2018-2019 Eğitim Yılı Dönem V Ortopedi ve Travmatoloji Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Prof. Dr. Mesut A. ÜNSAL Doç. Dr. Eyüp Burak SANCAK Dr. Öğr. Üyesi Ümit Ali MALÇOK Staj Eğitim Sorumlusu: Doç. Dr. Burak KAYMAZ Genel Bilgiler: Staj süresi: AKTS kredisi: 3 hafta 4 kredi Eğitimin yürütüldüğü yer: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Staj öğretim üyeleri: Doç. Dr. Burak KAYMAZ Dr. Öğr. Üyesi Gürdal NUSRAN Dr. Öğr. Üyesi Ali BİLGE
Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı;ekstremiteler, pelvis ve omurga hastalıkları ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Kemik, kas, ligaman, tendon yapılarının histolojisi, fizyolojisi, patolojisi ve özellikle de travmalar sonrası meydana gelen yaralanmaların tanısı ve tedavisini yapmayı hedeflemektedir. Bunlar dışında ekstremite ve eklem rekonstrüksiyonları, çocuk gelişimsel hastalıkları, spor yaralanmaları, el cerrahisi, omurga deformiteleri, kemik ve kas tümörleri Ortopedinin ilgi alanı içindedir. Üç haftalık program süresi içinde en sık görülen ortopedik sorunlarının tanıları ve tedavileri hakkında detaylı bilgiler verilmektedir. STAJIN AMACI :Bu staj süresinde öğrencilere, Ortopedi ve Travmatoloji ve Klinik anatomi konusundaki bilgilerin pekiştirilmesi ve temel muayene yöntemlerinin öğretilmesi amaçlanmaktadır. STAJIN HEDEFLERİ: Bu staj sonunda öğrencilerin ; 1.Kas-İskelet sistemi problemlerini değerlendirebilecek temel becerileri kavrayabilmeleri, 2.Yaygın ve acil kas-iskelet sistemi problemlerini değerlendirebilmeli, 3.Konularla ilgili teorik bilgiyi belirtebilmeleri, 4.Tanı vetedaviyidestekleyecektemelbilgiyikavrayabilmelerihedeflenmektedir. Bu dönemin sonunda öğrenciler; preklinik dönemde kazandıkları bilgi ve becerileri klinik disiplinlere entegre ederek, çocuklarda ve erişkinlerde görülen kas, kemik ve sinir sistemi hastalıklarını muayene tanı ve tedavi yaklaşımlarını rehber yardımıyla uygulayabileceklerdir. Ölçme ve Değerlendirme 1. Birinci aşamada tüm öğrenciler çoktan seçmeli sorulardan oluşan test ile değerlendirilir. 2. Çoktan seçmeli sınav barajdır, 60 alamayan öğrenciler başarısız olurlar. Başarı barajını geçen öğrenciler sözlü sınava girmeye hak kazanırlar. 3. İkinci aşamada barajı geçen öğrenciler yapılandırılmış sözlü sınava alınırlar. 4. İki aşamada değerlendirme tamamlanır. 5. Staj sonu notu, yazılı sınav notunun %50 siile sözlü sınav notunun %50 si toplanarak hesaplanır. 6. Staj sonu notu 60 ve üzerinde olanlar stajdan başarılı kabul edilir.
