MANGO GIDA SANAYĠ VE TĠCARET ANONĠM ġġrketġ 01 OCAK 31 ARALIK 2009 HESAP DÖNEMĠ KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETĠM RAPORU Ġstanbul, Nisan 2010
01.01. 31.12.2009 HESAP DÖNEMĠ KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETĠM RAPORU ĠÇĠNDEKĠLER SAYFA BAĞIMSIZ DENETĠM RAPORU... 1-2 KONSOLĠDE BĠLANÇO... 3 KONSOLĠDE KAPSAMLI GELĠR TABLOSU... 4 KONSOLĠDE NAKĠT AKIM TABLOSU... 5 KONSOLĠDE ÖZSERMAYE DEĞĠġĠM TABLOSU... 6 KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARA ĠLĠġKĠN NOTLAR... 7-56
BAĞIMSIZ DENETĠMDEN GEÇMĠġ 31 ARALIK 2009 TARĠHLĠ KONSOLĠDE BĠLANÇO KONSOLĠDE KONSOLĠDE OLMAYAN Dipnot Cari Dönem GeçmiĢ Dönem Referansları VARLIKLAR Dönen Varlıklar 17.549.342 9.892.387 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 302.857 52.499 Finansal Yatırımlar 7 0 0 Ticari Alacaklar 10 9.118.078 6.287.107 -ĠliĢkili Taraflardan Ticari Alacaklar 10-37 4.720 416.608 -Diğer Ticari Alacaklar 10 9.113.358 5.870.499 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 12 0 0 Diğer Alacaklar 11 352.969 120.528 -ĠliĢkili Taraflardan Diğer Alacaklar 11-37 0 0 -Diğer Alacaklar 11 352.969 120.528 Stoklar 13 967.753 1.570.254 Diğer Dönen Varlıklar 26 6.807.685 1.862.000 -ĠliĢkili Taraflara Verilen Avanslar 26-37 582.964 101.356 -Diğer Avanslar 26 5.497.602 1.207.188 -Diğer Dönen Varlıklar 26 727.119 553.456 Duran Varlıklar 5.832.524 1.838.048 Ticari Alacaklar 10 0 0 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar 12 0 0 Diğer Alacaklar 11 1.057 1.057 Finansal Yatırımlar 7 0 0 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 0 0 Maddi Duran Varlıklar 18 5.637.386 1.356.531 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 67.773 422.366 ġerefiye 20 0 0 ErtelenmiĢ Vergi Varlığı 35 0 0 Diğer Duran Varlıklar 26 126.307 58.094 TOPLAM VARLIKLAR 23.381.866 11.730.436 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler 15.799.169 9.470.839 Finansal Borçlar 8 4.925.847 2.460.128 Ticari Borçlar 10 10.446.606 6.900.388 -ĠliĢkili Taraflara Ticari Borçlar 10-37 153.071 46.166 -Diğer Ticari Borçlar 10 10.293.535 6.854.221 Diğer Borçlar 11 314.317 74.423 -ĠliĢkili Taraflara Diğer Borçlar 11-37 54.192 0 -Diğer Borçlar 11 260.124 74.423 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 12 0 0 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 16.661 104 Borç KarĢılıkları 22 0 0 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 95.738 35.796 Uzun Vadeli Yükümlülükler 574.405 739.008 Finansal Borçlar 8 508.714 698.375 Ticari Borçlar 10 0 0 Diğer Borçlar 11 8.889 8.889 -ĠliĢkili Taraflara Diğer Borçlar 11-37 8.889 8.889 -Diğer Borçlar 11 0 0 Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar 12 0 0 Borç KarĢılıkları 22 0 0 Kıdem Tazminatı KarĢılığı 24 7.599 26.480 ErtelenmiĢ Vergi Yükümlülüğü 35 46.152 5.265 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 26 3.051 0 ÖZKAYNAKLAR 7.008.292 1.520.589 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 6.922.723 - ÖdenmiĢ Sermaye 27 6.600.000 600.000 Sermaye Düzeltmesi Farkları 27 9.686 107.907 Hisse Senedi Ġhraç Primleri 27 0 0 Değer ArtıĢ Fonları 27 0 0 BirleĢmeye ĠliĢkin Özsermaye 27-28.723 0 Kardan Ayrılan KısıtlanmıĢ Yedekler 27 69.277 10.072 GeçmiĢ Yıllar Kar/Zararları 27-163.257 649.963 Net Dönem Karı/Zararı 435.739 152.647 Azınlık Payları 27 85.569 - TOPLAM KAYNAKLAR 23.381.866 11.730.436 ĠliĢikteki Dipnotlar Finansal Tabloların Tamamlayıcı Parçasıdır 3
BAĞIMSIZ DENETĠMDEN GEÇMĠġ 01 OCAK 2009-31 ARALIK 2009 DÖNEMĠ KONSOLĠDE KAPSAMLI GELĠR TABLOSU SÜRDÜRÜLEN FAALĠYETLER KONSOLĠDE KONSOLĠDE OLMAYAN Dipnot Cari Dönem GeçmiĢ Dönem Referansları 01.01-31.12.2009 01.01-31.12.2008 SatıĢ Gelirleri 28 30.757.454 27.637.288 SatıĢların Maliyeti (-) 28-25.219.190-22.728.322 Ticari faaliyetlerden brüt kar (zarar) 5.538.265 4.908.966 BRÜT KAR/ZARAR 5.538.265 4.908.966 Pazarlama, SatıĢ ve Dağıtım Giderleri (-) 29-2.760.482-2.820.006 Genel Yönetim Giderleri (-) 29-725.625-1.073.488 AraĢtırma ve GeliĢtirme Giderleri (-) 29 0 0 Diğer faaliyet gelirleri 31 101.210 57.267 Diğer faaliyet giderleri (-) 31-129.744-24.192 FAALĠYET KARI/ZARARI 2.023.624 1.048.548 (Esas faaliyet dıģı) finansal gelirler 32 370.311 316.824 (Esas faaliyet dıģı) finansal giderler (-) 33-1.628.758-1.124.373 SÜRDÜRÜLEN FAALĠYETLER VERGĠ ÖNCESĠ KARI /ZARARI 765.178 240.999 Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/gideri -219.315-88.352 -Dönem vergi gelir/gideri 35-179.170-80.697 -ErtelenmiĢ vergi gelir/gideri 35-40.145-7.655 SÜRDÜRÜLEN FAALĠYETLER DÖNEM KARI /ZARARI 545.863 152.647 DÖNEM KARI/ZARARI 545.863 152.647 DĠĞER KAPSAMLI GELĠR Kapsamlı gelirler 0 0 Diğer kapsamlı gelir kalemlerine iliģkin vergi gelir / giderleri 0 0 DĠĞER KAPSAMLI GELĠR (VERGĠ SONRASI) 0 0 TOPLAM KAPSAMLI GELĠR 545.863 152.647 Dönem Kar/Zararının Dağılımı Azınlık Payları 27 328 - Ana Ortaklık Payları 545.535 - Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Azınlık Payları 27 328 - Ana Ortaklık Payları 545.535 - Hisse baģına kazanç 36 0,08 0,02 Sürdürülen faaliyetlerden hisse baģına kazanç 36 0,08 0,02 ĠliĢikteki Dipnotlar Finansal Tabloların Tamamlayıcı Parçasıdır 4
