Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği ÇSGM-DER

Transkript

1 Dr. Nurgül MALÇIK ÇSG Müşaviri Dernek Başkanı Bülent KİRAZ ÇSG Müşaviri Dernek Başkan Yrd

2 İÇERİK İŞ SÖZLEŞMESİ TÜRLERİ SÖZLEŞMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

3 İŞ SÖZLEŞMESİ İşçinin işverene bağımlı olarak iş görmeyi, işverenin de ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan bir sözleşmedir. (4857/Md.8)

4 İş sözleşmesi (hizmet akdi) ile ilgili düzenlemeler 4857 sayılı İş Kanununun 8 ila 26 arası maddelerinde yer almaktadır. Açıklama: Herhangi bir şekle tabi değildir, yazılı yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır. Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.

5 İŞ SÖZLEŞMESİ TÜRLERİ SÜRE AÇISINDAN Belirli süreli Belirsiz süreli ÇALIŞMA SÜRELERİ AÇISINDAN Tam süreli Kısmı Süreli Çağrı Üzerine Çalışma Part-Time Çalışma Deneme Süreli Takım Sözleşmesi

6 BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞME Belirli süreli işlerde veya belli süreli işin tamamlanması, ya da, belli bir olgunun ortaya çıkması gibi, objektif koşullara bağlı olarak işveren ile, işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. ( 4857 /Md.11) Açıklama: Belirli süreli iş sözleşmeleri, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamıyor. Belirli süreli iş sözleşmesi öngörülen sürenin bitmesi ile kendiliğinden sona erer.

7 BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İş ilişkisinin belli bir süreye bağlı olarak yapılmadığı yani, işçi ve işverenin sözleşmeye herhangi bir süre koymadığı iş sözleşmeleri, belirsiz süreli sözleşme sayılıyor. ( 4857 /Md.11) Açıklama: Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar o işyerinin kadrolu, yani, devamlı çalışanı durumundalar. İş sözleşmesinde süre belirlenmemiş olduğundan, iş sözleşmesi haklı bir nedenle fesih edilmedikçe veya işyerinin kapanması vb. sebepler dışında, işçi emekli olana kadar çalışma hakkına sahip bulunuyor.

8 TAM SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİ İşçinin normal haftalık çalışma süresinden daha az belirlenmeyen sözleşmeler tam süreli iş sözleşmeleri olarak niteleniyor (4857/Md.13) Açıklama: Tam süreli iş sözleşmelerinde işçi, İş Kanunu nun genel esaslarınca belirlenen haftalık 45 saatlik çalışma saatini çalışmak durumundadır.

9 KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİ İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az (üçte ikisinden) belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî süreli iş sözleşmesidir (4857/Md.13).

10 PART TİME ÇALIŞMA Yasalarımız part-time çalışmayı mevzuat metinlerinde kısmi süreli çalışma olarak tanımlamıştır. Bir çalışanın part-time çalışan olabilmesi için önemli ölçüde daha az yani 45 saatin 3 te 2 si olan 30 saatin altında çalışma yapıyor olması gerekmektedir.

11 KISMI SÜRELİ PART TİME ÇALIŞMA En önemli özelliği; işçinin hangi gün, hangi saatleri arasında, kaç saat çalışacağının önceden belirlenmiş olmasıdır. Çalışan, kalan boş zamanında bir başka işyerinde de çalışabilir. Ücret saat başına belirlenir ve ona göre ödenir. Bir gündeki çalışma süresinin 5 saati geçmemesi gerekir.

