OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ DERSİ

Transkript

1 OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ DERSİ MODÜL ADI SÜRESİ ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMLERİ 40/32 ELEKTRONİK ATEŞLEMELİ YAKIT ENJEKSİYON SİSTEMLERİ 40/32 MOTOR İŞLETİM SİSTEMLERİ 40/24 ARAÇ YÖNETİM SİSTEMLERİ 40/24 ARAÇ GÖSTERGE VE GÜVENLİK SİSTEMLERİ 40/32 ARAÇ KONFOR SİSTEMLERİ 40/32 ARAÇ KLİMA SİSTEMLERİ 40/24 ARAÇ ISITMA VE HAVALANDIRMA SİSTEMLERİ 40/16 DİZEL MOTORLARI YAKIT SİSTEMLERİ 40/32 SIRA TİPİ DİZEL YAKIT ENJEKSİYON POMPALARI 40/32 DİSTRİBÜTÖR TİPİ DİZEL YAKIT ENJEKSİYON POMPALARI 40/32 YENİ NESİL DİZEL YAKIT SİSTEMLERİ 40/32 DİZEL MOTORU DİAGNOSTİĞİ 40/24 0

2 DERS BİLGİ FORMU DERSİN ADI ALAN MESLEK / DAL DERSİN OKUTULACAĞI SINIF/YIL SÜRE DERSİN AMACI DERSİN TANIMI DERSİN ÖN KOŞULLARI DERS İLE KAZANDIRILACAK YETERLİLİKLER DERSİN İÇERİĞİ OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK 11. SINIFLAR (TL VE ATL DE 12. SINIFLARDA OKUTULUR) Haftalık 10 Ders Saati Bu derste öğrenciye; benzinli yakıt ve ateşleme sistemlerinin, motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin, araç gösterge, güvenlik ve konfor sistemlerinin, ısıtma, soğutma (klima) ve havalandırma sistemlerinin, dizel yakıt sistemlerinin bakım ve onarımlarını yapma yeterliklerini kazandırmak amaçlanmaktadır. Benzinli motorlar yakıt ve ateşleme sistemleri, dizel motorları yakıt sistemleri, motor işletim ve araç yönetim sistemleri, araç gösterge, güvenlik ve konfor sistemleri, ısıtma, soğutma ve havalandırma sistemleri konularının verildiği derstir. Dersin ön koşulu yoktur. Öğrenci, dersin sonunda; 1. Elektronik ateşleme sistemlerinin kontrollerini yapmak ve değiştirmek, 2. Elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapmak 3. Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin Araç bakım ve onarımını yapmak. 4. Gösterge, güvenlik ve konfor sistemlerinin bakım onarımını yapmak, 5. Isıtma, soğutma (klima) ve havalandırma sistemlerinin bakım onarımını yapmak, 6. Dizel motorları yakıt sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak yeterlikleri kazandırılacaktır. Bu ders; 1. Elektronik Ateşleme Sistemi 2. Hall Etkisi (Hall Effekt) Kumandalı Elektronik Ateşleme Sistemi 3. Endüktif Vericili Elektronik Ateşleme Sistemi 4. Elektronik Ateşlemeli Yakıt Enjeksiyon Sistemleri 5. Müstakil ateşleme sistemi 6. Elektronik Ateşleme Sisteminde Arıza Teşhisi 7. Tek Nokta Enjeksiyon Sistemi 8. Çok Nokta Enjeksiyon Sistemi 9. Motorun İşletim Sistemi 10. Emme Havası Sıcaklık Sensörü 11. Mutlak Basınç Sensörü 12. Gaz Pedal Konum Sensörü 13. Gaz Kelebeği Konum Sensörü 14. Oksijen (Lamda) Sensörü 1

3 15. Motor Soğutma Suyu Sıcaklık Sensörü 16. Yakıt Sıcaklık Sensörü 17. Egzoz Geri Basınç Bildirim Sensörü 18. Kick-down Sensörü 19. Turbo Şarj ve Basınç Sensörü 20. Darbe Sensörü 21. Motor Yağı Sıcaklık Sensörü 22. Motor Yağ Basınç ve Seviye Sensörü 23. Krank Mili Konum Sensörü 24. Kam Mili Konum Sensörü 25. Vuruntu Sensörü 26. Elektronik Kontrol Üniteleri 27. Elektromanyetik Enjektörler 28. Ateşleme Bobinleri 29. Gaz Kelebeği 30. Karbon Kanister Valfi 31. Rölanti Motoru (Aktüvatörü) 32. Diagnostik 33. Gösterge Sistemleri 34. Kumanda Düğmeleri 35. İmmobilizer (Code Sistemi) 36. Uzaktan Kumanda Sistemi 37. Alarm Sistemi 38. Airbagler (Hava Yastıkları) 39. Emniyet Kemerleri 40. Takip Mesafesi Sensörü 41. Merkezi Kilit Sistemleri 42. Otomatik Kapı Camları Kumanda Sistemleri 43. Elektrikli Aynalar 44. Isıtmalı Camlar 45. Sunroof ve Mekanizması 46. Elektrikli Koltuklar 47. Far Sensörü 48. Yağmur Sensörü ve Hız Sabitleyici 49. Klima Sistemleri 50. Evaparatör Radyatörü 51. Kondenser Radyatörü 52. Klima Hortumları 53. Klima Kumanda Paneli 54. Gaz Kaçak Test Cihazları 55. Klima Gazları 56. Klima Basınç Sensörü 57. Dış Hava Sıcaklık Sensörü 58. İç Hava Sıcaklık Sensörü 59. Isıtma (Kalorifer) Sistemi ve Kalorifer Motorları 60. Kalorifer Radyatörleri 61. Hava Yönlendirme Klape Motorları 62. Kalorifer Rezistansları 63. Röleler 64. Havalandırma Sistemi 65. Dizel Yakıt Sistemi 66. Besleme Pompası 67. Yakıt Boruları 68. Filtreler 69. Hidrolik Enjektörler 2

