ELEKTROMANYETİK DALGALAR VE ANTENLER BARIŞ POLAT SEMA BACANAK

Transkript

1 ELEKTROMANYETİK DALGALAR VE ANTENLER BARIŞ POLAT SEMA BACANAK

2 İÇERİK Elektromanyetik dalga nedir? Maxwell denklemlerine bakış Elektromanyetik dalga nasıl üretilir? Elektromanyetik dalganın özellikleri nelerdir? Elektromanyetik dalga çeşitleri nelerdir? Uzayda iletişim nasıl sağlanır? Anten nedir? Anten parametreleri nelerdir? Anten çeşitleri nelerdir?

3 ELEKTROMANYETİK DALGALAR İnsanlar ışığın doğasını anlamak için birçok çaba gösterdi, ama bu kolay olmadı yılında James Clerk Maxwell ışığın elektromanyetik dalgalardan oluştuğunu farketti. Işığın değişen bir elektrik alanı (E) ve yine değişen ve elektrik alana dik olan bir manyetik alan (B)'den oluştuğu önermesinde bulundu. E ve B'nin oranı her noktada aynı idi.

4 Ama bunlar diğer bildiğimiz su dalgası veya ip üzerindeki bir dalgaya hiç benzemiyorlardı; çünkü ilerleyebilmeleri için bir ortam gerekmiyordu ve Maxwell bu elektromanyetik dalgaların uzay boşluğunda x 10 8 m/s 'lik bir hızla ilerlediklerini gösterebildi. Her dalga gibi bu dalgalar da devamlı dalgalar idi. Yani parça parça değillerdi.

5 Aşağıda bir elektromanyetik dalganın animasyonunu görmektesiniz: (Mavi alan elektrik alanı, yeşil alan ise manyetik alanı simgelemektedir.)

6 İki dalga tepesi arasında kalan uzaklık dalga boyu olarak adlandırılır. Saniyedeki titreşim sayısı ise frekans olarak isimlendirilir. Bir dalga için, dalga boyu ve frekans arasındaki bağıntı: V = λ.f şeklinde gösterilir. Burada V: dalganın hızı, λ: dalga boyu ve f ise frekanstır. Elektromanyetik dalgalar söz konusu olduğunda ' V ' ışık hızı anlamına gelen ' c ' harfine eşit olur. Formülümüz ise, şu hale gelir:

7 Dalga boyu: metre cinsinden ve frekans ise 1/saniye veya Hz (hertz) cinsindendir. Farzedelim ki, bir elektromanyetik dalgamız var ve dalga boyunun 650nm olduğunu biliyoruz. (1nm (nanometre) 10-9 metreye eşittir, yani 650nm 'in karşılığı 650 x10-9 m 'dir). Bu dalga boyu elektromanyetik spektrum'un görünür ışık bölgesindeki kırmızı ışıktır. Bu elektromanyetik dalgaların frekansını hesaplayalım. Bu demek oluyor ki; dalga aynı hareketi saniyede 4,615 x10 14 kere tekrarlıyor!

8 MAXWELL DENKLEMLERİ James Clerk Maxwell elektromanyetik dalgaları matematiksel olarak incelemek için bazı fiziksel büyüklükler kullanmıştır. Bu büyüklükler manyetik dolanım, elektriksel dolanım, manyetik akı, elektriksel akı, vb. dir.

9 Elektriksel Dolanım (D E ): Değişen bir manyetik alan etrafında birim yükü bir tur döndürmek için elektrik alana karşı yapılan iş. D E =E.2π.r

10 Manyetik Dolanım (D B ): Düz bir telden geçen akım veya değişken bir elektrik alan etrafında birim kuzey kutbunun bir tur dönmesi sırasında manyetik alana karşı yapılan iş. D B =B.2π.r B=2Ki/r D B =2Ki/r.2π.r =4πKi

11 Elektrik Akı: Elektrik alan şiddeti ile yüzey alanının çarpımına eşittir. Manyetik Akı: Bir yüzeyden geçen manyetik alan çizgileri sayısının bir ölçüsüdür.

12 ELEKTROMANYETİK DALGALAR NASIL ÜRETİLİR? Elektromanyetik dalgaların dalga boylarına bağlı olarak elektromanyetik üreticinin yapısı da farklılaşır. Şekilde kısa dalga yayın yapan elektromanyetik dalga üreteci gösterilmiştir.

