Okuler Hipertansiyonda Optik Sinir Ba I Topografik

Transkript

1 T Oft Gaz 30, ,2000 Okuler Hipertansiyonda Optik Sinir Ba I Topografik Ol~iimleri He Standart ve Mavi-Sar1 Gorn:te Alan1 Mean Deviation Degerleri Aras1ndaki Ili ki Nevbq_har Tamr;elik (*), Abdullah Ozkzrz (**** ), ErdoiJan Cicik (*** ), Ozcan Ocakoglu (** ), Can Ustiindag (** ), Kazzm Devranoglu (** ), :jehirbay Ozkan(*) OZET Amac;: Mavi-San (Blue-on-yellow, B/Y) perimetri, standart (White-on-white, W/W) perimetriye gore gorme alam defektlerini daha erken ve daha geni olarak ortaya ~akarabilir Heidelberg Retina Tomografisi (HRT) optik sinir ba mm (OSB) ti9 boyutlu gortinttistinti saglar Bu 9ah manm amac1 oktiler hipertansiyonda (OHT) mavi-san ve standart gorme alanmdaki global indekslerden total mean deviation (MD) ve yan alan MD degerleri (HMD) ile OSB morfolojik degi ikleri arasmdaki uyumlulugu kar Ila tirmaktir Metod: 61 normal olgunun Ill gozii ve 52 OHT'lu olgunun 79 gozti degerlendirildi OHT'lu gozler de glokom yoniinden dti tik ve ytiksek riskli olmak iizere iki alt gruba aynld1 Dii tik risk grubu (Grup 1) GiB:22 mmhg'mn tistii ve C/D oram: 0,4'tin altmda olan gozleri; daha ytiksek risk grubu (Grup 2) GiB:22mmHg'nm iisttinde ve C/D oram: 0,6'nm iistiinde olan gozleri i9ermekte idi Normal grubu (Grup 3) olu turan gozlerin GiB:21 mmhg'nm, C/D oram: 0,4'iin altmda idi W/W ve B/Y gorme alam Humphrey perimetresi (Model 750, Program 30-2) ile yap1ld1 Optik sinir ba Imn topografik ol9iimlerini elde etmek ve degerlendirmek i9in 201 software versiyonlu HRT kullamld1 Bulgulann degerlendirilmesi Student' t-testi ve One-way ANOV A testi ile ger9ekle tirildi Bulgular: Her ti9 grupta da total, tist ve alt yan alan MD degerleri, B/Y gorme alanmda W /W gorme alanma gore istatistiksel olarak anlamh yiiksekti (p <005) Gruplar kendi i9lerinde kar Ila tinldrgmda ise MD degerlerinde istatistiksel anlamh fark saptanmad1 OSB topografik degerlerinden 9ukurluk alam (CA), 9ukurluk bi9im ol9iimti (CSM), retina sinir lifi tabakasr kesit alam (RNFLCSA) Grup 2'de, Grup 1 ve 3'e gore istatistiksel olarak anlamh farkh idi (p<005) MD degerleri, HRT parametrelerinden ozellikle CSM ile anlamh korelasyon gostermi tir (p<oooi) Sonuc;: B/Y gorme alam MD degerleri W/W perimetriye gore daha yiiksek olup risk artt!k- 9a MD degerleri daha da yiikselmekte ve HRT ile ol9iilen OSB parametreleri ile iyi korelasyon gostermektedir Anahtar Kelimeler: Okuler hipertansiyon, HRT, mavi-san ve standart gorme alam (*) id Cerrahpa a Tip Fakliltesi Gi::iz Hastahklan Anabilim Dah, Prof Dr (**) id Cerrahpa a Tip Fakliltesi Gi::iz Hastahklan Anabilim Dah, Do9 Dr (***) id Cerrahpa a Tip Fakliltesi Gi::iz Hastahklan Anabilim Dah, Uzman Dr (****) id Cerrahpa a Tip Fakliltesi Gi::iz Hastahklan Anabilim Dah, Asistan Dr + Bu 9ah ma,tod XXXIII Ulusal Oftalmoloji Kongresi'nde serbest bildiri olarak sunulmu tur Mecmuaya Geli~ Tarihi: Kabul Tarihi:

