T.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017ÖĞRETİM YILI DÖNEM VI HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI INTÖRN PROGRAMI Dekan Dekan Yardımcıları Başkoordinatör Başkoordinatör Yardımcısı Dönem Koordinatörü Dönem Koordinatör Yardımcısı Ali BORAZAN Şehmus ERTOP Doç. Dr. V. Haktan ÖZAÇMAK Banu DOĞAN GÜN Doç. Dr. Erol AKTUNÇ Selim AYDEMİR Ülkü ÖZMEN DİSİPLİN/BÖLÜM Program Sorumlusu ÖĞRETİM ÜYELERİ 1
INTERN PROGRAMI UYGULAMALARI Saat Konferans 50 Araştırma Planlama ve Uygulama 32 Kurum Gezisi 30 Alan Uygulaması 192 Seminer 9 Literatür tartışması 3 HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI INTÖRN PROGRAMI Fakültemiz mezuniyet öncesi eğitim programının son yılında yer alan iki aylık Kırsal Hekimlik Stajı Eğitim Programı süresince, disiplininin temel ilkeleri ışığında Temel Sağlık Hizmetleri yaklaşımını ve birinci basamak sağlık hizmetlerini tanıtmaya, konuya yönelik bilgi ve deneyimlerin arttırılmasına çalışılmaktadır. Pratisyen hekimler hizmet sunduğu bölge ve insanlar için sadece bir hekim değil, aynı zamanda toplumun aydınlanmasına ve kalkınmasına katkıda bulunan birer toplumsal liderdirler. Sağlık hizmetleri, alanlarında yetkin, eğitilmiş kişilerin işbirliği ile yürütülür. Ortak bir amaç için işbirliği yapan kişilerin oluşturduğu bu gruba ekip denir. Ekibin çalışmalarının amacına ulaşabilmesi için kişiler arası iletişim vazgeçilmezdir. Bu stajda amaç sağlık hizmetleri ekibinin bir üyesi olmayı, sağlık sorunlarına ve çözüm yollarına toplumsal bir bakış açısıyla yaklaşmayı öğrenmektir. Staj programı her biri kendi içinde bütüncül bir yaklaşımı hedefleyen, diğerleri ile ilintili 9 temel modülden oluşmaktadır. Her modül kapsamında gerçekleştirilecek olan etkinlikler bir öğretim üyesinin danışmanlığında yürütülecektir. Modüllerin izlenmesiyle paralel olarak hekim adaylarının katılacakları farklı uygulamalar bulunmaktadır. Bu uygulamalar ve genel özellikleri şu şekildedir: Konferans: Staj programı kapsamında planlanan her bir modülde ilgili öğretim üyesi tarafından hazırlanarak gerçekleştirilen sunumlardır. : Hekim adaylarının staj programı kapsamında ilgili öğretim üyesi danışmanlığında, belirledikleri bir konuda planlayarak gerçekleştirdikleri ve raporlayarak sunacakları araştırmaya yönelik çalışmalardır. Kurum gezisi: Hekim adaylarının belirlenmiş kuruluşlara ilgili öğretim üyesi danışmanlığında gerçekleştirecekleri ziyaretlerdir. Alan uygulaması: Hekim adaylarının birinci basamak sağlık hizmetlerini sunuldukları yerde gözlemlemeleri için yapacakları çalışmalardır. Seminer: Hekim adaylarının hazırlayarak gerçekleştireceği sunumlardır. Literatür tartışması: Hekim adaylarının disiplini kapsamında gerçekleştirilmiş ve yayınlanmış araştırmaları değerlendirdikleri çalışmalardır. Kırsal Hekimlik Stajı bitiminde hekim adaylarının öğretim üyeleri tarafından sunulan konferanslarla bilgi düzeylerine katkı sağlanması, birinci basamak sağlık hizmetlerini sunuldukları yerde gözlemleyerek ve hizmete katılarak becerilerini geliştirmeleri, seminer hazırlama, bilimsel araştırma planlama, gerçekleştirme ve raporlama deneyimlerini arttırmaları beklenmektedir. Bu kapsamda, hekim adayları, bir yandan sağlık ekibinin birer üyesi olarak eğitim programına katılırken, diğer yandan Anabilim Dalı akademik ekibinin de birer üyesi olacaklardır. Dönem-VI Kırsal Hekimlik Stajı 2015-2016 Çalışma Programı 1. Hafta: nda Temel Yaklaşımlar ve Epidemiyoloji Modülü nda Temel Yaklaşımlar ve Epidemiyoloji başlığının irdeleneceği ilk haftanın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan ilki, hekim adaylarının disiplininin sağlık sorunlarını ve bu sorunların çözümleri toplumsal boyutları ile irdeleyen temel yaklaşımlarını kavramasıdır. Bu yaklaşım staj