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI Haftalık Ders Programı 1. Hafta Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma 08.00-09.00 ORT_U01 Staj Tanıtımı ve Düzeni ORT_U09 ORT_U15 ORT_U21 ORT_U27 09.00-09.50 ORT_U02 Staj Tanıtımı ve Düzeni ORT_U10 ORT_U16 ORT_U22 ORT_U28 10.00-10.50 ORT_U03 Stajer Öğrencilerle Tanışma ORT_01 Ortopedi Giriş ve Temel Kavramlar 1 ORT_03 Kırık ve Kırık İyileşmesi ORT_05 Açık Kırıklara Yaklaşım ORT_07 Omurga Travmaları 1 11.00-11.50 ORT_U04 Stajer Öğrencilerle Tanışma ORT_02 Ortopedi Giriş ve Temel Kavramlar 2 ORT_04 Çocuk Kırıkları ve Yaklaşım ORT_06 Artrozlar ORT_08 Omurga Travmaları 2 12.30-13.20 ÖĞLE ARASI 13.00-13.50 ORT_U05 ORT_U11 ORT_U17 ORT_U23 ORT_U29 14.00-14.50 ORT_U06 ORT_U12 ORT_U18 ORT_U24 ORT_U30 15.00-15.50 ORT_U07 ORT_U13 ORT_U19 ORT_U25 ORT_U31 16.00-16.50 ORT_U08 ORT_U14 ORT_U20 ORT_U26 ORT_U32
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI Haftalık Ders Programı 2. Hafta Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma 08.00-09.00 ORT_U33 ORT_U39 ORT_U45 ORT_U51 ORT_U57 09.00-09.50 ORT_U34 ORT_U40 ORT_U46 ORT_U52 ORT_U58 10.00-10.50 ORT_09 Multitravmalı Hastaya Yaklaşım 1 ORT_11 Üst Ekstremite Travmaları ORT_13 Üst Ekstremite Problemleri ORT_15 Gelişimsel Kalça Displazileri 1 ORT_17 Omurga Deformiteleri 1 11.00-11.50 ORT_10 Multitravmalı Hastaya Yaklaşım 2 ORT_12 Alt Ekstremite Travmaları ORT_14 Kırık, çıkık ve Komplikasyonları ORT_16 Gelişimsel Kalça Displazileri 2 ORT_18 Omurga Deformiteleri 2 12.30-13.20 ÖĞLE ARASI 13.00-13.50 ORT_U35 ORT_U41 ORT_U47 ORT_U53 ORT_U59 14.00-14.50 ORT_U36 ORT_U42 ORT_U48 ORT_U54 ORT_U60 15.00-15.50 ORT_U37 ORT_U43 ORT_U49 ORT_U55 ORT_U61 16.00-16.50 ORT_U38 ORT_U44 ORT_U50 ORT_U56 ORT_U62
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI Haftalık Ders Programı 3. Hafta Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma 08.00-09.00 ORT_U63 ORT_U69 ORT_U75 ORT_U81 Serbest Çalışma Zamanı 09.00-09.50 ORT_U64 ORT_U70 ORT_U76 ORT_U82 Serbest Çalışma Zamanı 10.00-10.50 11.00-11.50 ORT_19 Ortopedik Benign Tümörler ORT_20 Ortopedik Malign Tümörler ORT_21 Pediatrik Ayak Deformiteleri ORT_22 Osteomyelit-Septik artrit ORT_U77 ORT_U78 ORT_U83 ORT_U84 DEĞERLENDİRME SINAVI 12.30-13.20 ÖĞLE ARASI 13.00-13.50 ORT_U65 ORT_U71 ORT_U79 ORT_U85 14.00-14.50 ORT_U66 ORT_U72 ORT_U80 ORT_U86 DEĞERLENDİRME SINAVI 15.00-15.50 ORT_U67 ORT_U73 Serbest Çalışma Zamanı Serbest Çalışma Zamanı 16.00-16.50 ORT_U68 ORT_U74 Serbest Çalışma Zamanı Serbest Çalışma Zamanı
Teorik Derslerin Öğrenim Hedefleri ORT-01/02 Ortopedi Giriş ve Temel Kavramlar Kas iskelet sistemi terminolojisini bilmeli Olası hastalıkların isimlerini sayabilmeli Kas iskelet sistemi muayene ilkelerini sayabilmeli Kas iskelet sistemi tanı algoritmasını açıklayabilmeli Kas iskelet sisteminde sık görülen ağrı ve hareket kısıtlılık nedenlerini sayabilmeli Bu sorunların nedeni ve gidişatı ve sonuçlarını hasta ve/veya yakınlarına açıklayabilmeli Kas İskelet sistemi anamnezini alabilmeli Sık kullanılan klinik testlerin neden ve nasıl yapıldığını ayırdetmeli Artritin tanımını yapabilmeli Fibromyaljinin tanımı yapabilmeli ORT-03 Kırık ve Kırık İyileşmesi Kemik kırığının tanımı, sınıflandırmasını bilmeli Kemik histolojisi ve kemik tipleri bilmeli Erişkin ve çocuk kırıklarının tedavi farkları ayırt edebilmeli Kırık, çıkık ve burkulmada erken ve geç dönem komplikasyonları sayabilmeli Kırık kaynaması sürecini açıklayabilmeli ORT-04 Çocuk Kırıkları ve Yaklaşım Çocuk kırıklarının yetişkin kırıklarındaki farkları sayar Kırık, çıkık ve burkulması olan hastanın bulgularının değerlendirir