Eskiden sadece sayaçların başına gidilerek gerçekleştirilebilen ve endeks değerlerinin kaydedilmesinden ibaret olan sayaç okuma işlemleri günümüz teknolojisinin sunduğu imkanlar neticesinde çok farklı noktalara gelmiştir. Değişen piyasa şartları enerji sektöründe yeni ihtiyaçlar ile zorlayıcı süreç ve uygulamalar doğurmuştur. Enerji maliyetlerinin aşağı çekilmesi ve optimizasyonu açısından, doğru verilere dayalı enerji yönetimi giderek artan bir rol oynamaya başlamıştır. Kaçak ve kayıpları eş zamanlı olarak anlayabilen, sayaç verilerini otomatik olarak ve hatasız şekilde okuyan uygulamalar enerji yönetiminin vazgeçilmez bir parçası haline gelmektedir. TeleMetriX, enerji sektöründeki uygulama ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirilmiş, uzaktan otomatik sayaç okuma ve enerji veri yönetimi sistemidir. TeleMetriX, enerji verilerinin toplanması için sayacın başına gidilmesi ihtiyacını ortadan kaldırır. Tamamen Yerli Çözüm TeleMetrix, 2002 senesinde tecrübeli Siemens mühendislerince kurulan Eclipse firması bünyesinde geliştirilmiştir. Eclipse bünyesindeki çözümler, enerji ve telekomünikasyon sektörlerinde faaliyet gösteren global şirketlerin bilgisiyle, özgeçmişinde pek çok tecrübeyi beraberinde getiren, güçlü bir kadronun kaynaşmasıyla gerçekleştirilmiştir. Elektrik sayaçlarının uzaktan okunması, verilerinin depolanması, analizi, faturalandırılması, hata, arıza ve müdahale durumlarının uzaktan tespiti amacı ile tamamen yerli kaynaklarla geliştirilmiştir. Müşteri Odaklı, Müşteriye Özel Tasarım TeleMetriX yazılımlarında dışa bağımlı herhangi bir unsur bulunmaması, özel müşteri taleplerinin en kısa sürede gerçekleştirilebilmesini mümkün kılmaktadır. TeleMetriX özellikle yerli üretim sayaçlarının okunması konusunda tam destek sağlamakta ve TEDAŞ mevzuatını karşılamaktadır. Enerjinin Her Sahasında TeleMetrix Elektrik Đletim ve Dağıtım Şirketleri, Elektrik Üretim Şirketleri, Otoprodüktörler, Organize Sanayi Bölgeleri, Enerji Tedarikçileri ve Tüketiciler, TeleMetriX ile enerji üretim ve tüketimlerini, enerji kullanımını, enerji kalitesi ve sistem güvenliğini izlerler ve yönetirler. TeleMetriX, endüstriyel tesislerde veya alışveriş merkezlerinde enerji yönetimi uygulamaları için uygundur. Aynı şekilde, ülke çapında dağınık tesislere sahip olan tüketiciler, tüketimlerini ve tükettikleri enerji kalitesini bir merkezden takip edebilirler. TeleMetriX, aynı zamanda enerji analizörlerini okuyabilir, okunan bu verileri raporlayabilir, tanımlanan eşik değerleri aşıldığında alarm verir. TeleMetriX, reaktif limit aşımı gibi durumların kontrol altına alınması, erken uyarı, otomatik faturalandırma ve detaylı analiz gibi imkanları da beraberinde sunar. TeleMetriX, su ve doğalgaz üretici ve dağıtıcılarının işlerini kolaylaştırır. Su ve doğalgaz sayaçlarının tüketim değerlerini okur. Doğalgaz ölçüm istasyonlarındaki kapı kontakları sisteme entegre edilerek, kritik olan bu alanlarda güvenlik sağlanır, istasyona ait slam shut vb. sinyaller izlenebilir. Doğalgaz korrektörünün yanına gitmeden ısıl değerler vb. parametrelerin, sistemden tanımlanmasını sağlar. Özellikle eş zamanlı verilerin ve alış satış dengesi takibinin önemli olduğu doğalgaz sektöründe, üretici ve dağıtıcılar doğalgaz istasyonlarını TeleMetriX ile takip ederek enerji kullanımını, enerji kalitesini ve sistem güvenliğini yönetebilirler.
