirimin nakden iadesi talep edilemeyecektir. 3- İndirim Tutarı İndirim tutarı yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinin %5 idir. Bu tutar 1 milyon Türk lirasından fazla olamayacaktır. Bu 1 milyon TL üst sınır her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanacaktır. Ayrıca, Bakanlar Kuruluna %5 oranını ve üst sınır olan 1 milyon TL yi iki katına kadar artırma, sıfıra kadar indirme ve mevcut oran ve tutara getirme yetkisi de verilmiş olduğundan bu yetki kapsamında değişiklikler de yapılabilecektir. 4- İndirimden Faydalanmak İçin Mükelleflerin Sağlaması Gereken Şartlar a- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannameleri kanuni süresinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergiler kanuni süresinde ödenmiş olmalıdır. Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmamıştır. Her bir beyanname itibarıyla 10 TL ye kadar yapılan eksik ödeme de şartın ihlali sayılmamıştır. b- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde mükellef hakkında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmamalıdır. Bir başka ifadeyle belirtilen süre içinde mükellef hakkında gelir, kurumlar, KDV, muhtasar ve damga vergisi beyanname türlerinden herhangi biri nedeniyle ikmalen, re sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat olmamalıdır. Yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya VUK uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmayacaktır. c- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla mükellefin vergi aslı (vergi cezaları dâhil) Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcu bulunmamalıdır. d- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında mükellefin Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiilleri işlediğine dair bir tespit bulunmamalıdır. VUK 359. madde kaçakçılık suçlarında hapis cezalarını düzenleyen madde olup, sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar, defter ve belgeleri tahrif edenler, gizleyenler ve yok edenler, muhasebe hileleri yapanlar, yasal defterler dışında çift defter kullananlar, mevhum adlara hesap açanlar bu kapsamdadır. 2

3 5- İndirim Şartlarının Sağlanmadığının Sonradan Ortaya Çıkması veya İndirim Şartlarının Sonradan Kaybedilmesi a- İndiriminden yararlanan mükelleflerin, gerekli şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde indirim hakkı kaybedilecektir. b- İndirimden yararlandıktan sonra, indirimin hesaplandığı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içerisinde verilen gelir, kurumlar, KDV, muhtasar ve damga vergisi beyanname türlerinden herhangi biri nedeniyle ikmalen, re sen veya idarece bir tarhiyat yapılması ve bu tarhiyatın kesinleşmesi halinde indirim hakkı kaybedilecektir. 6- Haksız Yere İndirimden Faydalanılması veya İndirim Şartlarının Sonradan Kaybedilmesi Halinde Uygulanacak Ceza Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti veya indirim şartlarının sonradan kaybedilmesi halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir. İndirim şartlarının sonradan kaybedilmesi halinde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler açısından zamanaşımı, yapılan tarhiyatın kesinleştiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlayacaktır. İndirim için öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde ise kanunda ayrı bir belirleme bulunmadığından, zamanaşımının indirimin uygulandığı beyannamenin verildiği yılın başından başlayacağı anlaşılmaktadır. II- Yabancılara Konut veya İşyeri Satışında Katma Değer Vergisi İstisnası 6824 sayılı Kanunla Katma Değer Vergisi Kanunu nun istisnalarla ilgili 13. Maddesinin birinci fıkrasına (i) bendi olarak eklenen hükümle yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları ile yabancılara konut ve işyeri satışında katma değer vergisi istisnası getirilmiştir. İstisna uygulamasının esasları başlıklar halinde aşağıdaki gibidir: 1- İstisnadan Faydalanacak Yurtdışında Yaşayan Türk Vatandaşları Çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları istisnadan faydalanacaktır. Bu koşulu sağlasalar dahi resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları faydalanamayacaktır. 2- İstisnadan Faydalanacak Olan Yabancılar a- Türkiye de yerleşmiş olmayan yabancı uyruklu gerçek kişiler istisnadan faydalanabilecektir: Gelir Vergisi Kanunu nun 4. Ve 5. Maddelerine göre, bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan az süre ile oturan (Geçici ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmemektedir) ve ikametgahı da Türkiye'de bulunmayan yabancı uyruklular Türkiye de yerleşmiş sayılmamaktadır. İkametgahı Türkiye de bulunmayan yabancı uyruklulardan belli ve geçici görev veya iş için Türkiye'ye gelen iş, ilim ve fen adamları, uzmanlar, memurlar, basın ve yayın muhabirleri ve durumları bunlara benzeyen diğer kimselerle tahsil veya tedavi veya istirahat veya seyahat maksadıyla gelenler Türkiye de altı aydan fazla kalsalar dahi yerleşmiş sayılmamaktadırlar. Ayrıca tutukluluk, hükümlülük veya hastalık gibi elde olmayan sebeplerle Türkiye'de alıkonulmuş veya kalmış olanlar da yerleşmiş sayılmamaktadırlar. 3

