Bölgesel Kalkınmada MÜSİAD ın Rolü Programı SAMSUN 10 MAYIS 2018 Değerli Şube Başkanlarım, İş Dünyası ve STK ların Değerli Temsilcileri, Değerli MÜSİAD Üyeleri ve Dostları, Kıymetli Basın Mensupları, 1
Bölgesel Kalkınmada MÜSİAD ın Rolünü ele alacağımız toplantımıza hoş geldiniz. Öncelikle, Anadolu halkları için de, Türkiye nin yakın tarihi bakımından da son derece kıymetli olan Samsun da bulunmaktan memnuniyet duyduğumu ifade etmek istiyorum. Orta Karadeniz in en kalabalık nüfusuna sahip Samsun, bölgenin cazibe merkezlerinden biri durumunda. Bu tabiri, hem yatırımlar hem de barındırdığı turizm potansiyeli bakımından kullanıyorum. 2
Şehir, aldığı göçün etkisiyle, farklı kültürlerin huzurla bir arada yaşadığı bir metropol olarak anılmaktadır. Bugün, kültürel ve sosyal yaşamdaki başarısını ticarette de gösteren bir Samsun var karşımızda. Samsun, 2017 yılı verilerine göre Türkiye nin en çok ihracat gerçekleştiren 24. ili olmuştur. Bu dönemde, önceki yıla göre toplam ihracat hacmini yaklaşık %30 oranında artırarak, 469,7 milyon dolar ihracat rakamına ulaşmıştır. 3
Yine 2017 yılında, toplamda 151 ülkeye ihracat gerçekleştiren Samsun, böylece pazar genişliği bakımından en iyi performans sergileyen illerin başında yer almıştır. 2018 yılının Ocak-Nisan döneminde de Samsun un ihracat performansını sürdürdüğünü görüyoruz. Buna göre yılın ilk dört ayında, önceki yılın aynı dönemine göre Samsun un toplam ihracatı %27,6 oranında artarak 196,4 milyon dolara yükselmiştir. Şehirde, yerli yatırımcının yanında yabancı şirketlerin yatırımlarını da görmek mümkün. 4
Fakat Samsun gibi güçlü potansiyel barındıran bir şehir için bu yatırım oranını yeterli bulmadığımızı ifade etmek gerekir. Çünkü, Karadeniz in en büyük ticaret ve sanayi şehrinden söz ediyoruz. Samsun, sanayi altyapısı güçlü, lojistikte önemli avantajlar barındıran bir konumdadır. Merkezi konumunun yanında, kara, hava, deniz ve demir yolu bağlantılarıyla, bölgenin lojistik merkezi haline gelmiştir. Kentin, Samsun Limanı gibi büyük bir avantajı da bulunuyor. 5
Karadeniz Bölgesi nin bu en büyük limanı, karayolu yanında demiryolu bağlantısı sayesinde, bölgenin Anadolu ya açılan kapısı oluyor. Projesi tamamlanan raylı sistem projesinin de bir an önce tamamlanarak hizmete girmesiyle Samsun, Kuzey ve Güney i birbirine bağlayan bir işleve kavuşacaktır. Samsun un geleceği için bu büyük imkânların doğru bir şekilde değerlendirilmesi elzemdir. Bildiğiniz gibi Samsun bir Sağlık Şehridir. 6
Büyük ve tam donanımlı hastanelere sahip olmanın yanı sıra Samsun, bir medikal kümelenme bölgesidir. Bu özelliğiyle, dünyadaki rakiplerinin birçoğunu geride bırakarak, 3 üncülüğe yükselmiştir. Şehirde, medikal cihazlar ve cerrahi aletler konusunda üretim yapan 30 un üzerinde firma bulunuyor. Dolayısıyla Samsun un, son dönemde dünyada önemli bir pay edinen medikal sektörüyle ihracattaki payını artırırken, sahip olduğu hastaneler sayesinde de sağlık turizmine öncülük eden şehirlerden biri olması için önünde hiçbir engel yoktur. 7
Enerji sektöründeki konumu keza, yine şehri çok stratejik bir noktada tutuyor. İş dünyası olarak her zaman gündemde tuttuğumuz nitelikli işgücü bakımından da Samsun, birçok bölgeye göre avantajlı durumdadır. Samsun, sanayi ve hizmet sektörlerindeki gelişimle birlikte, özellikle bu alanlarda deneyimli ve eğitimli bir insan gücüne ulaşmıştır. Özellikle son yıllarda büyük şehirlerden Samsun a gelen turist sayısında da artış görülmektedir. 8
Dolayısıyla şehrin, turizm alanında da önemli fırsatlar barındırdığından bahsedebiliriz. Elimizdeki veriler kötü bir tabloya işaret etmese de, Samsun un yüksek potansiyelini düşündüğümüzde, 1,5 milyon nüfusa sahip bir şehir için bu veriler maalesef tatmin edici değildir. Daha iyisini yapmalı, şehri, Karadeniz Bölgesi nin parlayan yıldızı durumuna taşımalıyız. Şehir, bir an önce üretime ve yeni istihdam alanları oluşturmaya odaklanmalıdır.. 9
