FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON STAJI EĞİTİM ÖĞRETİM DÖNEMİ: DÖNEM 5 STAJ SÜRESİ: 3 Hafta EĞİTİM ÖĞRETİM BİRİMLERİ: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Kliniği, Polikliniği, Fizik Tedavi Ünitesi, Dershaneler EĞİTİM ÖĞRETİM SORUMLUSU: Prof. Dr. Safinaz Ataoğlu TELEFON: Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi: 0380 542 13 90 Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı: 0380 542 14 16 E-POSTA: safinazataoglu@duzce.edu.tr SEKRETER: Ayten Acar
FİZİKSEL TIP ve REHABİLİTASYON STAJININ AMACI Kas-iskelet sistemi ve buna bağlı sinir sistemi sorunlarının birinci basamak düzeyinde tanısını koyabilmek, tedavi edebilmek ve rehabilitasyonu hakkında bilgi, beceri ve tutum kazandırmaktır. FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI Kas-iskelet sisteminin normal yapısı ve fonksiyonlarını Kas-iskelet sistem hastalıklarının epidemiyolojisi ve sıklığının azaltılmasına yönelik yaklaşımları Kas-iskelet sistemine yönelik anamnez almayı Ağrısı olan kronik ve yaşlı hastalarla etkili iletişim kurmayı Kas-iskelet sisteminin fizik muayenesini yapmayı Kas-iskelet sistem hastalıklarının etiyoloji ve etki yollarını Kas-iskelet sistem hastalıklarının fizyopatolojisi ve patolojisini Kas-iskelet sistem hastalıklarının klinik, radyolojik ve laboratuvar bulgularını Kas-iskelet sistem hastalıklarının tanı, tedavi, rehabilitasyonunda bilimsel veriye dayalı, etkinliği yüksek yöntemleri Yaşamı tehdit eden kas-iskelet sistem hastalıklarını tanıma, ilk tedavilerini yapma ve sevk etmeyi Kişileri kas-iskelet sistem hastalıkları veya özürlülükleri ile karşı karşıya bırakabilecek etkenleri ve risk altında kalabilecek bireyleri önceden veya hastalığın erken evresinde belirlemeyi ve gereken önlemleri almayı Kas-iskelet sistemi ile iş ergonomisi arasındaki ilişkiyi değerlendirmeyi Kas-iskelet sistemi şikayeti olan hastanın anamnez ve muayene bulgularını değerlendirip ön tanı koymayı, ayırıcı tanıyı yapmak için öncelikli tanısal incelemeleri belirlemeyi Kas-iskelet sistemi hastalıklarının tanısında kullanılan temel tanısal test sonuçlarını yorumlamayı Özürlü/engelli kavramlarını ve rehabilitasyon yaklaşımlarını açıklamayı, hizmet sunumunda bu bireylere karşı duyarlılık kazanmayı, sağlık hizmetlerinden eşit yararlanmayı Kas-iskelet sistemi şikayetleri olan hastaya fiziksel, psikolojik, sosyal ve yaşam koşulları ile bütüncül yaklaşmayı Kas-iskelet sistem hastalıklarının tedavisinde akılcı ilaç uygulamalarını sağlar.
FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI ve PROGRAM YETERLİKLERİNİN EŞLEŞTİRİLMESİ ÖĞRENME KAZANIMLARI Kas-iskelet sisteminin normal yapısı ve fonksiyonları Kas-iskelet sistem hastalıklarının epidemiyolojisi ve sıklığının azaltılmasına yönelik yaklaşımlar Kas-iskelet sistemine yönelik anamnez alma Ağrısı olan kronik ve yaşlı hastalarla etkili iletişim kurma Kas-iskelet sistem fizik muayenesi Kas-iskelet sistem hastalıklarının etiyoloji ve etki yollarını, Kas-iskelet sistem hastalıklarının fizyopatolojisi ve patolojisi Kas-iskelet sistem hastalıklarının klinik, radyolojik ve laboratuvar bulguları Kas-iskelet sistem hastalıklarının tanı, tedavi, rehabilitasyonunda bilimsel veriye dayalı, etkinliği yüksek yöntemler Yaşamı tehdit eden kas-iskelet sistem hastalıklarını tanıma, ilk tedavilerini yapma ve sevk etme Kişileri; kas-iskelet sistem hastalıkları veya özürlülükleri ile karşı karşıya bırakabilecek etkenleri ve risk altında kalabilecek bireyleri önceden veya hastalığın erken evresinde belirleme ve gereken önlemleri alma Kas-iskelet sistemi ile iş ergonomisi arasındaki ilişkiyi değerlendirme Kas-iskelet sistemi şikayeti olan hastanın anamnez ve muayene bulgularını değerlendirme ön tanı koyma, ayırıcı tanıyı yapmak için öncelikli tanısal incelemeleri belirleme Kas-iskelet sistemi hastalıklarının tanısında kullanılan temel tanısal test sonuçlarını yorumlama Özürlü/engelli kavramlarını ve rehabilitasyon yaklaşımlarını açıklama Hizmet sunumunda özürlü/engelli bireylere karşı duyarlılık kazanma Özürlü/engelli bireylere sağlık hizmetlerinden eşit yararlanma hakkını gözetme Kas-iskelet sistemi şikayetleri olan hastaya fiziksel, psikolojik, sosyal ve yaşam koşulları ile bütüncül yaklaşma Kas-iskelet sistem hastalıklarının tedavisinde akılcı ilaç uygulamaları KARŞILADIĞI PROGRAM YETERLİKLERİ, İletişimci-1, İletişimci-2 İletişimci-1, İletişimci-2 Hekim-4 Ekip Üyesi-3 Sağlık Savunucusu-1, İletişimci-4, Sağlık Savunucusu-1 Sağlık Savunucusu-1 Profesyonel-1
FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON STAJI SEMPTOMLAR/DURUMLAR Kas iskelet sistem ağrıları ( boyun, sırt, bel, ekstremite) Eklem ağrısı, şişliği Eklem hareket kısıtlılığı Halsizlik, yorgunluk Yumuşak doku sorunları Postür, şekil bozuklukları, deformiteler Yürüme bozuklukları Ciltte, mukozada renk değişiklikleri ve lezyonları Kas güçsüzlüğü, kas gücü kayıpları ve dereceleri Parestezi Nevraljiler Parezi, paralizi (inme, medülla spinalis yaralanmaları, serebral palsi, periferik polinöropati vs) Denge ve hareket ile ilgili sorunlar Kas tonus bozuklukları Konuşma bozuklukları(afazi, disfazi, dizartri) İnkontinans (idrar ve gayta) İlaçlar, yan etkileri ve diğer ilaçlarla etkileşimleri Egzersiz ve fiziksel aktivite Yaşlı sağlığı İş sağlığı ve iş güvenliği (ergonomi) Kazalar ve bunlara ait sorunlar Maluliyet Sağlıkta ayrımcılık ve eşitsizlik ile ilgili sorunlar (engelliler) Öncelikli ve riskli incinebilir gruplara yönelik sağlık hizmetleri Sağlığın geliştirilmesi
FİZİKSEL TIP ve REHABİLİTASYON STAJ HASTALIKLARI, KLİNİK PROBLEMLERİ ve ÖĞRENME DÜZEYİ Akut bel ağrısı Kronik bel ağrsı TT-K Disk hernisi -K Artritler Osteoartrit Spondiloartritler Romatoid artrit Tenosinovitler Fibromiyalji Kas hastalıkları (miyopatiler) Osteoporoz Osteomalasi İnme Serebral palsi Spinal kord yaralanmaları periferik polinöropati Kazalar (ev, iş, trafik, düşme) Ekstremite travmaları ve bunlara bağlı komplikasyonlar Kas tonus Bozuklukları Omurga şekil bozuklukları İlaçlar ve yan etkileri T TT-K-İ T-T T -K -K T-A-K-İ A-K T-A T-K TT-A-K-İ A: Acil Durumu tanımlayarak acil tedavisini yapabilmeli, gerektiğinde uzmana yönlendirebilmeli. : Ön tanı koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilmeli. T: Tanı koyabilmeli ve tedavi hakkında bilgi sahibi olmalı, gerekli ön işlemleri yaparak uzmana yönlendirilebilmeli. TT: Tanı koyabilmeli, tedavi edebilmeli. İ : Birinci basamak şartlarında uzun süreli takip ve kontrolünü yapabilmeli. K : Korunma önlemlerini (Birinci, İkincil ve üçüncül korunmadan uygun olanları) uygulayabilmeli.
FİZİKSEL TIP ve REHABİLİTASYON STAJI HEKİMLİK UYGULAMALARI UYGULAMA DÜZEYİ ASGARİ SAYI Kas-iskelet sistemine yönelik anamnez alabilme Yardımsız yapma 2 Kas-iskelet sistem muayenesi Yardımsız yapma 2 Nörolojik muayene Yardımsız yapma 2 Direkt radyografileri okuma ve değerlendirme Yardımla yapma 2 Laboratuvar inceleme için istek formunu doldurabilme Yardımla yapma 2 Reçete düzenleyebilme Yardımsız yapma 2 Tarama ve tanısal amaçlı inceleme sonuçlarını yorumlayabilme Yardımla yapma 2 Akılcı ilaç kullanımı Yardımsız yapma 2 Topluma sağlık eğitimi verebilme Gözlem 1 FİZİKSEL TIP ve REHABİLİTASYON STAJI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME STAJ SONU SÖZLÜ SINAV 1-Olguya dayalı sözlü sınav 2-Genel sözlü sınav STAJ SONU YAZILI SINAV Toplam en az 25 en çok 50 çoktan seçmeli ve 5 klasik soru 1.Düzey: Klinik bilgileri değerlendiren çoktan seçmeli ve klasik sorular 2.Düzey: Klinik karar vermeyi değerlendiren olguya dayalı çoktan seçmeli sorular KARNE NOTU Kas-iskelet sistemine yönelik anamnez alma Kas-iskelet sistem muayenesi Nörolojik muayene STAJ BAŞARI NOTUNUN HESAPLANMASI Staj sonu sözlü sınav % 50 Staj sonu yazılı sınav % 40 Karne notu % 10
FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON STAJI EĞİTİM ETKİNLİKLER 1. HAFTA SÜRE ETKİNLİĞİN TÜRÜ ETKİNLİĞİN ADI ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ 4 saat Teorik ders Kas-iskelet sinir sistemi ÇSS anatomisi 4 saat Hekimlik uygulaması Lokomotor sistem Karne notu muayenesi 4 saat Hasta başı eğitim Romatolojikhastalıklarda laboratuvar, radyolojik bulgular, hasta değerlendirilmesi 4 saat Teorik ders Romatolojik hastalıklarda kullanılan Sözlü, klasik sınav ilaçlar 2 saat Hekimlik uygulaması Reçete yazma Karne notu 4 saat Teorik ders Ağrı fizyopatolojisi, kasiskelet sistem ağrıları 1 saat Olgu tartışması Eklem ağrıları 1 saat Profesyonelliğe yönelik gelişim Seminer, literatür ve olgu tartışması 2. HAFTA 2 saat İş başında öğrenme Fizik tedavi uygulamaları 1 saat Teorik ders İşlevsellik, özürlülük ve ÇSS buna bağlı hasta değerlendirilmesi 4 saat Teorik ders İnme, omirilik yaralanması, serebral palsi, travmatik beyin yaralanmaları 1 saat Olgu tartışması İnme, omirilik yaralanması, serebral palsi, travmatik beyin yaralanmaları 2 saat Teorik ders Egzersizler 2 saat Hekimlik uygulaması Olgular eşliğinde egzersiz uygulamaları O-ÇSS, 2 saat Teorik ders Osteoartrit 1 saat Olgu tartışması Osteoartritli hastaya yaklaşım 2 saat Teorik ders Romatoid artrit 1 saat Olgu tartışması Romatoid artrit 1 saat Profesyonelliğe yönelik gelişim Seminer, literatür ve olgu tartışması
3.Hafta 2 saat Teorik ders spondilartritler 2 saat Olgu tartışması İnflamatuar bel ağrılı hastaya yaklaşım 2 saat Teorik ders Bel ağrıları 2 saat Teorik ders Metabolik kemik hastalıkları 2 saat Hasta başı eğitim Artritli hastaları değerlendirme 2 saat Hasta başı eğitim Vaskülit, kollajen doku hastalıklarını değerlendirme 1 saat Profesyonelliğe Engelilik ve etik ÇSS, yönelik gelişim 2 saat İş başında öğrenme Poliklinikte hasta Karne notu değerlendirme 1 saat Profesyonelliğe yönelik gelişim Seminer, literatür ve olgu tartışması ÇSS: Çoktan seçmeli soru; O-ÇSS: Olguya dayalı çoktan seçmeli