İleri tedavi gerektiren durumların belirleyip ilk müdahale sonrasında uygun şartlarda travma merkezine yönlendirebilmeli Kırığın yaratabileceği ek problemleri bilmeli Multi-travmalı hastanın sorunlarını doğru olarak belirlemeli ORT_05 Açık Kırıklara Yaklaşım Açık Kırık tanımını yapabilmeli Açık Kırık sınıflandırılması bilmeli Açık Kırık belirti ve bulguları bilmeli Açık kırıklar kapalı kırığa dönüştürülmesini bilmeli Tedavi prensiplerinin bilinmesi ve geçici ya da acil tedavinin yapılmasını sağlamalı ORT_06 Artrozlar Artrozun tanımını bilmeli Artrozun sınıflamasını yapabilmeli Artrozun belirti ve bulgularını bilmeli (Eklem ağrısı ve Hareket kısıtlılığı) Artrozun oluşmasından önceki önlemleri bilmeli Artrozun tedavi prensiplerini bilmeli
ORT_07/08 Omurga Travmaları Omurga travmalı hastalara ilk müdahaleyi bilir. Omurga travmalı hastanın değerlendirmesini yapabilir. Omurga kırıklarında sınıflama yapabilir. Omurga ve omurilik yaralanmalarına ilk müdahaleyi öğrenir. Omurganın stabilizasyon yöntemleri hakkında fikir sahibi olur. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın muayenesi hakkında temel kavramları öğrenir. Olay yeri ve acil serviste hastanın değerlendirilmesi hakkında temel kavramları öğrenir. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın pozisyonlanması, taşınması hakkında bilgi sahibi olur. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın doğru yöntemlerle muayene eder. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastaya stabilizasyon cihazları uygulaması yapabilir. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın acil müdahale ve sevk kriter ve yöntemlerini bilir. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın görüntüleme yöntemleri hakkında analiz yapabilir. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın tanısını netleştirmek için gerekli yöntemleri uygun sırada seçer. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın sorunlarını anatomik oluşumlarla ilişkilendirir. Omurga ve omurilik yaralanmalı hastanın tanısını uygun terminolojiyi kullanarak ifade eder. Ortopedik acile yaklaşım ilkelerini uygun terminoloji ile açıklar ve tartışır. Ortopedik acile multidisipliner yaklaşım ilklerini bilir ve uygular. Ortopedik travmalı hastanın kurum içi veya dışı transport ve müdahale koşullarını bilir ve tartışır. ORT_09/10 Multi-travmalı Hastaya Yaklaşım Sık görülen ekstremite ve pelvis yaralanmalarını tanımlar. Belirti ve bulgularını tanımlar. Hasar kontrollü ortopediyi tanımlar. Hasar kontrollü ortopedi mantığıyla tedavi modalitelerini bilir. Ektremite ve pelvis yaralanmalarının oluş mekanizmalarını kavrar. İlk müdahalede neler yapması gerektiğini bilir. Özellikle pelvis yaralanmalı hastalarda hipovolemik şoku tanır ve tedavi yöntemlerini bilir. Travmalı hastadan anamnez alır, muayene eder Kırıklarda atel tespiti uygular. Zorunda kalırsa basit çıkıkları redükte edebilir. Basit yumuşak doku yaralanmalarını tedavi eder, kırık ve çıkıklı hastaları uygun sevk zincirinde sevk eder. Kırık ve çıkıklarda sorumluluğunun ve yapması gerekenlerin sınırlarını öğrenir. Basit ve komplike kırıkların tedavi sonuçlarının farklılık gösterdiğini bilir Kırık ve çıkıklı hastalarda tanısal testlerin nasıl kullanılması gerektiğini öğrenir. Ortopedik multitravmalı hastaların, özellikle pelvis yaralanmalı hastaların hipovolemi nedeniyle ölebilecekleri konusunda dikkatli olmayı öğrenir. Acil hastanın tedavisinin multidisipliner olduğunu bilir. Ortopedik travmalı hastaya bir bütün olarak yaklaşımı öğrenir. Pratisyen hekim olarak yapması gerekenleri bilir ve hastanın uygun transportunu sağlar.
