HAZİRAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU

HAZİRAN 2018 TAŞIMACILIK İSTATİSTİKLERİ DEĞERLENDİRME RAPORU Ocak-Haziran İhracat taşımalarımızın %49 u (~297.000) Ortadoğu ve Körfez Ülkelerine, %35 i (~208.000) Avrupa Ülkelerine, %16 sı ise (~100.000) BDT ve Orta Asya Ülkelerine yapılmıştır. OCAK-HAZİRAN 2018 İHRACAT VERİLERİ Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Haziran 2017 ihracatı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 1,8 artışla 12 milyar 70 milyon dolar şeklinde gerçekleşti. Yılın ilk 6 ayında ihracat yüzde 8,2 artışla 76 milyar 383 milyon dolar ve son 12 aylık ihracat ise yüzde 4,5 artışla 147 milyar 329 milyon dolar oldu. Haziran'da miktar bazında ihracat yüzde 4,1, ilk 6 ayda ise yüzde 12,6 artış gösterdi. Haziranda ihracatın lideri yüzde 2,5 milyar dolarla yine otomotiv oldu. Bu sektörümüzün ihracatı haziran ayında yüzde 16,4 artış kaydetti. Otomotivi sırasıyla 1,4 milyar dolarla hazırgiyim ve konfeksiyon ile 1,3 miyar dolarla kimyevi maddeler sektörleri takip etti. Haziran ayında en fazla ihracat artışını sanayi ürünlerinde; yüzde 178 ile Gemi ve Yat sektörü elde etti. Tarım ürünlerinde ise en fazla ihracat artışını yüzde 63 artış ile Zeytin ve Zeytinyağı sektörü yakaladı. Haziran'da en fazla ihracat artışı yüzde 89,1 ile Rusya'da, Rusya'ya ihracatımızdaki bu artışta bu ülkeye yaptığımız yaş meyve ve sebze ihracatının 5 katına çıkması etkili oldu. Haziran ayında 122 ülkeye ihracat arttı, 109 ülkeye olan ihracat ise geriledi. En fazla ihracat yaptığımız ilk 5 ülkeye bakacak olursak; Almanya'ya ihracatımız yüzde 4,4, İngiltere'ye ihracatımız yüzde 2,1, İtalya'ya ihracatımız yüzde 1,8, ABD'ye ihracatımız yüzde 14,1 ve Irak'a ihracatımız yüzde 4,4 artış gösterdi. 1

İHRACAT TAŞIMALARI UND nin derlediği verilere göre; 2018 yılı Ocak-Haziran toplamında, Türk araçları bir önceki yılın aynı dönemine göre %4 düşüş ile 590.195 adet, Yabancı araçlar %11 büyüme ile 175.676 adet taşıma gerçekleştirdiler. Türk ve Yabancı araçlar toplamda %1 düşüş ile 765.871 adet ihracat taşıması gerçekleştirdi. İhracat taşımalarının %77 si Türk, %23 ü ise Yabancı plakalı araçlar ile yapıldı. İhracat taşımalarımızda %34 oranında büyük bir paya sahip olan Irak ı hariç tutacak olur isek; Türk araçlar bir önceki yılın aynı dönemine göre bir değişime uğramadılar, Yabancı araçlar ise %11 büyüme sağladılar. Suriye ye yapılan taşımalar %24 düşüş yaşadı, Geçen yıl ilk 2 aylık dönemde hızlı başlayan Irak pazarı da geçen yıla oranla %10 düşüş gösteriyor. Irak ve Suriye deki düşüş Ortadoğu ülkeleri toplamını da etkilediği için Ortadoğu da %13 düşüş olduğu görülüyor. Avrupa