İÇİNDEKİLER

Transkript

1 DUVARLAR İÇİNDEKİLER 1.1 Duvarların Sınıflandırılması 1.2 Duvarların Görevleri 1.3 Kagir Duvarlar 1.4 Cam Tuğla Duvarlar 1.5 Modüler Duvarlar

2 DUVARLAR Duvarlar, yapılarda mekanları vekısımları bölmede kullanılan düşey doğrultulu yapı elemanlarıdır. Yapılarda duvarlar, kullanım amacı ve yapımında kullanılan gereçlere göre farklı isimler alırlar. Duvarların Sınıflandırılması Duvarlar genel olarak kagir özelliğine göre, kagir duvarlar ve kagir olmayan duvarlar olmak üzere iki kısma, Taşıyıcı sitem durumuna göre, taşıyıcı ve taşıyıcı olmayan duvarlar olmak üzere yine iki gruba ayrılırlar.

3 Duvar yapımında kullanılan gereçlere göre duvar türleri şunlardır: Kerpiç duvarlar Tuğla duvarlar Panel duvarlar Taş duvarlar Beton ve betonarme duvarlar Karma duvarlar. Duvarların Görevleri Duvarların mekanları birbirinden bölme, ayırma, mekanı düşey doğrultuda sınırlama gibi işlevlerine ek olarak kendilerinden beklenen diğer görevlerde bulunmaktadır. Bunlar: Statik (taşıyıcılık) görevleri, Ses yalıtımı, Isı yalıtımı, Hava etkilerine (yağmur, rutubet, nem) dayanım, Yangına karşı dayanım, Estetik görünüm, gibi başlıklar altında incelenebilir.

4 Kagir Duvarlar Doğal ya da yapay taş ve blokların harç adı verilen bağlayıcı malzemelerle veya harçsız olarak örülmesiyle oluşturulan yapı elemanlarına "KagirDuvarlar" denilmektedir. Başlıca kagir duvar gereçleri şunlardır; Doğal taşlar: Taşıyıcı duvarlarda kullanılan ve basınç dayanımı, 350kg/cm 2 den yüksek olan, ocaklardan elde edilen taşlardır. Yapay taşlar: Fabrika tuğlaları (dolu, düşey, yatay, delikli, klinker v.s.) basınç dayanımı 50 kg/cm 2 den yüksek "gazbeton" duvar blokları ve delik alanları toplamı yüzey alanlarının % 35 inden az olan kireç kumtaşı blokları ile dolu beton briketler bu guruptandır. Harçlar: Kagir duvarların örülmesinde çimento, kireç gibi bağlayıcıların belirli oranlarda kum ve suyla karıştırılmasıyla elde edilen harçlar kullanılmaktadır.

5 Taşıyıcı Duvarlar: Yapıda devamlı olarak basınç gerilmesi taşıyan yapının kendi yükü ile hareketli yüklerini, rüzgar yükünü diğer taşıyıcı elemanlara ve dolayısıyla zemine ileten düzlemsel yapı elemanlarıdır. Taşıyıcı duvarlar planda basit, simetrik; kare ya da dikdörtgen biçimlerde düzenlenmelidir. Taşıyıcı duvar eksenleri, temelden çatıya kadar aynı düzlem içerisinde bulunmalıdır. Taşıyıcı Duvar Malzemesi: Taşıyıcı duvar yapımında, yığma kagir malzemeler olarak Türk Standartlarına uygun doğal taş, dolu tuğla, TS EN ve TS 2510 da tanımlanan maksimum boşluk oranlarının sağlayan düşey boşluklu tuğlalar, dolu beton briket veya benzeri bloklar kullanılmalıdır.

6 Doğal taştan yapılan taşıyıcı duvarlar, yığma binaların sadece bodrum ve zemin katlarında uygulanmalıdır. Taşıyıcı beton duvarlar ise, yalnızca bodrum katlarında yapılabilecektir. Taşıyıcı duvarlarda kullanılacak yığma yapı malzemelerin en düşük basınç dayanımı 50 kg/cm2 den daha az olmamalıdır. Bodrum katlarda kullanılacak doğal taşların basınç dayanımı ise, en az 100 kg/cm2 olmalıdır. Bodrum katlarda, beton duvar yapılması durumunda, kullanılacak en düşük beton kalitesi de C16 olmalıdır. Taşıyıcı Olmayan Duvarlar: Kendi ağırlığından başka yük taşımayan ancak muhtemel rüzgar, deprem etkisi vb. yatay yükleri yanındaki ve temas halinde bulunduğu taşıyıcı duvar, döşeme plağı, kolon vb. yük taşıyabilen elemanlara güvenle iletebilecek doğal ve yapay malzemeli düzlemsel yapı elemanlarıdır.

