ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ETİK REHBERİ

Benzer belgeler
T.C. BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYE BAŞKANLIĞI DESTEK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ BİRİM ETİK KURALLARI

T.C. BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYE BAŞKANLIĞI TEFTİŞ KURULU MÜDÜRLÜĞÜ BİRİM ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ

"ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ"

T.C BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYE BAŞKANLIĞI MALİ HİZMETLER MÜDÜRLÜĞÜ ETİK KURALLARI KURALLARIMIZ

T.C. DOĞU KARADENİZ KALKINMA AJANSI ETİK YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar

T.C BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYESİ BİLGİ İŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ ETİK KURALLARI

KURUMSAL ETİK POLİTİKASI

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI PERSONEL ÇALIŞMA VE DAVRANIŞ KURALLARI. Kamu Hizmet Bilinci.

Öncü Okul Yöneticileri Derneği ETİK OKUL DEĞERLENDİRME FORMU Uygulama Rehberi ve Puanlama Anahtarı

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK KURULU ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ. ÖMER KARACA

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Adalet MYO. Adalet Programı Adalet Meslek Etiği Dersleri

ETİK DEĞERLER VE DÜRÜSTLÜK

Kamu Görevlileri Etik Sözleşmesi

İÇİNDEKİLER II. ÇALIŞAN ETİK KURALLARI İHLALİNİN ÇÖZÜM YOLLARI

T.C BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYESİ

Yayın Tarihi : Doküman No: Revizyon Tarihi : Revizyon No:

ÇALIŞAN ETİK KURALLARI

MESLEK YÜKSEKOKULU 2013 GÜZ DÖNEMİ ADALET MESLEK ETİĞİ KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ DERS NOTLARI

KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ

Öğretmenlik Meslek Etiği. Sunu-6

MAREŞAL FEVZİ ÇAKMAK İLKOKULU ETİK KOMİSYONU FAALİYET PROGRAMI

TEGV TÜRKİYE EĞİTİM GÖNÜLLÜLERİ VAKFI ETİK İLKELER YÖNETMELİĞİ

Komisyon Başkanı : Dr.Müh.Salih AKKAYA, Kütahya İl Özel İdaresi Genel Sekreteri

BORSA İSTANBUL A.Ş. ETİK KURALLARI

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI İDARİ TEŞKİLATI

KAMU ETİĞİ ÇALIŞMALARI KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ETİK KOMİSYONUNDA GÖREV YAPANLAR

AMASYA ÜNİVERSİTESİ ETİK İLKELERİ

TONYA MESLEK YÜKSEKOKULU İÇ KONTROL KONTROL ORTAMI STANDARTLARI STANDART 1:ETİK DEĞERLER VE DÜRÜSTLÜK

VESTEL ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET AŞ ETİK KURALLARI

Taahhütname. Etik Kurallar

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ VE ETİK KOMİSYON YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

GÖLTAŞ A.Ş. İŞ ETİĞİ KURALLARI

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. ETİK KURALLARI

Sigortacılık Etik İlkeleri

ETİK DAVRANIŞ KURALLARI

AKTÜERLER DERNEĞİ PROFESYONEL DAVRANIŞ VE ETİK STANDARTLARI

Bilmek Bizler uzmanız. Müşterilerimizi, şirketlerini, adaylarımızı ve işimizi biliriz. Bizim işimizde detaylar çoğu zaman çok önemlidir.

TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PERSONELİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

FAKTORİNG SEKTÖRÜ ETİK İLKELERİ

TEGV TÜRKİYE EĞİTİM GÖNÜLLÜLERİ VAKFI ETİK İLKELERİ

MÜDEK. Etik Kurallar

İŞ AHLAKI KURALLARI. Versiyon: 1.0 Tarih: Ekim 2011 Yazan: Kathrin Aigner Bölüm: Grup Uyum Departmanı

OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ VE İŞ ETİK KURULU YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ MESLEK ETİK STANDARTLARI

MERKEZĠ KAYIT KURULUġU ETĠK KURALLAR

İŞ ETİĞİ KURALLARI EL KİTABI. Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşleticisi A.Ş. - ESBAŞ