nın genelinde yaşanan artış eğilimi özellikle komşu ülkelerde; Romanya %23, Yunanistan %14, Bulgaristan %27 olmak üzere olumlu etkilere sebep oldu. Polonya, Macaristan ve Avusturya gibi Orta Avrupa ülkelerinde de %15 e varan artışlar dikkat çekiyor. Avrupa ülkelerine toplamda %9 artış yaşandı. Mayıs ayında yapılan Romanya ve Bulgaristan KUKK toplantılarında alınan olumlu sonuçlar ile birlikte Avrupa ülkelerine ihracat taşımalarımız artmaya devam etmektedir. 2017 yılında Nahcivan ve Azerbaycan a yapılan ihracat pazarında azalma görülmüştü, 2018 yılında ise Nahcivan a %24, Azerbaycan da %15 artış olduğu görülüyor. Gürcistan a yapılan ihracat taşımalarında ise Türk araçlarının payları %6 oranında düştü ve Gürcistan plakalı araçlar pazarda yükselişe geçtiler. Türk araçlarının İran a yaptığı ihracat taşımalarında %14 düşüş görülüyor. İran araçları ise Türkiye den yaptığı ihracat taşımalarında %30 oranında artış gösteriyorlar. TÜRK ARAÇLARININ İHRACAT TAŞIMA SAYILARI GİTTİĞİ ÜLKE 2013 2014 2015 2016 2017 Ocak-Haz'17 Ocak-Haz'18 Değişim PAY IRAK 605.538 558.979 473.997 436.364 468.796 235.707 211.254-10% 34,20% SURİYE 56.434 122.544 168.287 154.330 149.836 71.800 54.234-24% 8,78% ALMANYA 85.577 87.532 89.970 94.404 96.418 47.202 48.455 3% 7,85% İTALYA 40.620 41.842 43.222 43.120 44.684 23.110 23.327 1% 3,78% İRAN 22.596 33.585 38.669 48.385 49.833 24.888 21.465-14% 3,48% ROMANYA 23.830 23.849 23.229 29.307 33.552 16.520 20.378 23% 3,30% NAHÇIVAN 60.056 26.604 33.920 57.567 40.756 15.518 19.309 24% 3,13% GÜRCİSTAN 60.782 45.192 36.475 43.338 40.157 19.971 18.746-6% 3,04% AZERBAYCAN 37.558 50.805 35.207 26.553 31.358 15.272 17.614 15% 2,85% FRANSA 27.884 27.237 29.652 31.142 30.755 15.451 17.242 12% 2,79% YUNANİSTAN 16.204 17.744 15.965 17.640 18.440 9.064 10.295 14% 1,67% BULGARİSTAN 11.973 13.399 13.145 15.169 15.590 7.797 9.873 27% 1,60% BİRLEŞİK KRALLIK 17.059 16.802 17.608 20.456 20.843 10.089 9.775-3% 1,58% İSPANYA 10.514 11.582 14.106 15.393 18.709 9.002 9.699 8% 1,57% ÖZBEKİSTAN 7.850 7.809 6.907 9.048 11.984 5.502 8.560 56% 1,39% RUSYA FEDERASYONU 12.360 13.733 11.620 300 8.704 1.320 8.189 520% 1,33% HOLLANDA 10.632 11.639 12.845 13.100 13.999 6.801 7.530 11% 1,22% POLONYA 9.217 10.366 11.131 13.792 13.618 6.544 7.502 15% 1,21% TÜRKMENİSTAN 28.231 34.094 32.844 28.052 24.770 14.787 5.531-63% 0,90% MACARİSTAN 3.599 4.205 5.085 6.792 7.860 3.768 4.255 13% 0,69% DİĞER ÜLKELER 92.261 98.745 84.321 101.325 109.405 53.697 56.962 6% TOPLAM 1.240.775 1.258.287 1.198.205 1.205.577 1.250.067 613.810 590.195-4% 2

