T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TIPTA UZMANLIK KURULU Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Komisyonu Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı 2010 Ankara 1
TUK Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Komisyonu Üyeleri Ad Soyad Kurum İl Adres Prof. Dr. Akın İşcan Yüksek Öğretim Kurumu Şanlıurfa Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Doç. Dr. Can Demir Karacan Sağlık Bakanlığı Ankara Dr.Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Prof. Dr. Ahmet Emin Kürekçi Gülhane Askeri Tıp Akademisi Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi Komutanlığı, Etlik Prof. Dr. Gülsev Kale Yüksek Öğretim Kurumu Ankara Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Hasan Koç Yüksek Öğretim Kurumu Konya Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Prof. Dr. Nihat Sapan Yüksek Öğretim Kurumu Bursa Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Dursun Odabaş Sağlık Bakanlığı Konya Konya Eğitim Araştırma Hastanesi Prof. Dr. Murat Elevli Sağlık Bakanlığı İstanbul Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Prof. Dr. Emin Ünüvar Yüksek Öğretim Kurumu İstanbul İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Prof. Dr. Sevgi Mir Yüksek Öğretim Kurumu İzmir Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi 2
İçindekiler A- Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı Genel Yapısı B- Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı Genel Yapısı C- Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı Görevleri (Görev Analizi). D- Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı Öğrenim Hedefleri 3
A- Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Eğitim Müfredatı Genel Yapısı Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitim programı 4 yıl sürmektedir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitiminde uzmanlık öğrencileri Kadın Hastalıkları ve Doğum, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları, Deri ve Zührevi Hastalıkları ve Çocuk Cerrahisi alanlarında rotasyona gitmektedirler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitiminden sonra devam edebilecekleri yan dal alanları aşağıdaki gibidir. Yan Dallar Eğitim Süreleri Çocuk Acil Çocuk Endokrinolojisi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Çocuk Gastroenterolojisi Çocuk Genetik Hastalıkları Çocuk Göğüs Hastalıkları Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Çocuk Kardiyolojisi Çocuk Metabolizma Hastalıkları Çocuk Nefrolojisi Çocuk Nörolojisi Çocuk Romatolojisi Çocuk Yoğun Bakımı Neonatoloji 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl 3 yıl Çocuk Nörolojisi 4
Görev Görev Analizi 1 Görev Analizi 2 Öğrenim Hedefi KONVÜLZİYON Uyarılmış konvülziyon Tanım, etyoloji, klinik semptom ve işaretler Tanımlar ve etyolojiyi sıralar Konvülziyonu tanır, klinik yaklaşımı yönetir, gerekli tetkik endikasyonlarını sayar Tedavi Akut tedavisini yapar Uzun dönem önleyici tedavi endikasyonlarını sıralar Altta yatan etyolojiye göre hastayı yönetir, gereken vakaları çocuk nörolojisi uzmanına sevk eder Ayırıcı tanı Uyarılmış konvülziyonların ayırıcı tanısını yapar Uyarılmamış konvülziyon Tanım, etyoloji, klinik semptom ve işaretler Fokal uyarılmamış konvülziyon Konvülziyonu tanır, klinik yaklaşımı yönetir, gerekli tetkik endikasyonlarını sıralar Tanı, klinik tablo, etyoloji ve klinik yaklaşımı yönetir Tetkikleri planlar, değerlendirir ve yönetir Tedavi yaklaşımını sıralar, basit epilepsileri tedavi eder ve yönetir Aniepileptik ilaçları ismen sayar, yan etkilerini, ilaç etkileşimlerini ilaç başlama ve kesme yaklaşımını açıklar, uygular ve yönetir 5