Öğretmenlik Meslek Etiği

T.C. BÜYÜKÇEKMECE BELEDİYESİ SPOR İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ ETİK KURALLARI

FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ MESLEKİ ETİK İLKELER

İŞ ETİĞİ KURALLARIMIZ

Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact)

ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM AŞ ETİK KURALLARI

DAVRANIŞ YÖNETMELİĞİMİZ LEASEPLAN ÇALIŞANI OLARAK SORUMLULUKLARIMIZ

İş Etiği Kodu. İş Etiği Kodunun Temel İlkeleri 1. Doğru ve Dürüst Davranmak:

ANKARA ÜNİVERSİTESİ SENATO KARAR ÖRNEĞİ

DOĞAN GRUBU RÜŞVET VE YOLSUZLUKLA MÜCADELE POLİTİKASI

1. Belli bir toplumun belli bir döneminde, bireysel ve toplumsal davranış kurallarını belirleyen ve inceleyen bilim tanımı aşağıdakilerden hangisine

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ VE ETİK KURUL YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

(Kabulü: tarih ve 7 sayılı Senato Kararı) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ETİK KURALLARI REHBERİ

BİZİM TOPTAN SATIŞ MAĞAZALARI A.Ş. ETİK İLKELER

Şişecam Topluluğu Rüşvet ve Yolsuzluk ile Mücadele Politikası

On dördüncü Ders: Kamu Görevlilerinin Uymaları Gereken Etik Davranış İlkeleri *

BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

AFYONKARAHİSAR TİCARET ve SANAYİ ODASI STRATEJİK BEYANLAR VE POLİTİKALAR Revizyon Tarihi Sayfa No P.00 Rev / 5

ETİK İLKELER POLİTİKASI

Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

BEYANLARIM. 2- Tüm adaylar Adli Sicil Kaydının bulunup bulunmadığını gösterir belge getireceklerdir.

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı HATA BİLDİRİM FORMU (Usulsüzlük, Yolsuzluk, Etik Kural İhlali)

Müşterilerine hizmet sunarken ulus, din, finansal ve toplumsal statü, cinsiyet gibi farklılıklar gözetmez.

İNTEGRAL MENKUL DEĞERLER A.Ş. ETİK KURALLAR YÖNETMELİĞİ

YAPI KREDİ İHBAR VE BİLDİRİM KANALLARI BEYANI

Meslek tanımı için gerekenler

TEDARİKÇİ DAVRANIŞ KURALLARI. Aralık, 2018 Rev. 03

İŞ ETİĞİ KURALLARI EL KİTABI

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU VE ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

çelebi eğitim danışmanlık mühendislik dış ticaret çelebi EĞİTİM DANIŞMANLIK MÜHENDİSLİK DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. GİZLİLİK İLKESİ

İç Denetim ve Etik 26/05/2018. Gürdoğan Yurtsever

Etik İlkeler ve Kurallar

Araştırma Etiği İlkeleri

Yönetmelik Başbakanlıktan: Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

Prof. Dr. Dilek Boyacıoğlu TMMOB GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI Onur Kurulu Üyesi

Yönetmelik. Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

ETİK KURUL KURULMASI HAKKINDA YÖNETMELİK KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

ETİK VE İTİBAR DERNEĞİ TEİD YÖNETİM İLKELERİ

ÖĞRENCİ İŞLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI 2013 YILI FAALİYET RAPORU

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

ETİK DAVRANIŞ KURALLARI VE UYGULAMA KILAVUZU YÖN-İK-07 REV.NO : 00 YAYIN TARİHİ:

1. GENEL İLKELER. 1.1 Dürüstlük

İSTANBUL GIDA VE İHTİYAÇ MADDELERİ PERAKENDECİLER DERNEĞİ ETİK İLKELER REHBERİ

2008 yılında gönüllü çabalarla kurulan Uluslararası Şeffaflık Derneği ülkenin demokratik, sosyal ve ekonomik yönden gelişimi için toplumun tüm