ORT_11 Üst Ekstremite Travmaları Kırık ve çıkıkları tanımlamalı Kırık ve çıkıkların belirti ve bulgularını sayabilmeli Sık görülen üst ekstremite kırıklarını sayabilmeli Kırık ve çıkıkları sınıflayabilmeli Kırık ve çıkıkların tedavi yöntemlerini bilmeli ORT_12 Alt Ekstremite Travmaları Ortopedik travmalı hastadan anamnez alabilmeli Ortopedik travmalı hastayı doğru yöntemlerle muayene etmeyi bilmeli Kırık ve çıkıkların geçici tespitini yapabilmeli Kırık ve çıkıklı hastanın acil müdahale ve sevk kriter ve yöntemlerini bilmeli Travma sonrası kopan uzvun uygun olarak taşınmasını sağlayabilmeli ORT_13 Üst Ekstremite Problemleri Üst ekstremite de sık görülen ağrı ve hareket kısıtlılık nedenlerini bilmeli Üst ekstremite hastalıklarının isimlerini bilmeli Bu sorunların nedeni ve gidişatı ve sonuçlarını hasta ve/veya yakınlarına açıklayabilmeli Tedavi prensiplerini öğrenmeli Üst ekstremite hastalıklarının tanı algoritmasını bilmeli ORT_14 Kırık ve Komplikasyonları Kırığı tanımlayabilmeli Atel hazırlayabilmeli ve uygulayabilmeli Bandaj, Turnike uygulayabilmeli Kırığın komplikasyonlarının tedavisini bilmeli Komplikasyonları engelleyecek korunma yöntemlerini bilmeli ORT_15/16 Gelişimsel Kalça Displazileri GKD yi tanımlar. GKD belirti ve bulgularını sayar. GKD nin patofizyolojisini bilir. GKD risk faktörlerini bilir. GKD fizik bakı ve görüntüleme yöntemlerini bilir. GKD Risk faktörlerini sorgulayacak anamnez alır. Çocuk hastada doğru yöntemlerle kalça muayenesi yapar. GKD risk faktörleri + ve/veya fizik bakı bulguları + olguların sevk şeklini bilir. GKD li hastanın sorunlarını anatomik oluşumlarla ilişkilendirir. GKD li hastanın tanısını netleştirmek için gerekli yöntemleri uygun sırayla seçer. GKD li hastanın bulguları ve tanısını uygun terminolojiyi kullanarak ifade eder. GKD li hastada risk faktörlerini sorgulamayı bilir ve uygular. GKD fizik muayenesini ve görüntüleme yöntemlerini bilir ve uygular. Tortikollisin GKD ye eşlik edebileceğini bilir.
