E- Bülten 08/2016 No: 15 ÖRNEK BAHÇEDEN İLK HASAT Trabzon Ticaret Borsası nın koordinasyonunda 2013 yılında başlatılan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında yaşlı ağaçların sökümü yapılarak yeniden dikilen örnek fındık bahçelerinde ilk fındık hasadı gerçekleştirildi. 2014 yılında söküm ve dikimi yapılan ilk 10 fındık bahçesinden biri olan Trabzon un Yomra ilçesine bağlı İkisu Mahallesi ndeki Ömer Ustaömeroğlu na ait bahçede gerçekleştirilen hasat törenine, Trabzon Valisi Yücel Yavuz, Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu, Yomra Kaymakamı Hasan Balcı, Yomra Belediye Başkanı İbrahim Sağıroğlu, Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Cirav, Karadeniz İhracatçı Birlikleri Başkanı Edip Sevinç, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı il Müdürü Cahit Gülbay, Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü Müdürü Aysun Akar ve üreticiler katıldı. Hasat töreninde konuşan Trabzon Valisi Yücel Yavuz, fındık gibi her bakımdan yararlı olan ihraç ürününde böyle bir projenin uygulanarak, örnek olunmasını çok önemli bulduğunu belirterek, Herkes üzerine düşeni yapacak ve fındıktan kazancımızı daha da arttıracağız. Bunun için başta devlette bu alanda görevli olanlar olmak üzere herkes dairede değil, bağda bahçede görev yapacak. Fındığın bölgemizin en önemli geçim kaynağı olduğunu biliyoruz. Çünkü bu bölgede en önemli ürün fındıktır. Fındıktaki kalitenin artması, verimin artması, gelirin de artması demektir. Mükemmel bir proje. Tüm tarafların bu projeye destek vermesi lazım. Kim katkı sağladıysa Allah hepsinden razı olsun. Bakın fındığı kırdık içinde boşluk yok. Yani tam kapasite, olması gereken. Bunu sağlamak için de gönül vermek, emek sarf etmek lazım. Bunu da yaptık ve yapacağız. Bu yönüyle projeye öncülük eden başta Trabzon Ticaret Borsamız olmak üzere bu konudaki tüm taraflara teşekkür ediyor, örnek olmasını diliyoruz. diye konuştu. Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Orhan Fevzi Gümrükçüoğlu, 3 yıl önce hayata geçirilen proje ile fındıkta bugüne kadar doğru bildikleri birçok uygulamanın yanlış olduğunu anladıklarını vurgulayarak, üreticileri verim ve kaliteyi arttırarak fındığa sahip çıkmaya çağırdı. Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Cirav fındıkta üretim sorunumuz bulunduğunu hatırlatarak, 700 bin hektar alanda fındık üretip, dünya lideri olan bir ülkeyiz. Ancak üretimimiz çok düşük. 1 milyon, hatta 1.5 milyon ton fındık üretebileceğimiz alanlardan maalesef 600-700 bin ton fındık alabiliyoruz. Verim ve kalitedeki bu eksikliği gidermek için herkese örnek olması için bu projeyi başlattık. Aldığımız mesafe olumludur. Daha olumlu olabilmesi için öncelikle fındıkta alan bazlı verilen üretici desteğinin ürüne dayalı hale getirilmesi gerekir. Çünkü, ürün değil de, arazi miktarına göre destek alan üretici garanti para olduğu için bahçesine gitmiyor. Bu da verim ve kaliteyi azaltıyor dedi. Karadeniz Fındık Mamulleri İhracatçılar Birliği Başkanı Edip Sevinç de, fındıkta serbest piyasa sistemine asla müdahale edilmemesi gerektiğini belirterek, birlik olarak önceliği ürün ve üreticiye veren çalışmalar ve projeler yaptıklarını bildirdi. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Trabzon İl Müdürü Cahit Gülbay ise, sektördeki kuruluşlar tarafından desteklenen projenin alandaki kısmını yürüttüklerini ve devletin de yaptığı katkıyla örnek bahçe sayısını 63 e ulaştırdıklarını belirterek, Hedefimizi Trabzon da dekarda 80-90 kilogram olan üretimi asgari 200-250 kilograma çıkarmaktır. Ürecilerimize örnek olsun diye başlattığımız çalışmaların sonucu verimli olmuştur. Hem Trabzon, hem de ülke genelinde yaşlı bahçelerin sökülerek yeniden ve farklı sistemlerle dikimine yönelinmiştir. Şimdi devlet tarafından programa alınan bu çalışmanın yasalarla desteklenmesi için çaba gösteriyoruz dedi. Giresun Fındık Araştırma İstasyonu müdürü Aysun Akar da, ülkemizde yıllardan beri fındıkta verim ve kaliteyi arttırmaktan söz edildiğini belirterek, hayata Trabzon da geçirilerek, herkese bu işin yapılabileceği şekliyle örnek olunduğunu hatırlattı. Akar ayrıca, tek dal ve ikili gibi yeni sistemlerle yapılan tarımın daha kaliteli ve verimli olduğunu da ifade ederek Allahverdi, Giresun Melezi ve Okay 28 gibi yeni türlerle bu çalışmalarında desteklendiğini sözlerine ekledi. Konuşmaların ardından ocak yerine tek dal ve ikili sistemle Giresun kalite fındığın dikildiği bahçede 4.5 yıllık fidanlarda olan fındıklar sepetlerle toplanarak ilk hasat gerçekleştirildi. 2013 yılında uygulanmaya başlanan Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi, Trabzon Ticaret Borsası nın koordinasyonunda yaşlı bahçelerin sökülerek yeniden dikimi ve modern budama sistemlerinin hayata geçirilmesi ile sürdürülüyor. Projeye Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Fındık Araştırma Enstitüsü, Fındık Tanıtım Grubu, Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası, Doğu Karadeniz İhracatçı Birlikleri, Ferrero-Oltan Gıda Sanayi tarafından destek sağlanıyor.