Üçüncü Taraf Aracılar için Uluslararası Sağlık Hizmetlerinde Uyum ve İş Bütünlüğü

RÖNESANS İŞ ETİĞİ ve DAVRANIŞ KURALLARI KILAVUZU

MÜHENDİSLİK ETİĞİ Emin Direkçi

DAVRANIŞ YÖNETMELİĞİMİZ

TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ GÖREV VE ÇALIŞMA YÖNETMELİĞİ

KAMU GÖREVLİLERİ ETİK DAVRANIŞ İLKELERİ İLE BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

İHBAR VE BİLDİRİM KANALLARI BEYANI

Transkript:

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ETİK REHBERİ 1

Yayına Hazırlayanlar Emine BİLGİÇ Badel AVAN 2

SUNUŞ Etik, kişinin davranışlarına temel olan ahlak ilkelerinin tümüdür. Başka bir ifade ile etik, insanlara işlerin nasıl yapılması gerektiğini belirlemede yardımcı olan kılavuz (rehber) değerler, ilkeler ve standartlardır. Etik, aynı zamanda bir süreçtir. Bu süreçte karar alırken ve uygulamayı yaparken, belirli değerlere bağlı kalınarak hareket edilir. Kamu yönetiminde etik davranış ise toplum çıkarlarını kendi çıkarları önünde tutmak, kendilerini mali bakımdan başkalarına bağımlı kılacak bağlantılara girmemek, tarafsız olmak, hesap verebilir olmak, şeffaflık, açıklık ve dürüstlük ve bu ilkeleri davranışlarla yaşatmak, şeklinde tanımlanmıştır. Günümüzde her meslek dalında olduğu gibi, kamu yönetiminde de uluslararası kabul görmüş etik ilkeler ön plana çıkmaktadır. Bir meslek etiği olarak kamu yönetimi etiği de, yönetim alanında, doğru davranışlara ulaşmak için gerekli olan ilke ve standartları ifade etmektedir. Yönetim etiğine ilişkin ilke ve değerler; İyi davranışta bulunma ve kötü davranışlardan kaçınma konusunda, kamu görevlilerine rehberlik ederler, Devlete ve kamu görevlilerine olan güveni artırırlar, yönetimin meşruiyetini geliştirirler ve devlet-halk bütünleşmesini sağlarlar, Kamu kurumlarındaki yönetsel davranış standartlarını yükseltirler, Değerlerin çatıştığı durumlarda karar vericilere ve uygulamacılara yol gösterirler, Sosyal dokuyu, ekonomik gelişmeyi, demokrasiyi ve hukuk devletini güçlendirirler, Kamu hizmetlerinin maliyetlerini düşürürler ve hizmet kalitesini yükseltirler. Bu kapsamda; Bakanlığımız yeni yönetim anlayışıyla, kurum kültürünün gelişiminde büyük aşamalar kaydetmiş, kurum kültürünün değişerek gelişmesi sonucunda, etik değerlere olan bağlılıkta bu oranda artarak, kamuoyunda yerleşmiş olan kimliğinin dışında Bakanlığımız hak ettiği önemi ve yeri almaya başlamıştır. Bu anlayışla etik değer ve dürüstlük ilkelerinin kurumun ayrılmaz bir parçası olması, yönetim anlayışı içinde de etik değerlere sahip çıkılması ile mümkün olabilecektir. Unutulmamalıdır ki kamu hizmeti emanettir. Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK Müsteşar 3

