Zeus tarafınn zıldı. Bulut Özel Bölümü n Sınıflandırılması Alçak Bulutlar Orta Bulutlar Yüksek Bulutlar Bulut Oluşumu Bulut Çeşitleri Nimbostratus Stratokümülüs Memeli Kümülüs Sis Duman Stratus Yoğunlaşma İzi Gece Sirrus İyi Hava Kümülüsleri Artostratus Altokümülüs Kümülüs Kule Yapan Kümülüs Sirrokümülüs Sirrostratus Kümülonimbus Virga Gökkuşağı Mercek Bulutlar Hortum Temel Bulut Tipleri Tepe Dalga Bulut Bulutlar Bulut nemli sıcak havanın atmosferde yükselerek soğumasınn oluşan küçük su mlacıklarınn meyna gelir. Eğer iyice soğumuşsa içerisinde buz kristalleri oluşur. n sınıflandırılması Bulutlar Luke Howard tarafınn 1803 yılın aşağıki Latince kelimeler kullanılarak ayrılmıştır - sirrüs (Cirrus)-püskül - Kümülüs (Cumulus)-yığın,küme 1 / 16
Zeus tarafınn zıldı. - Stratüs (Stratus)-tabaka - Nimbus (Nimbus)-ğmur getiren On adet ismi vardır, bunların bazıları ortak kelimelerden oluşmuştur.alto kelimesi orta anlamına gelmektedir.bulutlar yerden olan yüksekliklerine göre üç gruba ayrılmaktadır. Alçak lar 2000 metrenin altın genellikle su mlacıklarınn oluşan lardır. - Stratocumulus Stratus Cumulus Cumulonimbus (Dikine gelişimi en fazla olan ) Orta lar Genellikle 2000-7000 metre yükseklikte su mlacıklarınn oluşan lardır. - Altocumulus - Altostratus - Nimbostratus Yüksek lar Buz kristallerinden oluşmuştur, yükseklikleri 5500-14000 metre arasındır. - Cirrus - Cirrostratus - Cirrocumulus 2 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Şekil-15 Kümülüform (küme) tipi lar Şekil-16 Stratiform (tabaka) tipi lar 3 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Şekil-17 n genel sınıflandırılması Bulutböyle Oluşumu Bulutlar, gelmesiyle nedenlerle güneş üzerinde bağlı enerjiyi nsıtarak zamanlara için, olarak enerjisini yeryüzüne serbest önemli gecelerde yeryüzünün göre yükselen oluşur. enerjiyi çok rol atmosferde Bunun geri yeryüzünden oynar. farklı ha havanın yeryüzünden nsıtarak ısınmasını biçimlerde için, soğuk Bulutlar, buz soğurak yeryüzünün olduğunu uza kristalleri sıcaklığı engelleyebilir. çok gökyüzünde düzenlerler. ha geri yoğunlaşması fark dengesiz tutarken; nsın fazla su etmişsinizdir. bulundukları mlacıkları Örneğin, Sözgelimi, enerji enerji gerekir. biçimde başka uza suz miktarını n yükseklik, gibi geri Bulutlar, ısınmasıyla parçacıkların nsır. tipiyse tipi düzenleyerek lıtıcı pıları yeryüzüne yeryüzünden güneş havanın etkisi ışınlarını başka ara içeriklerine iklim ulaşan olmadığı nsın başka n Sınıflandırılması n yüksekliğidir. tabanı, yerden sınıflandırılmasın göründüğüdür. sözcüğü, anlamına larsa ların özelliklerini 2000-6000 yeryüzünden Latince de gelir. adlarına sınıflandırılmasın alto. taşın Yeryüzünden Öte Adın özgü m; nn, kullanılan yığın 6000 alçak alçak betimlemek tek nimbo m yüksekliklerine anlamına ların yükseklerdeki tur. kullanılan ekha başka yoktur. için gelir. tabanıysa yukarı nimbus ölçütse, ha ölçütlerden Örneğin, lar göre Stratus, çok bulunur. üç en geçen un Latince cirro stratokümülüs, farklı tabaka ; çok i, lar, 2000 Orta yerden önekini sözcükler cirrus, yükseklikteki m tipi tabanının yüksekliktedir. ğış bakıldığın alır. vardır. ikigecelerde saç kullanılır. farklı Orta larıdır. telleri ; Yüksek temel ların yükseklikteki nasıl Kümülüs Bulut nimbus ların Alçak tabanı biçiminin ğış 4 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Nimbostratus Düzgün tabakalar halinde, koyu gri renkteki lardır. Su mlacıkları, kar kristalleri bunların karışımınn Aralıksız ğmura kar ğışına neden olurlar. Daha çokolman sonbahar kış mevsimlerinde görülürler. Genellikle gökyüzünü tamamen kaplarlar. Stratokümülüs Alçaklar görülürler. Birine kın kümeler tabakalar halinde, mozaik görünümlüdürler. Tabakaları çok kalın değildir dikine gelişmezler. Bezımsı gri renktedirter. Stratus larının parçalanması kümülüs larının ğılmasıyla oluşabilirler. Bu lar, hemen hemen hiç ğışa neden olmaz. 