AMELĠYATHANELERDE KLĠMA SĠSTEMLERĠNĠN PROJELENDĠRĠLMESĠ HAZIRLAYAN VE SUNAN: ESMA SARIASLAN 10.03.2011 1

AMELĠYATHANELERDE KLĠMA SĠSTEMLERĠNĠN PROJELENDĠRĠLMESĠ HAZIRLAYAN VE SUNAN: ESMA SARIASLAN 10.03.2011 1

NEDEN AMELĠYATHANELERDE ÖZEL SĠSTEMLER KURMALIYIZ. AMELĠYATHANELERDEKĠ MAHAL ġartlarinin UYGUN OLMAMASI ENFEKSĠYON RĠSKĠNĠ ARTTIRIR. ENFEKSĠYON RĠSKĠNĠN ARTMASI ĠSE HEM HASTANIN TEDAVĠSĠNĠ RĠSKE ETMEK HEMDE TEDAVĠ SÜRECĠNĠ UZATMAK DEMEKTĠR. 10.03.2011 2

HASTANE ENFEKSĠYONLARI HASTANEYE YATTIKTAN 48-72 SAAT SONRA GELĠġEN VEYA TABURCU OLDUKTAN 10 GÜN SONRASINA KADAR GEÇEN SÜRE ĠÇERĠSĠNDE ORTAYA ÇIKAN ENFEKSĠYONLAR HASTANE ENFEKSĠYONU OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR. 10.03.2011 3

HASTANE ENFEKSĠYONUNUN SONUÇLAR BU EFEKSĠYONLARIN BÜYÜK BĠR BÖLÜMÜ ANTĠBĠYOTĠKLERĠN ÇOĞUNA DĠREÇLĠ HALE GELĠYOR. O HALDE ÇARE ENFEKSĠYONA ZEMĠN HAZIRLAYAN KOġULLARI YOK ETMEKTĠRK 10.03.2011 4

ARAġTIRMALARA GÖRE TEDAVĠ GÖREN HASTALARIN %10 UNDA HASTANE ENFEKSĠYONU ORTAYA ÇIKMAKTADIR. 10.03.2011 5

NEDEN AMELĠYATHANELERDE ÖZEL SĠSTEMLER KURMALIYIZ BU DA HEM ÖLÜM TEHLĠKESĠ HEM DE YÜKSEK MALĠYETE SEBEP OLMAKTADIR. 10.03.2011 6

MALĠYET ANALĠZLERĠ ARAġTIRMALARI ARAġTIRMALARA GÖRE HASTANE ENFEKSĠYONU HASTAYA BĠR HAFTADA 1200USD EKSTRA MALĠYET GETĠRMEKTEDĠR. AMERĠKA BĠRLEġĠK DEVLETLERĠNDE HASTANE ENFEKSĠYONUNA BAĞLI HASTALIKLARIN YILLIK TEDAVĠ MASRAFI 6 MĠLYAR USD I BULMAKTADIR. 10.03.2011 7

TASARIM AġAMASI BĠR EKĠP ĠġĠDĠR. MĠMAR TESİSAT MÜHENDİSİ DOĞRU PROJEYİ ÜRETMEK İÇİN DOKTOR HĠJYENĠST ELEKTRĠK ELEKTRONĠK MÜHENDĠSĠ 10.03.2011 8

PROJE AġAMASINDA HĠJYEN KONTROLÜ HASTANE PLANLAMASI ESNASINDA ĠLK YAPILMASI GEREKEN Ġġ HASTANEYĠ ÇEġĠTLĠ RĠSK BÖLGELERĠNE AYIRMAK VE BU BÖLGELERE ÖZEL TEDBĠRLER GELĠġTĠRMEKTĠR. EN RĠSKLĠ BÖLGELER GENELLĠKLE AMELĠYATHANELER, ONKOLOJĠ ÜNĠTELERĠ, YOĞUN BAKIM ÜNĠTELERĠ VE MERKEZĠ STERĠLĠZASYON BÖLGELERĠDĠR. 10.03.2011 9