4

ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇALIŞANLARI ETİK DAVRANIŞ KURALLARI KURUMSAL SAYGINLIK, GÜVENİLİRLİK VE TEMSİL Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kurum içinde ve dışında bakanlığın itibarına etik ilke değerlerine uygun bir şekilde davranır. Kurumsal saygınlığı ve güvenilirliği zedeleyecek söylem ve davranışlardan kaçınır. Örnek olay Çalışan (B) uluslararası bir toplantıda bakanlığımızı temsil etmek üzere görevlendirilmiştir. Ancak uyuyakaldığı için toplantıya geç katılmış üstelik yorgun olduğunu söyleyerek erken ayrılmıştır. Bu davranış etik midir? Çalışan (B) nin bu davranışı kurumsal temsil, saygınlık, güvenilirlik ile kamu hizmeti bilincine aykırı olduğundan etik değildir. GÖREVİN YERİNE GETİRİLMESİNDE KAMU HİZMETİ BİLİNCİ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu hizmetini yerine getirirken doğru, açık, anlaşılır davranır. Yöneticilerinden aldıkları görevleri mevzuata uygun, özenli, dikkatli ve eksiksiz yerine getirir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, mesai saatlerini kamu yararı doğrultusunda etkin ve verimli kullanır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, görevleriyle ilgili mevzuatı takip eder ve yenilikleri izler. Bilgi ve becerilerini artırmaya çalışır. 5

Örnek Olay Akşamları yabancı dil kursuna giden Çalışan (Ç) mesai saatleri içinde işini savsaklamakta, zamanını ders çalışarak geçirmekte ve kursla ilgili dokümanlarını kurum yazıcısından yazdırmaktadır. Bu durumda Çalışan (Ç) nin etik ilkelere uymayan davranışları nelerdir? Bir kamu görevlisinin mesai saatleri içinde kamu görevini layıkıyla yerine getirmemesi ve kamu kaynaklarını özel amaçları için kullanması; amaca ve misyona bağlılık ile hizmet standartlarına uyma ve kaliteli hizmet bilincine aykırıdır. Etik, yapılacak doğru ile yapmaya hakkın olan arasındaki farkı bilmektir. İYİ YÖNETİŞİM Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, mesai arkadaşlarıyla karşılıklı destek, güven, iyi niyet, iş birliği ve saygıya dayalı ilişki kurar bilgi ve tecrübelerini paylaşır. Bakanlık yöneticileri, davranışlarıyla çalışanlara örnek olur. Bakanlık yöneticileri, çalışanların motivasyonunu arttıracak yöntemleri belirler ve uygular. Çalışma barışı ve huzurunu bozan, iş verimliliğini düşüren, çalışanların bireysel hak ve özgürlüklerini kısıtlayan tasarruflarda bulunmaz. Bakanlık yöneticileri, çalışanların talep, öneri ve şikâyetlerini dikkate alır, değerlendirir ve konu ile ilgili makul bir sürede geri bildirimde bulunur. Bakanlık yöneticileri, birim içi görev ve sorumlulukları, nitelik ve yetkinlikleri dikkate alarak eşitlik ve hakkaniyet ilkesine göre dağıtır. Bakanlık yöneticileri, çalışanların yeteneklerini ve kapasitelerini göstermelerine fırsat tanır. Bakanlık yöneticileri, çalışanların başarısını adil ve objektif bir şekilde değerlendirir. 6

Bakanlık yöneticileri, çalışanları ilgili mevzuatta belirtilen usul ve esaslara aykırı şekilde yönlendirmez ve görevlendirmez. Örnek olay Çalışan (A) kendisine verilen görevleri yapamadığını öne sürerek işlerini zamanında ve gerektiği şekilde yerine getirmediği gibi mesai saatleri içinde kamu hizmeti ile alakalı olmayan işlerle meşgul olmaktadır. Çalışan (B) ise verilen görevleri zamanında ve layıkıyla yerine getirmektedir. Yönetici (Y), birimin işlerinin aksamaması için Çalışan (B) ye daha fazla iş vermektedir. Bu durumda etik olmayan davranışlar nelerdir? Çalışan (A) nin kamu hizmetinin kaliteli ve verimli bir biçimde yerine getirilmesi konusunda sorumlu davranmaması ve mesai saatleri içinde özel işleriyle meşgul olması; hizmet standartlarına uyma ile amaç ve misyona bağlılığa aykırılık teşkil etmektedir. Yönetici (Y) nin, görevlerini zamanında ve eksiksiz yerine getirmediğini düşündüğü personele az iş vermesi, görevini zamanında ve tam olarak tamamlayan personele ise eşitsiz iş yükü oluşturacak şekilde fazla iş vermesi; dürüstlük ve tarafsızlık ile iyi yönetişime aykırıdır. 7