13 Şekildeki elektromanyetik dalga üreteci w=1/ frekansıyla titreşen LC devresini içermektedir. Bu sistemdeki yük ve akımlar rezonans frekansında salınırlar. Elektromanyetik enerji, titreşim periyodunun yarısında, yüklerin kondansatörde elektrik enerjisi depolaması, diğer yarısında ise akımların bobinde manyetik enerji depolaması şeklinde depolanır. LC salınıcısındaki anten w frekanslı salınımlarla rezonansa gelir.

14 REZONANS FREKANSI NEDİR? Rezonans, fizikte bir sistemin (genellikle doğrusal bir sistemin) bazı frekanslarda diğerlerine nazaran daha büyük genliklerde salınması eğilimidir. Bunlar, o sistemin rezonans (tınlaşım) frekansları olarak adlandırılır. Bu frekanslarda küçük periyodik kuvvetler bile çok büyük genlikler üretebilir.

15 Çevreye elektromanyetik dalga şeklinde enerji yayılır. Yani LC salınım devresi ve anten sistemi, bir enerji dönüşümü gerçekleştirir. Elektrik dipol antenin iki kolunun uçları arasında elektrik yüklerinin salınım hareketini yaparlar. Bu hareketlerin sonucunda üretilen elektromanyetik dalga aşağıdaki şekilde gösteriliği gibi yayılır. Elektrik ve manyetik alan çizgileri, dipol antenin ekseni civarında dönel şekiller oluşturarak c ışık hızıyla uzaklaşırlar.

16 Şekilde dipol antenin uçları arasındaki yüklerin salınımı sonucu yayınlanan elektromanyetik alan çizgilerinin yayılımı gösterilmektedir.

17 Elektromanyetik Dalgaların Özellikleri Boşlukta düz bir doğrultuda yayılırlar. Hızları ışık hızına eşittir. Geçtikleri ortama; frekanslarıyla doğru orantılı, dalga boylarıyla ters orantılı olmak üzere enerji aktarırlar. Enerjileri; maddeyi geçerken yutulma, saçılma nedeniyle azalır, boşlukta ise uzaklığın karesiyle ters orantılı olarak azalır. Elektromanyetik radyasyonlar sinüsoidal yayılım yaparlar. Bu yayılımı anlayabilmek için dalga modelini incelemek gerekir. Elektriksel ve manyetik güçleri birbirine dik ve eş zamanlı olarak salınım yaparlar.

18 ELEKROMANYETIK DALGA ÇEŞITLERI Kozmik Işınlar Dış uzaydan gelen radyasyonlardır. Elektromanyetik Spektrumdaki en kısa dalga boyuna sahiptirler. Büyük patlama anında oluştuğu, evrenin her tarafına yayıldığı ve hala da yayılmaya devam etmekte olduğu düşünülmektedir.

19 Gama Işınları Bunlar atom çekirdeğinden gelen radyasyonlardır ve genelde çekirdekteki anlık değişimlerden sonra yayılırlar (radyoaktivite). Bir atom çekirdeğinin çapından daha küçük dalga boylu dalgalar içerirler. Genelde çekirdek tepkimeleri sonucunda üretilirler.

20 X-Işınları Kaynaklar: lambalar, x ısını tüpleri ve metal bir hedefe çarpan hızlı elektronlardır. X ışınları yumuşak maddelerin içine nüfuz ederler.

21 Ultraviyole Işınlar Kaynaklar; lambalar, gaz deşarjları ve de yıldızlardır. Kısa dalga boylu morötesi ışınlar zararlı olabilirler.

22 Görünen Işık Işık diye hitap edilen elektromanyetik spektrumun bu küçük bölümünü insan görebilir. Bu bölümde mor ile başlayan ve kırmızıyla biten renkler vardır.

23 Kızılötesi Işınlar Bütün sıcak ve soğuk maddeler tarafından oluşturulurlar. Atomlar tarafından emildiklerinde maddeyi ısıtırlar, onun için de ısı radyasyonu da denir.