BÖLGELER RĠSKLERE GÖRE TANIMLANDIKTAN SONRA BU BÖLGELERDE OLUġACAK OLAN HASTA, PERSONEL VE MALZEME TRAFĠĞĠNĠN KONTROL ALTINA ALINMASI GEREKĠR.YÜKSEK RĠSKLĠ BÖLGELERE GĠREBĠLECEK KĠġĠLER YETKĠLENDĠRĠLMELĠ ġġfrelġ VEYA KARTLI GEÇĠġ SĠSTEMLERĠ KULLANILMALIDIR. 10.03.2011 10

RĠSKLĠ BÖLGEDE ĠSTENĠLEN PARTĠKÜL KONSANTRASYON MĠKTARINI SAĞLAMAK ADINA RĠSKLĠ BÖLGELERĠN MĠMARĠ YAPI ĠÇERĠSĠNDE DAHA ĠÇTE YER ALACAK ġekġlde TASARLANMASI ÖNERĠLĠR. AMELĠYATHANEYE ULAġMAK ĠÇĠN HASTANE KORĠDORUNDAN ĠLK ÖNCE YARI STERĠL KORĠDORA DAHA SONRA TAM STERĠL KORĠDORA VE DAHA SONRA AMELĠYATHANEYE ULAġILIR. 10.03.2011 11

. KULLANILAN KAPILAR DAHA ÇOK HERMETĠK KAPI(HAVA SIZDIRMAZ)OLARAK SEÇĠLMELĠDĠR. AMELĠYATHANE YARI STERĠL KORĠDORUNA GĠRĠġTE ĠKĠ ADET KAYAR KAPI BULUNMALI HAVA BASINÇ DAĞILIMINI BOZMAMAK AÇISINDAN BU KAPILAR AYNI ANDA AÇILMAYA ĠZĠN VERMEMELĠDĠR 10.03.2011 12

TEMĠZ VE STERĠL ALANLARI ÇEVRELEYEN YÜZEYLERDE MĠKROORGANĠZMALARIN KÜF VE MANTARLARIN YERLEġEBĠLECEĞĠ, GELĠġEBĠLECEĞĠ, GĠRĠNTĠ VE ÇIKINTILARIN EN DÜġÜK SEVĠYEDE OLMASI ÖNERĠLĠR. 10.03.2011 13

TEMĠZ VE STERĠL ALANLARI ÇEVRELEYEN YÜZEYLERĠN KOLAYCA TEMĠZLENMESĠ VE DEZENFEKTE EDĠLEBĠLMESĠ YÜZEYLERĠN DEZENFEKSĠYON MADDELERĠNE KARġI DAYANIKLI OLMASI ÖNERĠLĠR. 10.03.2011 14

ĠKLĠMLENDĠRME SĠSTEMĠNĠN KANALLARININ ĠÇĠNDE TOZ VE MĠKROORGANĠZMA BĠRĠKĠNTĠLERĠNE SEBEP OLACAK BĠRLEġME YERLERĠNĠN EN DÜġÜK SEVĠYEYE ĠNDĠRĠLMESĠ ĠÇĠN KANAL TASARIMINDA DĠKKATLĠ OLMAK GEREKĠR 10.03.2011 15

TEMĠZ VE STERĠL ALANLARI ÇEVRELEYEN YÜZEYLERĠN DARBE VE SÜRTÜNMELERE KARġI DAYANIKLI OLMASI GEREKĠR 10.03.2011 16

SEPTĠK AMELĠYATHANELER MĠKROPLU HASTALIKLARIN OPERE EDĠLECEĞĠ AMELĠYATHAENELERĠN DĠĞER AMELĠYATHANELERDEN AYRI OLARAK PLANLANMASI GEREKĠR. BU TĠP AMELĠYATHANELER NEGATĠF BASINÇTA TUTULMALIDIR BU BÖLGELERE GĠRĠġ VE ÇIKIġLAR HAVA KĠLĠTLERĠ VE BASINÇLANDIRMA SĠSTEMĠ ĠLE KONTROL ALTINA ALINMALIDIR. DÖNÜġÜMLÜ HAVA KULLANILAMAZ SANTRALĠ BAĞIMSIZ OLMALIDIR. 10.03.2011 17