Dirençli nöbet tanısını koyar, uzmana sevk eder Jeneralize uyarılmamış konvülziyon Tanı, klinik tablo, etyoloji ve klinik Tanı, klinik tablo, etyoloji ve klinik yaklaşımı tanımlar ve yönetir yaklaşım * Tedavi * Tedavi yaklaşımı, epilepsi tedavisi** Basit epilepsileri tedavi eder ve yönetir Tedaviye dirençli epilepsi* Dirençli nöbet tanısını koyar, uzmanına sevk eder Epileptik sendromlar* İnfantil spazm* Absans epilepsi* Sık görülen epileptik sendromlar* Tanı, tedavi ve yönetimi bilir ve uygular Tanı, tedavi ve yönetimi bilir ve uygular Klinik tabloları bilir, tanı koyar, uzmana sevk eder Nöbeti taklit eden durumlar İsmen sayar, klinik bulguları bilir, uzmana sevki gereken vakalrı ayırt eder ve yönlendirir Status epileptikus Tanı, etyoloji ve klinik bulgular* * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 Tanı koyar, etyolojisini aydınlatmak üzere tetkikleri planlar 6
Nonkonvulzif status epileptikus* Klnik tabloyu bilir ve tanı koyar Tedavi Akut ve uzun dönem tedavi yaklaşımını bilir, planlar ve yönetir HAREKET BOZUKLUKLARI Ataksiler Tanım ve klinik bulgular, muayene yöntemleri Ataksi tanımını yapar, ataksi varlığını araştıran muayene yöntemlerini sıralar ve uygular Ataksinin önde gelen bulgu olduğu patolojiler ve anatomik tutulum Ataksi ile seyreden hastalıkları sıralar Ataksi-telanjiektazi Ataksi-telanjiektazi tanısını koyar, uzmanına sevkeder Akut serebellar ataksi Akut serebellar ataksi tanısını koyar, hastayı yönetir Kore Tanım ve klinik bulgular, muayene yöntemleri Kore tanımını yapar, klinik bulgular ve muayene yöntemlerini sıralar ve uygular Korenin önde gelen bulgu olduğu patolojiler ve anatomik tutulum Kore ile seyreden hastalıkları sıralar Sydenham koresi tanımını yapar, etyolojisini sıralar ve tedaviyi yönetir Kore ile seyreden doğumsal ve edinsel hastalıkları sayar, tanı koyar ve uzmana sevk eder Tardif diskinezi Tanım, etyoloji, klinik özellikler ve Tanım, etyoloji ve klinik özelliklerini sayar, tanı 7
tedavi koyar, tedavisini üstlenir gerektiğinde uzmana sevk eder. Distoni Tanım, etyoloji ve klinik özelliklerini açıklar, tanı koyar, uzmana sevk eder Akut distoniyi tanır, etyolojiyi ve acil tedavisini uygular Tik bozukluğu Tanım ve klinik bulgular Tanımlar ve klinik bulguları söyler, ayırıcı tanısını yapar, gerektiğinde uzmana sevkeder Geçici tik bozukluğu, kronik motor tik, Tourette sendromu Geçici tik bozukluğu, kronik motor tik ve Tourette sendromunun klinik özelliklerini sayar, tanı veya ön tanı koyarak gereken vakaları gerektiğinde uzmana sevkeder NÖROPATİ VE MİYOPATİLER Miyopati Tanım Miyopati tanımını yapar Etyoloji Miyopati ile seyreden doğumsal ve edinsel hastalıklar* Miyopati ile seyreden doğumsal ve edinsel hastalıkları sayar Klinik semptom ve işaretler, * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 Miyopatilerin klinik, laboratuar özelliklerini sıralar, tanısını koyar 8
laboratuvar bulguları ve tanı* Komplikasyonlar ve tedavi Komplikasyonlar ve acil tedavi yaklaşımlarını uygular Duchenne ve Becker müsküler distrofi Etyoloji, Klinik ve laboratuar özellikleri, tanı ve tedavi* Etyoloji, klinik ve laboratuar özelliklerini sayar, tanı koyar, uzmana sevk eder Komplikasyonlar* Komplikasyonları tanır ve tedavi eder İyon kanalı hastalıkları Periyodik paralizi* Thomsen hastalığı ve Becker hastalığı* Etyoloji, Klinik ve laboratuar özelliklerini açıklar, tanı koyar, acil tedavisini üstlenir Ön tanı koyar, uzmana sevk eder Endokrin miyopatiler Etyoloji, klinik ve laboratuar bulgularını açıklar, tanı koyar, uzmana sevk eder, acil tedavi yaklaşımını uygular Glikojen depo hastalığı Etyoloji klinik ve laboratuvar bulguları* Ön tanı koyar Mitokondriyal miyopati Etyoloji, klinik ve laboratuar * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 Etyoloji, klinik ve laboratuar bulgularını değerlendirir 9
