BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 2018-2022 STRATEJİK PLANI
İçindekiler YÖNETİCİ ÖZETİ...3 GİRİŞ...4 1.HAZIRLIK ÇALIŞMALARI 1.1. 2013 2017 STRATEJİK PLANININ DEĞERLENDİRİLMESİ...5 1.2 2018-2022 STRATEJİK PLANLAMA...6 1.2.1. Hazırlık Çalışması...6 1.2.2. Stratejik Planlama Süreci...7 2.DURUM ANALİZİ...10 2.1.TARİHÇE...10 2.2. YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER VE MEVZUAT...11 2.3. FAALİYET ALANLARI ÜRÜN VE HİZMETLER...13 2.4. ARAŞTIRMA VE YAYIN ANALİZİ...14 2.4.1. Bingöl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi...14 2.4.2. Ulusal ve Uluslararası Alanda Yapılan Çalışmalar...15 2.5. TOPLUMLA ETKİLEŞİM VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER...16 2.6. PAYDAŞ ANALİZİ...16 2.7.KURUM İÇİ ANALİZ VE ÇEVRE ANALİZİ...19 2.7.1. Kuruluşun Yapısı...19 2.7.1.1. Üst Yönetim Birimleri...19 2.7.1.2. İdari Birimler...20 2.7.2. Beşeri Kaynaklar...23 2.7.2.1. Akademik Personel...23 2.7.2.2. İdari Personel...25 2.7.2.3. Öğrenci Sayısı...27 2.7.3. Kurum Kültürü...30 2.8. YERLEŞKE VE FİZİKSEL ALT YAPI...31 2.8.1. Teknoloji...35 2.8.2. Mali Durum...37 2.8.3. Güçlü ve Zayıf Yönler...39 2.8.4. Çevre Analizi...40 3.GELECEĞE BAKIŞ...42 3.1.MİSYON...42 3.2. VİZYON...43 3.3. TEMEL DEĞERLER...43 3.4. AMAÇLAR, HEDEFLER VE STRATEJİLER...44 3.5.PERFORMANS GÖSTERGELERİ...49 4. MALİYETLENDİRME...52 5. İZLEME VE DEĞERLENDİRME...56 2
YÖNETİCİ ÖZETİ Lisansüstü eğitim öğretim faaliyetlerinin yürütüldüğü enstitüler, üniversitelerin öğretim elemanlarının yetiştirildiği birimlerdir. Enstitülere verilen değer, aktarılan kaynaklar, sağlanan imkânlar, akademisyenlerin bilimsel seviyesini doğrudan etkileyecektir. Lisansüstü eğitim, üniversite dışındakiler içinde hayat boyu gerekli olacak bilgileri içermektedir. Üniversitelerin akademik seviyeleri, enstitülerin kapasitesi ve bilimsel faaliyetleri ile ölçülür. Gerek fiziki yapılanması, gerekse bilimsel, sosyal ve kültürel gelişimi ile Türkiye nin yeni üniversiteleri içinde en hızlı gelişen üniversitelerinden biri konumuna ulaşan Bingöl Üniversitesi ne bağlı Fen Bilimleri Enstitüsü de, 2014 yılında çeşitli alanlardaki hedeflerinin büyük bir kısmını başarıyla gerçekleştirmiş bulunmaktadır. Her geçen yıl artan öğrenci nüfusuna paralel olarak kalitesini de arttırma yönünde çalışmalar yürüten enstitümüz, akademik yayınlarda da gittikçe üst sıralara ilerlemesi amacına ne kadar yaklaştığını göstermektedir. Bingöl Üniversitesinin artan niteliği onu ülkemizdeki tercih edilen üniversiteler arasına taşıyacağı umutlarını artırırken, bu talebi karşılamak üzere yeni fakülteler ve birimler açılmaktadır. Buna paralel olarak açılan lisansüstü programlarıyla birçok anabilim dalımızda sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimlerle işbirliği içerisinde projeler üretmeyi hedeflenmekte ve enstitümüz, bulunduğu bölgenin ilerleyen ve yön veren dinamik gücü olarak varlığını sürdürmektedir. Evrensel bilgiler tarım, sanayi ve sağlık alanlarında ulusal ve uluslararası düzeyde paylaşılarak topluma yön verme misyonunu da yerine getirmeye çalışmaktadır. Hazırlanan bu stratejik plan ile 2018-2022 yılları arasında enstitümüz kaynakları daha etkili ve verimli kullanabilmek, gelişimini hızlandırmak etkileşim içinde olduğu Anabilim Dalları ile ilişkisini daha akıcı bir biçimde yürütebilmek, diğer Yükseköğretim kurumlarının enstitüleri ile rekabet gücünü en üst düzeye çıkarabilmek için günün koşullarına uygun stratejiler oluşturmak amacıyla sürdürülebilir bir planlama çerçevesi oluşturmuştur. Prof. Dr. İbrahim Y. ERDOĞAN Fen Bilimleri Enstitü Müdürü 3
