BETON KARMA SUYU
BETON KARMA SUYU a) MĐKTARI SU MĐKTARININ EN UYGUN DEĞERĐ TEORĐK FORMÜLLER (BOLOMEY, VB.) TABLOLAR MÜHENDĐSLĐK ÖNSEZĐSĐ, DENEYĐM DENEME - YANILMA b) SUYUN KALĐTESĐ TEMĐZ, ĐÇĐLEBĐLĐR, BERRAK, KOKUSUZ. KUYU SULARI VB. KUŞKULU SULAR KĐMYASAL DENEYLER FĐZĐKSEL, MEKANĐK DENEYE!
Su Tiplerinin Sınıflandırılması (1) Beton imalinde kullanılan sular aşağıdaki tiplere ayrılabilir: 1.İçilebilir sular, Beton yapımında kullanım için uygun kabul edilir, deneye tabi değildir. 2. Beton endüstrisindeki işlemlerden geri kazanılan sular, Betonda kullanım için uygundur. Ancak Ek A da verilen şartları sağlamalıdır. 3. Yer altı kaynaklarından çıkan sular, Beton yapımına uygun olabilir, ancak deneye tabi tutulmalıdır. 3
Su Tiplerinin Sınıflandırılması (2) 4. Tabii yüzey suları ve endüstriyel atık sular, Beton yapımına uygun olabilir, ancak deneye tabi tutulmalıdır. 5. Deniz suyu ve acı göl suları, Donatısız ve diğer gömülü metal bulunmayan betonlarda kullanılabilir. Donatılı ve öngerilmeli betonlarda uygun değildir. Ancak kullanılması halinde izin verilen klorür muhtevası belirleyici faktördür. 6. Kanalizasyon (lağım) suları, Beton yapımında kullanım için uygun değildir. 4
Kimyasal Özellikler, Klorür Suyun Cl olarak ifade edilen klorür muhtevası, Çizelge 2 de verilen seviyeyi geçmemelidir. TS EN 1008 Çizelge 2. Karma suyunun azami klorür muhtevası Karma suyunun kullanılacağı beton cinsi Azami klorür muhtevası mg/l Deney İşlemi Öngerilmeli beton veya şerbet 500 İçerisinde, donatı veya diğer metal bulunan beton 1000 Madde 6.1.3 İçerisinde, donatı veya diğer metal bulunmayan beton 4500 5
Sülfatlar ve Alkali Miktarı Sülfat ; SO 4 2- Madde Alkaliler ; Na 2 O En fazla miktar (mg/l) 2000 1500 Deney İşlemi Madde 6.1.3 6
BETON KARI IMI BETON DİZAYNI İ LENEBİLİRLİK MUKAVEMET DAYANIKLILIK (DURABİLİTE ) EKONOMİ KIVAM, MİN. SIKI TIRMA ENERJİSİ, KOHEZYON, AYRI MA YAPMAYAN, MİN. TERLEME, HOMOJEN SINIF DAYANIMI GEÇİRİMSİZLİK SERVİS ÖMRÜ TASARIMI OPTİMİZASYON PROBLEMİ 7
BU AMAÇİÇİN BETON DİZAYNI MAX İRİ AGREGA YÜKSEK DAYANIM MİN İNCE AGREGA ĐŞLENEBĐLĐRLĐK, YÜKSEK DAYANIM MİN SU YÜKSEK KOMPASĐTE, YÜKSEK DAYANIKLILIK OPTİMUM ÇİMENTO
BETON DİZAYNI KOROZYONA DAYANIKLI, UZUN ÖMÜRLÜ YAPILAR İÇİN C30 VE ÜSTÜ KULLANILMALI C30 C20 den biraz daha pahalı ama C30 lu Yapı C20 li Yapı dan daha ucuz C30 ile C20 arasında Teknoloji farkı yok. TEK FARK 80kg/m 3 fazla çimento (veya katkı)
VERİLER BETON DİZAYNI STATİK, BETONARME PROJE BETON SINIFI, YAPI TĐPĐ, YAPI ELEMANI, DONATI ARALIKLARI İKLİM VE ÇEVRE KO ULLARI SÜLFATLI ZEMĐN, DONMA ÇÖZÜLME ETKĐSĐ vb. BETON ÜRETİM ARAÇLARI BETON İ ÇİLİĞİNİN KALİTESİ KALİTE KONTROL İ LEMLERİNİN YETERLİLİĞİ
BETON DİZAYNI TS 500 ubat 2000 Dmaks < 1/5 kalıp genişliği < 1/3 döşeme kalınlığı < 3/4 iki donatı arası uzaklık < net beton örtüsü (pas payı )