bulguları* Tanı ve tedavi* Tanı ve tedavi yaklaşımını açıklar, acil tedaviyi uygular Nöromüsküler kavşak hastalıkları Etyoloji Klinik ve laboratuar bulguları Nöromüsküler kavşak hastalıklarını presinaptik, sinaptik ve postsinaptik tutuluma göre sınıflandırır, fizyopatolojilerini açıklar Klinik ve laboratuar bulgularını tanımlar Myasthenia Gravis ve Neonatal myasteni Etyoloji, fizyopatoloji, klinik ve laboratuar bulgularını* Etyoloji, fizyopatolojiyi bilir, klinik ve laboratuar bulgularını değerlendirir Komplikasyonlar ve tedavi yaklaşımı* Acil tedaviyi uygular Nöropati Tanım Etyoloji Anatomik tutulum temelinde nöropati tanımını yapar Nöropati yapan hastalık ve patolojileri lokalizasyona göre ismen sayar Klinik ve laboratuar bulguları Guillain-Barre Sendromu Klinik ve laboratuar bulgularını değerlendirir * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 10
Etyoloji, fizyopatoloji ve tanı Komplikasyonlar ve tedavi* Etyoloji ve tutulum temeline göre sınıflandırır ve tanısını koyar Komplikasyonları açıklar ve acil tedaviyi yapar Bell felci Etyoloji, fizyopatoloji ve tanı* Etyoloji ve tutulum temeline göre sınıflandırır ve tanısını koyar Komplikasyonlar ve tedavi* Komplikasyonları açıklar ve acil tedaviyi yapar Toksik Nöropati* Tanı ve acil tedavisini uygular Kene felci* Tanı ve acil tedavisini uygular SEREBRO- VASKÜLER HASTALIKLAR Merkezi sinir sisteminin vasküler malformasyonları Etyoloji, klinik semptom ve işaretler Tanı koyar, acil tedaviyi yönlendirir ve uzmana sevk eder Subaraknoid kanama Etyoloji, klinik semptom ve işaretler Etyolojiyi bilir, klinik semptom ve işaretleri değerlendirir ve acil tedaviyi yapar Arteriyel tıkayıcı hastalık Etyoloji, klinik bulgular ve görüntüleme yöntemleri Etyolojiyi sayar, klinik bulguları ve görüntüleme yöntemlerinin sonuçlarını değerlendirir. Tedavi Tanı ve tedaviyi,acil tedaviyi yönetir * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 Perinatal inme 11
Etyoloji, klinik semptom ve işaretler, tanı ve tedavi Etyoloji, klinik semptom ve işaretler, tanı ve tedaviyi açıklar Tıkayıcı venöz hastalık Etyoloji, klinik semptom ve işaretler Etyoloji, klinik semptom ve işaretleri açıklar Tanı ve tedavi Tanı ve tedaviyi açıklar, acil tedaviyi uygular HİPOTONİK İNFANT Kas tonusu Tanım ve muayene yöntemleri Süt çocuğunda kas tonusunu değerlendirir, muayene yöntemlerini açıklar ve yapar Hipertoni ve hipotoni Etyolojiyi anatomik tutuluma göre açıklar Etyoloji* Hipotoni ile seyreden patolojileri sayar Eşlik eden klinik bulgular* Hipotoniye eşlik eden klinik bulguları değerlendirir Laboratuar tetkikleri ve tanı* Hipotonik süt çocuğunda laboratuar tetkiklerini planlar, sonuçlarını değerlendirir ve tanı koyar Tedavi yaklaşımı* Tedaviyi planlar, gerekirse uzmana sevk eder Spinal müsküler atrofiler* Klinik ve laboratuar bulgularını açıklar ve tanı koyar Tedavi yaklaşımını açıklar Genetik danışmanlık için uzmana sevkeder Miyopatiler* Klinik ve laboratuar bulgularını değerlendirir, tanı * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 koyar ya da ön tanı koyarak uzmana sevk eder 12
DİKKAT EKSİKLİĞİ, HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU Tanım ve etyoloji Tanım Etyoloji Tanımını yapar Etyolojiyi sıralar İlişkili klinik tablolar İlişkili klinik tabloları sayar Epidemiyoloji Epidemiyolojik özellikleri açıklar Klinik belirti ve bulgular Klinik belirti ve bulguları değerlendirir Tanı ve tanı ölçütleri Tanı ve tanı ölçütlerini açıklar ve tanı koyar Ayırıcı tanı Ayırıcı tanıyı sıralar Tedavi Tedavi yaklaşımlarını açıklar, tedavi amacıyla uzmana sevkeder İlaçlar ve yan etkileri * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 Tedavide kullanılan ilaçların belli başlı yan etkilerini değerlendirir 13
BAŞ AĞRISI Etyoloji Etyolojiyi sıralar Kafa içi basınç artışı Etyoloji Klinik ve laboratuvar bulguları Tanı, tedavi ve komplikasyonlar Etyolojiyi sayar Kafa içi basınç artışının klinik semptom, işaretler ve laboratuvar bulgularını değerlendirir Tanı koyar, tedavisini yönetir ve acil tedaviyi uygular Migren Auralı ve aurasız migren Klinik bulgular, tanı ve tedavi* Prognoz ve komplikasyonlar Migren varyantları Klinik bulguları açıklar, tanı koyar, acil ve önleyici tedaviyi uygular Prognoz ve komplikasyonları tanımlar, tedaviyi yapar Migren varyantlarının klinik özelliklerini açıklar Gerilim başağrısı Klinik semptom ve işaretler, laboratuvar bulguları, tanı ve tedavi Tanı ve ayırcı tanıyı açıklar, tedaviyi üstlenir, uzmana sevk gereken vakaları ayırt eder ve sevk eder Diğer baş ağrısı nedenleri: Otit, mastoidit, menenjit, ensefalit, sinüzit, kan basıncı yüksekliği, beynin demiyelinizan hastalıkları, vasküler hastalıklar ve diğer * Görev analizi 3 ** Görev analizi4 14