MECLİS BAŞKANI CİRAV DAN UYARI! Trabzon Ticaret Borsası Meclis Başkanı Mehmet Cirav, Türkiye nin fındıkta pazarı elinde bulundururken, payını daha da arttırmak için bir bütün halinde politikalar izlemesi gerektiğini belirterek, Yılda 3 milyar dolar döviz kazandıracak hale gelen bu üründe üretimden tüketim aşamasına kadar planlı-programlı hareket edip, kendimize rakip yaratmamamız lazım dedi. 700 bin hektarı aşkın fındık bahçesine sahip olan ülkemizde yılda 1.5 milyon ton üretilebileceğini hatırlatan Mehmet Cirav toplama işlemlerinin sürdüğü 2016 fındık sezonu öncesi şunları söyledi: Türkiye bugün için dünyanın en büyük fındık üreticisidir. Ama bu daima böyle olacaktır anlamına gelmiyor, gelmemeli. Onun için üretimden pazarına kadar fındığı bir bütün kabul ederek hareket etmeliyiz. Bakın son yıllarda üretimimiz artmıyor. Sadece 2008 de 900 bin ton fındık üretebilmişiz. Genel rakam ise 500 ile 750 arasında değişiyor. Son 10 yılın ortalamasına göre 600 bin ton civarında üretim yapabilmişiz. Tabiat şartları, bahçelerin yaşlanmış olması, budama işleminin gerektiği gibi yapılamamasının, bahçelere gereken ihtimamım gösterilmemesinin sebep olduğu bu rekolte azlığı büyük kısmını ihraç ettiğimiz bu üründe özellikle fiyat konusunda istikrarlı piyasaların oluşmasını etkilemektedir. Meclis Başkanı Cirav, fındıktan sadece yüksek fiyatla kazanç sağlanamayacağını, çünkü üretim yapan başka ülkelerin mevcut olduğunu vurgulayarak, Bu durumda Türkiye bugünkü pazar yapısını korumak, ya da daha da arttırmak noktasında sürdürülebilir politikalar izlemede zorluk çekecektir. Çünkü, diğer üretici ülkelerde fındık alanları genişlemekte, üretim artmaktadır. Yılda 3 milyar dolara çıkan fındık ihracatındaki geliri illa 500 bin tonluk kabuklu fındığı kırarak, işleyerek sağlamayı tercih edersek pazarı kaybetme durumu ile karşı karşıya kalırız. Biz 3 milyar doları 700-800 bin ton fındığı ihraç ederek, satarak kazanmalıyız ki, diğer ülkelerdeki fındık dikimini azaltalım, hatta ABD nin bademde yaptığı gibi tamamen ortadan kaldıralım dedi. Mehmet Cirav, yeni sezonun herkese hayırlı olması temennisinde bulunarak; bunun için fındıkta verim ve kaliteyi arttırma çalışmalarının hızlandırılması, ortalama dönümde 80-90 kilo olan verimin en az 200-300 kiloya çıkması gerektiğine de işaret etti. Cirav ayrıca, bu noktada en önemli tercihin halen alan bazlı yapılan çiftçi desteklemesinin üretime verilir hale getirilmesi olduğunu, bunun da üreticiyi bahçeye sokmada en etkin yöntem olacağını da sözlerine ekledi.
FINDIĞIN NEMİ ÖLÇÜLECEK... Trabzon Ticaret Borsası tarafından Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi kapsamında fındık ticareti ile uğraşan üyelere nem ölçme tayin cihazı ücretsiz olarak dağıtıldı. Çok Amaçlı Toplantı Salonu ndaki dağıtım töreninde konuşan Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, verim ve kalite için üretimden tüketim aşamasına kadar çalışmalar yaptıklarını hatırlatarak, Fındığın alım- satımını yapan tüccarlarımız da ürünün özelliklerini tespit etmelidirler. Bu noktada fındıktaki nem oranı çok önemlidir. Bunun tespitini çok kısa sürede yapan cihazlarla tüccarlarımız daha sağlıklı alış-verişler yapabileceklerdir dedi. Köleoğlu, borsa olarak son yıllarda fındıkta büyük bir tehlike haline gelen küllenme ile ilgili olarak da herkesimi bir araya getirerek çalışma yapacaklarını da bildirdi. Meclis Başkanı Mehmet Cirav ise, Trabzon da Türkiye fındığının yüzde 10 undan daha azının üretilmesine rağmen borsa olarak üretici bazında çalışmalara ağırlık verip öncülük ettiklerini hatırlatarak, Oysa bu konuda öncelik Ziraat Odaları nda olması gerekirdi. Daha doğrusu onların bu işlere öncülük etmeleri lazım. Ancak onlar sadece fiyatla meşgul olmaktan başka bir şey yapmıyorlar. İster istemez de tüccarlarla ilgili bir meslek kuruluşu olmamıza rağmen iş bize kalıyor. Şikayetçi değiliz. Ama herkes üzerine düşeni de doğru olarak yapmalı dedi. Mehmet Cirav, Fındık az olsun, fiyatı fazla olsun diyenlerin Türk fındığına ihanet ettiklerinin farkında olmadıklarını da vurgulayarak, Yazıktır. Bu verimsizlik böyle giderse, fındık 20 lira olur, 1.500 dolara satılırsa yarın bu iş elimizden gider. Başkaları fındık diker satar, bizde kendi kendimize kalırız dedi. Daha sonra 104 üyeye dağıtılacak cihazın kullanışı anlatıldı ve temsili olarak 2 üyeye teslim yapıldıktan sonra diğerlerine imza karşılığı verildi. Fındıkçılar için büyük önem taşıyan PM-450 marka alet aynı zamanda hızlı rutubet ölçme cihazı olarak da adlandırılıyor ve 28 çeşit ürünün ölçümünü yapabiliyor. Tahıllar ve onlarca ürünün nemini ölçen cihaz 50 MHZ kapasitede. Digital ekrana sahip nem ölçme cihazı, 0-40 C sıcaklığa kadar ölçüm yapabiliyor. Numunelerin ağırlık ve sıcaklarını ölçen cihazda bilgiler işlendikten sonra gömülü mikro işlemcilerin kullanımıyla Rutubet Değeri gösteriliyor. Bu esnada ürünün nemi de ortaya çıkmış oluyor.