Farklı Marka, Model Sayaçlar için Sadece TeleMetriX TeleMetriX, sayaç haberleşmesinde kullanılan IEC1107, DLMS COSEM, IEC 870-5-102, VDEW 2.0, MODBUS protokollerini desteklemektedir ve bu protokolleri kullanan değişik marka ve modellerden yerli ve yabancı tüm elektronik sayaçları okuma kabiliyetine sahiptir. Dolayısıyla, TeleMetriX sistemine çeşitli marka ve model sayaçlar uyarlanabilir. TeleMetrix'in Enerji Sektörüne Sunduğu Ayrıcalık TeleMetriX, aynı zamanda kompanzasyon amacıyla kullanılan Reaktif Güç Rölelerini de marka ve modelden bağımsız olarak okur. Türkiye piyasasında kullanılan en tanınan markaların entegrasyonu, raporlaması ve sahada uygulaması yapılmıştır. Ayrıca rölelerin uzaktan kumandasına izin verir. Rölelerin başına gitmeden, güç faktörü ve benzeri parametrelerin değiştirilmesini ya da manuel kondansatör devreye almayı mümkün kılar. TeleMetriX, farklı haberleşme hızı, çerçeve yapısı ve protokollere sahip cihazların, tek bir GPRS ünitesinin RS485 portuna bağlanarak bir arada okunabilmesini destekler. Bu sayede sahada kullanılması gereken haberleşme cihazlarının sayısını minimuma indirir. Sayaç ve reaktif enerji kontrol rölelerinin tek bir donanımla okunup, karşılıklı sağlamasının yapılabilmesi TeleMetriX'in size sunduğu bir ayrıcalıktır. Sayaç ve röle üzerindeki değerlere göre reaktif enerji limit değerlendirmesi yaparak, limitlerin aşılması durumunda SMS ve E-posta ile uyarı gönderir.
TeleMetriX'in Sunduğu Ana Fonksiyonlar Veri Analizi ve Raporlama Toplanan veriler kalıcı olarak kayıt altına alınır ve hazır araçlarla detaylı olarak metinsel ve grafiksel olarak analiz edilebilir. Gerek kullanıcı bilgisayarlarına kurulabilen raporlama araçlarımız ve gerekse standart web tarayıcıları kullanılarak intranet veya internet üzerinden raporlama yapılabilmektir. Oluşturulan raporlar günümüzde standart haline gelmiş XML, CSV, TIFF, PDF, Excel, HTML formatları başta olmak üzere çeşitli formatlarda kullanıcı bilgisayarlarına kaydedilebilir ve çıktıları alınabilir. Dengeleme Enerji üretim şirketlerine hitap eden bu fonksiyon, şirketlerin enerji tedarik ettikleri müşterilerinin tüketim miktarları ile kendi üretim miktarlarının karşılaştırılması, üretim-tüketim dengesinin kontrol edilmesi ve üretim açığı veya fazlası durumlarının tespiti esasına dayanır. Bu analiz, üretim ve tüketim sayaçlarının yük profillerinde eş zamanlı olarak kaydedilen ve TeleMetriX okuma modülü t a r a f ı n d a n t o p l a n a n v e r i l e r k u l l a n ı l a r a k gerçekleştirilmektedir. Faturalama Enerji üretim şirketleri, organize sanayi bölgeleri ve kendi bünyesindeki tüketicilere enerji tedarik eden diğer dağıtım organizasyonlarına hitap eden faturalama çözümlerimiz mevcuttur. Faturalama sistemimizde aboneler/müşteriler, ölçüm noktaları ve sözleşmeler yönetilebilmekte, faturaya temel teşkil eden veriler diğer iş sistemlerine aktarılabilmekte veya faturalar sistemimizden doğrudan basılabilmektedir. Kayıp Kaçak Takibi Đletim ve dağıtım faaliyeti gösteren firmalara hitap eden bu fonksiyon, söz konusu bir şebekeye giren ve şebekeden çıkan enerjinin karşılaştırılması ve ölçüm noktalarına ait yük profili ile toplam tüketim verilerinin analizi esaslarına dayanır. Şebekelerdeki olası kayıp / kaçak noktalarının tespiti ile mali kayıpların önüne geçilebilir. Arıza / Müdahale Tespiti Sayaçların olay kayıt