DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Benzer belgeler
DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

TOPLULAŞTIRILMIŞ YÖNTEMLERE GÖRE STOKLARIN DÜZELTİLMESİ

ENFLASYON DÜZELTMESİ VE YENİDEN DEĞERLEME ORANI 1

FİRMA YÖNETİCİLERİ VE MUHASEBE BİRİMLERİNİN DİKKATLERİNE,

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

SİRKÜLER NO: POZ-2004 / 38 İST, 08/03/2004

5024 VE 5228 SAYILI KANUNLAR SONRASINDA AMORTİSMAN AYIRMA YÖNTEMLERİ VE BİRİKMİŞ AMORTİSMANLARIN DÜZELTİLMESİ

Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

(Resmi Gazete ile yayımı: Sayı: )

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULAMASINDA REEL OLMAYAN FİNANSMAN MALİYETLERİNİN (ROFM) HESAPLANMASINDA ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

FİRMA YÖNETİCİLERİ VE MUHASEBE BİRİMLERİNİN DİKKATLERİNE,

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

SİRKÜLER NO: POZ-2004 / 9 İST,

FİRMA YÖNETİCİLERİ VE MUHASEBE BİRİMLERİNİN DİKKATLERİNE,

BAYRAK DENETİM & DANIŞMANLIK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK

MEVZUAT SİRKÜLERİ /

Anılan değişiklikler ile ilgili açıklamalarımız önceki yazılarımızda yer almaktadır.

(269 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği)

5024 sayılı Kanunla yapılan bu değişikliklere paralel olarak tekdüzen hesap planında aşağıdaki düzenlemelerin yapılması gerekli görülmüştür.

SİRKÜLER 2018/70. Taşınmazların Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulabilmesine İlişkin VUK. Tebliği Yayımlanmıştır.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

13/11/2008 tarihli ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 27/10/2008 tarihli ve 2008/14272 sayılı kararnamenin eki Karar aşağıda yer almaktadır.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

kullanılacak bina inşaat metrekare maliyet bedelleri açıklandı.

ENFLASYON DÜZELTMESİNDEN KALAN BİLANÇO KALEMLERİ

Arkan & Ergin Uluslararası Denetim ve Y.M.M. A.Ş.

SİRKÜLER RAPOR ( )

SİRKÜLER 2018/70. : Taşınmazların Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulmasına İlişkin Tebliğ Yayımlandı.

Rehber 7144 SAYILI KANUN (VERGİ DÜZENLEMELERİ)

YILLARA YAYGIN İNŞAAT İŞLERİNDE ENFLASYON DÜZELTMESİ YAPILMASI KARI ETKİLEMEZ

Enflasyon Düzeltmesine İlişkin Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri ve Maliye Bakanlığı Yasa Tasarısı*

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden % 5 oranında vergi hesaplanması gerekmektedir.

TAŞINMAZLARIN YENİDEN DEĞERLEMEYE TABİ TUTULMASI

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

TAŞINMAZ DEĞERLEMESİ (500 NO.LU V.U.K. TEBLİĞİ HAKKINDA)

Dr. Yusuf İLERİ Vergici ve Muhasebeci ile Diyalog Dergisi

2010/926 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yazı ekinde olup, eskiye göre değişen hususları şu şekilde özetleyebiliriz:

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (Seri No:266)

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Maliye Bakanlığından VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (Sıra No: 365) (30 Aralık 2006 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ SERİ NO: 269 (6 Aralık 2008 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır)

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2009/24 TARİH: Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanuna İlişkin 2 Seri Numaralı Genel Tebliğ

Gelir Vergisi Genel Tebliği. Seri, Sıra Numarası, No : 266 Sayılı GVK. 28 Aralık 2007 CUMA. Resmi Gazete. Sayı : TEBLİĞ. Maliye Bakanlığından:

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Dövize Endeksli Kredilerde Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Uygulamasına İlişkin

Sirküler Rapor Mevzuat /128-2 SERMAYE ŞİRKETLERİNDE SERMAYE ÜZERİNDEN HESAPLANAN FAİZİN VERGİ MATRAHINDAN İNDİRİMİNE İLİŞKİN BKK YAYIMLANDI

SİRKÜLER İstanbul, Konu: AKTİFE KAYITLI TAŞINMAZLARIN YENİDEN DEĞERLENMESİNE DAİR DÜZENLEMEYİ DE İÇEREN 7144 SAYILI KANUN YAYINLANMIŞTIR

Taşınmazlarda Yeniden Değerleme

5024 SAYILI KANUN İLE MEVZUATIMIZA GİRMİŞ BULUNAN ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULAMASI * SMMM Muzaffer Demir Tarafından Hazırlanmıştır.

