T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) İNŞAAT TEKNOLOJİSİ AHŞAP BÖLME DUVARLAR ANKARA 2006
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller; Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır. Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler. Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.
İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR...ii GİRİŞ...1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1...3 1. AHŞAP BÖLME DUVAR iskeleti (KASASI)...3 1.1. Bölme Duvar Doğrama Elemanlarını Birleştirme...3 1.1.1. Birleştirme Elemanları...3 1.1.2. Birleştirme Şekilleri...4 1.1.3. Birleştirme Kuralları...6 1.1.4. Dikkat Edilecek Hususlar...6 1.2. Bölme Duvar Çerçeveleri Gönyesinde Sabitleme...7 1.2.1. Gönyeye Bakma...7 1.3. Kasaları Kesin Ölçüsüne Getirme...7 1.4. Birleştirme Yerlerindeki Fazlalıkları Kesme...7 UYGULAMA FAALİYETİ...8 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...12 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...13 ÖĞRENME FAALİYETİ 2...14 2. AHŞAP BÖLME DUVAR İskeleti (KASASI) DOLGUSU...14 2.1. Dolgu Elemanlarını Hazırlama...14 2.1.1. Tanımı...14 2.1.2. Hazırlanması...14 2.1.3. Montajı...14 2.2. Yüzey Elemanlarını Hazırlama...14 2.2.1. Tanımı...14 2.2.2. Hazırlanması...15 2.2.3. Montajı...15 2.2.4. Yüzey temizliği...15 2.3. Ahşap Bölme Duvar Kasa Dolgularını Yapma...15 UYGULAMA FAALİYETİ...16 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...19 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...20 ÖĞRENME FAALİYETİ 3...21 3. AHŞAP BÖLME DUVAR MONTAJI...21 3.1. Bölme Duvar İskeletini (Kasasını) Şakülünde Yerine Alıştırma...21 3.2. İskeleti (Kasayı) Sabitleme...22 3.3. Ahşap Bölme Duvar iskelet (Kasa) Dolgularını Yapma...22 3.4. Çıta veya süpürgelik çakma...22 UYGULAMA FAALİYETİ...23 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME...26 DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ...27 MODÜL DEĞERLENDİRME...28 PERFORMANS DEĞERLENDİRME...29 CEVAP ANAHTARLARI...30 KAYNAKLAR...31 i
AÇIKLAMALAR AÇIKLAMALAR MODÜLÜN KODU ALAN DAL/MESLEK MODÜLÜN ADI MODÜLÜN TANIMI SÜRE ÖNKOŞUL YETERLİK MODÜLÜN AMACI EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 582YIM075 İnşaat Teknolojisi Ahşap Doğramacılığı ve Kaplamalar Ahşap Bölme Duvarlar Ahşap Bölme Duvar İskeleti (Kasası), Ahşap Bölme Duvar İskeleti (Kasası) Dolgusu, Ahşap Bölme Duvar Montajı konularının işlendiği öğrenme materyalidir. 40/32 (+40/32 Uygulama tekrarı yapılmalı) Ahşap doğrama araç, gereçlerini tanımak ve kullanmak. Ahşap Bölme Duvar Yapmak Genel amaç: Gerekli ortam sağlandığında ahşap bölme duvarı kuralına uygun olarak yapabileceksiniz. Amaçlar: Ahşap bölme duvar iskeleti (kasasını) kuralına göre çatabileceksiniz. Ahşap bölme duvar iskeleti (kasası) dolgusunu kuralına göre yapabileceksiniz. Ahşap bölme duvar montajını kuralına göre yapabileceksiniz. Kereste, dolgu ve aksesuar elemanları, doğrama makineleri, el araçları Modülün içinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen ölçme araçlarıyla kazandığınız bilgileri ölçerek kendi kendinizi değerlendirebileceksiniz. Öğretmen, modül sonunda size ölçme aracı ( test, çoktan seçmeli, doğru yanlış vb.) uygulayarak modül uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri değerlendirecektir. ii
