SAĞLIK VE SOSYAL HĠZMET EMEKÇĠLERĠ SENDĠKASI 4-12 Eylül 2015 Tarihlerinde Cizre de Sokağa Çıkma Yasağının Uygulandığı Döneme Ġlişkin Sağlık Hakkı Ġhlalleri Raporu Ülkemizin 7 Haziran da ortaya çıkan halk iradesini kabullenmeyen siyasi iktidar tarafından dozu giderek arttırılan Ģiddet ortamına çekilmesiyle birlikte kalıcı bir barıģa dönüģtürülemeyen çatıģmasızlık süreci de bitirilmiģ oldu. Bu Ģiddet ortamı toplumun tüm kesimlerini etkiledi, özellikle mevcut iktidara muhalif tüm kesimler hedef haline getirildi. Böylelikle EĢitlik, BarıĢ ve Demokrasi alanlarındaki taleplerinin önü kesilerek adaletsizlik ve haksızlıklara dur! deme gücü toplumun ve kurumlarının elinden alınmak istendi ve çeģitli düzeylerdeki algı operasyonlarıyla halkın olan bitenden haberdar olmasının önüne geçilmek için çaba sarf edildi. Birbiri ardına farklı kentlerde ve bölgelerde özel güvenlik bölgesi uygulaması adı altında haftalar süren sokağa çıkma yasakları ilan edildi. Bu uygulamalar ile halk orantısız bir Ģiddete maruz bırakıldı ve baģta yaģam hakkı olmak üzere halkın beslenme, sağlık hizmetine ulaģma/bu hizmetlerden yararlanma gibi temel hakları ihlal edildi. Tüm bu zor Ģartlar altında fedakârlıkla görevini yapmaya çalıģan sağlık emekçilerinin payına düģen sadece baskı değil, ölüme varan uygulamalar oldu, olmaya da devam ediyor. Bu koģullarda sağlık emekçileri sağlık hizmeti sunamadığı gibi öldürüldü, yaralandı, tehdit edildi ve aynı zamanda toplumun diğer üyeleri gibi sağlık hizmetlerine eriģemedi. Bu durumun en çarpıcı örnekleri eģine sıkıyönetim dönemlerinde bile rastlanmayan bir biçimde 9 gün boyunca sokağa çıkma yasağıyla abluka altına alınan ġırnak/cizre de deneyimlendi. 26 Temmuz 2015 tarihinde Cizre Devlet Hastanesi poliklinik bölümüne kimliği belirsiz kiģilerce silahlı saldırı düzenlenmiģ ve bu saldırı öncesinde de hastane güvenlik güçleri tarafından ablukaya alınmasıyla çatıģma hastanenin içine kadar çekilmiģtir. 27 Ağustos 2015 tarihinde de nöbetten çıkan sağlık emekçisi arkadaģımız Eyüp Ergen keskin niģancılar tarafından katledilmiģtir. Üyemiz Eyüp Ergen yaklaģık 1,5 saat boyunca yaralı bir halde ambulans beklemiģ, olay yerine gelen sağlık ekiplerine de keskin niģancılar tarafından ateģ edilmiģtir. Bu olaylardan sonra Cizre devlet hastanesinde görev yapan birçok sağlık emekçisi can güvenliği olmadığı gerekçesi ile ya istifa etmiģ ya rapor almıģ ya da izne ayrılmıģtır. 4 Eylül 2015 tarihinde, yani Cizre ye yoğun saldırıların baģladığı gün saat 19:00 da yapılan anonsla saat 20:00 den itibaren sokağa çıkma yasağı uygulaması baģlatılmıģtır. Halka gıda ve diğer temel gereksinimlerinin karģılanması için sadece 1 saat süre tanınması aslında yaģanacak olan vahģetin de habercisi olmuģtur. Hukuksuzluğun katmerli noktası olan bu yasaktan hemen önce tanınan kısa süre içerisinde halk hiçbir ihtiyacını karģılayamazken hemen ardından da bütün GSM operatörlerinden iletiģim kesilmiģtir. Yine aynı gün öğlen vakti, sokağa çıkma yasağı boyunca adli nöbetçi olan doktorlar emniyet tarafından aranıp Cizre de hazır bulunmaları ve ev adresleri istenmiģtir. Bu durum, sokağa çıkma yasağı ile uygulanacak olan Ģiddetin sonucunda yaģanacak ölümlerin önceden planlandığı anlamına gelmektedir. O andan itibaren halkın ve sağlık emekçilerinin yaģadıkları demokratik bir hukuk devleti tanımıyla asla uyuģmayan uygulamalar olmuģtur. Dokuz gün süren yasak boyunca sağlık hizmeti durmuģ, tüm ASM lerin kapalı olduğu ilçede bir tek Cizre Devlet Hastanesi acil servisinde olanaksızlıklara rağmen sağlık hizmeti verilmeye çalıģılmıģtır.