4 YÖNTEM VE TEKNİKLERİ EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMI VE DONANIM ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME EĞİTİMCİLER İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR 70. Hava Alma İşlemi 71. Isıtma Bujileri 72. Aşırı Doldurma Sistemleri 73. Dizel Yakıt Enjeksiyon Pompaları 74. Sıra Tipi Yakıt Enjeksiyon Pompası (PF- PE PES ) 75. Yakıt Pompaları Kontrol ve Ayar Cihazı 76. D.P.A. Tip Pompa 77. D.P.S. Tip Pompa 78. EP/VE Tip Pompa 79. Selenoid Valfli Pompa-Enjektör Üniteleri 80. Common Rail Dizel Enjeksiyon Sistemi 81. Dizel Motorlarda Emisyon Kontrol Sistemleri 82. Diagnostiğin Aşamaları 83. Pompa-Enjektör Ünitesinin Diagnostik Testi 84. Common-Rail Yakıt Sisteminin Diagnostik Testi 85. EGR Sisteminin Kontrolü ve Testleri 86. Dizel Motorlarında Isıtma Bujilerinin Kontrol ve Testleri 87. Turbo Şarj ve İntercooler Sisteminin Test ve Kontrolleri konularını içermektedir. Araştırma, gözlem, inceleme, anlatım, gösteri, sorucevap, grup çalışması, uygulama, proje hazırlama yöntem ve teknikleri. Ortam : Sınıf, atölye ve laboratuar Donanım : Motorlar, motor parçaları, oto elektrik ve elektronik parçaları, el aletleri, ölçü aletleri, yakıt ve ateşleme sistemi parçaları, diagnos test cihazı, projeksiyon cihazı, bilgisayar Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği ne uygun olarak modül ve ders sonunda ölçme araçları kullanılarak ölçme ve değerlendirme yapılacaktır. 1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacakların atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin çizelgeye uygun olanlar görev almalıdır. 2. Programın uygulanmasında gerektiğinde Motorlu Araçlar Teknolojisi alanında sektör deneyimi olan usta öğretici, teknisyen ve meslek elemanlarından yararlanılabilir. Üniversiteler, mühendisler odaları, motorlu araçlar sektöründe yer alan fabrika, otomotiv bakım ve onarım servisleri, tamirhaneler vb. yerler. 3

5 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN MESLEK/DAL DERS MODÜL MODÜLÜN KODU : MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ : OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK : OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ : ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMLERİ : 525MT0301 SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL AÇIKLAMA : Bu modülün ön koşulu yoktur. : Bu modülün iş başında uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. Gerçek örnekler veya maketler ile çalışılmalıdır. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Araştırma, gözlem, inceleme, anlatım, gösteri, soru-cevap, grup çalışması, uygulama, proje hazırlama yöntem ve teknikleri GENEL AMAÇ :Öğrenci, elektronik ateşleme sistemlerinin arıza teşhis, onarım, ayar ve bakımını yapabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1. Platin kumandalı transistörlü elektronik ateşleme sisteminin kontrollerini ve değişimini yapabilecektir. 2. Hall effect kumandalı elektronik ateşleme sisteminin kontrollerini ve değişimini yapabilecektir. 3. Endüktif vericili (manyetik kumandalı) elektronik ateşleme sisteminin kontrollerini ve değişimini yapabilecektir. İÇERİK 1. ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİ 1.1. Tanımı 1.2. Özellikleri 1.3. Klasik ateşleme sisteminin yetersizlikleri 1.4. Elektronik ateşleme sisteminin üstünlükleri 1.5. Daha güçlü bir ateşleme için takip edilecek yollar 1.6. Elektronik ateşleme sisteminin çeşitleri 1.7. Platin Kumandalı Transistörlü Ateşleme Sistemi Sistemin sağladığı yararlar Sistemin parçaları Sistemin prensip şeması ve çalışması Sistemin kontrolleri Primer devre akımının ölçülmesi Platin üzerinden geçen akımın ölçülmesi Sekonder devre geriliminin ölçülmesi Sistemin yetersizlikleri 4