BETON DİZAYNI D maks SINIFI ÇOĞU UYGULAMA İÇİN 25mm UYGUN (32 mm BULUNMAMASI HALİNDE) PERDE,İNCE DÖ EME, KABUK, PLAK, SIK DONATI, KÖTÜ DEMİR VE KALIP İ ÇİLİĞİ,... 15mm GEREKEBİLİR D max KÜÇÜLDÜKÇE ÇİMENTO MİKTARI ARTAR. (25 30 kg/m 3 ) D max KÜÇÜLDÜKÇE SU MİKTARINI ARTTIRMAMAK İÇİN KATKI MİKTARINI ARTTIRMAK GEREKİR
MADDE 9.5.2 Net Aralık> KOLONLARDA Net Aralık> BETON DİZAYNI TS 500 ubat 2000 DONATI ARALIĞI (DONATI ÇAPI) 4 D 3 mak s 25 mm 1.5 (DONATI ÇAPI) 4 D 3 mak s 40 mm (Bindirmeli ekler için geçerli)
DONATI ARALIKLARINA DİKKAT!!!!! 14
KIVAM SINIFI S1 (0 5cm) S2 (5-10cm) BETON DİZAYNI Vibrasyonlu mastarlı pist, yol betonları Kalıpsız eğimli çatı, sömel vb. betonlar S3 (10-16cm) Bilinçli,bilgili, etkin vibrasyon uygulayabilen profesyonel şantiyeler S4(16-22cm) S5 ( 22cm) Vibratörlüşantiyede genel betonlar Göstermelik vibratörlü veya vibratörsüz şantiyeler, kazık vb. elemanlar, vibratör sığmayan donatı sıklığı,...
BETON DİZAYNI KIVAM -VİBRASYON İLİ KİSİ KIVAM AZALDIKÇA BETONU YERLE TİRİP SIKI TIRMAK ZORLA IR, GEREKEN ENERJİ VE ZAMAN ARTAR ANTİYEDE GENELLİKLE ZAMAN, İNSAN VE ENERJİSİ KITTIR. BETONUN HER NOKTASI AYNI SIKI TIRMA İHTİMAMINI GÖREMEZ. TAM SIKI TIRILMAMI BÖLGELERDE MAKRO VE MİKRO BO LUKLAR KALIR, KIVAM AZALDIKÇA BO LUKLAR ARTAR. BO LUKLARLA BERABER HEM DAYANIM HEM DE DAYANIKLILIK SORUNLARI ÇIKAR BO LUKLU BÖLGELERDE ÇOK DÜ ÜK MUKAVEMETLER ELDE EDİLEBİLİR.
BUHAR KÜRÜ Buhar kürü, betonun erken dayanım kazanmasının önemli olduğu yerlerde veya hidratasyonun tamamlanması için ilave ısının gerekli olduğu soğuk havalarda yarar sağlamaktadır. 17
Atmosferik basınçlı buhar kürü: Büyük öndöküm beton elemanlarda ve soğuk hava koşullarında yapının etrafı çevrilerek yerinde uygulanabilmektedir. 18
Yüksek basınçlı buhar kürü (Otoklav): Genellikle, küçük boyutlu elemanlara uygulanmaktadır. Çok yüksek erken dayanımların gerekli olduğu hallerde ve betona bir takım özellikler kazandırmak amacıyla uygulanmaktadır 19
BUHAR KÜRÜ ÇEVRİMİ 80 70 Sıcaklık ( C) 60 50 Bekleme periyodu 40 30 Kontrollü ısıtma Kontrollü soğutma 20 10 Ön bekleme Sonraki kür veya depolama soğutma 0 4 8 12 16 20 24 28 Zaman (saat) 20
BUHAR KÜRÜ Uygulanan maksimum kür sıcaklığı 40 ile 100 C arasında değişmektedir. Bununla birlikte, optimum kür sıcaklığı 65 ile 80 C arasındadır. Kür sıcaklığının yüksek olması, dayanım kazanma hızını arttırdığından erken yaştaki mukavemetlerin artmasını sağlar. Bunun yanında, ileriki yaşlardaki dayanımlar ise düşer 21
BUHAR KÜRÜ ÇEVRİM SÜREÇLERİ 1- HIZLI (SERT) ÇEVRİMLER 2- ORTA (ILIMLI) ÇEVRİMLER 3- YAVA (YUMU AK) ÇEVRİMLER
1- HIZLI (SERT) ÇEVRİMLER İşlem sıcaklığı 80-90 oc civarında olan ve toplam çevrim süresi 6-7 saat süren ısıl işlem çevrimleridir. Bu çevrimde ön bekleme süresi 1 saat veya daha az ısıtma ve soğutma hızı ise 30 oc/saat civarındadır.
