ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ

Transkript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΙΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ Μάθημα: Τουρκικά Επίπεδο: 6 Διάρκεια: 2.30 Ημερομηνία: 29 Μαΐου 2015 ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΟΚΤΩ (8) ΣΕΛΙΔΕΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΤΕ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ BİRİNCİ BÖLÜM: ΥAZMA 35 Puan Lütfen aşağıdaki konulardan birini seçerek aşağı yukarı kelimelik bir kompozisyon yazınız: 1. İnsan hayatı ve çevre eskiden nasıldı, şimdi nasıl? Neler değişti? 2. Yaşamlarımızda hepimizin sorumlulukları var. Örneğin öğrenci olarak ders çalışmak, iş hayatında çalışıp para kazanmak, ailemize bakmak gibi. Sizce bir insanın hayattaki sorumlukları nelerdir? Bunlardan en önemlisi hangisidir? Sorumluluk sahibi olmak neden önemlidir? İKİNCİ BÖLÜM: OKUMA ANLAMA BİRİNCİ METİN 35 Puan 15 Puan Lütfen aşağıdaki metni okuyup ona göre alıştırmaları yapınız. Marmaray depremine hazır mıyız? Marmaray depremine hazır mıyız? İstanbul da beklenen büyük bir depremin ne zaman ve nasıl olacağını tahmin etmek için çeşitli var sayımlar yürütülüyor. Ancak İstanbul da bir başka deprem var ki, o da gerçekleşmek için gün sayıyor. Benzetmeyi hoşgörmenizi dileyerek yeri, büyüklüğü, zamanı, ayrıntıları bilinen bir deprem den söz etmek istiyorum. İstanbul Boğazı nın altında Ulaştırma Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen raylı tüp geçiş projesi Marmaray, kentin tarihindeki en büyük ulaşım projesi. Neredeyse on Boğaz Köprüsü kadar bir kapasiteye sahip olan Marmaray ın ne zaman işletmeye alınacağı belli. Arkeolojik kazıların tamamlanmasından sonra Esasında, tünellerin 1

2 büyük bir bölümü ve deniz altındaki geçiş inşa edilmiş durumda. Ancak seferler iki üç yıl sonra başlayacak. Proje alanı, Tarihi Yarımada da, İstanbul metropolü için en önemli raylı sistemlerin, Avrupa ile Anadolu yakasını birbirine bağlayan Marmaray ın bulunduğu keşişme noktalarında bulunuyor. Projenin yaratacağı etkileri tahmin etmek pek de zor değil. Marmaray, tıpkı bir büyük deprem gibi İstanbul un sahil şeridini, eski yerleşim bölgesini yerle bir edecek. Kentte kalıcı olduğunu zannettiğimiz kamu alanları, meydanlar, caddeler, yollar, binalar hızla değişecek. İstanbul da yeni kent merkezleri oluşacak. Köprülere doğru, Boğaz a dikey bir biçimde gelişen kentin anayolları, Marmara sahiline doğru uzanacak. Bu deprem iyi yönetilirse, binlerce insanın hayatını kurtarabilir. Bu insan yapımı, yeri, zamanı ve büyüklüğü belli olan deprem, doğal bir depremden daha önemli olabilir da Birleş- miş Milletler Eğitim ve Kültür Örgütü UNESCO Dünya Miras Komitesi nin o zamanki yöneticisi Minja Yang, Marmaray ın kentte yaratacağı değişimin boyutlarına dikkat çekmek için, Bu proje kötü yönetilirse İstanbul için bir felaket, iyi yönetilirse müthiş bir fırsat olabilir, bu sizin elinizde. demişti. İnşaat şirketleri, teknokratlar tarafından gerçekleştirilen anonim projeler, ne kadar iyi düşünülmüş olursa olsunlar, bu çaptaki bir kentsel operasyonunun içerdiği farklı öncelikleri dikkate alabilir mi? Yalnızca iş görsün, ihtiyaç karşılansın mantığı ile gerçekleştirilen projeler yaratıcılığa açık olabilir mi? Kentin yeni cazibe merkezlerini oluşturacak bu yeni kent odaklarının oluşturulması için uluslararası mimari proje yarışmaları açılmalı, yeni yöntemler uygulanmalıdır. Bu fırsat kent lehine kullanılmalıdır. A. Yukarıdaki metin ile ilgili seçeneği işaretleyiniz. 10 puan 1. Sizce bu yazı nereden alınmış olabilir? a. Kentleşme tarihi ile ilgili bir bildiriden. b. Bir jeoloji dergisinden. c. Kentleşme ile ilgili bir köşe yazısından. 2. Metnin ana düşüncesi aşağıdaki seçeneklerden hangisidir? a. İstanbul da yakında deprem olabilir. b. Marmaray İstanbul için çok tehlikeli bir projedir. c. Bu proje iyi yönetilirse kentin çehresini değiştirebilir. 3. Marmaray ne zaman işlemeye başlayacak? a. Birkaç sene sonra. b. İstanbul sahil şeridinde büyük bir deprem olduktan sonra. c. 10 köprü yapıldıktan sonra. 4. Minja Yang bu proje konusunda... a. iyimserdir. b. düşüncelidir. c. ümitsizdir. 2