GİRİŞ GİRİŞ Sevgili Öğrenci, Kendi hızınızda bireysel öğrenmenize yardımcı olacak bu modül, size ahşap bölme duvar bilgi ve becerisi verme amacıyla hazırlanmıştır. Ahşap bölme duvar modülü sayesinde gerekli araç gereç ve uygun ortam sağlandığında ahşap bölme duvarı yapabilme yeterliğine kavuşacaksınız. Bu yeterlik ile ahşap bölme duvarla ilgili karşınıza çıkacak işleri zorlanmadan, rahatlıkla yapabilecek ve dolayısıyla da meslek hayatınızı daha başarılı bir şekilde sürdürmüş olacaksınız. 1
2
ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ 1 Gerekli ortam sağlandığında ahşap bölme duvar iskeletini (kasasını) kuralına uygun olarak yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Ahşap bölme duvar iskeletleri (kasaları) hangi amaçla ve ne tür malzemeler kullanılarak yapılır? Araştırınız. Araştırma sonuçlarını sınıf ortamında tartışınız. 1. AHŞAP BÖLME DUVAR İSKELETİ (KASASI) Ahşap bölme duvar iskeleti (kasası) bölme duvar doğrama elemanlarının duvara bağlantısını sağlayan, duvardaki boşluk içinde çerçeve şeklinde yapılan kısımdır. 1.1. Bölme Duvar Doğrama Elemanlarını Birleştirme 1.1.1. Birleştirme Elemanları 1.1.1.1. Ağaç tutkalı: Ahşap bölme duvar doğramalarının köşe ve ara kayıt birleştirmelerinde kullanılan bağlayıcıdır. Beyaz ve pembe (masif tutkalı) olarak da isimlendirilir. Polivinil asetat esaslı, su bazlı, emülsiyon tutkalıdır. 1.1.1.2. Çiviler: Ahşap bölme duvar kasası köşe ve ara kayıtların birleştirilmesinde kullanılır. Standart çap ve boylarına göre isim alırlar (Tel çivi,3 lük,4 lük çivi ). Resim 1. 3 Resim 2.
1.1.1.3. Vidalar: Ahşap parçalarının birbirine bağlanmasında kullanılan birleştirme elemanlarıdır. Vida üzerindeki yollar vidaya yol gösterir. Vidalar piyasada grosa adı verilen, içerisinde 144 adet vida bulunan paketler içinde satılmaktadır. Başlıca vida çeşitleri şunlardır: 1- Düz başlı vidalar 2- Mercimek başlı vidalar 3- Yuvarlak başlı vidalar 4- Trifon vidalar. Resim 3. 1.1.1.4. Kavelalar: Ahşap bölme duvar kasası köşe birleştirmelerinde kullanılan ahşap ve metalden yapılan birleştirme elemanlarıdır. Ahşap kavelalar, 6-8-10 mm çaplı olarak kavela makinelerinde imal edilirler. Metal kavelalar aynı ölçülerde ucu sivri artı şeklinde imal edilirler. Resim 4. 1.1.1.5. Köpük: Ahşap bölme duvar etrafındaki oluşacak yarıkları, boşlukları ve bağlantı noktalarını doldurmakta ve yalıtmakta kullanılır.. Resim 5 1.1.2. Birleştirme Şekilleri Ahşap bölme duvar doğrama elemanlarını birleştirme işlemleri, bölmelerin bağlantı ve birleştirme işlemlerine göre aşağıdaki şekillerde yapılır. Kendi Aralarında Yapılan Bağlantılar: Bölmenin ebat ve türüne göre birbirlerine bağlantıları yapılır. Tasarım gereği panolar birbirine düz ya da L,+,z ve t gibi şekillerde bağlanırlar. Bu tür bağlantılar, sabit bölmelerde tutkallanarak ya da ağaç vidaları ile yerinde montaj esasında yapılır. Çok sağlam olması istenen yerlerde, trifon vida ya da cıvata somun gibi bağlantı elemanları kullanılır. İnşaat Elemanlarına Yapılan Bağlantılar: Bölmelerin yerinde sağlam bir şekilde durabilmeleri için tavana, duvarlara ve yere bağlantılarının yapılması gerekir. 4