belleklerinde depolanan arıza ve müdahale durumları, TeleMetriX okuma modülü tarafından tespit edilir. Bu gibi durumların erken tespiti maddi kayıpların önüne geçilebilmesi için büyük önem taşır. Zaman Senkronizasyonu Ölçüm cihazlarından toplanan verilerin eş zamanlı olması bir çok uygulamanın performansını ve sonuçlarının güvenilirliğini doğrudan etkiler. Ölçüm cihazlarına eş zamanlı olarak erişilip okuma yapılması, özellikle yük profili gibi, cihazların hafızalarında geçmişe yönelik olarak depolanan verilerin eş zamanlı olmasını sağlayamaz. Bu nedenlerden dolayı ölçüm cihazlarında meydana gelen, ayar hatalarından veya doğal kaymalardan kaynaklanan, eş zamanlama problemlerinin tespiti ve gerektiğinde zaman senkronizasyonunun otomatik olarak yapılması, uygulamalarda söz konusu olan ölçüm noktası adetleri de dikkate alındığında kaçınılmaz bir ihtiyaçtır. TeleMetriX, eş zamanlama problemlerini tespit ederek, senkronizasyonunu yapar. Röle Kontrolü Bu modül, kompanzasyon panelinin, kondansatör bitmesi, kontaktör arızası ve aniden gelişen benzeri sebeplerle sağlıklı çalışmamasından kaynaklanacak reaktif enerji riskini SMS ve E-posta ile yetkililere bildirir. Rölenin işleyişini sayaca göre kontrol eder. Gerilim, akım trafo oranları, hedef güç faktörü, kademe alma ve çıkarma süresi vb. gibi parametrelere uzaktan müdahele imkanı verir. Kondansatör kademelerini web tarayacısından, manuel olarak devreye alıp çıkartmayı mümkün kılar. Veri Doğrulama ve Geçerlilik Modülü Sahadan alınan tüm verilerin geçerlilik kontrolünü yapar ve doğrulanmasını sağlar. Veritabanına toplanmış ham veri önceden tanımlanmış bazı testlere tabi tutulur. Veri, testlerin herhangi birinden geçemezse hata kayıt dosyasına işlenir ve hata durumu çalışması başlar.
Sahada Okuma ve Güvenilir Veri Aktarımı Veri okunmasında, merkezden sorgulama ile sahada sorgulama olmak üzere iki yöntem mevcuttur. Merkezden sorgulama soru ve cevapların kısa olduğu modbus'lı sistemlerde ya da az adetli, dengelemenin önemli olmadığı sistemlerde verimli iken, sahada sorgulayarak okuma, veri kalitesi açısından çok daha gelişmiş imkanlar ve güvenilirlik sunmaktadır. Sahada sorgulamanın merkezde okumaya göre avantajları; Büyük ölçekli, çok adetli sistemlerde eş zamanlı okuma sağlar, Dengelemenin önemli olduğu üretici ve dağıtıcılarda doğru analiz yapmayı ve doğru kararları mümkün kılar, Veri trafiği daha az olduğundan haberleşme maliyeti daha düşüktür, Veri kaybı kesinlikle yaşanmaz. Buna karşılık merkezden sorgulamanın konfigürasyonu daha basittir ve ethernet alt yapısı üzerinden az adetli sistemlerde tercih edilebilir. TeleMetriX, her iki okuma yöntemini de destekler. Sahadan okumayı mümkün kılan akıllı TeleMetriX terminalleri, merkez sunucu tarafından okuma isteğinin gelmesini beklemeden, önceden saptanmış olan zaman aralıklarında sayaçların verilerini okuyup merkez sunucuya aktarabilir. Bu sayede binlerce sayacı eş zamanlı okumayı mümkün kılar. Mobil şebekenin kullanıldığı çözümlerde, GSM/GPRS şebekesine ulaşılamaması durumunda sayaç verileri, akıllı terminallerde kaydedilerek şebekeye ulaşımın sağlanması ile beraber merkez sunucuya iletilir. Watchdog kabiliyetli akıllı terminaller, diğer modemlerde ve routerlarda yaşanan donma problemlerine mahal vermez. Sistem, sahadan merkeze her noktada sürekli devrede olmayı ve kaliteyi garanti eder.