AMELĠYATHANELERDE KLĠMA SĠSTEMLERĠNĠN TASARIMI Bu Tasarımı Yapabimek için AĢağıdaki soruarı cevapıyoruz. Steri bögede persone, hasta, temiz ve kiri mazeme akıģı nasıdır? Ne tip ameiyatar yapıacaktır? Ġzoasyon odaarı mevcut mudur? Septik Ameiyathanenin oması gerekimidir? 10.03.2011 18

Kuruacak kima Sisteminde Dikkat Ediecek Unsurar: Ġhtiyaç duyuan sıcakık ve nem oranarının sağanması Steri aana partiküden arındırımıģ hava üfenmesi Artı eksi basınç ayararının sağanması insan ve ekipmanarın sebep oduğu ısı yükünün aınması Hasta ve personein temiz hava ihtiyaçarını karģıanması Kiri havanın uzakaģtırıması Mikroorganizma sayısının düģürümesi Steri Böge için tasaranan sisteme daha az steri böge havasının karıģmasının önenmesi Minimum maiyet 10.03.2011 19

SICAKLIK VE NEM DEĞERLERĠ Yapıacak oan ameiyatın niteiğine göre sıcakığın açak veya yüksek oması gerekebiir.eğer sağık ekibi tarafından baģka bir değer taebi söz konusu değise standart oarak sıcakığın 21-24C, bağı nemin ise % 45 i aģmaması durumu tercih ediir. Her ameiyathane için bireyse santra projeendirimeidir, eğer bunun imkanı yoksa ameiyathaneerin en azından aynı risk grubundan omasına özen gösterimeidir. En az 2400 m3/h beseme havası debisi dizayn edimei, igii debinin maha ısı yükeri ve havaandırma değiģim sayısını karģıadığı kontro edimeidir. En az 1200 m3/h taze hava debisi dizayn edimeidir Hava beseme Ģeki tavandan omaı. AkıĢ Ģeki ise aminer ve tek yönü akıģ oacak Ģekide, düģük türbüans kritereri ie dizayn edimeidir. 10.03.2011 20

TEMĠZ ODA SINIFLARI Temiz Oda Sınıfarı beirenirken standartar arasında farkııkar ortaya çıkmaktadır. DIN Standartarı 1A, 1B, 2 Ģekinde sınıfandırırken, ISO ve federa standartar temiz odaarı gene oarak sınfandırırar. 10.03.2011 21

TEMĠZ ODA SINIFLANDIRILMASI CALSS-1A(ISO 5 STANDARDI CLASS 100) CLASS-1B(ISO 7 STANDARDI CLASS 10 000) MĠNĠMUM 3 KADEMELĠ FĠLTRASYON 1.KADEME FĠLTREF5 YADA F7 2.KADEME FĠLTRE F9 TORBA FĠLTRE 3.KADEME HEPA FĠLTRE H14 YÜKSEK RĠSK BÖLGESĠ(KANSEROLOJĠ-ORGAN NAKĠLLERĠ-PREMATÜRE BEBEK YANIK- ASEPTĠK AMELĠYATLAR- GÖZ SĠNĠR CERRAHĠSĠ GĠBĠ) POZĠTĠF BASINÇ HEPA FĠLTRE ALTINDAKĠ HACIMDA SAATLĠK DEĞĠġĠM 250 ĠLE 600 ARASINDADIR HAVA AKIġI TEK YÖNLÜ HAVA AKIġI ZORUNLUDUR. MĠNĠMUM 3 KADEMELĠ FĠLTRASYON 1.KADEME FĠLTREF5 YADA F7 2.KADEME FĠLTRE F9 TORBA FĠLTRE 3.KADEME HEPA FĠLTRE H13 DAHA AZ RĠSK BÖLGESĠ(UYANMA ODALARI, YOĞUN BAKIM, HEMODĠYALĠZ, JĠNEKOLOJĠK CERRAHĠ, SĠNDĠRĠM CERRAHĠSĠ GĠBĠ), POZĠTĠF BASINÇ HAVA DEĞĠġĠMĠ 25-40 DEĞ/H SEÇĠLMELĠDĠR. HAVA AKIġI TEK YÖNLÜ OLMAYAN HAVA AKIġI UYGULANABĠLĠR. 10.03.2011 22