5 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Şimşek Kümülonimbus zıtarasın yüklü kutupları arasınki elektron akışı sırasın görülen ışık patlaması. Bu elektrik boşalımı, içinde olabileceği gibi, la hava la yerlarının arasın gerçekleşebilir. Memeli Kümülüs Kümülonimbus larının altın, keseyi memeyi andıran uzantılar oluşmuşsa, bu adı alır. Uzantıların görünüşü minik kümülüs larını andırır. Şimşek gök gürültülü ağır sağanak ğış habercisidirler. Özellikle zın bahar ayların görülürler. Fırtınanın en şiddetli zamanı geçince orta çıkarlar. 6 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Sis Sis, yeryüzünde olan aşın tur. Atmosferdeki su buharının, mlacıklar halinde oluşur. Bunun nedenlerinden i, sıcak havanın soğuk sutabanı yoğunlaşmasıyla kara kütlesinin üzerinden geçmesidir. Gece yeryüzünün soğuması maç boyunca yükselen havanın soğumasıyla sis oluşabilir. Duman Yanma sonucu orta çıkan, hava asılı duran hareket eden parçacıklardır. Bir süre hareket ettikten sonra, dumanın içindeki büyük parçacıklar yere iner. Dumanla likte oluşan sis, insan sağlığı açısınn çok zararlıdır. 1980 li yıllar kış ayların Ankara bu durum çok sık şanıyordu. 7 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Stratus Gökyüzündeki en alçak lardır. Genellikle su mlacıklarınn Renkleri açık griden koyu kar değişir. Deniz kıyıların vadilerde sık görülürler. Görünümleri, sisi andırabilir tüm gökyüzünü kaplarlar. Bazen hafif çiselemeye hafif kar ğışına yolgriye açarlar. Yoğunlaşma İzi Atmosferin sıcaklıktaki bölgelerinde yol alan arkasın bıraktığı ince, çizgi biçimindeki lardır. Jet motorlarının egsozunki su buharınn kaynaklanır. O yükseklikte havaki nem oranının fazla olduğunu gösterir. Ne kar uzunsa, nem oranı odüşük kar fazla demektir. Buhar iziuçakların olarak adlandırılır. 8 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Gece 55-65 derecelik yüksek enlemlere az rastlanır lardır. Yaz ayların görülürler, ince sirrus sirrostratus larını andırırlar. Gecenin karanlığına karşın, mavimsi gümüşi, ufkaözgü, kınken kırmızımsı renkte görünürler. Yerden 7500-9000 metre yüksektedirler. Sirrus Sirrus ları, gökyüzündeki endizilirler yüksek lardır, ince, r şeritler biçiminde yükseklikteki lif lifiyi görünürler. Buz kristallerinden Genellikle aynı yönde o hareketinin yönünü gösterirler. Öteki larn ha bez olurlar. Genelde hava işaret ederler. 9 / 16
Zeus tarafınn zıldı. İyi Hava Kümülüsleri Kümülüs larının özel Bu tipidir. Bu lar iyi hava habercisi olarak bilinirler. Basık görünüşlüdürler; üzerlerinde yumrular bulunur tabanları düzdür. dikey gelişme hemen hemen hiçlar görülmez. Artostratus Genellikle gri, bazen maviyetüm çalan renkte; lif lif tabakalar halinde, örtü görünümlü lardır. gökyüzünü kaplarlar. Su mlacıklarınn, bazen de olabilirler. buz kristallerinden Güneş in Ayın görülmesini engelleyecek kar kalın Hafif ğmur kar ğışına neden olabilirler. 