1. GİRİŞ 1. HAZIRLIK ÇALIŞMALARI 1.1. 2013 2017 Stratejik Planının Değerlendirilmesi 2013-2017 Stratejik Planında enstitümüzün stratejisi ve amacı; üst düzey bilimsel çalışmalar yapmak, bilgi üretmek, ulusal gelişme ve kalkınmaya destek olmak, yüksek lisans ve doktora derecesine sahip mezunlar vermek olarak belirlenmiştir. Bu hedefler doğrultusunda enstitümüzdeki yüksek lisans programlarının sayısı 8 e, doktora programlarının sayısı 5 e ulaştırılmıştır. 2016 yılında eğitim-öğretim hizmeti verilen öğrenci sayısı 310 a ulaşmıştır. Enstitümüzde 2016 Aralık ayı itibariyle 80 yüksek lisans tezi ve 2 adet doktora tezi tamamlanmış ve bu tezlerden evrensel ölçekte önemli yayınlar üretilmiştir. 2013-2017 Stratejik Planının değerlendirilmesi sonucu, hedef ve performans göstergelerinde hedeflenen sonuçlara büyük ölçüde ulaşılmıştır. 1.2. 2018-2022 Stratejik Planlama 1.2.1. Hazırlık Çalışması Üniversitemiz 2018-2022 dönemi Stratejik Planlama çalışmaları, 26.05.2006 tarih ve 26179 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda Rektörlük Makamının 14.06.2016 tarih ve 2016/1 sayılı İç Genelgesi ile başlatılmış ve bu çerçevede enstitümüzün Stratejik Planlama Komisyonu kurulmuştur. Tablo 1: 2018-2022 Fen Bilimleri Enstitüsü Stratejik Plan Komisyonu S.N. Adı ve Soyadı İdari Görevi Komisyon Görevi S.N. Adı Soyadı İdari Görevi Komisyon Görevi 1 Doç. Dr. Murat SOYLU Enstitü Müdür Yardımcısı Başkan 2 Yrd. Doç. Dr. Özgür ÖZGÜN Enstitü Müdür Yardımcısı Üye 3 Prof. Dr. Mehmet ÇİFTCİ Kimya ABD Başkanı Üye 4 Prof. Dr. Turgay ŞENGÜL Zootekni ABD Başkanı Üye 5 Prof. Dr. Ali İNAN Makine Mühendisliği ABD Başkanı Üye 6 Prof. Dr. İskender DEMİRKOL Fizik ABD Başkanı Üye 7 Prof. Dr. Lütfi BEHÇET Biyoloji ABD Başkanı Üye 8 Prof. Dr. Mehmet AYÇİÇEK Tarla Bitkileri ABD Başkanı Üye 9 Prof. Dr. Alaaddin YÜKSEL Toprak Bilimi ve Bitki Besleme ABD Başkanı Üye 10 Yrd. Doç. Dr. Nusret ÖZBAY Bahçe Bitkileri ABD Başkan V. Üye 11 Remziye BARAN Fen Bilimleri Enstitüsü Sekreteri Sekreter 4
2.DURUM ANALİZİ 2.1.Tarihçe 17.05.2007 tarih ve 5662 nolu Kanunun 7. Maddesi ne eklenen 85 nolu Ek Maddenin ç bendi ile kurulmuş olan enstitümüz, 8 Anabilim Dalında, 8 tezli yüksek lisans, 5 doktora programıyla toplam 310 öğrenciye eğitim-öğretim hizmeti vermektedir. 2.2. Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat Enstitümüzün yasal yükümlülüğü 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 44 üncü maddesinin (c) fıkrasına dayanılarak Yüksek Öğretim Kurumu tarafından hazırlanmış olan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim yönetmeliğine uygun olarak eğitim-öğretim faaliyetlerini yürütmektir. 2.3. Faaliyet Alanları Ürün ve Hizmetler Enstitümüz, fen bilimleri alanında lisansüstü eğitim-öğretim faaliyetlerini yürütülmekte olup, bu faaliyetlerden lisansüstü tezler ve bilimsel yayınlar üretilmektedir. 