12 İG UZMANININ İŞ SÖZLEŞMESİ TÜRLERİ OSGB LERİNDE Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Haftada 45 saat Çalışılır ISGB LERİNDE Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Haftada 45 saat Çalışılır BİRKAÇ İŞVERENLE Belirsiz Süreli - Kısmi Süreli Çalışma İş Sözleşmesi Haftada 45 saatten az Çalışılır

13 İG UZMANININ SGK YA BİLDİRİMİ OSGB LERİNDE 01 tam süreli Ayda 30 gün bildirilir ISGB LERİNDE 01 tam süreli Ayda 30 gün bildirilir BİRKAÇ İŞVERENLE 07 Puantaj 06 Kısmi İstihdam Bir işverende ayda 30 günden az bildirilir

14 06 Kısmı İstihdam Eksik günlerden dolayı ; GSS prim borcu çıkar ve Sağlıktan yaralanılamaz Eksik günler tamamlanabilir. İsteğe Bağlı Sigortalı olarak 07 Puantaj Eksik günlerden dolayı ; GSS prim borcu çıkmaz ve sağlıktan yararlanılır. Eksik günler tamamlanamaz Diğer işverenlerde çalışılarak 1 Mart 2011 tarihinden sonraki günler borçlandırılır.

15 KISMI SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Kısmi süreli hizmet akdine tabi olarak çalıştırılan bir işçinin tam süreli hizmet akdine tabi çalışan emsal işçi ile aynı haklara sahip olduğu kabul edilir Kısmi süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.

16 KIDEM VE İHBAR TAZMİNATI Kısmi süreli hizmet akdine tabi olarak çalışan bir işçinin haklı bir neden olmadıkça- diğer işçiler gibi, kanunda belirtilen diğer şartları da taşıması kaydıyla, kıdem ve ihbar tazminatı hak eder. Kıdeminin hesaplanmasında, fiilen çalıştığı sürelerin birleştirilmesiyle bulunacak sürenin değil, hizmet akdin başlangıç ve bitişi arasında geçen sürenin göz önünde bulundurulur.

17 YILLIK ÜCRETLİ İZİN İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir(4857/md.53). İzine hak kazanan kısmi süreli çalışan işçilerle tam süreli çalışan işçiler arasında yıllık izin süreleri ve izin ücretleri konularında bir ayırım yapılamaz (Yıllık ücretli izin Yönetmeliği Md.13)

18 SÖZLEŞMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI BELİRSİZ SÜRELİ ( KISMİ SÜRELİ ) İŞ SÖZLEŞMESİ (örnek) Aşağıda isim (unvanı) ve adresleri yazılı bulunan işveren ile iş güvenliği uzmanı arasında, tamamen kendi istek ve serbest iradeleri ilebelirtilen şartlarla BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ yapılmıştır. Taraflar bundan sonra İşveren ve Uzman olarak anılacaktır.

19 İŞVERENİN UZMANIN 1- TARAFLAR Çalışma ve 1- TARAFLAR İŞVERENİN Adı Soyadı (Ünvanı) : Adres : İşYeri Adresi : ( Onay istenilen SGK Sicil numarasına ait olmalıdır. Aynı adreste bulunmayan SGK sicil numaralı iş yerleri için ayrı ayrı sözleşme düzenlenmelidir. ) Firmanın Faaliyet Alanı : Tehlike Sınıfı : Toplam İşçi Sayısı : UZMANIN Adı Soyadı Baba adı Doğum yeri ve yılı İkamet adresi T.C Kimlik No: Uzmanlık Sınıfı Çalışma yeri

20 5- SÖZLEŞME SÜRESİ : 1 YIL 6- ÇALIŞMA SÜRELERİ : Uzmanın işyerindeki günlük çalışma saatleri arasında olup günlük 3 saat 45 sa 45 dakikadır. Uzman haftanın beş günü çalışacak olup çalışma süresi haftalık 18 saat 45 dakika ve 1 ay için 75 saattir. Pazartesi Perşembe