6 2. HALL ETKİSİ (HALL EFFEKT) KUMANDALI ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİ 2.1. Sistemin parçaları Hall-effekt algılama ünitesi Hall-effekt elektronik kontrol ünitesi Elektronik ateşleme bobini Bujiler ve kablolar Sistemin çalışması 2.3. Sistemin kontrolleri 2.4. Optik kumandalı elektronik ateşleme sistemi 3. ENDÜKTİF VERİCİLİ ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİ 3.1. Distribütörden uyartımlı Sistemin parçaları Distribütör ve sinyal bobini (Pick-up Bobini) Elektronik kontrol ünitesi (Ateşleyici) Elektronik ateşleme bobini Bujiler ve kablolar Vuruntu sensörü Sistemin çalışması Sistemin kontrolleri 3.2. Volan veya kasnaktan uyartımlı Sistemin parçaları Distribütör ve sinyal alıcı Ü.Ö.N sensörü Sistemin diğer parçaları Sistemin çalışması Sistemin kontrolleri ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME : Öğrenci araç tamir kataloglarına ve üretici firma talimatlarına uygun olarak, atölye ortamında, standart süre içersinde aşağıdaki performans kriterlerini yerine getirecektir. 1. Platin kumandalı transistörlü elektronik ateşleme sistemini kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 2. Hall effect kumandalı elektronik ateşleme sistemini kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 3. Manyetik kumandalı elektronik ateşleme sistemini kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar.. 5

7 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI Otomotiv Elektromekanikerliği İŞ İŞLEM NUMARASI 1 YETERLİK İŞLEMİN ADI Elektronik Ateşleme Sistemlerinin Kontrollerini Yapmak ve Değiştirmek Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Platin kumandalı transistorlu elektronik ateşleme sistemini kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) Motor, test cihazları, el aletleri STANDART Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları 1. Distribütörü motordan sökmek takmak. 2. Buji kablolarını sökmek kontrol etmek yerine takmak. 3. Bujileri sökmek kontrol etmek yerine takmak. 4. Ateşleme bobinlerini değiştirmek. 5. Elektronik kontrol ünitesinin kontrolünü yapmak ve 1. Çeşitli elektronik ateşlemeli sistemleri tanımak 2. Elektronik test cihazları kullanabilmek 3. Platin Kumandalı Transistörlü elektronik ateşleme sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak. değiştirmek. 6. Avans kontrolünü yapmak. 7. Motor test cihazı ile ateşleme sisteminin arızasını tespit etmek. 1. ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİ 1.1. Tanımı 1.2. Özellikleri 1.3. Klasik ateşleme sisteminin yetersizlikleri 1.4. Elektronik ateşleme sisteminin üstünlükleri 1.5. Daha güçlü bir ateşleme için takip edilecek yollar 1.6. Elektronik ateşleme sisteminin çeşitleri 1.7. Platin Kumandalı Transistörlü Ateşleme Sistemi Sistemin sağladığı yararlar Sistemin parçaları Sistemin prensip şeması ve çalışması Sistemin kontrolleri Primer devre akımının ölçülmesi Platin üzerinden geçen akımın ölçülmesi Sekonder devre geriliminin ölçülmesi Sistemin yetersizlikleri 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli çalışmak SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat İşlemin Öğrenme Süresi: 8 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerinin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir. 6

8 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI Otomotiv Elektromekanikerliği İŞ İŞLEM NUMARASI 2 İŞLEMİN ADI YETERLİK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART Elektronik Ateşleme Sistemlerinin Kontrollerini Yapmak ve Değiştirmek Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Hall etkisi (Hall effect) kumandalı elektronik ateşleme sistemlerini kontrol etmek ve değiştirmek 1. Distribütörü motordan sökmek 2. Hall -effekt algılama başlığının kontrolünü yapmak, değiştirmek 3. Distribütörü motora takmak. 4. Buji kablolarını sökmek kontrol etmek yerine takmak. 5. Bujileri sökmek kontrol etmek yerine takmak. 6. Ateşleme bobinlerini değiştirmek. 7. Elektronik kontrol ünitesinin kontrolünü yapmak ve değiştirmek. 8. Avans kontrolünü yapmak. 9. Motor test cihazı ile ateşleme sistemini kontrol etmek 2. HALL ETKİSİ (HALL EFFEKT) KUMANDALI ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİ 2.1. Sistemin parçaları Hall-effekt algılama ünitesi Hall-effekt elektronik kontrol ünitesi Elektronik ateşleme bobini Bujiler ve kablolar Sistemin çalışması 2.3. Sistemin kontrolleri 2.4. Optik kumandalı elektronik ateşleme sistemi 1. Çeşitli elektronik ateşlemeli sistemleri tanımak 2. Elektronik test cihazları kullanabilmek 3. Hall Efekt kumandalı elektronik ateşleme sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak. 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli çalışmak SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat İşlemin Öğrenme Süresi: 8 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerinin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir. 7

