Tükendi Tür Sayısı Matbaa Adı Basım Yılı Basım Yeri
|
|
- Melek Kent
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 2 Tükendi +m İçindekiler Vecihi Özkaya: Frig Mimari Kaplama Levhaları Işığında Attis ve Hayat Ağacı Mehmet Ateş: Göçebe Halılarında Arkaik Semboller ve Simetrik Üslup Nemrut Dağı-Kommagene-GAP Kültür Gezisi Nezih Başgelen: Yok Edilen Geçmiş-Yitirilen Gelecek Nemrud Dağı- Kommagane den Dünden Bugüne Tahribatlar Mustafa Şahin: Bursa Arkeoloji Müzesi nden Yeni Bulunmuş İki Tane Mezar Steli Tür Dergi / Süreli Yayın Sayısı Sayı: 74, Eylül - Ekim 1996,, Matbaa Adı Basım Yılı 1996 Basım Yeri Kanaat Matbaası İstanbul
2 3 Frig Mimari Kaplama Levhaları Işığında ATTİS VE HAYAT AĞACI Vecihi ÖZKAYA Mitolojilerde konu edilen olaylar bir çok sanat dalı için esin kaynağı olmuş ve olaylar, algılandığı şekliyle, bu ortamlarda betimlenmeye çalışılmıştır. Bunların içerik ve işlevsel olarak ele alınmaları ve mitolojiyle bağlantılandırılmaları, tarihin karanlığına da ışık tutabilmektedir. Anlatı geleneği olmayan toplumların ise, inançlarını, duygu ve düşüncelerini, korku ve bağımlılıklarını şekillendirerek resimsel öğe ve simgelerle anlatma yoluna gittikleri gözlenmektedir. Anadolu dünyasında döneminin etkin siyasal ve kültürel gücü durumundaki Frigler'de de benzeri eğilimi gösterir bazı ipuçları yakalamak olasıdır. Yazıtlarının çözülememesinden de kaynaklanan bir yargıyla, Frigler'in resimsel anlatıya, özellikle geometrik nitelikli bezemeye düşkünlüklerini, dönemin sanat anlayışını yansıtması yanısıra, böylesi bir eğilimle açıklamak olasıdır. 1 Bu çalışmada Gordion ve Pazarlı da ortaya çıkarılmış terrakotta levhalar üzerinde işlenmiş bazı özgün Frig betimlemelerinin içeriğine, Roma dünyasında Frig kaynaklı olarak gösterilen dinsel anlatılarla açıklık getirilmesi amaçlanmıştır. Pazarlı (Res. 1-2) 2 ve Gordion'un (Res. 3-4) 3 bu türden betimlenmiş levhalarındaki bakışımlı dağ keçileri, merkezi noktada konumlandırılmış biçimsel ağacın iki yanında düzenlenmiştirler. Betimler kabartma ve yalın (Res. 4), kabartma ve üzeri Kısaltmalar: Åkerström, Terrakotten :Å. Åkerström, Die architectonischen Terrakotten Kleinasiens (1966). Akurgal, PhKunst, :E. Akurgal, Phrygische Kunst (1955). Belli, "Hayat Ağacı", :O. Belli, "Urartular'da Hayat Ağacı İnancı", Anadolu Araştırmaları VIII (1980), Moortgat, Tammuz, :A. Moortgat, Tammuz, Der Unsterblichkeits glaube in der Altorientalischen Bildkunst (1949). Özkaya, Frig Seramiği, :V. Özkaya, İÖ. Erken Birinci Binde Frig Boyalı Seramiği (1995). Parpola," Tree of Life", :S. Parpola, "The Assyrian Tree of Life: Tracing the Origins of Jewish Monothesim and Greek Philosophy", JNES 52 (1993), Prayon, PhPlastik, :F. Prayon, Phrygische Plastik (1987). Vermaseren, Attis, :M.J. Vermaseren, The Legend of Attis in Greek and Roman Art (1966). 1 R.S. Young, "Doodling at Gordion", Archaeology 22 (1969), 270 vd.; E. Simpson, "The Phrygian Artistic Intellect", Source VII/3-4 (1988), Åkerström, Terrakotten, Taf. 88.1; Åkerström, Terrakotten, Taf. 84.4; 85.3.
3 4 boyalı (Res. 3), ya da salt boya ile verilmiştir (Res. 1-2). Her üç durumda da keçiler arka ayakları üzerinde yükselmiş ve ön ayakları ile ağaca dokunmaktadırlar. Gordion örneklerinde keçiler gerili durumda; Pazarlı'da ise geri konumdaki arka ayaklar altta da ağaca dokunmaktadır. Ayrıntılarda farklılıklar gösterseler de, özde aynı düzenleme ruhuna sahiptirler. Kabartma ve yalın olanda (Res. 4) ayrıntılar belirtilmemekle beraber, diğerlerinde gövdenin anatomik bölgelere ayrılarak değişik biçimlerde doldurulduğu gözlemlenir. Sonuçta, ağaç ve hayvanlarda çizgisellik egemendir. Bu şekilde çizgisel (linear) hayvan betimlemeleri Gordion'da boyalı seramik sanatında İÖ. 8. yüzyılın ikinci yarısı yeniliği olarak görülür. 4 Dolayısıyla hayvanların kökeninin, biçemleri açısından, bu dönemde aranmaları gerektiği konusunda uyarıcı ipuçları vardır. Levhalar üzerindeki düzenlemenin koşutlarını, bir bütün olarak, İÖ. 8. yüzyıl ürünlerinde yakalamak olasıdır. Gordion'un Tahrip Katmanı bulgusu bir kraterin kulplarla sınırlı geniş karın metobunda, ortadaki bir ağacın iki yanında bakışımlı düzenlenmiş ve ön ayaklarıyla ağaca dokunur durumda verilmiş gölge görüntü tekniğindeki dağ keçileri ve geyikler bunun en çarpıcı örneklerinden birisidir. 5 İÖ. 8. yüzyılın ikinci yarısında Gordion'da değişik ortamlarda görülen bu düzenlemenin örneklerine, Doğu Frig merkezlerinden Maşat Höyük'ten krater parçaları 6 ve Boğazköy'den fildişi eserler 7 üzerinde de tanık olunmaktadır. Gözlemlerimize göre, İÖ. 9. yüzyılın ortalarında ilk örneklerine tanık olduğumuz 8 gölge görüntülü hayvan betimlemeleriyle bezeli ve Frig boyalı seramiğinin en erken örnekleri durumundaki dört kulplu kraterler 9 ile İÖ. 8. yüzyılın ikinci yarısı Gordion vazoları 10 üzerinde betimlenmiş dağ keçileri ve geyiklerin genelde önlerindeki biçimsel ağaçla birlikte verilmiş olmaları, bu düzenleme ruhunun değişik türevleri olmalıdırlar. Kanıtlar, Pazarlı ve Gordion bulgusu terrakota levhalarda betimlenmiş dağ keçisi ve ağaç birlikteliğinin erken dönemlerde örneklerinin bilindiğini göstermektedir. Bu bağlamda söz konusu levhalar, üzerlerinde betimlenen hayvanların düzenlemeleri ve biçemleri açısından, öncülerini İÖ. 8. yüzyıl ve olasılıkla öncesinde bulmaktadırlar. Akurgal'ın "..bir ağacın iki yanında tırmanan dağ keçileri motifi ise tamamıyla Şark'lı bir motif olup Yunanistan'da hiç bir zaman kullanılmamıştır" yorumuna katılıp; "...dağ 4 E. Akurgal, PhKunst, 39 vdd.; G.K. Sams, The Phrygian Painted Pottery of Early Iron Age Gordion and Its Anatolian Setting (1971), 170 vd., Pl ; R.S. Young, Three Great Early Tumuli.The Gordion Excavations Final Reports I, Ed. E.L. Kohler (1981), Fig. 17; Prayon, PhPlastik, Abb. 39b; Özkaya, Frig Seramiği, 112 vdd., Lev. 37a, 38b. 5 R.S. Young, "The Gordion Campaign of 1967", AJA 72 (1968), 239, Pl. 75, Fig. 26; Sams, Phrygian Painted Pottery (n. 4), ; Pl ; ay. "Schools of Geometric Painting in Early Iron Age", The Proc. of the Xth Int. Cong. of Clas. Arch. (1973), , Lev T. Özgüç, Maşat Höyük II. Boğazköy'ün Doğusunda bir Hitit Merkezi (1982), 54, Lev. 70.3, Şek. 153; Özkaya, Frig Seramiği, Lev. 9e. Buradaki fark hayvanların ortasında ağacın verilmemesidir. 7 Prayon, PhPlastik, 190, Taf. 44b. 8 Özkaya, Frig Seramiği, 171 vdd. 9 Akurgal, PhKunst, 1-10, Taf. 1-6; Özkaya, Frig Seramiği, 38 vdd. Lev. 1-4, Sams, Phrygian Painted Pottery (n. 4), Pl ; ay., "Orientalizing Art", , Fig. 2; ay., "Schools of Geometric Painting..." (n. 5), Pl ; Prayon, PhPlastik, Taf. 39b; Young, Three Great Early Tumuli (n. 4), Taf. 17 D-E, Fig. 19; Özkaya, Frig Seramiği, 34 a, 37a, 38b.
