Nazirlər Kabineti Təhsil ocaqlarında, xəstəxanalarda vəsosial sahənin digər ictimai müəssisələrindəvətəndaşların qida normalarının tətbiq edilməsi haqqında Bakı şəhəri, 9 mart 1994-cü il Qərar 103 «Minimum istehlak büdcəsi haqqında» Qanununun qüvvəyə minməsi barədə» Milli Məclisinin qərarının həyata keçirilməsini təmin etmək məqsədilə, Nazirlər Kabineti qərara alır: 1. «Minimum istehlak büdcəsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununun qüvvəyə minməsi barədə» Milli Məclisinin qərarının həyata keçirilməsi tədbirləri haqqında» 1993-cü il 5 avqust tarixli, 432 saylı qərarına uyğun olaraq təhsil ocaqlarında, xəstəxanalarda və sosial sahənin digər ictimai müəssisələrində vətəndaşların qida normaları təsdiq edilsin. 2. Təhsil və tərbiyə müəssisələrində vətəndaşların qida normaları 1-3 saylı əlavələrə müvafiq olaraq təsdiq edilsin. 3. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin qocalar və əlillər evlərində məskunlaşanların qida normaları 4 saylı əlavəyə müvafiq olaraq təsdiq edilsin: 4. Xəstəxanalarda və müalicə-profilaktika müəssisələrində müalicə olunanların qida normaları 5 6 saylı əlavələrə müvafiq olaraq təsdiq edilsin. 5. Maliyyə və İqtisadiyyat Nazirliklərinə tapşırılsın ki, əlaqədar nazirliklərə maliyyə vəsaiti ayrılarkən ərzaq məhsullarının qiymətlərinin artımı nəzərə alınsın. 6. Yeni qida normalarının tətbiqi ilə əlaqədar: Səhiyyə Nazirliyi, Ədliyyə Nazirliyi və digər marağı olan nazirliklərlə razılaşdırmaqla, öz qüvvəsini itirəcək, yaxud dəyişikliklər ediləcək qərar və sərəncamlarının siyahısını hazırlayıb təqdim etsin; İqtisadiyyat, Səhiyyə, Təhsil, Maliyyə, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi nazirlikləri həmin məsələlərlə bağlı qüvvədə olan normativ sənədləri bu normalara uyğunlaşdırsınlar. 7. Bu qərar 1994-cü il martın 15-dən qüvvəyə minsin.
Baş nazir S.HÜSEYNOV 1994-cü il 9 mart tarixli, 103 saylı qərarı ilə təsdiq edilib 1 saylı əlavə Bütün tip internat məktəblərində olan yetim uşaqlar və valideyn himayəsindən məhrum olmuş uşaqlar üçün qida normaları (bir uşağa gün ərzində qramla) Ərzaq məhsulları (brutto, q) 7-17 yaşlı uşaqlar üçün Buğda çörəyi I növ 225 Buğda çörəyi II növ 100 Buğda unu I növ 39 Kartof unu 1 Yarmalar, makaron məmulatları, paxalalar 80 Kartof 370 Müxtəlif tərəvəzlər 470 Təzə meyvələr 300 Meyvə və tərəvəz şirələri 200 Qurudulmuş meyvələr 10 Qənnadı məmulatları 25 Şəkər 65 Kərə yağı 35 Bitki yağı 18 Yumurta (ədəd) 1 Süd, kefir, qatıq 500 Kəsmik 70 Ət, quş əti 130 Balıq 50 Xama 20 Pendir 25 Çay 2 Dənəvər qəhvə, qəhvə içkisi 4 Kakao 2 Duz 9