Normal Ģartlarda Cizre Devlet Hastanesi nde çalıģan uzman hekim sayısı 44, pratisyen hekim sayısı 3, hemģire sayısı 126, ebe sayısı 19 ve diğer sağlık personeli sayısı 160 tır. Sokağa çıkma yasağının ilk iki günü 1 anestezi uzmanı, 1 pratisyen hekim, 6 hemģire ve 1 ebe ile hizmet sunulmaya çalıģılmıģtır. Sokağa çıkma yasağının 4. gününe kadar çalıģtıkları hastaneden çıkamayan sağlık çalıģanları ile bu Ģekilde hizmet sunmaya çalıģmıģlardır. Hastanenin tek çalıģan birimi olan acil servis abluka boyunca güvenlik güçleri tarafından karargâha dönüģtürülmüģ, hastanenin çatısına keskin niģancılar yerleģtirilmiģtir. Bu durum bir yandan hastaneyi hedef haline getirirken bir yandan da sokağa çıkma yasağı ve çatıģmalardan dolayı büyük zorluklar yaģayan ve durumu olan acil hastaların ve yaralıların hastaneye gelmesine engel oluģturmuģtur. Cizre Devlet Hastanesi nde olağan zamanlarda acil servise baģvuran hasta sayısı günlük 600-700 civarında iken sokağa çıkma yasağının uygulandığı 9 gün boyunca toplam 214 olmuģtur. Bu süre boyunca hastanenin acil servisi boģaltılıp bir üst katta ki yoğun bakıma taģınmıģ, hastanenin tüm giriģ çıkıģları kapatılmıģ, hastane çalıģanları dahil hastaneye gelen herkese kimlik kontrolü yapılmıģtır. Hastanedeki sağlık çalıģanları polis tarafından hakaret, tehdit ve baskıya maruz kalmıģtır. Yasağın baģladığı 4 Eylül 2015 Cuma günü hastanede nöbetçi olan ekip 3 gün boyunca hastaneden çıkamazken, nöbete gelmesi gereken ekip de evlerinden çıkamadığı için hastaneye gelememiģtir. Tüm bu saldırı süreci boyunca ambulansların hastaları almaları da engellenmiģ, sağlık çalıģanları güvenlik güçleri tarafından tehdit edilmiģ, 112 iģlevsiz hale getirilmiģtir. Sosyal medyada dolaģan ambulans Ģoförünün polis tarafından mahalleye gelmemesi yönünde tehdit edildiği bir videodaki görüntüler bunun kanıtıdır. Basit tıbbi müdahalelerle hayatta kalabilecek onlarca yaralı, polis tarafından ambulansların hasta almasına izin verilmemesi nedeniyle kan kaybından hayatlarını kaybetmiģlerdir. Koruyucu sağlık hizmetleri büyük ölçüde aksamıģ, düzenli tedavi görmesi gereken kronik hastalar da ciddi zorluklarla karģı karģıya kalmıģlardır. Hastaların büyük kısmı bu süre boyunca evlerinden çıkamamıģ ve telafisi olanaksız önemli sağlık ihlalleri yaģanmıģtır. Örneğin Cizre Devlet Hastanesi Diyaliz servisi takibinde olup diyaliz uygulanmakta olan son dönem 68 böbrek yetmezliği hastası ablukanın ilk 4 günü boyunca hastaneye hiç gidememiģ, daha sonra ise sınırlı sayıda (sadece 25 kiģi) ancak yasağın 4. gününden sonra diyalize alınmaya baģlanmıģtır. Ayrıca sokağa çıkma yasağı boyunca eczaneler açılamamıģ, kronik hastalar ilaçlarını alamamıģ, mamayla beslenmek zorunda olan bebekler de mamaya ulaģamamıģtır. Cizre deki abluka ve saldırılardan sadece insanlar değil ilçedeki tüm canlılar payına düģeni almıģtır. Ġlçe sokaklarında karģılaģılan hayvan ölüleri, insanların evlerine hapsedilmeleri nedeniyle beslenemeyen küçük ve büyükbaģ hayvanlar, sulanamayan tarla, bahçe ve bostanların yok olması bunun örnekleridir. Abluka boyunca çöpler toplanamamıģtır. Bazı mahallelerde elektrik ve suyun hiç olmaması, bazı evlerde bulunan su depolarının ise saldırılar sonucu kullanılmaz hale getirilmesi ciddi enterit vakaları ve bulaģıcı hastalıklara sebep olmuģtur. Halk temiz olmayan kuyu sularını içmek zorunda bırakılmıģtır. Gebe kadınlar ise evde zor Ģartlarda doğum yapmak zorunda kalmıģtır. Cizre devlet hastanesinde normalde günde ortalama 10-12 doğum gerçekleģmektedir. 