SİRKÜLER RAPOR ( )

ENFLASYON DÜZELTMESİ

68 SERİ NO.LU EMLAK VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

278 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği Yayımlandı DUYURU NO:2011/08

BÜLTEN. KONU: 2010 ve izleyen dönemler için, elektronik ortamda kesin mizan bildirimi verme zorunluluğu hk 403 nolu VUK Genel Tebliğ yayınlanmıştır.

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2009/82 TARİH: Gelir Vergisi Kanunu nda Yer Alan Had ve Tutarlara İlişkin 273 no.lu G.V.K.

MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ NO: 2018 / 124

MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ NO: 2017 / 28

SİNERJİ SİRKÜLER RAPOR

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER TARAFINDAN DÜZENLENMESİ GEREKEN SERBEST BÖLGE FAALİYET TASDİK RAPORU NA İLİŞKİN TEBLİĞ YAYIMLANDI

ENFLASYON MUHASEBESİ

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)

Tebliğde yer verilen açıklamalar dahilinde konuya dair ayrıntılı açıklamalar aşağıdaki gibidir.

MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ NO : 2010 / 60

1. Yurt dışında sahip olunan varlıkları süresi içinde Türkiye'ye getirmeyenlerin durumu

403 NO LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

KESİN MİZAN GÖNDERME ZORUNLULUĞU KALDIRILDI

YENİ TÜRK LİRASINA GEÇİŞTE ÖZEL SEKTÖR FİRMALARINCA UYULACAK ESASLAR HAKKINDA SİRKÜLER SİRKÜLER NO: 2004/69

Yatırımların Teşvik Edilmesinde Vergi İndirimi

SİRKÜLER NO: POZ-2011/ 07 İST. 10/01/2011

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI NCA GELİR VERGİSİNİN HESAPLANMASI İLE İLGİLİ GELİR VERGİSİ KANUNU SİRKÜLERİ YAYIMLANDI

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Yeminli Mali Müşavirlik Bağımsız Denetim ve Danışmanlık. Konu : Tarihinden İtibaren Uygulanacak Olan Gelir Vergisi Maktu Had ve Tutarları

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Gelirler Genel Müdürlüğü VERGİ USUL KANUNU SİRKÜLERİ /17

SİRKÜLER RAPOR. Sirküler Tarihi: Sirküler No: 2009/5

GELİR VERGİSİ KANUNU NDA YER ALAN MAKTU TUTARLAR ARTIRILMIŞTIR

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

[BELGE BAŞLIĞI] [Belge alt konu başlığı] [TARİH] TURMOB [Şirket adresi]

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI (SIRA NO: 497)

BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI MERSİN VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI. Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü. Sayı : [ /9]

Kasa/Ortaklardan Alacaklara Vergi Affı

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2009/72 TARİH:

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 500)

Sirküler Rapor Mevzuat /13-1

SİRKÜLER 2018/19: Vergiye Uyumlu mükelleflerin borçlarının tecili hakkında Bakanlar kurulu Kararı

TEBLİĞ VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 500)

6 Temmuz 2018 CUMA Resmî Gazete Sayı : TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 500)

Sirküler Tarihi : Sirküler No : 2011/24 : Stok Beyanları, Kasa Mevcudu ve Ortaklardan Alacaklar Hk.