BAĞIMSIZ DENETĠMDEN GEÇMĠġ 31 ARALIK 2009 TARĠHLĠ KONSOLĠDE NAKĠT AKIM TABLOSU KONSOLĠDEKONSOLĠDE OLMAYAN Dipnot Cari Dönem GeçmiĢ Dönem Referansları A.Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Nakit Akımları Vergi Öncesi Kar 765.178 240.999 Düzeltmeler: Amortisman ve itfa payları 18,19 412.106 390.382 Kıdem Tazminatı KarĢılığı 24 5.222 22.765 Kıdem Tazminatı Ġptalleri (-) 24-24.103 0 Yenileme Fonu 27 0-6.441 Duran Varlık SatıĢ Karı (-) 31-30.761-36.831 Gider Tahakkukları 26 57.603 29.457 Reeskont Gelirleri (-) 32-370.049-253.358 Reeskont Giderleri 33 362.114 179.125 ĠĢletme Sermayesindeki DeğiĢikliklerden Önceki Faaliyet Karı 1.177.310 566.097 Ticari Alacaklardaki ArtıĢ 10-1.447.324-1.872.174 Diğer Alacaklardaki ArtıĢ 11-232.442-114.270 Stoklardaki AzalıĢ/ArtıĢ 13 708.473-1.181.687 Diğer Dönen Varlıklardaki ArtıĢ 26-2.787.025-1.478.106 Diğer Duran Varlıklardaki ArtıĢ/AzalıĢ 26-68.213 6.269 Ticari Borçlardaki ArtıĢ 10 2.129.589 5.536.160 Diğer Borçlardaki AzalıĢ/ArtıĢ 11-852.121 24.522 Diğer Yükümlülüklerdeki ArtıĢ/AzalıĢ 26 4.826-34.122 Vergi Ödemeleri 35-167.605-80.593 Esas Faaliyet Ġle Ġlgili Olarak OluĢan Nakit -2.711.842 805.999 Esas Faaliyetlerden Kaynaklanan Net Nakit -1.534.532 1.372.096 B.Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akımları Maddi Varlık Satın Alımları (-) 18-383.502-756.454 Maddi Olmayan Varlık Satın Alımları (-) 19-144.451-18.975 Maddi Varlık SatıĢı Nedeniyle Nakit GiriĢleri (+) 96.956 84.610 Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit -430.997-690.819 C.Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akımları Finansman Faaliyetlerinden Kaynaklanan Net Nakit 2.215.887-660.855 Finansal Borçlardaki ArtıĢ/AzalıĢ 8 2.215.887-660.855 Nakit ve Nakit Benzerlerinde Meydana Gelen Net ArtıĢ 250.358 20.421 Dönem BaĢındaki Nakit ve Nakit Benzerleri Mevcudu 6 52.499 32.077 Dönem Sonundaki Nakit ve Nakit Benzerleri Mevcudu 6 302.857 52.499 ĠliĢikteki Dipnotlar Finansal Tabloların Tamamlayıcı Parçasıdır 5
BAĞIMSIZ DENETĠMDEN GEÇMĠġ 31 ARALIK 2009 TARĠHLĠ KONSOLĠDE ÖZSERMAYE DEĞĠġĠM TABLOSU Sermaye Kardan Ayrılan Dipnot Düzeltme KısıtlanmıĢ GeçmiĢ Yıl Net Dönem Ana Ortaklığa Azınlık KONSOLĠDE OLMAYAN Referansları Sermaye Farklar Yedekler Kar/Zararları Karı/Zararı Ait Özkaynaklar Payları TOPLAM 1 Ocak 2008 Bakiyeleri 600.000 107.907 16.513 431.638 218.325 1.374.383-1.374.383 0 0 GeçmiĢ Yıl Kar/Zararlarına Transfer 27 218.325-218.325 0-0 Yenileme fonundan çıkış 27-6.441-6.441 - -6.441 Net Dönem Karı 152.647 152.647-152.647 31 Aralık 2008 Bakiyeleri 600.000 107.907 10.072 649.963 152.647 1.520.589-1.520.589 Sermaye Kardan Ayrılan Dipnot Düzeltme KısıtlanmıĢ GeçmiĢ Yıl Net Dönem Ana Ortaklığa Azınlık KONSOLĠDE Referansları Sermaye Farklar Yedekler Kar/Zararları Karı/Zararı Ait Özkaynaklar Payları TOPLAM 1 Ocak 2009 Bakiyeleri 600.000 107.907 10.072 649.963 152.647 1.520.589-1.520.589 0 0 GeçmiĢ Yıl Kar/Zararlarına Transfer 27 152.647-152.647 0-0 Net Dönem Karı 109.796 109.796-109.796 12 Mayıs 2009 Limited ġirket Bakiyeleri 600.000 107.907 10.072 802.610 109.796 1.630.384-1.630.384 Kardan Ayrılan KısıtlanmıĢ Yedeklere Transfer 27 45.534-45.534 0 0 1 Ocak-12 Mayıs 2009 Limited ġirket Karı 27 109.796-109.796 0 0 Enflasyon Düzeltmesi Zarar Mahsubu 27-19.156 19.156 0 0 Ġç Kaynaklardan Sermaye Artırımı 27 1.132.791-88.752-1.044.039 0 0 Ortaklara Borçların Sermayeye Ġlavesi 27 1.917.209 1.917.209 1.917.209 Varlık BarıĢından Sermaye Artırımı 27 2.950.000 2.950.000 2.950.000 Bağlı Ortaklık Alımı 27 9.686 13.671-5.245 18.113 18.113 BirleĢmeye ĠliĢkin Özsermaye 27-28.723-28.723 Bağlı Ortaklık Alımı Azınlık Payı 20 0 85.241 85.241 Net Dönem Karı 435.739 435.739 328 436.067 31 Aralık 2009 Bakiyeleri 6.600.000 9.686 69.277-163.257 435.739 6.922.723 85.569 7.008.292 ĠliĢikteki Dipnotlar Finansal Tabloların Tamamlayıcı Parçasıdır 6
1 GRUBUN ORGANĠZASYONU VE FAALĠYET KONUSU Mango Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Şirket), Mango Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ünvanıyla 27.09.2000 tarihinde Ġstanbul ticaret sicil memurluğunda 445313/392895 sicil no ile tescil ve ilan olunarak kurulmuģtur. ġirket, 20.05.2009 tarih ve 7314 sayılı T.Ticaret Sicil Gazetesinde tescil ve ilan olunduğu üzere 13.05.2009 tarihinden itibaren Limited Ģirket nevinden anonim Ģirket nevine dönüģmüģ olup yeni ünvanı Mango Gıda Sanayi ve Ticaret A.ġ. olarak tescillenmiģtir. ġirket; yaģ sebze ve meyve ticareti, üretim, pazarlama, depolama ve iģleme konularında 27.09.2000 tarihinden beri faaliyet göstermektedir. ġirketin ana faaliyetleri içinde, ulusal ve uluslararası perakende, toptan market zincirlerinin yaģ sebze ve meyve tedarikine ilave olarak, catering, otel, restaurant zincirlerinin tedarikini de yapmaktadır. ġirket kendisine ait sera ve tarım alanlarında doğrudan üretim yaptığı gibi, üretim sürecinin her aģamasını Ġyi Tarım Uygulamaları (ĠTU) sertifika programı çerçevesinde denetlendiği anlaģmalı ve sertifikalı çiftçilere de kendi adına üretim yaptırmaktadır. Ürün tedarikinin geri kalan kısmını, kendisine ait depoların bulunduğu satın alma noktalarından (hallerden) ve doğrudan üreticiden satın alarak karģılamaktadır. ġirketin hakim ortakları Mehmet Yayla ve Ayhan Karak tır. ġirketin merkez adresi, AtaĢehir Küçükbakkalköy Kadıköy Hali No:74 Ġstanbul - Türkiye dir. Grup ta, bilanço tarihi itibariyle çalıģan personel sayısı 124 kiģidir. ġirket ve konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıkları ile birlikte Grup olarak nitelendirilmektedir. Konsolidasyona dahil edilen bağlı ortaklıkların faaliyet alanları aģağıda açıklanmıģtır: Aydın Gıda Ürün.Ġma.Paz.Dağ. Ġth.Ġhr.San.Tic. Ltd. ġti. Migros mağazaları içinde reyon iģletmeciliği Sepken Tarım Ürünleri Gıda Nak. Sanayi ve Tic Ltd. ġti. Genel piyasadan tüm sebze meyve tedariki Yamaç Tarım Ürünleri Gıda Nak. Sanayi ve Tic. Ltd. ġti. Sebze ve meyve üretimi 7
2 KONSOLĠDE FĠNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĠLĠġKĠN ESASLAR 2.1 Sunuma ĠliĢkin Temel Esaslar Grup un konsolide finansal tabloları, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UMS/UFRS) na göre hazırlanmıģtır. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) esas alınmıģtır. Rapor tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden dolayı, iliģikteki finansal tablolar SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği çerçevesinde UMS/UFRS ye göre hazırlanmıģ olup finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 14 Nisan 2008 tarihli duyuru ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuģtur. Grup, defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Ekli konsolide finansal tablolar, yukarıda bahsedilen mevzuatlar açısından yapılan kanuni kayıtlara, UMS/UFRS na uygunluk açısından gerekli düzeltme ve sınıflandırma kayıtları yapılarak düzenlenmiģtir. Konsolide finansal tablolar, makul değerlerinden gösterilen finansal varlıklar ve yükümlülükler haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmıģtır. Konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan aktif ve pasiflerin ya da açıklanan Ģarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını; ve ilgili dönem içerisinde oluģtuğu raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyen tahmin ve varsayımların yapılmasını gerektirir. Bu tahminler yönetimin en iyi kanaat ve bilgilerine dayanmakla birlikte, gerçek sonuçlar bu tahminlerden farklılık gösterebilir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal tabloların Düzeltilmesi SPK nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca yüksek enflasyon döneminin sona erdiği; ayrıca yüksek enflasyon döneminin devamına iliģkin diğer emarelerin de büyük ölçüde ortadan kalktığı hususları çerçevesinde, iliģikteki finansal tablolar, enflasyon düzeltilmesine tabi tutulmamıģtır. Kullanılan Para Birimi 31 Aralık 2009 tarihli konsolide finansal tablolar ve karģılaģtırmak amacıyla kullanılacak önceki döneme ait finansal veriler de dahil olmak üzere Türk Lirası TL cinsinden hazırlanmıģtır. 8
KarĢılaĢtırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Finansal Tabloların Düzeltilmesi Mali durum ve performans değerlendirmelerinin tespitine imkan vermek üzere grup un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karģılaģtırmalı olarak hazırlanmaktadır. Grup, bağlı ortaklıklarını 2009 yılının son ayında aldığı için, 31 Aralık 2009 tarihli konsolide bilançosunu 31 Aralık 2008 tarihli konsolide olmayan bilançosu ile, 01 Ocak 31 Aralık 2009 dönemine ait konsolide kapsamlı gelir tablosu, konsolide nakit akım tablosu ve konsolide özsermaye değiģim tablosunu konsolide olmayan 01 Ocak 31 Aralık 2008 dönemi ile karģılaģtırmalı olarak düzenlemiģtir. Cari dönem konsolide finansal tabloları ile karģılaģtırma amacıyla verilen önceki dönem finansal tablolarında cari dönem ile uyumlu olması amacıyla, diğer dönen varlıklar içindeki 101.356 TL lik iliģkili taraflara verilen avanslar, diğer dönen varlıklar altında ayrı bir detay kalem olarak, maddi olmayan duran varlıklarda sınıflandırılan finansal kiralama yolu ile alınan taģıtların 422.365 TL lik net değeri maddi duran varlıklar kaleminde sınıflandırılmıģtır. Bu sınıflandırma değiģiklikleri haricinde önceki dönem finansal tablolarında düzeltme bulunmamaktadır. Konsolidasyon Esasları Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan önemli muhasebe politikaları aģağıda özetlenmiģtir: Konsolidasyon kapsamındaki ana ortaklık ve bağlı ortaklıklara ait mali tablolarda yer alan varlık, borç, özkaynaklar, gelir ve giderler bir bütün olarak birleģtirilmiģ ve konsolidasyon ilke ve esasları çerçevesinde gerekli düzeltmeler yapılmıģtır. ġirket in doğrudan veya dolaylı olarak %50 sinden fazlasına iģtirak ettiği veya oy hakkına sahip olması nedeniyle iģlemleri üzerinde kontrol yetkisine sahip olduğu bağlı ortaklıklar tam olarak konsolide edilmektedir. ġirket, bağlı ortaklık konumundaki bir kuruluģun finansal ve operasyonel politikalarını yürütme gücüne sahip olması nedeniyle, bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçlarından pay almıģtır. ġirket ve konsolide edilen bağlı ortaklıklar arasında gerçekleģen önemli iģlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında elimine edilir. %100 üne sahip olunmayan konsolide bağlı ortaklığın, özkaynakları ve net kar/zararındaki üçüncü Ģahıslara ait paylar konsolide mali tablolarda azınlık payı olarak gösterilmektedir. Bir Ģirketin baģka bir Ģirket tarafından satın alımı gerçekleģtiğinde ilgili bağlı ortaklığın aktif ve pasifleri, alım günü itibarıyla makul değerleriyle ölçülür. Azınlıkların payı, aktif ve pasiflerin makul değerlerinin azınlık payı oranında hesaplanmasıyla elde edilir. Yıl içinde alınan veya satılan bir bağlı ortaklığın, alımın gerçekleģtiği tarihten baģlayan veya satıģın gerçekleģtiği tarihe kadar olan faaliyet sonuçları konsolide gelir tablosuna dahil edilir. Bağlı ortaklıkların muhasebe politikaları, grubun politikaları ile tutarlı olacak Ģekilde yeniden düzenlenir. Bu amaçla gerekli görülen durumlarda bağlı ortaklıkların finansal tabloları grubun uyguladığı muhasebe ilkelerine uygun hale getirebilmek için gerekli düzeltmeler yapılır. 9
Ekli konsolide mali tablolarda konsolidasyon yöntemi ile birleģtirilen ortaklıklar ve bu ortaklıklarda sahip olunan ortaklık payları aģağıdaki gibidir. Bağlı Ortaklıklar 31 Aralık 2009 Aydın Gıda Ürün.Ġma.Paz.Dağ. Ġth.Ġhr.San.Tic. Ltd.ġti. % 99,998 Sepken Tarım Ürünleri Gıda Nak. Sanayi ve Tic Ltd.ġti. % 99,99 Yamaç Tarım Ürünleri Gıda Nak. Sanayi ve Tic. Ltd.ġti. % 66,00 ġirketin, yukarıda sayılan bağlı ortaklıların iģlemleri üzerinde kontrol yetkisi bulunmaktadır. Bu nedenle 31 Aralık 2009 tarihi itibarıyla, bağlı ortaklıklar %100 konsolide edilmiģ olup, özkaynakları ve net kar/zararındaki üçüncü Ģahıslara ait paylar konsolide mali tablolarda azınlık payları olarak gösterilmiģtir. NetleĢtirme / Mahsup Finansal varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin birbirini takip ettiği durumlarda net olarak gösterilirler. 2.2 Muhasebe Politikalarındaki DeğiĢiklikler Cari dönemde muhasebe politikalarında herhangi bir değiģiklik olmamıģtır. 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki DeğiĢiklikler ve Hatalar Bir iģletmenin, tahminlerinin yanlıģ olduğuna iliģkin tarafsız bir kanıt bulunmadıkça, UFRS ye geçiģ tarihi itibariyle yapılan tahminler UFRS ye geçmeden önceki muhasebe prensipleri (muhasebe politikalarındaki her türlü değiģiklikleri yansıtan düzeltmeler sonrası) çerçevesinde söz konusu tarih itibariyle yapılan tahminlerle uyumlu bir Ģekilde gerçekleģtirilir. UFRS ye geçmeden önceki muhasebe prensipleri çerçevesinde yapılan hatalar, iģletmenin UFRS ye geçmeden önceki muhasebe prensipleri çerçevesinde yapmıģ olduğu hataların farkına varması durumunda, özkaynak ve kar veya zarar mutabakatları uyarınca yapılan düzeltmelerde, söz konusu hataların muhasebe politikalarındaki değiģikliklerden ayrıģtırılması gerekir. Cari dönemde muhasebe tahminlerinde bir değiģiklik olmamıģtır. 2.4 Yeni ve Revize EdilmiĢ Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Raporlama tarihinde yürürlükte olan tüm Standartlarla uyumluluk Ekli konsolide finansal tablolar, raporlama tarihinde yürürlükte olan tüm UFRS ler ile uyumlu olarak hazırlanmıģtır. Daha önceki tarihlerde yürürlükte olan UFRS lerin farklı düzenlemeleri uygulanmayacaktır. Bu itibarla, 31.12.2009 tarihi itibariyle yürürlükte olan standartlar baz alınmıģtır. 10