Maya 2 Ədviyyat 2 Qeyd: Ərzağın dəyəri Ticarət Nazirliyi və «Azərittifaq» tərəfindən qapalı təşkilatlar üçün müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. 1994-cü il 9 mart tarixli, 103 saylı qərarı ilə təsdiq edilib 2 saylı əlavə Uşaq bağçalarında, uşaq evlərində vəməktəbəqədər uşaq sanatoriyalarında uşaqlar üçün qida normaları (1 uşağa sutka ərzində qramla) Uşaqlar üçün yaşlar üzrə Ərzaq məhsulları (brutto, q) 4 6 yaş müəssisələrdə qalma müddəti (saatla) 10 12 24 1 2 3 4 Buğda çörəyi I növ 87 87 120 Buğda çörəyi II növ 33 33 50 Buğda unu I növ 23 23 29 Kartof unu 1 1 1 Yarmalar, makaron məmulatları, paxlalar 37 37 55 Kartof 155 155 180 Müxtəlif tərəvəzlər 200 240 200 240 250 300* Təzə meyvələr 80 100 200 250 200 250* Meyvə və tərəvəz şirələri 80 200 200* Qurudulmuş meyvələr 3 5 5 7 5 7* Qənnadı məmulatları (peçenye və s.) 10 10 10 Şəkər 55 55 55 Kərə yağı 22 26 23 28 25 30* Bitki yağı 9 9 12 Yumurta (ədəd) 0,5 0,5 0,5 Süd, kefir, qatıq 462 462 550 Kəsmik 48 60 60 Ət, quş əti 85 100 85 100 85 100* Balıq 32 41 32 41 35 45* Xama 8 10 15 Pendir 20 20 20
Çay 1 1 1 Dənəvər qəhvə, qəhvə içkisi 2 2 2 Duz 4 6 6 Maya 2 2 2 Qeyd: Ərzağın dəyəri Ticarət Nazirliyi və «Azərittifaq» tərəfindən qapalı təşkilatlar üçün müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. * Yalnız uşaq evləri və məktəbəqədər uşaq sanatoriyaları üçün nəzərdə tutulmuş məhsulların miqdarı Nazirlər Kabinetinin 1994-cü il 9 mart tarixli, 103 saylı qərarı ilə təsdiq edilib 3 saylı əlavə Körpələr evində, bağça-körpələr evindəvə uşaq evlərində uşaqlar üçün qida normaları (1 uşağa sutka ərzində qramla) Ərzaq məhsulları (brutto, q) Uşaqlar üçün yaşlar üzrə 1 yaşadək 1-1,5 yaş 1,6-3 yaş müəssisələrdə qalma müddəti (saatla) 9 10,5 12 24 9 10,5 12 24 9 10,5 12 24 1 2 3 4 5 6 7 Buğda çörəyi I növ 9 10 55 60 82 90 Buğda çörəyi II növ 17 20 25 30 Buğda unu I növ 9 9 19 19 24 24 Kartof unu 1 1 1 1 1 1 Yarmalar, makaron məmulatları, paxlalar 14 20 20 30 30 45 Kartof 70 90 92 115 108 135 Müxtəlif tərəvəzlər 110 120 120 130* 126 144 140 160* Təzə meyvələr 70 100 69 104 100 150* 171 198 190 220* 104 138 150 200* Meyvə və tərəvəz şirələri 10 100* 69 100* 104 150* Qurudulmuş meyvələr 3 3 5* 3 5 3 5* Qənnadı məmulatları (peçenye və s.) 3 5 3 5 4 7 Şəkər 14 20 25 35 35 50 Kərə yağı 4 6 6 8* 11 14 15 20* 14 18 20 25* Bitki yağı 5 6 5 6 8 9 Yumurta (ədəd) 0,25 0,5 0,25 0,5 0,25 0,5 Süd, kefir, qatıq, süd qarışıqları** 660 800 581 700 498 600 Kəsmik 24 30 32 40 40 50
Ət, quş əti 42 60 39 46 55 65* 49 56 70 80* Balıq 12 20 15 25* 20 28 25 35* Xama 5 5 10 10 Pendir 5 5 10 10 Çay 0,5 0,5 0,5 0,5 1 1 Dənəvər qəhvə, qəhvə içkisi 1 1 2 2 Duz 1 1 2 2 4 4 Meyvə 1 1 1 1 * yalnız uşaq evləri üçün nəzərdə tutulmuş məhsulların miqdarı; ** bir yaşadək uşaqlar üçün Qeyd: Ərzağın dəyəri Ticarət Nazirliyi və «Azərittifaq» tərəfindən qapalı təşkilatlar üçün müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. 