2015 Temmuz ayı toplam doğum sayısı 349, 2015 Ağustos ayı toplam doğum sayısı 351 dir. Doğum oranının normalde yüksek olduğu bölgede bu süreçte kadın hastalıkları ve doğum servisine baģvurabilen hasta sayısı 12, doğumu
hastanede gerçekleģtiren hasta sayısı ise sadece 7 olmuģtur. Sokağa çıkma yasağının uygulandığı 9 gün boyunca sadece 7 doğum hastanede gerçekleģtirilebilmiģtir. Eylül ayında sokağa çıkma yasağının olduğu süre boyunca hastaneye eriģimin olmaması nedeniyle evde yapılan doğum sayıları ve bu süre boyunca sosyolojik psikolojik ve travmaya bağlı düģükler tespit edilememiģtir. Yine bu süreçte Ģehir merkezinde kalp krizi vb. nedenlerle acil tıbbi müdahale gereksinimi olanların, yüksek ateģten havale geçiren çocuk hastaların hiçbiri hastaneye gidememiģtir ve bu sorular nedeniyle 35 günlük Muhammed bebek hayatını kaybetmiģtir. Dokuz gün boyunca hiç susmayan silah ve top sesleri özellikle çocuklarda ciddi ve onarılamaz psikolojik travmalara yol açarken, çocuk, kadın, genç, yaģlı farkı gözetilmeksizin Cizre de yaģayan herkes keskin niģancılar ve güvenlik güçlerince hedef alınmıģtır. Evinin önünde iken mahallenin rastgele taranması sonucu öldürülen Cemile Çağırga nın cenazesi gömülmesine izin verilmemesinden dolayı annesi tarafından derin dondurucuda muhafaza edilmiģtir. Cemile gibi öldürülen ve defin edilmelerine müsaade edilmeyen diğer Cizrelilerin de cenazeleri, yakınları tarafından tıpkı Kobanê de olduğu gibi evlerin duvarlarında açılan deliklerden geçirilerek soğuk hava deposuna götürülmüģtür. Tüm bu yaģananlardan sonra abluka ve sokağa çıkma yasağı kaldırıldıktan sonra hastanede doktor ve sağlık çalıģanı gereksinimi varken Cizre ile dayanıģmaya, Cizre nin yaralarını sarmaya ve yaģanan tahribatı onarmaya gelen 60 doktor ve 100 kadar sağlık emekçisinin gönüllü olarak hastanede çalıģmasına ġırnak Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından izin verilmemiģtir. Bu durum, meslek ilkeleri ve etiği ile kesinlikle bağdaģmayan ve halka uygulanan Ģiddeti onaylayan bir yaklaģımdır. ġırnak ın Cizre ilçesinde haftalardır devam ettirilen Ģiddet ve baskı ortamında yaģatılanları kısaca özetleyecek olursak: 1-26 Temmuz 2015 tarihinde Cizre devlet hastanesine kimliği belirsiz kiģiler tarafından ateģ edilmesi 2-27 Ağustos 2015 tarihinde hemģire Eyüp Ergen in keskin niģancılar tarafından öldürülmesi ve yaralı halde 1,5 saat bekletilmesi, olay yerine giden sağlık ekiplerine keskin niģancılar tarafından ateģ edilmesi 3- Cizre Devlet Hastanesi nin güvenlik güçleri tarafından ablukaya alınması, buranın bir karargâh gibi kullanılması ve hastanenin hedef haline getirilmesi 4- Sokağa çıkma yasağı boyunca halkın sağlık hizmetlerine eriģiminin engellenmesi ve bu hizmetlerden yararlandırılmaması 5-22 sivil vatandaģın sokağa çıkma yasağı sırasında gerçekleģtirilen saldırılardan sonra sağlık kurumlarına ulaģımının engellenmesi ve bu nedenle hayatlarını kaybetmeleri. Ölüm nedenleri tespit edilebilen vatandaşların isim ve yaşları şu şekildedir: Ateşli silah sonucu yaşamını yitirenler: 1- Özgür TAġKIN (18) 2- Cemile ÇAĞIRGA(10) 3- Bünyamin ĠRCĠ(14) 4- Sait ÇAĞDAVUL(19) 5- Mehmet Sait NAYCĠ(16)