Tembellik, özgür adamı tutsak eder. (Firdevs) Etik, iyi yönetimin temelidir. HALKA HİZMET BİLİNCİ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde; halkın günlük yaşamını kolaylaştırmayı, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamayı, hizmet kalitesini yükseltmeyi, halkın memnuniyetini artırmayı, hizmetten yararlananların ihtiyacına ve hizmetlerin sonucuna odaklı olmayı hedeflerler. Örnek olay Bir firma sahibi çevre izin belgesi almak amacıyla ilgili İl Müdürlüğüne başvuruda bulunmuştur. İl Müdürü (E), Çalışan (F) yi arayarak başvuruda bulunan firma sahibinin akrabası olduğunu ve bu başvurunun öncelikli olarak değerlendirilmesini istemiştir. Bu davranış etik ilkeleri açısından nasıl değerlendirilir? İl Müdürünün halka hizmet bilinciyle tüm dosyalara eşit mesafede yaklaşması gerekmektedir. Akrabasının işlemlerini öncelikli yaptırması etik ilkelerine uygun değildir. HİZMET STANDARTLARINA UYMA Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yöneticileri ve diğer personeli, kamu hizmetlerini belirlenen standartlara ve süreçlere uygun şekilde yürütürler, hizmetten yararlananlara iş ve işlemlerle ilgili gerekli açıklayıcı bilgileri vererek onları hizmet süreci boyunca aydınlatırlar. 8

AMAÇ VE MİSYONA BAĞLILIK Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, çalıştıkları kurum veya kuruluşun amaçlarına ve misyonuna uygun davranırlar. Ülkenin çıkarları, toplumun refahı ve kurumlarının hizmet idealleri doğrultusunda hareket ederler. DÜRÜST VE TARAFSIZLIK Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, tüm eylem ve işlemlerinde yasallık, adalet, eşitlik ve dürüstlük ilkeleri doğrultusunda hareket ederler. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, takdir yetkilerini, kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda, her türlü keyfilikten uzak, tarafsızlık ve eşitlik ilkelerine uygun olarak kullanırlar. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, gerçek veya tüzel kişilere öncelikli, ayrıcalıklı, taraflı ve eşitlik ilkesine aykırı muamele ve uygulamada bulunmazlar. Örnek olay Yönetici (E), hemşehrisi olması nedeniyle Çalışan (Z) ye izin kullanımında diğer personele göre daha ayrıcalıklı davranmaktadır. Yönetici (D) kurumun staj programına kendi çocuğunu aldırmıştır. Yukarıda bahsi geçen davranışlar etik ilkeler açısından nasıl değerlendirilir? Bir kamu görevlisinin görevini yerine getirirken taraflı ve ayrıcalıklı davranması dürüstlük ve tarafsızlığa aykırıdır. 9

İyi olmak kolaydır zor olan adil olmaktır.(victor Hugo) NEZAKET VE SAYGI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, hizmet sunumunda güler yüzlü, nazik ve saygılı davranır, olumsuz davranışlar sergilemez, keyfi uygulamalarda bulunmaz. Konu yetkilerinin dışındaysa ilgili birime veya yetkiliye yönlendirirler. İyi çalışan, sık gülen ve çok seven başarıyı elde eder.(aldous Huxley) YETKİLİ MAKAMLARA BİLDİRME Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, etik davranış ilkeleriyle bağdaşmayan veya yasadışı iş ve eylemlerde bulunmalarının talep edilmesi halinde veya hizmetlerini yürütürken bu tür bir eylem veya işlemden haberdar olduklarında ya da gördüklerinde durumu üst yöneticiye bildirir. Yöneticiler, ihbarda bulunan kamu görevlilerinin kimliğini gizli tutar ve kendilerine herhangi bir zarar gelmemesi için gerekli tedbirleri alırlar. Örnek olay Çalışan (F), özel telefon görüşmelerini kurum hattı üzerinden yapmakta, uzun görüşmeler yaparak hem işlerini aksatmakta hem de mesai arkadaşlarını rahatsız etmektedir. Bu durumun süreklilik gösterdiğini gören Çalışan (M) bağlı bulunduğu Yönetici (N) ye durumu aktarmıştır. Yönetici (N), Çalışan (M) nin kendisinden şikâyetçi olduğunu belirterek kamu kaynaklarını özel işleri için kullanmaması gerektiği konusunda Çalışan (F) yi uyarmıştır. Çalışan (F) kendisinden şikâyetçi olduğunu öğrendiği Çalışan (M) ye karşı tavır alarak bürodaki iş barışını bozmuştur. Bu durum etik açıdan nasıl değerlendirilir? Görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması gerektiğinden; bir kamu görevlisinin mesai saatleri içinde kamu görevini yerine getirmemesi, mesai arkadaşlarını rahatsız etmesi ve kamu kaynaklarını özel işleri için kullanması etik değildir. Ayrıca, 10