Transkript:

Büyükdere Cd. Nevtron İşhanı No:119 K /6 Gayrettepe-İST TEL: 0212/ 211 99 01-02-04 FAX: 0212/ 211 99 52 SİRKÜLER NO : 2004/ 95 MALİ MEVZUAT SİRKÜLERİ İst. 03 Ağustos 2004 KONU : Cari Dönem Enflasyon Düzeltmesine İlişkin 338 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Taslağı Hk. Bilindiği üzere enflasyon düzeltmesi ile ilgili olarak 30 Aralık 2003 Tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 5024 Sayılı Kanunla Vergi Usul Kanununda değişiklikler yapılmış ve düzeltme işlemine ilişkin ikili bir yaklaşım getirilmiştir. 31.12.2003 tarihli (özel hesap dönemine tâbi olanlarda 2004 yılında biten hesap dönemi sonu tarihli) geçiş bilançosuna ilişkin enflasyon düzeltmesi 5024 Sayılı Kanunla V.U.K. na eklenen geçici 25. madde ile düzenlenmiştir. Bu maddeye ilişkin uygulama esasları da 28 Şubat 2004 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel tebliği ile açıklanmıştır. (Bakınız 2004/34 Sayılı Sirkülerimiz) Cari dönem enflasyon düzeltmesi ile ilgili hükümlere ise Vergi Usul Kanununun 5024 Sayılı Kanunla değişen mükerrer 298. maddesinde yer verilmiştir. Bahse konu hükmün uygulamasına ilişkin esasları düzenleyen tebliğ ise Resmi Gazete de yayımlanmamıştır. Ancak konuya ilişkin Tebliğ Taslağı Maliye Bakanlığı nca 03 Ağustos 2004 tarihinde internet ortamında yayınlanmıştır. Bahse konu Tebliğ Taslağı çok sınırlı açıklamalar içermesi nedeniyle bu haliyle çok yetersiz bulunmakla birlikte, geçici vergi beyan süresinin çok daralması nedeniyle hazırlık amacıyla kullanılması için aynen Sirkülerimize eklenmiştir. Tebliğ Taslağının kesinleşen hali Resmi Gazete de yayımını müteakip ayrıca sirküle edilecektir. Saygılarımızla, Ek : 338 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Taslağı 1

Başlık Resmi Gazete No 338 SIRA NO'LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI Resmi Gazete Tarihi Kapsam Konu Enflasyon düzeltmesi ile ilgili olarak 5024 sayılı Kanunla(1) Vergi Usul Kanununda değişiklikler yapılmış ve düzeltme işlemine ilişkin ikili bir yaklaşım getirilmiştir. 1/1/2004 tarihinden sonra düzenlenecek mali tabloların düzeltilmesine ilişkin esaslar Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinde; 31/12/2003 tarihli mali tabloların düzeltilmesine ilişkin hükümler ise geçici 25 inci maddesinde yer almaktadır. Bu tebliğin konusunu da Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine göre yapılacak düzeltme işlemi oluşturmaktadır. I. Enflasyon Düzeltmesi Yapacak Olanlar ve Düzeltme İşlemine Tabi Tutulacak Mali Tablolar Bu tebliğe göre enflasyon düzeltmesi, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri tarafından yapılacaktır. Bilanço esasına göre defter tutmayan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri enflasyon düzeltmesi yapamazlar. Enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda olan mükelleflerin, düzeltme şartlarının oluşması halinde 1/1/2004 tarihinden sonra düzenleyecekleri mali tablolarından sadece bilançolarını düzeltme işlemine tabi tutmaları zorunludur. Kendisine özel hesap dönemi tayin edilmiş mükellefler için; 31/12/2003 tarihli bilanço 2004 yılı içinde biten hesap dönemi sonundaki bilançoyu, 2003 yılı hesap dönemi 2004 yılı içinde biten hesap dönemini, 1/1/2004 tarihi 2004 yılı içinde başlayan hesap döneminin başındaki tarihi ifade etmektedir(2). II. Enflasyon Düzeltmesinin Koşulları II.1. 31/12/2003 Tarihli Bilançolar Düzeltilmiş Olmalıdır Bu tebliğe göre enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda olan mükellefler, 31/12/2003 tarihli bilançolarını Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesi ve 328 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlinde(3) yer alan esaslara göre enflasyon düzeltmesine tabi tutmuş olmalıdırlar. Sermaye Piyasası Kurulu ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların düzeltilmesine ilişkin düzenlemelerine göre enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda olan mükellefler, 31/12/2003 tarihi itibariyle anılan idarelerce yapılan düzenlemelere uygun biçimde düzeltilmiş olan bilançolarını Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci maddesine göre yeniden düzeltmek zorunda değillerdir. Ancak, bu işletmeler 1/1/2004 tarihinden itibaren vergi mevzuatı gereğince düzenlenmesi gereken mali tablolarını, bu tebliğ doğrultusunda enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklardır. II.2. Enflasyon Düzeltme Şartları Oluşmuş Olmalıdır Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan hükme göre Devlet İstatistik Enstitüsünce Türkiye geneli için ilan edilen fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde % 100'den ve içinde bulunulan hesap 2