6- Osman ÇAĞLI(18) 7- Zeynep TAġKIN(18) 8- MaĢallah EDĠN(55) 9- Mehmet Emin LEVENT(26) 10- Mehmet ERDOĞAN(70) 11- Suphi SARAK(40) 12- Bahattin SEVĠNĠK(52) 13- EĢref EDĠN(60) 14- Meryem SÜNE(45) 15- Selman AĞAR(10) Hastaneye kaldırılamadığı için hastalık ve diğer nedenlerle yaşamını yitirenler: 1. Muhammed Tahir YARAMIġ(35 günlük) 2. Mehmet Emin AÇIK(41) 3. Mehmet DĠKMEN 4. Hacı Ata BORÇĠN(70) 5. Xetbân BÜLBÜL(65) Bunlara ek olarak; *06 Eylül 2015 tarihinde, Hacı Ata Borçin (70), Xetban Bülbül (65) isimli yurttaģlar, çatıģma ortamının yarattığı gerilim nedeniyle kalp krizi geçirerek yaģamını yitirmiģtir. *06 Eylül 2015 tarihinde, sağlık sorunları yaģayan Muhammed Tahir YaramıĢ isimli bebek (35 günlük), polis ablukası nedeniyle hastaneye götürülememiģ ve yaģamını yitirmiģtir. *07 Eylül 2015 tarihinde, Osman Çağlı (18) açılan ateģ sonucu yaģamını yitirmiģtir. *07 Eylül 2015 tarihinde, Cemile Çağırga (13) açılan ateģ sonucu yaģamını yitirmiģtir. *07 Eylül 2015 tarihinde, EĢref Edin (60) zırhlı araçtan açılan ateģ sonucu yaģamını yitirmiģtir. *09 Eylül 2015 tarihinde, Yasef Mahallesinde açılan ateģ sonucu yaralanan 7 çocuk annesi Meryem Süne(52), kan kaybından yaģamını yitirmiģtir. *09 Eylül 2015 tarihinde, Yasef Mahallesinde açılan ateģ sonucu yaralanan Özgür TaĢkın (20 )ambulansın gelmemesi sonucu, kan kaybından yaģamını yitirmiģtir. *10 Eylül 2015 tarihinde, Zeynep TaĢkın (17) evinde ve Berxwedan isimli bebeği kucağında oturduğu sırada, atılan top mermisinin isabet etmesi sonucu yaģamını yitirmiģtir. *11 Eylül 2015 tarihinde, Bünyamin Ġrci (14) isimli çocuk açılan ateģ sonucu yaģamını yitirmiģtir. *11 Eylül 2015 tarihinde, Selman Ağar (10) isimli çocuk açılan ateģ sonucu yaģamını yitirmiģtir. *11 Eylül 2015 tarihinde, Mehmet Dikmen (70) çatıģma ortamının yarattığı gerilim nedeniyle yaģamını yitirmiģtir. *11 Eylül 2015 tarihinde, Mehmet Erdoğan (70), ekmek almaya gittiği sırada keskin niģancıların açtığı ateģ sonucu, kafasından vurularak yaģamını yitirmiģtir. Ayrıca sokağa çıkma yasağı boyunca yaralı olduğu halde sağlık hizmetlerine ulaģmaları engellenenler arasında sayısını net biçimde tespit edemediğimiz onlarca kiģi bulunmaktadır. Bu kiģilerden Z.D (30) bir gözünü kaybetmiģ, A.Ö (31) bir ayağını kaybetmiģ, Y.ġ (13) bir el ve bir ayağını kaybetmiģtir. 6- Hastanede çalıģan sağlık emekçilerinin kafalarına özel harekatçılar tarafından silah dayanması ve emekçilerin özel harekatçıların hakaretlerine maruz kalmaları, hastane güvenlik görevlisinin ve veznede çalıģan bir kiģinin tehdit edilmesi ve odaya kapatılıp darp edilmesi 7-112 ambulans ve çalıģanlarının zırhlı araçlardan yapılan anonslarla tehdit edilerek hastaların alımının engellenmesi 8- Dokuz gün boyunca halkın temel ihtiyaçlarını (su-elektrik-gıda) karģılayamaması ve kentte çöplerin toplanmaması sonucunda baģta bulaģıcı hastalıklar olmak üzere hastalık riskinin ve düzeyinin artması.