4 5 keçilerini stili Yunan tarzındadır" önermesini, 11 yukarıda anılan kanıtlar ışığında, kabul etmeme durumundayız. Söz konusu levhalarda yaygın bir şekilde iki renk kullanımı söz konusudur, ancak bunu Frig sanatında bir Yunan yeniliği olarak kabul etmek, 12 bu şekilde boyanmış vazoların İÖ. 8. yüzyılın ikinci yarısında örneklerinin ortaya çıkması nedeniyle, 13 olası görünmemektedir. Burada çalışmaya konu edilen levhalar İÖ. 6. yüzyıla ait olabilirler, 14 ancak biçim ve biçem açısından İÖ. 8. yüzyıl özelliklerini, ait oldukları dönemin yeniliklerine açık olarak, yansıttıklarını söylemek daha doğru olacaktır. Çünkü İÖ. 6. yüzyıl ortalarında özellikle Kızılırmak Bölgesi'nde ve güneyindeki boyalı seramik ürünlerinde anatomik olmaktan uzak, özünü yansıtmayan, oldukça biçimselleştirilmiş ve yerel geliştirilmiş bir biçemin garip hayvan ve karışık yaratık betimlemelerinin egemenliği görülür ki, 15 gerek Pazarlı, gerekse Gordion örneklerinde henüz bu aşamada değişim ve bozulma gözlenmemekte ve gelenekselci sanat anlayışı doğrultusunda eski biçimlerini korudukları gözlenmektedir. Özellikle bu betimlemelerin Doğu'lu bir özü yansıtmaları, 16 Friglerin bu bölge kültürleriyle ilgilendiği ve etkilendiği bir evreye de işaret etmektedir ki, bu da Midas dönemidir. 17 Bu durumda, bu levhalar -her ne kadar geç döneme ait oldukları kabul edilse de- betimlemeleri açısından erken Frig dönemi özelliğini yansıtmaktadırlar. İçerikleri bakımından irdelendiğinde ise, bunların Doğu kaynaklarına açıklık getirme şansı elde edilmektedir. Özellikle Gordion bulgusu bir levha üzerinde Minotaur boğasının öldürülmesinin konu edilmesinde olduğu gibi, 18 söz konusu bakışımlı düzenlenmiş dağ keçileri ve ortalarındaki ağaç örgesinin de dini anlatıma yönelik olabileceğinden hareketle, 19 bunların içeriğine açıklık getirebilmek amacıyla Geç Roma yazarlarınca dile getirilen Attis söylencesini irdelemek yerinde olacaktır. Anadolu ve Akdeniz dünyasında geniş bir yayılım gören Kybele kültünde geç dönemlerde bir de Attis tipi görülür. Kybele-Attis ilişkisini dile getiren çeşitli 11 E. Akurgal, "Pazarlı'da Çıkan Eserler Üzerine Yeni Araştırmalar", Belleten VII, 25 (1943), 15. Ayrıca bkz. ay., PhKunst, 79; Åkerström, Terrakotten, 159 vd., 172 vdd.; Prayon, PhPlastik, Akurgal, (PhKunst, 48-49) seramik sanatında iki renk boyamacılığın Olgun Frig-III evresi (Reifphrygischer Vasenstil- Dritte Phase ) ürünlerinde, Grek sanatı etkisiyle, İÖ. 7. yüzyılın ortalarında ortaya çıktığını vurgular. 13 R. Opificius, "Altphrygische Keramik von Büyükkale (Boğazköy)", MDOG 95 (1965), 81-89, Sams, Phrygian Painted Pottery (n. 4), ; Özkaya, Frig Seramiği, Akurgal, PhKunst, 79-80; ay., "Pazarlı..." (n. 11), 16-17; Åkerström, Terrakotten, 149 vdd., 169 vdd. 15 T. Özgüç, Kültepe Kazısı Raporu 1948 (1950), 259; ay., Demir Devrinde Kültepe ve Civarı (1971), 19-20; Akurgal, PhKunst, 18-20, Abb ; 16 Akurgal, "Pazarlı..." (n. 11), M.J. Mellink, "Mita, Mushki and Phrygians", Anadolu Araştırmaları II/1-2 (1965), H. Th. Bossert'in Hatırasına Armağan, ; R.D. Barnett, "Phrygia and the Peoples of Anatolia in the Iron Age", CAH II/2 (1975), ; G.K. Sams, "Phrygian Painted Animals: Anatolian Orientalizing Art", AnatSt. XXIV (1974), ; Özkaya, Frig Seramiği, Åkerström, Terrakotten, 153 vdd., Taf Prayon, PhPlastik, 177.
5 6 söylenceler irdelendiğinde, Attis'in küllteki yeri, önemi, kaynağı ve adına düzenlenen törenleri algılama olanağı elde edilir. Attis'le ilgili ilk anlatıya, Büyük İskender'in çağdaşı Hermesianax'ın şiirlerinde tanık olunur. 20 Olasılıkla öyküyü Hermesianax'tan özetle aktaran Pausanias'a göre, Attis Frigli Kalaos'un oğludur ve annesinin ismi bilinmemektedir. Kalaos hakkında daha fazla bilgi vermemekle beraber, Attis'in krali soyunu imleyen hikayelerden dolayı bir kral olduğu varsayılmaktadır. 21 Herodot'ta Attis -ya da Atys- söylencesi daha değişik bir şekilde dile getirilir ve bütün hikaye bir yaban keçisi avlarken ölen Attis kişiliğinde gelişir. 22 İS. 2. yüzyılda Kybele ve Attis adına Dumae'de inşa edilmiş tapınağı gördüğünden söz eden Pausanias ile İS. 4. yüzyıl hristiyan yazarlardan Arnobius tarafından aktarılan -Cybele ve Attis rahiplerinin merkezi Pessinus'ta yaygın olan- diğer bir geleneksel anlatı, hem Attis'in doğumuna hem de kökenine açıklık getirmektedir. 23 Bu söylence ve türevleri Hepding, 24 Showerman, 25 Vermaseren 26 ve diğerleri tarafından bir araya getirilerek bütünlük kazandırılmıştır. Buna göre: Frigya'da Pessinus yakınlarında Agdus olarak bilinen büyük bir kayalıkla temsil edilen Büyük Ana'yla birlikte olmak isteyen Zeus, tanrıçanın karşı koyması esnasında tohumlarını yeryüzüne saçar. 27 Bunun üzerine, onuncu ayda ismi Agdus'tan türeme Agdistis adında bir bisexüel dünyaya gelir. Anadolu'da geniş yankılar uyandıran ve izler bırakan Agdistis, 28 bisexüel karakterinden dolayı, kendini güçlü kılabilecek özelliklere ve başka bir yaratığa gereksinimi olmaksızın çoğalma olanaklarına sahiptir. Tanrılar ve insan soyu konusunda hiç bir kaygısı yoktur; kendisini evrenin en güçlü yaratığı olarak görür. Bu korkunç yaratıktan kurtulmak amacıyla kendi aralarında toplanan tanrılar, Agdistis'in su içtiği kaynağa şarap karıştırarak O'nu derin bir uykuya daldırır ve Dionyzos'un savaş hileleri ile erkeklik organını keserler. Bunun kanından yeryüzünde nar, ya da badem ağacı yetişir. 29 Bu ağaçların meyvesini toplayarak kucağına dolduran Sangarius'un (nehir tanrısı) bakire kızı Nana hamile kalır. Bu olay üzerine Nana'nın babası kızını öldürmek ister, ancak bebek Büyük Ana tarafından korunur. Çocuk doğduğunda ikinci bir kez tanrıça tarafından korunur ve onun koruması altında bebek bir keçi (teke ya da yaban keçisi) tarafından beslenir. 20 Showerman, Great Mother, 20; Vermaseren, Attis, 2, n Vermaseren, Attis, 3; V. Özkaya, "Frigler'de Hero Kültü", Arkeoloji ve Sanat 67 (1995), 20 vd. 22 Herodot, I, Pausanias, VII, 17; Arnobius, V, H. Hepding, Attis, seine Mythen und sein Kult (1903), 37 vdd., 103 vdd. 25 Showerman, Great Mother, Vermaseren, Attis, Pausanias'a göre (VII, 19-20) ise Zeus uyurken tohumlarını yeryüzüne saçar. 28 Strabon'un (XII, 567), "... Pessinus dünyanın o kısmındaki en büyük ticaret merkezi olup, büyük saygı gören Tanrılar Anası'na ait tapınak buradadır. Ona Agdistis derler... Kutsal bölge, Attaloslar tarafından kutsal bir yere yakışacak şekilde, tapınak ve beyaz mermerden portikler ilave edilerek yapılmıştır.." şeklindeki sözleriyle de bu etki algılanabilmektedir. 29 Pausanias badem ağacı, Arnobius ise nar ağacı olarak aktarır; bkz. Showerman, Great Mother, 20-22; Vermaseren, Attis, 4-5.