Montaj işlemlerinde yere, duvara ve tavana delik açarken sert uçlu matkaplar kullanılır. Bağlantı, açılan deliklere plastik dübeller yerleştirilerek vidalarla ya da çelik dübeller kullanılarak çelik cıvatalarla sağlanılır. Ahşap bölme duvar iskeletlerinde (kasalarında) birleştirme işlemi köşe, ara ve orta kayıtlarda aşağıdaki şekillerde yapılır: Şekil 1. PERSPEKTİF Şekil 2. 5
Köşede zıvana ek Şekil 3. Köşede hampaylı geçme ek Şekil.4 1.1.3. Birleştirme Kuralları İşlenmiş iskeleti (kasayı)doğrama parçaları üzerinde zıvana kalınlıklarını iş resmine göre markalayınız. Dişi ve erkek zıvanayı şerit testere makinesinde biçiniz. İskeleti (kasası) oturacağı lambaları, pah varsa pahları (daire testere veya freze makinesinde) açınız. İşlem parçalarının iç yüzeylerini alıştırınız. İşlem parçalarını birleştirmeden önce tutkallayınız. 1.1.4. Dikkat Edilecek Hususlar Parçaların yüz-cumba işlemi yapılmış olmalıdır. Parça kalınlıkları birbirinden farklı olmamalıdır. Parçaların markalaması, iş resmindeki ölçülere uygun olmalıdır. Parçaların alıştırma işleminde tutkalın kalınlık yapması nedeniyle 1 mm lik çalışma boşluğu bırakılmalıdır. Lamba ve pahların uygulama yönlerine dikkat edilmelidir. 6
1.2. Bölme Duvar Çerçeveleri Gönyesinde Sabitleme İskelet çerçevesi genelde büyük olduğundan çerçeve atölyede yapılmaz yerinde montajı yapılır. Atölyede köşe birleştirmelerin ve ara elemanlarının alıştırmaları yapılır. 1.2.1. Gönyeye Bakma Şekil 5. Tutkallanmış olan parçaları birleştiriniz. Marangoz gönyesi ile köşeleri gönyesine getirip marangoz tezgahı üzerinde alıştırmaları yapınız. 1.3. Kasaları Kesin Ölçüsüne Getirme Zıvananın orta noktasını, köşegenleri birleştirerek gönye yardımı ile bulunuz. Bulduğunuz noktayı çivi ile işaretleyiniz. 10 mm uçlu matkap ile işaretlediğiniz yerden deliniz Delik çapına uygun kavela hazırlayınız. Hazırladığınız kavelayı deliğe alıştırmasını yapınız. İskeletin birleştirme ara malzemelerinin hazırlığını yapınız. Son kez gönye kontrolünüzü yapınız. 1.4. Birleştirme Yerlerindeki Fazlalıkları Kesme Köşe birleştirme işlemi yapılıp sabitleme işleminden sonra erkek ve dişi zıvana uçlarını el testeresi ile veya iskeletin (kasanın) büyüklüğüne göre daire testere makinesi ile kesiniz 7
UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ İşlem Basamakları Öneriler Doğramaya hazırlık ve doğrama elemanlarını hazırlama modülünden faydalanınız. İskelet (kasa) elemanlarının markalamasını yapınız. Resim 6. Hazırladığınız parçaların dar ve geniş yüzeylerini kontrol ediniz. İskelet (kasa) elemanlarını hazırlayınız. Resim 7. Temiz ve itinalı olarak çalışınız, iş kıyafetinizi giyiniz. Gerekli güvenlik önlemlerini alınız, zamanı ve malzemeyi iyi kullanınız. İskelet (kasa) elemanlarına yüz-cumba yapınız. Resim 8. 8
Makinelerde çalışırken dikkatli olunuz. İskelet (kasa) elemanının yüzeyini temizleyiniz ve istenilen ölçüye getiriniz. Resim 9. Uygun köşe birleştirme ek veya geçmeleri uygulayınız. Resim 10. Köşe birleştirmelerin alıştırmalarını yapınız. Resim 11. 9