7 Taşıyıcı olmayan dış duvarlar genelde karkas yapıda uygulanır. Doğrudan döşemeye oturan taşıyıcı olmayan iç duvarların ağırlığı TS 2510 a göre sıva ve kaplama dahil 700 kgf/m den büyük olmamalıdır. Bu duvarlar döşeme yerine taşıyıcı betonarme kirişlere mesnetlenmeleri durumunda 700 kgf/m den daha ağır yapılabilirler. Döşemeye oturan, taşıyıcı olmayan iç duvarların uzunlukları 4,00 m yiaşmamalıdır. Kerpiç Duvarlar Genellikle küçük, tek katlı ve geçici yapılarda uygulanırlar. Bu gereçlerle inşa edilecek yapıların su basman kotuna kadar mutlaka taş malzemeyle yapılmaları gerekir. Kerpiç; balçık, kil gibi doğal gereçlerin saman, kıyılmış bitki sapları ya da kökleriyle ve plastik kıvamda suyla karıştırılıp yoğrulması sonucu elde edilir. Daha sonra ahşap kalıplarda kalıplanan kerpiç açık havada kurutulmaya bırakılır veiki boyutta imal edilir: a. Kuzu Kerpiç. 10x13x28cm. boyutunda prizmatik b.ana Kerpiç. 10x28x28cm. olur.

8 Taş Duvarlar Butip duvarlar taş ocaklarından çıkartılarak getirilen ve inşaat sahasında "çaplanan (sayalanan)" malzemelerle örülerek elde edilir. Kullanılan taşlar yüksek dayanım gerektiren önemli duvarlar için balyoz çekiç veya murç gibi el araçlarıyla kabaca düzeltilmiş taşlardan oluşur. Taşların her boyutunda işleme payı olmak üzere cm.lik bir "çapak payı" fazlalığı bırakılmalıdır. 8

9 18

10 TS 2510 Kagir duvarlar hesap ve yapım kuralları adlı standartta doğal taş duvarların emniyet gerilmeleri aşağıdaki etkenlere bağlı olarak verilmiştir. a) Duvarların örüldüğü taşın basınç dayanımı. b) Duvarların yapım yöntemi (moloz, kaba, ince yonu, kesme vb.) c) Kullanılan harç cinsi d) Duvarların narinliği (yükseklik ile kalınlık oranı) Kuru taş duvarların ve moloz taş duvarların kalınlığı en az 50 cm; kabayonu, inceyonu ve kesme taş duvarların kalınlıkları ise en az 40 cm olmalıdır. Taş Duvar Türleri Moloz Taş Duvarlar: Taş ocağından çıkartılan taşların hiçbir işlem yapılmadan kullanılmasıyla oluşturulan duvar türüdür. Kesme Taş Duvarlar: Oldukça az görülen, işçiliği pahalı, derz kalınlıkları 1.00 cm yi geçmeyen, derinlikleri duvar kalınlıklarına eşit, birbirlerine geçmeli ya da metal bağlantı gereçleriyle bağlanan ve el araçlarıyla, makinelerle kesilerek işlenen duvarlardır.

11 Tuğla Duvarlar 22

12 Tuğla Duvarlar, çeşitli şekil ve boyutlardaki tuğlaların bağlayıcı çimento harcıyla örülmesi yoluyla inşa edilirler. Tuğlanın imali, killi toprak ve balçığın belirli kıvamda yoğrulup kalıplanması ve güneşte kurutulmasından sonra o C de pişirilmesi şeklinde olur. Ayrıca içerisine kum, kül, öğütülmüş tuğla veya kiremit tozları da katılmaktadır. Tuğla iyi pişmiş, düzgün kalıplanmış çatlaksız, boşluksuz, homojen, ince daneli ve yoğun olmalıdır m. yüksekten bırakıldığında ikiden fazla parçaya ayrılmamalı 12 saat su içerisinde bırakıldığında ağırlığının% 20 sinden fazla su emmemelidir. Harman tuğlalarının basınç dayanımları genelde kg/cm 2 ile kg/cm 2 arasında; Fabrika tuğlalarının ise kg/cm 2 arasında olmaktadır. Fabrika tuğlaları ağırlıklarının % 18 i kadar su emerler.

13 8,5 luk Tuğla 13,5 luk Tuğla Yığma Tuğla İzo tuğla Pres Tuğla Hafif Blok veya Gazbeton Duvarlar Yığma ya da karkas yapılarda ısı ve ses yalıtımında hafif duvar olarak uygulanırlar. Çeşitli boyut, şekil ve gereçlerle imal edilen bu duvarların üç türü mevcuttur: 1. Beton Briket Duvarlar, 2. Alçı Blok Duvarlar, 3. Gazbeton Duvarlar.