24 Mikrodalgalar Radarlarda kullanılan çok kısa dalga boyuna sahip radyo dalgalarıdır. Aynı zamanda mikrodalga fırınlarda ve kablo gerektirmeyen uzak mesafe iletişimlerde kullanılır.

25 Mikrodalga fırınlar şu şekilde çalışır; Magnetron denilen araç fırın içerisinde mikrodalgalar üretmek için fişten aldığı enerjiyi kullanır.bu dalgalar bir anten yardımıyla dalgakılavuzu denilen boş bir tüpe yöneltilir.bu tüp tarafından vantilatör gibi karıştırıcıya aktarılan dalgalar,fırının içine serbest bir biçimde dağıtılır.son aşamada fırın duvarlarından yansıtılan dalgalar,besin içindeki su molekülleri tarafından emilir.su moleküllerinin bir ucunda hafif pozitif(+) bir yük,diğerinde hafif negatif (-) yük bulunmaktadır.emilme süreci öncesi bu yükler,besin içerisinde rastgele dağıtılmamışlardır.fakat fırın duvarından yansıyan mikrodalgaları emen moleküller,dalgaların elektrik alanına göre dizilirler.elektrik alanı saniyede milyarlarca kez salınır ve su moleküllerini tahrik ederek konumlarını değiştirir.bu hızlı molekül salınımları ısı oluşturur ve böylece yiyeceği pişirir.

26 Radyo Dalgaları Bunların kaynakları elektrik osilasyonlarıdır. Telefon, televizyon ve radyoda bağlantı kablosu gerektirmeden kullanılır.

27

28 UZAYDA İLETİŞİM NASIL SAĞLANIR? Uzayda iletişim elektromanyetik dalgalarla sağlanır. Uzay boşluğunda ses dalgaları ilerlemez. Çünkü ses dalgalarının taşınabilmesi için maddesel bir ortam gereklidir. Çözüm olarak; ses dalgaları elektromanyetik dalgalara dönüştürülerek, uzayda bir yerden başka bir yere iletilebilir.

29 Atmosferde de ses dalgaları elektromanyetik dalgalara dönüştürülerek iletilir. Bunun nedeni iletişimi hızlandırmaktır. Çünkü ses dalgaları çok yavaş ilerler ama elektromanyetik dalgalar ışık hızıyla (yani saniyede km hızla) ilerler.

30 Elektromanyetik dalgalar elektrik üretirler. Bir elektrik kablosunu güçlü bir elektromanyetik ortama tutarsanız içinde elektrik oluşur. Bunun tersi de doğrudur. Yani bir kablonun içinden elektrik geçirirseniz o kablonun etrafında elektromanyetik dalga oluşur.

31 Zaten bu durum elektromanyetik dalgalarla iletişimin temelidir. Mikrofon aracılığı ile ses önce elektriğe dönüştürülür. Bir antene bu elektriği yüklediğinizde o anten elektromanyetik dalga yaymaya başlar. Uzaktaki anten de o elektromanyetik dalganın etkisiyle elektrik üretir. O elektrik de hoparlör aracılığı ile tekrar sese dönüştürülür.

32 ANTEN NEDIR? Elektromanyetik dalgaları bir sistemden alıp, çevreye veren ya da çevresindeki elektromanyetik dalgalarda aldığı işaretle bir sistemi besleyen cihazlara anten denir.

33 Hertz in kullandığı ilk antenin yapısı böceklerin etraflarını izlemek için kullandıkları duyargaya benzediği için, böcek duyargası anlamına gelen anten kelimesi fizik diline sokulmuştur. Bir radyo haberleşme sistemi üç ana öğeden oluşur; -Verici -Alıcı -Haberleşme ortamı

34 Anten çift yönlü (resiprak) bir dönüştürücüdür. Verici olarak kullanıldığında besleme noktalarına uygulanan volt büyüklüğündeki gerilimi volt/metre büyüklüğündeki elektrik alana dönüştürmekte. Alıcı antenlerde ise ortamda bulunan elektromanyetik dalgalardan kaptığı volt/metre büyüklüğündeki elektrik alan enerjisini uçlarına volt büyüklüğünde bir gerilim farkı olarak dönüştürmekte.