durumlar Klinik ve laboratuvar özelliklerini açıklar, tanı koyar, acil tedavilerini yapar Çocuk Acil ve Yoğun Bakım Görev Görev Analizi1 Görev Analizi2 Öğrenim Hedefi NÖROLOJİK ACİLLER Nörolojik acilleri yönetir Akut bilinç değişikliğinin tanı, ayırıcı tanı ve tedavi ilkelerini açıklar. Kafa içi basınç artışı bulgularını, nedenlerini akut yönetimini açıklar. Sık görülen nöropati ve miyopatilerin tanısı ve yönlendirmesini anlatır. Akut flask paralizi yapan nedenleri ve tedavilerini açıklar. Hareket bozukluklarının tanı ve yönlendirmesini yapar. Hipotonik bebeğin tanı ve yönlendirmesini yapar. Beyin ölümü kriterlerini sayar. Başağrısı olan çocukları değerlendirir ve tedavi eder 15
Ataksisi olan çocukları değerlendirir ve tedavi eder SIK GÖRÜLEN ZEHİRLENMELERE YAKLAŞIM Sık görülen zehirlenmeleri yönetir Tanı koyar Sık görülen zehirlenmelerin (parasetamol, salisilat, antidepresanlar, kalsiyum kanal blokerleri, kolinerjikler, kolinesteraz inhibitörleri, kostikler, hidrokarbonlar, metanol, karbon monoksit, mantar ve diğer) akut bulgu belirtilerini tanımlar Zehir danışma merkezlerinin görevlerini ve nasıl danışmanlık alınacağını açıklar Tedavisini yönetir Toksik madde emilim önleme yollarını (mide yıkama, kusturma, aktif karbon, katartikler, diürez, diyaliz, tam bağırsak irigasyonu) açıklar Sık görülen zehirlenmelerin (parasetamol, salisilat, antidepresanlar, kalsiyum kanal blokerleri, kolinerjikler, kolinesteraz inhibitörleri, kostikler, hidrokarbonlar, metanol, karbon monoksit, mantar ve diğer) tedavisini tanımlar Sık karşılaşılan böcek sokması ve hayvan ısırıklarına yaklaşım ve tedaviyi açıklar Kazayla alımı önleyebilecek ev güvenliği önlemlerini açıklar ve ailelere anlatır Akut travmalı hastaları değerlendirir ve yönetir 16
Akut travma hastalarının resüsitasyon ve postoperatif tedavisini yapar Travmalı çocukları değerlendirir Travmalı hasta yönlendirme ve taşıma ilkelerini açıklar SOLUNUM YETMEZLİĞİ Solunum yetmezliğini yönetir Solunum yetmezliğini tanır Solunum yetmezliğinin nedenlerini yaşa uygun ayırıcı tanısını açıklar Solunum yetmezliği patofizyolojisini açıklar Solunum yetmezliği veya durmasının ilk belirtilerini tanımlar Alt ve üst solunum yolu hastalıklarının bulgu ve belirtilerinin ayrımını tanımlar Pulse oksimetre, end tidal CO2 takibi ve kan gazı analizini değerlendirir Hipoksi ve hiperkarbi bulgu ve belirtilerini tanımlar Solunum yetmezliğinde monitorizasyon, laboratuvar ve radyolojik yöntemleri açıklar Solunum yetmezliğini tedavi eder Noninvaziv solunum desteği yollarını tanımlar İnvaziv solunum desteği yollarını tanımlar Mekanik ventilasyon endikasyonlarını açıklar 17
MEKANİK VENTİLASYON Mekanik ventilasyonu yönetir Akciğer hacimleri ve kapasitelerini tanımlar Mekanik ve yardımcı solunum yöntemlerini açıklar Entübasyon endikasyonlarını ve mekanik ventilasyonun temel ilkelerini anlatır Trakeal entübasyon yapar Santral venöz kateter kullanır ve bakımını yapar Ventilatör parametrelerini sayar ve açıklar Ventilatör solunumunun bileşenlerini açıklar Mekanik ventilasyon endikasyonlarını tanımlar Mekanik ventilasyonun komplikasyonlarını tanımlar Mekanik ventilasyondan ayırma ilkelerini tanımlar Uzun süreli mekanik ventilasyon ilkelerini ve yönetimini açıklar SEDASYON VE ANALJEZİ Sedasyon ve analjezi yönetimi yapar 18