1994-cü il 9 mart tarixli, 103 saylı qərarı ilə təsdiq edilib 4 saylı əlavə Qocalar və əlillər evlərində qida normaları (bir adama gün ərzində qramla)* Ərzaq məhsulları (brutto, q) qocalar üçün internat evləri ümumi tipli əlillər evləri (böyüklər) psixonevroloji internatlar 1 2 3 4 Buğda çörəyi I növ 350 400 350 Buğda unu I növ 15 18 15 Yarmalar, makaron məmulatları, paxlalar 60 65 60 Şəkər 50 60 50 Kartof 300 400 350 Tərəvəz 450 550 500 Təzə meyvələr 250 300 300 Şirələr 100 100 100 Qurudulmuş meyvələr 5 7 10 Ət, quş əti 65 120 100 Balıq 80 50 50 Süd 200 200 200 Kefir, qatıq 150 200 200 Kəsmik yağsız 30 50 90 Pendir 10 10 Xama 12 15 15
Kərə yağı 30 30 35 Marqarin 20 Bitki yağı 25 20 30 Yumurta (ədəd) 0,5 0,5 1 Çay 1 2 2 Dənəvər qəhvə 1 2 Kakao 2 3 3 Duz 3 10 8 Maya 1 1 1 * Gündə bir polivitamin hərbi verilməsi nəzərdə tutulmalıdır. Ərzağın dəyəri Azərbaycan Respublikası Ticarət Nazirliyi və «Azərittifaq» tərəfindən qapalı təşkilatlar üçün müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. 1 4 -li əlavələrə qeyd: Rasiondakı mal-qara məhsulunun birini digəri ilə qismən əvəz etməyə yol verilir. Bu zaman nəzərə almaq lazımdır ki, 100 qram brutto və ya 70 qram netto ət (II dərəcəli mal və ya qoyun əti) dəyərliliyinə görə, 125 qram yarımyağlı və ya 115 qram yağsız kəsmiyə (zülal tərkibindən asılı olaraq), 160 qram yumurtaya (4 ədəd), 150 qram brutto və ya 120 qram netto balığa (treska, xök), 760 ml südə bərabərdir. Heyvan mənşəli qida məhsulunu bitki mənşəli qida məhsulu ilə, meyvə və tərəvəzi isə dənli bitkilərlə əvəz etmək olmaz. Bəzi tərəvəzlərin çatışmaması və ya olmaması zamanı digərləri ilə əvəz edilməlidir. Eyni ilə yarmalar və un bir-birini əvəz edə bilər. Həm də nəzərə almaq lazımdır ki, qarabaşaq (qreçka) və vələmir yarmalarının dəyərliliyi daha yuxarıdır. 1994-cü il 9 marttarixli, 103 saylı qərarı ilə təsdiq edilib 5 saylı əlavə Müalicə-profilaktika müəssisələrindəbir xəstə üçün orta sutkalıq ərzaq normaları Ərzağın adı xəstəxananın ümumi şöbələri üçün onkoloji xəstəxana və şöbələr üçün Ərzaqların qramla miqdarı nefroloji şöbələr üçün qastroenteroloji şöbələr üçün endokrinoloji şöbələr üçün hemotoloji şöbələr üçün 1 2 3 4 5 6 7 Çovdar çörəyi 150 150 150 100 200 150 Doğranmış culalsız buğda çörəyi 200 200 200 250 150 200 Buğda unu 15 15 5 10 15 15 Kartof kraxmalı 5 5 10 10 5 Makaron məmulatı 20 20 20 30 20 Ümumi yarma: 80 80 80 80 70 80 o cümlədən: buğda 15 15 20 15 30 15 Herkules, vələmir 15 20 20 15 20 15