2.4. Araştırma ve Yayın Analizi Enstitümüzde hazırlanan lisansüstü tezlerden uygun görülenler üniversitemiz BAP birimi tarafından desteklenmektedir. 2.4.1. Bingöl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi 2.4.2. Ulusal ve Uluslararası Alanda Yapılan Çalışmalar 2.5. Toplumla Etkileşim ve Uluslararası İlişkiler Enstitümüz bünyesinde uluslararası öğrencilere eğitim-öğretim hizmeti verilmekte olup, uluslararası öğrenci sayısına artırmaya yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Enstitümüzde bölgemiz ihtiyaçlarına yönelik lisansüstü tez çalışmaları yapılmaktadır. 5
2.6. Paydaş Analizi Başarı düzeyinin arttırılması amacıyla enstitümüzün stratejik plan hazırlığında iç ve dış paydaşların görüş ve önerileri dikkate alınmaktadır. Tablo 2. Paydaş analiz tablosu Paydaşlar Paydaş Grubu Paydaşlık İlişkisi Önemi Akademik personel İP TO 5 Diğer enstitüler DP SO 4 Öğrenci İP H 5 Mezunlar DP H 4 2.7.Kurum içi Analiz Ve Çevre Analizi Lisansüstü eğitim-öğretim faaliyetlerinde deneysel çalışmaların yürütülmesini sağlayacak teknik altyapı ve laboratuvar imkânları bölge üniversitelerine kıyasla oldukça iyi durumdadır. Öğretim elemanı kadrosu tüm programlarımızda yeterli seviyededir. Öğrenciler için huzurlu bir eğitim-öğretim ortamı sunulmaktadır. Bölgede zaman zaman gerçekleşen terör olayları, ilimiz hakkında olumsuz bir algı oluşmasına neden olmaktadır. 6
2.7.1. Kuruluşun Yapısı 7
Enstitü Müdürü Prof. Doç. Dr. İbrahim Y. ERDOĞAN Müdür Yardımcıları Doç. Dr. Murat SOYLU Yrd. Doç. Dr. Özgür ÖZGÜN Enstitü Sekreteri Remziye BARAN Enstitü Yönetim Kurulu üyeleri Prof. Doç. Dr. İbrahim Y. ERDOĞAN Doç. Dr. Murat SOYLU Yrd. Doç. Dr. Özgür ÖZGÜN Doç. Dr. Hasan KILIÇ Doç. Dr. Mustafa KOYUN Doç. Dr. Kağan KÖKTEN Enst. Sekrt. Remziye BARAN Enstitü Kurulu üyeleri Prof. Doç. Dr. İbrahim Y. ERDOĞAN (Müdür) Doç. Dr. Murat SOYLU (Müdür Yardımcısı) Yrd. Doç. Dr. Özgür ÖZGÜN (Müdür Yardımcısı) Prof. Dr. Mehmet ÇİFTCİ (Kimya ABD Başkanı) Prof. Dr. Turgay ŞENGÜL (Zootekni ABD Başkanı) Prof. Dr. Ali İNAN (Makine Mühendisliği ABD Başkanı) Prof. Dr. İskender DEMİRKOL (Fizik ABD Başkanı) Prof. Dr. Lütfi BEHÇET (Biyoloji ABD Başkanı) Prof. Dr. Mehmet AYÇİÇEK (Tarla Bitkiler ABD Başkanı ) Prof. Dr. Alaaddin YÜKSEL (Toprak Bilimi ve Bitki Besleme ABD Başkanı) Yrd. Doç. Dr. Nusret ÖZBAY (Bahçe Bitkileri ABD Başkan V.) Remziye BARAN (Enstitü Sekreteri) 8
2.7.2. Beşeri Kaynaklar 2.7.2.1. Akademik Personel Enstitümüz bünyesinde kadrolu akademik personel bulunmamaktadır. 2.7.2.2. İdari Personel Tablo 16: İdari personelin birimlere göre dağılımına ilişkin tablo Birim Adı İdari Kadro Sözleşmeli Personel Sayısı İşçi sayısı Geçici işçi Toplam Kadro sayısı Fen Bilimleri Enstitüsü 3 - - - 3 Tablo 18: İdari personelin eğitim durumuna göre sayısal dağılımına ilişkin tablo Eğitimi Unvanı Kadro Sayısı İlköğretim Orta Lise Memur 1 Önlisan Enstitü Sekreteri 1 Lisans Bilgisayar İşletmeni 1 Tablo 19: İdari personelin hizmet sürelerine göre dağılımına ilişkin tablo İdari personelin hizmet 1-3 4-6 7-10 11-15 16-20 21 yıl TOPLAM süreleri üzeri 1 1 1 3 Tablo 20: İdari personelinin yaş gruplarına göre dağılımına ilişkin tablo İdari personelin yaş itibari 21-25 26-30 31-35 36-40 41-50 51 üzeri TOPLAM ile dağılımı 1 1 1 3 9
2.7.2.3. Öğrenci Sayısı Tablo 27: Enstitümüzde lisansüstü öğrenim gören öğrencilerin sayısal dağılımına ilişkin tablo Tezli yüksek lisans Tezsiz yüksek lisans Uzaktan eğitim Yüksek lisans toplamı Doktora TOPLAM 310 - - 288 22 310 Tablo 28: Enstitümüzde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin dağılımına ilişkin tablo Tezli yüksek Tezsiz Uzaktan Yüksek Doktora TOPLAM lisans yüksek lisans eğitim lisans toplamı 85 - - 85 1 86 Tablo 29: 2015-2016 eğitim-öğretim yılında mezun olan öğrencilerin sayılarına ilişkin tablo T.C. Uyruklu Yabancı Uyruklu TOPLAM Yüksek lisans Doktora Yüksek lisans Doktora 203 21 85 1 310 Tablo 30: Yıllar itibari ile öğrenci sayısı Açıklama 2012 2013 2014 2015 2016 Öğrenci Sayısı 40 76 68 115 52 2.7.3. Kurum Kültürü Enstitümüzde eğitim-öğretim ile ilgili kararlar Bingöl Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği esas alınarak Enstitü Müdürünün başkanlığında Enstitü Kurulu ve Enstitü Yönetim Kurulu tarafından alınmaktadır. 10
2.8. Yerleşke ve Fiziksel Alt Yapı Üniversitemiz kampüsü içerisinde yer alan enstitümüz yeterli fiziksel altyapıya sahiptir. Tablo 44: Hizmet alanlarının türü, sayısı, kapladığı alan ve kullanan kişi sayısına ilişkin tablo HİZMET ALANLARI ADET ALAN (m 2 ) KULLANAN KİŞİ SAYISI Akademik Çalışma odası - - - personel hizmet alanları İdari personel hizmet alanları Çalışma odası 6 150 7 TOPLAM 6 150 7 Tablo 45: Ambar, arşiv alanı ve atölye olarak kullanılan yerlerin sayısı ve alanına ilişkin tablo TÜRÜ ADET ALAN (m 2 ) Ambar Alanları - - Arşiv Alanları 1 6 Atölyeler - - TOPLAM 6 Tablo 52: Diğer bilgi ve teknoloji kaynakları çeşidi ve kullanım amacına göre dağılımına ilişkin tablo DİĞER BİLGİ VE TEKNOLOJİK KAYNAKLAR İDARİ AMAÇLI (ADET) EĞİTİM AMAÇLI (ADET) ARAŞTIRMA AMAÇLI (ADET) Bilgisayar 7 Projeksiyon 1 Fotokopi Makinesi 1 Yazıcılar 4 Tarayıcılar 1 (Fotkp. Mak+Tarayıcı) 11
2.8.2. Mali Durum ( MALİ DURUM STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞINCA DOLDURULACAK ) 2.8.3. Güçlü ve Zayıf Yönler Güçlü Yönler Lisansüstü eğitim-öğretim faaliyetlerinde deneysel çalışmaların yürütülmesini sağlayacak teknik altyapı ve laboratuvar imkânları bölge üniversitelerine kıyasla oldukça iyi durumdadır. Öğretim elemanı kadrosu tüm programlarımızda yeterli seviyededir. Öğrenciler için huzurlu bir eğitim-öğretim ortamı sunulmaktadır. Zayıf Yönler Bingöl İlinin gelişmekte olan bir il olması nedeniyle sosyal ve kültürel imkânlar noktasında büyük şehirlere kıyasla zayıf olabileceği algısı. 2.8.4. Çevre Analizi Tehditler Bölgede zaman zaman gerçekleşen terör olayları, ilimiz hakkında olumsuz bir algı oluşmasına neden olmaktadır. Fırsatlar İlimizin sahip olduğu tarım, hayvancılık, arıcılık ve yeraltı zenginlikleri enstitümüzde yapılacak lisansüstü tez çalışmaları için fırsat oluşturmaktadır. Ayrıca ilimizin, coğrafi konum itibari ile büyük illerin kavşak noktasında yer alması öğrenci sayısı bakımından avantaj sağlamaktadır. 12
BÖLÜM 3 GELECEĞE BAKIŞ 3.GELECEĞE BAKIŞ 3.1.Misyon Fen bilimleri alanında lisansüstü eğitim-öğretim faaliyetlerini bilimsel ve analitik düşünceye dayalı bir şekilde yürüterek ülke sorunlarına duyarlı, etik değerlere bağlı, donanımlı ve sorunların çözümünde etkili bireyler yetiştirmenin yanında evrensel ölçekte bilgi üretimini sağlamak misyonumuzdur. Ayrıca, lisansüstü programları artırarak yöresel, ulusal ve uluslararası sahalarda yoğun bir şekilde bilimsel araştırmalar yapılmasını sağlamak, ülkemizin bilim ve teknolojik kapasitesinin artırılmasında ileri araştırma projeleri, üniversite-sanayi işbirliğinin geliştirilmesiyle bilim ve teknolojiye ayrılan kaynakların verimli bir şekilde değerlendirilmesini sağlayacak projeler, üniversite-kamu-özel sektör ortak AR-GE faaliyetlerine yönelik projeler ile sorunlara somut çözüm önerileri sunarak uygulamaya konmasını sağlamak ve üniversitemizin bilim üretme faaliyetlerini sürdürmektir. 3.2. Vizyon Vizyonumuz bilimsel teknolojiyi öğretim sürecine katmış, bilimsel duruşu kültüre dönüştürmüş, uluslararası bütünleşmesini sağlamış, tanınır bir enstitü olmaktır. Hedefimiz, mevcut lisansüstü programlara ilave olarak yeni yüksek lisans ve doktora programları açarak öğrenci sayımızı artırmaktır. 3.3. Temel Değerler Eğitim-öğretim faaliyetlerinde bilimsel etik kurallarını esas almak, Araştırmacı, eleştirel ve hoşgörülü bir yaklaşımı benimsemek, Üretilen bilgi ve hizmette kalite ile toplumsal fayda sağlamak, Açıklık ve hesap verebilirlik ilkesine bağlı olmak, Sürekli gelişme ve yaşam boyu öğrenmeye açık olmak, Fırsat eşitliği ve adalet ilkesine bağlı olmaktır. 13
d) Temel Politikalar Tercih edilirliği artırmak, Katılımcı yönetim anlayışını benimsemek, Öğrenci kalitesini artırarak dengeli bir şekilde büyümek, Eğitim-öğretimde evrensel standartları dikkate almak, Disiplinler arası çalışmayı desteklemek, Bölgenin ve ülkemizin gelişme ve kalkınmasına destek olacak bilimsel çalışma ve araştırma yapmayı teşvik etmek, Sanayi üniversite kamu arasında işbirliği sağlamaktır. 3.4. Amaçlar, Hedefler ve Stratejiler Amaçlar A.1. Yeterli altyapıya sahip kaliteli öğrenci sayısı artırmak. A2. Bölgenin ihtiyaç ve gereksinimlerine yönelik lisansüstü tez araştırmaları yapılmasını sağlamak. Hedefler H1. Öğrenci sayısı 5 yıl içerisinde %25 artırılacaktır. H2. Bölge sorunlarına yönelik tez çalışmalarının sayısı artırılacaktır. Stratejiler S1. Lisansüstü programların sayısı artırılacaktır. S2. Bölge sorunlarına yönelik araştırma projeleri için sanayi ve sivil toplum kuruluşlarından fon sağlanacaktır. 3.5.Performans Göstergeleri Tablo 58: Performans göstergeleri tablosu HEDEF GÖSTERGELER BAŞLANGIÇ 2018-2019-2020 2021-2022 NUMARASI DEĞERİ Hedef H.1. Öğrenci sayısı 300 350 375 Hedef H.2. Tez sayısı - 14
BÖLÜM 4 MALİYETLENDİRME 4. MALİYETLENDİRME Bütçe Tertibi Ekonomik Kodu Açıklama 2018 2019 2020 01 02 03 04 05 06 Toplam 15
BÖLÜM 5 İZLEME VE DEĞERLENDİRME 5. İZLEME VE DEĞERLENDİRME Hazırlanmış olan bu stratejik planın takibi ve değerlendirilmesi, enstitümüzün Stratejik Plan Komisyonu tarafından yapılacaktır. Değerlendirme sonucu elde edilen bilgiler kullanılarak stratejik plan gözden geçirilecek; hedeflenen ve ulaşılan sonuçlar karşılaştırılacak ve bu karşılaştırma sonucunda gerekli görülen durumlarda stratejik planın güncellenmesi yoluna gidilecektir. 16