döneminde % 10'dan fazla olması halinde mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak, Bakanlar Kurulunca bu oranların değiştirilmesi halinde yeni oranlar dikkate alınacaktır. Geçici vergi dönemlerinde bu oranların tespitinde, son üç hesap dönemi yerine üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki otuz altı ay ve içinde bulunulan hesap dönemi yerine son on iki ay dikkate alınacaktır. Bir hesap dönemi içindeki geçici vergi dönemlerinin herhangi birinde düzeltme yapılması halinde takip eden geçici vergi dönemlerinde ve içinde bulunulan hesap dönemi sonunda da düzeltme yapılacaktır. III. Düzeltme İşlemi 31/12/2003 tarihli bilançoların düzeltilmesine ilişkin esasların gösterilmiş olduğu 328 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile getirilen usul ve esaslar bu tebliğe göre yapılacak düzeltme işlemi için de geçerlidir. Ancak 328 sıra numaralı Tebliğ, sadece belli tarihteki bir mali tablonun (31/12/2003 tarihli bilanço) düzeltilmesine ilişkin hükümler ihtiva etmektedir. Bu nedenle düzeltme işlemine ilişkin olarak anılan tebliğden farklılık arz eden hususlar bu tebliğin ilerleyen bölümlerinde gösterilmiştir. III.1. Reel Olmayan Finansman Maliyetlerinin Hesaplanması Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesine göre yapılacak düzeltme işleminde mükellefler, reel olmayan finansman maliyetlerini aşağıda belirtilen iki yöntemden istedikleri birini seçerek hesaplayabileceklerdir. III.1.1. Borç Tutarının Esas Alınması Bu yöntemde reel olmayan finansman maliyeti (ROFM); her türlü borçlanmada, borç tutarlarına borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranının uygulanması suretiyle bulunan tutarı ifade etmektedir. Yabancı para üzerinden borçlanmalarda borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranı, borcun alındığı tarihteki Türk Lirası karşılıklarına uygulanacaktır. III.1.2. Toplam Finansman Maliyetinin Esas Alınması Bu yöntemde reel olmayan finansman maliyeti; toplam finansman maliyetlerine, ilgili döneme ait TEFE artış oranının dönem ortalama ticari kredi faiz oranına bölünmesi sonucunda belirlenen oranlar uygulanmak suretiyle bulunan tutarın, maliyet veya alış bedelinden düşülmesi suretiyle hesaplanacaktır. Bu yöntemi seçen mükellefler seçtikleri bu yöntemden, seçimi yaptıkları hesap dönemi dahil üçüncü hesap döneminin sonuna kadar dönemeyeceklerdir. III.2. Taşıma Katsayısı Düzeltme işlemine tabi tutulacak mali tabloda yer alan iktisadi kıymetlerden bazılarının düzeltmeye esas tarihleri, düzeltme yapılmış bir tarihten öncesine gidebilir. Bu takdirde bu tür iktisadi kıymetler için yeniden düzeltmeye esas tarihe kadar inerek, uygun düzeltme katsayısını bulmaya gerek yoktur; düzeltme yapılan en son mali tabloda, bu iktisadi kıymete ait değerlerin uygun bir katsayı ile çarpılması düzeltme işlemi için yeterlidir. Mali tablolardaki parasal ve parasal olmayan tutarların, taşıma katsayısı kullanılarak ilgili dönemin sonundaki yeni değerlerinin hesaplanmasına taşıma denilir ve hesaplama işlemi taşıma katsayısı kullanılarak yapılır. Bu hesaplamada amortisman ve reel finansman giderleri, endekslenmeden dikkate alınır. Taşıma katsayısı, mali tablonun ait olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, bir önceki dönemin(4) sonundaki (yıl içinde işe başlayanlarda işe başlanılan aya ilişkin) fiyat endeksine bölünmesiyle elde edilen katsayıdır. Parasal kıymetler için taşıma katsayısı bir olarak uygulanır. 3