3 5. Raylı tüp... a. depremden korunma projesidir. b. trafiği kolaylaştıracak. c. arkeolojik kazıları hızlandıracak. 6. Metinde deprem sözcüğü... a. asıl anlamda kullanılıyor. b. benzetme olarak kullanılıyor. c. hem asıl anlamda hem benzetme olarak kullanılıyor. 7. Marmaray ın kapasitesi ulaşım açısından neyle karşılaştırılıyor? a. Boğaz köprüleriyle. b. İstanbul un sahil şeridiyle. c. Boğaz daki deniz trafiğiyle. 8. Marmaray, Boğaz ın a. üzerinden geçmektedir. b. yeni köprüsüdür. c. altından geçen bir demiryoludur. 9. Marmaray projesi... a. İstanbul u kurtaracak. b. İstanbul u yerle bir edecek. c. İstanbul için çok iyi bir fırsat olabilir. 10. Bu proje... a. özel bir şirketin elinde. b. devlet tarafından gerçekleştirilmekte. c. kamu ve özel sektörün işbirliğidir. B. Lütfen doğru seçeneği işaretleyin. 5 puan Metne göre Doğru Yanlış 1. Marmaray projesini Maliye Bakanı yaptıracaktır. 2. Marmaray seferleri 5 yıl sonra başlayacaktır. 3. Bu proje gerçekleşirse İstanbul da deprem olacaktır. 4. Bu proje İstanbul un kent düzenini değiştirecektir. 5. Marmaray projesi Karadeniz Boğazına yaptırılacaktır. 3

4 İKİNCİ METİN 20 Puan Lütfen aşağıdaki metni okuyup ona göre alıştırmaları yapınız. Yabancı Dil Öğrenmek İsteyenlere Öneriler a Prof. Dr. Cook, Dünyanın en zor dilleri hangileri? sorusu üzerine, alfabesi farklı olan dilleri öğrenmenin zor olduğunu söyledi. Alfabetik bir yazıya sahip olan bir dil kolayca öğrenilebilir. Fakat Çince, Japonca, Arapça, Rusça gibi dilleri öğrenmek çok daha zor. Bir keresinde bir deney yapmıştık, 120 saat içerisinde en çok hangi dil öğrenilebilir? diye. 120 saatte bir kişi, en çok İtalyanca öğrenmişti. En kötüsü de Çince ve Japoncaydı. Deneye katılanlar Çince ve Japoncadan çok az şey öğrenmişti. Bosna-Hersek in başkenti Saraybosna daki Burç Üniversitesi nde düzenlenen Uluslararası Yabancı Dil Sempozyumu na katılan Vivian Cook, yabancı dil öğrenilmesi konusunda tavsiyelerde bulundu. Yabancı dil öğrenmenin kısa bir yolunun olmadığını ve zamana ihtiyaç bulunduğunu vurgulayan Cook, Bir ayda İngilizce öğreten kitap, CD ve diğer malzemelerin işe yaramadığını söyledi. Kişilerin kendilerini geliştirmek için kitap, televizyon, müzik, film ve diğer materyalleri kullanmaları konusunda serbest olduklarını, fakat bir dili öğrenmek için insanların kendilerine zaman tanımaları gerektiğini vurgulayan Cook, şu önerilerde bulundu: Yabancı ülkede otobüsle seyahati herkese tavsiye ediyorum. Otobüse bindiğiniz zaman, etrafınızdaki herkes yabancı dilde konuşuyor. Eğer ineceğiniz durağı ya da başka bir şey soracaksanız yabancı dil kullanmanız gerekiyor. Bir dili zaten bu şekilde sürekli aktif olarak kullanmaya çalıştığınızda öğrenirsiniz. Dizilerin ve diğer televizyon programlarının bu dönemde insanlar üzerinde büyük etkisi olduğuna da işaret eden Cook, bu durumdan pek memnun olmadığını söyledi. Dizilerden ve diğer televizyon programlarından bir dili yanlış öğrenme ihtimalinin yüksek olduğunu vurgulayan Cook, kelimeleri yanlış duyabilme ihtimalinin ve dizilerde kullanılan argo kelimelerin tam olarak başka bir dile çevrilememesinin sorun oluşturduğunu düşündüğünü açıkladı. Diziler ve diğer televizyon programları, size bir dil hakkında belli bir izlemde bulunmanıza yardımcı olabilir. diyen Cook, bu tür durumlarda dili yanlış öğrenme ihtimalinin yüksek olduğuna dikkati çekti. Cook, Dizilerde daha çok argo kelimeler kullanılıyor; fakat siz, o dili öğrenirken televizyonda duyduğunuz kelimenin argo olduğunu bilmiyorsunuz. Bunu yanlış bir yerde kullanarak gülünç duruma düşebilirsiniz. dedi. Yabancı dil eğitiminin kişinin amaçlarına ve hedeflerine göre değiştiğini belirten Cook, İngilizceyi sonradan öğrenen bir kişinin, ana dili İngilizce olan bir kişiden daha iyi konuşabileceğini söyledi. Cook, sözlerine şöyle devam etti: Ana dili İngilizce olanlar bile uzmanlık alanları mühendislik olan yabancılar kadar teknik terim bilmiyor. O yüzden, yabancı dili ne kadar öğreneceği, kişinin kendi hedefleri ile yakından ilişkili. Tabii ki bir kişinin her alanda uzman olmasını bekleyemeyiz, o yüzden bir alan belirlemeliyiz. Sadece internet kullanmak için İngilizce öğrenmek isteyebilirsiniz ya da 4