2 488 Nevbahar Tamyelik, Abdullah Ozkm, Erdogan Cicik, Ozcan Ocakoglu, Can Dstiindag, Kaz1m Devranoglu, ~ehirbay Ozkan SUMMARY Correlation between optic nerve head topographic measurements and W/W -B/Y Perimetry Mean Deviation Values in Ocular Hypertension Purpose: Blue-on-yellow perimetry can reveal visual defects earlier and larger in extend than white-on-white (W/W) perimetry The Heidelberg Retina Tomography (HRT) produces a three-dimensinal image of the optic disc The aim of this study is to compare the correlation between B/Y-W /W total mean deviation, hemifield mean deviation and optic nerve head morphological variables Methods: We evaluated 79 eyes of 52 patients with ocular hypertension and 111 eyes of 61 normal subjects Eyes with ocular hypertension was seperated in two groups, low risk group (Group 1) and higher risk group (Group 2) Group 1 included eyes with intraocular pressure (lop) higher than 22 mmhg and C/D ratio larger than 0,4 Group 2 included eyes with lop higher than 22 mmhg and C/D ratio larger than 0,6 lop of normal subjects was lower than 21 mmhg and C/D ratio was lower than 0,4 The B/Y and W/W visual fields (program 30-2) were obtained with a Humprey Perimeter (Model 750) The HRT with the software version 201 was used to acquire and evaluate the topographic measurements of the optic disc Results: In all groups, the total, superior and inferior hemifield MD values were statistically higher in B/Y perimetry than W /W perimetry (p< 0,05) When MD values in each groups were compared, there was no statistically significance Optic nerve head parameters such as cup area (CA), cup shape measure (CSM) and retinal nerve fiber layer cross-sectional area (RNFLCSA) were statistically significant in Group 2 than Group 1 and 3 MD values showed statistically significant correlation with HRT parameters particularly with CSM Conclusion: B/Y visual field mean deviation values are higher than W /W perimetry and correlate well with optic nerve head parameters examined with HRT Key Words: Ocular Hypertension, HRT, Blue-on-Yellow and White-on-White perimetry GiRiS Gorme alam defektleri, optik sinir ba I (OSB) ve retina sinir lifi tabakas1 degi iklikleri (RNFL) glokomun onemli gostergeleri olup nora! doku kaybi, fonksiyon bozuklugu ile kendini gosterir Bununla birlikte OSB degi iklikleri ve RNFL kayb1, genellikle stan dart W /W perimetrideki gorme alam defektlerinden daha once olu Ur (1,2,3) Yapllan son c;:ah malar, klsa dalga boylu rnavi-san gorme alanmm glokomatoz defektleri W/W perimetriye gore daha erken ve geni olarak ortaya c;:ikanlabilecegini gostermi tir (4,5,6,7,8,9) B/Y perimetri, izole ganglion hiicre fonksiyonunu test etmekle birlikte fonksiyonel gorme alam kayb1 ic;:in belirli oranda sinir Oliimii gereklidir ( 1 0) Komputerize alet ve tekniklerin geli mesi ile (konfokal taray1c1 lazer oftalmoskop gibi) hizh ve tekrarlanabilir iic;: boyutlu analiz ve noktasal kar Ila tlrma imkam dogmu tur MATERY AL METOD id Cerrahpa a T1p Fakiiltesi Goz Hastahklan Ana Bilim Dah Glokom biriminde takip edilen goz ic;:i basm CI (GiB) 22 mmhg iizerinde ve standart gorme alam normal olan OHT'lu olgular dii iik riskli (grup 1) vedaha yiiksek riskli (grup 2) olmak iizere iki alt gruba aynldi Dii iik risk grubu (grup 1), GIB: 22 mmhg'm ilstii ve C/D oram: 0,6'm altmda olan gozleri, yiiksek risk grubu ise (grup 2) GIB: 22 mmhg'm ilstii ve C/D oram: 0,6'm ilstiinde olan gozleri ic;:ermekte idi (tablo 1) Grup!'de ya ortalamas1 39,86±16,61 (26-67 aras1) olan 29 olgunun 46 goziinden olu makta idi Grup 2 ise ya ortalamasi 35,96±12,74 (24-65 aras1) olan 23 olgunun 33 goziinil ic;:ermekte idi Tablo 1 Olgulann ozellikleri Ya Ortalamasi GiB (mmhg) C/D oram <;ah mamizm amac1, okiiler hipertansiyonlu (OHT) olgularda mavi-san ve standart gorme alanmdaki global indekslerden total MD ve yan alan MD degerleri ile OSB morfolojik degi iklikleri arasmdaki korelasyonu kar Ila tlrmaktir Grup 1 Grup2 Grup3 3986±166! (26-67) 2473±234 (22-29) < ±1274 (24-65) 2596±279 (22-31) > ±192 (22-69) 1559±276 (10-21) <04