10 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Altokümülüs Bez gri renkte, tabaka halinde edilmesini parçalı, lga görünümlüdürler. Çoğunlukla su mlacıklarınn Genellikle bölümleri gölgelidir. Bu, habercisidir. onların ha yükseklerdeki sirrokümülüs larınn ayırt sağlar. Sıcak fırtına nemli z sabahın varlıkları, genellikle Kümülüs Üst kısımları patlamış mısırı karnıbaharı andırır. Küme küme tek başına bulunabilirler. ışık alan yerleri parlak bez, öteki bölümleri gölgeli koyu renklidir. Gökyüzünde dikine gelişerek büyürler. Su mlacıklarınn oluşan, alçak lardır. Hava yeterince soğuksa buz kristalleri Doğrun kar içerirler. 11 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Kule Yapan Kümülüs Tepesi kule gibi görünen larıdır. Gün boyunca, yeryüzünün ısınmasıyla yerden ısıgelişerek kazanarak dikey olarak gelişirler. Belli atmosfer koşulların çok büyük kütleli lara dönüşebilirler. Sağanak ğışlara neden olurlar. Bukümülüs lar, sonran ha kümülonimbuslara dönüşür Sirrokümülüs Yükseklerdeki larndır; neredeyse tümüyle buz kristallerinden ince bez tabaka görünümlü bu gölge pmaz. Genelde hava işaretidir. Altokümülüs larıyla karıştırılsa, gölge bırakmayışı iyitop top, tek lar tek parçalarn oluşmasıyla öteki tiplerinden kolaylıkla ayırt edilebilir. 12 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Sirrostratus İnce, saym, tül görünümlü, gölge pman lardır. Yükseklerde neredeyse tümüyle buz kristallerinden Gökyüzünün tümünü bölümünü Sirrüslerden gelişirler. Yağış kötübulunup, hava habercisidirler. Gökyüzünde Güneş kaplarlar. Ay varsa hale oluşabilir. Kümülonimbus Dikine büyüyen lardır. Biçimleri sürekli değişir. Çok koyu renklidirler. Alt bölümleri su mlacıkları, üstrüzgâra, bölümü buz kristallerinden oluşur. Kuvtli sağanak ğışa, şimşek, gökgürültüsü bazen de dolu ğışına neden olurlar. Üst kısımları, örs biçimine dönüşür. Örsün uzantısı, un hareket yönünü gösterir. 13 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Virga Kimi durumlar tan ayrılan mlacıklar toprağa ulaşaman hava buharlaşır. Böylece, un tabanına pışıkmış gibi duran anlamına ğış demeti oluşur. Bu lara Virga adı rilir. Virga, Latince de çubuk gelir. Gökkuşağı o larınn Sirrostratus sirrokümülüs bu ların kenarlarınn kırmızı yeşil renkli parlak ışıkları ifade eder. Renkler, ların içindeki parçacıklarn geçen güneş ışınlarının kırılması sonucu orta çıkar. Bunun Güneş in, ufuk çizgisiyle 3O Iik yılan için ha fazla açı pması gerekir. Mercek Bulutlar Rüzgârla ğlık arazilerin etkileşimi sonucu Biçimleri, mercek camını andırır lerinden ayrı dururlar. Bir engebe engelle karşılaşan hava kütlesinin yükselip soğurak yoğunlaşması sonucu Sirrokümülüs, altokümülüs stratokümülüs tipi lar, bu yolla mercek biçimini alabilir. 14 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Hortum Kümülonimbus unn yeryüzüne uzanan kendi ekseninde hızla dönerek yol alan hava sütunu. Hortum, dünnın belli bölgelerinde sık görülen fırtına türüdür. Çok büyük zararlara yol açabilir. Temel Bulut Tipleri Kimi zaman, inden farklı tipteki kaç un gökyüzünde aynı an bulunduğunu görebiliriz. Örneğin, gökyüzünde hem sirrus larının, hem de kümülüs larının bulunduğunu gözlemleyebiliriz. Ancak, bu resimdeki gibi, tüm tiplerini gökyüzünde aynı an görmemiz elbette olanaksız. 15 / 16
Zeus tarafınn zıldı. Tepe Yüksek, dik, tek duran ğ tepelerindeki durağan parçalarıdır. Bu lar tırmanan havanın zorunlu olarak soğuması başına yoğunlaşması sonucu oluşur. Dalga Bulut Dalga lar, farklı yoğunluk sıcaklıktaki hava tabakaları arasınki etkileşime bağlı özel tür çalkantın kaynaklanır. Bu, bayrakların lgalanmasına neden olan çalkantının aynısıdır. Bu olay, Kelvin-Helmholtz Süreksizliği olarak adlandırılır. Kaynak : Tübitak 16 / 16