Geniş Bağlantı Yelpazesi Veri kaynaklarının uygulamayla bağlantısında kısa mesafeler söz konusu ise sayaçlarda bulunan elektronik haberleşme portlarına doğrudan bağlantı sağlanır. Uzak mesafelerin söz konusu olduğu durumlarda ise ethernet/ internet ağları, PSTN / Telsiz / GSM modemler ve akıllı IP Stack'li GPRS terminaller kullanılarak veri kaynaklarına bağlantı yapılabilir. Üstün Kullanıcı Desteği TeleMetriX, aynı anda çok sayıda kullanıcıyı destekler. Kullanıcılar sisteme intranet ya da internet üzerinden uzaktan bağlanabilir. Sistemin merkezi performansı - örneğin sayaçları okuma hızı - sisteme bağlı olan kullanıcı sayısından etkilenmez. Ölçeklenebilir Yapı TeleMetriX, aynı anda binlerce sayacı paralel olarak, eş zamanlı okuma kabiliyetine sahiptir. Bu sayede okuma işlemleri çok kısa bir süre içerisinde tamamlanabilmekte ve mevcut bütün haberleşme imkanlarından ve kapasitesinden faydalanılabilmektedir. Zengin Veri Okuma Kabiliyeti TeleMetriX, elektronik elektrik sayaçlarından TEDAŞ asgari kodlama yapısında tanımlanan tüm standart verileri ve kimi sayaçlara özel bazı ek detay verileri okuyabilmektedir. Sayaca ilişkin kimlik, tarih/saat, parametrelendirme bilgileri, tüm güç, enerji, akım, voltaj, demant verileri, yük profili verileri, hata/olay/kayıt defteri bilgileri okunabilen verilere örnek olarak gösterilebilir. Esnek Zaman Aralığında Sayaç Okuma TeleMetriX, sayaç verilerini istenen sıklıkta ve yüksek hızla doğru şekilde okur. Okunan bu bilgileri istenen kişilere veya organizasyonlara E-posta, SMS ve diğer veri transferi araçlarıyla aktarabilir. TeleMetriX sisteminde ayın veya haftanın belirli günlerinde, sabit gün aralıkları ile veya sürekli olarak sayaç okumayı sağlayan esnek zaman çizelgeleri yaratılabilmektedir. Ayrıca belirlenen günlerde, gün içindeki okuma zaman aralıkları ve sıklıkları detaylı olarak ayarlanabilmektedir. Okuma işlemleri çizelgeler tarafından tetiklenen okuma görevleri tarafından gerçekleştirilir. Okuma görevleri, okunacak sayaçlar ve sayaçlardan okunacak veriler gibi ayarlar içermektedir. Bu esnek yapı sayesinde okunacak her bir sayaca ve okunacak verilere tek tek hükmedilebildiği gibi, binlerce sayacın ortak ayarlarla okunması basit birkaç tanımlama ile kolayca gerçekleştirilebilmektedir. Belli bir sayaca ait farklı veri tiplerinin farklı zaman aralıkları ile okunması mümkündür. Örneğin sayaçlara ait endeks bilgileri her gün, yük profili veya sıfırlama verileri ise ayda bir toplu olarak okunabilir. Sistem Mimarisi Merkezi Sistem Yazılımları TeleMetriX'in kalbini merkezi sistem yazılımları oluşturur. Sahadaki sayaçlardan okunan veriler merkezde toplanır, depolanır ve kullanıma sunulur. Merkezi sistem yazılımları çeşitli modüllerden oluşmaktadır. Bunlar sırasıyla; Okuma Modülü Okuma modülü, sayaçlardan, rölelerden ve enerji analizörlerinden verilerin toplanmasını sağlayan ve tüm verileri merkezi veritabanında saklayan modüldür. Kontrol Merkezi Kontrol merkezi, saha donanımları da dahil olmak üzere, sisteme ait tüm tanım ve ayarlamaların yapılmasını sağlayan, kullanıcıların sistemi kullanmasını sağlayan en temel kullanıcı aracıdır. Ayrıca sistem tarafından okunan tüm veriler bu modül içerisinden sorgulanabilir ve izlenebilir. Web Raporlama Modülü Web raporlama modülü, kullanıcılara, bilgisayarlarına herhangi bir yazılım yükleme ihtiyacı duymaksızın web üzerinden esnek raporlama imkanları sunan modüldür. PI Arabirimi Okuma modülünün, bir endüstri standardı haline gelmiş olan Osisoft PI sistemine veri aktarımını sağlayan bir arabirimi mevcuttur.