yöneticinin şikâyet/ihbarda bulunan kamu görevlisinin bilgilerini gizli tutmaması ve kamu görevlisine zarar gelmemesi için gerekli tedbirleri almaması da etik değildir. ÇIKAR ÇATIŞMASINDAN KAÇINMA Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, görevini tarafsız bir şekilde yerine getirmesini etkileyen (gerçek) veya etkileme ihtimali bulunan (potansiyel) ya da etkiliyormuş gibi gözüken (görünürde) her türlü kişisel menfaat ile kamu menfaatinin çatışmasından kaçınır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu görevleriyle ilişkili her türlü özel çıkar durumu hakkında gerekli açıklamayı yapar, çıkar çatışmasının farkına varır varmaz durumu üstlerine bildirir ve çıkar çatışması kapsamına giren menfaatlerden kendini uzak tutar. Örnek olay Sınav komisyonunda görev alan Yönetici (T) başvuru listesini incelediğinde, amcasının oğlunun da mülakata gireceğini öğrenmiştir. Evli olan Yönetici (T) nin soyadı evlilik nedeniyle değiştiği için kuzeniyle soyadı benzerliği bulunmamaktadır. Sınavdan önceki gece arayan amcası, kuzenine yardımcı olması için ricada bulunmuştur. Yönetici (T) nasıl hareket etmelidir? Yönetici (T) komisyondan çekilmeli ama nedenini, mülakat bittikten sonra açılmak üzere kapalı bir zarf içinde vermelidir. Hiçbir yağmur damlası kendini selden sorumlu tutmaz. HEDİYE ALMA VE MENFAAT SAĞLAMA YASAĞI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları tarafsızlığını, performansını, kararı ve görevini yapmasını engelleyen veya etkileme ihtimali bulunan, ekonomik değeri olan ya da olmayan, eşya veya menfaati kendisi, yakınları veya üçüncü kişiler adına kabul etmez. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, ilgili mevzuata nezaket ve protokol kurallarına uygun olarak verilen hatıra veya bilgilendirici nitelikteki kitap, dergi, CD, broşür ve benzeri hediyeler hariç olmak üzere; burs, seyahat, konaklama, eşya, giysi, takı, hediye çeki ve benzeri hiçbir hediyeyi kabul etmez. 11