TOBB ODA-BORSA BAŞKANLARINDAN DEMOKRASİ YE DESTEK TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, oda ve borsa başkanlarıyla birlikte Cumhurbaşkanlığı Külliyesi nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile düzenlenen istişare toplantısına katıldı. Başkanlar, Başbakan Binali Yıldırım ı da ziyaret ederek, görüş alış verişinde bulundular. Toplantı ve buluşmalara Trabzon Ticaret Borsası adına Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu iştirak etti. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi nde Oda ve Borsa Başkanları ile İstişare Toplantısında bir konuşma yapan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan ın bu olağan üstü durum karşısındaki soğukkanlı tavrının ve bu zor süreçte bile ekonomiyi ön planda tutmasının iş dünyasının moralini ve çalışma şevkini artırdığını söyledi. Bizler, ülkemizin tüccar ve sanayicileri olarak, daha güçlü bir ekonomi için, hiçbir kesintiye uğramadan yola devam etmek azmindeyiz. Bu çerçevede üzerimize düşeni yapıyoruz, yapacağız diyen Hisarcıklıoğlu, ülke ve millet olarak büyük bir badire atlatıldığını ifade etti. TOBB ve Oda-Borsa camiası her zaman demokrasiden ve milletinden yana olacaktır.. Karşılaşılan tehlikenin sıradan bir darbe girişimi olmadığını anlatan Hisarcıklıoğlu, Bu aynı zamanda yeniden yükselişe geçen Türkiye nin önünü kesme ve emin adımlarla ilerlediğimiz Büyük Türkiye hayalimizi sonsuza kadar yok etme planıydı. Allah ıma hamd ediyorum. O gece bu milletin yardımına yetişti. 15 Temmuz gecesi FETÖ terör örgütünün gerçekleştirdiği hain saldırı, Cumhurbaşkanımızın liderliğinde başlatılan milli direnişle ve milletimizin ferasetiyle akamete uğradı. Bizleri böyle bir milletin ferdi yaptığı için Allah a şükürler olsun diye konuştu. Öte yandan Oda-Borsa camiası olarak, kamu düzeninin korunması ve hizmetlerin etkin bir şekilde işlemesi için alınan OHAL kararını desteklediklerini de vurgulayan Hisarcıklıoğlu, bu zor dönemde herkesin devlete yardım etmesinin millet olmanın gereği olduğunu anlattı. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, devletin başlattığı şehit ve gazilere yönelik dayanışma kampanyasına da, TOBB-Oda-Borsa camiası olarak önemli bir katkı sağlayacaklarını bildirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan dan mesajlar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi nde düzenlenen Oda ve Borsa Başkanları ile İstişare Toplantısı nda konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan burada yaptığı konuşmada, Hiç şüpheniz olmasın, 15 Temmuz bu milleti bayraksız, vatansız, devletsiz, bırakma girişimidir çünkü bu girişimde bulunan ihanet şebekesinin ne millet diye ne bayrak diye ne vatan diye ne devlet diye bir derdi yoktur ifadesini kullandı. Oda ve borsa başkanlarına, Küresel krizin derinlemesine yaşandığı 2007 yılından bu yana 7,3 milyon yeni istihdam üreten ekonomik başarının sahipleri olarak sizlere güveniyorum. diye seslenen Erdoğan, Türkiye nin ekonomik göstergelerinde hiçbir sorun ve sıkıntının bulunmadığını vurguladı. TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu öncülüğündeki oda ve borsa başkanları, Başbakan Binali Yıldırım ı da ziyaret ederek istişarede bulundular. Hisarcıklıoğlu, Ülkemizin tüccar, sanayici ve üreticileri olarak, daha güçlü bir ekonomi için, hiçbir kesintiye uğramadan yola devam etmek azmindeyiz diye konuştu. Başbakanlık ta düzenlenen istişare toplantısında konuşan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Başbakan Yıldırım a, reel sektörün güçlenmesi ve rekabet gücünün artması konusunda yaptığı çalışmalardan dolayı teşekkür eti. İstişareye verilen önemin iş dünyasının şevkini artırdığını ifade eden Hisarcıklıoğlu, Şimdi sizin liderliğinizde, hükümetimizin, ekonomiye odaklanıp, büyüme ve reform alanında yeni bir sıçrama başlatacağına inanıyoruz. Bu çerçevede üzerimize düşeni yapıyoruz, yapacağız dedi. TOBB a bağlı oda ve borsaların başkanları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile istişare toplantısı öncesinde TOBB İkiz Kuleler de bir araya geldi. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu ile Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci nin de katıldığı toplantıda ülkenin genel durumu ele alındı. Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, yaptığı değerlendirmede toplantıların ve buluşmaların Türkiye nin birlik ve beraberliği ile kalkınma hareketindeki bütünlüğüne önemli katkılar yapacağına inandığını belirterek, Bu ülke hepimizin. Onun için, ihanetin en büyüğü olan darbe teşebbüsünü kıran millet olarak kalkınma hareketini topyekün bir şekilde hızlandırmalıyız dedi.