6 7 Çocuğun ismi Attis'tir ve her iki yazara göre de bu isim çocuğun güzelliğinden ve çekiciliğinden kaynaklanmıştır. Öykünün buraya kadar olan kısmında Ana Tanrıça'nın kayalıkla temsil edilmesi, Attis'in nar ya da badem ağacı meyvelerinden oluşması ve bir dağ keçisi tarafından beslenmesi özelliklerinin altının çizilmesi gerekir. Ayrıca Attis'in Frigya'da doğduğu ve Anadolu'lu bir ilah olduğu anlaşılmaktadır. Vermaseren Arnobius'un Attis hakkındaki anlatılarına dayanarak O'nu he-goat olarak tanımlar. 30 Öykünün devam eden bölümünde gelişen olaylar şu şekilde özetlenebilir: Güzelliğinden dolayı Attis olarak adlandırılan çocuk, uygun yaşa geldiğinde, akrabaları tarafından kralın kızıyla evlendirmek amacıyla Pessinus'a gönderilir. 31 Bu arada Agdistis'le de tutkuya dayalı bir ilişki kurar. Evlilik törenleri sırasında kendisine aşık olan Agdistis aniden ortaya çıkar; çılgınca çoşkuya kapılan Attis kendini hadım eder ve O'nu kral izler. 32 Bu olaya sebep olan Agdistis yaptıklarından pişman olur ve Zeus'u, gencin gövdesinin bozulmaması yönünde, ikna eder. Sonuçta gencin çürümez olarak kalmasını, saçlarının uzamasını ve küçük parmağının hareket etmesini sağlayan tanrıça, cesedi Pessinus'ta kutsar; 33 ve O'nun yıllık törenlerle 34 anılmasına sebep olur. Roma dünyasında Mart ayında Attis adına düzenlenen bu törenler iki aşamalı olarak gerçekleştiriliyordu: tutkusu ve ölümü anısına tristia; uzun bir kış uykusundan sonra tekrar dirilmesi anısına düzenlenen şenlikleri içeren hilaria. 35 Attis'in ölümü ve yeri konusunda çelişkili bilgiler vardır. Değişik türevleri ile birlikte, yazarlar Attis'in vahşi bir domuz tarafından öldürüldüğünde ve Lidya ya 30 Vermaseren, Attis, Hermesianax'tan aktarıyla Pausanias, Attis'in ergenlik çağına geldiğinde tanrıça tapınımına girmesi için Pessinus'a gönderildiğini; Lidyalılar tarafından onurlandırılan Attis'in Zeus'u öfkelendirmesi üzerine vahşi bir domuz tarafından öldürüldüğünü anlatır. Bkz. Showerman, Great Mother, Arnobius'a göre (V, 7) Agdistis'in düğün törenine çılgınce girmesi sonucu, kendinden geçen Attis, bir çam ağacının altında uzanmış olarak kendini hadım eder ve "tibi, Agdesti, haec habe, propter quae motus tantos furialium discriminum concitasti" kelimeleriyle kesilmiş organlarını Agdistis'e verir. Bkz. Showerman, Great Mother, 21; Vermaseren, Attis, Pausanias VII, 17, 19-20; Arnobius V, 5-8. Ayrıca bkz. Showerman, Great Mother, Kybele tapım törenleri ile ilgili olarak Cumhuriyet Dönemi'nde az kanıt bulunmakla birlikte, tapınımın merkezi Frigya'daki uygulamaların Roma'da da taklit edildiği bilinmektedir; çünkü merasimler Frigyalı bir rahip ve rahibenin sorumluluğunda gerçekleşiyordu: Arnobius V, 5-8; Servius, Ad Aeneas, XII, 836; Showerman, Great Mother, 22; Vermaseren, Attis, 3; Ö. Çapar, "Roma Tarihinde Magna Mater (Kybele) Tapınımı", DTCFD XXIX, 1-4 (1979), 178 vd. 35 Bu törenler konusunda ayrıntılı bilgi için bkz. Showerman, Great Mother, 10 vd., 56 vd.; Vermaseren, Attis, 39 vd.; ay., Cybele and Attis, the Myth and the Cult (1977), 113 vdd.; Çapar, age., 180 vd.
7 8 da Frigya'da (Pessinus) gömüldüğünde hemfikirdirler. 36 Ovidius ise, Attis'in bir çam ağacına dönüştüğünü ve asla ölmediğini belirtir. 37 Yukarıda kısaca özetlenen Attis söylencesindeki önemli unsurları şöyle sıralamak olasıdır: Attis'in Frigya'lı olması; nar ya da badem ağacı meyvelerinden dünyaya gelmesi; bir dağ keçisi tarafından beslenmesi; ölümsüzleşerek çam ağacına dönüşmesi; uzun bir kış uykusundan sonra ilkbaharda tekrar dirilmesi. Attis söylencelerinin sanat eserlerinde yansıtılmış betimlemeleri arasında O'nun badem ya da nar ağacı meyvelerinden doğumunu konu edinen sahneler bilinmemekle beraber, genelde çam ağacıyla ilişkili görülmüş ve bu şekilde betimlenmiştir. 38 Ancak kendisini besleyen keçilerle bağlantısını ima eder bazı bulgular saptamak olasıdır. Bunun en belirgin örneği, tanrıça kültünün yüzyıl önce Roma'ya getirilişi anısına İÖ. 104'te bastırılmış bir sikkenin arka yüzüne işlenmiş betimlemedir ki, burada Attis, tiara giymiş ve elinde ağaç dalı tutmuş olarak, eril bir keçi üzerinde görülür. 39 Bunun dışında Attis'in bu yönü genelde pan betileriyle vurgulanmıştır. 40 Attis'in ölümsüzlüğü ve ilkbaharda tekrar dirilmesi de çeşitli ortamlarda konu edilmiş görünmektedir. 41 Her ne şekilde betimlenmiş olursa olsun, Cumhuriyet döneminde Roma'da varlığı kanıtlanabilen Attis, İmparatorluk çağında tanrıça Kybele yanında kültteki yerini almış ve yaygınlaşmış olarak Anadolu kültürünün bir temsilcisi durumundadır. 42 Attis'in, söylencesinin kaynaklandığı, Anadolu'daki en erken tapım izleri araştırıldığında, arkakik döneme kadar çıkan ve O'nu bebekken Kybele'nin 36 Herodot, I, 34-35; Pausanias, (I, 4-5) Attis'in ölüm yeri olarak Pessinus'taki Agdus Dağı'nı gösterir; Pausanias'la birlikte Arnobius da (VII, 8) O'nun öldüğünde ve eski güzelliğiyle var olmadığında hemfikirdirler. 37 Ovidius, Fasti, IV, 239 vd. Attis onuruna düzenlenen yıllık törenlerin 22 Mart günü Arbor Intrat adıyla yapılanında ölü Attis'i sembolize ettiği kabul edilen çam ağacının gövdesinin yün bantlarla sarılması ve dallarına menekşeler asılması (söylencelerde Attis'in gövdesinin kendisini seven İa, ya da İo, tarafından yünlerle örtülmesini ve Ana Tanrıça'nın çam ağacını Attis'in toprağa düşen kanından çıkmış olan menekşelerle süslemesini anımsatmaktadır), bunu doğrulamaktadır; bkz. Showerman, Great Mother, 57 vd.; Vermaseren, Attis, 39 vd.; ay., Cybele and Attis (n. 35), 115; Çapar, age. (n. 34), İstanbul Müzesi'nden Arkaik dönem ile Roma dönemi arasında değişen tarihlemeleri ile bir küme terrakota figür Kybele'yi kucağında Attis olarak tanımlanan bir çocuk ile temsil etmektedirler; bkz. P. Lambrechts, Attis, van herdersknaap tot god (1962), 45 vd.; Vermaseren, Attis, 10-11, Fig. 62. Her ne kadar bu ve benzeri anlatımlar Attis'in Kybele'nin oğlu olduğu şeklinde yorumlamalara yol açmışsa da (Lambrechts, age., 46, n. 2; Vermaseren, age., 45 vd.), olasılıkla bunlar, gencin daha bebekken tanrıça tarafından korunduğunu anlatmaya yönelik olmalıdırlar. Bunların yanısıra, Roma döneminde Attis genelde çam ağacı ya da çam kozalağı ile ilgili görülmüştür; bkz. Vermaseren, age., 14 vdd. 39 Hepding, Attis, seine Mythen und sein Kult (n. 24), 143, n. 3; H. Graillot, Le Culte de Cybele (1912) 72; E.A. Syndenham, The Coinage of the Roman Republic (1952), 73, No. 553; Vermaseren, Attis, Vermaseren, Attis, 7-8; n. 7, 8, Vermaseren, Attis, 8, n Graillot, age., 102 vd.; F. Cumont, Oriental Religions in Roman Paganizm (1956), 50 vd.