5 yeni insanlarla tanışmak için. İsteğiniz neyse ona göre bir program uygularsınız. Kısaca, İngilizceyi sonradan öğrenenler, belli bir alanda uzmanlaşırlarsa o alanda ana dili İngilizce olan birisinden daha iyi İngilizce konuşabilirler. A. Metnin karışık olarak verilen paragraflarını sıralayınız. 4 puan 1. Paragraf 2. Paragraf 3. Paragraf 4. Paragraf B. Yukarıdaki metin ile ilgili seçeneği işaretleyin. 16 puan 1. Sizce bu yazı nereden alınmış olabilir? a. Bir Saraybosna gazetesinin dedikodu köşesinden. b. Burç Üniversitesi Etkinlikleri adlı bir dergiden. c. Newcastle Üniversitesi, İngilizce Ders Kitabından. 2. Prof. Vivian Cook hangi bilim dalında uzmandır? a. Dilbilim branşında. b. İngiliz Dili ve Edebiyatı nda. c. Karşılaştırmalı diller alanında. 3. Okuduğunuz metnin ana fikri sizce aşağıdakilerden hangisidir? a. Yabancı bir dil öğrenmek zaman isteyen bir süreçtir. b. Yabancı dilde televizyon programları izleyerek dil öğrenmek mümkündür. c. Yabancı ülkelerde otobüsle seyahat ederek dil öğrenmek iyi bir yöntem sayılmaz. 4. Yabancı dil öğrenmek için en çok hangi yönde çaba sarf etmeli? a. Bu dilde çok kitap okumalı. b. Televizyon dizileri, müzik, film gibi materyalden faydalanmalı. c. Dili devamlı aktif olarak kullanmaya çalışmalı. 5. Profesör Dr. V. Cook a göre yabancı dil öğrenmek için... a. bir aylık bir süre yeterlidir. b. bu dile yeterli zaman ayırmalı. c. pratik ve kısa yollara başvurmalı. 6. Yazıya göre İngilizceyi sonradan öğrenen biri,... a. hiçbir zaman ana dili gibi öğrenemez. b. anadili İngilizce olan birinden daha iyi İngilizce konuşabilir. c. anadili İngilizce olan birinin kullandığı argoyu kullanamaz. 5