AYIN RÖPORTAJI AYIN KONUĞU: BEŞİKDÜZÜ SÜT MAMÜLLERİ MÜDÜRÜ RECEP KARADENİZ 20 yıllık bir firma olan Beşikdüzü Süt Mamulleri, 2003 yılında iki ortak olarak yoluna devam ediyordu. Daha sonra bir ortak daha alarak Limited şirket haline geldi. Şimdi faaliyetlerini başarılı bir şekilde sürdürüyor. Ziraat Mühendisi olan ve süt teknoloji bölümünü bitiren şirketin müdürü, ortağı ve sorumlusu Recep Karadeniz le sektörü masaya yatırdık. Gelinen noktada hayvancılık ve süt sektörünün sıkıntılarını, yapılması gerekenleri konuştuk. Hangi ürünleri işliyorsunuz? Beşikdüzü Süt Mamullerinin kapasitesi nedir? Gıda üretimlerindeki denetimleri yeterli buluyor musunuz? Tereyağı ve kaşar peyniri çeşitleri, kolot peynir, dil peyniri ve lor peyniri yapıyoruz. Denetimler tabi ki yeterli değil. Bakanlıkların da yeterli bununla ilgilenebilecek sayısı yok. Düşünün Trabzon da 10 tane mühendis varsa bu işi yapabilecek; bu kadar firmaya, markete nasıl yetsin? Ayrıca merdiven altı üretimlerin çok fazla olduğu, ondan sonra sağlıksız dediğimiz bakanlığın izin vermediği koşullarda üretim yapan firmaların çok olduğunu biliyoruz. Trabzon da veya başka yörelerde üretip de Trabzon a, bu civarlara ve bütün Türkiye ye satan firmalar ne yazık ki var. Özellikle de tereyağında değil mi? Tabi tereyağında da, peynirde de, peynir çeşitlerinde de bir hayli fazla. Birde tereyağında şu bilinç yerleşmiş insanların kafasına. Tereyağı kremadan mı yapılıyor? Tereyağı kremadan yapılır zaten. Tereyağının ham maddesi kremadır. Yani eskiden köylülerin dediği kaymak. Kaymağın İngilizcesi de kremadır. Tereyağı kremadan yapılmak zorunda. Hani o eskiden dedikleri yoğurt tereyağı, onu bulmak zaten neredeyse imkansız. 2016 yılı süt sektörü açısından nasıl geçti? Sektör açısından kötü geçti. Sadece Trabzon da değil, Türkiye genelinde kötü geçti. Bundan dolayı da Trabzon civarını etkilemesi pek hayli mümkün. Bizim Beşikdüzü Süt Mamulleri olarak ihracatımız yok. Sadece Türkiye içinde satış yapıyoruz. Karadeniz bölgesinin tümü olmakla birlikte, Doğu Anadolu, İç Anadolu, Marmara Bölgesi yoğunlukla satış yapıyoruz. Merdiven altı üretimin sektöre zarar verdiğini söylediniz. Bunun önlenebilmesi için neler yapılması lazım? Bunun için bir girişimde bulundunuz mu? Yani bu bizim girişimimizle olmaz. Bunun devlet mekanizmaları daha iyi yapar. En büyük sıkıntı tüketicide var, tüketici gidip etiketsiz ürün almaması lazım. Etiketine, içeriğine bakması gerekiyor içeriğinde ne var diye. Merdiven altı üretim yapanlar zaten etiketsiz ürün yapmak zorunda çünkü bunun bir faaliyeti yok. Herhangi bir markası yok. Bu şekilde piyasaya sürme şansı da yok. Tüketici de bu konuda daha duyarlı olursa daha iyi olur. Hiç olmazsa tükettiği ürünün sağlıklı mı olduğu veya herhangi bir sıkıntı yaşadığında biriyle muhatap olabileceği bir şey olur. Vatandaşımız ucuza mı yöneliyor kalitenin dışına çıkıp da? Ucuz bir, ikincisi de merdiven altı üretilip satılan ürünlerin daha doğal olduklarını düşünüyorlar. Yani bu köy yumurtası deyip de çiftlikten alıp yumurtayı sana vermesi gibi. Bunların da aynı köy peyniri köy tereyağı diye piyasaya öyle sunuyorlar. Borsamızın üyesisiniz. Çalışmalarımızdan haberdar olabiliyor musunuz? Sektörle ilgili bir isteğiniz var mı? Borsanın fındıkla ilgili çok önemli çalışmaları var. Okuyoruz, takip ediyoruz. Ama süt ve hayvancılıkla ilgili çalışmaları çok az diye düşünüyorum. Bununla ilgili çalışma yapsalar ve vatandaşa destek olsalar ve buralardaki sıkıntıları daha üst kurumlara ulaştırsalar daha iyi olur. Tereyağı alırken neye dikkat etmeliyiz? Sadece son kullanma tarihine bakmak yeterli olur mu? Bir kere üretildiği koşulların nasıl olduğuna, bunun saf kremadan mı yapıldığına, sadece sütten mi yapılıp yapılmadığına dikkat etmek gerekiyor. Normalde etiketli ürünse zaten içeriğinde yazar. Yazmasa, bakanlık tarafından denetim yapıldığı zaman bu ürünleri artık biliyorsunuz gazeteler televizyonlar hemen teşhir ediyor. Eskiden