Türkmenistan a yapılan taşımalarda %63 oranında ciddi düşüş olduğu görülmektedir. Bu konuda yapılan araştırmalarımızda, Türkmenistan daki mevcut projelerin tamamlanması ve aynı ölçekte yeni projeler olmaması, ihracat taşımalarımızı olumsuz etkilemektedir. Türkmenistan taşımaları düşüşe geçmesine rağmen, Özbekistan taşımalarında ise %56 oranında artış yaşanıyor. Türkmenistan pazarındaki azalış, Özbekistan a artan pazarımız ve Rusya ya artan pazarımız ile ikame ediliyor. Mayıs ayı içerisinde Semerkant ta gerçekleştirilen Özbekistan-Türkiye KUKK toplantısı ile birlikte %50 artan geçiş belgesi kotası ile birlikte Özbekistan a olan taşımalarımız daha da artmaktadır. BDT ülkelerine yapılan taşımalarda en önemli yere sahip Rusya Federasyonu na baktığımızda bu yıl taşımaların hızla yükselişe geçmesi ile birlikte ihracat taşımalarımızda %520 oranında artış olduğu görülüyor. Öyle ki Rusya için aylık dönemlerde açılan geçiş belgeleri Mayıs ayında yeterli gelmediği için ek 700 adet belge, Haziran ayında da ek 500 adet belge kullanıma açılmıştı. Özellikle Haziran ayında Rusya da başlayan Dünya Kupası organizasyonu kapsamında Gıda taşımacılığında ciddi artış olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, ulaşımın Rusya üzerinden transit geçerek sağlandığı güzergâhlarda da taşımaların arttığını görüyoruz, bu durum Rusya nın transit öneminin de Türk taşımacılar için ne kadar etkili olduğunu bir kez daha gösteriyor. Altyapı yatırımları ve süren inşaat projelerinin artması ile birlikte, ihracat taşımalarımızda Ukrayna ya %68 oranında artış yaşanmış ve Nisan-Mayıs-Haziran dönemine ait ikili geçiş belgeleri Haziran ayının başında bitmiştir. Moldova ya ise %18 oranında artış görülmektedir. BDT ve Orta Asya ülkelerine Ocak-Mayıs toplamında %5 artış yaşanmıştır. İHRAÇ TAŞIMALARDA TAŞITIN BAYRAĞINA GÖRE TÜRK-YABANCI PAZAR PAYLAŞIMI TAŞIT ÜLKESİ 2013 2014 2015 2016 2017 Ocak-Haz'17 Ocak-Haz'18 Pay Değişim TÜRKİYE 1.255.115 1.258.287 1.198.205 1.205.577 1.250.067 613.810 590.195 77,06% -4% YABANCI 288.529 309.744 297.340 312.069 335.001 158.316 175.676 22,94% 11% BULGARİSTAN 60.905 62.222 61.240 62.386 65.373 31.247 32.036 18,24% 3% İRAN 33.866 32.161 31.143 39.893 38.918 17.909 23.349 13,29% 30% ROMANYA 28.237 32.527 31.741 32.469 35.621 17.096 18.985 10,81% 11% GÜRCİSTAN 20.146 26.126 25.244 25.348 27.728 12.954 15.991 9,10% 23% KKTC 15.821 18.105 19.128 19.801 23.171 11.348 12.315 7,01% 9% MAKEDONYA 14.228 17.715 16.870 16.828 18.055 8.486 9.665 5,50% 14% SIRBİSTAN 7.360 9.215 11.016 12.715 15.062 6.911 8.326 4,74% 20% UKRAYNA 13.555 14.443 12.042 15.100 15.142 7.117 7.193 4,09% 1% POLONYA 8.782 10.424 11.386 11.523 12.478 5.998 6.534 3,72% 9% MOLDOVA 14.242 14.068 9.683 11.053 9.918 