3 Okuler Hipertansiyonda Optik Sinir Ba l Topografik Ol9iimleri ile Standart ve Mavi-San Gorme Alam Mean 489 Deviation Degerleri Arasmdaki ili ki Ortalama ya~j 46,26± 19,20 (22-69 aras1) olan 61 normal olgunun 111 gozii kontrol grubu (grup 3) olarak ses;ilmi~ olup fakiiltemiz goz hastahklan poliklinigine gozliik muayenesi is;in ba~vurmu~ hastalardan olu makta idi Grup 3'de; standart ve mavi-san gorme alam normal olup ailede glokom hikayesi okiiler ve norolojik hastahk, sistemik hastahk, gorme alam ve renk gormeyi etkileyecek ilas; ahm1 yok idi (~ekil 1)!jekill Gruplarzn goz sayzsz dag1lzmz Giiz Say1s1 Grup 1 [] Grup2 111 I [@j Grup3 W /W ve B/Y gorme alanlan, Humprey perimetresi (model 750, program 30-2) ile gers;ekle tirildi OSB topografik ols;iimlerinin eldesi ve degerlendirilmesi is;in 201 versiyonlu Heidelberg Retina Tomografisi (HRT) kullamld1 Bulgulann degerlendirilmesi Student' t testi ve Oneway ANOV A testi ile gers;ekle~tirildi SONU<;;LAR Gruplar ya olarak kar~jla tmldjgmda gruplar arasmda istatistiksel anlamh bir fark saptanmad1 Grup 1 'in GIB'1 ortalamas1 24,73±2,34 mmhg (22-29 mmhg aras1), grup 2'nin 25,96±2,74 mmhg (22-31 mmhg aras1), grup 3'iin 15,59±2,76 mmhg (10-21 mmhg aras1) olup grup 1 ve 2 ile grup 3 arasmda istatistiksel anlamh fark saptanm1~t1r (tablo 1) Mavi-san gorme alanmda total, list ve alt yan alan MD degerleri standart gorme alanma gore her tis; grupta yiiksekti (p<o,ol) Standart gorme a1am total MD degerleri gruplar arasmda kaqj!a~tinldjgmda anlamh fark DA CA* C/D RA RV CSM* MRT RNFLCSA* CLAS Tablo 3 HRT parametre/eri sonu~'lan Ortalama Grup 1 2,04 Grup 2 1,95 Grup 3 2,24 Grup 1 0,46 Grup 2 0,69 Grup3 0,49 Grup 1 0,22 Grup2 0,28 Grup 3 0,20 Grup I 1,56 Grup2 1,38 Grup 3 1,60 Grupl 0,46 Grup2 0,39 Grup 3 0,41 Grup I -0,21 Grup 2-0,13 Grup 3-0,22 Grup I 0,27 Grup 2 0,21 Grup 3 0,23 Grup l 1,34 Grup 2 1,10 Grup 3 1,20 Grup 1 1,90 Grup 2 0,69,(Jrup 3 1,81 Stan dart Deviasyon 0,32 0,41 0,39 0,34 0,49 0,33 0,13 0,17 0,12 0,33 0,43 0,28 0,18 0,14 0,17-0,21-0,19-0,16 0,09 0,12 0,08 0,40 0,46 0,28 2,00 2,20 2,01 I I Tablo 2 Gruplarzn total ve yan alan MD degerleri Mavi-san giirme alam Standart giirme alam Total MD Dst yan Alt yan Total MD Dstyan ortalamas1 alan MD alan MD ortalamas1 alan MD Grup 1-4,71±1,78-5,38±1,94-4,04±1,68-2,98±,1,41-3,12±1,62 Grup 2-5,68±2,01-6,02±2,21-5,34±2,08-3,41±1,64-3,52±1,82 Grup3-3,88±2,49-4,01±2,33-3,75±1,99-2,51±1,17-1,73±1,34 Alt yan alan MD -2,94±1,45-3,32±1,57-1,32±1,08