9 İŞLEM ANALİZ FORMU Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme MESLEĞİN ADI Otomotiv Elektromekanikerliği İŞ Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Endüktif vericili (manyetik kumandalı) elektronik İŞLEM NUMARASI 3 İŞLEMİN ADI ateşleme sistemlerini kontrol etmek ve değiştirmek YETERLİK Elektronik Ateşleme Sistemlerinin Kontrollerini Yapmak ve Değiştirmek ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları 1. Distribütörü motordan sökmek, kontrollerini yapmak. 2. Manyetik kumandalı sensörü sökmek, kontrol etmek,değiştirmek 3. Manyetik tutucuyu sökmek, kontrolünü yapmak yerine takmak. 4. Distribütörü motora takmak 5. Buji kablolarını sökmek kontrol etmek yerine takmak. 6. Bujileri sökmek kontrol etmek yerine takmak. 7. Ateşleme bobinlerini değiştirmek. 8. Elektronik kontrol ünitesinin kontrolünü yapmak ve değiştirmek. 9. Avans kontrolünü yapmak. 10. Diagnostik test cihazı ile arıza tespit etmek. SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat 3. ENDÜKTİF VERİCİLİ ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİ 3.1. Distribütörden uyartımlı Sistemin parçaları Distribütör ve sinyal bobini (Pick-up bobini) Elektronik kontrol ünitesi (Ateşleyici) Elektronik ateşleme bobini Bujiler ve kablolar Vuruntu sensörü Sistemin çalışması Sistemin kontrolleri 3.2. Volan veya kasnaktan uyartımlı Sistemin parçaları Distribütör ve sinyal alıcı Ü.Ö.N sensörü Sistemin diğer parçaları Sistemin çalışması Sistemin kontrolleri 1. Çeşitli elektronik ateşlemeli sistemleri tanımak 2. Elektronik test cihazları kullanabilmek 3. Endüktif vericili elektronik ateşleme sistemlerinin 4. bakım ve onarımını yapmak. 1. Dikkatli olmak 2. Güvenlik kurallarına uymak 3. Temiz ve düzenli çalışmak İşlemin Öğrenme Süresi: 16 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerinin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir. 8

10 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN MESLEK/DAL DERS MODÜL MODÜLÜN KODU : MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ : OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ : OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ : ELEKTRONİK ATEŞLEMELİ YAKIT ENJEKSİYON SİSTEMLERİ : 525MT0302 SÜRE : 40/32 ÖN KOŞUL : Bu modülün ön koşulu yoktur. AÇIKLAMA : Araştırma, gözlem, inceleme, anlatım, gösteri, soru-cevap, grup çalışması, uygulama, proje hazırlama yöntem ve teknikleri. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Anlatım, Gösteri, Soru-Cevap, Uygulama, Proje Hazırlama Yöntem ve Teknikleri GENEL AMAÇ : Öğrenci, elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1. Distribütörsüz elektronik ateşleme sisteminin kontrollerini ve değişimini yapabilecektir. 2. Müstakil elektronik ateşleme sisteminin kontrollerini ve değişimini yapabilecektir. 3. Elektronik ateşleme sisteminin arızalarını yapabilecektir. 4. Tek noktalı püskürtme sistemlerinin bakım onarımını yapabilecektir. 5. Çok nokta enjeksiyon sistemin bakım ve onarımını yapabilecektir. 9

11 İÇERİK: 1. ELEKTRONİK ATEŞLEMELİ YAKIT ENJEKSİYON SİSTEMLERİ 1.1. Önemi 1.2. Yapısı ve devre şeması 1.3. Distribütörsüz tip elektronik ateşleme sistemi çeşitleri 1.4. Eş Silindir İkiz Ateşleme Sistemi Sistemin parçaları Elektronik kontrol ünitesi Elektronik ateşleme bobini Bujiler ve kablolar Vuruntu sensörü Ü.Ö.N Sensörü Sistemin çalışması Sistemde yapılan kontroller 2. MÜSTAKİL ATEŞLEME SİSTEMİ 2.1. Sistemin parçaları Elektronik kontrol ünitesi Elektronik ateşleme bobinleri Bujiler ve kablolar Manyetik sensör(pozisyon sensörü) Vuruntu sensörü Kam mili konum sensörü 2.2. Sistemin çalışması 2.3. Sistemde yapılan kontroller 2.4. Distribütörsüz elektronik ateşleme sistemlerinde avans tertibatları 3. ELEKTRONİK ATEŞLEME SİSTEMİNDE ARIZA TEŞHİSİ 3.1. Elektronik ateşleme sisteminin devre elemanları 3.2. Elektronik ateşleme sisteminin arızaları 3.3. Elektronik ateşleme sisteminin ayarı 3.4. Elektronik kontrol ünitesine (ECU) ya bilgi veren elemanlar 4. TEK NOKTA ENJEKSİYON SİSTEMİ 4.1. Tanımı 4.2. Sistemin genel yapısı ve özellikleri 4.3. Tek nokta enjeksiyon sistemi devre şeması ve çalışma sistemi 4.4. Yakıt basıncı 4.5. Yakıt ve özellikleri 4.6. Elektronik kontrol modülü 4.7. Tek nokta enjektör 4.8. Hava sıcaklık sensörü 4.9. Basınç regülatörü Gaz kelebek potansiyometresi Röleler Elektro yakıt pompası Lamda sensörü (oksijen sensörü) 5. ÇOK NOKTA ENJEKSİYON SİSTEMİ 5.1. Tanımı 5.2. Sistemin genel yapısı ve özellikleri 5.3. Çok nokta enjeksiyon sistemi devre şeması ve çalışma sistemi 5.4. Yakıt basıncı 5.5. Yakıt ve özellikleri 5.6. Elektronik kontrol modülü 5.7. Çok nokta enjektörler 5.8. Hava sıcaklık sensörü 5.9. Basınç regülatörü 10