5.128 4.811 2,74% -6% AZERBAYCAN 1.400 3.792 4.820 4.994 6.342 2.933 3.637 2,07% 24% SLOVAKYA 3.405 4.144 4.983 5.631 6.524 3.185 3.435 1,96% 8% ALMANYA 4.441 3.901 4.319 5.288 6.301 3.137 3.355 1,91% 7% IRAK 19.275 13.459 8.058 5.443 7.263 2.722 2.418 1,38% -11% RUSYA FEDERASYONU 7.283 8.002 7.192 2.312 3.314 1.001 2.351 1,34% 135% DİĞER ÜLKELER 35.583 39.440 38.475 41.285 43.791 21.144 21.275 12,11% 1% GENEL TOPLAM 1.543.644 1.568.031 1.495.545 1.517.646 1.585.068 772.126 765.871-1% İlk 6 ayda, Türkiye den yapılan ihracat taşımalarında; Türk araçlar bir önceki döneme göre yüzde 4 düşüş yaşadılar. Yabancı araçlar ise %11 artış yaşadılar, Genel toplamda ise %1 düşüş yaşanmıştır. Yabancı araçların payı %23, Türk araçların payı ise %77 olarak gerçekleşti. 3

İTHALAT TAŞIMALARI İTHAL TAŞIMALARDA TAŞITIN BAYRAĞINA GÖRE TÜRK-YABANCI PAZAR PAYLAŞIMI TAŞIT ÜLKESİ 2013 2014 2015 2016 2017 Değişim Ocak-Haz'17 Ocak-Haz'18 Değişim Pay TÜRK 410.563 432.861 425.029 370.325 453.678 23% 221.696 222.022 0% 66,20% YABANCI 191.401 192.583 200.460 212.948 228.819 7% 111.153 113.354 2% 33,80% İRAN 37.920 33.792 32.354 43.291 47.494 10% 20.436 28.041 37% 24,74% BULGARİSTAN 49.221 47.085 48.685 48.855 52.984 8% 25.993 24.107-7% 21,27% ROMANYA 22.051 22.543 23.295 23.063 24.815 8% 13.284 11.507-13% 10,15% POLONYA 8.707 10.028 11.375 11.626 11.714 1% 5.859 6.021 3% 5,31% SIRBİSTAN 6.583 6.994 8.269 9.404 11.708 25% 5.934 5.022-15% 4,43% UKRAYNA 7.394 8.098 7.710 8.411 8.698 3% 3.616 4.259 18% 3,76% MAKEDONYA 7.597 8.706 8.679 7.536 8.278 10% 3.531 3.442-3% 3,04% KKTC 4.577 4.708 4.976 4.928 4.517-8% 3.429 3.319-3% 2,93% SLOVAKYA 3.126 3.720 4.808 5.367 6.140 14% 3.042 3.236 6% 2,85% ALMANYA 4.153 3.641 4.961 5.374 6.449 20% 3.216 3.151-2% 2,78% MACARİSTAN 5.733 6.045 6.096 5.551 5.798 4% 2.820 2.571-9% 2,27% MOLDOVA 5.700 6.079 4.986 4.831 4.632-4% 2.530 2.088-17% 1,84% ÇEK CUMHURİYETİ 3.285 3.602 3.440 3.443 3.863 12% 1.921 1.838-4% 1,62% BOSNA-HERSEK 743 962 1.587 3.239 4.490 39% 2.309 1.829-21% 1,61% GÜRCİSTAN 1.424 1.448 1.976 2.255 2.936 30% 1.440 1.714 19% 1,51% DİĞER ÜLKELER 23.187 25.132 27.263 25.774 24.303-6% 11.793 11.209-5% 9,89% Genel Toplam 602.185 625.604 625.517 583.290 682.497 17% 332.849 335.376 1% 4

2018 yılının ilk 6 ayında ithalat taşımalarında genel toplamda %1 artış olduğu görülüyor. Türk araçların sayısında bir değişiklik olmaz iken Yabancı araçlar %2 oranında taşıma sayılarını artırdılar. Geçen yıla göre Yabancı araçlar artış sağladıkları için Pazar payında da %34 e kadar paylarını artırmış durumdalar. İthalat taşıması yapan Yabancı araçları, başta İran olmak üzere Bulgaristan ve Romanya