Köşelerin gönyesine bakınız. Resim 12. Köşe birleştirmelerin alıştırmalarını tutkal payını dikkate alarak yapınız Resim 13. İskelet (kasa) köşe birleşim yerlerinin montajda gönyesinin bozulmasını önlemek için çapraz çıta çakınız. Resim 14.. Kasaları, gönye kontrolünde kesin ölçüsüne getiriniz. İskeleti (kasayı) kesin ölçüsüne getiriniz. Resim 15. 10
Fazlalıkları keserken birleşim yerlerine zarar vermeyiniz. Birleştirme yerlerindeki fazlalıkları kesiniz. Resim 16. Resim 17. Resim 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 numaralı duvar elemanları atölyede alıştırmaları yapılır tekrar sökülür parçalar halinde taşınır yerinde montajı yapılır. 11
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyette kazanmış olduğunuz bilgileri aşağıda verilen soruları cevaplandırarak değerlendiriniz. 1. Aşağıdakilerden hangisi ahşap bölme duvar doğrama elemanlarını birleştirme elemanı olarak kullanılmaz? A) Çivi B) Vida C) Ahşap kavela D) Tutkal E) Boya 2. İskeletlerin (kasaların) köşelerine çapraz çıta çakılmazsa kasada meydana gelecek olumsuz olay aşağıdakilerden hangisidir? A) İskeletin (kasanın) gönyesi bozulur. B) İskeletinin (kasasının) rengi bozulur. C) İskelete (kasaya) metal aksamlar takılamaz. D) İskeletin (kasanın) gönyesi düzelir. E) İskelete (kasaya) kanatlar kolay takılır. 3. İskeletlerin kasaların köşelerinde gönyesine bakılmasındaki amaç nedir? A) İskelete (kasa) kanadının takılması B) İskelet (kasası) renginin hazırlanması. C) İskelete (kasaya) metal aksamlar takılması D) İskelet (kasa) köşelerinin 90 derece dik olması için E) İskelete (kasaya) kanatların kolay takılması 4. Aşağıdaki resimde hangi işlem uygulanmaktadır? A) Birleştirme yerlerine tutkal sürülmektedir. B) İskelet (kasa) köşelerinin gönyesine bakılıp çıta çakılmaktadır. C) İskelete (kasaya) metal aksam takılmaktadır. D) İskeletin (kasanın) duvara montajı yapılmaktadır. E) İskelet (kasa) elemanları hazırlanmaktadır. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. 12
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Bir arkadaşınızla birlikte yaptığınız uygulamayı değerlendirme ölçeğine göre değerlendirerek, eksik veya hatalı gördüğünüz davranışları tamamlama yoluna gidiniz. DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ İşlem Basamakları İskelet (kasa) parçalarını hazırladınız mı? Köşe birleştirme uygulamasını belirlediniz mi? Köşe birleştirmesini yaptınız mı? Zıvana yüzeylerinin alıştırmalarını yaptınız mı? Tutkallamayı uygun şekilde yaptınız mı? Bileştirmeleri yaptınız mı? Birleştirme elemanlarını (çivileri veya vidaları) kullanarak birleşimleri yaptınız mı? İskeletin (kasanın) gönye kontrolünü yaptınız mı? İskelet (kasa) köşelerine çapraz çıtaları çaktınız mı? İskeleti (kasayı) kesin ölçüsüne getirdiniz mi? Takımlarınızı toplayıp çalışma ortamınızı temizlediniz mi?? Zamanı iyi kullandınız mı? Evet Hayır DEĞERLENDİRME Yaptığınız değerlendirme sonunda hayır olan konuları bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksiklerinizi, araştırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. 13
ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ÖĞRENME FAALİYETİ 2 AMAÇ Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında ahşap bölme duvar iskeletinin (kasasının) dolgu elemanlarını hazırlamayı ve uygulamayı yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Ahşap bölme duvarların kullanıldığı yerleri, kullanılan malzemeleri ve uygulama şekillerini araştırınız. Yaptığınız araştırmaları sınıf ortamında arkadaşlarınızla paylaşınız. 2. AHŞAP BÖLME DUVAR İSKELETİ (KASASI) DOLGUSU 2.1. Dolgu Elemanlarını Hazırlama. 2.1.1. Tanımı Ahşap bölme duvarlarda dolgu elemanı olarak ses ve ısı izolasyonu ile bölme duvarın sağlamlığını artırmak için kullanılan EPS, XPS, cam yünü, taş yünü v.b malzemelerdir. 2.1.2. Hazırlanması Bölme duvar iskelet (kasa) ölçüsüne ve yapılacak işin işlevine ( ses, ısı yalıtımı) bağlı olarak dolgu malzemesi seçilir. 2.1.3. Montajı Seçilen dolgu malzemesi ölçülere uygun kesilerek yerine montajı yapılır. 2.2. Yüzey Elemanlarını Hazırlama 2.2.1. Tanımı Bölme duvarın amacına ve dekoratif güzelliğine bağlı olarak seçilen yüzey (ahşap lambri, renkli yonga levha, PVC kaplama, cam ) elemanlarıdır. 14
Resim 1: Bölme duvar kesiti Resim 2: Yonga levha 2.2.2. Hazırlanması Bölme duvar iskelet (kasa) ölçüsüne ve yapılacak bölme duvarın işlevine ( ses, ısı ) bağlı olarak yüzey elemanları seçilir. Seçilen yüzey elemanı bölme duvarın şekline uygun ölçülerde makinelerde kesilir. Piyasada genellikle yüzey elemanları standart ölçülerde bulunur. 2.2.3. Montajı Seçilen dolgu malzemesi ölçülere uygun kesilerek yerine montajı yapılır. 2.2.4. Yüzey temizliği Bölme duvar yüzey elemanlarının montaj işleminden sonra yüzeyde kalan tutkal, boya v.b artıkların temizlenmesi işlemidir. 2.3. Ahşap Bölme Duvar Kasa Dolgularını Yapma Ahşap iskelet (kasa) dolgularını yapma işlemi uygulamalar bölümünde gösterilmiştir. 15
UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ İşlem basamakları Bölme duvarın bir yüzeyini uygun kaplama malzemesi ile kaplayınız. Öneriler Uygun dolgu malzemesi seçiniz. Bölme duvar iskelet (kasa) ölçüsüne ve yapılacak işin işlevine ( ses, ısı ) bağlı olarak dolgu malzemesi seçiniz. Resim 3. Temiz ve itinalı olarak çalışınız, iş kıyafetinizi giyiniz. Yapılacak işlevin özelliğine göre yalıtım malzemeleri seçilir. Resim 4. 16
Gerekli güvenlik önlemlerini alınız, zamanı ve malzemeyi iyi kullanınız. Ahşap bölme duvar iskelet (kasa) dolgularını yerleştiriniz. Resim 5. Resim 6. Ahşap bölme duvar için uygun yüzey elemanını hazırlayınız. Resim 7. 17
Yüzey elemanlarını iskelet (kasa) ölçülerine uygun olarak kesiniz. Yüzey elemanının iskelete (kasaya) montajını yapınız. Resim 8. Yüzey elemanını iskelete (kasaya) uygun birleştirme elemanları ile montajını yapınız. Ahşap bölme duvar iskelet (kasa) dolgusu ve yüzey elemanlarının montajını yapınız. Resim 9. Resim 3, 4, 5, 6, 7, 8,ve 9 atölye ortamında eğitim amaçlıdır. Uygulama işlemi yerinde yapılmalıdır. 18