Taşıma katsayısı kullanılarak parasal olmayan kıymetlerle ilgili olarak yapılacak düzeltme işlemi, aşağıdaki formüle göre hesaplanan taşıma katsayıları ile yapılacaktır(5). Taşıma Katsayısı = Mali Tablonun Ait Olduğu Aya İlişkin Fiyat Endeksi Bir Önceki Dönemin Sonundaki Fiyat Endeksi Örnek (A) Limited Şirketinin aktifinde yer alan bir demirbaşın 31/12/2003 tarihli enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş dönem sonu bilançosundaki değeri 1.200.000.000 TL.dır. Söz konusu demirbaşın 30/6/2004 tarihli ikinci geçici vergi dönemine ilişkin bilançodaki kayıtlı değeri de 1.200.000.000 TL.dır. 30/6/2004 tarihli bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması işleminde, bu demirbaşın düzeltmeye esas tutarının taşıma katsayısı ile çarpılması gerekmektedir. Buna göre demirbaşın düzeltilmiş tutarı aşağıdaki şekilde bulunacaktır (Bu demirbaşa ait birikmiş amortismanın düzeltilmesi ihmal edilmiştir). Taşıma Katsayısı = Mali Tablonun Ait Olduğu Aya İlişkin Fiyat Endeksi(6) Bir Önceki Dönemin Sonundaki Fiyat Endeksi(7) Taşıma Katsayısı = 7382,1 Taşıma Katsayısı = 1,08136 Düzeltilmiş Tutar = Düzeltmeye Esas Tutar x Taşıma Katsayısı Düzeltilmiş Tutar = 1.200.000.000 x 1,08136 = 1.297.632.000 TL. III.3. Düzeltme Katsayısı Düzeltme işlemine tabi tutulacak mali tabloda yer alan iktisadi kıymetlerden bazılarının düzeltmeye esas tarihleri, düzeltme yapılmış bir tarihten sonrasına gidebilir. Bu takdirde bu tür iktisadi kıymetler için düzeltmeye esas tarihe kadar inmek, uygun düzeltme katsayısını bulmak ve düzeltmeye esas tutar ile düzeltme katsayısını çarparak düzeltme işlemini gerçekleştirmek gerekecektir. Düzeltme işlemi aşağıdaki formüle göre hesaplanan düzeltme katsayıları kullanılarak yapılacaktır. Düzeltme Katsayısı = Mali Tablonun Ait Olduğu Aya İlişkin Fiyat Endeksi Düzeltmeye Esas Alınan Tarihi İçeren Aya İlişkin Fiyat Endeksi Örnek 1 31/12/2003 tarihli dönem sonu bilançosunu enflasyon düzeltmesine tabi tutan (B) işletmesi, (C) Anonim Şirketinin %5 hissesine tekabül eden hisse senetlerini 15/3/2004 tarihinde (D) işletmesinden 50.000.0000.000 TL.na satın almıştır. (B) işletmesinin 30/6/2004 tarihli bilançosunda söz konusu bu menkul kıymetlerin değeri 50.000.000.000 TL. olarak görünecektir. Bu tutarın düzeltilmesi ise aşağıdaki adımların gerçekleştirilmesi ile olacaktır. 4