takip ediyor. TÜRK ARAÇLARININ YÜKLEME ÜLKELERİNE GÖRE İTHAL TAŞIMALARI YÜK ALINAN ÜLKE 2013 2014 2015 2016 2017 Değişim Ocak- Haz'17 Ocak- Haz'18 Değişim ALMANYA 99.446 109.941 105.205 99.425 98.134-1% 48.551 49.380 2% IRAK 73.380 97.237 99.460 24.989 88.023 252% 40.890 30.168-26% İTALYA 58.240 48.621 48.356 55.827 62.917 13% 31.284 28.647-8% FRANSA 18.453 17.036 22.725 26.699 31.961 20% 15.205 17.818 17% İRAN 11.970 19.781 16.326 10.471 9.975-5% 5.147 7.227 40% ROMANYA 18.935 11.392 10.557 12.113 14.160 17% 7.446 7.204-3% YUNANİSTAN 11.166 12.360 11.288 10.599 12.878 22% 6.014 6.705 11% POLONYA 9.029 8.701 7.708 10.683 11.157 4% 5.304 5.972 13% ÖZBEKİSTAN 6.283 7.417 6.317 9.039 9.766 8% 4.441 5.585 26% HOLLANDA 5.568 6.163 7.306 9.137 9.292 2% 4.425 5.040 14% TÜRKMENİSTAN 9.310 10.327 9.311 10.132 8.548-16% 6.112 4.378-28% İSPANYA 6.679 7.160 7.696 8.682 9.224 6% 4.532 4.285-5% BULGARİSTAN 6.490 6.055 6.868 9.409 8.901-5% 4.577 4.125-10% BELÇİKA 4.578 4.132 5.033 6.364 6.546 3% 2.959 4.068 37% UKRAYNA 5.821 4.435 3.232 3.367 4.833 44% 1.925 3.664 90% BİRLEŞİK KRALLIK 5.425 5.120 6.049 9.952 8.218-17% 4.553 3.508-23% MACARİSTAN 4.553 4.885 4.641 5.657 6.583 16% 3.222 3.265 1% RUSYA FEDERASYONU 5.426 5.533 4.540 193 2.912 1409% 579 2.909 402% AZERBAYCAN 3.807 4.338 3.279 4.681 4.250-9% 2.398 2.819 18% AVUSTURYA 4.416 4.634 4.919 4.571 4.339-5% 2.061 2.488 21% DİĞER ÜLKELER 41.588 37.593 34.213 38.335 41.061 7% 20.071 22.767 13% TOPLAM 410.563 432.861 425.029 370.325 453.678 23% 221.696 222.022 0% İlk 6 ayda, Türk araçlarının İthalat taşımalarında yük aldığı ülkelere bakıldığında, ilk sırada 49.380 adet taşıma ile Almanya geliyor. İkinci sıradaki Irak ise her ay artış eğiliminde olmasına rağmen ihracattaki düşüş ile birlikte düşüş eğilimine geçmiş bulunuyor. İlk 6 ay toplamında Irak tan yapılan ithalat taşımalarında %26 oranında düşüş yaşandı ve 30.168 adet ithalat taşıması gerçekleştirildi. Avrupa ülkeleri arasında düşüşün yaşandığı ülkelerde %23 Birleşik Krallık, %10 Bulgaristan ve %8 ile İtalya bulunmaktadır. Diğer tüm Avrupa ülkelerinden yapılan ithalat taşımalarımız istikrarlı bir şekilde artmaya devam ediyor. Bu ülkeler arasında Fransa %17, Yunanistan %11, Hollanda %14, Belçika %37 ve Polonya %13, Avusturya %21 artış ile dikkat çekmektedir. İran dan yapılan ithalat taşımalarımızda ise Türk araçları %40 oranında artış yakaladılar. Diğer dikkat çeken ülke ise %26 artış ile Özbekistan oldu. İhracat taşımasında da ciddi artış görülen Özbekistan ın İthalat yönünde de artış göstermesi Özbekistan ın önemini tekrar vurguluyor. 5