Özellikle Nur Mahallesi baģta olmak üzere birçok yerde yeraltı su Ģebekesi patlamıģtır, yeraltı kanalizasyon ve su Ģebekesinin karıģma riski açığa çıkmıģtır. Ölen ve öldürülen hayvanların 8 gün boyunca sıcak havada beklemesinden dolayı bulaģıcı hastalık riski söz açığa çıkmıģtır. Havadaki ağır barut ve biber gazı kokusundan kronik akciğer hastalarının son derece olumsuz etkilendiği görülmüģtür. Bazı yerlerde vatandaģlar, aslında içilmemesi gereken kuyu sularından su ihtiyaçlarını karģılamak zorunda kalmıģlardır. Bu nedenle özellikle daha çok çocuklarda görülen ishal vakaları artmıģtır. ġırnak'ın Cizre ilçesinde, 4 Eylül'de ġırnak Valiliği tarafından "Sokağa çıkma yasağı" ile birlikte uygulanan sıkıyönetim sonucunda, ilçede meydana gelen tahribatı ortaya çıkarmak için, TMMOB ġırnak Ġl Temsilciliği, Cizre Belediyesi ile beraber, hasar tespit raporu hazırlamıģtır. Bu rapordan önemli veriler Ģunlardır: 9 günlük Sokağa çıkma yasağı ile birlikte, konut ve iģyeri baģta olmak üzere; fırın, eczane, cami, okul, kültür merkezi, sağlık merkezi gibi 1000 e yakın yapı kurģunların hedefi olmuģtur. 100 e yakın konutta, ev sahibine ulaģılamadığından hasar tespiti yapılamamıģtır. Hasar tespiti yapılan yapı ve araç türleri Ģunlardır: - 652 adet konut - 204 adet iģyeri - 2 adet fırın - 2 adet eczane - 1 adet sağlık merkezi - 1 adet kültür merkezi - 2 adet okul - 5 adet cami - 2 adet ahır - 27 adet araç 132 tane konut ve iģyerinin ağır silahlarla tahrip edildiği tespit edilmiģtir. 9 konut yakılmıģ, 46 adet konutun ağır hasarlı olduğu tespit edilmiģtir. Nur mahallesinde, Dicle EDAġ a ait trafoların tamamına yakını ve Cizre Belediyesi içme suyu Ģebeke altyapısı kullanılamaz hale getirilmiģtir. Çoğunluğu Nur Mahallesinde olmak üzere 284 adet klima ve 302 adet su deposu niģan alınarak, yoğun bir Ģekilde kurģunlanmıģtır. Bu, özellikle dikkat çekilmesi ve vurgulanması gereken bir noktadır. 9- OHAL i aratmayan uygulamalarla savaģ durumlarında bile görülmeyen bir Ģekilde halk çatıģmaların arasında bırakılarak psikolojik açıdan travmalara maruz bırakılmıģtır. Bu nedenle hemen her gün ağır silahlarla sürdürülen çatıģma ortamı, halkı ruhsal açıdan derinden etkilemiģtir.