Düzeltme Katsayısı = Mali Tablonun Ait Olduğu Aya İlişkin Fiyat Endeksi(8) Düzeltmeye Esas Alınan Tarihi İçeren Aya İlişkin Fiyat Endeksi(9) Düzeltme Katsayısı = 7862,2 Düzeltme Katsayısı = 1,01533 Düzeltilmiş Tutar = Düzeltmeye Esas Tutar x Düzeltme Katsayısı Düzeltilmiş Tutar = 50.000.000.000 x 1,01533 = 50.766.500.000 TL. Örnek 2 31/12/2003 tarihli dönem sonu bilançosunu enflasyon düzeltmesine tabi tutan (E) işletmesinin 05/02/2004 tarihinde demirbaş olarak kullanmak üzere aktifine aldığı 1.000.000.000 TL. tutarındaki bilgisayarın 30/6/2004 tarihli 2 nci geçici vergi dönemine ait bilançodaki düzeltilmiş değeri, düzeltmeye esas tarih itibariyle sahip olduğu değerine düzeltme katsayısı uygulanmak suretiyle aşağıdaki şekilde tespit edilecektir. (Bilgisayarın faydalı ömrü 4 yıldır.) Düzeltme Katsayısı = Mali Tablonun Ait Olduğu Aya İlişkin Fiyat Endeksi(10) Düzeltmeye Esas Alınan Tarihi İçeren Aya İlişkin Fiyat Endeksi(11) Düzeltme Katsayısı = 7700,6 Düzeltme Katsayısı = 1,03663 Düzeltilmiş Tutar = Düzeltmeye Esas Tutar x Düzeltme Katsayısı Düzeltilmiş Tutar = 1.000.000.000 x 1,03663 = 1.036.630.000 TL.dır. *Bilgisayar İçin Amortisman Hesaplanması: Bilgisayarın faydalı ömrü 4 yıldır. Ayrılacak amortismanın yıllık tutarı = 1.036.630.000 = 259.157.500 TL. 4 30.06.2004 tarihinde ayrılacak 6 aylık amortisman tutarı = 259.157.500 = 129.578.750 TL. 2 III.4. Toplulaştırılmış Yöntemlere Göre Düzeltme Katsayıları Enflasyon düzeltmesinde mükellefler toplulaştırılmış yöntemleri tercih ediyorlarsa bir önceki bölümde yer alan formüle göre bulanacak düzeltme katsayıları yerine, bu bölümde yer alan esaslara göre bulunan katsayıları kullanarak düzeltme işlemini gerçekleştireceklerdir. 5

Toplulaştırılmış yöntemler kullanılarak düzeltilebilecek parasal olmayan kıymetler, stoklarla sınırlıdır. Mükellefler stokların düzeltmeye esas tutarlarını, düzeltmede esas alınacak tarihlere bağlı kalmaksızın, dönem ortalama düzeltme katsayısı ile veya hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme katsayısı ile çarpmak suretiyle düzeltme işlemini gerçekleştireceklerdir. Mükellefler belirtilen bu yöntemlerden herhangi birini seçebileceklerdir. III.4.1. Basit Ortalama Yöntemi Bu yöntemde düzeltme katsayısı, mali tabloların ait olduğu aya ilişkin fiyat endeksinin, bu endeks ile bir önceki geçici vergi döneminin sonundaki fiyat endeksi toplamının ikiye bölünmesi sonucu bulunan endekse bölünmesiyle elde edilen katsayı olarak hesaplanır ve düzeltmeye esas tutar olarak da düzeltme işlemine tabi tutulan bilançoda yer alan stoklara ait değerler esas alınır. Dönem Ortalama Düzeltme Katsayısı = Mali tablonun ait olduğu aya ait fiyat endeksi Mali tablonun ait + Mali tablo günü itibariyle olduğu bir aya ait fiyat önceki geçici vergi endeksi döneminin sonundaki fiyat endeksi 2 Örnek Perakende hazır giyim ürünleri satışı ile iştigal eden ve 31/12/2003 tarihli dönem sonu bilançosunu enflasyon düzeltmesine tabi tutmuş olan (F) Limited Şirketinin 30/6/2004 tarihli bilançosunda stok mevcudu 20.000.000.000 TL. olarak görünmektedir. İşletme sahipleri, 30/6/2004 tarihli bilançoyu düzeltirken bilançoda görünen stokların düzeltmeye esas tarih ve tutarlarını tespit etmekte zorlanmış bu nedenle stoklarını toplulaştırılmış yöntemlerden basit ortalama yöntemini tercih etmek suretiyle düzeltmeye karar vermişlerdir. Bu yönteme göre düzeltilmiş stok değerleri aşağıdaki şekilde bulunacaktır. Dönem Ortalama Düzeltme Katsayısı = Mali tablonun ait olduğu aya ait fiyat endeksi(12) Mali tablonun ait + Mali tablo günü itibariyle olduğu bir aya ait fiyat önceki geçici vergi endeksi döneminin sonundaki fiyat endeksi(13) 2 Dönem Ortalama Düzeltme Katsayısı (A) = / [( + 7862,2) / 2] = 1,0076 Düzeltmeye Esas tutar (B) = 20.000.000.000 TL. 6