2- ORTA (ILIMLI) ÇEVRİMLER İşlem sıcaklığı 70 oc civarında olan ve toplam çevrim süresi 9-11 saat süren ısıl işlem çevrimleridir. Bu çevrimde ön bekleme süresi 2-3 saat olup ısıtma ve soğutma hızları ise 15-20 oc/saat civarındadır. Kürden çıkan beton eleman sıcaklığı 30-40 oc iken kalıp alınabilir.
3- YAVA (YUMU AK) ÇEVRİMLER İşlem sıcaklığı 55-60 oc yi aşmayan ve toplam çevrim süresi 20-22 saat süren ısıl işlem çevrimleridir. Bu çevrimde ön bekleme süresi 4 saat olup ısıtma ve soğutma hızları ise 10 oc/saat civarındadır.
D İ K K A T BUHAR KÜRÜ YAPILACAK OLAN BETONLARIN ÜRETİMLERİNDE YÜKSEK HİDRATASYON ISILI ÇİMENTO (ÖRNEĞİN ALUMİNLİ ÇİMENTO) KESİNLİKLE KULLANILMAMALIDIR.
HAZIR BETON 27
NEDEN HAZIRBETON? Daha Kaliteli beton üretimi, Üniform üretim ve denetim olanakları sunması, Standartlara uygunluk, Daha az beton artığı, Çimentodan tasarruf, 28
NEDEN HAZIRBETON? Hızlı üretim sağlaması (zaman tasarrufu), Çimento torbası (kraft kağıdı) tasarrufu, Çevreyi daha az kirletmesi, kanalizasyon sistemlerine beton artığı gitmemesi, 29
NEDEN HAZIRBETON? Beton üretiminde kullanılan malzemelerin devamlı olarak kontrol edilebilmesi, Dar alanda çalışma olanağı bulunması, İş gücünden tasarruf sağlaması, Katkı malzemeleriyle su ve rutubete karşı izolasyon sağlaması, 30
NEDEN HAZIRBETON? Daha yüksek dayanımlar sağlayabilmesi. Elle beton dökümünde C20 sınıfının üstüne çıkmak çok zordur. Buna karşılık hazır beton ile C50 sınıfı beton kolaylıkla üretilebilmektedir. Ayrıca gerekli özen gösterilmesi halinde C100 betonu bile, gökdelen inşaatlarında pompa ile basılabilmektedir. Kesitleri küçülterek iç hacimlerin genişlemesini sağlamasıdır. 31
TS 500 ubat 2000 Madde 3.3 BETON Kullanıcı tarafından şantiyede önceden belirlenmiş karışım elemanları miktarlarının, otomatik tartımla harmanlanıp makinayla karıştırılmasıyla...üretilen veya TS EN 206-1 e uygun hazır beton kullanılmalıdır. Madde 4.2 BETONUN HAZIRLANMASI Beton karışımına giren malzeme miktarı ağırlık ile belirlenir, hacim esasına göre yapılamaz. Özetle beton elle, kürekle, betoniyerle üretilemez, hammaddelerini ağırlık cinsinden ölçen bilgisayar kumandalı beton santralında üretilir. 32
KIRMATAŞ TESĐSĐNDE ÜRETĐLEN HAMMADDE ALT TANE SINIFLARINA AYRILMASI MALZEME HAZIRLANMASI
MALZEME HAZIRLANMASI KULLANILACAK AGREGA SINIFLARI ĐÇĐNDE KUM BULUNUYORSA YIKANMIŞ ELENMĐŞ OLMASI ĐSTENĐR.