Grup, cari dönemde UMSK ve UMSK nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi ( UFRYK ) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiģ standartlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıģtır. Revize UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu diğer UFRS ler tarafından öngörülen muhasebeleģtirme kıstaslarına ya da iģlem açıklamalarına değiģiklik getirmemekte özsermaye değiģim tablosunun sadece hissedarlar ile yapılan gelir gider iģlemlerini içermesini öngörmektedir. Hissedarlar dıģındakilerle yapılan gelir gider iģlemlerinin ise ayrı olarak kapsamlı gelir tablosu nda gösterilmesi gerekmektedir. Özsermaye altında takip edilenler de dahil olmak üzere, tüm gelir gider kalemleri tek bir tabloda ( Kapsamlı Gelir Tablosu ) veya iki ayrı tablo olarak ( Gelir Tablosu ve Kapsamlı Gelir Tablosu ) gösterilebilmektedir. Grup gelir ve giderlerini tek tabloda ( Kapsamlı Gelir Tablosu ) göstermeyi seçmiģ ve finansal tablolar ve dipnotlar değiģikliklere göre hazırlanmıģtır. Revize UMS 10 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar standardının baģlığı UMS 1 uyarınca UMS 10 Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar olarak değiģtirilmiģtir. Bu baslık 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren geçerlidir ve dipnotlarda bu standart değiģiklik yapılan baģlığa göre sunulmuģtur. Revize UFRS 7 Finansal Araçlar standardında dipnotlarda meydana gelen değiģiklikler, gerçeğe uygun değer ölçümü ve likidite riskine iliģkin ek açıklamaları gerekli kılmaktadır. Gerçeğe uygun değer ölçümleri, söz konusu ölçümler yapılırken kullanılan verilerin önemini yansıtan bir sıra halinde sınıflandırılır. Grup, söz konusu değiģiklikleri finansal araçlar ve finansal risk yönetimi dipnotunda açıklamıģtır. 2009 yılında yürürlüğe giren ancak 2009 yılı konsolide finansal tablolarına etkisi olmayan standartlar, değiģiklikler ve yorumlar AĢağıda yer alan standartlar ile önceki standartlara getirilen değiģiklikler ve yorumlar 1 Ocak 2009 tarihinde veya söz konusu tarihten sonra baģlayan hesap dönemleri için zorunlu olduğu halde grup un finansal tabloları üzerinde etkisi bulunmamaktadır. UFRS 1, (Revize), Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Ġlk Kez Uygulanması UFRS lerin ilk kez uygulanmasında yatırım maliyetlerine iliģkin değiģiklikler UFRS 2, (Revize), Hisse Bazlı Ödemeler hak ediģ koģulları ve iptallerine iliģkin değiģiklik UFRS 7, (Revize), Finansal Araçlar standardında dipnotlarda meydana gelen değiģiklikler. UFRS 8, (Revize), Faaliyet Bölümleri UMS 23, (Revize), Borçlanma Maliyetleri UMS 27, (Revize), Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar UMS 31, (Revize), ĠĢ Ortaklıklarındaki Paylar UMS 32, (Revize), Finansal Araçlar :Sunum geri satın alma opsiyonlu finansal araçlar ve nakde çevrilmelerinde doğacak yükümlülüklerin açıklanması hakkında değiģiklik UMS 38, (Revize), Maddi Olmayan Duran Varlıklar ĠĢletme birleģmesinde edinilen maddi olmayan duran varlıklarda yapılan değiģiklik UMS 39, (Revize), Finansal Araçlar: MuhasebeleĢtirme ve Ölçme UFRYK 9,(Revize) Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi ve UMS 39 Finansal Araçlar:MuhasebeleĢtirme ve Ölçme -Saklı türev ürünler 11
UFRYK 13 MüĢteri Bağlılık Programları UFRYK 15 Gayrimenkul ĠnĢaat AnlaĢmaları UFRYK 16 Yurt dıģındaki iģletmede bulunan net yatırım riskinden korunma UFRYK 18 MüĢterilerden Varlık Transferleri 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle geçerli olmayan ve grup tarafından geçerlilik tarihinden önce uygulanmamıģ mevcut standartlarla ilgili değiģiklikler ve yorumlar AĢağıda yer alan standartlardaki değiģiklikler erken uygulama opsiyonları ile birlikte 1 Ocak 2010 tarihinde veya söz konusu tarihten sonra baģlayan hesap dönemleri için zorunlu olduğu halde, erken uygulama opsiyonundan faydalanılmamıģtır. UFRS 1, (Revize) Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Ġlk Kez Uygulanması standardında petrol ve gaz varlıkları için tahmini maliyetin kullanımı ile ilgili yapılan değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 2, (Revize) Hisse Bazlı Ödemeler standardında grup iģletmeleri arasında gerçekleģtirilen hisse bazlı ödeme iģlemleri ile ilgili ve UFRS 2 deki tanımlamalara bazı değiģiklikler getirilmiģtir. Yapılan değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 01 Ocak 2010 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 3, (Revize), ĠĢletme BirleĢmeleri standardında iģletme birleģmelerinin muhasebeleģtirilmesi, Ģerefiyenin kayıtlara alınması ile birleģmenin olduğu dönemin finansal sonuçlarının raporlanması konularında çeģitli değiģiklikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte 30 Haziran 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Erken uygulanması durumunda UMS 27 (2008 yılında yayımlanan) de aynı dönemlere iliģkin olarak uygulanır. Bu revize standardın Grup in finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 5, (Revize) SatıĢ Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardında satıģ amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları) veya durdurulan faaliyetlere iliģkin ilave açıklamaların yapılması gereklilikleri ile ilgili değiģiklikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için ileriye doğru uygulanmak üzere geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UFRS 8, (Revize) Faaliyet Bölümleri standardında bir idarenin kontrolü altında raporlayan bir iģletme olarak bilinen söz konusu idare (devlet kuruluģları ve yerel, ulusal veya uluslararası benzer kuruluģlar dahil olmak üzere) ve iģletmeleri tek bir müģteri olarak değerlendirmek konusunda yapılan değiģiklik 31 Aralık 2010 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemleri için geçerli olacaktır. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. 12