35 Şekilde tipik bir çubuk anten ve etrafında oluşturduğu elektrik alan dağılımı gösterilmekte. Ortasından beslenen / uzunluğundaki bir iletken çubuk (ince bir tel) antenin çevresinde oluşan elektromanyetik dalgaların elektrik alan bileşeni çubuk eksenine paralel. Şekilde sağda verilen üç boyutlu değişim ise elektrik alanın yoğun olduğu yerleri göstermekte. Bu durumda antenden uzaklaştıkça belli yerlerde alan şiddeti yüksek, belli yerlerde ise sıfır olmakta. Çubuk doğrultusunda (z- yönünde) hiç ışıma yapmazken, yatay doğrultuda maksimum ışıma yapmakta.

36 ANTENİN PARAMETRELERİ GİRİŞ EMPEDANSI IŞIMA DİRENCİ DURAN DALGA ORANI IŞIMA GÜCÜ VE DİRENCİ ANTEN VERİMİ ETKİN YÜZEY YAKIN-UZAK ALAN POLARİZASYON YÖNELTİCİLİK KAZANÇ DEMET GENİŞLİĞİ ANTEN FAKTÖRÜ IŞIMA DİYAGRAMLARI

37 GİRİŞ EMPEDANSI Bir anten, besleme noktasında iki kapılı bir devrenin giriş kapısı gibi davranır. Bu noktada, besleme gerilim kaynağının bağlanacağı uçlar arasında bir empedans değeri gösterir. Bu değere giriş empedansı denir. Giriş empedansı kaynaktan çekilecek ve antene aktarılacak güçler için önemli.

38 Şekilde empedansı Z k olan kaynak, karakteristik empedansı Z o olan bir hat üzerinden anteni beslemekte. Empedansı olarak verilen antende R L kayıpları, R r ışınan gücü ve X A depolanan enerjiyi temsil etmekte.

39 Kaynak empedansının sanal kısmı anten giriş R L empedansının sanal kısmını yok edecek şekilde (örneğin biri endüktif diğeri kapasitif) ise devrede güç birikimi söz konusu olmaz. Ayrıca kayıpların minimize edilmesi durumunda R L sıfır kabul edilirse antenin kaynaktan çekeceği gücün tamamı ışınan güç olur ki idealde istenen durum budur. Genelde kaynak direnci ve iletim hattı karakteristik empedansı 50 Ω seçilir ve hesaplar ona göre yapılır. Alıcı anten için bir eşdeğer devre Şekilde resmedilmekte.

40 Uzaydan kaptığı elektromanyetik enerjiyi uçlarına bir V A gerilimi şeklinde aktaran alıcı anten bu enerjiyi alıcı devre girişini temsil eden bir Z Y empedansı üzerinde harcamakta. Yükün gördüğü anten empedansı ise Z A ise yine yük, iletim hattı ve anten empedansı arasında uyum olması durumunda antenden maksimum güç çekilmekte antenin etkin yüzeyi yüksek olup ortamdan yüksek elektromanyetik güç çekmesine karşın bunun tamamını alıcı devreye aktarması için empedans uyumu şart. Yine idealde hesaplar iletim hattı karakteristik empedansının ve yükün 50 Ω olmasına göre yapılır.

41 ANTEN ETKİN YÜZEYİ Işıma gücü P t olan izotropik bir antenden R kadar ötede güç yoğunluğu dir. Watt/metrekare boyutunda olan güç yoğunluğu anteni çevreleyen kapalı bir yüzey üzerinde toplandığında (yani ile çarpıldığında) ışıma gücünü verir. Ortam kayıplı (yani ortamın iletkenliği sıfırdan farklı) ise elektromanyetik dalgalar yayıldıkça ortam tarafından yutulacak ve zayıflayacak. Bu durumda enerji korunumu kapalı bir yüzeyde yayılan güç ve yutulan gücün toplamı anten ışıma gücünü verecek şekilde olur.

42 Anten, etrafındaki güç yoğunluğundan güç çektiğine göre çekilen güç, var olan güç yoğunluğu çarpı metrekare boyutunda bir yüzey şeklinde hesaplanmalı. İşte bu metrekare büyüklüğündeki parametreye etkin yüzey denmekte. Parabolik ve horn benzeri antenlerde etkin yüzey anten yüzeyi ile ilişkili iken, örneğin çubuk antenlerde böyle bir ilişki söz konusu değil. Basit ve düşük kazançlı antenlerde etkin yüzey şeklinde hesaplanmakta.