Çimento silosu Döner dağıtım hunisi Mineral katkı silosu Agrega taşıyıcı Bölmeli yedek gereç silosu Su haznesi Çimento dozaj hunisi Arkhimedes vidasıyla çimento akıtma Agrega dozaj hunisi Dozaj kantarı Santral kumanda odası Beton karıştırıcı (düşey eksenli) Yükleme oluğu Kamyonla taşınan betoniyer
MALZEME HAZIRLANMASI KULLANILACAK AGREGALAR AYRI AYRI BUNKERLERE STOKLANARAK, MALZEMELERĐ N KENDĐ ARALARINDA KARIŞMAMASI SAĞLANMALI.
MALZEME HAZIRLANMASI BUNKERLERE STOKLANAN MALZEMELER BUNKER ALTLARINDA BULUNAN PLC SĐSTEMĐNE BAĞLI KAPAKLAR SAYESĐNDE TARTI BUNKERLERĐNE AKTARILIRLAR,
MALZEME HAZIRLANMASI TARTI BUNKERLERĐ LOADCELL SĐSTEMĐNE BAĞLI OLARAK SĐSTEME ÖNCEDEN VERĐLEN REÇETE MĐKTARLARINDAKĐ KADAR HAMMADDEYĐ TARTARAK ÜRETĐME HAZIRLAR,
MALZEME HAZIRLANMASI TARTILAN HAMMADDELER BETON ÜRETĐMĐNDE KULLANILMAK ÜZERE BANT SĐSTEMLERĐNE AKTARILIR,
MALZEME HAZIRLANMASI BETON ÜRETĐMĐNDE KULLANILACAK ÇĐMENTOLAR KAPALI SĐLOLARDA STOKLANIR VE HELEZON SĐSTEMLERĐĐLE ÜRETĐMDE KULLANILIR,
MALZEME HAZIRLANMASI ELEKTRONĐK KUMANDALI BETON SANTRALĐNĐN GÖRÜNÜMÜ
MALZEME HAZIRLANMASI TAM OTOMATĐK SĐSTEMDE TARTILAN BETONLAR YAŞ VEYA KURU TESĐSLERDE TAŞINMAYA HAZIRDIR
MALZEME HAZIRLANMASI MALZEMENĐN N KARIŞTIRILIP YERLEŞTĐRĐLMES LMESĐ BĐR R BETON TRANSMĐKSER KSERĐNĐN ĐÇĐ
KARI TIRMA Beton santrallarında kullanılan yatay eksenli sabit mikser 44
KARI TIRMA Pan mikser 45
Betonun taşınması 46
Betonun oluklar vasıtası ile yerine dökülmesi 47
BETONUN YERLE TİRİLMESİ ĐŞĐN ADI: Detroit Havaalanı Uçuş Pisti Altı Karayolu Tünelleri ĐŞĐN BOYUTLARI: Uzunluk = 290 m Genişlik = 45 m Kalınlık = 1.2 m BETON MĐKTARI : 15.890 m 3, ~ 38 500 Ton POMPA SAYISI: 21 ADET TAŞIMA : 5 Tesisten 125 adet Transmikser ile SÜRE : ~22 Saat 20 dakika
ÜLKEMİZDEN BİR ÖRNEK
ÜLKEMİZDEN BİR ÖRNEK
HAZIR BETON SİPARİ İ BETON SINIFI YAPI ELEMANI TİPİ ve BOYUTLARI D DONATI ARALIKLARI max SLUMP-ÇÖKME DEĞERİ ÖZEL DURUMLAR SU GEÇĐRĐMSĐZLĐK AŞINMAYA DAYANIKLILIK SÜLFAT ETKĐSĐNE DAYANIKLILIK DONMA ÇÖZÜLME vb. DİĞER (YER, MİKTAR, GÜN, SAAT) HAZIRLIKLAR TAMAMLANMALI! (KALIP + DONATI + İ Çİ + VİBRATÖR)