KAYNAKLAR 1-Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon. Mehmet Beyazova, Yeşim Gökçe Kutsal (Editörler); Güneş Tıp Kitabevi. 2-DeLiSa Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon. Tansu Arasıl, Nurten Eskiyurt (Çeviri editörleri); Güneş Tıp Kitabevi. 3-Tıbbi Rehabilitasyon. Hasan Oğuz (Editör); Nobel Tıp Kitabevi. 4-Rheumatology. Marc C. Hochberg (Editor); Elsevier Health Sciences. 5-Physical Medicine and Rehabilitation. Randall L. Braddom (Editor); Elsevier Health Sciences. 6-UpToDate (http://www.uptodate.com).
Dönem 3 Ders Kurulu 6. Ders Kurulunun Adı Dersi verecek Anabilim Dalı Dersin Sorumlusu Dersin Süresi Dersin Amacı Kas-iskelet Sistemi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Prof. Dr. Safinaz Ataoğlu 18 Saat Kas-iskelet sistemi ve hastalıklarının fizyolojisi, biyomekaniği, epidemiyolojisi, patogenezi hakkında temel kavramlar incelenir. Klinik, klinik yaklaşım, tanı, tedavi yaklaşımları, korunma, önleme ve rehabilitasyon prensipleri anlatılır. Öğrenme Çıktıları Kaynaklar Zorunluluk Öğrenme ve Öğrenme Yöntemleri Değerlendirme Dil Kurul tamamlandığında öğrenciler lokomotor sistemin temel biyomekanik, anatomik, özelliklerini, bozukluklarını, klinik özelliklerini, bu sorunlara ait temel tanı, tedavi, rehabilitasyon yaklaşımlarını anlatabilecekleri durumda olacaklardır. 1-Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon. Mehmet Beyazova, Yeşim Gökçe Kutsal (Editörler); Güneş Tıp Kitabevi. 2-DeLiSa Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon. Tansu Arasıl, Nurten Eskiyurt (Çeviri editörleri); Güneş Tıp Kitabevi. 3-Tıbbi Rehabilitasyon. Hasan Oğuz (Editör); Nobel Tıp Kitabevi. 4-Rheumatology. Marc C. Hochberg (Editor); Elsevier Health Sciences. 5-Physical Medicine and Rehabilitation. Randall L. Braddom (Editor); Elsevier Health Sciences. Bu ders zorunludur Kas-İskelet Sistemi Fizik Muayenesi Lokomotor Sistemde Ağrı Romatizmal Hastalıklar ve Laboratuar Mekanik Bel Ağrıları Osteoartrit Osteoporoz Romatoid Artrit Spondilartritler Otoinflamatuar Artritler Yumuşak Doku Hastalıkları Konferans ve sınıf tartışmaları şeklindedir Öğrenciler derslerden sorumlu olacaklar ve derslere düzenli olarak katılacaklardır. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon derslerine özel bir sınav yapılmayacaktır. Koordinatörlük tarafından yapılacak olan Kurul sonu sınavı, ders kurulundaki toplam ders saati sayısı ile orantılı olarak hazırlanan çoktan seçmeli Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon sorularını ve diğer kurul derslerine ait sorularla birlikte yapılacaktır. Dersin dili Türkçedir.