Lojistikteki avantajları kullanarak yatırım yapmak isteyen girişimcilerin karşılaştığı en büyük sorunlardan birinin, büyük arazi tahsisi noktasında yaşandığını biliyoruz. Buna bir an önce çözüm aranmalıdır. Bu noktada sanayiciye gereken destekler verilmeli, yatırımcının başka şehirlere kaçmasına müsaade edilmemelidir Kısa vadede gelir getirecek, kolay yoldan para kazandıran yöntemleri, artık gündemimizden tamamen çıkarmalıyız. Emek vereceğiz, çalışacağız, üreteceğiz, hep birlikte büyüyeceğiz. Bizim başka çıkar yolumuz yok. 10
Samsun a artık ihtiyacı olan ve saklı cevherini tam kapasite ortaya koyabileceği ortamı, hep birlikte bir an önce sağlamalıyız. Bunun için, ulusal ve uluslararası tüm aktörleri devreye sokarak, büyük ölçekli yeni yatırımlara zemin hazırlamak için çalışmamız gerekiyor. Biz, MÜSİAD olarak bu konuda da üzerimize düşen görevi yapmaya her zaman hazırız. Değerli Misafirler, Bir şehri ileri taşıyacak olan en büyük unsur, ülkelerin kalkınmasında da birinci sırada yer alan sanayidir. 11
Samsun un sanayi gelişimi, umut vadeden bir görünümdedir. 2017 itibariyle toplam 15 küçük sanayi sitesine sahip şehirde, Organize Sanayi Bölgeleri de bulunuyor. Yeni organize sanayi bölgeleri kurulması yönünde de çalışmalar yürütüldüğünü biliyoruz. Çalışmalar tamamlandığında, şehirde toplam 6 organize sanayi bölgesi faaliyete geçmiş olacak. Tüm OSB lerin bir an önce hizmete girmesiyle, şehrin sanayi üretiminde önemli bir ilerleme olacaktır. 12
Burada, MÜSİAD olarak üzerinde titizlikle çalışarak ortaya koyduğumuz projelerinden biri olan TOSİ, yani Toplu Sanayi İdaresi nden bahsetmek istiyorum. Projemiz, 81 ilde birer orta ölçekli sanayi bölgesi tesis edilmesini ifade ediyor. TOSİ ler, sanayi siteleri ve OSB arasında sıkışmış işletmeleri bir alternatifle buluşturacak. İşletmesini küçükten orta ölçeğe taşıma hedefi olan firmalara cesaret verecek. 13
Ülkemizde sanayi işletmeleri, küçük sanayi siteleri yani yaklaşık 100-150 metrekarelik sanayi tesislerinde üretimlerini gerçekleştiriyor. Bu işletmelerin, maddi imkân yetersizliğinden dolayı 3 bin metrekarelik Organize Sanayi Bölgelerinde yer almaları mümkün olmuyor. Fiziki ortam, üretim şartlarını etkiliyor ve üretim miktarları düşük oluyor. Bu projemizin ana çıkış fikri, fiziki şartları büyüterek, firmaları büyük hedeflere yönlendirmektir. Bu bizim, bilhassa KOBİ ler için oldukça önem verdiğimiz bir proje. 14
Ekonomik ve toplumsal kalkınmayı gerçekleştirebilmekteki başarı, bölgeler arasındaki dengesizliklerin giderilmesiyle doğru orantılıdır. Bu da ancak, yerel ve bölgesel kalkınmayı sağlamakla mümkün olabilmektedir. Yerel ve bölgesel kalkınmanın sağlanmasında yerel yönetimlere ve sivil toplum kuruluşlarına çok önemli görevler düşmektedir. STK lar, sahip oldukları avantajları kullanarak, ulusal kalkınmayı sağlayabilecek bir işleve sahiptirler. Dünyanın en yaygın ve etkin STK sı ve güçlü bir sermaye platformu olarak MÜSİAD a da bu noktada büyük görev düştüğünün farkındayız. 15
Bu görevi hakkıyla yerine getirebilmek için üyelerimiz ve tüm ekibimizle buna kafa yoruyoruz. MÜSİADlı iş insanları olarak, sürekli daha iyiye ulaşmak ve ülkemizin kalkınmasına daha fazla katkı sunmak için çalışıyoruz. Kurulduğumuz günden bugüne, bu konuda elimizi taşın altına koymaktan çekinmedik, çekinmeyiz. MÜSİAD olarak her zaman daha fazla yatırım yapmanın, daha fazla üreterek istihdam imkânları oluşturmanın peşinde olduk. Bunu yaparken, hiçbir koşulda değerlerimizden ayrılmadan hareket ettik. 16
Ulaştığımız noktaya baktığımızda, gayretlerimizin karşılığını aldığımızı görüyoruz. MÜSİAD bugün, ülkemizin kalkınmasında etkin rol oynayan güçlü bir sermaye platformu haline geldi. Yalnız Türkiye de değil, dünyanın dört bir yanında iş insanlarıyla buluşuyoruz. Yeni işbirlikleri kurarken, birbirimizin tecrübe ve birikimlerinden de faydalanıyoruz. Uluslararası organizasyonlarımızla, iş dünyamızı dünyaya tanıtıyor, dünyadan değerli iş insanlarıyla buluşuyoruz. 17