böyle bir şey yoktu. Artık bunun olması avantaj. Ayrıca, Bakanlık teşhir ettiği firmalara daha yüksek cezalar, hatta kapatma cezaları gibi cezalar verirse belki bu caydırıcı olabilir. Hakiki tereyağının kilosu ne kadar? Şu anda firmalardan 20-22 TL arasında çıkıyor. Markette de 25 TL civarı satılıyor. Bazen köylerden getirilip satılanlar da var. Onlarda 30-35 TL civarında. Tabi köylü yapımı aslında belki maliyeti o kadar değil ama düşünün köyde yapan 2-3 veya 5 yerde yapıyor maliyeti daha yüksek oluyor. Öyle hakiki oluyorsa belki alacak olan kişi zaten fiyatı düşünmüyordur. Bence fiyat gayet normal. Firma olarak günde kaç kilo süt üretiyorsunuz? Bizim kendi çiftliğimiz var. Ayrıca kendi çiftliğimizde yaklaşık 60 tane de süt sığırımız mevcut. 600-700 kg üretimimiz oluyor. Piyasadan günlük yıllık ortalamaya döndüğü zaman 15-20 ton arası dışarıdan, köylülerden topladığımız sütlerde mevcut. 1 kg tereyağında ne kadar süt kullanılıyor? Sütün yağ oranına bağlı. Mesela bizim köylerde vatandaş sütün kaymağını almazsa % 5 civarında yağı olur sütünün. Tabi köylü şu anda köy tereyağı satması için biraz kaymağını alıp sütünü öyle verebiliyor. E tabi yağ oranı o zaman daha düşük olabiliyor. Bir kısım kaymağını alıyorsa onu tereyağı olarak piyasaya satıyor.
BAŞKAN KÖLEOĞLU NDAN ÇAĞRI Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Güngör Köleoğlu, 15 Temmuz darbe teşebbüsünün ardından Türkiye nin yakaladığı birlik ve beraberlik ruhu içinde işadamlarımıza özellikle yurt dışında büyük görev düştüğünü söyledi. İş aleminin, özellikle de dış ticaretle iştigal eden firmalar ve yetkililerinin dışarıda ülkemiz hakkında yanlış kanaat oluşturmak isteyenlerle yapılacak mücadele de önemli işlevleri bulunduğuna dikkat çeken Şükrü Güngör Köleoğlu, Özellikle ihracatımızı aksatmamalı, hatta daha fazlalaştırmak için özen göstermeliyiz. İş adamlarımız Türkiye için daha çok çaba sarf etmelidirler. Dünyanın dört bir yanındaki her ülke ile ticari irtibatı bulunan Türk işadamları ilişkilerini ülkemizdeki gerçekleri, yani demokrasiye darbe vurulmak istendiğini, birlik ve beraberliğimize kast edildiğini her zaman ve her mekanda dile getirmelidirler. Bu ihanet çetesinin yaptıkları konusunda herkes gerçekleri öğrenmelidir dedi. Köleoğlu; içeride her alanda sağlanan birlik ve beraberliğin aksatılmadan ve ara vermeden sürdürülmesi, ordumuzun içine sızmış bir grup terör örgütü mensubu, hainler yüzünden de Türk Silahlı Kuvvetleri nin yıpratılmaması gerektiğini vurgulayarak, yaşatılan tahribatı giderebilecek güçlü bir yapıya sahip ekonomimizin daha da güçlenmesi için her alanda el ve gönül birliği yapılmasının şart olduğunu da sözlerine ekledi. EKONOMİMİZİ AYAKTA TUTALIM Trabzon Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Köleoğlu, 15. Temmuz da FETÖ Terör Örgütünce organize edilen başarısız darbe girişimi sonrası ülkemizin içinde bulunduğu durumu değerlendirirken, Gün birlik beraberlik günüdür. 15 Temmuz dan sonra sağlanan birlik ortamını çok iyi değerlendirip, her alanda daha verimli olmak için çaba sarf etmeliyiz dedi. Köleoğlu; Ülkemizin içine düşürülmek istendiği durumu ve demokrasimize yapılan hain saldırıyı dış dünyaya anlatmakta başta dış ticaret yapanlar olmak üzere işadamlarına büyük görevler düştüğünü belirterek Herkes öncelikle FINDIKTA KALİTEYİ ARTTIRMAK BİLE BÜYÜK BAŞARIDIR.. Bölgemizde çay ve fındığın çok büyük ekonomik değer taşıdığına vurgu yapan TTB Başkanı Şükrü Köleoğlu, özellikle dünya piyasasına hakim olduğumuz fındıkta, verim ve kaliteyi arttırmanın artık kaçınılmaz hale geldiğini vurgulayarak şöyle devam etti: Ünye den Sarp a kadar olan ve birinci bölge olarak tanımlanan kesimde fındık bahçeleri yaşlandığından verim de giderek azalmaktadır. Son yılların rakamı ortada. Bir dönüm alandan 80 100 kilo fındık alınabiliyor. Oysa bir dönümlük fındık bahçesinden 250 300 kilo fındık elde edilebilir. İyi bakıldığında rakam bunun üzerine bile çıkabilir. İşte bu