programının ilerleyen haftalarında incelenecek konuların ele alınış biçimi için de temel oluşturacaktır. Kırsal Hekimlik Stajı eğitim programının hekim adaylarına kazandırmayı amaçladığı becerilerden biri de araştırma planlaması ve raporlanmasıdır. Bu kapsamda, hekim adayları program süresince bir araştırma konusu belirleyecek, konuya yönelik bir araştırma planı geliştirecek, araştırmayı gerçekleştirerek raporlayacak ve programın son haftasında sunacaklardır. İlk haftanın temel amaçlarından diğeri, hekim adaylarının araştırma yöntemlerine yönelik bilgilerinin tazelenmesi, araştırma konusu seçiminde rehberlik sunulması ve araştırma planının oluşturulmasıdır. 2
Tanışma ve program tanıtımı 10:15 18.06.001 disiplininin gelişimi ve temel yaklaşımlar 13:3 18.06.002 Temel Sağlık Hizmetleri 18.06.003 Epidemiyolojinin tanımı ve kullanım alanları 10:15 18.06.004 Araştırma raporunun bileşenleri ve yazılması 18.06.005 Tanımlayıcı araştırmalar 18.06.006 Kesitsel araştırmalar 18.06.007 Olgu-kontrol araştırmaları 18.06.008 Kohort araştırmaları 18.06.009 Müdahale araştırmaları 18.06.010 Metodolojik araştırmalar 18.06.011 Toplum taramaları 18.06.012 Epidemiyolojide nedensellik 18.06.013 Epidemiyolojide hata kaynakları 18.06.014 Anket yöntemi ve anket hazırlama 18.06.015 Örnekleme yöntemleri 2. Hafta: Sağlık Yönetimi Modülü Sağlık Yönetimi başlığı altında programlanan bu haftada temel amaç hekim adaylarının Türkiye de sağlık hizmetleri örgütlenmesi, birinci basamak sağlık hizmetleri, birinci basamak sağlık kuruluşları hakkındaki bilgilerinin arttırılmasıdır. Hekim adayları bu haftanın ilk gününde söz konusu konularla ilgili bilgileri ilgili öğretim üyesi ile tartışacak, diğer dört günde ise, yine ilgili öğretim üyesi nezaretinde Toplum Sağlığı Merkezi ne giderek tartışılan konulara yönelik alan uygulaması yapacaktır. Söz konusu alan uygulamalarının bir diğer amacı da, hekim adaylarının öncelikle görev alacağı ve gerektiğinde yöneticisi olacağı birinci basamak sağlık hizmeti sunan kuruluşları ve bu kuruluşların görev tanımları ile çalışma prensiplerini yerinde gözlemlemesidir. 18.06.016 Türkiye de sağlık hizmetleri örgütlenmesi 18.06.017 Kamuda çalışmanın esasları 18.06.018 Birinci basamak sağlık kuruluşları 18.06.019 Birinci basamak sağlık kuruluşları 3
3. Hafta: Modülü na ayrılan üçüncü haftanın temel amacı, hekim adaylarının söz konusu hizmetlerin kimler tarafından ve nasıl sunulduğuna yönelik bilgi ve becerilerinin arttırılmasıdır. Bu kapsamda, hekim adayları, ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması alanlarında yaşanan öncelikli sorunları ve bu sorunların çözümüne yönelik birinci basamak sağlık hizmeti bileşenlerini ilgili öğretim üyesi ile tartışacak, ilgili kurumları ziyaret ederek hizmetleri yerinde gözlemleyecek, gebe, bebek ve çocuk izlemleri ile aile planlaması danışmanlık hizmetlerinin sunumuna aktif olarak katılarak becerilerini arttıracaktır. Hekim adayları bu haftalarda Aile Sağlığı Merkezlerini ve Ana-çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezini de ziyaret edecektir. 18.06.023 Birinci basamak sağlık hizmetlerinde bebek ve çocuk izlemleri Literatür tartışması Yrd. Doç. Dr. 4. Hafta: Okul Sağlığı-Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme 4. Hafta Modülü Ayrılan 4. haftanın temel amacı, hekim adaylarının söz konusu hizmetlerin kimler tarafından ve nasıl sunulduğuna yönelik bilgi ve becerilerinin arttırılmasıdır. Bu modülde Okul Sağlığı konusunda bir proje yaprak Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme uygulamalarına katılımları sağlanır Tarih: Saat: Etkinlik 14:00 Proje: Okul Sağlığı-Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme Seminer-Makale Proje Uygulaması: Okul Sağlığı- Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme Araştırma Uygulaması: Veri toplama Proje Uygulaması: Okul Sağlığı Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme Araştırma Uygulaması: Veri toplama Proje Uygulaması: Okul Sağlığı Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme Araştırma Uygulaması: Veri toplama Araştırma uygulaması: Toplanan verilerin değerlendirilmesi Seminer-Makale Uygulama Alanı Eğitim ve Araştırma Bölgesi Eğitim ve Araştırma Bölgesi Eğitim ve Araştırma Bölgesi Sorumlu Öğretim Elemanı 5. Hafta: Bulaşıcı Hastalıklar ve Bağışıklama Modülü Bu haftanın temel amacı, hekim adaylarının ulusal ölçekte ve birinci basamak sağlık hizmetlerinde bulaşıcı hastalıkların kontrolüne ve ulusal bağışıklama programına yönelik sunulan hizmetlere ilişkin bilgilerinin arttırılmasıdır. Ayrıca bu haftada İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü nü ziyaret edecek olan hekim adayları bu kapsamda il düzeyinde yürütülen çalışmaları inceleme ve sorumluları ile tartışabilme olanağı bulacaktır. 4
18.06.024 Bulaşıcı hastalıklar ile mücadele ilkeleri 18.06.025 Bulaşıcı hastalıklarda bildirim sistemi 18.06.026 Genişletilmiş bağışıklama programı 18.06.027 Salgın inceleme ve kontrolü VSD çalışması VSD çalışması Kurum Gezisi: İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü VSD çalışması 6. Hafta: Çevre Sağlığı Modülü Programın Çevre Sağlığı başlığına ayrılan bu haftasında hekim adaylarının sağlık ve sağlıksızlık durumunu belirleyen çevresel ögeleri ilgili öğretim üyeleri ile tartışmaları ve çevre sağlığına yönelik bilgilerini arttırmaları amaçlanmaktadır. Hekim adayları bu hafta ayrıca Çatalağzı Termik Santraline bir gezi gerçekleştireceklerdir. 18.06.028Sağlığı etkileyen çevresel ögeler 18.06.029Çevre sağlığı sorunları ve temel yaklaşımlar Literatür tartışması Kurum Gezisi: ÇATES 7. Hafta: İş Sağlığı Modülü Çalışma yaşamından kaynaklanan sağlık sorunları ve bu sorunların kontrolüne yönelik uygulamalar bu haftanın ana tartışma ve inceleme konularını oluşturmaktadır. Hekim adayları bu hafta Türkiye Taşkömürü Kurumu Kozlu Müessesesi ni ziyaret ederek iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarını yerinde gözlemleme ve tartışma olanağı bulacaklardır. 18.06.030 Çalışma yaşamında sağlığı etkileyen etmenler 18.06.031 İş Kazaları 18.06.032 Meslek hastalıkları Kurum Gezisi: TTK Kozlu Müessesesi Kurum Gezisi: TTK Kozlu Müessesesi 5
8. Hafta: Sağlık Yönetimi Modülü Sağlık Yönetimi başlığına ayrılan bu hafta programın ikinci haftasını tamamlayıcı niteliktedir ve temel amaç, hekim adaylarının farklı ülkelerde var olan sağlık sistemlerine yönelik bilgilerini arttırmaları, Türkiye de var olan sağlık sistemini farklı ülke deneyimleri ile karşılaştırmaları, sağlık politikalarını belirleyen temel dinamikleri ve sağlık ekonomisi ile ilgili temel özellikleri kavramalarıdır. 18.06.033 Sağlık politikalarını belirleyen dinamikler 18.06.034 Sağlık ekonomisi 18.06.035 Sağlık sistemlerinin sınıflandırılması 18.06.036 Küreselleşme ve sağlık reformları Prof. Dr 9. Hafta: Bölge Sağlık Yönetimi ve Epidemiyoloji uygulamaları Modülü Programın Bölge Sağlık Yönetimi ve Epidemiyoloji başlığına ayrılan bu haftasında hekim adayları alan çalışması yaptıkları bölgeyi tanıtan ve sağlık ölçütlerini irdeleyen bir sunum gerçekleştirecek, ayrıca staj programı dahilinde planlayarak gerçekleştirdikleri araştırmanın sunumunu yapacaklardır. Yine bu hafta hekim adayları staj başlangıcında kendilerine belirtilen konuda bir seminer hazırlayarak sunacaklardır. Araştırma planlama Araştırma planlama Yrd. Doç. Dr Araştırma planlama Araştırma raporu sunumu 16:30 İntern semineri: Grup-1 İntern semineri: Grup-2 16:30 Bölge sağlık yönetimi sunumu 16:30 Staj programının değerlendirilmesi ve geri bildirim 6