8 9 kucağında gösteren terrakotalar, 43 ilkbaharda tekrar dirilmek üzere kış dinlencesinde olduğunu gösterir Lidya-Hamam'daki yontu ve kabartmalar, 44 kendini hadım ettikten sonraki durumunu betimleyen Kyzikos'dan sikkelerin 45 yanısıra, isminin işlendiği Midas Anıtı, 46 Çepni yazıtları 47 ve bazı seramikler üzerindeki grafitolar 48 gündeme gelmektedir. Bunların yanında, her ne kadar erken dönemlerde sanat eserlerinde betimlenmiş görüntüleri bilinmese de, Frig dağlık bölgesindeki basamaklı altarlar ya da kayalıklar üzerine işlenmiş ikili disklerin Kybele ve Attis'i simgeledikleri kabul edilmektedir. 49 Ancak, yukarıda anılan Anadolu kaynaklı söylenceler ışığında şekillendirilmiş Roma dönemi yapıtları, 50 ya da dini törenlerde Attis'i sembolize eden öğeler dikkate alındığında, Pazarlı ve Gordion bulgusu terrakota levhalar üzerindeki dağ keçileri ve ağaç birlikteliği konuyla bağlantılı görünmektedir (Res. 1-4). Daha önce de değinildiği üzere, simgesel anlatımlara yönelik bu dönem Frig sanat anlayışı doğrultusunda, burada ortada bulunan ağaç Attis'i; iki yanında bakışımlı düzenlenmiş dağ keçileri ise, olasılıkla onu korumakla görevli söylence kaynaklı betimlemeleri sembolize etmektedirler. Bu bağlamda Attis'in kışın ölen ve ilkbaharda dirilen doğa güçlerini simgelediği ve tapınımı da Frigya'da odaklanmış olarak tanrıçanın aşığı bir bitki tanrısı biçiminde algılandığını ortaya koymaktadır. 51 Söz konusu bu nitelikleri O'nu, bakışımlı iki keçi arasında düzenlenmiş hayat ağacı örgesiyle simgeleştirilen Sumerler'in aşk ve savaş tanrıçası İnanna'nın kocası olan bereket tanrısı Dumuzi (Tammuz) 52 ile benzeştirmektedir ki, bu olgu ilahın kökeninin Mezopotamya'ya kadar inebileceğinde yol göstericidir. 53 Bu eşimsenim, doğal olarak, Frig tapınımında Attis kişiliğinde özdeşleştirilmiş hayat ağacı inancının varlığını 43 Bkz. n Vermaseren, Attis, 8, 33, n Vermaseren, Attis, 33, n J. Friedrich, Kleinasiatische Sprachdenkmäler (1932), 125, No. 1; G.L. Huxley, "Titles of Midas", Greek, Roman and Byzantine Studies 2 (1959), 85-86, No. 1; C.H.E. Haspels, The Highlands of Phrygia. Sites and Monuments (1971), 289, No. 1, Fig C. Brixhe-T. Drew-Bear, "Trois Nouvelles Inscriptions Paléo-phrygiennes de Çepni", Kadmos 21 (1982), 64-87; C.Brixhe-M.Lejeune, Corpus des Inscriptions paléo-phrygiennes (1984), W.08, W Brixhe-Lejeune, age., No. G-107, G-118, G-119, G-120, G-123, G-124, G-128, G-148, G-221, G-224, G-234; L.E. Roller, "Hellenistic Epigraphic Texts from Gordion", AnatSt. 37 (1987), No. 48, 51; L.E. Roller, "Phrygian Myth and Cult", Source VII-3/4 (1988), 48 vd. 49 Haspels, age., 93, 94, 97, Fig. 528, 1; R. Naumann, Die Ikongraphie der Kybele in der Phrygischen und der Griechischen Kunst, İst. Mitt. Beiheft 28 (1983), Taf Attis ve çam ağacı ilişkisi için bkz. Vermaseren, Attis, 33-37, Pl. XXI, Vermaseren, Attis, Pazarlı ve Gordion bulgusu terrakota levhalar üzerinde betimlendiği şekliyle bakışımlı iki keçi ortasındaki ağacın, Sumerler'de ölüm ve yaşamdan oluşan iki kavram arasındaki devingenliği, yeraltı dünyasıyla ilgili inançları, ilkbaharda tekrar dirilen anatanrıçanın hayat arkadaşı Dumuzi'yi simgelediği bilinmektedir; Moortgat, Tammuz, 28 vdd.; F. Hancar, "Das urartäische lebensbaummotiv, eine neue Bedeutungstradition", Iranica Antiqua VI (1966), 92; Belli, "Hayat Ağacı", F. Kınal, "İnanna'nın Cehenneme İnişi Efsanesi", Tarih Araştırmaları Dergisi III (1965),
9 10 gündeme getirir ki, bunun kaynağı, içeriği doğrultusunda, kuşkusuz, Doğu kültürleridir. Özel dini içeriğiyle İÖ. 4. binden itibaren Mezopotamya'da farklı yer ve zamanlarda çeşitli sanatsal ortamlarda betimlenmişliğine tanık olunan hayat ağacı örgelerinin en özgün biçimi iki hayvan arasında verilmiş olanıdır. 54 Ur kral gömütlerinde bulunmuş I. Ur dönemine ait bulgularda, 55 Mari Sarayı'ndan toprak eserlerde, 56 II. Sargon dönemine ait bir kült kabı üzerinde, 57 Susa'dan bir mühürde, 58 Zincirli 59 ve Tell Halaf'tan orthostad kabartmalarında 60 iki keçi arasında verilmiş hayat ağacı örneklerinde görüldüğü üzere, Sumer, 61 Babil, 62 Hurri, 63 Asur 64 ve Geç Hitiler'de 65 İÖ. ikinci binden birinci bine sarkan bir gelenek devamlılığı sözkonusudur. Bu geleneğin Anadolu'daki uzantılarının çarpıcı örnekleri; Van Müzesi'nden bir mühür baskısında, 66 Argiştihinili'den çömlek parçası 67 ile Adana Müzesi'nden bronz kemer parçası üzerinde 68 betimlendiği 54 H. Danthine, Le Palmier-dattier et les arbres sacrés dans l'iconographie de l'asie occidentale ancienne (1937), 212; Moortgat, Tammuz, 3 vdd., 28-32, 79; Hancar, age., 92; Belli, "Hayat Ağacı", 238; J. Reade, Assyrian Sculpture (1983), 27; Parpola, "Tree of Life" 161. İki keçi arasında verilmiş en erken örneklerinden birisi Susa'dan bir mühür üzerinde görülür; Moortgat, Tammuz, 3, Abb. 1. Cemdet Nasr dönemine ait bir mühür üzerinde ise, uçlarında rozet sarkılı sarmal bir çalı örgesinin iki tarafında koyunlar görülmektedir (age., 4, Abb. 2). Görüldüğü gibi, aynı türden hayvanlarla birlikte düzenlenmiş örnekleri yanısıra, iki ayrı hayvan arasında betimlenmiş örnekleri de bilinmektedir (age., 3). Bu konuda ayrıca bkz. Parpola, age., 161 vdd., n Moortgat, Tammuz, 5, 27 vd., Abb Moortgat, age., 6, Abb Moortgat, age., 4, Abb Moortgat, age., 6, Abb Moortgat, age., 7-8. Abb M. von Oppenheim, Der Tell Halaf (1931), Taf. 24b; Moortgat, Tammuz, 7-8, Abb H. Frankfort, Cylinder Seals (1939), 15 vd.; A. Moortgat, Vorderasiatische Rollsiegel (1940), 11 vd.; ay., Tammuz, 28 vdd.; Belli, "Hayat Ağacı", 240 vd.; Parpola, "Tree of Life", 161 vd. 62 Moortgat, Tammuz, 93 vd.; ay., Die Kunst des Alten Mesopotamien (1967), 240; Belli, "Hayat Ağacı", 240 vd. 63 Moortgat, Tammuz, 100 vd., Abb. 47; Belli, "Hayat Ağacı", 240, n Mezopotamya öncülerinden etkilenmiş olarak, "...yalnızca yeraltı dünyasının güçleriyle olan savaşta varoluşun düzenini ve yazgısını belirlemekle kalmayıp, aynı zamanda ölüm ve doğuşun sonsuz dolaşımını da oluşturan" (Belli, "Hayat Ağacı", 238) anlamıyla Asurlar'da hayat ağacı, yaklaşık İÖ. II. bin ortalarına doğru ikonografisinde yeni gelişim göstererek, Yeni Asur İmparatorluğu döneminde dini içeriğiyle birlikte tüm Yakın Doğu'ya yayılır ve etkileri İÖ. I. bin sonlarına kadar devam eder (Parpola, "Tree of Life", 163). Özellikle Asur imparatorluk ideolojisindeki önemi, krali giysilerde, mücevherlerde, resmi mühür ve saray resimlerinde işlenmesiyle de algılanabilmektedir: bkz. J. Reade, "A Glazed-Brick Panel from Nimrud", Iraq 25 (1963), 38-47, Pl. 9; E. Strommenger - M.Hirmer, The Art of Mesopotamia (1964), Pl. 251, 254; M.E.L. Mallowan, Nimrud and Its Remains, I (1966), Fig. 58; J. V. Canby, "Decorated Garments in Ashurnasirpal's Sculpture", Iraq 33 (1971), 32 vd., Pl. XVIIIf; D. Collon, Fırst Impressions (1988), Fig. 345; Parpola, "Tree of Life", Moortgat, Tammuz, 6 vdd. 66 Belli, "Hayat Ağacı", Res. 5, Lev B.B. Piotrovskii, Urartu (1969), Fig. 66; Belli, "Hayat Ağacı", Res. 3.
10 11 üzere, Urartular'da görülür. 69 Daha sonra, Pazarlı ve Gordion bulgularıyla kanıtlandığı gibi, Frigler'de varlığına tanık olunmaktadır. Urartular'da bu tapımın ortaya çıkması ve ikonografisi Asur etkilerine bağlanmış olmakla birlikte, 70 Frigler'deki varlığının kaynağı konusunda iki olasılık gündeme gelmektedir: çağdaş ve Anadolu kültürü olması nedeniyle Urartular; İÖ. 12. yüzyıldan İÖ. 8. yüzyıla kadar kaynaklarında kendilerinden Muşki diye söz eden ve ilişkileri somut olarak kavranabilen Asurlar. 71 Frig uygarlığının Urartular'la ilişkileri yadsınamaz; 72 ancak, Asurlar'la olan siyasi ve kültürel bağlantılarıyla karşılaştırıldığında, daha az kanıtlanabilmektedir. Bu durumda, Urartu ve Frigler için Asur'u ortak kaynak kabul etmek yanlış bir varsayım olmayacaktır. Sonuç olarak; bazı Frig merkezlerinde bulunan mimari kaplama levhaları üzerindeki betimlemelerin dini içerikli oldukları, belirli bazı konuların işlenmiş olmasıyla, anlaşılabilmektedir. Bunlardan, Pazarlı ve Gordion bulgusu levhalar üzerinde görülen bakışımlı iki keçi arasındaki biçimsel ağaç örgeleri, kaynağını İÖ. 4. bin kültürlerinden alan ve Asur aracılığıyla Anadolu'da tanınan hayat ağacını sembolize etmektedirler. Bu kutsal örgenin ölümü ve dirimselliği kişiliğinde birleştiren Sumer tanrısı Dumuzi'yi simgelediği; bu tanrının da daha sonra Attis'le eşimsendiği kanıtlanabilmektedir. Bu durumda, İÖ. 8. yüzyılda Frigya'da varlığı algılanabilen Attis tapınımının kaynağı olarak Doğu kültürleri ortaya çıkmaktadır. Anadolu aracılığıyla Roma'ya aktarılan ve Kybele ile birlikte tapım gören Attis adına yapılan törenlerde Attis'i sembolize eden olgular da buna işaret etmekte; sonuçta, erkende ve geçte, ilahın aynı sembollerle gösterildiğine tanık olunmaktadır. Dolayısıyla terrakota levhalardaki keçi ve ağaç birlikteliği Attis'i sembolize etmekte; bu da O'nun Dumuzi ile olan bağının somut olarak kavranmasına yardımcı olmaktadır. Roma'daki yankıları ise Anadolu-Frig etkilerine yorumlanmalıdır. 68 Belli, "Hayat Ağacı", Res Eski Doğu toplumlarında olduğu gibi, ölüm ve dirimselliğin simgesi olarak hayat ağacının Urartular'da görülmesi Asur etkileriyle açıklanmaktadır; Hancar, age. (n. 52), 92 vdd.; B.B. Piotrovskii, Urartu, The Kingdom of Van and Its Art (1967), 15; T. Özgüç, Altıntepe I. Mimarlık Anıtları ve Duvar Resimleri (1966), 20 vd.; ay., Altıntepe II. Mezarlar, Depo Binası ve Fildişi Eserler (1969), 7 vd.; O. Belli, "Urartu Sanatının Sosyo-Ekonomik Açıdan Eleştirisi Üzerine Bir Deneme", Anadolu Araştırmaları VI (1978), 57; ay., "Hayat Ağacı", Bkz. n M.J. Mellink, "Mita, Mushki and Phrygians", Anadolu Araştırmaları II/1-2 (1965), H. Th. Bossert'in Hatırasına Armağan, ; R.D. Barnett, "Phrygia and the Peoples of Anatolia in the Iron Age", CAH II/2 (1975), ; Özkaya, Frig Seramiği, 158 vd. 72 Mellink, age., 318; J.M. Birmingham, "The Overland Route Across Anatolia in the Eighth and Seventh Centuries B.C.", AnatSt. XI (1961), ; F. Işık, "Zur Entstehung phrygischer Felsdenkmäler", AnatSt. XXXVII (1987), 167 vd.; Özkaya, Frig Seramiği,
Arkeoloji ve Sanat Dergisi: Prehistorya, Arkeoloji, Eskiçağ Tarihi, Sanat Tarihi, Etnografya, Numismatik Sayı: 67, Yaz 1995,, Tükendi
Arkeoloji ve Sanat Dergisi: Prehistorya, Arkeoloji, Eskiçağ Tarihi, Sanat Tarihi, Etnografya, Numismatik Sayı: 67, Yaz 1995,, Tükendi İçindekiler: Malatya Müzesi Battalgazi Define Buluntusu - Baki Yiğit
DetaylıANTİK ÇAĞDA ANADOLU ANATOLIA AT ANTIQUITY KONU 3 FRİGLER 1
ANTİK ÇAĞDA ANADOLU ANATOLIA AT ANTIQUITY KONU 3 FRİGLER 1 Frigler Frigler Troya VII-a nın tahribinden (M.Ö. 1190) hemen sonra Anadolu ya Balkanlar üzerinden gelen Hint Avupa kökenli kavimlerden biridir.