Sedasyon, analjezi ve nöromüsküler blokaj ilkelerini açıklar Ağrı yönetiminde nonfarmakolojik yaklaşımları anlatır Ağrı yönetiminde farmakolojik yaklaşımları (parasetamol ve nonsteroid antiinflamatuvar ajanlar, opiatlar, psikotrop ilaçlar) açıklar Bilinçli sedasyonda kullanılan ilaçları açıklar ve uygular DEHİDRASYON VE AĞIZDAN SIVI TEDAVİSİ Dehidrasyon ve ağızdan sıvı tedavisini yönetir Vücut kompartmanlarında su ve elektrolit dağılımını açıklar Akut dehidrasyonu ve tiplerini tanımlar Dehidrasyonun klinik bulgularını sayar Dehidrasyona yol açan sıvı dengesizliği ve elektrolit bozukluklarının nedenlerini ve sonuçlarını açıklar Sıvı kısıtlanması veya artırılması gerektiren durumları tanımlar Akut dehidrasyonun parenteral tedavi endikasyonlarını sayar Öykü ve fizik muayene ile bir çocuğun hidrasyon durumunu saptar Dehidrasyon ve asidoz derecesini değerlendirerek kurtarma, intravenöz ve oral rehidrasyon kararı verir ve uygular Ağızdan sıvı tedavisini (replasman ve idame) açıklar Ağızdan sıvı tedavisinin nasıl yapılacağını aileye açıklar 19
ŞOK Şoku yönetir Tanı koyar Şokun en sık nedenleri, tipleri ve patofizyolojisini (hipovolemik, septik, kardiyojenik, distributif, diğer) açıklar Kompanse ve kompanse olmayan şokun bulgu ve belirtilerini sayar Organ disfonksiyonu kriterlerini açıklar Tedavisini yönetir Şokun ilk tedavisini tanımlar Şokta kardiyovasküler destek tedavisini açıklar Şokta diğer organ sistem disfonksiyonlarını ve tedavilerini açıklar Çocuk Hematoloji/Onkoloji Görev Görev Analizi1 Görev Analizi2 Öğrenim Hedefi LENFADENOPATİLER Tanım, etyoloji, 20
klinik ve laboratuva r testleri ve tedavi Normal ve patolojik büyümeleri tanır, etyolojisini sayar Laboratuvar testleri ister ve yorumlar Tedavisini yapar, malign lenfadenopatileri ayırt eder ve uzmana sevk eder ANEMİYE YAKLAŞIM Anemi tanım, etyoloji, klinik bulgular ve laboratuva r testleri ve tedavi Demir eksikliği anemisi tanımı, etyolojisi, klinik bulguları ve laboratuvar testleri, tedavisi Demir eksiliği anemisi tanısı koyar, etyolojisini sayar, klinik bulguları sıralar, laboratuvar testlerini ister ve değerlendirir, tedavisini düzenler Periferik yaymada eritrositlerde oluşan morfolojik değişiklikleri tanır Diğer anemiler Eritrosit volüm ve morfolojisine göre anemileri tanır ve sınıflandırır, klinik bulgularını sayar, laboratuvar testlerini ister ve yorumlar, tedavisini yönetir 21
KANAMA BOZUKLUK- LARINA YAKLAŞIM Tanım, etyoloji, klinik bulgular, laboratuva r testler ve tedavi Peteşi, purpura, ekimoz, hematom tanımlarını doğru olarak yapar Kanama kontrolünde rol alan primer ve sekonder hemostaz mekanizmalarını anlatır Hemostazda görev alan hücreler ve koagülasyon faktörlerini sayar ve normal değerlerini açıklar Konjenital ve edinsel kanama bozukluklarının klinik ve laboratuar bulgularına göre ayırıcı tanısını yapar Kanama bozukluğu düşünülen bir çocukta yapılması gereken birinci basamak testlerini ister ve yorumlar Kanama bozukluklarının akut tedavilerini planlar İleri inceleme gerektiren olguları gerekli tedbirler alarak uygun bir şekilde sevkini yapar KAN VE KAN ÜRÜNÜ TRANSFÜZ-YONLARI Transfüzyo n ilkeleri Transfüzyon ilkelerini açıklar, uygulama özelliklerini tanımlar, komplikasyonlarını tanır ve tedavi 22
eder HEMOGLOBİNO- PATİLER Tanım, patofizyol oji, klinik bulgular, laboratuva r testler ve tedavi Hemoglobinopatilerin patofizyolojisi, prevalansı ve klinik bulgularını anlatır Orak hücre hastalığı, talasemi taşıyıcılığı ve hastalığı olan olguların uygun yöntemler ile tanısını koyar Orak hücre hastalığı ve talasemilerin izleminde dikkat edilmesi gereken noktaları açıklar Orak hücre hastalığında görülen krizlerin çeşitlerini sayar, tanısını koyar ve tedavisini düzenler Demir eksikliği anemisi ve talasemi taşıyıcılığı arasındaki klinik ve laboratuar farkları açıklar Hemoglobin elektroforezinin sonuçlarını yorumlar SOLİD TÜMÖRLER Solid tümörlere yaklaşım Solid tömörleri görülme sıklığına göre sınıflandırır Solid tömörlerinin klinik bulgularını ve tanı amacıyla yapılması gereken incelemeleri açıklar Tedavi yaklaşımlarını ve izlemini açıklar Wilms tümörünün klinik ve laboratuar bulgularını açıklar 23