4 b- Kanuni ve iş merkezi Türkiye de olmayan ve bir iş yeri ya da daimi temsilci vasıtasıyla Türkiye de kazanç elde etmeyen kurumlar istisnadan faydalanabilecektir. 3- İstisnadan Faydalanacak Olan Konut ve İşyeri Teslimleri İstisnadan konut veya işyeri olarak inşa edilen binaların bunları inşa edenler tarafından yapılan satışlarında faydalanılabilecektir. Daha sonraki el değiştirmelerde istisna uygulanmayacaktır. Bu istisna KDV Kanunu nun 13. Maddesinde düzenlenmiş olduğundan, istisna kapsamında konut veya işyeri satışını yapanlar, satılan konut veya işyerinin inşası dolayısıyla yüklendikleri KDV yi diğer satışlarından tahsil ettikleri KDV den indirebilecekler, indirim suretiyle gideremedikleri KDV nin ise iadesini talep edebileceklerdir. 4- İstisna Uygulamasının Başlangıç Tarihi Şartların sağlanması kaydıyla 01/04/2017 tarihinden itibaren yapılan konut ve işyeri satışlarında istisna uygulanabilecektir. 5- Şartları Taşımadığı Halde İstisna Uygulanması Alıcı veya teslim eden bakımından şartları taşımadığı halde istisnanın uygulanmış olması halinde, zamanında tahsil edilmeyen vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi uygulanmak suretiyle satışı yapan mükelleften tahsil edilecek olup, alıcı da bu vergi, ceza ve faizin ödenmesinden müteselsilen sorumlu tutulmuştur. 6- Alıcının Asgari Bir yıl Elde Tutma Şartı İstisna kapsamında teslim alınan konut veya iş yerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması hâlinde zamanında tahsil edilmeyen verginin 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre hesaplanan tecil faiziyle birlikte tapu işleminden önce elden çıkaran tarafından ödenmesi şart koşulmuştur. Alıcının bir yıl içerisinde elden çıkarıp çıkarmadığının tespit ve takibiyle ilgili düzenlemenin Maliye Bakanlığı nca tebliğ bazında yapılması beklenmektedir. III- Damga Vergisi Kanunu nda Yapılan Değişiklikler 6824 sayılı Kanunla Damga Vergisi Kanunu na ekli (1) sayılı tablonun I. Akitlerle ilgili kağıtlar başlıklı bölümünün A. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar: başlıklı fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir. 14. Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri (Binde 9,48) 15. Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat taahhüt sözleşmeleri (Binde 9,48) 16. Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri (Binde 9,48) 17. Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri (Binde 9,48) 4

5 Yapılan bu ekleme ile inşaat sektöründe kullanılan belirtilen sözleşme türleri için tabloda 1. Bentte yer alan Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler genel grubundan ayrı bentlerde düzenleme yapılmak suretiyle, daha sonraki süreçte bu kağıtlar için Bakanlar Kurulu yetkisi dahilinde farklı vergi oranları belirleme imkanı sağlanmış olmaktadır sayılı kanunla ayrıca Damga Vergisi Kanununa ekli Damga Vergisinden İstisna Edilen Kâğıtlar başlıklı (2) sayılı tablonun V-Kurumlarla ilgili kağıtlar başlıklı bölümüne aşağıdaki fıkra eklenmek suretiyle, fıkrada belirtilen kağıtların damga vergisinden istisna olması sağlanmıştır. 26. Sosyal sorumluluk projeleri kapsamında proje yürütücüsü sivil toplum kuruluşları ile bu projelere destek veren kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları arasında düzenlenen kâğıtlar Yapılan değişiklikler tarihinde yürürlüğe girmiştir. IV- Harçlar Kanunu nda Yapılan Değişiklikler 6824 sayılı Kanunla Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin I-Tapu işlemleri başlıklı bölümünün (20) numaralı fıkrasının (a) bendine aşağıdaki paragraf eklenmiştir. Bakanlar Kurulu, bu bende ilişkin kanuni nispeti, gayrimenkullerin türleri, gayrimenkul sertifikası karşılığı edinimi, sınıfları, büyüklükleri, bulunduğu yer ve vergi değerleri itibarıyla birlikte veya ayrı ayrı olmak üzere, bir katına kadar artırmaya, onda birine kadar indirmeye yetkilidir. Yapılan bu ekleme ile gayrimenkullerin devir ve iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden devir eden ve devir alan için ayrı ayrı (Binde 20) oranında uygulanan harç tutarının anılan paragrafta belirtilen yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu tarafından farklılaştırılarak uygulanmasına imkan verilmiştir. Değişiklik tarihinde yürürlüğe girmiştir. Saygılarımızla, 5