21 7- FAZLA ÇALIŞMA : İşbu sözleşmesinin 6.maddesinde öngörülen çalışma saatlerinin dışında kalan her türlü çalışma fazla çalışmadan sayılır. Uzmanın her bir saat fazla çalışması için işverence ödenecek fazla çalışma ücreti uzmanın normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının % 25 artırılmış tutarıdır. Uzmanın çalışma süresi, çalışan sayısının artması veya tarafların sözleşme şartlarını değiştirmek istemesi halinde değişecektir. Bu koşullarda yeni bir sözleşme düzenlenecek veya var olan sözleşmeye ek yapılacaktır

22 10- YILLIK ÜCRETLİ İZİNLER : İzine hak kazanan uzmanın kullanacağı yıllık ücreti izin süresi 4857 sayılı yasada belirtilen süre kadardır. Ayrıca işveren, personelin yıllık ücreti izin süresini, bir bölümünü 10 günden aşağı almamak üzere 3 e bölecektir.

23 Müşavirliği EKSİK GÜNLERİN TAMAMLANMASI 1)İsteğe bağlı sigorta ile 30 güne tamamlanır 2) Borçlanma suretiyle 30 güne tamamlanır ÖNEMLİ!!! 1 Mart 2011 tarihinden sonraki günler borçlandırılır (6111 sk, m.30). ÖNEMLİ!!! Tamamlanılan günler 4A kapsamında olacaktır

24 Müşavirliği Kısmi Süreli Çalışmada SGK ya Bildirim Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin eski 108 inci, yeni 101 inci maddesi uyarınca; Eğer iş sözleşmesi saat ücreti karşılığı yapılmış ise o taktirde çalışma kısmi süreli çalışma sayılır ve sigortalının ay içinde çalıştığı toplam süre, 4857 sayılı İş Kanununa göre günlük olağan çalışma süresi olan 7,5 saate bölünerek, sigortalı için bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayısı hesaplanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 güne tamamlanır.

25 İG UZMANININ ÇALIŞMA ŞEKLİ OSGB LERİNDE ; 4A LI OLARAK Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi ISGB LERİNDE ; 4A LI OLARAK Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi KISMI SÜRELİ ; 4A LI OLARAK Kısmi Süreli İş Sözleşmesi

26 Müşavirliği İSG UZMANI ÇALIŞMA SÜRELERİ-1 10 dan az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıf için çalışan başına yılda en az 60 dakika. İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik / Md12.RG :29 Aralık 2012 Sayı: 28512

27 Müşavirliği İSG UZMANI ÇALIŞMA SÜRELERİ-2 AZ TEHLİKELİ Çalışan başına ayda en az 10 dakika TEHLİKELİ Çalışan başına ayda en az 15 dakika. ÇOK TEHLİKEİ Çalışan başına ayda en az 20 dakika. Her 1000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Her 750 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Her 500 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir.

28 Müşavirliği İSG UZMANININ AYLIK ÇALIŞMA SÜRESİ İş Kanununu 63 maddesindeki haftalık çalışma süresi 45 saat temel alınarak: 180 saat + 37 saat = 217 saat en fazla çalışma süresi belirlenmiştir.

29 Müşavirliği ISGB LERDE Belirlenen çalışma süresi nedeniyle işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli görevlendirilmesi gereken durumlarda; işveren, işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurar (ISGB). Bu durumda, çalışanların tabi olduğu kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma süresi dikkate alınır Sayılı kanun Md 8/6

30 Müşavirliği Genel Sağlık Sigortası (GSS)Primlerinin 30 Güne Tamamlanması 5510 sayılı Kanunun 88 inci maddesi dördüncü fıkrası uyarınca; 4/a kapsamında sigortalı olmakla birlikte, 4857 sayılı Kanunun 13 ve 14 üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur.

31 Müşavirliği TEŞEKKÜRLER TEŞEKKÜRLER Emirgan Korusu-Laleler İstanbul 2013 Emirgan Korusu-Laleler İstanbul 2013

32 Müşavirliği TEŞEKKÜRLER TEŞEKKÜRLER Emirgan Korusu-Laleler İstanbul 2013