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyette kazanmış olduğunuz bilgileri aşağıda verilen soruları cevaplandırarak değerlendiriniz. 1. Ahşap bölme duvarlarda, dolgu elemanı olarak ses ve ısı izolasyonu ile bölme duvarın sağlamlığını artırmak için,..,, vb malzemeler kullanılır. 2. Dolgu malzemelerinin seçiminde aşağıdakilerden hangisi dikkate alınmaz? A) Bölme duvar kasa ölçüsü B) Ses izolasyonu C) Isı izolasyonu D) Dekoratif güzelliği E) Ses ve ısı izolasyonu 3. Aşağıdakilerden hangisi yüzey elemanı değildir? A) Yonga levha B) Ahşap lambri C) PVC kaplama D) Cam E) Taş yünü 4. Aşağıdaki resimde hangi işlem uygulanmaktadır? A) Birleştirme yerlerine tutkal sürülmektedir. B) Kasaya yüzey elemanı montajı yapılmaktadır. C) Ahşap bölme duvar kasa dolgusu yerleştirilmektedir. D) Kasanın duvara montajı yapılmaktadır. E) Kasa elemanları hazırlanmaktadır. DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. 19
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Bir arkadaşınızla birlikte yaptığınız uygulamayı değerlendirme ölçeğine göre değerlendirerek, eksik veya hatalı gördüğünüz davranışları tamamlama yoluna gidiniz. ERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME KRİTERİ İşlem Basamakları Dolgu elemanlarını hazırladınız mı? Ahşap bölme duvar iskelet (kasa) dolgularını yerleştirdiniz mi? Ahşap bölme duvar için uygun yüzey elemanını hazırladınız mı? Ahşap bölme duvar için uygun yüzey elemanını yerleştirdiniz mi? Takımlarınızı toplayıp çalışma ortamınızı temizlediniz mi?? Zamanı iyi kullandınız mı? Evet Hayır DEĞERLENDİRME Yaptığınız değerlendirme sonunda cevabı hayır olan konuları bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız öğrenme faaliyetini tekrar ediniz. Eksikliklerinizi araştırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. 20
ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ÖĞRENME FAALİYETİ 3 AMAÇ Bu faaliyette verilecek bilgiler doğrultusunda, uygun ortam sağlandığında ahşap bölme duvar iskelet (kasasının) montajını yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Ahşap bölme duvarların montajı ve montaj yapılırken kullanılan malzemeleri ve uygulama şekillerini araştırınız. Yaptığınız araştırmaları sınıf ortamında arkadaşlarınızla paylaşınız 3. AHŞAP BÖLME DUVAR MONTAJI 3.1. Bölme Duvar İskeletini (Kasasını) Şakülünde Yerine Alıştırma Ahşap bölme duvar iskeletini (kasasını) yerine montajı yapılırken yataylık ve düşeyliğinin kontrolü için su terazisi, düşeyliklerin kontrolü ise şakülden de yararlanılabilir. Bu şekilde kasanın monte edilecek kısma alıştırması yapılır. Şekil 1.. 21
3.2. İskeleti (Kasayı) Sabitleme Kasanın yerinde sağlam bir şekilde durabilmesi için yapı elemanlarına bağlantılarının yapılması gerekir. Montaj işlemlerinde yere, duvara ve tavana delik açarken sert uçlu matkaplar kullanılır. Delinecek noktalar iskeletin üzerinde işaretlenir, işaret duvara kadar devam ettirilir. İskelet alınır, duvardaki işaretli yerler delinir. Açılan deliklere plastik dübeller yerleştirilerek vidalarla ya da çelik dübeller kullanılır. İskelet yerine getirilerek çelik cıvatalarla bağlantı yapılır. 3.3. Ahşap Bölme Duvar iskelet (Kasa) Dolgularını Yapma İskelet (kasa) yerine sabitlendikten sonra, iskeletin (kasanın) bir yüzeyi seçilen kaplama malzemesi ile kaplanır ve kalan boşluklar poliüretan köpük ve dolgu malzemeleriyle doldurularak sabitlenir. İkinci yüzey kaplama yapılır. 3.4. Çıta veya süpürgelik çakma Bölme duvar ve yüzey elemanlarının montajından sonra duvarın etrafına güzel bir görüntü vermek ve boşlukları kapatmak için bölme duvar çevresine çıta veya süpürgelik çakılır. 22
UYGULAMA FAALİYETİ UYGULAMA FAALİYETİ İşlem Basamakları Öneriler Ahşap malzemenin kuru olmasına dikkat ediniz. Bölme duvar kasasını montaj yapılacak yere su terazisi yardımıyla yerine alıştırınız. Resim 1. İskeletin (kasanın) şakülünde ve terazisinde olmasına dikkat ediniz Bölme duvar iskeletinin (kasasının) montaj yapılacak yerde yatay ve düşey doğruluğuna bakılarak yerine alıştırmasını yapınız. Resim 2. 23
Montaj için uygun bağlantı elemanlarını hazırlayınız. İskelete ve tavana ince uçlu matkap veya çivi ile işaretleyiniz. Resim 3. Ahşabı delme işleminde vida çapından ince uçlu matkap ucu kullanınız. İskelete ve duvara ince uçlu matkap veya çivi ile işaretleyiniz. Resim 4. emiz ve itinalı olarak çalışınız. İskelete ve tabana ince uçlu matkap veya çivi ile işaretleyiniz. Resim 5. İskeleti yerinden alınız. İşaretli yerleri sert uçlu matkapla deliniz. Deliklere dübelleri yerleştiriniz İskeleti yerine yerleştiriniz.vidalama işlemini yapınız Makineler ile çalışırken dikkatli olunuz 24
İskelet (kasa) kenarı boşluklarını uygun malzeme ile doldurunuz. Resim 6. İskelet (kasa) boşluklarını doldurma işlemini duvarda, tavanda ve yerde uygulayınız. Resim 7. Boşlukları doldurduktan sonra yapılan uygulamanın kurumasını bekleyiniz ve fazlalıkları alınız. Resim 8. İskelet(kasa) ve montaj yapılan yer arasındaki boşlukları uygun çıta veya süpürgelik çakarak kapatınız. Yüzey elemanlarının montajını yaptıktan sonra kalan boşluklara çıta ve süpürgelik çakınız. 25
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyette kazanmış olduğunuz bilgileri aşağıda verilen soruları cevaplandırarak değerlendiriniz. 1. Duvar iskeletinin (kasasının) yatay doğruluğunun kontrolü aşağıdaki aletlerden hangisi ile yapılır? A) Su terazisi B) Çekiç C) Matkap D) Dübel E) Şakul 2. İskelet (kasa) yerine sabitlendikten sonra iskelet (kasa) ile montaj yapılan kısım arasında kalan boşluklar ve doldurularak sabitlenir. 3. Çıta ve süpürgelik hangi amaçla çakılır? A) İskeletin (kasanın) sağlam olması için B) İskelet (kasanın) duvara sabitlenmesi için C) Boşlukların doldurulması ve güzel görünümü için D) İskeleti (kasayı) dik tutmak için E) Hepsi DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerek kendinizi değerlendiriniz. 26
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kendiniz ya da bir arkadaşınızla değerlendirerek, eksik olduğunuz konuyu ve kazanımlarınızı belirleyiniz. Değerlendirme Kriterleri Evet Hayır Bölme duvar iskeletini (kasasını) montaj yapılacak yere su terazisi yardımıyla kalsın alıştırdınız mı? Bölme duvar iskelet (kasasının) montaj yapılacak yerde yatay ve düşey doğruluğuna bakarak yerine alıştırmasını yaptınız mı? İskelet (kasanın) tavana, duvara ve yere montajını vidayla yaptınız mı? İskelet kenarı boşluklarını uygun malzeme ile doldurunuz mu? Ahşap duvarın çevresine çıta ve süpürgelik çaktınız mı? DEĞERLENDİRME Öğrenme faaliyetlerindeki eksikliklerinizi faaliyete tekrar dönerek, araştırarak ya da öğretmeninizden yardım alarak tamamlayabilirsiniz. Hepsine doğru cevap verdiyseniz modül değerlendirmesi için öğretmeninize başvurabilirsiniz. 27