Dünyanın önde gelen iş insanlarını bir araya getirdiğimiz Uluslararası organizasyonlarımızdan biri olan EXPO Turkey by Qatar fuarımızı, bu yıl ocak ayında, Katar ın başkenti Doha da düzenledik. İki yılda bir düzenlediğimiz, dünyanın dört bir yanından, binlerce iş insanının katılım sağlayacağı MÜSİAD EXPO yu da, 21-24 Kasım tarihlerinde İstanbul da gerçekleştireceğiz inşallah. Teşkilat yapımızı tüm dünyada genişletiyoruz. İş dünyasına hizmetimizi, 73 ülkede 197 irtibat noktasıyla sürdürüyoruz. Bu sayıyı artırabilmek için gece gündüz çalışıyoruz. 18
Fakat tabii, bizim asıl gayemiz rakamsal artış değil; hiçbir zaman olmadı. Şube ve temsilci sayısı yüksek, fakat işlevi sorgulanır bir yapı olmaktan her zaman imtina ettik. Biz, şubeleşmenin ötesinde, temas ettiğimiz insan sayısını artırmak için çabalıyoruz. Çin den Amerika ya, dünyanın dört bir yanında teşkilatlanmamızı bu temel üzerine kuruyoruz. Geçtiğimiz haftalarda yurt dışında Belçika ve Tiflis, yurt içinde Yozgat ve Karaman şubelerimizin açılışını gerçekleştirdik. 19
Elbette bunu yalnız bir teşkilatlanma başarısı olarak göremeyiz. Bu gururu bize yaşatan başarımızda, her bir üyemizin ve bizimle gönül birliği kurmuş yol arkadaşlarımızın payı vardır. Başarımız da, dostlarımızın desteği de bize her daim sorumluluklarımızı hatırlatmaktadır. Bu çaba ve desteğe layık olmak da bizim öncelikli görevlerimizdendir. Değerli Misafirler, İş dünyası olarak, her fırsatta üretim ve yatırımlar artmalı, istihdam oranları yükseltilmeli diyoruz. 20
Son sanayi verilerine baktığımızda da bunun sağlandığını, yatırımların artarak sürdüğünü görüyoruz. Fakat son dönemde ülkemizin ve iş dünyamızın gündeminde sıcak bir konu var: kurdaki artış. Bildiğiniz gibi, 2017 yılında kurda çok ciddi dalgalanmalar yaşandı. Türk Lirası, dolar karşısında yaklaşık yüzde 8, Euro karşısında ise yüzde 22 değer kaybına uğradı. İş dünyası için bu dalgalanmalar son derece mühim olduğundan, hemen hemen bütün sektörler bu konuya odaklanmış durumda. 21
Fakat, ortada bir gerçek daha var ki, enflasyon, bu dalgalanmadan daha büyük ve derin bir sorundur. Döviz kurunun yükselmesinin önemli nedenlerinden birisi, insanların paralarının değerini koruma isteğidir. Paranın değer kaybının nedeni, enflasyondur. Enflasyon, ekonomik, sosyal hatta siyasal maliyeti olan bir vakadır. Enflasyon kontrol altına alınabilirse, TL'nin alım gücü, dolayısıyla da değeri korunur. Köklü bir çözüm için, enflasyonu kontrol altına almak zorundayız. 22
Değerli Misafirler, Sözlerime son verirken, Sayın Cumhurbaşkanımızın ilanıyla birlikte girdiğimiz erken seçim dönemine ilişkin görüşlerimi kısaca paylaşmak istiyorum. İş dünyası, büyümek ve yeni yatırımlar için cesaret bulabilmek için güven ve istikrar ortamına ihtiyaç duyar. Bunlar yoksa yatırımdan geri durur, küçülmek zorunda kalır. Ülkemizde hâlihazırda süren istikrar ortamının, 16 Nisan Referandumu nda milletimizden onay alan Cumhurbaşkanlığı Hükümet 23
Sistemi nin bir an önce hayata geçmesiyle daha da güçleneceğine inanıyoruz. Dolayısıyla, 24 Haziran da gerçekleşecek olan erken seçimi, iş dünyası olarak son derece olumlu karşıladığımızı bir kez daha ifade etmek istiyorum. Bizler, Güçlü Türkiye ye inanıyoruz ve yeni sistemle birlikte bu hedefimize daha kararlı ve hızlı şekilde ilerleyeceğimizden de şüphe duymuyoruz. Seçimin, ülkemiz için hayırlar getirmesini diliyorum. 24
Bu duygu ve düşüncelerle sizleri selamlarken, Samsun Şube Başkanım ve Şube Çalışanlarımız başta olmak üzere, bu organizasyonda emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Abdurrahman Kaan MÜSİAD Genel Başkanı 25