Nöroblastomun yerleşim yerlerini, klinik ve laboratuar bulgularını sayar ONKOLOJİK ACİLLER Onkolojik acil durumlar Kanserli hastalarda acil müdahale gerektirecek durumların neler olduğunu, klinik bulguları ve tanıya götürecek inceleme yöntemlerini açıklar Acil müdahale gerektiren onkolojik durumların tedavisini yapar Nörolojik, kardiyovasküler, metabolik, enfeksiyöz onkolojik acillerin nedenlerini, klinik ve laboratuar bulgularını açıklar, tedavisini düzenler Febril nötropeninin tanımını yapar, tanı ve tedavi ilkelerini sayar Tümör lizis sendromunun nedenlerini ve oluş mekanizmalarını açıklar, tedavisini yapar ve koruyucu tedbirleri alır Çocuk Gastroenterolojisi Görev Görev Analizi1 Görev Analizi2 Öğrenim Hedefi KARIN AĞRISI Fizyopatoloji, klinik bulgular, laboratuvar testler ve tedavi 24
Fizyopatolojisini, klinik değerlendirmesini yapar, tanıya nasıl gidileceğini planlar, laboratuvar testlerini ister ve yorumlar Tedavisi planını yapar ve yönetir Cerrahi müdahale gerektirebilecek akut karın nedenlerini ayırt eder KABIZLIK Tanı, klinik bulgular ve tedavi Tanısını koyar, laboratuvar testleri ister ve tedavisini düzenler Fonksiyonel kabızlık ile organik nedenlere bağlı kabızlığı ayırt eder Organik nedenlere bağlı kabızlıkta nedene yönelik tedaviyi planlar KARACİĞER YETERSİZLİĞİ Tanım, etyoloji, patofizyoloji, klinik bulgular, laboratuvar testler ve tedavi Karaciğer yetersizliği nedenlerini sıralar, fizyopatolojisini açıklar Çocuklarda yaş gruplarına göre karaciğer fonksiyon testlerinin normal değerlerini yorumlar Akut karaciğer yetersizliğinin klinik ve laboratuar bulgularını değerlendirir Akut karaciğer yetersizliğinde tedaviyi planlar MALABSORP- SİYON SENDROMLARI Tanım, etyoloji, patofizyoloji, klinik bulgular, laboratuvar testler ve tedavi Gastrointestinal sistemin anatomik yapısını ve normal işleyiş mekanizmalarını açıklar, etyolojiyi sıralar, fizyopatolojiyi açıklar 25
Ana patogenetik mekanizmalarını anlatır Tanı koydurucu testleri planlar ve sonuçlarını yorumlar Kistik fibrozis, Çölyak hastalığı gibi malabsorbsiyon sendromlarının tanı ve izlemini yapar MALNUTRİSYON Tanımı, etyolojisi, patogenezi, klinik bulguları, tanısı ve laboratuvar testleri Tanımını yapar, beslenme indekslerini kullanır ve yorumlar, temel özelliklerini açıklar, Klinik özeliklerini açıklar, derecelendirir ve sınıflandırır, laboratuvar testlerini ister, yorumlar, akut ve kronik tedavisini düzenler GASTROOZO- FAGEAL REFLÜ (GÖR) Tanım, etyoloji, fizyopatoloji, klinik bulgular, laboratuvar testler ve tedavi GÖR ün tanımını yapar, fizyopatolojisini açıklar, ayırıcı tanısını yapar, klinik semptomlarını ve komplikasyonlarını açıklar ve tedavisini yönetir Yenidoğan Görev Görev Analizi1 Görev Analizi2 Öğrenim Hedefi YENİDOĞANDA SOLUNUM Yenidoğanda solunum sıkıntısı ve siyanozun tanımı 26
SIKINTISI VE SİYANOZ Yenidoğanda solunum sıkıntısı ve siyanozu tanır, ayırıcı tanısını yapar, solunuma destek ilkerini sayar(serbest akış oksijen, pozitif basınçlı ventilasyon, mekanık ventilasyon,c.p.a.p) Yenidoğan resussitasyonu ilkelerini sayar ve uygular Yenidoğan transport ilkelerini sayar Mekanik ventilasyon desteği YENİDOĞAN SARILIKLARI Yenidoğan sarılıkları Mekanik ventilasyon desteği verilen hastanın bakımını ve takibini yapar,hastanın ventilatörden ayrılıp ayrılmamasına karar verir,daha sonraki solunum desteğini yönetir(cpap,hood,vs). Bilirubin metabolizmasını açıklar ve etyolojiyi sıralar Sarılıklı yenidoğanı değerlendirir, tanı, takip ve tedavisini yapar Fizyolojik ve patolojik sarılık ayrımını yapar Anne sütüne bağlı sarılığın nedenlerini sayar. Yenidoğanda görülen patolojik sarılık bulgularını sayar. Bilirubin yapımının arttığı diğer durumları sıralar Direkt hiperbilirubinemi nedenlerini sıralar Sarılığın komplikasyonlarını sayar Erken dönem kernikterus klinik bulgularını tanır, takip eder Tedavi Fototerapi ve kan değişimi endikasyon ve yan etkilerini sayar ve tedavi 27