Düzeltilmiş Tutar (A x B) = 20.152.000.000 TL.dır. III.4.2. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Yöntemi Bu yöntemde düzeltme katsayısı, enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş dönem başı stoğun ilgili dönemin sonuna taşınmış değeri ile dönem içi alış ve giderlerin enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş değerleri toplamının, dönem başı stok ile dönem içi alış ve giderlerin enflasyon düzeltmesine esas alınacak tutarlarının toplamına bölünmesi ile hesaplanır ve düzeltmeye esas tutar olarak da dönem sonu stoğun enflasyon düzeltmesine esas alınacak tutarı alınır. Hareketli Ağırlıklı = (Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulmuş Dönem Başı Ortalama Düzeltme Stoğun İlgili Dönemin Sonuna Taşınmış Değeri) + (Dönem Katsayısı İçi Alış ve Giderlerin Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulmuş Değerleri) (Dönem Başı Stok) + (Dönem İçi Alış ve Giderler) Örnek Market işletmeciliği yapan ve 31/12/2003 tarihli dönem sonu bilançosunu 328 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca enflasyon düzeltmesine tabi tutmuş olan Bay (G), 30/06/2004 tarihli bilançosunu düzeltirken bilançoda görünen stoklarını toplulaştırılmış yöntemlerden hareketli ağırlıklı ortalama yöntemini tercih etmek suretiyle düzeltmeye karar vermiştir. İşletmenin 31/12/2003 tarihli düzeltilmiş bilançosundaki stoklara ilişkin veriler aşağıdaki gibidir. A malı: 2.000.000 TL. B malı: 3.000.000 TL. 01/01/2004 tarihinden itibaren işletmeye giren ve çeşitli nedenlerle işletmeden çıkan malların dökümü aşağıda gösterilmiştir. AYLAR A MALI B MALI Girişler Çıkışlar Girişler Çıkışlar Ocak 500.000 700.000 600.000 1.500.000 Şubat 800.000 200.000 900.000 2.000.000 Mart 400.000 400.000 1.200.000 1.500.000 Nisan 100.000 300.000 300.000 300.000 Mayıs 500.000 600.000 200.000 100.000 Haziran 600.000 500.000 50.000 100.000 Toplam 2.900.000 2.700.000 3.250.000 5.500.000 Hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme katsayısının formülünü incelediğimizde formüle yerleştirilmesi gereken değerler aşağıdaki gibi olacaktır. Enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş dönem başı stoğun ilgili dönemin sonuna taşınmış değeri Dönem içi alış ve giderlerin enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş değerleri 7

Buna göre 30/6/2004 tarihli bilançoda görünen stokların, hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi kullanılarak düzeltilmesi aşağıdaki adımların gerçekleştirilmesi suretiyle olacaktır. 1. Enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş dönem başı stoğun ilgili dönemin sonuna taşınmış değerinin bulunması: Taşıma Katsayısı = Mali Tablonun Ait Olduğu Aya İlişkin Fiyat Endeksi(14) Bir Önceki Dönemin Sonundaki Fiyat Endeksi(15) Taşıma Katsayısı = 7382,1 Taşıma Katsayısı = 1,08136 A malı için taşınmış değer = = = Düzeltmeye Esas Tutar x Taşıma Katsayısı 2.000.000 x 1,08136 2.162.720 TL. B malı için taşınmış değer = = = Düzeltmeye Esas Tutar x Taşıma Katsayısı 3.000.000 x 1,08136 3.244.080 TL. 2. Dönem içi alışların enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş değerlerinin bulunması: Ocak Girişi İçin Ocak TEFE 7576,5 = 1,05361 Şubat Girişi İçin Şubat TEFE 7700,6 = 1,03663 Mart Girişi İçin Mart TEFE 7862,2 = 1,01533 Nisan Girişi İçin Nisan TEFE 8070,5 = 0,98912 Mayıs Girişi İçin Mayıs TEFE 8067,8 = 0,98945 Haziran Girişi İçin = 1 3. 1/1/2004 tarihinden sonra işletmeye giren malların 30/6/2004 tarihinde düzeltmeye tabi tutulması: AYLAR A MALI B MALI 8