ORT_17/18 Omurga Deformiteleri Omurga hastalıklarının neler olduğunu öğrenir. Omurga hastalıklarının değerlendirmesini yapabilir. Skolyoz ve kifozu tanımlayabilir. Omurga hastalıklarında temel kavramları öğrenir. Omurga hastalığı olan hastaların anamnez ve fizik muayene ilkelerini öğrenir. Omurga hastalıklarının ayırıcı tanısını yapabilir. Omurga hastalıklarında acil durumları öğrenir. Omurga hastalığı olan hastaların anamnez ve fizik muayenesini yapabilir. Omurga deformitesi olan hastaların muayene yöntemleri ve tanıları hakkında analiz yapabilir. Omurga rahatsızlığı kaynaklı acil durumları analiz edebilir. Omurga hastalıkları olan hastaların tanısını netleştirmek için gerekli yöntemleri uygun sırada seçer. Omurga hastalıkları olan hastaların sorunlarını anatomik oluşumlarla ilişkilendirir. Omurga hastalıkları olan hastaların tanısını uygun terminolojiyi kullanarak ifade eder. Omurga hastalıkları olan hastaların değerlendirmesini uygun terminoloji ile açıklar ve tartışır. Omurga hastalıklarına multidisipliner yaklaşım ilklerini bilir ve uygular. ORT_19 Ortopedik Benign Tümörler Neoplazi tanımını yapabilmeli Benign ve malign tümör kavramını öğrenmeli Kas- iskelet sitemi tümörlerinde uygulanan sınıflama sistemlerini, sınıflamalar ve tanımlamalar yapabilmeli Sık karşılaşılan kas-iskelet sistemi tümörlerinin isimlerini öğrenmeli Benign ve malign tümörlerin sınıflandırmasını yapabilmeli ORT_20 Ortopedik Malign Tümörler Kas -iskelet sistemi tümörlerinin genel sınıflandırmasını yapabilmeli Kas -iskelet sistemi tümörlerinin tanı algoritmasını bilmeli Kas -iskelet sistemi tümörlerinin genel radyolojik özelliklerini sayabilmeli Biopsi ilke ve prensiplerini sayabilmeli Kas -iskelet sistemi tümörlerinde metastaz kavramını ve metastaz tiplerini öğrenmeli ORT_21 Pediatrik Ayak Deformiteleri Çocuklarda bacak ağrılarını tanımlayabilmeli Çocuklarda anguler ve rotasyonel bacak deformitelerini tanımlayabilmeli Çocuklarda düz tabanlığı tanımlayabilmeli Çocuklarda içe dönük ayağın tedavi prensiplerini bilmeli Çocuklarda görülen ayak anomalilerini engelleyebilecek bilgi ve korunma yöntemlerini bilmeli
ORT_22 Osteomyelit-Septik artrit Osteomyelitin tanımını yapabilmesi Osteomyelitin klinik seyrini bilmelisi Osteomyelit tedavisini bilmeli Septik artrit tanısı koyabilmeli Septik artrit laboratuar bulgularını bilmeli UYGULAMA DERSLERİ ÖĞRENİM HEDEFLERİ İskelet kas sistemi ile ilgili bulguları seçebilme Semptomları ayırt ederek detaylı bilgi alabilmek için tanıya götürebilen soru sorabilme Hastalık hikayesinin ortaya konulabilmesi için semptomlarla ilişkili soru sorabilme Hastalıklar arası ilişkinin olabileceğinden yola çıkarak bağlantı kurabilecek sorular sorabilme Öykü sonucunda bir hastalık kurgusuna ulaşabilme ve yazılı hale getirebilme Mental durumunun anlaşılabileceği soruları sorabilme Sorulara aldığı cevapları yorumlayabilme Olgunun adli olup olmadığına basit olarak karar verebilme Adli olgu muayene şartlarını bilme Yaralanmaların çeşitlerini tanıyabilme Delil olabilecek nesneleri koruma altına almayı ve saklamayı bilme Bilinç seviyesinin belirlemede kullanılan Glaskow koma skalasını uygulayabilme İskelet kas sistemi yaralanmaları ile ilgili soruları sorabilme Alınan cevapları anlamlandırabilme Ekstemitelerde inspeksiyonda patolojileri tanıyabilme Ekstremite, pelvis ve omurga yaralanmalarında fizik muayene yapabilme becerisi edinebilme Pediatrik hastaların hareketlerini yorumlayabilme Kas tonusunu ve eklem hareket patolojilerini değerlendirebilme Yürüyüş bozukluklarını yorumlayabilme Motor muayeneyi yapabilme ve kuvvet kayıplarını değerlendirebilme Refleks muayenelerini tekniğine uygun yapabilme Yapılacak uygulamaya göre onam seçebilme Aydınlatılmış onamı hasta ve şahitlere açıklayabilme