43 DURAN DALGA ORANI Anten giriş empedansı genelde uçlarına bağlanan besleme kaynağının empedansından farklı olduğundan kaynak, iletim hattı ve anten arasında bir empedans uygunsuzluğu söz konusu. Bu farkın belirlediği oranda antene gelen gücün bir kısmı geri yansımakta. Aynı şekilde kaynak ucunda da bir uyumsuzluk söz konusu olduğundan burada da bir güç yansıması olmakta. Anten girişinde yansıyan ve giden gerilim dalgalarının oluşturduğu maksimum gerilimin minimum gerilime oranı duran dalga oranı (DDO) olarak isimlendirilir. DDO, anten girişinde geri yansıyan gücü belirten bir parametre.

44 IŞIMA GÜCÜ VE DİRENCİ Antenin ışıma gücü P t,uzaya elektromanyetik dalga olarak yaydığı güç. Işıma gücü ile üzerinden akan akım arasında Ohm yasasına göre bulunan dirence de ışıma direnci denmekte ve R r ile gösterilmekte. Işıma direnci anten gücü ile üzerinden akan akımı birbirine bağlayan sanal bir direnç.

45 YAKIN ALAN-UZAK ALAN Anten ya da herhangi bir ışıma elemanına yakın olan bölge yakın alan olarak tanımlanmakta. Yakın alan, elektrik ve manyetik alan bileşenlerinin düzlem dalga karakteri göstermedikleri bölge.daha çok reaktif enerji birikimi olur. Uzak alan ise düzlem dalga yaklaşımı yapılabildiği bölgedir. Yakın ve uzak alan tanımları anten cinsine ve etkileşimlere göre, frekans, anten boyutları, gibi parametreler cinsinden belirlenmekte. Basit ve düşük kazançlı antenler için uzak alan sınırı olarak alınabilmekte.

46 Daha karmaşık ve yüksek güçlü antenlerde ise D antenin uzun kenarı (ya da çapı) olmak üzere uzak alan sınırı şeklinde hesaplanmakta. Bu tanım, antenin yarattığı elektromanyetik dalgaların eş faz yüzeylerinin belli bir hata ile düzlem kabul edilebildiği uzaklık olarak verilir (Şekil 5). Örneğin D=50 cm anten boyu ve 300 MHz işaret frekansı (λ=1 m) için 0.5 m olan uzak alan sınırı 3 GHz de (λ=10 cm için) 5 m olur.

47

48 ANTEN VERİMİ Antenin kaynaktan çektiği gücün bir kısmı ısıl kayıp olarak antende harcanır. Işıma gücü ve ısıl kayıpların toplamı kaynaktan çekilen güce eşit. Anten verimi ışıma gücünün kaynaktan çekilen güce oranı olarak tanımlanmakta. Isıl kayıplar ne kadar az ise verim o kadar yüksek olur.

49 POLARİZASYON Polarizasyon, elektrik alanının zamanla çizdiği şekle göre tanımlanır. Antenin yaydığı elektromanyetik dalgalar için iletim boyunca elektrik alan eğer zemine dik ise düşey, paralel ise yatay polarizasyonlu dalga adını alır. En genel polarizasyon elips biçimindedir. Bunun özel hali dairesel polarizasyon, dairesel polarizasyonun iki bileşeni de yatay ve düşey polarizasyon.

50 DEMET GENİŞLİĞİ Anten demet genişliği, yönelticiliği olan antenlerde yönelticiliğin bir ölçüsü. Maksimum ışıma doğrultusundaki gücün yarıya (3 db) düştüğü (yatayda yada düşeyde) açısal genişlik anten ışıma demeti olarak tanımlanır.

51 ANTEN YÖNELTİCİLİĞİ VE KAZANCI Anten yönelticiliği ve kazanç belli bir referans antene göre tanımlanan iki önemli parametre. Bir noktasal kaynak her yöne eşit ışıma yapar. Bu kaynağa izotropik kaynak adı verilir ve referans olarak kullanılır. İzotropik kaynağın her yöne yaydığı güce eşit gücü belli bir doğrultuya yayabilme özelliğine anten yönelticiliği denir. İzotropik antene göre kısa dipol antenin yönelticiliği 1.5 (1.75 db), yarım dalga dipolünün yönelticiliği ise 1.64 (2.15 db).