CLASS-2 (ISO 8 STANDARDI-CLASS 100 000) 1.KADEME FĠLTRE F5 YADA F7 2 KADEME F9 TORBA FĠLTRE 3.KADEME FĠLTRE H11 BASINÇ POZĠTĠF HAVA AKIġI TÜRBÜLANSLIDIR BU BÖLGELERĠN ASIL AMACI TEMĠZLIK SINFI DAHA YÜKSEK OLAN BÖLGELERĠ KORUMAKTIR. STERĠL KORĠDORLAR, FĠZĠK TEDAVĠ, KADIN DOĞUM BĠRĠMLERĠN KLĠMATĠZASYONU ĠÇĠN UYGUN GÖRÜLMEKTEDĠR. 10.03.2011 23

TEMĠZ ODA HAVA AKIġ MODELLERĠ Ameiyathane odasına gönderien ĢartandırımıĢ havanın dağıtımına göre 1. Konvensiyone turbuans akımı hava veriģ, 2. Perfore tavan ie hava veriģ, 3.Laminer akımı kima tavanı ie hava veriģ, 10.03.2011 24

KONVENSĠYONEL DAĞITIM 1. Konvensyone anemostat veya menfezer ie hava dağıtım Ģekinde, oda içerisinde her yerde turbuansı karıģım hava akımı hakimdir. Bu durumda kirenme endeksi yüksektir. 10.03.2011 25

PERFORE DELĠKLĠ PLENĠUMLU TAVAN 2. Perfore-deiki penumu tavan ie hava dağıtımı ie kısmen bir iyieģme sağanmıģ omasına rağmen burada kirenme endeksi % 60 civarındadır. Hava, tavan deikerinden aģağıya inerken ındüksiyon ie turbuans yarattığından tam düzgün hava akımı sağanamaz. 10.03.2011 26

LAMĠNAR HAVA AKIMLI SĠSTEMLER 3. Laminar akımı tavan hava dağıtıcıarında Ġse 0,15-0,25 m/s gibi düģük hava hızarı ie sağanan düzgün hava akımı ie ameiyat ekibinden yayıan mikroorganizmaardan 0,5 ß ve daha büyük oan taneciker hastaya geçmeden hava akımı ie aģağıya aınıp götürüdükeri için,bu sistemde kirenme endeksi % 10«dan daha az oabimektedir. 10.03.2011 27

LAMINAR HAVA AKIMLI SĠSTEMLER Laminar akımı tavan hava dağıtıcıarı ameiyat masasınıntam üzerine geecek Ģekide yereģtiriir. Laminar akım dağıtım penumunun atına geen kısımdaki mevcut havayı iterek,yani onun yerini aarak aerodinamik bakımdan kontroü steri hava akımı yarattığı «DüĢey hava akımı ie aģağıya itien mikrop ve taneciker döģeme ve/veya tavan menfezerinden dıģarıya atıırar, Ameiyathane içinde yaratıa artı hava basıncı ie temiz hava aanına çevreden ve dıģarıdan kiri havanın sızmasına mani ounur. 10.03.2011 28

L.F:2400x1800 L.F:2400x1800 10.03.2011 29

20 180 300 40 PASLANMAZ MENFEZ 360 m³/h P.M.:400x300 DÖŞEME LİF TUTCU MENFEZ 720 m³/h L.M.:400x400 AMELİYATHANELERDE DETAY -A- 10.03.2011 30