4 490 Nevbahar Tam~elik, Abdullah Ozkm ~, Erdogan Cicik, Ozcan Ocakoglu, Can Ostiindag, Kaztm Devranoglu, ~ehirbay Ozkan Resim 1 Grup l'e ait bir olgunun HRT sonuf;lan saptanmazken mavi-san gorme alanmda ise sadece grupl ve grup 3 arasmda anlamh fark saptanamadt Grup 2 ile diger gruplar arasmda istatistiksel olarak anlamlt fark goriilmii tiir (p<0,05) Her grup kendi i~inde kar Ila tmldigmda ise iist ve alt yan alan standart ve mavi-san gorme alam MD degerleri arasmda anlamh farklihk bulunamad1 (Tablo 2) HRT bulgulan her ii ~ grupta da ayn ayn degerlendirildi ve grup 2'de CA, CSM, RNFLCSA grup I ve 3'e kiyasla anlamh farkh idi (p<o,os) Grup 1 ve 3 arasmda ise bu fark gozlenemedi (Tablo 3) Gorme alam MD degerleri HRT parametreleri ile kar~iia~tmldigmda grup 1 ve 3'de MD degerleri C/D ile anlamlt korelasyon saptamrken grup 2'de ozellikle CSM ile korelasyon gosterdi TARTI~MA Glokomda yap1sal degi~iklikler, fonksiyunel hasara yol a~ar Bu nedenle OSB'nm kantitatif ol~iimleri ile mavi-san ve standart gorme alam indeksleri arasmda korelasyon bildiren ~ali ma l ar yaym lanml ~ ttr (11,12,13) c;:ah ~mam1zda MD degerleri yoniinden standart garme alamnda fark olmamas1, mavi-san gorme alanmda glokom yoniinden daha yiiksek risk ta Iyan grup 2'in MD degerinin diger gruplara gore anlamh derecede yiiksek olmas1 mavi-san gorme alamnm standart gorme alanma onciiliik ettiginin bir gostergesidir Dii~iik risk grubu ile kontrol grubunun MD degerleri arasmda fark olmamasi kanaatimizce risk artt1k~a mavi-san gorme alamm daha degerli kilmaktadir Resim 2 Grup l'e a it bir olgunun gorme a/am sonurlan S PCt 1'1(10 AtA,~ I $ E: VE: I LEFT!tIAJ1E :,':,~1 ~~ C IL I NC JROCLV H M 7<111 I crjm Jf l 11 ru;1r tuio k llllll! 11Jilll» :111 (11-- ' IIIAIUHu r:slfttnu u &Y oltt_ I K l:'lo(lolilf o~;, S t I i i I S :'1 ", l: ll II tt fl '"' 11 g,,u, 11 U i~ " 11 r r» rt: K ra1 n,g " _n 1t n jl l 11 ~ 21 z n n '' J! 11 n ~ '"' I I I I I -4 t I I I "' I I I I I I 1 1 J l I I ) l l l l I I l I I 4 t I 1 1 I l J ot I I I I l ) l,,, ), J, 1- P I )I rj 1 n I l I I I l 1 1 I I I I I 1 l I I I l t l r It, I I l ~ I I 1 t'tltiu ~ I 1,,,, ~ -'""'1 ~' ', n:a- l lilltl r ~ ru tm t B!Y ve W /W total MD ve Hemifield MD (HMO) degerleri HRT'de saptanan OSB parametreleri ile uyumluluk gostermektedir Bununla birlikte HRT parametreleri, W/W gorme alam bulgulanna gore B/Y gorme alam parametreleri daha iyi korelasyon gostermi~tir (14) Teesalu ve arkmm 40 normal ve 37 OHT ve degi~ik evrelerde glokom hastalannm rastgele

5 Okuler Hipertansiyonda Optik Sinir B a~ 1 Topografik Ol9iimleri ile Standart ve Mavi-San Gorme Alam Mean 491 Deviation Degerleri Arasmdaki ili~ki Resim 3 Grup 2'e a it bir olgunun HRT sonur;lan Resim 4 Grup 2'e ait bir o/gunun gorme a/am sonur;lan 8Lut Y LIOIJ S ft~l!: " I!:LD RttALY'Sn (r~arc: t IICUOCCUL ONCUN 10 1 DOD oz, e7 I COl*,,_ "II t t»lt ou t!ijiw'ii \ ~ kif o lliciui ~~IIIII *Ut U ~ 111(1,, Ill ~ 1 iu' I" U UCI h l llllll:l: f &t JiiHWOll,,,~ " r& Ut»N ltlw Ctii!IQIII :~ IUI - IUIII ';:!V I M I I ' " U II ll I t u 1: u tl It ' ; II l I l tl n I II It I t I l :1 U II I J U -11 II I til -t t! I If I Il l 1 1 -i U II II U I I U II I I I ~", <i1 ~ I f I : "II II " 'l " I ~ JIJ u II n " 11 II lt It ll t1 I' U Jt,r 1 n I I II,(t rt II rut It V 1 1j 1 :1 II :r 1 ~, 1~ ' ' lll l!vj X\ :I' I I I t l i I I I 1 I 1 I I It!A I 111 I I I I I ' II J I 1 I I l 1 J I I I I 1 1 I I I loti I S I I I I )! 