sağlayan bir arabirimi mevcuttur. Sistem tarafından okunan tüm veriler pratik bir şekilde konfigüre edilerek bir veya birden çok PI sistemine aktarılabilir. Bu sayede okunmuş olan veriler üzerinde PI sistemine ait araçlar kullanılarak işlem yapılması mümkün kılınır. IP.21 Arabirimi TeleMetrix'in, endüstride MIS projelerinde yoğun olarak kullanılmakta olan Aspentech IP.21 sistemine bir arabirimi mevcuttur. Bu arabirim sayesinde okunan tüm veriler IP.21 sistemine aktarılabilir ve bu sistem içerisinde kullanılabilir. Merkezi Sistem Sunucusu Merkezi sistem sunucusu, merkezi sistem yazılımlarına ev sahipliği yapar. Đşletim sistemi, veritabanı yazılımları ve diğer sistem yazılımları bu sunucu üzerinde bulunur. Merkezi Haberleşme Donanımları Merkezi haberleşme donanımları merkezi sistem yazılımlarının sahadaki haberleşme cihazlarlarıyla haberleşmesini sağlayan veya sahadan gönderilen verileri toplamak amacı ile kullanılan donanımlardır. PSTN/GSM/ADSL modemler, ethernet kartları, seri port arabirimleri bu donanımlara örnek olarak gösterilebilir. Saha Haberleşme/Veri Toplama Donanımları Saha haberleşme/veri toplama donanımları, sahada sayaç vb. cihazların yanıbaşına kurulan ve tercih edilmiş olan haberleşme yöntemine göre, merkezin sayaçlardaki verileri sorgulaması için aracı olan veya sayaçları bizzat okuyarak verilerini merkeze gönderen donanımlardır. PSTN / GSM / GPRS terminaller ve muhtelif seri haberleşme cihazları bu donanımlara örnek olarak gösterilebilir. TeleMetriX Gateway TeleMetriX Gateway, mobil şebeke kullanımı söz konusu olduğunda, sahanın merkezle, problemsiz, hatasız ve kesintisiz haberleşmesini sağlar. TeleMetriX Gateway'in sisteme kazandırdığı üstünlükler: Statik ve dinamik IP'li haberleşme desteği, TCP/IP Server ve Client modlarında transparan haberleşme desteği, OBIS kod yapısına uygun bir biçimde yerel olarak veri okuma ve merkeze aktarma, GPRS'ten kopmadan GSM aramalarını cevaplama ve GSM üzerinden veri transferi kabiliyeti (Servis sağlayıcıdan veya doluluktan kaynaklanan GPRS problemleri yaşandığında ihtiyaç duyulur), Seri port, GSM bağlantısı, GPRS / EDGE bağlantısı veya SMS aracılığı ile uzaktan konfigürasyon, Veri transferi ve uzaktan konfigürasyon için ayrı ayrı şifreli erişim ve tam güvenlik, Okuma sırasında port parametrelerine uzaktan online olarak hükmedebilme, Tek bir terminal üzerinden farklı haberleşme parametreleri kullanan cihazların okunabilmesi, Uzaktan hızlı ve güvenli firmware ve yazılım güncelleme, Entegre GSM/GPRS/EDGE TCP/IP Stack ve RS232, RS485, GPIO, Pulse Counter vb. zengin arayüzleri sayesinde enerji sektörünün her alanında her türlü sayaç, analizör ve röleyle kullanım, Donma problemlerine karşı hardware watchdog sayesinde kesintisiz bağlantı.