SAĞLIK TARAMA RAPORU
Sağlık, sadece hastalık ve sakatlık durumunun olmayışı değil kişinin bedenen ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) sağlığı, sadece hastalıklardan ve mikroplardan korunma değil, bir bütün olarak fiziki, ruhi ve sosyal açıdan iyi olma hali olarak açıklar. Temel sağlık hizmetlerine ulaşabilmek en temel haklardan biri olmasına rağmen günümüzde milyonlarca insan temel sağlık hizmetlerinden mahrum bir şekilde yaşamaktadır. Sağlık hizmetlerinden en az faydalanan ülkelerin çoğu Afrika Kıtası nda yer almaktadır. Günümüzde savaş ve kriz bölgeleri haline gelen Suriye ve Arakan da sağlık, temel ihtiyaç olarak yerini korumaktadır. Sağlık taraması projelerimizde her gün yeni adımlar atarak ilerleme kaydediyoruz. Sınır komşumuz ve savaş bölgesi olması münasebetiyle Suriye de başlatmış olduğumuz sağlık projemizle dünyanın dört bir yanında ihtiyacı olan kardeşlerimize ulaşıyoruz. Suriye den sonra Arakan da da sağlık taraması gerçekleştirerek sağlık ağımızı genişlettik. Ayrıca, sağlık taraması gerçekleştirdikten sonra gittiğimiz savaş veya afet bölgesi hakkında ayrıntılı rapor yazarak yetkililere iletiyoruz. Kurduğumuz bu koordinasyon sayesinde kardeşlerimizin dertlerine daha hızlı ve yerinde müdahale etme fırsatı buluyoruz.
1. İĞDE KAMPI SAĞLIK TARAMASI (7-6 MAYIS 2017) Hayrat Yardım olarak 6-7 Mayıs 2017 tarihlerinde Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı (AFAD) talebi ile Azez bölgesinde bulunan ve 8.000 Irak-Telaferli mültecinin barındığı İğde Kampında sağlık taraması gerçekleştirdik. 34 sağlık gönüllümüz ve 2 yardımcı görevlimiz yapılan sağlık taraması sonucu yetkililere iletilmiş ve öneriler sunulmuştur. 36 kişilik ekibimizin yapmış olduğu sağlık taraması neticesinde elde edilen tespitler şunlardır; 1) Kampta ailelerin kalması için büyük çadırlar tahsis edilmiştir. Maalesef birçok ailenin aynı çadırı kullanmak zorunda kalması nedeniyle ciddi sosyal problemler yaşanmaktadır. 2) Aynı çadırda 8 ailenin kalması her türlü bulaşıcı hastalık riskini beraberinde getirmektedir. 3) Mevcut su şebekesinde hijyen kurallarının yetersiz olması ve su içinde bazı parazit ve mikropların tespit edilmesi mültecilerin sağlığını tehdit etmektedir. 4) Mevcut su şebekesi ve su depoları ile tuvaletlerin birbirine çok yakın olmaları nedeniyle bulaşıcı ve diğer hastalıklar için ciddi risk teşkil etmektedir. 5) Havaların nispeten serin olduğu bu aylarda bile (nisan-mayıs başı) enterit (ishal) vakalarının yaygın olduğu görüldü, bu vakalar yaz aylarında daha ciddi boyutlarda karşımıza çıkacağının habercisidir. Bu konuda devlet su işlerinin bir çalışma içinde olması bizi ziyadesiyle memnun etmiştir. 6) 8.000 kişilik nüfusa oranla tuvalet ve banyo ihtiyacının kısıtlı olduğu görülmüştür. Bununla beraber halihazırdaki tuvalet ve banyoların hijyen bakımından yetersiz olduğu müşahede edilmiştir. Bu da başta yetersiz kişisel temizlik ve bulaşıcı hastalıklara sebebiyet vermektedir.
7) Bütün kamp için sadece 12 adet banyo bulunması yaz aylarının da geldiği şu günlerde sıhhat açısından büyük problemlerin habercisidir. 8) Yapılan sağlık taraması neticesinde çadır kentte yaklaşık 2.000 hastanın bulunduğu tespit edilmiştir. 9) İstatiksel olarak çocuk yaş grubunda gerek doğumsal gerek sonradan kazanılan hastalıklar açısından oranının yüksek olması sağlık hizmetleri açısından ciddi bir desteğin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Pediatrik yaş grubuna yani çocuk yaş grubuna herhangi bir sağlık hizmeti desteğinin olmadığı tespit edilmiştir. 10) Kamp içinde sağlık personeli veya sağlık alanında tecrübeli birey sayısının çok az olduğu görülmüştür. Kampta birkaç hemşire ve bir adet eczacı olduğu tespit edilmiştir. Kampın sağlık sorunları, kamp dışından gelen bazı doktorların günde birkaç saatlik muayene hizmeti vermesi suretiyle devam etmektedir. 2. İĞDE KAMPI SAĞLIK TARAMASI (16 HAZİRAN 2017) Sağlık taraması ve tedavinin yanı sıra diş hekimlerimiz özellikle çocuk yaştaki mültecilerin ağız sağlıkları için çeşitli müdahalelerde bulundular. Getirilen ilaçların ve medikal malzemelerin yetersiz olduğu ve bu konuda daha çok yardım ulaştırılması gerektiği tespit edildi. Savaş bölgesinde bulunan insanların Türkiye den insanların gelerek onlara yardım ettiğini görmesi insanlık dramının yaşandığı coğrafyada küçük de olsa bir sevinç kaynağı olduğu gözlendi.
3. HARAMEYN VE İĞDE KAMPI SAĞLIK TARAMASI (15-14 EKIM 2017) Suriye Azez Bölgesi nde bulunan Harameyn ve İğde geçici barınma merkezlerinde Hayrat İnsani Yardım Derneği gönüllü sağlık ekibi tarafından 14-15 Ekim 2017 tarihlerinde iki gün süreyle öncelikli olarak kriz mağduru hasta, yaralı, hamile, çocuk, kadın ve yaşlılara yönelik sağlık taraması, muayene, medikal tedavi, diş muayenesi, diş dolgusu, diş çekimi ve kanal tedavisi yapıldı. Bu bağlamda uygulama öncesi hazırlıklar tamamlandı, gerekli ilaç, cihaz ve malzemeler tedarik edildi. Bir Acil Tıp Uzmanı, bir Kadın Doğum Uzmanı, iki Aile Hekimi, bir Pratisyen Hekim ve iki Diş Hekimi ile toplam 7 doktor ve 7 Sağlık Memuru ile bir Koordinatörden müteşekkil 15 kişilik ekip oluşturuldu. Resmi prosedürler uygulandı, gerekli izinler alındı. Oluşturulan ekiple 13 Ekim akşamı yola çıkıldı, 14 Ekim sabahı Kilis Valiliği izniyle sınır geçilerek Azez Bölgesindeki belirlenen barınma merkezlerine ulaşıldı. Kadın Doğum Uzmanı tarafından ultrason eşliğinde gebe muayenesi yapıldı. Kadınlara jinekolojik muayene yapıldı. Gerekli hastalara medikal tedavi uygulandı. Gebelere gebelik ve doğumla ilgili bilgilendirmede bulunuldu. Diş Hekimleri tarafından 100 diş muayenesi, 50 adet diş çekimi, 20 adet diş dolgusu ve 8 adet kanal tedavisi uygulandı. Hastalara ağız ve diş sağlığı ile hijyenik bilgiler verildi. Diğer Hekimlerle birlikte yaklaşık 1000 hastanın muayenesi gerçekleştirildi. Gerekli hastalara medikal tedavi uygulandı, ilaç dağıtımı yapıldı. Bu hastalardan tıbbi yönden öncelikli ve ivedi olanlar, ileri tetkik ve operasyon gerekenler ilgili kurumlara bildirildi.
ARAKAN SAĞLIK TARAMASI Arakan da 2012 yılında başlayan süreç 2017 yılında etnik temizliğe dönüşmüştür. Uluslararası aktörlerin işin içinde olduğu bu göç ve kaçışlar esnasında çoğunluğu çocuk ve kadın binlerce Müslüman, yanarak, boğularak ya da bombalama sonucu şehit olmuştur veya yaralanmıştır. Bunların yanında, yaşam şartlardan dolayı insanlar çeşitli hastalıklara yakalanmıştır. Dolayısıyla sağlık hizmetleri acil ihtiyaç haline gelmiş ve önemini korumaktadır. Arakan da beslenme, barınma ve sağlık en önemli üç konu halindedir. Üç konu arasında en önemlilerinden biri olan sağlık hizmetleri acil ihtiyaç haline gelmiş ve önemini korumaktadır. Durumun farkında olarak Hayrat Yardım Sağlık Ekibi, acil gıda yardımlarının yanında genel sağlık taraması ve ilaç yardımlarıyla Arakanlı Müslümanların yaralarını sarmaya devam etmektedir. Doktor ve hemşirelerden oluşan acil yardım ekibimiz Cox s Bazar da sağlık taraması için geçici merkez kurmuş ve 4,800 kişiyi tedavi etmiştir. Tedavilerde çocuk, kadın ve yaşlılara öncelik verilmiştir.