1 1 I } r ) I U I I io:ll - ~,11 ru 'lllllril Jn 1111 III QI se~ilen bir gozlerden olu an gruplarda yapt1g1 ~a h mada B/Y ve W/W iist HMD degerleri, HRT parametreleri ile daha iyi korelasyonu gosterilmi olup bildirilen yaymlardaki iist yan alanda glokom defektin daha s1k goriilmesi ger~egi ile uyumludur (15) Yine erken glokomda gorme alam defektlerine daha stk rastlanmaktadjr Bizim ~ah mamizda okiiler hipertansiyonlu olgularda boyle bir farkhhk saptanmad1 W/W ile normal goriilen olgularda dahi B/Y ve HRT bulgulan ile glokomatoz degi ikliklere rastlamak miimkiindiir (14 ) Grup 2'de ~ u kurluk alam (CA), ~ukurl uk ~ek il ol~iimii (CSM), retina sinir lifi tabakas1 kesitsel alam (RNFLCSA), grup 1 ve grup 3'e gore anlamh derecede yiiksek olmas1 ve B/Y ve MD degerleri ile korelasyon gostermesi daha yiiksek riskli okiiler hipertansiyonlu olgularda HRT parametreleri olarak CSM ve RNFLCSA onem ta Jmaktadlf Ozellikle CSM'nin ileri analizlerde degerli bir HRT parametresi olarak goriilmektedir ve optik d isk referans diizleminden bag1ms z olmas1 ise aynca onemli bir avantaj1d1r (14) Sonu~ olarak da HRT ile ol~ iil en optik sinir ba~1 parametreleri mavi-san gorme alan1 sonu ~ lan ile uyumlu olup mavi-san gorme alam standart perimetreye gore daha erken degi iklikleri ortaya ~1kanla bilmek tedir Okiiler hipertansiyonlu olgulan n izlenmesinde optik sinir ba I analizi ile birlikte standart gorme alan yanmda mavi-san gorme alam muayenelerinin yapilmas1 kanismdayiz KAYNAKLAR I Quigley HA, Dunkelberg GR, Green WR: Retinal ganglion cell atrophy correlated with automated perimetry in human eyes with glaucoma Am 1 Ophthalmol 107: Sommer A, Katz J, Quigley HA et al: Clinically detectable nerve fiber atrophy precedes the onset of glaucomatous field loss Arch Ophthalmol 109: 77-83

6 492 Nevbahar Tamyelik, Abdullah Ozkm, Erdogan Cicik, bzcan Ocakoglu, Can Usttindag, Kaz1m Devranoglu, ~ehirbay Ozkan 3 Tuulonen A, Lehtola J, Airaksinen PJ: Nerve fiber layer defects with normal visual fields Ophthalmology I 00; Hart WM, Silverman SE, Trick GL, Nesher R, Gordon MO: Glaucomatous visual field damage: luminance m1d color contrast sensivities Invest Ophthalmol Vis Sci 31: Johnson CA: Diagnostic value of short-wavelength automated perimetry Curr Opin Ophthalmol 7: Johnson CA, Adams AJ, Lewis RA: Patterns of early glaucomatous visual field loss for short wavelength sensitive pathways, ARVO Abstracts Invest Ophthalmol Vis Sci 30:S56 7 Johnson CA, Adams AJ, Casson EJ, Brandt JD: Progression of early glaucomatous visual field loss as detected by blue-on-yellow and standard white-on-white perimetry Arch Ophthalmol Ill: Sample PA, Weinreb RN: Progressive color visual field loss in glaucoma Invest Ophthalmol Vis Sci 33: Sample PA, Weinreb RN, Buyton RM: Blue-on-yellow perimetry, ARVO Abstracts Invest Ophthalmol Vis Sci 27: Johnson CA: Selective versus nonselective losses in glaucoma J Glaucoma 3 [Suppl]: S32-S44 11 Brigatti L, Caprioli J: Correlation of visual field with scanning confocal laser optic disc measurements in glaucoma Arch Ophthalmol 113: lester M, Mikelberg FS, Courtright P, Drance SM: Correlation between the visual field indices and Heidelberg Retina Tomography parameters J Glaucoma 6: Tsai CS, Zangwill L, Sample PA, Garden V, Bartsch DU, Weinreb RN: Correlation of peripapillary retinal height and visual field in glaucoma and normal subjects J Glaucoma 4: Teesalu P,Vihanninjoki J, Airaksinen PJ, Tuulonen A: Hemificld association between blue-on-yellow visual field and optic nerve head topographic measurements Graefe's Arch Clin Exp Ophthalmol 236: Nicholas SP, Werner EB: Location of early glaucomatous visual field defects Can J Ophthalmol 15: