Niye Bilge Kağan?, Bilge Bir İsim midir?

Transkript

1

2 "Bilge" sözü Bilge Kağan'ın öz adı değil; yalnızca unvanı idi. Eski Türk devlet anlayışına göre iyi bir kağanın başlıca iki özelliği olmalıydı. Her şeyden önce "bilge" yani bilgili olması gerekti. Niye Bilge Kağan?, Bilge Bir İsim midir?

3 Almancanın en eski yazılı metinleri 750'lerden sonraya ait olan "Merseburg Büyü tekerlemeleri" olarak adlandırılan iki küçük metindir. İngilizcenin ilk yazılı belgeleri, 750'lerden sonraya ait küçük şiir parçalarıdır. 842 tarihli antlaşma, Fransızcanın en eski yazılı belgesidir. Avrupa da bulunan ilk yazılı belgelerin tarihini biliyor musunuz

4 "Baba gören ok yontar, ana gören elbise biçer." Bilgili insan beline Taş kuşansa kaş olur. Bilgisizin yanına Altın konsa taş olur. Çocuğunu öğretmene ver, ondan alıp saraya ver Eski Türklere ait atasözleri onlarda nasıl bir eğitim anlayışının olduğunu gösterir?

5 "Bir gün dört çocuk meydanda aşık oynuyorlardı. Azgın birboğa ahırdan dışarı salınmıştı. Ol boğa katı taşa boynuz vursa un gibi öğütürdü. Oğlancıklara 'kaçın' dediler. Üçü kaçtı. Dirse Han'ın on beş yaşındaki oğlancığı kaçmadı. Ak meydanın ortasında baktı durdu. Boğa, oğlana sürdü geldi. Diledi ki onu helak ede. Oğlan, boğanın alnına yumruğuyla katı çaldı. Boğa oğlana sürdü geri geldi. Oğlan gene boğanın alnına katı vurdu, alnına yumruğunu dayadı, sürdü meydanın başına çıkardı. Boğayla oğlan bir hamle çekiştiler. Boğa iki arka bacağının üstünde durdu. Ne oğlan yener, ne boğa yener. Oğlan düşündü, dedi: 'Bir dama direk vururlar ol dama dayak olur. Ben bunun alnına niye dayak olur dururum?' Boğanın alnından yumruğunu çekti, yolundan savuldu. Boğa düşüp tepesinin üstüne yıkıldı. Oğlan bıçağına el vurdu, boğanın başını kesti. Oğuz beyleri oğlanın üstüne toplandılar, övdüler, ona güzel bir ad verdiler ve 'Boğaç'dediler. Ad koyma usullerinden hareketle Türklerdeki yaşam tarzının eğitimi nasıl etkilediğini tespit ediniz.

6 Moğol İmparatorluğunun saraylarında kâtiplik, bürokratlık, danışmanlık, tercümanlık, öğretmenlik ve kültür elçiliği görevlerini yapanlar..dır ilk kez örgün eğitim kurumlarını oluşturan Türk Devleti.dır kâğıdı ve matbaayı Avrupalılardan önce Kullanan.Türk Devletidir Uygurlar Uygurlar Uygurlar Göktürk Türklerin kullandıkları ilk alfabe. Alfabesidir Köktürk alfabesinin kullanıldığı ilk yazıtlar VI. yüzyıla ait..yazıtlarır Uygur Türklerin kullandıkları bir başka alfabe de alfabesidir. 12 Hayvanlı Takvim Yenisey Türklerin kullandığı ilk takvim..dir Yukarıdaki boşlukları uygun kelimeler ile tamamlayınız

7 Atlı göçebe hayat tarzını benimseyen Türkler, sürekli savaş tehlikeleri ile karşı karşıya oldukları için her an hazırlıklı olmak durumundaydı. Türklerin çocukluk çağlarında oynadıkları oyunlar askerî eğitimlerinin başlangıcını oluştururdu. Barış zamanında yapılan sürek avları bir nevi askerî tatbikat Niteliğindeydi. İlk Türk Devletlerinde Savaşa nasıl hazırlanılıyordu

8 Balbal Halı Ahşap Disk Kılıç Altın elbiseli adam At eyer takımı Görsellerden Türklerin hangi meslekleri yaptıklarını söyleyiniz Altın işlemeli süs eşyası

9 Türklerde belli aralıklar bırakılarak verilen sayı dizeleri ve sayı bilmeceleri vardı. Bunların yanı sıra her ne yönde toplanırsa toplansın, aynı sayıyı veren sayısal bilmeceler vardı. Bu bilmecelere bugün gazetelerde rastlanmaktadır. Sihirli yüzükler denen ve iç içe geçmiş halkalardan oluşan takılara ilk kez eski Türklerde rastlanmıştır. Halkalardan oluşan bu yüzüklerde halkalar belirli şekilde bir araya getirilmezse, yüzük oluşmamaktadır. ÇİÇEK AŞISI Çiçek hastalığı geçiren hastanın yaralarından alınan kabuklar, genellikle ceviz kabuğu içinde saklanmıştır. Çiçek salgını görüldüğünde, bu kabuklar dövülüp sulandırılarak ve tercihen de kol çizilerek çizilen yere sulandırılmış olan mikroptan biraz konur. İnsan çiçeği ile aşılanmış kişi, çiçek hastalığına normal yoldan yakalanmış kişiye göre daha hafif olarak geçirir. Bu aşı hastaya bağışıklık sağlar; o hasta bir daha çiçek hastalığına yakalanmaz. Daha sonra, Anadolu'ya gelen Türkler arasında da çiçek salgını görüldüğünde, aynı tedavi uygulanmıştır. Yukarıdaki metinlerden hareketle Türklerde hangi bilim Otacı adı dallarının verilen görevlilerin geliştiğini tespit mesleklerini ediniz? araştırınız

10 Uygur metinlerinde hakanın tahta çıkışı ile ilgili olarak şu sözler yer almaktadır: "Kutlulanmış toprak unsurlu maymun yılında seçilmiş iyi zamanda mesut andadokuzuncu ayın yirmi dördünde puvra-phalguni yıldızı altında, Güneş ve Ay'a benzer ışıklı, ilahî ve hâkim hükümdarımız Kül Bilge'nin tahta oturduğunun ikinci yılında... Yukarıdaki Türklerde On hangi İki Hayvanlı bilim dallarının Türk Takvimi geliştiğini cetveline tespit göre ediniz hangi? yılda doğduğunuzu ve öğrenime başladığınızı belirleyiniz.

11 1. Orta Asya Türk tarihi hakkında bilgi veren eserlerin kurganlardan çıkan buluntularla sınırlı kalmasının temel nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir A) Az sayıda eser yapılması B) Doğal koşulların sanat eserlerini tahrip etmesi C) Türklerin yaptıkları eşyaları mezarlarda saklaması D) Çinliler ile yapılan savaşlarda sanat eserlerinin zarar görmesi E) Göçebe yaşam nedeniyle taşınabilir eserlerin zamanla yok olması 11. Aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri İlk Türklerde gelişen bir sanat dalı değildir? I. Müzik II. Mimari III. Demircilik IV. Yazılı edebiyat V. Deri işlemeciliği ve süslemeciliği A) Yalnız IV B) I-V C) II-V D) III-IV E) II-IV

12 16. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin kullanmış olduğu 12 hayvanlı takvim ile ilgili doğru bir bilgi değildir? A) Güneş yılına dayanır. B) Ay yılına dayanır. C) 12 yılda bir devreder. D) Her yıl bir hayvan ismi ile anılır. E) Aylar ve 3. ay gibi sıralanır.