manna 15 15 10 20 5 20 buğda 5 5 5 5 5 perlova 5 5 5 5 5 5 poltava buğdasından qarğıdalı 3 5 saqo 2 10 kartof 400 400 400 300 250 400 Tərəvəz-cəmi* 400 400 600 515 790 40 o cümlədən: çuğundur 55 65 100 115 70 55 təzə kələm, duzlu kələm 200 100 200 200 350 200 baş soğan 20 20 20 15 30 20 göy soğan 15 20 15 15 10 15 cəfəri, şüyüd 15 15 15 15 15 15 kök 60 160 230 135 240 60 duzlu xiyar, pomidor 10 50 10 göy konservləşdirilmiş noxud 25 25 20 20 25 25 Təzə meyvələr 100 120 200 150 150 200 Qurudulmuş meyvələr 30 30 30 10 40 30 Meyvə, tərəvəz şirələri 100 100 100 100 100 II kateq.mal əti 125 125 75 150 125 125 Quş 25 25 25 25 25 25 Kolbasa, sosiska 10 12 20 Balıq, balıq məmulatları 100 100 100 100 100 100 Kəsmik 70 90 100 100 150 100 Pendir 15 15 15 20 25 Yumurta (ədəd) 1 1 1 1,75 1 1 Qatıq 100 200 200 100 200 200 Süd 300 200 200 300 300 200 Kərə yağı və ərinmiş yağ 40 40 60 40 30 40 Bitki yağı 20 20 40 20 20 20 Qaymaq 20 20 40 30 30 30 Qənd, mürəbbə, peçenye, şirniyyat məmulatları 60 60 60 60 15 60 Çay 2 2 2 2 2 2 Qəhvə, kakao 1 1 1 1 Jelatin 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 Mayalar 1 1 1 1 1 1 Duz 6 6 6 6 6 6 Tomat püresi və pastası 3 3 5 5 İtburnu 20 20 6 20 20 20 Yay tərəvəzi: pomidor, xiyar, boranı, turp, gül-kələm, şirin bibər, badımcan və s. bütün qış ərzində istifadə edilir.
Qeyd: Gün ərzində məsləhət görülən ərzaq növləri pəhriz tərtib etməyin əsasını təşkil edir və buna əsasən ticarət təşkilatlarına sifariş verilir. Müalicə-profilaktika müəssisəsinin mətbəxində olan ərzaqların müxtəlifliyindən asılı olaraq bir ərzağı başqası ilə əvəz etmək olar. Ərzağın gün ərzində orta hesabla miqdarı pəhriz terapiyasının (müalicəsinin) düzgün keçirilməsinin əsası kimi götürülə bilməz. Çünki müxtəlif cür xəstəliklərə görə müxtəlif cür pəhriz ərzağı olmalı, özü də həmin pəhriz ərzağı hər mövsümün özünə uyğun olaraq (qış, yaz, yay, payız) tərtib edilməlidir. Çörəyin miqdarı əsasən onun nə qədər yeyilməsinə uyğun olaraq azaldıla və ərzaqla əvəz oluna bilər. Bəzi pəhriz ərzağının qiyməti vəsait verilən tibbi müəssisə tərəfindən artırıla və ya azaldıla bilər. Ərzağın dəyəri Ticarət Nazirliyi və «Azərittifaq» tərəfindən qapalı təşkilatlar üçün müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. 1994-cü il 9 mart tarixli, 103 saylı qərarı ilə təsdiq edilib 6 saylı əlavə Doğum evləri (şöbələri) və uşaq xəstəxanalarında (şöbələrində) hər bir nəfərədüşən qida normaları Ərzağın adı Doğum evlərində (şöbələrində) Ərzağın qramla miqdarı Uşaq xəstəxanalarında (şöbələrində) Çovdar çörəyi 150 75 Buğda çörəyi 200 175 Buğda unu 18 35 Kartof unu 5 8 Yarma və makaron məmulatları 100 85 Kartof 300 350 Göyərti, tərəvəz 500 400 Təzə meyvə 15 150 Quru meyvə 20 20 Şəkər, şirniyyat 100 80 Qəhvə 2 3 Çay 0,3 0,2 Ət-quş 200 150 Balıq 100 75 Süd 400 450 Kəsmik 60 50 Xama 25 25 Heyvan mənşəli yağ 60 55
Bitki yağı 6 10 Yumurta (ədəd) 1 1 Duz (ədviyyat) 10 10 Qeyd: Ərzağın dəyəri Ticarət Nazirliyi və «Azərittifaq» tərəfindən qapalı təşkilatlar üçün müəyyən edilmiş qaydada ödənilir. VneshExpertService