DetaylıFrigler Frigler Troya VII-a nın tahribinden (M.Ö. 1190) hemen sonra Anadolu ya Balkanlar üzerinden gelen Hint Avupa kökenli kavimlerden biridir. Frig tarihini Frigler in yeterli sayıda yazılı belge bırakmamış
DetaylıANADOLU UYGARLIKLARI (RÖLYEF) KABARTMA ESERLERİ. Burcu Aslı ÖZKAN
ANADOLU UYGARLIKLARI (RÖLYEF) KABARTMA ESERLERİ Burcu Aslı ÖZKAN İlk Çağda Anadolu da kurulan bazı uygarlıklar Hitit, Frig,Urartu, Lidya. HİTİTLER MÖ(1700) Başkenti Hattuşa (Boğazköy) Malatya Orta Anadolu
DetaylıURARTULAR. topografik özelliklerinden dolayı federasyon üyelerinin birbirleriyle bağları gevşekti.
E T KİNLİK 5 URARTULAR U Y G A R L I K L A R T A R İ H İ - I A Y D A N D E M İ R K U Ş K AY N A K 1 : 178 (Lloyd, Seton, Türkiye nin Tarihi, Tübitak Yayınları, 2007, s. 106) K AY N A K 2 Hitit İmparatorluğu
DetaylıMitosta, arkaik anaerkil yapı Ay tanrıçalığı ile Selene figürüyle sürerken, söylencenin logosu bunun tersini savunur. Yunan monarşi-oligarşi ve tiran
Ay tanrıçası Selene, Yunan mitolojisinde, Güneş tanrısı Helios un kız kardeşidir. Ay ı simgeler. Selene de Helios gibi bir arabayla dolaşırdı. Selene nin arabasını iki at, katır ya da boğa çekerdi. Zeus
DetaylıBASIN METNİ 16.01.2012 BEYLİKDÜZÜ MİGROS ALIŞVERİŞ MERKEZİ ÇOCUK KÜLTÜR SANAT FESTİVALİ. Thema Anadolica!
BASIN METNİ 16.01.2012 BEYLİKDÜZÜ MİGROS ALIŞVERİŞ MERKEZİ ÇOCUK KÜLTÜR SANAT FESTİVALİ Thema Anadolica! ECE TÜRKİYE - BEYLİKDÜZÜ MİGROS ALIŞVERİŞ MERKEZİ NDE UNUTULMAZ BİR KÜLTÜR-SANAT SERÜVENİ Thema
Detaylı2015-2016 ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ KESİNLEŞMİŞ HAFTALIK DERS PROGRAMI GÜN SAAT
CUMA PERŞEMBE ÇARŞAMBA SALI PAZARTESİ 2015-2016 ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ KESİNLEŞMİŞ HAFTALIK DERS PROGRAMI GÜN SAAT 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF 4.SINIF 08.00-09.00 ARK437 Arkeoloji Uygulamaları
DetaylıANADOLU DA ANA TANRIÇA KÜLTÜ
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 8, Aralık 2014, s. 154-164 ANADOLU DA ANA TANRIÇA KÜLTÜ Özet Ebru ORAL 1 Ana Tanrıça Kültü tarihin en eski dönemlerinden itibaren farklı coğrafyalarda
DetaylıADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS KATALOĞU
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS KATALOĞU 23.9.2017 Arkeoloji Bölümü Düzey Teori Uyg. Lab. AKTS ARK101 - Arkeolojiye Giriş I L 2 0 0 4 Arkeoloji bilimine alt yapı
DetaylıONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ I. SINIF (I. ve II. Yarıyıl) ARK 101-102 Arkeolojiye Giriş I-II (2) AKTS (3) Arkeolojinin tanımı, amacı, sınırları ve
DetaylıKitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi Journal of Book Notices, Reviews and Translations
www.libridergi.org Kitap Tanıtımı, Eleştiri ve Çeviri Dergisi Journal of Book Notices, Reviews and Translations SAYI IV (2018) T. AKÇAY, Yunan ve Roma da Ölü Kültü. Ankara 2017. Bilgin Kültür Sanat Yayınları,
DetaylıEbru ORAL 1 FRİG KAYA ANTLARINDA MOTİF VE BEZEME ANLAYIŞI
Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 7, Aralık 2014, s. 101-109 Ebru ORAL 1 FRİG KAYA ANTLARINDA MOTİF VE BEZEME ANLAYIŞI Özet Frig toplumlarının dinsel inanışlarının önemli arkeolojik buluntuları
DetaylıYERYÜZÜNDE YAŞAM ANADOLU VE MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI
YERYÜZÜNDE YAŞAM ANADOLU VE MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI ANADOLU VE MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI YUNAN ANADOLU MEZAPOTAMYA İRAN MISIR HİNT ANADOLU VE MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI GENEL ÖZELLİKLERİ: 1- Genellikle iklim
DetaylıURARTU UYGARLIĞI. Gülsevilcansel YILDIRIM
URARTU UYGARLIĞI Gülsevilcansel YILDIRIM 120213060 Urartular MÖ birinci yüzyılın başında, Van Gölü ve çevresinde önemli bir devlet Kuran ve günümüze kadar buradaki uygarlıkları etkilemiş bir kavimdir.