UMS 1, (Revize) Finansal Tabloların Sunumu standardında borcun, karģı tarafın seçimine bağlı olarak özkaynağa dayalı finansal araç ihraç edilmesi suretiyle ödenmesine yönelik hükümlerin sınıflandırılmasını etkilemeyeceği ile ilgili değiģiklik yapılmıģtır. Bu değiģiklik dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 7, (Revize) Nakit AkıĢ Tabloları standardında yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akıģlarının ayrı gösterilmesi ve sınıflandırılmasında değiģiklikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 17, (Revize) Kiralama ĠĢlemleri standardında arazi ve bina unsurunu birlikte içeren kiralama iģlemleri ile ilgili değiģiklikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 24, (Revize) ĠliĢkili Taraf Açıklamaları standardında yapılan kamu iģtirakleri için iliģkili taraf açıklamalarını kolaylaģtırmak ve iliģkili taraf tanımına açıklık getirmek için yapılan değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla 31 Aralık 2010 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemleri için geçerli olacaktır. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 32, (Revize) Finansal Araçlar :Sunum standardında iģletmenin özkaynağına dayalı finansal araçları ve tasfiyeden kaynaklanan finansal araçlar ve yükümlülüklerin sınıflandırılması ile ilgili değiģiklikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 01 ġubat 2010 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 36, (Revize) Varlıklarda Değer DüĢüklüğü standardında birleģtirilen faaliyet bölümleri ile ilgili yapılan değiģiklik dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için ileriye doğru uygulanmak üzere geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 38, (Revize) Maddi Olmayan Duran Varlıklar standardında iģletme birleģmesinde edinilen maddi olmayan duran varlıklarda ve gerçeğe uygun değerin dolaylı olarak tahmin edilmesinde kullanılan yöntemlerle ilgili değiģiklikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler 30 Haziran 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 39, (Revize) Finansal Araçlar: MuhasebeleĢtirme ve Ölçme standardının finansal riskten korunma muhasebesi ile ilgili çeģitli maddelerinde değiģikler yapılmıģtır. Bu değiģiklikler dipnotlarda belirtilmek koģuluyla erken uygulama opsiyonu ile birlikte 31 Aralık 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemler için geçerlidir. Bu revize standardın Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. 13
UFRYK 9,(Revize) Saklı Türev Ürünlerinin Yeniden Değerlendirilmesi UFRS 3 ĠĢletme BirleĢmeleri Standardında (2008 yılında yayımlanan) tanımlanan türdeki iģletme birleģmeleri çerçevesinde,ufrs 3 ün (2008 yılında yayımlanan) tanımlanan ortak kontrole tabi iģletme veya teģebbüslerin birleģme iģlemleri sırasında veya UMS 31 ĠĢ Ortaklıklarındaki Paylar Standardında tanımlanan iģ ortaklıklarının kurulması sırasında edinilen sözleģmelerdeki saklı türev ürünlere ya da söz konusu ürünlere iliģkin olarak edinim tarihi itibariyle yapılacak yeniden değerlendirme iģlemlerine uygulanmaz. Bu değiģiklikler 30 Haziran 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemleri için geçerlidir. UFRS 3 ün (2008 yılında yayımlanan) 01 Temmuz 2009 öncesinde baģlayan hesap dönemlerinde uygulanması durumunda, söz konusu önceki dönemler için de bu yorum uygulanır. UFRYK 17 Parasal Olmayan Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı hissedarların teslim alacağı parasal veya parasal olmayan varlıkları seçme hakkına sahip olmaları durumu da dahil olmak üzere, karģılıklı olan tüm parasal olmayan varlıkların dağıtımı için uygulanacak bu yorum, 30 Haziran 2009 tarihinden sonra baģlayan hesap dönemleri için geçerli olup, Grup un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olması beklenmemektedir. 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan temel muhasebe ilkeleri aģağıda açıklanmıģtır. a. Hasılat Gelirler, mallar üzerindeki yönetim etkinliğinin sona ermesi, teslimatın gerçekleģmesi, gelir tutarının güvenilir Ģekilde belirlenebilmesi ve iģlemle ilgili ekonomik yararların grup a akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satıģlar, mal satıģlarından iade ve satıģ iskontolarının düģülmesi suretiyle bulunmuģtur. Kira gelirleri, ilgili anlaģmalar göz önüne alınarak tahakkuk esasına göre muhasebeleģtirilmektedir. grup hasılatları, stok satıģları, hallerde yapılan aracılıklardan elde edilen komisyonlar ve hizmet gelirlerinden oluģmaktadır. b. Stoklar Stoklar elde etme maliyetinin veya net gerçekleģebilir değerin (piyasa değerinden satıģ giderlerinin düģülmesi yoluyla hesaplanan değer) düģük olanı ile değerlenmektedir. Maliyet, hammadde, iģçilik ve ilgili üretim safhasına uygun genel üretim giderlerini içerirken borçlanma maliyetlerini içermez. Stoklar; ĠĢin normal akıģı içinde satılmak için elde tutulan ve satılmak üzere üretilmiģ olan varlıklardır. 14
c. Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetlerinden birikmiģ amortismanlar ve varsa kalıcı değer kayıpları düģülerek kalan net değerleri üzerinden gösterilmektedir. Maddi duran varlıklar, tahmin edilen ekonomik ömürleri esas alınarak doğrusal amortisman metoduyla kıst bazında kullanılabilir ekonomik ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulmuģtur.(not: 18) Maddi duran varlıklar için tahmin edilen kullanılabilir ekonomik ömürler aģağıdaki gibidir: Duran Varlık Cinsi Arazi ve Arsalar Sonsuz - Binalar 50 Yıl - Makine Tesis ve Cihazlar 3-4-5-6-10-15 Yıl 3-4-5-6-10-15 Yıl TaĢıtlar 5 Yıl 5 Yıl Finansal Kiralama Yolu Ġle Alınan TaĢıtlar 5 Yıl 5 Yıl DemirbaĢlar 2-3-4-5-6-7-10-15 Yıl 2-3-4-5-6-7-10-15 Yıl Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen faydalı ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile sahip olunan maddi duran varlıklarla aynı Ģekilde amortismana tabi tutulur. Bir varlığın taģıdığı değer, varlığın gerçekleģebilir değerinden daha fazla ise, karģılık ayrılarak defter değeri gerçekleģebilir değerine indirilir. Maddi duran varlıkların elden çıkartılmasında elde edilen kar ya da zarar, maddi varlığın taģıdığı değere göre belirlenir ve ilgili gelir ve gider hesaplarına kaydedilir. d. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Finansal tablolara ilk alınma sonrasında, maddi olmayan bir varlık, maliyetinden birikmiģ itfa payları ve varsa birikmiģ değer düģüklüğü zararları indirildikten sonraki değeri üzerinden gösterilir. Maddi olmayan varlıklar, tahmin edilen ekonomik ömürleri esas alınarak doğrusal amortisman metoduyla kıst bazında kullanılabilir ekonomik ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulmuģtur. (Not: 19) Maddi olmayan duran varlıklar için tahmin edilen kullanılabilir ekonomik ömürler aģağıdaki gibidir: Duran Varlık Cinsi Patent 15 Yıl 15 Yıl Özel Maliyetler - 3-5-9-10-50 Yıl Bilgisayar Yazılımları 3 Yıl 3 Yıl 15
e. Varlıklarda Değer DüĢüklüğü Grup un varlıklarının bilanço değerleri, her bilanço döneminde gözden geçirilerek, herhangi bir kalıcı değer kaybı göstergesi olup olmadığı kontrol edilir. Böyle bir göstergeye rastlanırsa, varlığın gerçekleģebilir değeri hesaplanır. Bir varlığın bilanço değeri veya onun nakit yaratma gücü kendi gerçekleģebilir değerini aģarsa, kalıcı değer kaybı oluģmuģ demektir. Kalıcı değer kaybı zararları gelir tablosunda gösterilir. Bir varlıkta oluģan değer düģüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artıģın, değer düģüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla iliģkilendirilebilmesi durumunda daha önce değer düģüklüğü ayrılan tutarı geçmeyecek Ģekilde geri çevrilir. Grup stoklarının kolay ve çabuk çürümeye müsait olması, değer düģüklüğü kontrollerinin de sıkça yapılmasını gerektirmektedir. Ekli konsolide finansal tablolarda herhangi bir değer düģüklüğü yer almamaktadır. f. Borçlanma Maliyetleri Kullanıma ve satıģa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile direkt iliģki kurulabilen faiz giderleri, ilgili varlık kullanıma veya satıģa hazır hale getirilene kadar maliyetine dahil edilir. Diğer tüm finansman giderleri, oluģtukları dönemlerde gelir tablosuna kaydedilmektedir. g. Finansal Araçlar Makul değer, istekli alıcı ve satıcıların bir araya geldiği piyasalarda bir aktifin baģka bir varlıkla değiģtirilebileceği veya bir taahhüdün yerine getirilebileceği değerdir. Bir finansal enstrümanın piyasa değeri, aktif bir pazarın mevcudiyeti durumunda, satıģtan elde edilebilecek tutara veya satın almadan doğabilecek borca eģittir. Finansal enstrümanların makul değeri grup tarafından piyasalara iliģkin bilgiler ve gerekli değerleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiģtir. Ancak, makul değerin belirlenmesinde kullanılan piyasa verilerinin yorumlanmasına gerek duyulmaktadır. Bu nedenle, bu raporda sunulan tahminler grup un varlıklarını elden çıkarması durumunda cari piyasa koģullarında elde edebileceği değerler olmayabilir. Bazı finansal varlıkların maliyet değerine eģit olan kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli nitelikleri nedeniyle gerçeğe uygun değerlerine eģit olduğu varsayılmaktadır. AĢağıda her mali enstrümanın makul değerini belirlemede kullanılan yöntemler ve varsayımlar belirtilmiģtir. Nakit ve nakit benzerleri: Nakit ve nakit benzeri kalemleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değiģikliği riski taģımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. 16
Grup un nakit ve nakit benzerleri kasadaki nakit, bankadaki vadesiz mevduatlar ve kredi kartı sliplerinden oluģmaktadır. Yabancı para cinsinden olan kasa ve banka bakiyeleri bilanço tarihinde geçerli olan kurlardan değerlenmektedir. Bilançodaki nakit ile bankadaki mevduatın mevcut değeri, bu varlıkların makul değerleridir. Ticari alacaklar ve ticari borçlar: Ticari alacaklar, etkin faiz oranı ile iskonto edilmiģ net gerçekleģebilir değerlerinden olası Ģüpheli alacak karģılıkları düģülmek suretiyle gösterilmektedir. Etkin faiz oranı olarak ticari alacaklar ve borçlar için %16 oranı kullanılmaktadır. ġüpheli alacaklara iliģkin karģılıklar, grup yönetimi nce tahsil edilemeyen alacakların tutarı, alınan teminatlar, geçmiģ tecrübeler ıģığında ve mevcut ekonomik koģullar göz önünde bulundurularak ayrılmaktadır. Tahsil edilemeyecek alacaklar, tahsil edilemeyecekleri anlaģıldığı yılda zarar kaydedilmektedir. Krediler: Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, kredi tutarından iģlem masrafları çıkarıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Banka kredileri; sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiģ maliyet değeri üzerinden gösterilir. ĠĢlem masrafları düģüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiģ maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti, oluģtuğunda gelir tablosuna yansıtılır. Finansal araçlar risk yönetimi: Grup, faaliyetlerinden dolayı çeģitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Bu riskler; piyasa riski, kredi riski ve likidite riskidir. Piyasa riski, kur riski, faiz oranı riski ve fiyat risklerini kapsar. Grup un genel risk yönetimi programı, finansal piyasaların değiģkenliğine ve muhtemel olumsuz etkilerin Grup un finansal performansı üzerindeki etkilerini asgari seviyeye indirmeye yoğunlaģmaktadır. (Not: 38) h. Kur DeğiĢiminin Etkileri Yabancı para cinsinden olan iģlemler iģlemin yapıldığı tarihte geçerli olan kurdan, yabancı para cinsinden olan parasal varlıklar ve yükümlülükler ise bilanço tarihindeki T.C. Merkez Bankası Döviz alıģ kurundan Türk Lirasına çevrilir. Yabancı para cinsinden olan kalemlerin çevrimi sonrasında ortaya çıkan, gelir ve giderler ilgili yılın gelir tablosunda finansal gelir ve gider hesap kalemine dahil edilir. ı. Hisse BaĢına Kazanç Gelir tablosunda belirtilen hisse baģına kazanç, net dönem karının, raporlama dönemi boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. 17