12 5.10. Gaz kelebek potansiyometresi Röleler Elektro yakıt pompası Lamda sensörü (oksijen sensörü) Termik zaman şalteri Kam mili konum sensörü Rölanti kontrol selenoid kontrol valfi Yakıt rampası( Yakıt dağıtım hattı) Direkt Püskürtmeli Enjeksiyon Sistemi Sistemin genel yapısı ve özellikleri Sistemin devre şeması Sistemin çalışması ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME : Öğrenci araç tamir kataloglarına ve üretici firma talimatlarına uygun olarak, atölye ortamında, standart süre içersinde aşağıdaki performans kriterlerini yerine getirecektir. 1. Distribütörsüz elektronik ateşleme sistemini kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 2. Müstakil elektronik ateşleme sistemini kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 3. Elektronik ateşleme sistemi arızalarını teşhis etme ile ilgili işlemleri yapar. 4. Tek noktalı püskürtme sistemlerinin bakım ve onarımı ile ilgili işlemleri yapar. 5. Çok nokta enjeksiyon sistemin bakım ve onarımı ile ilgili işlemleri yapar.. 11

13 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ İŞLEM NUMARASI 1 İŞLEMİN ADI YETERLİK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART Elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapmak Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Distribütörsüz elektronik ateşleme sistemini kontrol etmek ve değiştirmek 1. Distribütörsüz elektronik ateşleme sistemini motordan sökmek takmak. 2. Pick-up bobininin kontrolünü yapmak, değiştirmek. 3. Manyetik tutucuyu sökmek, kontrolünü yapmak ve yerine takmak. 4. Buji kablolarını sökmek kontrol etmek yerine takmak. 5. Bujileri sökmek kontrol etmek yerine takmak. 6. Ateşleme bobinlerini değiştirmek. 7. Elektronik kontrol ünitesinin kontrolünü yapmak ve değiştirmek. 8. Avans kontrolünü yapmak. 9. Diagnostik test cihazı ile arıza tespit etmek. SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat 1. ELEKTRONİK ATEŞLEMELİ YAKIT ENJEKSİYON SİSTEMLERİ 1.1. Önemi 1.2. Yapısı ve devre şeması 1.3. Distribütörsüz tip elektronik ateşleme sistemi çeşitleri 1.4. Eş Silindir İkiz Ateşleme Sistemi Sistemin parçaları Elektronik kontrol ünitesi Elektronik ateşleme bobini Bujiler ve kablolar Vuruntu sensörü Ü.Ö.N Sensörü Sistemin çalışması Sistemde yapılan kontroller 1. Çeşitli elektronik ateşlemeli sistemleri tanımak 2. Elektronik test cihazları kullanabilmek 3. Distribütörsüz tip elektronik ateşleme sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak. 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli çalışmak İşlemin Öğrenme Süresi: 5 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerinin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir. 12

14 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ İŞLEM NUMARASI 2 İŞLEMİN ADI YETERLİK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART Elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapmak Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Distribütörsüz müstakil (bağımsız) ateşleme sistemini kontrol etmek ve değiştirmek 1. Distribütörden tetiklemeli distribütörü motordan sökmek takmak. 2. Pick-up bobininin kontrolünü yapmak, değiştirmek. 3. Manyetik sensörün, kontrolünü yapmak yerine takmak. 4. Buji kablolarını sökmek kontrol etmek yerine takmak. 5. Bujileri sökmek kontrol etmek yerine takmak. 6. Ateşleme bobinlerini değiştirmek. 7. Elektronik kontrol ünitesinin kontrolünü 8. yapmak ve değiştirmek. 9. Avans kontrolünü yapmak. 10. Diagnostik test cihazı ile arıza tespit etmek. SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat 2. MÜSTAKİL ATEŞLEME SİSTEMİ 1. Çeşitli elektronik ateşlemeli 2.1. Sistemin parçaları. sistemleri tanımak Elektronik kontrol 2. Elektronik test cihazları ünitesi kullanmak Elektronik ateşleme 3. Distribütörsüz tip elektronik bobinleri ateşleme sistemlerinin bakım Bujiler ve kablolar. ve onarımını yapmak Manyetik sensör(pozisyon sensörü) Vuruntu sensörü Kam mili konum sensörü 2.2. Sistemin çalışması 2.3. Sistemde yapılan kontroller 2.4. Distribütörsüz elektronik ateşleme sistemlerinde avans tertibatları 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli çalışmak İşlemin Öğrenme Süresi: 5 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerinin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir 13

15 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ İŞLEM NUMARASI 3 İŞLEMİN ADI YETERLİK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART Elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapmak Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları 14 Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Elektronik ateşleme sisteminde arıza teşhisi yapmak 1. Araç sürücüsünün şikâyetlerini 3. ELEKTRONİK ATEŞLEME dinlemek SİSTEMİNDE ARIZA TEŞHİSİ 2. Diagnostik test cihazının soketini araç 3.1. Elektronik ateşleme üzerinde yerine takmak sisteminin devre elemanları 3. Diagnostik test cihazına aracı 3.2. Elektronik ateşleme tanıtmak 4. Aracı çalıştırmak sisteminin arızaları 5. Diagnostik test cihazı ile aracın 3.3. Elektronik ateşleme ateşleme sistemi elemanlarının sisteminin ayarı kontrollerini yapmak 3.4. Elektronik kontrol ünitesine 6. Elektronik ateşleme sistemi arızalı (ECU) ya bilgi veren elemanlarının bağlantılarını kontrol elemanlar etmek 7. Elektronik Ateşleme Sistemi arızalı elemanlarını tesbit etmek 8. Elektronik Ateşleme sistemi arızalı elemanlarını değiştirmek 9. Elektronik Ateşleme Sisteminde değiştirilen elemanları ECU ya tanıtmak SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat 1. Çeşitli elektronik ateşlemeli sistemleri tanımak 2. Elektronik test cihazları kullanabilmek 3. Arıza teşhisi yapmak 4. Değiştirilen parçaları ECU ya tanıtmak 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli çalışmak İşlemin Öğrenme Süresi: 4 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerinin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir

16 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ İŞLEM NUMARASI 4 İŞLEMİN ADI YETERLİK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART Elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapmak Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Tek noktalı püskürtme sistemlerinin bakım onarımını yapmak 1. Taşıta emisyon kontrolü yapmak 2. Taşıta ve motora performans testi yapmak 3. Test cihazı ile arıza teşhisi yapmak 4. Enjektörlerin kontrolünü yapmak 5. Enjektörlerin arızasını teşhis etmek 6. Enjektörlerin arızasını gidermek/değiştirmek 7. Enjeksiyon modülünü kontrol etmek ve değiştirmek 8. Yakıt enjeksiyon borularını kontrol etmek 9. Yakıt enjeksiyon sisteminde bulunan filtrelerin kontrolünü ve değişimini yapmak 10. Yakıt enjeksiyon sisteminde bulunan parçaların kontrolünü ve değişimini yapmak SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 1 Saat 4. TEK NOKTA ENJEKSİYON SİSTEMİ 4.1. Tanımı 4.2. Sistemin genel yapısı ve özellikleri 4.3. Tek nokta enjeksiyon sistemi devre şeması ve çalışma sistemi 4.4. Yakıt basıncı 4.5. Yakıt ve özellikleri 4.6. Elektronik kontrol modülü 4.7. Tek nokta enjektör 4.8. Hava sıcaklık sensörü 4.9. Basınç regülatörü Gaz kelebek potansiyometresi Röleler Elektro yakıt pompası Lamda sensörü (oksijen sensörü) 1. Emisyon cihazı ile arıza teşhisi yapmak 2. Diagnostik arıza test cihazını kullanmak 3. Yakıt sistemini sökmektakmak 4. Yakıt sistemini arızasını gidermek NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli çalışmak İşlemin Öğrenme Süresi:8 Ders Saati 15

17 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ İŞLEM NUMARASI 5 YETERLİK ORTAM (Araç-gereç, ekipman ve koşullar) STANDART 16 İŞLEMİN ADI Elektronik ateşlemeli yakıt enjeksiyon sistemlerinin bakım onarımlarını yapmak Motor, test cihazları, el aletleri Üretici firma talimatları ve araç tamir katalogları Benzinli Motorlar Yakıt ve Ateşleme Sistemlerinin Bakım Onarımını Yapmak Çok nokta enjeksiyon sisteminin bakım ve onarımını yapmak 1. Taşıta emisyon kontrolü yapmak 2. Taşıta ve motora performans testi yapmak 3. Test cihazı ile arıza teşhisi yapmak 4. Enjektörlerin kontrolünü yapmak 5. Enjektörlerin arızasını teşhis etmek 6. Enjektörlerin arızasını gidermek/değiştirmek 7. Enjeksiyon modülü kontrol etmek ve değiştirmek 8. Yakıt enjeksiyon borularını kontrol etmek 9. Yakıt enjeksiyon sisteminde bulunan filtrelerin kontrolünü ve değişimini yapmak 10. Yakıt enjeksiyon sisteminde bulunan parçaların kontrolünü ve değişimini yapmak 5. ÇOK NOKTA ENJEKSİYON SİSTEMİ 5.1. Tanımı 5.2. Sistemin genel yapısı ve özellikleri 5.3. Çok nokta enjeksiyon sistemi devre şeması ve çalışma sistemi 5.4. Yakıt basıncı 5.5. Yakıt ve özellikleri 5.6. Elektronik kontrol modülü 5.7. Çok nokta enjektörler 5.8. Hava sıcaklık sensörü 5.9. Basınç regülatörü Gaz kelebek potansiyometresi Röleler Elektro yakıt pompası Lamda sensörü (oksijen sensörü) Termik zaman şalteri Kam mili konum sensörü Rölanti kontrol selenoid kontrol valfi Yakıt rampası( Yakıt dağıtım hattı) Direkt Püskürtmeli Enjeksiyon Sistemi Sistemin genel yapısı ve özellikleri Sistemin devre şeması Sistemin çalışması 1. Emisyon cihazı ile arıza teşhisi yapmak 2. Diagnostik arıza test cihazını kullanmak 3. Yakıt sistemini sökmektakmak 4. Yakıt sistemini arızasını gidermek 5. Enjektörleri temizlemek 6. Yakıt enjeksiyon sisteminde kodlama işlemini yapmak 1. Sistemli çalışmak 2. Güvenli ve titiz çalışmak 3. Duyarlı çalışmak SÜRE: İşlemin Yapılış Süresi: 2 Saat İşlemin Öğrenme Süresi: 10 Ders Saati NOT: Yakıt enjeksiyon ve elektronik ateşleme sistemlerin yapıları araçların marka ve modellerine göre değişmektedir