TRANSİT TAŞIMALAR Türkiye üzerinden yapılan Transit taşımalar incelendiğinde; Türk ve Yabancı araçlarının İran, Irak, Gürcistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan başta olmak üzere komşu ülkelere taşıma yaptığı görülüyor. Yoğun olmamakla birlikte İtalya, Almanya, Hollanda, Fransa gibi gelişmiş ülkelere de transit taşımalar yapılıyor. Transit taşımaları ülkemiz üzerinden yapan araçlar ise gene yoğunlukta olarak İran, Bulgaristan ve Gürcistan gibi komşu ülkeler. Transit taşımalarda yabancı araçlar arasında ilk sırada İran geliyor. İran araçları yoğunlukla Gürcistan ile İran arasında yük taşıyorlar. Bulgaristan araçları ise Avrupa dan aldıkları yükleri Türkiye yi transit geçerek yoğunlukla Gürcistan ve Ermenistan a taşıyorlar. Türkiye'den TRANSİT Dolu Çıkış Yapan Taşıt Ülkeleri TAŞIT ÜLKESİ 2013 2014 2015 2016 2017 Değişim Ocak-Haz'17 Ocak-Haz'18 Değişim TÜRKİYE 31.726 48.507 56.867 47.567 56.013 18% 29.261 24.127-18% İRAN 32.601 28.807 28.371 32.179 34.180 6% 15.790 15.328-3% BULGARİSTAN 5.638 5.237 4.274 3.273 3.742 14% 1.798 1.641-9% GÜRCİSTAN 3.911 3.769 3.361 3.203 2.806-12% 1.299 1.245-4% ALMANYA 867 2.057 2.648 1.361 1.639 20% 1.050 847-19% AZERBAYCAN 457 959 1.523 1.432 1.342-6% 527 733 39% MOLDOVA 335 443 474 765 835 9% 404 538 33% UKRAYNA 108 551 728 724 1.089 50% 592 493-17% LÜBNAN 880 566 2.053 1.432 1.573 10% 931 426-54% ROMANYA 1.535 1.329 886 561 510-9% 223 220-1% İTALYA 76 206 294 249 332 33% 205 166-19% HOLLANDA 153 455 442 475 424-11% 220 157-29% POLONYA 529 877 828 430 403-6% 213 135-37% MACARİSTAN 509 529 433 210 186-11% 126 126 0% FRANSA 326 965 833 355 348-2% 257 123-52% SIRBİSTAN 288 257 246 231 224-3% 90 123 37% SLOVENYA 159 313 302 240 352 47% 169 123-27% DİĞER ÜLKELER 1.991 2.595 2.965 1.873 1.676-11% 1.012 614-39% Genel Toplam 82.089 98.422 107.528 96.560 107.674 12% 54.167 47.165-13% BOŞ GİRİŞLER Türk araçları boş giriş sayılarını düşürmesine karşın Yabancı araçlar %29 oranında boş girişlerini artırdılar. Türk taşımacılar; Avrupa dan aylık ~5.000 araç, Irak ve Suriye den ~50.000 araç, Azerbaycan ve Gürcistan dan ~10.000 araç, İran dan ~2.500 araç, Rusya dan ~2.000 araç ile aylık ~ 70.000 araç ile kendi ülkelerine boş dönüş yapıyorlar. Yabancı araçlar ise aylık ~10.000 adet boş giriş yapıyor ve bu araçların başında Gürcistan, Bulgaristan, Romanya, Makedonya geliyor. TÜRKİYE'ye BOŞ GİRİŞ Yapan Araçlar Taşıt Ülkesi 2013 2014 2015 2016 2017 Değişim Ocak-Haziran'17 Ocak-Haziran'18 Değişim TÜRKİYE 914.232 932.356 899.046 873.613 904.929 4% 447.993 399.467-11% YABANCI 137.519 151.082 136.198 129.287 125.093-3% 56.501 72.879 29% TOPLAM 1.051.751 1.083.438 1.035.244 1.002.900 1.030.022 3% 504.494 472.346-6% 6