10- Sokağa çıkma yasağı sona erdikten sonra Cizre halkı ile dayanıģma ve gönüllü olarak halka sağlık hizmeti sunmak için gelen sağlık emekçilerine resmi yazı olmadan çalıģamazsınız diyen ġırnak kamu hastaneleri yönetiminin halkın sağlık hizmeti alma hakkını engelleyici tutum sergilemesi 11- Cizre de bulunan 1 özel tıp merkezi, 1 ADSM (Ağız ve DiĢ Sağlığı Merkezi), 8 ASM (Aile Sağlığı Merkezi) ve 1 TSM nin (Toplum Sağlığı Merkezi) sokağa çıkma yasağı süresi boyunca hizmet verememesi, buna bağlı olarak halk sağlığı hizmetlerinin aksaması, aģılama ve gebe izleminin yapılamaması, raporlu hastaların ilaçlarının yazılamaması, evde bakım hastalarının bakımlarının yapılamaması 12- Sağlık hizmetine ulaģım engellediğinden risk grubunda bulunan hiçbir hastanın uzman kontrolüne ve muayenesine ulaģamaması, eksik olan ilaçların alınamaması 13- Cizre devlet hastanesi evde bakım hizmeti birimine kayıtlı evde bakıma muhtaç ve yatağa bağımlı 55 hastanın bu süre boyunca hiçbir Ģekilde sağlık hizmetinden faydalandırılmaması 14- Elektrik kesintileri yüzünden ASM lerde bulunan aģıların bozulması, bu yüzden aģı yapılması gereken çocukların aģılarının yapılamaması (04.10.2015-29.10.2015 tarihleri arasında hiç aşı yapılmamıştır) 15- Cizre veremle savaģ dispanserinde tedavi gören hastaların bir kısmının ilaçlarını alamaması, tedavilerinin aksaması 16- Eczanelerin ciddi sorunlar yaģaması Cizre de bulunan 19 eczanenin sokağa çıkma yasağı boyunca eczacıların eczaneleri açma giriģimleri olsa da mevcut çatıģma ortamı nedeniyle ecza hizmeti verilememesi Uzun süreli elektrik kesintileri nedeniyle soğukta saklanması gerekli aģı ve ilaçların bozulması ayrıca Ģehre giriģ çıkıģların yasak olması nedeniyle Cizre üzerinden dağıtım yapılan diğer kentlerde de ilaçların ulaģtırılmasında sıkıntılar yaģanması; Cizre üzerinden ġırnak Uludere, BeytüĢebap, Güçlükonak ve Silopi ye ilaç dağıtımının yapılamaması açılmaya çalıģılan eczanelere ateģ açılması, eczanelerin zorla kapatılması 17- Sokağa çıkma yasağı kaldırılmasına rağmen hastanedeki güvenlik güçlerinin ablukasının devam etmesi nedeniyle halkın yaģadığı travmadan kaynaklı olarak hastaneye gitmek istememesi, hastanede çalıģan sağlık emekçilerinin tedirgin olmalarından dolayı çalıģma ortamının sağlıksızlaģtırılması Ģeklinde özetlenebilir. Yaşanan çatışmalı süreçlerde emek ve meslek örgütlerine öneriler: 1- ÇatıĢma süreçlerinden etkilenen sağlık emekçilerinin sağlığı ile ilgili önlemler alınmalıdır. 2- Cenevre SözleĢmesine bağlı kalması için emek ve meslek örgütlerinin devleti zorlayacak giriģim, eylem ve iliģkiler geliģtirmesi gereklidir. Bu konuda ihlallerin yaģanması durumunda taraflara uluslararası düzeyde ağır yaptırımların uygulanması için dünyadaki diğer meslek örgütleri ile ortaklaģılmalıdır. 3- Sokak sağlıkçıları kavramı geliģtirilmeli ve bunun için çalıģmalar yapılmalıdır. 4- Halkın temel ihtiyaçlara ulaģımının engellenmesinin önemli bir insan hakkı ihlali olduğu ve savaģ-çatıģma süreçlerinde halkın bundan mahrum bırakılamayacağının kamuoyunda güçlü bir Ģekilde dile getirilmesi ve bu noktaya dikkat çekilmesi oldukça önemlidir.
Özetini sunmaya çalıģtığımız tablo, son haftalarda Cizre de sokağa çıkma yasağı uygulamasının kalkmasının ardından heyetimizin ilçede yaptığı gözlemler sonucu tespit ettiği hak ihlallerine dayanmaktadır. Ġlçede hukuk tümüyle hiçe sayılarak insanların yaģamları üzerinde akıl almaz bir tahakküm uygulanmıģtır. Bu durum can kayıplarının yanı sıra, çok sayıda sağlık sorununa, mevcut sağlık sorunlarının Ģiddetlenmesine ve artmasına, psikolojik sorunlara, sağlık hizmetlerinden yararlanmanın imkânsız hale gelmesine ve özellikle fiziki olarak onarılması mümkün olmayan tahribatlara yol açmıģtır. Ġktidarın gücü kaybetmemek adına sergilemekten kaçınmadığı bu pervasızlığın boyutları, yapılacak detaylı incelemeler sonucunda daha net açığa çıkacaktır. Bizler savaģa karģı barıģı, ölüme karģı yaģamı savunan sağlık emekçileri olarak elimizden gelen her türlü desteği halkımıza sunacağımızı yineliyor, yaģananların gün yüzüne çıkarılarak iģlenen suçların takibi ve tekrarlanmasının engellenmesi konusunda ilgili tüm kurumları ve duyarlı herkesi göreve çağırıyoruz.