6 7. Yazıya göre yabancı dil eğitimi,... a. herkes için aynıdır. b. amaca göre değişir. c. ülkeden ülkeye değişir. 8. Yazıda televizyondan yabancı dil öğrenmek... a. pek tavsiye edilmiyor. b. çok olumlu bir yaklaşım sayılıyor. c. çok modern bir öğrenme yöntemi olarak öneriliyor. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DİL KULLANILIMI 30 Puan A. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. 5 puan Tembellik ve çalışkan olmak Herkes çalışkan insanları sever. Anne babalar çalışkan çocukları, (1) çalışkan öğrencileri, patronlar çalışkan işçileri Acaba herkes hiç durmadan çalışmayı sever mi? Hiç durmadan çalışmak (2) mı? Bazen tembellik yapmak, boş boş oturmak da iyi olmaz mı? Haldun Çınar çalışkan bir genç. Üniversite 3. sınıfta. Bölümünün en (3) öğrencisi. Başarımı doğru ve planlı çalışmama borçluyum. diyor. Haldun un ailesi Türkiye nin öteki ucunda, Kars ta yaşıyor. Haldun ise 4 yıldır yalnız başına İzmir de yaşıyor. Hem okula gidiyor, hem de çalışıyor, çünkü onun ailesi fakir ve Haldun a para (4). Haldun kendi kendine geçinmek zorunda. Haldun okulda da, işte de başarılı ama ona göre insan devamlı çalışamaz. Çok çalışmak, çalışmaktan başka bir şey düşünmemek sağlıklı bir davranış değil, hatta sağlıksız. Haldun çok çalışkandır ama o arada sırada tembellik de yapar. Özellikle Pazar günleri onun tembellik yapma günüdür. Sabah çok geç uyanır. Uyandıktan sonra yataktan çıkmaz. 1-2 saat televizyon izler. Hatta bazen kahvaltısını da yatakta yapar. Pazar günleri cep telefonunu hiç açmaz, çünkü o gün tembellik günü. Hiçbir şeyin onu rahatsız etmesine izin vermez. Öğleden sonra eğlenceli bir şeyler yapar, bazen kitap okur, bazen de bilgisayar oyunu oynar. Akşam televizyonda güzel bir film izler. Haldun genellikle pazarları evden hiç çıkmaz. Sadece kendine (5). Ona göre akıllı insanlar hem planlı çalışırlar hem de dinlenmeyi iyi bilirler. B. Uygun seçeneği işaretleyiniz. 10 puan 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca olumludur? a. Burada onu anlayan hiç kimse yoktu. b. Yaşamak istediklerini yaşayamamış değil. c. Dolaptaki yemekler bozulmuştu. 6

7 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi biçimce olumlu, anlamca olumsuzdur? a. Televizyondaki haberlerden günlük olayları öğreniyorum. b. Bu kitabı gece gündüz elinden bırakmaz. c. Öyle insanla hiç birlikte gezilir mi? 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? a. Bugün üç saat süreyle, aralıksız çalıştım. b. Böyle kapalı havalar beni hüzünlendirir. c. İçeriden gürültüyü andıran sesler geliyor. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik, temel cümleciğin belirtili nesnesidir? a. Havaların düzelmesini dört gözle bekliyorlarmış. b. Sonunda, istedikleri gibi güzel ve ucuz bir eve taşınmışlar. c. Toplantı salonunda bir köşeye çekilip uzun uzun konuşmuşlardı. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca olumludur? a. Yeni bir çevreye kolayca uyum sağlayamaz. b. Bugüne kadar tutmadığı söz olmamıştır. c. Ne yüzü gülüyor, ne de bizimle görüşmek istiyor. C. Altı çizili deyimleri eş anlamlılarıyla eşleştiriniz. 10 puan 1. Bu filme hasta oluyorum. Kaç kere izledim. a. devamlı ondan bahsetmek 2. Bayram şekerini görünce çocukların ağzı kulaklarına vardı. 3. Fatma hanım gelini çok sever ve ona kol kanat oldu. b. yardım etmek c. çok sevinmek 4. Salih açık yürekli bir arkadaştır. ç. çok beğenmek 5. Shrek filmi çocukların dilinden düşmüyor. d. samimi 7

8 D. Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. 5 puan 15 YILDIR PARA KULLANMIYOR Heidemarie Schwerme, Almanya Dortmund da (1). Şimdi artık bir elinde bavulu, bir elinde bilgisayarı ile kasaba kasaba dolaşarak yaşıyor. 15 yıldır daha sağlıklı ve daha mutlu olduğunu söylüyor. Bu yeni yaşam şekli ile ilgili (2) kitabında Parasız yaşayabileceğimi gördüm. İhtiyacım olan her şeyi değiş tokuş yaparak elde ediyorum. Hiçbir zaman yemek, kıyafet ya da arkadaş bulma sıkıntısı çekmedim. Artık benim hayatımı para kazanma stresi yönetmiyor. 15 yıldır doğru düzgün doktora bile gitmedim. diyor... Schwerme, Dortmund da çok fazla evsizin olduğunu görmüş ve bir değiş tokuş dükkânı açmış. Bu (3) insanlar sadece kullanmadıkları eşyaları değil, yeteneklerini de değiş tokuş edebiliyorlarmış. Schwerme, hayatını tamamen değiştirmeye karar vermiş. Evini, eşyalarını elden çıkarmış. Yeni yaşamına elindeki tek bavulla başlamış. Bu yeni yaşam için kendisine verdiği deneme süresi 12 aymış. Ancak bu şekilde (4) öyle çok hoşlanmış ki 15 yıldır eski yaşamına dönme ihtiyacı hissetmemiş. Yazdığı kitaplardan eline geçen parayı hayır kurumlarına bağışlamış. Bu arada iki kitap yazmış, bunlardan birinin (5) Parasız Yaşamım... Başarılar dileriz! 8