52 Kayıpsız antenlerde yönelticilik aynı zamanda anten kazancıdır. Ancak, kayıplı antenlerde kazanç yönelticilik ile kayıp oranının (verimin) çarpımına eşit. Anten yönelticiliğinin analitik olarak hesaplanabilmesine karşın kazanç ancak referans antene göre yapılan ölçülerle bulunabilir. Anten kazancı ile doğrudan ilgili olan diğer parametre ise etkin yüzeydir. Anten etkin yüzeyi, uzaydaki elektrik alanlardan anten uçlarına güç aktarabilme yeteneği olarak tanımlanır.

53 IŞIMA DİYAGRAMLARI Işıma diyagramları, antenlerin hangi yöne ne kadar güç yaydığını gösteren şekiller. Işıma diyagramı her hangi bir düzlemde söz konusu olsa da, genelde, yatayda yada düşeydeki diyagramlarla ilgilenilir. Işıma diyagramı ve yöneltmiş antenlerde kullanılan tanımlar şunlar:

54 Ana ışıma kulakçığı : Antenin en fazla ışıma yaptığı yöndeki demet. Yan kulakçıklar: ana kulakçık etrafında oluşan istenmeyen kulakçıklar. Arka kulakçık: Antenin gerisinde oluşan kulakçık Ön-Arka bastırma oranı: Ana kulakçık arka kulakçık güç oranı Ön- yan bastırma oranı: Ana kulakçık yan kulakçık güç oranı Işıma demeti: Ana kulakçık gücünün yarıya (3 db) düştüğü noktalar arasındaki açı

55 ANTEN ÇEŞİTLERİ Hertz Anten Markoni Anten Rombik Anten Çerçeve Anten VHF-UHF Anten Parabolik Anten Kablosuz Anten Dipol Anten Monopol Anten Mikroşerit Anten Log-Periyodik Anten Horn Anten

56 HERTZ ANTEN (yarım dalga anten) Dalga boyunun yarısı ebadındaki dipol antene hertz anten denir. Genellikle 2 MHz üzerindeki frekanslarda yaygın olarak kullanılır. Hertz anten bir seri rezonans devresine eş değerdir. Yüksek frekanslı elektrik enerjisi antenin orta uçlarından beslendiğinde açık olan anten uçlarında gerilim maksimum, akım ise sıfırdır. Antenin orta kısmına yaklaştıkça akım artar, gerilim azalır. Antenin orta ucundaki empedans yaklaşık 73 ohm dur.

57 MARKONI ANTEN Düşey olarak monte edilmiş alt ucu doğrudan toprağa bağlanmış ya da antenin bir ucu topraklanmış 1/4 dalga boyundaki tek kutuplu antenlere markoni anten deni. Markoni antende toprak üstündeki kısmıyla aynı boyda toprak altında hayali olduğu kabul edilir. Hertz antene göre avantajı boyunun yarı yarıya az olmasıdır.

58 ROMBIK ANTEN Eşkenar dörtgen teşkil edecek şekilde birleştirilmiş dört iletkenden oluşur. Antenin bütün kenarları ve karşılıklı açıları eşittir. Bu antenler rezonanssız antenlerdir. Bu yüzden ucunda sonlandırma direnci vardır. 3 MHz-30MHz arası frekanslarda kullanılır.

59 ÇERÇEVE ANTEN Temel çerçeve anten, bir dalga boyundan yeteri kadar kısa olan ve RF akım taşıyan tek sarımlı tel bobinidir.

60 VHF-UHF ANTENLER

61 VHF-UHF ANTENLER Televizyon antenleri temel üç elemandan meydana gelir. Bunlar; reflektör, dipol ve direktördür. Reflektör; dipolden ¼ dalga boyu geriye yerleştirilmiş boru şeklinde bir iletkendir. Vericiden gönderilen elektromanyetik dalgaları dipole doğru yönlendirmektedir. Dipol; havadaki elektromanyetik dalgaları algılayan ana elemandır. Antenin aslını oluşturur. Dipol empedansı ile koaksiyel kablo empedansı birbirine eşit olmalıdır. Direktör; dipolün ön kısmında 1/8 dalga boyu uzaklığına yerleştirilen metal borulardır. Anten kazancını arttırır. Antenin yön bağımlılığını arttırır.