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu kaynaklarını kullanarak hediye vermez. Resmi gün, tören ve bayramlar dışında hiç bir gerçek veya tüzel kişiye çelenk ve çiçek göndermez. Örnek olay Bir İl Müdürünün, şehrin ileri gelenlerinden birisinin cenaze törenine kurum bütçesinden çelenk göndermesi etik açıdan doğru mudur? Kamu görevlilerinin, kamu kaynaklarını kullanarak resmi gün, tören ve bayramlar dışında herhangi bir kişiye çelenk göndermesi yasaklandığından etik değildir. Bir ihalede kontrol mühendisi olarak Çalışan (K), firma sahiplerine ait tatil köyünde ailece ücretsiz tatile davet edilmiştir. Çalışan (K) davete icabet ederek ailecek bir hafta ücretsiz tatil yapmış, tatil dönüşünde firmaya ait hak edişleri kontrol ederken imalatlarda eksiklik olduğunu tespit etmiştir. Eksiklikleri firma sahibine ileteceği sırada, firma sahibi Çalışan (K) ye tatilden memnun kalıp kalmadığını sormuştur. Bir İl Müdürü, kızının düğünü için piyasa fiyatının yarısına düğün salonu kiralamıştır. Kamu görevlilerinin iş ilişkisi içinde olduğu gerçek ya da tüzel kişiden menfaat temin etmesi, hediye alma ve menfaat sağlama yasağı gereği uygun değildir. Ayrıca, görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması gerekir. ÇIKAR SAĞLAMA AMACIYLA VERİLEN HEDİYELER Hediyeyi verenin bir menfaat elde etme ya da hizmetin kolayca ve süratle görülmesi yönünde bir beklentisi bulunmaktadır. Bu durumda hediyeyi veren, ayrıcalıklı işlem yapmasını beklediği kamu görevlisine, önceden meşruiyet kazandırılmış çıkarlar sağlama yoluna gitmekte, böylece doğrudan rüşvet vermenin risklerini en aza indirmeye çalışmaktadır. Araba ya da ev tahsis etmek, tuttuğu takımın kombine maç biletlerini hediye etmek, konferans verdirmek, inceleme amaçlı gezilere davet etmek, tatil masraflarını karşılamak vb. 12

Bu kapsamdaki hediyeler genellikle sembolik olmanın ötesinde kamu görevlisine belli bir çıkar sağlamayı hedeflemektedir. SORU: Ben kamu görevlisi olmasaydım ya da işgal ettiğim makam ve mevkide bulunmasaydım, bu hediye yine de bana verilecek miydi? Cevap kesinlikle EVET ise hediye alınabilir. Cevap HAYIR ise ya da tereddüt varsa hediye reddedilmelidir. KAMU MALLARI VE KAYNAKLARININ KULLANIMI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu hizmetinin emanet olduğu bilinciyle; kamu kaynaklarını özenli kullanmak, kamu malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri alır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu bina ve taşıtları ile diğer kamu malları ve kaynaklarını kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında kullanmaz ve kullandırmaz. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kamu kaynaklarının ve mesai süresinin kullanımında etkin ve verimli davranır, savurganlıktan kaçınır. 13

Örnek olay Bir şube müdürü, kurum aracıyla evini taşıtmıştır. Çalışan (H) çocuğunun ödevlerini kurumun fotokopi makinasından çıkarmıştır. Bu davranış etik midir? Kamu görevlilerinin, kamu bina ve taşıtlarıyla diğer kamu malları ve kaynaklarını kamusal araçlar ve hizmet gerekçeleri dışında kullanmaları yasaklandığından etik değildir. YÖNETİCİLERİN HESAP VERME SORUMLULUĞU Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, yetkilerini kullanırken ve sorumluluklarının gereğini yerine getirirken kararlarının ve davranışlarının olası etkilerini göz önüne alır ve sorumluluğunu üstlenir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yöneticileri, kurumun amaç ve politikalarına uygun olmayan işlem veya eylemleri engellemek için görev ve yetkilerinin gerektirdiği önlemleri zamanında alırlar. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yöneticileri, yetkisi içindeki personelin yolsuzluk yapmasını önlemek için gerekli tedbirleri alırlar. Bu tedbirler; yasal ve idari düzenlemeleri uygulamayı, eğitim ve bilgilendirme konusunda uygun çalışmalar yapmayı, personelinin karşı karşıya kaldığı mali ve diğer zorluklar konusunda dikkatli davranmayı ve kişisel davranışlarıyla personeline örnek olmayı kapsar. Örnek olay Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünde ihale komisyonu başkanı olan (A) nın ve komisyon üyelerinin gelirleriyle bağdaşmayan yaşantıları ve mal edinimleri İl Müdürü (B) tarafından gözlemlenmektedir. 14