Sermaye artırımı bedelli veya bedelsiz olarak yapılabilir. Bedelsiz hisse dağıtımları, hisse baģına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiģ hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmiģe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur. (Not: 36) i. Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar Raporlama döneminden sonraki olaylar, kara iliģkin herhangi bir duyuru veya seçilmiģ finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmıģ olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Raporlama döneminden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarlar bu yeni duruma uygun Ģekilde düzenlenir. j. KarĢılıklar, KoĢullu Varlık ve Yükümlülükler KarĢılıklar, grup un geçmiģ olaylar sonucunda, elinde bulundurduğu, yasal yada yaptırıcı bir yükümlülüğün mevcut bulunması ve bu yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla geleceğe yönelik bir kaynak çıkıģının güvenilir bir Ģekilde tahmin edilebileceği durumlarda ayrılmaktadır. KarĢılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe iliģkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. KoĢullu varlıklar ve yükümlülükler; geçmiģ olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti iģletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleģip gerçekleģmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün varlıklar ve yükümlülükler finansal tablolara dahil edilmemekte ve Ģarta bağlı varlık yükümlülük olarak gösterilmektedir. k. Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde DeğiĢiklik ve Hatalar Muhasebe politikalarında yapılan önemli değiģiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değiģiklikler, yalnızca bir döneme iliģkin ise, değiģikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere iliģkin ise hem değiģikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. l. Kiralama ĠĢlemleri/Finansal Kiralama Borçları Grup, finansal kiralama iģlemine konu olan varlıkları bilançosunda, ilgili varlığın makul değeri ile asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinden düģük olanı üzerinden aktifte bir varlık, pasifte ise eģit tutarda bir yükümlülük olarak izlemektedir. Asgari kira ödemelerinin bugünkü değerinin hesaplanmasında, kiralamadaki zımni faiz oranı; bunun tespit edilememesi durumunda ise kiracının marjinal borçlanma faiz oranı esas alınır. 18
ġirketin kiraladığı boģ veya dikimi yapılmıģ tarlalar faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılmıģtır. Kiracı olan Ģirket doğal olarak varlığın mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan tüm risk ve yararlara sahip değildir. Faaliyet kiralaması çerçevesinde kiralanan tarlalara iliģkin ödemeler, kiralanan yerlerden elde edilen faydaya uygun bir Ģekilde kiralama süresi boyunca itfa edilmek üzere peģin ödenmiģ kira tutarını gösterir. Yapılan kira ödemeleri doğrusal (eģit) olarak kiralama süresi boyunca gider olarak muhasebeleģtirilir. Bilanço tarihi itibariyle gelecek dönemlere iliģkin ödenecek kira tutarı yoktur. m. ĠliĢkili Taraflar Bir kuruluģ diğer bir kuruluģu kontrol edebiliyor veya finansal ve operasyonel kararlarında önemli bir etki yaratabiliyor ise söz konusu taraflar iliģkili kuruluģ olarak nitelendirilir. Finansal tablolarda, grup ortakları, onların sahibi olduğu Ģirketler, bunların yöneticileri ve iliģkili oldukları bilinen diğer gruplar, iliģkili taraflar olarak tanımlanmıģlardır. Bu tanımlamaya göre; Ģirketin ortakları, aile bireyleri ve yakınları ile Ģirketin bağlı ortaklıkları durumundaki Aydın Gıda, Sepken Gıda, Yamaç Gıda Ģirketlerinde yer alan diğer ortaklar ile yöneticileri iliģkili taraf olarak tanımlanmıģtır. (Not:37) n. ĠĢletme BirleĢmeleri ve ġerefiye ĠĢletme birleģmeleri, satın alma yöntemine göre muhasebeleģtirilir. ĠĢletme birleģmesi maliyetinin iktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve Ģarta bağlı yükümlülüklerin makul değerindeki iktisap edenin payını aģan kısmı Ģerefiye olarak muhasebeleģtirilir. ĠĢletme birleģmesi sırasında oluģan Ģerefiye amortismana tabi tutulmaz, bunun yerine yılda ve her yıl aynı dönemde en az bir kez, Ģartların değer düģüklüğünü iģaret ettiği durumlarda ise daha sık aralıklarla değer düģüklüğü tespit çalıģmasına tabi tutulur. Ġktisap edilen tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koģullu yükümlülüklerin makul değeri içerisindeki iktisap edenin payının iģletme birleģmesi maliyetini aģması durumunda ise fark gelir olarak kaydedilir. (Not:20) n. Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Grup, faaliyetlerini tek bir coğrafi bölümde (Türkiye) ve tek bir endüstriyel bölümde yürütmektedir. Grup un, gerçekleģtirdiği faaliyetler ile faaliyette bulunduğu ekonomik ortam, faaliyet bölümlerinin sunulmasını gerektirecek düzeyde değildir. o. Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler Grup, Türkiye de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup un cari dönem faaliyet sonuçlarına iliģkin tahmini vergi yükümlülükleri için ekli finansal tablolarda gerekli karģılıklar ayrılmıģtır. Vergi karģılığı, dönem karı veya zararı hesaplanmasında dikkate alınan cari dönem ve ertelenmiģ vergi karģılıklarının tamamıdır. 19
Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve yurtiçinde yerleģik Ģirketlerden alınan temettüler, vergiye tabi olmayan gelirler ve kullanılan yatırım indirimleri düģüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32. maddesine göre; kurumlar vergisi oranı % 20 dir. Kurumlar vergisi mükelleflerince, cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre ve cari dönemin kurumlar vergisi oranında %20 geçici vergi ödenecektir. Tam mükellef kurumlar için geçerli olan esaslar, dar mükellef kurumlara da aynen uygulanır. Türkiye deki bir iģyeri yada daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye de yerleģik kurumlara ödenen kar paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dıģında kalan kiģi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Karın sermayeye ilavesi, kar dağıtımı sayılmaz. Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre ve yasalaģmıģ vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artıģ ve azalıģ oranlarında finansal tablolara yansıtılmaktadır. Ertelenen vergi varlığı, gelecek dönemlerde vergi avantajının sağlanmasının olası olduğu durumlarda ayrılır. Bu varlıktan yararlanılamayacağının anlaģıldığı oranda ilgili varlıktan tenzil edilir. ErtelenmiĢ vergi aktif ve pasifi netleģtirilerek sunulmaktadır. p. ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalar/Kıdem Tazminatları Yürürlükteki iģ kanunlarına göre, grup, emeklilik, vefat, istifa, iģ akdinin feshi, kadın çalıģanlar için evlilik hallerinde 4857 sayılı ĠĢ Kanunu nda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde çalıģanlarına ilgili ödemeleri yapmakla yükümlüdür. GüncellenmiĢ olan UMS 19 ÇalıĢanlara Sağlanan Faydalar Standardı ( UMS 19 ) uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmıģ emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir. Kıdem tazminatı karģılığı, tüm çalıģanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının beklenen enflasyon oranı ve iskonto oranı neticesinde ortaya çıkan bir faiz oranı ile bilanço tarihleri itibariyle oluģan bugünkü değerlerine göre hesaplanmıģ ve finansal tablolara yansıtılmıģtır. r. Nakit Akım Tablosu Nakit akım tablosunda, döneme iliģkin nakit akımları iģletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. ĠĢletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, grup un esas faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, grup un yatırım faaliyetlerinde (duran varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. 20
Finansman faaliyetlerine iliģkin nakit akımları, grup un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, kasadaki nakit, bankalardaki vadesiz mevduatlar ve kredi kartı sliplerinden oluģmaktadır. 2.6 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Finansal tabloların hazırlanmasında grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. GerçekleĢmiĢ sonuçlar tahmin ve varsayımlardan farklılık gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte, düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır. Kullanılan tahminlerin baģlıcaları; varlıkların değer düģüklüğü, kıdem tazminatı yükümlülüğü, maddi ve maddi olmayan varlıkların ekonomik ömürleri ve karģılıklar ile ilgilidir. 3 ĠġLETME BĠRLEġMELERĠ ġirket, önceki dönemlerde iliģkili Ģirket statüsünde olan, Aydın Gıda Ltd. ġti. nin 1.199.975 TL lik % 99,998 oranındaki ortaklık payını 22.12.2009 tarihinde, Sepken Tarım Ürünleri Ltd. ġti. nin 249.975 TL lik % 99,99 oranındaki ortaklık payını 17.12.2009 tarihinde ve Yamaç Tarım Ürünleri Ltd. ġti. nin 165.000 TL lik %66 oranındaki ortaklık payını 21.12.2009 tarihinde nominal değerler üzerinden, bu Ģirketlerin hakim ortakları Ayhan KARAK ve Mehmet YAYLA dan satın almıģtır. 01.01. 31.12.2009 dönemine ait konsolide gelir tablosu, bağlı ortaklıkların satın alım sonrasındaki sürede gerçekleģen faaliyetlerini içermektedir. BirleĢme sonucunda oluģan 28.723 TL tutarındaki fark, ekli konsolide bilançoda özkaynaklar altında ayrı bir kalemde gösterilmiģtir. 4 Ġġ ORTAKLIKLARI Yoktur. (31.12.2008: Yoktur) 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA Yoktur. (31.12.2008: Yoktur) 6 NAKĠT VE NAKĠT BENZERLERĠ Kasa (TL) 47.405 7.847 Bankalar 255.112 44.652 Diğer Hazır Değerler 340 0 Toplam 302.857 52.499 21
Bankalar TL Mevduat (Vadesiz) 255.110 44.652 Euro Mevduat (Vadesiz) 2 0 Toplam Bankalar 255.112 44.652 Diğer Hazır Değerleri Kredi Kartı Slipleri 340 0 Nakit ve nakit benzerlerinin risk açıklamalarına not 38 de yer verilmiģtir. 7 FĠNANSAL YATIRIMLAR Yoktur. (31.12.2008: Yoktur) 8 FĠNANSAL BORÇLAR Banka Kredileri 5.108.713 2.647.564 Finansal Kiralama ĠĢlemlerinden Borçlar 325.848 510.938 Toplam 5.434.561 3.158.503 Kısa Vadeli Banka Kredileri 4.709.117 2.205.653 Finansal Kiralama ĠĢlemlerinden Borçlar 216.730 254.475 Kısa Vadeli Finansal Borçlar 4.925.847 2.460.128 Uzun Vadeli Banka Kredileri 399.596 441.911 Finansal Kiralama ĠĢlemlerinden Borçlar 109.118 256.463 Uzun Vadeli Finansal Borçlar 508.714 698.375 22
Banka Kredileri 31 Aralık 2009 Kısa Vadeli Uzun Vadeli Toplam ĠĢletme Kredileri 4.292.338 342.658 4.634.996 Kredili Mevduat Hesapları 194.081 0 194.081 Taksitli TaĢıt Kredileri 222.698 56.938 279.636 Toplam Banka Kredileri 4.709.117 399.596 5.108.713 31 Aralık 2008 Kısa Vadeli Uzun Vadeli Toplam ĠĢletme Kredileri 1.947.954 249.635 2.197.589 Kredili Mevduat Hesapları 84.433 0 84.433 Taksitli TaĢıt Kredileri 173.266 192.276 365.542 Toplam Banka Kredileri 2.205.653 441.911 2.647.564 Banka Kredilerinin Vadeleri 1 Yıl Ġçinde Ödenecekler 4.709.117 2.205.653 1-2 Yıl Ġçinde Ödenecekler 382.234 372.710 2-3 Yıl Ġçinde Ödenecekler 17.362 51.839 3-4 Yıl Ġçinde Ödenecekler 0 17.362 Toplam 5.108.713 2.647.564 Kısa vadeli banka kredileri ve finansal kiralama borçlarının tamamı TL borçlar olup, 1-12 ay arasındaki vadeye sahiptirler. Kısa vadeli krediler, sabit taksitli taģıt kredilerinden, kredili mevduat hesaplarından ve iģletme kredilerinden oluģmaktadır. Uzun vadeli taksitli kredilerin bir yıl içinde ödenecek taksitleri kısa vadeli olarak sınıflandırılmıģtır. Kısa vadeli kredilerin makul değerlerinin taģınan değerlerine yaklaģık olduğu varsayılmaktadır. Krediler, öncelikle taģıt ve üretim ekipmanı alımları için kullanılmıģ olup, 2009 yılında aktif büyümesine paralel bir sıçrama göstermiģtir. Kredi borçlarının artmasında 2009 yılında yapılan maddi duran varlık yatırımlarının yanı sıra 2010 yılında üretim ve satıģ programına bağlı olarak üretici ve satıcılara verilen sipariģ avansları da önem kazanmıģtır. KMH, nakit akıģ planlamalarında meydana gelen sapmalar nedeniyle ödemelerde bir sorun yaģanmaması amacıyla bir acil ihtiyaç-geçiģ kredisi olarak kullanılmaktadır. Faiz oranı yüksek olmakla birlikte çok kısa süreler için kullanıldıklarından dolayı ödenen faizler içindeki nispi önemi azdır. 23