Aydınlatılmış onam alımındaki hukuki sürece göre yapılandırılmış formları doldurabilme Hastanın epikrizinde bulunması gereken asgari bilgilerin önemini bilerek kayıt etme Otomasyon sistemine gerekli bilgileri girebilme Epikriz formunda ilgili alanlara girilecek gerekli bilgileri seçebilmeli Otomasyon sisteminden epikriz çıktısı alabilme Görüntüleme sonuçlarını epikriz olarak hazırlayabilme Kurum içi farklı servise hasta sevk ve transportunun aşamalarını uygulayabilme Elektif olarak sevk edilecek hastanın sevk formunu hazırlayabilme Elektif sevklerde gerekli iletişimi yapabilme Acil sevk sisteminin işleyişini bilme ve görüşme yapabilme Acil sevklerde gerekli olan adli ve adli olmayan formları karşı tarafın kavrayabileceği tarzda düzenleyebilme Sevk sırasında gerekli donanıma karar verebilme Reçete düzenlerken diğer sistemik hastalıklarını göz önüne alabilme Yan etkileri değerlendirerek hastayı bilgilendirebilme Kas iskelet sistemi ağrıları için reçete düzenleyebilme Direk grafileri değerlendirebilmeli, kırığı tanıyabilme Magnetik rezonans raporlarını anlayabilmeli Bilgisayarlı tomografi raporlarını anlayabilmeli Alçı, atel yapabilme Kırığın geçici tesbitini ve hastanın transportunda yapılması gerekenlere karar verebilme
ÇOMÜ Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Staj Eğitim Programının 2014 uçep de kapsadığı başlıklar Semptom Durumlar Listesi A. Semptomlar/Durumlar Listesi 36. Eklem ağrısı - şişliği 37. Eklemlerde hareket kısıtlılığı 16. Yaralar ve yaralanmalar B. Adli ve/veya Psikososyal Durumlar Listesi 72.Kas iskelet sistemi ağrıları (bel, boyun, sırt, kalça ve ekstremite ağrısı Çekirdek Hastalıklar/Klinik Problemler Listesi 33. Artrit T 62. Çıkık T-A-K 94. Ekstremite kırıkları A 95. Ekstremitetravması T-A 105. Fibromiyalji T 115. Gelişimsel kalça displazisi (Kalça çıkığı) ÖnT-K 178. Kemik tümörleri ÖnT 234. Omurga şekil bozuklukları T-K 235. Omurga yaralanmaları A 238. Osteoartrit TT-K-İ 239. Osteomyelit ÖnT 303. Tenosinovitler TT 311. Tortikolliz T
Temel Hekimlik Uygulamaları Listesi A. Öykü alma 1. Genel ve soruna yönelik öykü alabilme 4 B. Genel ve soruna yönelik fizik muayene 14. Kas iskelet sistemi muayenesi 3 C. Kayıt tutma, raporlama ve bildirim 2. Aydınlatma ve onam alabilme 4 3. Epikriz hazırlayabilme 4 4. Hasta dosyası hazırlayabilme 4 5. Hastaları uygun biçimde sevk edebilme 4 7. Raporlama ve bildirimi düzenleyebilme 3 8. Reçete düzenleyebilme 4 D. Laboratuvar testleri ve ilgili diğer işlemler 2. Dekontaminasyon, dezenfeksiyon, sterilizasyon, antisepsi sağlayabilme 4. Direkt radyografileri okuma ve değerlendirebilme 3 9. Laboratuvar inceleme için istek formunu doldurabilme 4 19. Tarama ve tanısal amaçlı inceleme sonuçlarını yorumlayabilme E. Girişimsel ve girişimsel olmayan uygulamalar 4 3 21. Glasgow koma skalasının değerlendirilebilme 4 24. Hastanın uygun olarak taşınmasını sağlayabilme 4 25. Hastaya koma pozisyonu verebilme 4 54. Servikal collar (boyunluk) uygulayabilme 4