18 MODÜL BİLGİ SAYFASI ALAN MESLEK/DAL DERS MODÜL MODÜLÜN KODU : MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ : OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ : OTOMOTİV ELEKTROMEKANİK TEKNOLOJİSİ : MOTOR İŞLETİM SİSTEMLERİ : 525MT0331 SÜRE : 40/24 ÖN KOŞUL AÇIKLAMA : Bu modülün ön koşulu yoktur. : Bu modülün iş başında uygulamalı olarak işlenmesi gerekir. Önce temrinlik araç üzerinde çalışılmalı, daha sonra gerçek araç üzerinde çalışılmalıdır. ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ : Araştırma, gözlem, inceleme, anlatım, gösteri, soru-cevap, grup çalışması, uygulama, proje hazırlama yöntem ve teknikleri GENEL AMAÇ :Öğrenci, araçlarda kullanılan motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım onarımını yapabilecektir. AMAÇLAR : Öğrenci; 1. Hava debimetresini kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 2. Emme havası sıcaklık sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 3. Mutlak basınç sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 4. Gaz pedal konum sensörünün kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 5. Gaz kelebeği konum sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 6. Oksijen (Lamda) sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 7. Motor soğutma suyu sıcaklık sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 8. Yakıt sıcaklık sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 9. Egzoz geri basınç bildirim sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 10. Kick-down sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 11. Turbo şarj ve basınç sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 12. Darbe sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 13. Motor yağı sıcaklık sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 14. Yağ basınç ve seviye sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 15. Krank mili konum sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 16. Kam mili konum sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 17. Vuruntu sensörünü kontrol edebilecek ve değiştirebilecektir. 17

19 İÇERİK: 1. MOTORUN İŞLETİM SİSTEMİ 1.1. Yapısı 1.2. Motorun elektronik kontrol ünitesine giren bilgiler 1.3. Elektronik kontrol ünitesine (ECU) bilgi veren elemanlar 1.4. Hava Debimetresi Görevi Çeşitleri Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 2. EMME HAVASI SICAKLIK SENSÖRÜ 2.1. Görevi 2.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 2.3. Kontrolleri 3. MUTLAK BASINÇ SENSÖRÜ 3.1. Görevi 3.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 3.3. Kontrolleri 4. GAZ PEDAL KONUM SENSÖRÜ 4.1. Görevi 4.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 4.3. Kontrolleri 5. GAZ KELEBEĞİ KONUM SENSÖRÜ 5.1. Görevi 5.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 5.3. Kontrolleri 6. OKSİJEN (LAMDA) SENSÖRÜ 6.1. Görevi 6.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 6.3. Kontrolleri 7. MOTOR SOĞUTMA SUYU SICAKLIK SENSÖRÜ 7.1. Görevi 7.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 7.3. Kontrolleri 8. YAKIT SICAKLIK SENSÖRÜ 8.1. Görevi 8.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 8.3. Kontrolleri 9. EGZOZ GERİ BASINÇ BİLDİRİM SENSÖRÜ 9.1. Görevi 9.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 9.3. Kontrolleri 10. KİCK-DOWN SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 11. TURBO ŞARJ VE BASINÇ SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 12. DARBE SENSÖRÜ Görevi Yapısal Özellikleri ve Çalışması Kontrolleri 18

20 13. MOTOR YAĞI SICAKLIK SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 14. MOTOR YAĞ BASINÇ VE SEVİYE SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 15. KRANK MİLİ KONUM SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 16. KAM MİLİ KONUM SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 17. VURUNTU SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME: Öğrenci araç tamir kataloglarına ve üretici firma talimatlarına uygun olarak, atölye ortamında, standart süre içersinde aşağıdaki performans kriterlerini yerine getirecektir. 1. Hava debimetresini kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 2. Emme havası sıcaklık sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar 3. Mutlak basınç sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 4. Gaz pedal konum sensörünün kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 5. Gaz kelebeği konum sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 6. Oksijen (Lamda) sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 7. Motor soğutma suyu sıcaklık sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 8. Yakıt sıcaklık sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 9. Egzoz geri basınç bildirim sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 10. Kick-down sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 11. Turbo şarj ve basınç sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 12. Darbe sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 13. Motor yağı sıcaklık sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 14. Yağ basınç ve seviye sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 15. Krank mili konum sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 16. Kam mili konum sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 17. Vuruntu sensörünü kontrol eder ve değişimi ile ilgili işlemleri yapar. 19

21 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO : 1 YETERLİK : Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Hava debimetresini kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak hava debimetresinin arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Hava debimetresini değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 1. MOTORUN İŞLETİM SİSTEMİ 1.1. Yapısı 1.2. Motorun elektronik kontrol ünitesine giren bilgiler 1.3. Elektronik kontrol ünitesine (ECU) bilgi veren elemanlar 1.4. Hava Debimetresi Görevi Çeşitleri Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 3 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak

22 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ : Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO : 2 İŞLEMİN ADI: Emme havası sıcaklık sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek YETERLİK : Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak emme havası sıcaklık sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Emme havası sıcaklık sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE: Yapılış Süresi: 1 saat 2. EMME HAVASI SICAKLIK SENSÖRÜ 2.1. Görevi 2.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 2.3. Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak

23 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 3 YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Mutlak basınç sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak mutlak basınç sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Mutlak basınç sensörünü değiştirmek 11. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 12. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 13. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 3. MUTLAK BASINÇ SENSÖRÜ 3.1. Görevi 3.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 3.3. Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak

24 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 4 YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Gaz pedal konum sensörünün kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak gaz pedal konum sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Gaz pedal konum sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 4. GAZ PEDAL KONUM SENSÖRÜ 4.1. Görevi 4.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 4.3. Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak

25 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 5 YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Gaz kelebeği konum sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak gaz kelebeği konum sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Gaz kelebeği konum sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 5. GAZ KELEBEĞİ KONUM SENSÖRÜ 5.1. Görevi 5.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 5.3. Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir. 1. Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak 24

26 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım ve MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 6 YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Oksijen (Lamda) sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Motoru çalışma sıcaklığına getirmek 3. Diagnos cihazını araca bağlamak 4. Hata hafızasını okumak 5. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 6. Hata hafızasını silmek 7. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 8. Hata hafızasını tekrar okumak 9. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 10. Parametreleri yorumlayarak oksijen (Lamda) sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 11. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 12. Oksijen (Lamda) sensörünü değiştirmek 13. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 14. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 15. Motorun çalışmasını gözlemlemek 6. OKSİJEN (LAMDA) SENSÖRÜ 6.1. Görevi 6.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 6.3. Kontrolleri 1. Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat Öğrenme süresi: 2 saat NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir. 25

27 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 7 İŞLEMİN ADI: Motor soğutma suyu sıcaklık sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak motor soğutma suyu sıcaklık sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Motor soğutma suyu sıcaklık sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 7. MOTOR SOĞUTMA SUYU SICAKLIK SENSÖRÜ 7.1. Görevi 7.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 7.3. Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir. 1. Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak 26

28 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 8 YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Yakıt sıcaklık sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak yakıt sıcaklık sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Yakıt sıcaklık sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 8. YAKIT SICAKLIK SENSÖRÜ 8.1. Görevi 8.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 8.3. Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir. 1. Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak 27

29 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 9 İŞLEMİN ADI: Egzoz geri basınç bildirim sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak egzoz geri basınç bildirim sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Egzoz geri basınç bildirim sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Motorun çalışmasını gözlemlemek 9. EGZOZ GERİ BASINÇ BİLDİRİM SENSÖRÜ 9.1. Görevi 9.2. Yapısal özellikleri ve çalışması 9.3. Kontrolleri 1. Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat Öğrenme süresi: 2 saat NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir. 28

30 İŞLEM ANALİZ FORMU İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 10 YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak İŞLEMİN ADI: Kick-down sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak kick-down sensörünü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Kick-down sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 14. Yol testi yapmak 10. KİCK-DOWN SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri 1. Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir. Öğrenme süresi: 2 saat 29

31 İŞLEM ANALİZ FORMU MESLEĞİN ADI: OTOMOTİV ELEKTROMEKANİKERLİĞİ İŞ: Araç üzerinde yakıt enjeksiyon ve ateşleme sistemlerinin arıza teşhisi bakım ve onarımlarını yapmak İŞLEM NO: 11 İŞLEMİN ADI: Turbo şarj ve basınç sensörünü kontrol etmek ve değiştirmek YETERLİK: Motor işletim ve araç yönetim sistemlerinin bakım ve onarımını yapmak ORTAM (Araç gereç, donanım ve koşullar) : Diagnostik cihazı, bağlantı elemanları, el aletleri, özel aparatlar, avometre STANDART: Araç tamir kataloglarında belirtilen talimatlar 1. Müşteri şikâyetlerini dinlemek 2. Diagnos cihazını araca bağlamak 3. Hata hafızasını okumak 4. Hata hafızasındaki okunan arızaları kayıt altına almak 5. Hata hafızasını silmek 6. Sensör soket bağlantılarını kontrol etmek 7. Hata hafızasını tekrar okumak 8. Geçici ve kalıcı arızaları belirlemek 9. Parametreleri yorumlayarak turbo şarj ve basınç sensörü arızalı olduğunu tespit etmek 10. Sensörün elektriki kontrollerini yapmak 11. Kick-down sensörünü değiştirmek 12. Diagnos cihazı ile sensörün çalışmasını kontrol etmek 13. Hata hafızasını silmek 14. Diagnos cihazı bağlantılarını sökmek 15. Motorun çalışmasını gözlemlemek SÜRE : Yapılış Süresi: 1 saat 11. TURBO ŞARJ VE BASINÇ SENSÖRÜ Görevi Yapısal özellikleri ve çalışması Kontrolleri NOT : Bazı araçlarda değiştirilen sensörlerin ECU ya tanıtılması gereklidir Diagnostik arıza teşhis cihazını kullanmak 2. Elektriksel bağlantıları doğru şekilde sökmek / takmak 3. Avometre kullanmak 4. Katalog kullanmak Öğrenme süresi: 2 saat 1. Emniyet tedbirlerini almak 2. Dikkatli ve düzenli çalışmak 3. İş elbisesi giymek 4. Koruyucu kılıf kullanmak 5. Test cihazlarını korumak