gerçeği başta ilişkileri olan müşterilerine Türkiye nin durumunu çok iyi izah ederek, ticarete zarar gelmemesi için çalışmalıdır. Bu dönemde yapacağımız en önemli atılımlardan biri de ekonomimizi ayakta tutmaktır. Bunun için içeride yaptığımız üretim ile bunlarla gerçekleştirdiğimiz dış satımımız, özellikle de ihracatımız çok ama çok önemlidir üreticilerimiz olmak üzere herkese tabir yerinde isi göstere göstere anlatabilmek için Fındıkta Verim ve Kaliteyi Arttırma Projesi ni 3 yıldır başarıyla uyguluyoruz. PROJEMİZ TÜRKİYE YE ÖRNEK OLDU.. Trabzon Ticaret Borsası olarak bölgemizde bu verimliliğin mümkün olduğunu projelerimizle ortaya koymaya çalıştık. Üreticilerimize öncü olmanın gayretini verdik. İnsanımız görüp anlayarak, uygulama eğilimlidir. Bundan dolayı herkesin görebileceği küçük alanlardaki bahçelerde gençleştirme projesini hayata geçirdik. Örnek araziler oluşturduk. İnsanlar farkı görsün istedik. diyerek şunları söyledi: DARBE OLUMSUZ ETKİLEDİ AMA.. Bu hainlik, bu darbe teşebbüsü ister istemez ülkemize zarar vermiştir. Ülkemizin her zerresine olumsuz etki yapmıştır. Doğu Karadeniz e de, Trabzon a da Ama biz bu olumsuzlukları ortadan kaldırmak için bugünlerde biraz daha fazla çaba sarf edecek, dış ticaretimiz ve özellikle de ülkemize yatırım yapacak yabancılar konusunda biraz daha özverili olacağız. Fındık ihracatçılarımız gibi, dünyanın dört bir yanı ile bağlantıları bulunan işadamlarımız, ülkemizdeki güven ortamının devam ettiğini, YASAL DÜZENLEME BEKLİYORUZ.. 70-80 yıllık bahçeyi söktük 2014 de fidan diktik. Bu yıl da ürün topladık. Üreticimiz bahçeye girdiğinde verim 3 e, 4 e katlanıyor. Budama ile bile verim yüzde 30-40 oranında artıyor. Arttığını da bu yılki kurslarımıza katılanların çabaları ile gördük. Artık herkes bu çalışmanın önemini kavradı. Herkes bizi örnek aldı. Devletin Doğu Karadeniz Kalkınma Programına bile alındı. Şimdi, yaşlı bahçelerin yenilenmesi için politikalar oluşturuluyor. Yasal düzenlemelerin yapılmasını bekliyoruz. BİN TON FINDIĞI SATAN 1 MİLYON TONU DA SATAR.. Köleoğlu, hedefin çok üretip, dünyaya daha çok fındık satmak olması gerektiğini vurgulayarak; Türkiye de 700 bin hektar alanda fındık tarımı yapılıyor. Son yılların üretim ortalaması ise 600 bin ton. Bu üretimi bahçeleri yenileyip, gençleştirdiğimizde asgari 1 milyon tona çıkarabiliriz. Çok üretirsek elde kalır diyenlere cevabımız, 600 bin tonu dışarıya satan Türkiye, istikrarlı politikalarla 1 milyon tonu bile rahatlıkla satar dedi. ÇALIŞAN FAZLA KAZANIYOR.. 600 Üreticilerin bir kısmının bahçesine her dönem girerek daha fazla ürün almaya çalıştığını, ancak bunun yanında çok sayıda üreticinin de bahçeleri adeta kaderine terk ettiğini de kaydeden Şükrü Güngör Köleoğlu; Çalışan üretici dönüm başına elde ettiği fındıktan fazla para kazanırken, kaderine terk eden az ürün alırken az para kazanıyor. Ürün verimliliğini yükselterek dönüm başına kazanılan parayı arttırabiliriz diyerek en çok spekülasyon yapılan fiyat konusunda ise şunları söyledi: FİYAT KARGAŞASI SONLANMALI.. Her yıl fındık alım fiyatının belirlenmesinde piyasada bir kargaşa yaşanıyor. Üretici fındığını yüksek fiyattan satmaya çalışıyor. Haliyle biz de satın alacağımız ürünü piyasada nasıl dönüştüreceğimizi hesaplamamız gerekiyor. Maliyet hesabını iyi yapmamız gerekiyor. Fındıkta dünyada geçerli olan serbest piyasa sistemi uygulanıyor. Doğrusu da budur. Ama bu konuda çok farklı ve yanlış tutumlar sergileniyor. Adeta ihracatçılar bir tarafta, Ziraat Odaları bir tarafta imiş gibi gösterilmeye çalışılıyor. Oysa herkes aynı tarafta olmalı ve doğrular üzerine piyasa oluşturulup, fiyatlarda kendi kulvarında monte edilmelidir. BAŞIBOŞLUK SONLANMALI.. Köleoğlu, Ziraat Odaları nın, sadece fiyat ile değil, bahçelerde verim ve kaliteyi arttırma ile, hastalıklarla mücadele ile, üreticinin bilinçli bir şekilde kooperatifleşmesi ile ilgilenmesi gerektiğine de dikkat çekerek, yörenin en önemli ürünlerinden