14 Beton Briket Duvarlar:Kum, çakıl, cüruf, bims (sünger taşı) tuğla ve kiremit kırıklarının çimento ve suyla harmanlanıp özel kalıplarda döverek kalıplanması sıkıştırılması (vibrasyonla) şeklinde imal edilirler. 1 m 3 e dozlu çimento katılır. Birim hacim ağırlıkları ise; kg/m 3 tür. Alçı Blok Duvarlar: Bu tür duvarlarda kullanılan alçı blok, alçının belirli oranda suyla karıştırılarak kalıplanması ve kurutulmasıyla imal edilir. Alçı bloklar, deliksiz dolu gövdeli ya da delikli boşluklu olarak yapılabilmektedir. Alçı blokların kalınlıkları 8, 10, 12 cm, genişlikleri 50 cm ve uzunlukları da 50 veya 66,6 cm olur. Yoğunlukları da kg/m 3 arasındadır. Uzunluğu 66,6 cm olan alçı blokların üç adediyle 1 m 2 duvar örülür. Öğr.Grv.Gökhan GÖRHAN

15 Gazbeton Duvarlar: Kuvarsit, alüminyum tozu, çimento ve suyun karıştırılıp kalıplanması, önce doğada kurutulması, sonra da yüksek basınçlı buharda sertleştirilmesi yoluyla imal edilen gazbeton duvarlar alışılmış marka ismiyle "YTONG" ile de anılmaktadır. Donatısız yada demir donatılı olarak yapılabilen gazbetonlar ayni alçı duvarların özelliklerine sahiptirler; ses ve ısıya karşı yalıtımları daha iyidir. Birim hacimağırlıklarıise; kg/m 3 tür Panel Duvarlar Yalnız yük taşımayan bölme duvarlarında uygulanan ve hafif agregalı betondan yapılmış, donatısız panellerden oluşan duvarlardır. Kalınlıkları 6,10,12,14,16,1818 ve 20 cm., genişlikleri 60cm. dir. Yükseklik ve boyları da duvar genişliği ile tavan yüksekliği kadar imal edilir. Bağlayıcı malzeme olarak genellikle dozlu çimento harcı kullanılmaktadır.

16 Beton ve Betonarme Duvarlar Beton Duvarlar: Genelde yığma yapılarda ve kârgir binalarda ve istinat duvarlarında temel ve bodrum kat duvarlarında, kalınlığı cm. den az olmamak üzere uygulanan duvarlardır. Betonarme duvarlar: yığma yapıların bodrum ve temel duvarları ile basınç ve eğilme taşıyan yerlerde duvarın boyutlarına uygun olarak hazırlanan kalıplar içerisine gerekli demir donatı yerleştirilerek betonarme betonu dökülmesi yoluyla uygulanan duvarlardır. Bu tip duvarlar"perde Duvar" olarak tanımlanır. Betonarme duvarlar, planda uzun kenarın kısa kenara (kalınlığa) oranı en az 7,0 olan düşey taşıyıcı elemanlardır. Betonarme duvarların kalınlığı 150 mm den az olamaz. Betonarme duvarların iki yüzündeki düşey donatı alanlarının toplamı, duvar tüm kesitinin 0,0015 inden az olamaz. Ayrıca, iki yüzdeki yatay donatı alanlarının toplamı da aynı değerden az olamaz. Düşey ve yatay donatı aralıkları, duvar kalınlığının 1,5 katından ve 300 mm den fazla olamaz. Betonarme duvarın iki yüzündeki donatı ağları, 1 m 2 duvar yüzeyinde en az dört tane çiroz ile karşılıklı olarak bağlanmalıdır.

17 İstinad Duvarları Toprağın doğal şev açısı altında yayılmasını önlemek amacıyla yapılan duvarlardır. Doğal eğimden daha büyük bir eğimde duran toprak bir yandan kendisi kayarken diğer yandan istinat duvarlarını da devirmeye veya kaydırmaya çalışacaktır. Dolayısıyla istinat duvarları toprak basıncının yaratacağı tüm etkilere karşı direnebilecek stabilitede yapılmalıdır.

18 Cam Tuğla Duvarlar Cam Tuğla DIN üretim standardına göre üretilmektedir. Isı yalıtımı, çimento harcı ile örülen Cam Tuğla duvarların ısı iletim katsayısı ortalama 2.8W/m2K dir (DIN 52616). Ses yalıtımı ile örülen Cam Tuğla duvarlar ort db lik iyi bir ses yalıtımı değerine sahiptir. (DIN 52210) Güvenlik Darbeye Dayanım, Cam Tuğla duvarlar, katmanlı olmaları ve yapımlarında kullanılan yardımcı malzemelerin kazandırdığı direnç sayesinde darbeye karşı dayanıklıdır. (13,9 N/mm2 DIN 18175) 35

19 ModülerDuvarlar 37 19