62 DİPOL ANTEN Her birinin uzunluğu, çekilen sinyalin dalga boyunun 1/4'üne eşit iki koldan oluşan anten tipidir. En yaygın tipi, televizyonların doğrudan üzerine takılan v harfi şeklindeki teleskopik antenlerdir.radyo ve televizyon vericileri dipol antene örnektir.

63 MONOPOL ANTEN Dipol anten'in yarısının yerine ground koyarak elde edilen anten tipidir. Eğer ground düzlemi yeteri kadar büyükse anten dipol gibi davranabilir.

64 KABLOSUZ ANTEN TİPLERİ Quad antenler : Yönlü antenlerdir fakat nokta atışı gibi yönlü değildir, açısı gittikçe genişler. Yapımı oldukça basittir fakat bu basitliğe rağmen oldukça işe yarar bir tiptir. Omni directional antenler: Bu tarz antenler çubuk şeklindeki standart antenlerdir,modemlerin üzerinde de bu tarz antenler mevcuttur ve her yöne yayın yaparlar. Yagi Antenler : Yönlü ve taşınabilir bir anten türü, ortauzak mesafeler için idealdir daha çok sabit iletişim için değil, seyyar dolaşıp çevre taraması yapanlar tarafından kullanılır.

65

66 PARABOLİK REFLEKTÖR ANTEN (ÇANAK ANTEN) Çok uzaktaki hedefleri yaklaşmadan tespit edebilmek amacıyla kullanılan, noktadan noktaya veri iletimi için uygun olan antenlerdir. Uzak mesafeler arası haberleşmede kullanılarak haberleşmenin temel yapı taşını oluşturmaktadırlar. Sadece uydu haberleşmesinde değil dar bir hüzme ve yüksek kazancın gerektiği her alanda kullanılabilecek anten türüdür.

67 MİKROŞERİT ANTENLER Son yıllarda mikroşerit antenlerin uzay araçları, uçaklar, radarlar uydu haberleşmesi, güdümlü mermi gibi birçok askeri alanda kolaylıkla kullanılabilir yapısı ve baskı devre tekniği ile üretilmesi gibi birçok avantaja sahiptirler.küçük boyutludurlar. Dolayısıyla kolay taşınabilirler. Üretimleri bakımından incelemek gerekirse, maliyetleri düşüktür ve seri üretime uygundurlar. Anten dizileri oluşturmak amacıyla kolaylıkla kullanılabilirler. Mikroşerit antenler bazı dezavantajlara da sahiptir. Bunlardan en önemli olanı band genişliğinin genelde istenilen seviyede olmamasıdır. Bununla birlikte kazançlarının düşük olması da kullanımlarını sınırlandıran bir etkendir. Genel olarak incelendiğinde görüyoruz ki, mikroşerit antenler üretim ve kullanılabilirlik açısından birçok artıya sahiptir. Bazı temel dezavantajların ortadan kalkması için de çeşitli tasarımlar ortaya konulabilir.

68 LOG-PERİYODİK ANTENLER En geniş tanımıyla log-periyodik antenler, belli bir geometrik katsayı ile gitgide büyüyen ya da küçülen elemanların elektriksel olarak birleştirilmesiyle oluşturulan ve bu özel yapıları sayesinde geniş bantlar içerisinde yaklaşık olarak frekanstan bağımsız ışınım özellikleri gösterebilen antenlerdir.

69 HORN ANTENLER En temel mikrodalga antenlerinden birisidir.antenin dış yüzeylerinin duvarlarının genişlemesi dalga kılavuzu ile serbest uzay arasındaki uygunsuzluğun azalmasını sağlar. Hem yerde hem de uzayda mikrodalga haberleşmelerinde kullanılmaktadır. Bazı uygulama alanları; Askeriyede Radar sistemlerinde özellikle düşman uçaklarını yakalamada Uçaklarda ve uzay araçlarında gövdeye montajlarının kolay olması sebebiyle tercih edilirler Uzay araştırma projelerinde Sağlık alanında vücut taraması yaparken