Girişler (A) Düzeltme K (B) Düzeltilmiş D. (A x B) Girişler (C) Düzeltme K (D) Düzeltilmiş D. (C x D) Ocak 500.000 1,05361 526.805 600.000 1,05361 632.166 Şubat 800.000 1,03663 829.304 900.000 1,03663 932.967 Mart 400.000 1,01533 406.132 1.200.000 1,01533 1.218.396 Nisan 100.000 0,98912 98.912 300.000 0,98912 296.736 Mayıs 500.000 0,98945 494.725 200.000 0,98945 197.890 Haziran 600.000 1 600.000 50.000 1 50.000 TOPLAM 2.900.000 2.955.878 3.250.000 3.328.155 4. Hareketli ağırlıklı düzeltme katsayısı kullanılarak dönem sonu stok ve dönem içi alış ve giderlerin düzeltilmiş tutarlarının bulunması: A malı için, Hareketli Ağırlıklı Ortalama Düzeltme Katsayısı = 2.162.720 + 2.955.878 2.000.000 + 2.900.000 = 1,04461 Dönem Sonu Stoğun Hareketli Ağırlıklı Ortalama Yöntem Kullanılarak Bulunan Taşınmış Değeri: 30/6/2004 tarihi itibariyle stok tutarı = 2.200.000 Hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme katsayısı = 1,04461 2.200.000 x 1,04461 = 2.298.142 TL B malı için, Hareketli Ağırlıklı Ortalama Düzeltme Katsayısı = 3.244.080 + 3.328.155 3.000.000 + 3.250.000 = 1,05156 Dönem Sonu Stoğun Hareketli Ağırlıklı Ortalama Yöntem Kullanılarak Bulunan Taşınmış Değeri: 30/06/2004 tarihi itibariyle stok tutarı = 750.000 Hareketli ağırlıklı ortalama düzeltme katsayısı = 1,05156 750.000 x 1,05156 = 788.670 TL. 9

III.5. Düzeltilmiş Cari Dönem Kar-Zararı Geçici vergi dönemleri sonu itibariyle oluşan kar ya da zarar, Enflasyon Düzeltme Hesabının bakiyesine göre bulunacaktır. Enflasyon Düzeltme Hesabının bakiyesi, Dönem Kar/Zarar Hesabına devredilerek kapatılacak ve verilen bakiye türüne göre işletmenin dönem kar ya da zararı görülmüş olacaktır. Tebliğ olunur. (1) 30/12/2003 tarih ve 25332 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. (2) Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler, Tebliğin ilerleyen bölümlerinde, bu bölümdeki tarih ve açıklamaları dikkate alacaklardır.. (3) 28/2/2004 tarih ve 25387 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. 328 sıra numaralı Tebliği ile yapılan bazı düzenlemeler, 31/7/2004 tarih ve 25539 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5228 sayılı Kanunla yapılan değişiklikleri açıklayan 337 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değiştirilmiştir. Tebliğin ilerleyen bölümlerinde, 328 sıra numaralı Tebliğe yapılan atıflarda bu dipnotun dikkate alınması gerekir. (4) Taşıma katsayısına ilişkin tanımda yer alan bir önceki dönemin sonundaki fiyat endeksi ifadesindeki bir önceki dönemden, en son düzeltme yapılan geçici vergi döneminin sonu anlaşılmalıdır. (5) 30/6/2004 tarihli bilançoda görünen ve 31/12/2003 tarihli bilançonun düzeltilmesi neticesinde oluşan geçmiş yıllar kar/zararı da taşıma katsayısı kullanılarak düzeltilecektir. (6) Bilançonun ait olduğu ay olan Haziran 2004 ayına ait TEFE: 7.982,7 (7) Bir önceki dönem olan Aralık 2003 ayına ait TEFE: 7382,1 (8) Bilançonun ait olduğu ay olan Haziran 2004 ayına ait TEFE: (9) Düzeltmeye esas ay olan Mart 2004 ayına ait TEFE: 7862,2 (10) Bilançonun ait olduğu ay olan Haziran 2004 ayına ait TEFE: (11) Düzeltmeye esas ay olan Şubat 2004 ayına ait TEFE: 7700,6 (12) Bilançonun ait olduğu Haziran 2004 ayına ait TEFE: (13) Mart 2004 ayına ait TEFE: 7862,2 (14) Bilançonun ait olduğu ay olan Haziran 2004 ayına ait TEFE: (15) Bir önceki dönem olan Aralık 2003 ayına ait TEFE:7382,1 10