olan çay sektörü için gerekli olan yasanın hala çıkarılamadığını hatırlatıp, En kötü kanun bile kanunsuzluktan iyidir derler. Bu sektördeki başıboşluk da artık sonlandırılmalıdır diye konuştu. TURİZM ALTIN YUMURTLAYAN TAVUK.. Turizmin doğal güzellikleri fazla olan bölge için altın yumurtlayan tavuk olması gerektiğine de vurgu yapan Şükrü Güngör Köleoğlu; Bölgemizde turizmin geliştirilmesi için, uzun vadeli projeler yapmalı. Turiste iyi davranacak kalifiye eleman yetiştirilmelidir. Bölgemizi tüm dünyaya tanıtmalıyız. Bu noktada, en iyi tanıtımın gelen turistlere en iyi şekilde davranmak olduğunu hiçbir zaman aklımızdan çıkarmamalıyız. Ama ne olursa olsun, zerresine kadar sahip olduğumuz Allah ın lütfü olan bu cennet güzelliklerini mutlaka ama mutlaka korumalıyız diye sözlerini tamamladı. FINDIKTA EYLÜL AYI eylül 16 Pzt Sa Ça Pe Cu Cmt Pz 5 12 19 26 6 13 20 27 7 14 21 28 1 8 15 22 29 2 9 16 23 30 3 10 17 24 4 11 18 25 Hasat ve harman işlemlerine devam edilir. Hasadın bittiği bahçelerde gerekli durumlarda fındık filiz güvesine karşı ilaçlama yapılabilir. Mayıs böceği olan bahçelerde toprak ilaçlaması başlar. Bakteriyel yanıklığa karşı ilk ilaçlama tamamlanır. Fındık hasat işleri sona erer, harmanlama ve kurutma işlemleri devam eder. Kurumakta olan fındığı yağmurdan korumak için çardak sistemleri kullanılır. Kurutulan tane fındıklar hava alabilen jüt çuvallara doldurulur. Fındık depoları temizlenir, ambar zararlıları ve kemirgenler için gerekli tedbirler alınır. Fındık bahçelerinden analiz amaçlı toprak numunesi alınır. FINDIK HIRSIZLARINA DİKKAT! 2016 ürünü fındıkta Ağustos ayı başlarında başlayan toplama işlemi yüksek kesimlerde sürdürülürken, üretici tarafından kurutulan fındıkların çalınma ihtimaline karşı uyarılarda bulunuluyor. Önceki yıllarda meydana gelen hırsızlık olayları göz önünde bulundurularak özellikle fındık alım satımı yapan tüccarlara gönderilen mesajda, üreticinin fındığını çalıp satmaya çalışan hırsızlara karşı dikkatli olunup, emniyet kuvvetlerine haber verilmesi istendi. Cep telefonlarına gönderilip, web sayfası üzerinden de uyarı şu şekilde yapıldı: Sayın Üyemiz; Üreticilerimizin büyük emeklerle topladığı fındığını haksız bir şekilde çalarak satmak arzusunda olan art niyetli kişilere karşı yeni sezonda dikkatli olunması, şüphe duyulacak bir durumla karşılaşıldığında ALO 156 JANDARMA hattının aranarak ihbarda bulunulması, hem üreticilerimizi hem de üyelerimizi gereksiz mağduriyetlerden koruyacaktır.
TEMMUZ AYI İTİBARİYLE BORSALARDA MÜSTAHSİL SATIŞI OLARAK İŞLEM GÖREN 2015 MAHSÜLÜ KABUKLU FINDIK MİKTARLARI İL/İLÇE 2016 TEMMUZ TOPLAM 2015 YILI TAHMİNİ REKOLTE GİRESUN 2.039.858 72.075.933 107.234.000 ORDU 5.158.940 103.697.696 150.011.000 ÜNYE 804.528 41.583.977 31.029.000 FATSA 818.889 28.744.011 28.094.000 SAMSUN 359.742 20.448.066 42.553.000 TERME 445.900 16.616.061 27.600.000 ÇARŞAMBA 2.040.189 53.996.844 27.600.000 TRABZON 211.406 37.647.554 50.194.000 RİZE 3.384 2.200.483 3.988.000 TOPLAM 11.882.836 377.010.625 468.303.000 DÜZCE 910.479 91.568.813 72.460.000 SAKARYA 3.312.313 87.907.933 68.839.000 AKYAZI 529.965 12.796.204 11.048.000 İSTANBUL 0 26.357.742 0 TOKAT 0 223.750 3.644.000 ZONGULDAK 0 0 20.982.000 KOCAELİ 0 0 9.651.000 ARTVİN 0 0 7.318.000 BARTIN 0 0 6.585.000 SİNOP 0 0 1.512.000 GÜMÜŞHANE 0 0 720.000 KASTAMONU 0 463.403 8.262.000 BAFRA 0 0 3.080.000 TOPLAM 4.752.757 219.317.845 214.101.000 GENEL TOPLAM 16.635.593 596.328.470 682.404.000