eder Hidrops fetalisi tanır, tedaviyi yönetir YENİDOĞANIN BAKIMI Doğum odasında yenidoğanın bakımı Yenidoğanın ilk bakımını, aşısı ve K vitaminini yapar. Anne sütü, aşılar ve tarama testleri hakkında aileyi bilgilendirir Hipotermi, aspirasyon,hipoksi ve enfeksiyondan korumak için gereken önlemleri sayar ve uygular Yenidoğan Resussitasyon ilkelerini açıklar ve uygular APGAR skorlamasını yapar ve kaydeder. Sağlıklı yenidoğanın izlemi Rooming-inin önemini açıklar ve uygular PREMATÜRE BEBEĞİN BAKIMI VE İZLEMİ Prematüre bebek bakımı Anne sütünün önemini tanımlar ve destekler Eve gönderme kriterlerini sayar ve uygular Aileye ev ortamında, araçta, seyahatte, bebeğin güvenliği konusunda bilgi verir Prematüre ve çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerde sık görülen problemleri sayar, tanı koyar ve tedavilerini uygular Prematüre bebeklerdeki mortalite ve morbidite risklerini sayar. Aileyi 28
bilgilendirir. Perinatal asfiksi Tanı koyar, gerekli solunum ve dolaşım desteği yapar. Hipotermi, metabolik değişiklikler, beslenme, sarılık, enfeksiyonlar, Patent duktus arteriousus (PDA), bronko pulmoner displazi, nekrotizan enterokolit, prematürelik retinopatisi gelişebileceğini öngörür ve tetkik ve tedaviyi planlar Eve gönderme kriterlerini sayar ve uygular PREMATÜRE BEBEKLERİN NÖROLOJİK GELİŞİMİ VE İZLEMİ Prematürlerde sık rastlanan nörogelişimsel bozuklukları tanımlar, risk faktörlerini açıklar, tedavisini planlar YENİDOĞAN ENFEKSİYONLARI Yenidoğan enfeksiyonları Yenidoğanda enfeksiyon tarama testlerini yapar, yorumlar ve tedaviyi planlar Yenidoğanın erken ve geç başlangıçlı enfeksiyonlarını tanır ve tedavisini planlar Kültür sonuçlarına göre tedaviyi düzenler. Yardımcı ve destekleyici tedavileri sayar, gerekli olanları uygular (İVİG,taze donmuş plazma,pentoksifilin vb.). Diğer fokal enfeksiyonları sayar, tanı koyar, tedavi eder (Pnömoni,kardiyak enfeksiyonlar, kemik ve eklem enfeksiyonları, gastroenterit, 29
PERİNATAL ASFİKSİ Perinatal asfiksi peritonit,idrar yolu enfeksiyonu, yüzeysel enfeksiyonlar, göz enfeksiyonları, otitis media) Sistemik ve fokal enfeksiyonların komplikasyonları tanımlar, tedavi eder. Enfeksiyon önlemlerini sayar ve uygular Konjenital enfeksiyonları sayar, klinik bulgularını tanır, tanı koyar ve tedavi yapar Perinatal asfiksinin fizyopatolojisini açıklar Etyoloji ve klinik bulguları açıklar Tanı koyar, tedavisini planlar ve yapar Komplikasyonlarını sıralar ve tanır Hipoksik-iskemik ensefalopatiyi tanır, klinik sınıflamasını yapar, tedavisini uygular Perinatal asfiksiden koruma ilkelerini sayar ve uygular DOĞUM TRAVMALARI Doğum travmaları tanımı, sıklığı, önemi Doğum travmalarını sayar, tanı koyar ve tedavisini yönetir Doğuma bağlı periferik sinir hasarını tanır ve tedavisini yönetir 30
KONJENİTAL ANOMALİLER Konjenital anomaliler Doğum travmasından korunma ilkelerini sayar Etiyolojik sınıflamasını yapar, klinik bulgularını değerlendirir ve tanı koyar Genetik danışma ve Prenatal tanı için yönlendirir Çocuk İmmunolojisi ve Alerji Hastalıkları Görev Görev Analizi1 Görev Analizi2 Öğrenim Hedefi HIŞILTILI ÇOCUK Hışıltılı çocuğun tanı ve tedavi yönetimi Hışıltılı çocukların tanısını koyar ve ayırıcı tanı yapar Hışıltılı bebek kavramını açıklar Hışıltılı bebeklerde allerjik bulguların prognoza etkilerini yorumlar Hışıltılı bebeklerde bulguları ortaya çıkaran nedenleri ve bunlardan korunma yöntemlerini sayar Hışıltılı çocukların tedavisinde uygulanan yöntemleri sayar Hışıltılı çocukların takibini yapar, atakları ortaya çıkaran faktörleri sayar ve önlem alır İlişkili acil durumları tanır ve tedavi eder Tedaviye cevap alınamayan olguları uzmana yönlendirir 31