DetaylıHACIBAYRAMLAR 1 NO.LU YAPI ASLANLI YANAL SİMA PLAKALARI
702 LEVHA 30 Figür 1. Ny Carlsberg Glyptotek Müzesi ndeki 3368.VII numaralı plaka Katalog 1 Figür 2. Ny Carlsberg Glyptotek Müzesi ndeki 3368.XI numaralı plaka Katalog 2 Figür 3. Ny Carlsberg Glyptotek
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ POSEİDON
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ POSEİDON Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Yunan tanrıları
DetaylıÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ II. TASLAK HAFTALIK DERS PROGRAMI GÜN SAAT
CUMA PERŞEMBE ÇARŞAMBA SALI PAZARTESİ 2015-2016 ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ II. TASLAK HAFTALIK DERS PROGRAMI GÜN SAAT 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF 4.SINIF -ABCDEFGHIJK 10.00-11.00 MÜZ151 Müziğin
DetaylıUrla / Klazomenai Kazıları
Urla / Klazomenai Kazıları Oniki İon kenti arasında anılan Klazomenai, Urla-Çeşme yarımadasının kuzey kıyısında, İzmir Körfezi'nin ortalarında yer almaktadır. Klazomenai arazisinin (khora) doğuda Smyrna
DetaylıADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS KATALOĞU
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS KATALOĞU 27.2.2017 Arkeoloji Bölümü Düzey Teori Uyg. Lab. AKTS ARK101 - Arkeolojiye Giriş I L 2 0 0 4 Arkeoloji bilimine alt yapı
DetaylıEskişehir'den Üç Yeni Meter Tetraprosopos Adağı. Three New Dedications to Meter Tetraprosopos from Eskişehir
Mediterranean Journal of Humanities mjh.akdeniz.edu.tr II/1, 2012, 1-9 Eskişehir'den Üç Yeni Meter Tetraprosopos Adağı Three New Dedications to Meter Tetraprosopos from Eskişehir N. Eda AKYÜREK ŞAHİN Özet:
DetaylıMİTOLOJİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
MİTOLOJİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Mit, Mitoloji, Ritüel DR. SÜHEYLA SARITAŞ 1 Kelime olarak Mit Yunanca myth, epos, logos Osmanlı Türkçesi esâtir, ustûre Türkiye Türkçesi: söylence DR. SÜHEYLA SARITAŞ
DetaylıÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ KESİNLEŞMİŞ HAFTALIK DERS PROGRAMI GÜN SAAT
CUMA PERŞEMBE ÇARŞAMBA SALI PAZARTESİ 2015-2016 ÖĞRETİM YILI GÜZ DÖNEMİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ KESİNLEŞMİŞ HAFTALIK DERS PROGRAMI GÜN SAAT 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF 4.SINIF 08.00-09.00 ARK437 Arkeoloji Uygulamaları
DetaylıBÜYÜK ASLANTAŞ: FRİGYA'DA BİR HİTİT KAYA MEZARI*
BÜYÜK ASLANTAŞ: FRİGYA'DA BİR HİTİT KAYA MEZARI* M. Çetin ŞAHİN Afyon-Eskişehir arasındaki görkemli kaya anıtlarından biri olan Büyük Aslantaş (Levha I, 1), kanımca bir Frig eseri değil, büyük bir olasılıkla
DetaylıNKÜBAP AR nolu proje ANA TANRIÇA KÜLTÜNÜN HELLEN-ANADOLU İLİŞKİLERİ
NKÜBAP.00.10.AR.14.05 nolu proje ANA TANRIÇA KÜLTÜNÜN HELLEN-ANADOLU İLİŞKİLERİ Yürütücü: Dr.Seher Selin ÖZMEN 2015 T.C. NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ ANA TANRIÇA KÜLTÜNÜN
DetaylıKLA 109 ARKAİK ÖNCESİ EGE ARKEOLOJİSİ. 11. Hafta. Submiken Protogeometrik Dönem
KLA 109 ARKAİK ÖNCESİ EGE ARKEOLOJİSİ 11. Hafta Doç. Dr. Serdar Hakan ÖZTANER Submiken Protogeometrik Dönem Kaynakça: W.Kraiker - K.Kübler, Die Nekropolen des 12.bis 10.Jh. 1939. A.M. Mansel, Ege ve Yunan
DetaylıProf. Dr. Fahri Işık Hekatomnos Lahdini Akademia Vakfı için anlattı
Prof. Dr. Fahri Işık Hekatomnos Lahdini Akademia Vakfı için anlattı Akdeniz Ülkeleri Akademisi Vakfı nın (Akademia) davetlisi olarak Bodrum a gelen Arkeolog Prof. Dr. Fahri Işık, Bodrum Belediyesi nin
DetaylıTh. Bossert, B. Alkım ve H. Çambel tarafından yapılan yüzey araştırmaları sırasında tespit edilmiştir.
KARATEPE Çambel, H., 1948, Karatepe. An Archaeological Introduction, Oriens I. pp.147-162 Çambel, H., 1949, Karatepe., Belleten XIII/49. s.21-34. Bossert, Th., Alkım, U.B., Çambel, H., 1950, Karatepe Kazıları
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ APHRODİTE
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ APHRODİTE Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Yunan tanrılar
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ APOLLON
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ APOLLON Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Yunan tanrılar topluluğunun
DetaylıT. C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GRAFİK TASARIMI ANA SANAT DALI
T. C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GRAFİK TASARIMI ANA SANAT DALI KIZILIRMAK KAVSİ İÇERSİNDEKİ FRİG DÖNEMİ ÇANAK- ÇÖMLEK DESENLERİNİN GRAFİK TASARIM AÇISINDAN İNCELENMESİ YÜKSEK
DetaylıWilliam Ward, 1910 da Assurlular ın kutsal ağacı ile cennet ağacı arasında bağlantı kurarak bu terimi kullanmıştır (Giovino 2007, 130).
/ Nisan 2018 April 2018 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 http://dx.doi.org/10.17719/jisr.20185638993 KÜLTÜREL SÜREKLİLİK BAĞLAMINDA ANTİKÇAĞDAN GÜNÜMÜZE KUTSAL AĞAÇ VEYA HAYAT AĞACI SACRED TREE
DetaylıSANAT TARİHİ TERMİNOLOJİSİ II. Yrd.Doç.Dr. SERAP YÜZGÜLLER
SANAT TARİHİ TERMİNOLOJİSİ II Yrd.Doç.Dr. SERAP YÜZGÜLLER Batı Sanatında Resim Teknikleri MOZAİK (mosaic) Küçük boyutlu renkli parçacıkların bir düzlem üzerinde birbirlerine bitişik olarak yerleştirilmesiyle
DetaylıLatmos Dağları / Beşparmak Dağları Benzersiz bir doğal/kültür alanı kaybolmanın eşiğinde
Latmos Dağları / Beşparmak Dağları Benzersiz bir doğal/kültür alanı kaybolmanın eşiğinde 1. Ege kıyılarından bir görünüş. 2. Bafa Gölü nün güneyinden göle bakış. Önde MS 13. yy Bizans Dönemi ne ait bir
DetaylıProf.Dr. ASLI SARAÇOĞLU
Prof.Dr. ASLI SARAÇOĞLU Arkeoloji Bölümü Klasik Eğitim Bilgileri 1985-1989 Lisans Atatürk Üniversitesi 1989-1991 Yüksek Lisans Atatürk Üniversitesi 1992-1997 Doktora Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Bölümü
Detaylıİktisat Tarihi II. IV. Hafta
İktisat Tarihi II IV. Hafta İnsan Bilgisinde Devrim - devam Çağdaş yabanlarda olduğu gibi eski çağlarda tıp kuramının özü büyüydü. II. Devrimden sonra Babil de doktorlar aynı zamanda rahipti. Mısır da
DetaylıM.Ö. 1200' LERDEN GÜNÜMÜZE ANADOLU UYGARLIKLARI
M.Ö.. 1200' LERDEN GÜNÜMÜZE G ANADOLU UYGARLIKLARI M.Ö.. II. binin sonlarında, nda, boğazlar üzerinden Anadolu'ya olan Deniz Kavimleri GöçG öçleri köklk klü değişikliklere ikliklere neden olur. Anadolu'nun
DetaylıFOLKLOR (ÖRNEK: 2000: 15)
FOLKLOR Folklor, bir ülke ya da belirli bir bölge halkına ilişkin maddi ve manevi alandaki kültürel ürünleri konu edinen, bunları kendine özgü yöntemleriyle derleyen, sınıflandıran, çözümleyen, yorumlayan
DetaylıYENİ BULUNTULAR IŞIĞINDA PHRYG KAYA ALTARLARI VE BİR TİPOLOJİ ÖNERİSİ PHRYGIAN ROCK-CUT ALTARS IN THE LIGHT OF NEW FINDINGS AND A TYPOLOGY PROPOSAL
ANADOLU ÜNİVERS İTES İ S OS YAL BİLİMLER DERGİS İ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SOCIAL SCIENCES Cilt/Vol. :10- S ayı/no: 1 : 203 222 (2010) YENİ BULUNTULAR IŞIĞINDA PHRYG KAYA ALTARLARI VE BİR TİPOLOJİ
DetaylıMED SANATI: Arkeolojik kaynaklar ise çok sınırlıdır. Iran arkeolojisinde Demir Devri I I I. safhasıdır (Orta Batı İran da: ).
MED SANATI: Arkeolojik kaynaklar ise çok sınırlıdır. Iran arkeolojisinde Demir Devri I I I. safhasıdır (Orta Batı İran da: 850-500). Ö n e m l i M e d merkezleri: Nush-i Jan, Godin II Safha, ve Baba Jan
DetaylıAnadolu Medeniyetleri Kaynakçası
Anadolu Medeniyetleri Kaynakçası Murat, L. (2008). "Hitit Tarihi-Cografyasında Hakmiš ve İštahara Ülkelerinin Konumu". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ ARTEMİS
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ ARTEMİS Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Zeus ile Leto nun
Detaylıİktisat Tarihi II. 2. Hafta
İktisat Tarihi II 2. Hafta İKİNCİ DEVRİMİN BAŞLANGICI İkinci bir devrim kendine yeterli küçücük köyleri kalabalık kentler durumuna getirmiştir. Bu dönemde halk yerleşiktir. Köyün kendisi toprak elverdikçe
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ MİMARLIK BİLGİSİ YUNAN UYGARLIĞI
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ MİMARLIK BİLGİSİ YUNAN UYGARLIĞI İÇİNDEKİLER Yunan Uygarlığı Hakkında Genel Bilgi Yunan Dönemi Kentleri Yunan Dönemi Şehir Yapısı Yunan Dönemi
DetaylıMAMURT KALE DE METER ASPORDENE KÜLTÜ *
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 46, 1 (2006) 211-222 MAMURT KALE DE METER ASPORDENE KÜLTÜ * Hüseyin Üreten ** Özet Bu makale, önemli bir yerel kült olan Meter Aspordene ve tanrıçanın
DetaylıANTİK ÇAĞDA ANADOLU KONU 1 TUNÇ ÇAĞINDA EGE KÜLTÜRLERİ
ANTİK ÇAĞDA ANADOLU KONU 1 TUNÇ ÇAĞINDA EGE KÜLTÜRLERİ Girit te M.Ö. 3. binde kurulmuş olan Minos uygarlığı Akdeniz de Yunan kültürüne temel olan en gelişmiş uygarlıktır. Girit adası konumu ve korunaklı
DetaylıGörsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı
SANAT TARİHİ I Görsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı Ege coğrafyası: - Ege dünyası M.Ö. 16. yüzyıldan M.Ö. 1200 e kadar Miken çağının etkisinde kalmıştır. - M.Ö. 1200-1050 yılları arası Batı
DetaylıONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ I. SINIF (I. ve II. Yarıyıl) ARK 101-102 Arkeolojiye Giriş I-II (2) AKTS (3) Arkeolojinin tanımı, amacı, sınırları ve
DetaylıTh. Bossert, B. Alkım ve H. Çambel tarafından yapılan yüzey araştırmaları sırasında tespit edilmiştir.