Hatta İl Müdürü (B), ihale komisyonu başkanı olan (A) nın lüks bir sitede aldığı yeni villasına hayırlı olsun ziyaretinde bulunmuştur. Bu durumda İl Müdürü (B) nin etik ilkelere uymayan davranışları nelerdir? Yöneticiler, kurumlarının amaç ve politikalarına uygun olmayan işlem veya eylemleri ile yolsuzluğu engellemek için gereken önlemleri zamanında almalı, personelini etik davranış ilkeleri konusunda eğitmeli, bu ilkelere uyulup uyulmadığını gözetlemeli ve etik davranış konusunda rehberlik etmelidir. Yöneticinin gözetim görevi konusunda sorumlu davranmaması aynı zamanda diğer personele etik açıdan örnek olamaması yöneticinin sorumluğu ilkesine aykırılık teşkil etmektedir. BAĞLAYICI AÇIKLAMALAR VE GERÇEK DIŞI BEYAN Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, görevini yerine getirirken, yetkilerini aşarak kurumu bağlayıcı açıklama yapmaz, taahhüt ve girişimde bulunmaz, aldatıcı veya gerçek dışı beyanat vermez. Örnek Olay Kurumun satın alma görevlisi olan Çalışan (C), yapılan ihale sonrasında ihaleyi kazanamayan bir firmaya gelecekte yapılacak bir alımda bu defa o firmanın tercih edileceğine dair söz verir. Bu durum etik midir? Bir kamu görevlisinin, aldatıcı veya gerçek dışı beyanda bulunması etik değildir. MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kendilerine, eşlerine ve velayeti altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmazları, alacak ve borçları hakkında, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca, yetkili makama mal bildiriminde bulunurlar. 15

Örnek Olay Çalışan (G), miras kalan arsasını satarak kendisine yeni bir araba almış ve artan parayı da bankaya yatırmıştır. Finansal durumundaki bu değişiklik için mal bildiriminde bulunmamıştır. Bu durum etik açıdan nasıl değerlendirilir? Kamu görevlilerinin 3628 sayılı kanun gereğince belirlenen süre içinde yetkili makamlara mal bildiriminde bulunması gerekir. GÖREV VE YETKİLERİN KÖTÜYE KULLANILMAMASI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, görev, makam veya unvanını, görevi sırasında elde ettiği resmi veya gizli nitelikteki bilgileri, kendisine ve üçüncü şahıslara menfaat sağlamak amacıyla kullanmaz, kişi ve kurum mahremiyetini ihlal etmez. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, kurumsal işleyişle ilgili konularda kamuda geçerli genel ilkelere aykırı olarak kendilerine menfaat ve ayrıcalık sağlayacak şahsi taleplerde bulunmaz. Örnek olay Yapılacak olan büyük bir satın alma ihalesi öncesinde Çalışan (B) ihale şartnamesini hazırlayacak olan Çalışan (F) ile görüşerek şartnameyi belli bir firmanın ihaleyi kazanacağı şekilde hazırlamasını istemiştir. Bu durum etik açıdan nasıl değerlendirilir? Bir kamu görevlisinin görev ve yetkilerini kendisine ve üçüncü şahıslara menfaat sağlamak amacıyla kullanması etik değildir. 16

SOSYAL MEDYA KULLANIMI Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları, sosyal medyada kurumsal saygınlığa zarar verecek ifadelerde bulunmaz, gizlilik ve güvenliği tehlikeye atacak bilgi ve belge paylaşmaz. Günlük hayatta ve kamu hizmetinin sunumu esnasında karşılaşacağınız ahlaki belirsizliklerde Vicdanınız kılavuzunuz olsun 17

Kendiniz için değil, bağlı bulunduğunuz millet için elbirliği ile çalışınız. Mustafa Kemal Atatürk *Etik rehberde verilen örnek olaylar etik ilkelerin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı çalışanları tarafından daha iyi anlaşılması amacıyla gerçekle ilgisi olmayan kişi ve olaylardan oluşturulmuştur. 18