SEZONA GÖRE TÜRKİYE FINDIK İHRACATI 1 EYLÜL-31 AĞUSTOS Trabzon Ticaret Borsası YIL MİKTAR (TON) BEDEL (DOLAR) 2000-2001 204.258 682.451.341 2001-2002 255.982 636.027.000 2002-2003 255.918 593.690.721 2003-2004 223.362 915.616.061 2004-2005 194.593 1.554.156.298 2005-2006 239.365 1.952.767.266 2006-2007 248.663 1.262.427.049 2007-2008 207.287 1.589.547.748 2008-2009 244.628 1.178.101.490 2009-2010 218.714 1.378.691.431 2010-2011 281.330 1.783.567.587 2011-2012 229.627 1.819.725.208 2012-2013 * 301.193 1.750.439.804 2013-2014 267.643 1.981.441.719 2014-2015 217.427 **2.799.529.618 2015-2016 249.682 2.280.112.657 01/09/2015-31/08/2016 TARİHLERİ ARASINDA KAYDA ALINAN TÜRKİYE FINDIK İHRACATI 2015 ÜRÜNÜ 2014 ÜRÜNÜ TOPLAM DEĞER TUTARI (Ton/İç) (Ton/İç) (Ton/İç) ( $ ) KARADENİZ AB ÜLKELERİ 115.620,1 1.510,0 117.130,1 1.083.563.753 AB DIŞINDAKİ AVR.ÜL. 9.963,8 435,2 10.399,0 90.357.843 DENİZAŞIRI ÜLKELER 19.685,0 21,7 19.706,7 187.703.435 DİĞER ÜLKELER 3.936,1 258,4 4.194,5 38.067.311 149.205,0 2.225,3 151.430,3 1.399.692.342 İSTANBUL AB ÜLKELERİ 69.761,4 423,4 70.184,8 624.900.203 AB DIŞINDAKİ AVR.ÜL. 4.682,9 78,5 4.761,4 47.453.524 DENİZAŞIRI ÜLKELER 9.422,5 125,2 9.547,7 87.120.892 DİĞER ÜLKELER 2.179,4 83,0 2.262,4 19.118.015 86.046,2 710,1 86.756,3 778.592.634 DİĞER BİRLİKLER AB ÜLKELERİ 3.696,7 62,2 3.758,9 35.212.499 AB DIŞINDAKİ AVR.ÜL. 732,7 47,8 780,5 7.155.810 DENİZAŞIRI ÜLKELER 979,6 49,4 1.029,0 9.789.547 DİĞER ÜLKELER 4.926,9 999,6 5.926,5 49.669.825 10.335,9 1.159,0 11.494,9 101.827.681 TOPLAM 245.587,1 4.094,4 249.681,5 2.280.112.657 Naturel Fındıkl 149.358,6 1.346.701.827 İşlenmiş Fındık 100.322,9 933.410.830
BÜLTEN AYI : AĞUSTOS 2016 T.C. TRABZON TİCARET BORSASI A Y L I K B Ü L T E N www.tb.org.tr & trabzontb@tobb.org.tr Ayın Yorumu MUAMELE GÖREN MADDELERİN CİNS VE NEVİLERİ MİLTAR TUTARI HUBUBAT MAMULLERİ BAKLİYATLAR KURU MEYVELER ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ CANLI HAYVANLAR ÇEŞİTLİ MADDELER HUBUBAT MAMULLERİ TOPLAMI 642.450,00 32.612,05 BAKLİYATLAR TOPLAMI 850,00 12.500,00 KURU MEYVELER TOPLAMI 9.044.719,00 35.748.713,70 ÇEŞİTLİ GIDA MADDELERİ TOPLAMI 88.397.972,00 159.249.407,25 CANLI HAYVANLAR TOPLAMI 214.732,00 4.732.926,32 ÇEŞİTLİ MADDELER TOPLAMI 31.203,00 145.298,50 GENEL TOPLAM 98.331.926,00 200.721.457,82 2016 YILI TRABZON TİCARET BORSASI NDA İŞLEM GÖREN ÇAY YAPRAĞI ALIMLARI 2016 TEMMUZ DEVLET FABRİKALARI ÖZEL FABRİKALAR MİKTAR(KG) 36.285.925 34.376.569 TUTAR(TL) 70.409.158,68 44.012.001,21 15 Temmuz, hainlik ve insanlık dışı darbe teşebbüsünü milletimizin takdire şayan dik duruşu ile bertaraf etmemizin ardın kimileri kızgınlıkların etkisiyle, kimileri de bu süreci Türkiye adına zayıflık görüp fırsat bu fırsat diyerek terör bataklığında da boğmaya çalışıyorlar. Ama, içeride ve dışarıda herkesin geçmişe bakarak hatırlaması ve bilmesi gereken bir gerçek var ki, gelecekte o tecelli edecektir. Türkiye bu badireyi mutlaka atlatacaktır. Ağustos ayını ülke genelinde bu şekliyle geride bırakırken, 2015-2016 sezonu fındık ihraç sezonu da 31 Ağustos ta kapandı, 2016-2017 ise 1 Eylül de açıldı. Türkiye, geride bıraktığımız sezonda 2.3 milyar dolarlık fındık ihracatı gerçekleştirdi. Bir önceki sezona göre sağlanan döviz ile miktarındaki düşüşün nedenlerini sektörün bütün halinde doğru irdelemesi ve bundan bir sonuç çıkarması gerekir. Ülkemize net döviz kazandırmada dış ticaretin ilk sırasında yer alan fındıkta son 4 yılda giderek artan büyük bir tehlike ile üretim noktasında karşı karşıyayız. Külleme denilen ve giderek yaygınlaşan hastalık fındık bahçelerini neredeyse çepe çevre sarmış durumda. Bu konuda bireysel olarak yapılan ve mevcut alanların yüzde 1 ini bile teşkil etmeyen mücadeleyi tüm ülkeye yaymaz isek, yakın bir gelecekte tamamen kurumuş fındık bahçeleri ile yüz yüze kalacağız. Bunun için borsa olarak bu konuya da gerçekçi ve paylaşımcı bir yaklaşımla el attık. Bunun için bir komite kurduk. Ekim ayı içinde sektörün tüm etkenlerini, bilim adamlarını ve devletin ile sivil toplumun temsilcilerini geniş katılımlı bir çalıştayda buluşturacağız. Buradan bir rapor çıkacak. Bu raporla ancak devletin planlı, programlı ve projeli müdahalesi ile 4-5 yılda ortadan kaldırılabilecek tehlike için her aşamada, hep birlikte çaba göstereceğiz. Eylül bunun hazırlıkları ile geçecek. Eylül sayısında buluşmak dileğiyle... Görüş ve Önerileriniz için; info@tb.org.tr adresinden bizlere ulaşabilirsiniz.