KARATEPE Çambel, H., 1948, Karatepe. An Archaeological Introduction, Oriens I. pp.147-162 Çambel, H., 1949, Karatepe., Belleten XIII/49. s.21-34. Bossert, Th., Alkım, U.B., Çambel, H., 1950, Karatepe Kazıları
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ DEMETER
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ DEMETER Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz DEMETER DEMETER büyük
Detaylıİktisat Tarihi II
İktisat Tarihi II 23.02.2018 İkincil özeklerde yalnızca ekonomik yapı benimsenmekle kalmamıştır. - Biblos - Kapadokya uygarlıkları birincil özeklerin yapısı ile zorlanmıştır. İkinci devrimin yaygınlaşmasında
DetaylıGirit Minos Uygarlığı
Girit Minos Uygarlığı Girit te M.Ö. 3. binde kurulmuş olan Minos uygarlığı Akdeniz de Yunan kültürüne temel olan en gelişmiş uygarlıktır. Girit adası konumu ve korunaklı limanları ile deniz ticaretinde
DetaylıSOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: )
SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN:2587-1587) Economics and Administration, Tourism and Tourism Management, History, Culture, Religion, Psychology, Sociology, Fine Arts, Engineering, Architecture,
Detaylı2015-2016 GÜZ YARIYILI ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ 1. ÖĞRETİM HAFTALIK DERS PROGRAMI PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA 08-30 09-00 ARK131
I.SINIF 2015-2016 GÜZ YARIYILI ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ 1. ÖĞRETİM HAFTALIK DERS PROGRAMI 08-30 09-00 ARK131 Minos ve Myken Çağı Mimarlığı 09 15 ARK131 10 15 Minos ve Myken Çağı Mimarlığı 10 30 11 00 ARK101 Arkeolojiye
DetaylıHitit Çanak Çömleğinde Hayvan Tasvirleri
Hitit Çanak Çömleğinde Hayvan Tasvirleri Ebru Oral Yrd. Doç. Dr., Batman Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü. ebruorl@hotmail.com ANIMAL DEPICTIONS IN HITTITE POTTERY Abstract It
DetaylıAna Hatlarıyla Friglerde Din
Ana Hatlarıyla Friglerde Din A General View On Religion In The Phrygs Özet Fatma Birecikli* Bu çalışmada, Frig Devletinde dini düşünce ve hayat hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Din bir toplumun
DetaylıÜstte, Lagaş Kralı Ur-Nanşe yaptırdığı tapınağa küfe taşıyor, karşısında karısı Kraliçe Abda
E T KİNLİK 4 MEZOPOTAMYA DA YÖNETİM K a yn a k 1 : Kay n a k 2 : Yayınları, 2. Baskı, 2006, s. 80) Kay n a k 3 : Babil Kralı Hammurabi, kanunlarının yazılı olduğu bazalt anıt üzerinde resmedilmiş. Karşısında,
DetaylıYrd.Doç.Dr. MURAT ÇEKİLMEZ
Yrd.Doç.Dr. MURAT ÇEKİLMEZ Arkeoloji Bölümü Klasik Eğitim Bilgileri Arkeoloji Bölümü 2001-2005 Lisans Adnan Menderes Üniversitesi Arkeoloji Pr. 2005-2008 Yüksek Lisans Adnan Menderes ÜniversitesiSosyal
DetaylıANTİK ÇAĞDA ANADOLU DERS 11 HELLEN SERAMİK SANATI
ANTİK ÇAĞDA ANADOLU DERS 11 HELLEN SERAMİK SANATI ANTİK ÇAĞDA SERAMİK BEZEME TEKNİKLERİ Antik çağda seramiklerin bezenmesinde/süslenmesinde seyreltilmiş/sulandırılmış kil içeren ve firnis olarak anılan
DetaylıGÜZ DÖNEMİ SEÇMELİ DERS LİSTESİ
V. Bilgi Kitapçığı (Program Katalogu Bilgileri) Program Tanıtımı Programı farklı yönlerden ( misyon, amaçlar, hedefler, programın gücü, mezunlar için fırsatlar vb. açılarından), akademik bir bakış açısıyla
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ ZEUS
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ ZEUS Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Grekçe Kaynaklar Homer,
DetaylıMUHSİN ERTUĞRUL MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ TAKI TARİHİ SORULARI 1) Yapılan kazılarda takılarla ilgili ilk bulgular hangi döneme aittir?
MUHSİN ERTUĞRUL MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ TAKI TARİHİ SORULARI 1) Yapılan kazılarda takılarla ilgili ilk bulgular hangi döneme aittir? 2) Paleolitik çağda doğal malzemeleri hangi yöntemleri kullanıp şekillendirerek
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ HADES
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ HADES Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Yeraltındaki ölüler
Detaylı2006 YILI ALACA HÖYÜK KAZISI
2006 YILI ALACA HÖYÜK KAZISI Aykut ÇINAROĞLU 1 Duygu ÇELİK Alaca Höyük te 2006 yılı kazı çalışmaları Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü nün olurları ile 26 Haziran
DetaylıAnadolu eski çağlardan beri insanların dikkatini çekmiş, önemli bir yerleşim ve uygarlık merkezi olmuştur.
Bilim Tarihi I Ders Notları ESKİÇAĞ DA BİLİM ANADOLU MEDENİYETLERİ Anadolu eski çağlardan beri insanların dikkatini çekmiş, önemli bir yerleşim ve uygarlık merkezi olmuştur. Hititler Anadolu da kurulan
DetaylıArap Yarımadasından Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir.
Akadlar,Babiller,Asurlular ve Elamlılar Video Ders Anlatımı AKADLAR M.Ö. 2350 2150 Arap Yarımadasından Mezopotamya'ya gelen Sami kökenli bir kavimdir. Samiler tarafından Orta Mezopotamya da Kral Sargon
DetaylıİÇİNDEKİLER GİRİŞ...III
İÇİNDEKİLER GİRİŞ...III Bölüm I Çocuk Edebiyatı ve Gelişimle İlgili Temel Kavramlar 15 Fiziksel (Bedensel)Gelişim 20 İlk Çocukluk Döneminde(2-6)Fiziksel Gelişim 21 6-12 Yaş Arası Fiziksel Gelişim 23 12-18
DetaylıAnadolu Medeniyetleri Kaynakçası
Anadolu Medeniyetleri Kaynakçası Murat, L. (2008). "Hitit Tarihi-Cografyasında Hakmiš ve İštahara Ülkelerinin Konumu". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları
DetaylıAnkara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Van Tilkitepe (Vitrini)
VIII. BÖLÜM Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi Van Tilkitepe (Vitrini) Van Gölü Havzası'nda Halaf çanak çömleği buluntularının elde edildiği en kuzey nokta, yine önemli bir obsidiyen hammadde kaynağı
DetaylıYAZILIKAYA B ODASI GĠRĠġĠNDEKĠ ASLAN DEMONLARININ ĠKONOGRAFĠK VE ĠKONOLOJĠK DEĞERLENDĠRMESĠ
YAZILIKAYA B ODASI GĠRĠġĠNDEKĠ ASLAN DEMONLARININ ĠKONOGRAFĠK VE ĠKONOLOJĠK DEĞERLENDĠRMESĠ * Batman Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü, 72060 BATMAN *e-mail: ebru.oral@batman.edu.tr
DetaylıKLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ ATHENA
KLA 311 YUNAN ve ROMA İKONOGRAFİSİ ATHENA Doç. Dr. Erhan Öztepe Sunum içerisinde kullanılan görseller telif hakkına sahip olup yalnızca eğitim amaçlıdır. Başka amaçlarla kullanılamaz Zeus ile Metis in
Detaylı000579F.KULAKOĞLU 11/28 URARTU. ÖLÜ GÖMME GELENEKLERI ve MEZAR MİMARLIĞI F.KULAKOĞLU000579AÜ /28
000579F.KULAKOĞLU 11/28 URARTU ÖLÜ GÖMME GELENEKLERI ve MEZAR MİMARLIĞI F.KULAKOĞLU000579AÜ00057911/28 ÖLÜ GÖMME GELENEKLERI 000580F.KULAKOĞLU 11/28 İki tarzda ölü gömme geleneği: 1.Yakmadan ve 2. yakarak.
DetaylıEn eski uygarlıklardan biri olan Mısır Uygarlığı Nil nehri vadisinde gelişmiştir. Mısır mimarisinin en önemli yapıtları Mısır Piramitleri dir.
MISIR BAHÇELERİ En eski uygarlıklardan biri olan Mısır Uygarlığı Nil nehri vadisinde gelişmiştir. Mısır mimarisinin en önemli yapıtları Mısır Piramitleri dir. pramitler Mısırlıların kralarına yaptıkları
DetaylıAMASYA YASSIKAYA AÇIK HAVA TAPINIM ALANI ÜZERİNE GÖZLEMLER OBSERVATIONS FROM THE OPEN-AIR TEMPLE SITE IN AMASYA YASSIKAYA Akın TEMÜR
Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 7 Sayı: 35 Volume: 7 Issue: 35 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 AMASYA YASSIKAYA AÇIK HAVA TAPINIM
Detaylıİlkçağ Anadolu Uygarlıklarında Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapı Bağlamında Kütüphane/Arşiv Kurumu
İlkçağ Anadolu Uygarlıklarında Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Yapı Bağlamında Kütüphane/Arşiv Kurumu Prof. Dr. Bülent Yılmaz Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü E-posta : byilmaz@hacettepe.edu.tr
DetaylıPRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi
PRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi 12. Babil Arkeolojisine giriş. Nabupolazar ve Nabukadnezar Dönemi Babil, İştar Kapısı Babil Kenti Kentin Geç Babil Dönemi plan şeması, 1.8 km. uzunluğunda şehrin
DetaylıAphrodite nin Kenti Aphrodisias
Aphrodite nin Kenti Aphrodisias Kenan Eren Yrd. Doç. Dr., Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Aphrodisias antik kenti ve Aphrodisias Müzesi, antik kentte son 50 yılda yoğunlaşan kazı
DetaylıFrig Uygarlığı Mimarisi
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Mimarlık Bilgisi Dersi Frig Uygarlığı Mimarisi İçindekiler Frigya Krallığı (Slayt 3-5) Frigya nın Bıraktığı Önemli Eserler1 (Slayt 6-7) Frigya
Detaylı6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT
6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT Bozkırlının nazarında sabit olan şeyin faydası yoktur. O, her an harekete hazır olmalı, kolayca yer değiş-tirebilmelidir. Bu yüzden eski Türkler
DetaylıLidyalılar Batı Anadolu'da hala etkin olan Kimmerleri Kızılırmak'ın ötesine sürerek bu tehlikeye kalıcı olarak son vermişlerdir.