MODÜL DEĞERLENDİRME MODÜL DEĞERLENDİRME PERFORMANS TESTİ (YETERLİK ÖLÇME) Modül ile kazandığınız yeterliği aşağıdaki resmi ve ölçüleri verilen ahşap bölme duvar iskeletinin (kasasının) dolgusunu ve yüzey elemanını yonga levha kullanarak 1/1 ölçeğinde ahşap bölme duvarı yapıp değerlendirme ölçeğindeki kriterlere göre ölçünüz. 28
PERFORMANS DEĞERLENDİRME PERFORMANS DEĞERLENDİRME Ahşap bölme duvar modülü, faaliyetleri ve araştırma çalışmaları sonunda kazandığınız bilgi ve becerilerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi için kendinizi değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz. Bu değerlendirme sonucuna göre bir sonraki modüle geçebilirsiniz. GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır 1 İskelet (kasa) parçalarını hazırladınız mı? 2 Köşe birleştirme uygulamasını belirlediniz mi? 3 Köşe birleştirmesini yaptınız mı? 4 Zıvana yüzeylerinin alıştırmalarını yaptınız mı? 5 Tutkallamayı uygun şekilde yaptınız mı? 6 Birleştirmeleri yaptınız mı? 7 Birleştirme elemanlarını (çivileri veya vidaları) kullanarak birleşimleri yaptınız mı? 8 İskelet (kasanın) gönye kontrolünü yaptınız mı? 9 İskelet (kasa) köşelerine çapraz çıtaları çatkınız mı? 10 İskeleti (kasayı) kesin ölçüsüne getirdiniz mi? 11 Takımlarınızı toplayıp çalışma ortamınızı temizlediniz mi? 12 Zamanı iyi kullandınız mı? 13 Dolgu elemanlarını hazırladınız mı? 14 Ahşap bölme duvar iskelet dolgularını yerleştirdiniz mi? 15 Ahşap bölme duvar için uygun yüzey elemanını hazırladınız mı? 16 Ahşap bölme duvar için uygun yüzey elemanını yerleştirdiniz mi? 17 Takımlarınızı toplayıp çalışma ortamınızı temizlediniz mi? 18 Bölme duvar iskeletini (kasasını) montaj yapılacak yere su terazisi yardımıyla yerine alıştırdınız mı? Bölme duvar iskeletinin (kasasının) montaj yapılacak yerde 19 yatay ve düşey doğruluğuna bakılarak yerine alıştırmasını yaptınız mı? 20 İskeletin (kasanın) vida ile tavana, duvara ve yere montajını yaptınız mı? 21 İskelet (kasa) kenarı boşluklarını uygun malzeme ile doldurdunuz mu? 22 Takımlarınızı toplayıp çalışma ortamınızı temizlediniz mi? DEĞERLENDİRME Yapılan değerlendirme sonunda hayır cevaplarınızla ilgili konuları bir daha gözden geçiriniz. Kendinizi yeterli görmüyorsanız modülü tekrar ediniz. Bütün cevaplarınız evet ise modülü tamamladınız, tebrik ederiz. Öğretmeniniz size çeşitli ölçme araçları uygulayacaktır. Öğretmeninizle iletişime geçiniz. 29
CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI 1 E 2 A 3 D 4 B ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI 1 EPS, XPS, cam yünü, taş yünü vb 2 D 3 E 4 C ÖĞRENME FAALİYETİ 3 CEVAP ANAHTARI 1 A 2 poliüretan köpük ve dolgu malzemeleriyle 3 C 30
KAYNAKLAR KAYNAKLAR AFYONLU A, Safa, Ağaç İşleri Takım ve Makine Bilgisi, MEB yayınları, İstanbul, 1981. HASOL Doğan, Mimarlık Sözlüğü, YEM yayınları, İstanbul, 1990. GÜRTEKİN Ali, Mehmet OĞUZ, Mobilya ve Dekorasyon Gereç Bilgisi, MEB yayınları, İstanbul, 2002. YAMAN Naim, Ümit YEGÜL, Halim ÖKSÜZOĞLU, Köksal ÖZCAN, Nazım DÜNDAR, Yapıcılık (Ahşap) Bilgi İşlem Yaprakları, MEB yayınları İstanbul, 1979. YAŞAR Eyüp, Ağaç İşleri Teknolojisi, Mesleki Teknik Öğretim Kitapları, Ankara, 1969. www.ahsapev.com.tr www.baharparke.com www.divipart.com 31