ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL ÖRGÜTLENME KONU: TARİŞ ÖDEVİ HAZIRLAYANLAR: NURAY BAYIK SEDA KORKMAZ İLKER ÖKSÜZ ALİ İHSAN KIRKBUNAR
TARİŞ İÇERİK 1. Kuruluşu 2. Yönetim Kurulu 3. Amacı 4. Örgüt Yapısı 5. Etkinlikler Ve Diğer Özellikler 6. Üyelerine Faydaları 7. Dezavantajları 8. Risturn 9. Nasıl Üye Olunur? 10. Ürünler TARİŞİN KURULUŞU "TARİŞ" sözcüğü, kuruluş yıllarında Birliğe destek olan bankalardan Tarım Bankası (Ziraat Bankası) ile İş Bankası'nın ilk hecelerinden oluşmaktadır. TARİŞ, Türkiye'de Kooperatifçiliğin tarihsel gelişimi sürecinde oldukça seçkin ve onurlu bir yer tutmakta, kökleri 1910'lu yıllara dek uzanmaktadır. (1912)Egeli incir üreticileri tarafından, Germencik ve Aydın' da Tarım Satış Kooperatiflerinin kuruluşuna gidecek ilk adım olan "İncirciler Kongresi" gerçekleştirildi. (1913)Ege Bölgesindeki yerli incir üretici ve tüccarların bir araya gelmesiyle "Osmanlı Anonim Aydın Himaye-i Zürra" adıyla bir şirket kuruldu.
(1914)Kredi gereksinimleri için "Milli Aydın Bankası kuruldu. (1935) 2834 sayılı "Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Yasası" çıkarıldı. (1915)"Aydın İncir Müstahsilleri Anonim Şirketi" ismiyle Milli Aydın Bankası'nın bir kolu olarak Ege Bölgesi üreticilerini kooperatifçilik ilkeleri doğrultusunda örgütleyen ilk kuruluş kuruldu. Tarişin devletle hiç bir bağlantısı yoktur. 2002 yılından bu yana özel sektörlerle aynı çalışmaktadır. sahibi ortaklardır. Genel müdürlük izmir'dedir. 75000'den fazla üretici ortak ve 73 üye kuruluşuyla, Türkiye'nin en büyük üretici kooperatifi olan Tariş, Ege bölgesinde oldukça yaygın ve tanınan bir kuruluştur Tariş Üzüm Birliğine bağlı olarak 13 Üzüm Tarım Satış Kooperatifi faaliyet göstermektedir. Bunlar Alaşehir, Salihli, Sarıgöl, Kavaklıdere, Ahmetli, Yeşilyurt, Saruhanlı, Manisa, Turgutlu, Akhisar, Çobanisa, Buldan ve Menemen Kooperatifleridir. Birliğimize bağlı bu kooperatiflerin toplam 15.000 üretici ortağı bulunmaktadır. İzmir Pamuk Tarım Satış Kooperatifleri Birliği olarak 1949 yılında kurulan Birlik 2005 yılından itibaren "yağlı tohumlar"ı da iştigal konusuna dahil etmiş ve unvanını "S.S. TARİŞ PAMUK VE YAĞLI TOHUMLAR TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ BİRLİĞİ" olarak değiştirmiştir. Birlik, Ege Bölgesinde 7 ilde, 44 Kooperatif, 43,000'i aşkın ortağı ile birlikte, 33 Çırçır Fabrikası (5 Sawgın, 28 Rollergin) TARİŞTE YÖNETİM KURULU 3 senede bir yönetim kurulu seçimi yapılır. Her sene mahalli seçim yapılır. Yönetim kurulu 5 kişiden oluşmaktadır. 11.04.2013 tarihinde 4572 sayılı kanunda yapılan değişiklikle Denetim Kurulu kalkmıştır
TARİŞİN AMACI Tarişin amacı: İncir, Üzüm ve Pamuğun gibi ürünlerin ve türevlerinin, sağlığa ve hijyen işleyerek değerlendirilmesi, ortaklarının çıkarlarının gözetilmesidir. TARİŞTE ÖRGÜT YAPISI Tariş; üç ana birlikten oluşmakta olup, bunlar da kendi içlerinde farklı işletme ve kooperatiflerden meydana gelir: Tariş İncir Tarım Satış Kooperatifi Tariş Üzüm Tarım Satış Kooperatifi Tariş Pamuk Tarım Satış Kooperatifi Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifi Bu kooperatiflere bağlı, incir, üzüm İşletmeleri, incir, üzüm ve pamuk depolar İşletmesi, sirke ve pekmez işletmesi, pamukyağı kombinası, 7 ilde toplam 73 kooperatif, 5 sawgın ve 29 rollergin tesisi vardır ETKİNLİKLER VE ÖZELLİKLER Tariş İncir, Üzüm, Pamuk ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri bünyesinde toprak - bitki - su, tohum sertifikasyon, gübre kalite kontrol, mikrobiyoloji, ağır metal, toksin ve kalıntı gibi laboratuarlar içeren bir ar-ge bölümü bulunmamaktadır. Tariş, "TS-EN-ISO 9001:2000 Kalite Sistem Belgesi" sahibidir. TARİŞİN ÜYELERİNE FAYDALARI Kaliteli kimyevi gübre, zirai ilaç, motorin ve tohum gibi tarımsal üretim girdileri sağlanıyor. Ar-Ge ve teknik hizmet sağlanıyor.
Bölgede piyasa ve fiyat düzenleme fonksiyonu ile üreticinin mağduriyetini önleyerek tarımsal üretimini etkin, kaliteli ve verimli olarak sağlar. Sulama zamanında kooperatifin ekonomik durumu iyi olursa sulama kredisi, çapa yardımı gibi her türlü destek veriliyor Ziraat mühendisleri ile teknik destek sağlanıyor. Nakdi kredi desteği sağlanıyor. Ortakların ilaçları piyasadan düşük fiyata temin ediliyor. Zeytinin piyasa fiyatında düşük fiyata sattırmakta, piyasa fiyatından yüksek fiyata satış yapabilmektedirler. TARİŞE ÜYELİĞİN DEZAVANTAJLARI İncirin anavatanı Aydındır. Aydında özellikle Germencik gelmektedir. Germencikte İncir depolama ve işleme tesisi bulunmaktadır. Bunlar olmasına karşın İncir Tarişin genel merkezi İzmir dedir. Bu durum bürokratik engeller oluşturmaktadır. kırsal bölgedeki yetiştiricinin sorunu genel merkeze ulaşamamaktadır. TARİŞTE RİSTURN Faaliyetlerinin genellikle başa baş veya zararına olduğunu söyleniyor. Dağıtımında sıkıntılar meydana geldiği için Risturn meydana gelmesini istemiyorlar. Devlet iş adamlarına, holding sahiplerine %50-%75 hibe kredi verirken aramadığı bir şartı kooperatiflere verdiği kredilerde arıyor. "Hibe krediyi alıyorsan 5 yıl ortağa Risturn payı dağıtamazsın." Devlete borcu olduğundan Risturn payı dağıtamıyor. Oluşan Risturn ile gemiş dönemlere ait borçları ödüyor. (Yasa Gereği)
TARİŞE ÜYELİK NASIL OLUR? Üretici olacak ÇKS belgesi Tarlası var mı? (En az 5 dönüm Yok ise icar senedi ) Ziraat odasına kayıtlı olma şartı ÜRÜNLER Kuru incir, kolonya, ıslak mendil, kuru Üzüm, pekmez, tahin, sirke, şalgam, limon sosu, iplik, ham örgü kumaş, margarin, ayçiçek yağı, pamukyağı, deterjan, sabun.