Lidyalılar Lidya nın Ege kıyılarından doğuda Göller Bölgesi'ne, kuzeyde Gediz Irmağı havzasından güneyde Muğla bölgesine kadar olan alanı kapladığı kabul edilir. Hitit Krallığı'nın yıkılıncaya kadar ilgi
DetaylıPRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi
PRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi 9. Esarhadon ve Assurbanipal Dönemi. (Siyasi tarih, kabartma sanatı ve diğer sanat eserleri) Assurbanipal, J.Reade, 2001, şek.91 ESARHADDON / Aššur-aha-iddin ( 680-669)
DetaylıEskişehir'den Üç Yeni Meter Tetraprosopos Adağı. Three New Dedications to Meter Tetraprosopos from Eskişehir
Mediterranean Journal of Humanities mjh.akdeniz.edu.tr II/1, 2012, 1-9 Eskişehir'den Üç Yeni Meter Tetraprosopos Adağı Three New Dedications to Meter Tetraprosopos from Eskişehir N. Eda AKYÜREK ŞAHİN Özet:
DetaylıASTRONOMİ TARİHİ. 1. Bölüm Bilim Tarihine Genel Bakış. Serdar Evren 2013
ASTRONOMİ TARİHİ 1. Bölüm Bilim Tarihine Genel Bakış Serdar Evren 2013 Fotoğraf: Eski Yunan mitolojisinde sırtında gök küresini taşıyan astronomi tanrısı, ATLAS. Bilim Tarihine Genel Bakış Modern bilimin
DetaylıDr. Gülin KARABAĞ * Çatlaklar ve motiflerle kaplı bir vazo olduğunuzu düşünün. Size garip gelebilir ama, deneyin.
HİTİTLER nasıl yaşıyordu? Dr. Gülin KARABAĞ * Çatlaklar ve motiflerle kaplı bir vazo olduğunuzu düşünün. Size garip gelebilir ama, deneyin. İpucu isterseniz, tahtada asılı duran resme bakın. Düşünün. Hayal
DetaylıYAKIN DOĞU ARKEOLOJİSİ / GEÇ-HİTİT KRALLIĞI
YAKIN DOĞU ARKEOLOJİSİ / GEÇ-HİTİT KRALLIĞI Timothy P. Harrison PATİNA KRALLIĞI NIN BAŞKENTİ TELL TAYINAT Kazı çalışmaları, bit hilani olarak adlandırılan birkaç büyük saray kompleksini ve zarif bir şekilde
DetaylıCUMHURİYET ORTAOKULU 7. SINIF GÖRSEL SANATLAR GÜNLÜK DERS PLANI
CUMHURİYET ORTAOKULU 7. SINIF GÜNLÜK PLANI Süre 40 dakika Görsel Sanatlarda Biçimlendirme (G.S.B.) ALT LERİ KONU: Ders Araç Gereçlerinin Tanıtımı Görsel sanatlar kavramı, bazen bir amaca yönelik olarak
DetaylıHASSUNA YERLEŞİMİNİN KONUMU
VI. BÖLÜM HASSUNA YERLEŞİMİNİN KONUMU HASSUNA KENTİNİN STRATİGRAFİSİ Hassuna, Halaf ve Ubeyd Kültürüne geçiş için de önemli Bir merkezdir VI. Seviyeden İtibaren Halaf ve Ubeyd Seramikleri de mevcut. (VI-XV)
DetaylıTıp Tarihine Yaklaşım
Tıp Tarihine Yaklaşım Avcılık-Toplayıcılık Aşaması Mezopotamya Uygarlıklarında Tıp Eski Mısır Tıbbı Çin Tıbbı Eski Hint Tıbbı Yunan Tıbbı Modern Dönem (Batı) Tıbbı Avcılık-Toplayıcılık Aşaması Bütün gün
DetaylıPRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi
PRT 403 Geç Asur-Geç Babil Arkeolojisi 7. II.Sargon Dönemi ( siyasi tarih, Anadolu-Assur ilişkileri, kabartmalar ve diğer sanat eserleri) II.Sargon, Strommenger,E., 1962, no.224 II. SARGON / II. Şarru-kin
DetaylıTARİH BOYUNCA EKMEK. Dr. Ahmet UHRİ Ege Üniversitesi Arkeolog, Gıda Mühendisi, Öğretim Üyesi
TARİH BOYUNCA EKMEK Dr. Ahmet UHRİ Ege Üniversitesi Arkeolog, Gıda Mühendisi, Öğretim Üyesi DIŞARIDA BİR DİLİM EKMEK GİBİYDİ GÖK İlhan Berk (Bir kıyı kahvesinde) LEŞ YİYİCİLİKTEN TAHIL DEVRİMİNE GİDEN
DetaylıŞAMANİZM DR. SÜHEYLA SARITAŞ 2
DR. SÜHEYLA SARITAŞ 1 ŞAMANİZM Şamanizmin tanımında bilim adamlarının farklı görüşlere sahip olduğu görülmektedir. Kimi bilim adamı şamanizmi bir din olarak kabul etse de, kimisi bir kült olarak kabul
DetaylıORTA /OLGUN BRONZ ÇAĞ M.Ö
ORTA /OLGUN BRONZ ÇAĞ M.Ö.2500-2000 Anadolu uzun bir duraklama sürecinden sonra Olgun Bronz Çağ da yeniden parlak bir dönem yaşar. Yazı henüz kullanılmamakla birlikte uygarlık üstün bir düzeye ulaşmıştır.
DetaylıEski Mısır Tarihi Kaynakları
Eski Mısır Tarihi Kaynakları Eski Mısır tarihinin araştırılmasında hem yazılı hem de yazısız kaynaklar kullanılmış ve kullanılmaktadır. Eski Mısır medeniyetinden günümüze dek ulaşmış olan tüm kalıntılar
DetaylıFRİG VADİSİ KAYA GÖRÜNÜMLERİNİN SANATSAL UYGULAMALARI VE DEĞERLENDİRMELERİ ARTISTIC APPLICATIONS AND EVALUATIONS OF FRIG VALLEY ROCK VIEWS
FRİG VADİSİ KAYA GÖRÜNÜMLERİNİN SANATSAL UYGULAMALARI VE DEĞERLENDİRMELERİ Selda MANT MENAY Doç.Dr. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi, seldamant(at)hotmail.com Anahtar kelimeler: Frig Vadisi, doku, eser
DetaylıPROTOHİSTORYA VE ÖNASYA ARKEOLOJİSİ ANABİLİM DALI 2015-2016 LİSANS EĞİTİM PROGRAMI
ANADAL EĞİTİM PROGRAMI ZORUNLU DERSLERİ 1. SINIF 1. YARIYIL 1 2 YDİ 101 YDA 101 YDF 101 GUS 101 GUS 103 HYK 101 BED 101 3 ATA 101 Temel Yabancı Dil İngilizce/ Basic English Temel Yabancı Dil Almanca/ Basic
DetaylıARK433 Güz S - 3. Doç. Dr. Haluk Çetinkaya
T.C. MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ LİSANS DERS TANITIM FORMU Dersin Adı Bizans Sanatı I Kodu Dönemi Zorunlu/Seçmeli MSGSÜ Kredi AKTS ARK433 Güz S - 3 Ön
DetaylıİKİNCİ BİNYILIN MUHASEBESİ İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER B İ R İ N C İ C İ L T Kitap Hakkında 1 Başlarken 5 CENGİZ HAN MEDENİYETE YENİ YOLLAR AÇMIŞTIR 1. Cengiz Han ın Birlik Fikrinden Başka Sermayesi Yoktu 23 2. Birlik, Beraberlik ve Çabuk Öğrenme
DetaylıYUNAN ANADOLU İRAN MISIR HİNT
YUNAN ANADOLU İRAN MISIR HİNT Sümerler (M.Ö.4000-2350): İlk defa yazıyı kullandılar (M.Ö.3200). İlk siyasal örgütlenme Site şehir devletleri oluşturuldu. (Ur, Uruk, Kiş, Lagaş) İlk yazılı kanunları yapmışlardır.
DetaylıTHRAKİA DA ANA TANRIÇA KÜLTÜ
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ARKEOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ THRAKİA DA ANA TANRIÇA KÜLTÜ GAMZE POLAT TEZ DANIŞMANI YRD. DOÇ. DR. IŞIK ŞAHİN EDİRNE 2013 i İÇİNDEKİLER
Detaylıtahmin edilmektedir. Ancak organik malzemeler kolayca yok olabildiği için günümüze ulaşan örnek sayısı yok denecek kadar azdır.
FİGÜRİNLER ÇAĞI Myken Uygarlığı na son veren Dorlar ın erken dönemlerine ait en yoğun biçimde günümüze ulaşan eserleri, geometrik motiflerle süslü olan vazolarıdır. Bununla birlikte heykel sanatında büyük
Detaylı