PRİMER İMMUN YETERSİZLİKLER Etyoloji, klinik sınıflandırma ve tedavi Öykü alır ve fizik muayene ile klinik immün yetmezlik bulgularını araştırır Tanı ve ayırıcı tanı için gerekli olan laboratuvar tetkiklerini ister ve yorumlar Klinik bulgularını sayar, laboratuvar bulgularını değerlendirir, tanı koyar ve tedavisini planlar Başlangıç tedavisini planlar Kesin tanı konulması için olguları uzmana yönlendirir ASTIM Etyoloji, patogenez, tanı, klinik bulgular, sınıflandırma ve tedavi Astımın patogenezini ve doğal seyrini açıklar Klinik ve laboratuvar bulgularını değerlendirir, solunum fonksiyon testlerini yorumlar, alerji deri testlerini planlar Astım ile birlikte bulunabilen diğer alerjik hastalıkları tanır Ayırıcı tanıyı yapar Astım ataklarının ortaya çıkmasında etkili olan alerjik ve irritan faktörleri ve bunlardan korunmadaki etkili yöntemleri sayar Astım hastalığının ve atağının şiddet tanımlamasını yapar Akut astım ataklarının tedavisini planlar ve uygular 32
Astım tedavisinde uzun dönemde kullanılan kontrol edici ilaçları ve verilme yöntemlerini, ilaçların yan etkilerini sayar Hasta takibinde astım kontrol düzeylerini belirleyebilir İmmünoterapi için uygun olabilecek hastaları uzmana yönlendirir Zor astımlı ya da tedaviye yeterince yanıt vermeyen olguları uzmana yönlendirir ÜST SOLUNUM YOLU ALERJİLERİ Etyoloji, klinik sınıflandırma ve tedavi Alerjik rinitin doğal seyrini ve klinik tablolarını tanır Alerjik, fiziksel ve çevresel uyaranları sayar Çevresel alerjenlerin ve hastalık bulgularını ortaya çıkardığını açıklar. Eşlik eden hastalıkları değerlendirir Mevsimsel ve yıl boyu alerjik rinit tedavisinde kullanılacak olan ilaçları sayar Hastalığın prognozunu ve astım gelişme riskini tanır ve açıklar Tanı ve ayırıcı tanı için gerekli olan laboratuar tetkiklerini ister ve yorumlar Uygun olguları immünoterapi için uzmana gönderir Küçük yaşlarda tedaviye dirençli olgularda adenoid hipertrofisi yönünden görüş almak için uzmana yönlendirir Tedaviye dirençli olguları uzmana yönlendirir 33
Spesifik muayeneler (Rinomanometre, nazal biyopsi, endoskopi, vs gibi) ya da cerrahi girişim gereğinin araştırılması gibi durumlar için uzmana yönlendirir. ANAFİLAKSİ Etyoloji, tanı ve tedavi Anafilaksi mekanizmalarını, nedenlerini, klinik bulgularını sayar ve ayırıcı tanıyı yapar Anafilaksi yönünden risk altında buluna kişileri tanır ve bunlara önerilerde bulunur Hastalara ve hasta yakınlarına anafilaksi durumunda neler yapmaları gerektiğini anlatır Tanı ve ayırıcı tanı için gerekli olan laboratuar tetkiklerini ister ve değerlendirir Akut anafilaksiyi değerlendirir ve tedavisini yapar Anafilaksinin sık görülen nedenlerini tanır Tetikleyici faktörlerden korunmayı açıklar Tek kullanımlık adrenalin tedavisi hakkında aileye bilgi verir İlaçlara ya da arı sokmasına bağlı olgularda desensitizasyon ya da immünoterapi için olguyu uzmana yönlendirir ATOPİK Etyoloji, tanı ve tedavi 34
DERMATİT Atopik dermatitin ayırıcı tanısını yapar ve tanısını koyar Atopik dermatitin doğal seyrini açıklar, komplikasyonlarını tanır Bulguları ortaya çıkaran faktörleri ve bu faktörlerden korunma yöntemlerini sayar Olguların önemli bir kısmında sonraki yıllarda astım ortaya çıkabileceği hakkında hastanın ailesine bilgi verir Uzun dönem takip ve tedavisini yapar Komplikasyon gelişen olguları uzmana gönderir Tedavide kullanılan ilaçların etkilerini ve yan etkilerini değerlendirir. ÜRTİKER Etyoloji, tanı ve tedavi Ürtiker angioödem sendromlarının klinik tablolarının tarifini yapar Fiziksel ve diğer uyaran faktörleri tanır Ürtikerin anafilaksi bulgusu olarak ortaya çıkmış olabileceğini değerlendirir Vaskülitle ilişkili olanlarını tanır ve yönetir Laboratuvar tetkiklerini değerlendirir (Kompleman komponentleri, tiroid tetkikleri, otoantikorlar, viral tetkikler, buz küp testi, akciğer grafisi gibi) Temel tedavi uygulamalarını yapar Herediter angioödemin tanı, profilaksi ve yönetimini açıklar Tetikleyici faktörlerden korunmayı ve stresin yönetimini başarır 35